deTijd
Nederland zal sancties
tegen Z-Afrika steunen
Brits-Ierse haringoorlog
rond het eiland Man
Jïnergievoorstel
^aanvaard
HP
van der klaauw in scherpe rede voor vn:
BOEK VAN DE MAAND:
NAÏEVE SCHILDERS ZIEN ONS LANDl
Informeel optreden
Johannes Paulus oorzaak
van verwarring en plezier
Aanschouwelijke
verkeerslessen in
Engeland
KLSilaERS
S
^BUITENLAND
LEIDSE COURAN1
PAGINA 7
(Van onze parlementaire redactie)
NEW YORK - „Als Zuid-Afrika ver
kiest zichzelf te isoleren van de we
reldgemeenschap, is druk de enig mo
gelijke manier van actie. Nederland
heeft naast het wapenembargo al via
een serie eigen acties, al of niet samen
met de andere landen van de Europese
Gemeenschap, aangetoond dat het be
reid is reële druk op de regering van
Zuid-Afrika uit te oefenen. Economi
sche sancties kunnen echter alleen ef
fectief zijn als ze onder auspiciën van
de Verenigde Naties worden uitge
voerd, dan wel worden toegepast door
een genoegzaam aantal landen die het
vermogen hebben om effectief die druk
uit te oefenen.
Dit zei minister Van der Klaauw (Bui
tenlandse Zaken) gisteren in een toe
spraak voor de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties in New York.
Naar zijn mening dringt de tijd dat
Zuid-Afrika zijn politiek van rassendis
criminatie verandert. „Als dat niet ge
beurt, zal als enige mogelijkheid het op
leggen van economische sancties
overblijven. In dat geval zal Nederland
dit zeker bevorderen en ondersteunen",
aldus de minister, die apartheid „één
van de ernstigste gevallen van grove
schending van mensenrechten" noemde.
„Wij hebben intensief getracht een zin
volle dialoog met Zuid-Afrika te voeren,
maar voor een echte dialoog zijn er
twee nodig".
De Nederlandse minister verwierp de
recente Zuid-Afrikaanse besluitvorming
over Namibië. „De beslissing van de
Zuidafrikaanse regering moet worden
verworpen omdat ze onverantwoord en
gevaarlijk voor vrede en veiligheid is",
aldus de Nederlandse minister die zich
over Zuid-Afrika opvallend scherper
uitliet dan andere EG-ministers.
In VN-kringen neemt men aan dat een
economische boycot van Zuid-Afrika
(zoals tegen Rhodesië) nog wel zal uit
blijven, gezien de houding van landen
als Groot-Brittannië, Frankrijk en de
Bondsrepubliek. Ook gisteren hebben
de ministers van Frankrijk en Enge
land, De Guiringaud en Owen, zich ui
terst terughoudend opgesteld ten aan
zien van druk op Zuid-Afrika.
Spectaculaire
ïiuwelenroof
fin Belfast
IELFAST (AP) Drie mensen,
wee mannen en een vrouw,
lebben gisteren een juweliers-
taak op spectaculaire wijze be»
oofd van bijna een miljoen
oil ar handelswaar.
)e groothandel, die eind deze
/eek pas zou openen, kregen
en telefoontje van de dieven
/aarin deze vertelden dat ze
'erslaggevers waren die een ar-
ikel wilden schrijven over de
91 pening van de nieuwe firma.
'oen ze aanbelden werd er dan
^ok gewoon opengedaan.
Eenmaal binnen bonden ze de
Iigenaar en de manager vast en
rerdwenen met 80.000 gulden in
feld en bijna 2,5 min gulden aan
torloges, ringen, armbanden en
indere waardevolle artikelen.
urger
bezorgd over
welzijn poes
DÜSSELDORF (Reuter) -
Een bezorgde man belde
gisteren in West-Duitsland
de politie, dat hij zijn
vriendin had gewurgd in
haar flat in Diisseldorf,
maar dat dit wel beteken
de, dat haar poes „Hum
mel" al vanaf maandag
geen eten had gekregen.
De 38-jarige werkloze belde
vanuit München. De politie
vond inderdaad het lijk,
maar dë man, wiens naam
niet werd genoemd, kwam
zichzelf niet bij de politie
melden, zoals hij had toege
zegd, toen hij de moord
bekende.
Nederland geschilderd door de kleermaker,
de huisvrouw, de kruidenier op de hoek, de
buschauffeur, de boekhouder. Een ontwapenend
beeldverhaal van meer dan 170 afbeeldingen in
kleur over de aardigheden en eigenaardigheden
van ons land.
Voorzien van een onderhoudende, luchtige
tekst zonder ingewikkelde verhandelingen, i
De naïeve schilders vertellen zelf genoeg.
Een bijzonder Boek van de Maand om™
telkens weer plezier aan te beleven.
norcw schilders
zien ons land
naïeve schilders zien ons land in speciale boek van
de maand oplage: f 18,50. na 70ktober f 32,50.
De aanbieding is geldig van 7 september t/m 7 oktober 1978.
Echter zolang de voorraad strekt.
Paus Johannes
Paulus maakt van
zijn audiënties ge
beurtenissen in
een ongedwongen
stijl. Hier het einde
van een luchtige
conversatie met
Daniele Bravo, een
leerling van de vijf
de klas van een
Romeinse school
over zijn prestaties
op school, ten
overstaan van een
hoor van tiendui
zend mensen in de
grote audiëntie
zaal.
VATICAANSTAD (AP/AFP) Binnen een
maand na de aanvaarding van zijn ambt heeft
paus Johannes Paulus van de onder zijn voorgan
ger zeer plechtige en intellectuele audiënties
informele bijeenkomsten gemaakt. Hij spreekt
nooit van „wij", zoals tot nu toe bij pausen
gebruikelijk, maar gebruikt altijd de „ik"-vorm.
Vaak is het gelach niet van de lucht.
De mensen stellen dat wel op prijs. Men heeft
geconstateerd, dat de paus als gevolg van zijn
meer informele stijl bereikt, dat men hem be
grijpt, hetgeen ook duidelijk zijn bedoeling is:
„Ik tracht het de mensen uit te leggen, woord
voor woord", zo zei hij laatst. Vier zondagen
achtereen zijn er elke keer ruim vijftigduizend
mensen naar hem toe gekomen.
Dezelfde informele stijl kenmerkt zijn mëer
officiële ontmoetingen. Toen hij laatst een delega
tie van Amerikaanse bisschoppen ontving zei hij
al gauw: „Nu zou ik het waarderen als u mij
eens vragen ging stellen" en daarvan werd
dankbaar gebruik gemaakt.
Het Italiaanse blad „Panorama", dat van het
optreden van de paus een studie heeft laten
maken omdat hij protocol en traditie herhaalde
lijk geweld aandoet meent, dat de kardinalen
hun keuze niet betreuren, maar dat het Vaticaan
niet zo enthousiast is. De Osservatore Romano
en de Vaticaanse radio lieten aanvankelijk de
meest gedurfde uitspraken weg, maar daar is
men van teruggekomen. Volgens het blad houdt
de curie haar hart vast wanneer de paus theolo
gisch bezig is, diplomatieke uitspraken doet, of
citaten rondstrooit van uiteenlopende figuren als
Andrew Carnegie, Jules Verne en Mark Twain.
De antropoloog Alfonso di Nola meent, dat de
paus gebaren en woorden hanteert, die gewoon
en elementair zijn. Verwijzingen als die naar
Pinocchio, het oproepen van zijn kinderjaren op
het platteland, waar God in de moeder wordt
teruggevonden, zijn volgens hem de kentekenen
van een paus die praat als een arbeider, een
plattelander uit de Abruzzen.
De Poolse socioloog Z. Kowalczyk en anderen
gaan zelfs zo ver, dat zij in het optreden van
paus Johannes Paulus de belofte van een „revolu
tie" zien, het afstand doen van de kerk van haar
bezit, het einde van de Vaticaanse diplomatie
en van een paus, die zijn intrek neemt in een
flat in een buitenwijk
Liechtenstein
wil in Raad
van Europa
STRAATSBURG (AP) - Het
vorstendom Liechtenstein wil
met al haar 160 vierkante kilo
meter lid worden van de Raad
van Europa. Dit streven is ech
ter op tegenstand gestuit we
gens de zware achterstelling
van de vrouw in de Liechtenstei
ner grondwet en wegens de
dubieuze reputatie van het land
als toevluchtsoord voor belas
tingontduikers. Vandaag wordt
de kwestie binnen de raad be
handeld.
Liechtenstein is het enige land
in Europa waar stemrecht voor
vrouwen nog steeds niet in de
grondwet is opgenomen.
Koning Chaled
voor controle in
Cleveland
CLEVELAND (Reuter) Ko
ning Chaled van Saoedi-Arabië
is gisteren aangekomen in Cle
veland in Ohio (VS) voor hart-
controle in een plaatselijke kli
niek.
De Saoedi-Arabische vorst
heeft in 1970 een ernstige har
taanval gehad. Twee jaar later
onderging hij een hartoperatie
in de kliniek in Cleveland. Het
jaar daarop was hij terug voor
controle.
De koning kwam met een gevolg
van 200 man uit Zwitserland,
waar hij medische keuringen
heeft ondergaan en ook andere
Arabische leiders heeft ontvan
gen.
Geen joodse
boycot van
Olympische
Spelen
LONDEN (Reuter) Het presi
dium van de tweede wereldcon
ferentie over het jodendom in
de Sovjet-Unie, heeft besloten
geen oproep te doen om de
Olympische Spelen die in 1980
in Moskou worden gehouden,
te boycotten.
Volgens het presidium verbie
den de principes van het Inter
nationaal Olympisch Comité
discriminatie en heeft het meer
zin druk uit te oefenen op Mos
kou deze principes na te leven.
Het presidium ziet niets in een
boycot omdat „wij joden heb
ben geleden onder boycots en
wij niet in een dergelijk middel
geloven".
(van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Er dreigt een Anglo-Ierse
haringoorlog, die vermoedelijk even
hardnekkig gevochten zal worden als de
kabeljauwoorlog van twee jaar geleden
tussen Groot-Brittannië en IJsland. De
haringoorlog begint zondag. Ditmaal ne
men de Britten een defensieve houding
aan, terwijl de Ieren zich voorbereiden
op de aanval.
In weerwil van een EEG-beslissing 'ver
biedt Groot-Brittannië vanaf, zondag de
haringvangst rond het eiland Man, in de
Ierse Zee. Acht Europese lidstaten heb
ben voor Ierland een jaarlijks quotum
van 2146 ton goedgekeurd. De Ierse ha
ringvissers hebben dit jaar nog recht op
400 ton.
Ze zijn niet van plan het Britse verbod
te eerbiedigen. Groot-Brittannië legt alle
vissers eenzijdig een limiet op, die voor
Ierland slechts 900 ton bedraagt.
Experts zijn van oordeel, dat de vangst
rond het eiland Man verminderd zou
moeten worden met 28 procent. Dit per
centage zou het Britse aandeel van 9.273
ton haring, toegekend door de EEG, her
leiden tot 6673 ton. Hoewel Groot-Brit
tannië wil doorgaan als de enige be
schermer van de bijna uitgeputte
visstand, zorgde het er altijd wel voor,
dat het zelf het beste aandeel kreeg.
Minister van landbouw en visserij John
Silkin heeft al een beroep gedaan op de
Britse marine om de visgronden rond
het eiland Man te zuiveren van Ierse in
dringers. Een mijnenveger, een Nimrod-
patrouillevliegtuig en een helikopter zul
len de vissers proberen af te schrikken.
De Ieren krijgen van hun eigen minister
van visserij, Brian Lenyhan, de raad
zich niet te storen aan het Britse verbod
Ierland zal echter geen marineschepe.i
sturen om zijn vissers te beschermen.
De Britse mijnenveger zal trouwens niet
vuren op Ierse vissersboten. Gearresteer
de haringvissers kunnen echter in Enge
land voor het gerecht gesleept worden
en dan een boete krijgen van maximum
vijftigduizend pond. Bovendien zijn ze
dan hun vangst en hun netten kwijt.
In een dergelijk geval zal Ierland een
klacht indienen bij de Europese Commis
sie. Groot-Brittannië trekt zich daar niet
veel van aan.
otste
Washington (AP) - De
^Amerikaanse senaat heeft giste-
|HÉen na 17 maanden eindelijk het
^^waar geamendeerde energie
programma dat president Car-
ter in april 1977 indiende als
..de morele tegenhanger van
■■■tforlog", goedgekeurd en door
gezonden naar het Huis van
Afgevaardigden.
Het huidige wetsontwerp is het
produkt van bijna een jaar lang
moeilijke onderhandelingen
tussen het congres en de minis
ter van energiezaken James R.
Schlesinger.
Het ontwerp, dat
onder zware druk van het Witte
Huis de Senaat heeft gepas
seerd, voorziet in het opheffen
van federale prijscontrole op de
gasprijzen tegen 1985.
HULL (Reuter) Deze week zullen schoolkinderen in Huil
in Engeland politieauto's tegen als welpen geklede poppen
zien rijden als een nieuwe manier van aanschouwelijk
verkeersonderwijs.
Aan de kinderen van tussen de 5 en 11 jaar zal worden
gevraagd te schatten wanneer een politieauto die in de
richting van de poppen rijdt, moet remmen om een botsing
te voorkomen.
..Het is een hele nieuwe aanpak ter voorkoming van
ongelukken", zei inspecteur van politie Richard Wright.
Statistieken tonen volgens hem aan dat veel kinderen door
auto's worden aangereden omdat ze niet instaat zijn snelhe
den en stopafstanden te beoordelen.
In een gesprek met Elsevier
legt koning Hoessein uit waa
rom hij dwarsligt „Mijn eigen
familie is sinds het begin van
deze eeuw verbonden geweest
met Palestijnse rechten. Te
rugziend op de lange, verve
lende praktijken van zionisti
sche expansie is er geen
ruimte voor optimisme. We
zullen zeker meedoen, als we
weten dat het eindresultaat
bevredigend zal zijn. Zonder
dat kunnen wij geen stap zet
ten. En geen enkele pressie,
ongeacht van wie deze komt
kan ons van gedachten doen
veranderen."
Het politieke hoofdartikel
voorspelt: „De stormlopen
van het CDA op het kabinet
zouden wel eens weinig kun
nen uithalen. Dries Beton en
Frans Andriessen hebben zich
voorgenomen zich niet omver
te laten lopen door een Ka
mer, die minder wil bezuini
gen en niet met redelijke al
ternatieven komt"
De vader van de TROS, Joop
Landré, stort zijn hart uit
over „het verziekte" Hilver
sum. ,JDe omroepleiding is
verpolitiseert ze mist creativi
teit en het vermogen een bee
tje te dagdromen over de toe
komst De leiding mist een
stuk warme menselijkheid,
een stuk bezetenheid. De Ne
derlandse televisie heeft een
paar bezetenen in de goede
zin van het woord nodig. Een
mens zou daar in Hilversum
ook een beetje meer humor
kunnen gebruiken. Hilversum
is een domein van verzuurde
heren, die op weg zijn naar
de bovenste tree van de car
rièreladder."
Een alarmerende reportage
tenslotte over de pijlerdam in
de Oosterschelde. .Hegentien-
zesentachtig is nu al nauwe
lijks haalbaar. Als we in 1988
klaar zijn, mag Zeeland in de
handen klappen."
De Haagse Post schetst het
ziektebeeld van de scheeps
bouw. „Het ziekteverzuim be
draagt hier tien tot twaalf
procent, in Japan één tot
twee procent. Daar zit al een
verschil van tien procent van
de kostprijs per manuur. De
arbeidsproductiviteit ligt in
Japan op iets meer dan zeven
uur per werkdag. In Neder
land mag je de handen sa
menknijpen als de vijf uur
gehaald wordt."
Voorts een verhaal over het
Argentinië van na de wereld
kampioenschappen. „De mili
taire leiders in Buenos Aires
streven naar het tot stand ko
men van politieke organisaties
die de schijn van oppositie
hebben, maar in feite onder
controle staan van de strijd
krachten. De Junta zoekt
wanhopig naar woordvoerders
voor zo'n oppositie."
Ook een reportage uit zwart-
Amsterdam. „Waar ik me zo
godvergeten kwaad over kan
maken, is het optreden met
honden van de politie van het
bureau Warmoesstraat. Zodra
een zwarte jongen maar even
tegen een brugleuning ge
leund staat, is hij al verdacht.
Er wordt gewoon terreur uit
geoefend door de politie. Als
ik op het binnenplaatsje van
bureau Warmoesstraat die
honden tekeer hoor gaan, lo-
.pen de rillingen me over de
rug."
Het blad start een serie inter
views met schrijvers. Als eer
ste komt Harry Mulisch aan
de beurt. „Voordat ik aan een
boek begin, besteed ik lange
tijd aan het beantwoorden
van de volgende vragen: welk
papier zal ik gebruiken, aan
welke schrijftafel zal ik het
schrijven, en met welke pen?
In de laden van mijn bureaus
heb ik een kleine kantoor
boekhandel ingericht."
Vrij Nederland schrijft over
de nieuwe, geheime po li tie-in
structies. Kamerlid Roethof:
„De instructie gaat uitsluitend
ut van de veiligheid van de
politieman. Maar daar mag
het niet alleen om gaan. Ik
vind dat de nieuwe instructie
oorzaak kan zijn van een
voortdurende escalatie. Wan
neer de politie almaar blijft
escaleren, geeft ze de echte
onderwereld de gelegenheid
zich beter te bewapenen."
Voorts een interview met di
recteur L. Dorenbos van de
Evangelische Omroep. „Dat
zou een mooie kop zijn: Jezus
heeft maling aan de kijkcij
fers. Maar het klopt wel. Het
gaat niet om de fabriek. Ik
geloof anderzijds dat, als Je
zus nu op aarde zou verschij
nen, hij niet zou ontkomen
aan interviews voor de televi
sie, ook al zou hij het willen.
Zijn geboorte zou al gefilmd
worden."
Het blad portretteert Jan
Lanser, „de saaiste man in
Nederland", die sinds zijn
overstap van vakbeweging
naar bedrijfsleven „meer gul
dens verdient dan het CNV
leden heeft, en dat zijn er net
meer dan 300.000."
Het kleurenkatem gaat onder
meer over zestig jaar Hol
landse jazz.
De Tijd analyseert de rede
lijkheid van de Arabische we
reld. „Het blijft de vraag of
er echt een Palestijnse staat
zal komen. Jordanië en Saoe
di-Arabië (en ongetwijfeld ook
Israël en de Verenigde Sta
ten) zien liever een Palestijns
thuisland met interne autono
mie - een thuisland dat wordt
opgenomen in een Palestijns-
Jordaanse federatie of zoiets.
Dat zou een uitstekende op
lossingzijn."
Een andere beschouwing
noemt Van der Klaauw naief
en passief. „De gezindheid
van het kabinet-Van Agt inza
ke apartheid staat buiten kijf.
Dit is helaas niét het geval
met de wijze, waarop de mi
nister van Buitenlandse Za
ken aan deze gezindheid ge
stalte geeft"
Het omslagartikel gaat over
Latijns-Amerika, waar chris
tendom en marxisme slag
voeren om de bevrijding. De
theoloog Karl Rahner: „Ik
wens van leer te trekken te
gen een systematische verdui-
veling van de theologie der
bevrijding, enkel omdat men
het communisme vreest."
Een groot interview tenslotte
met de dichteres Judith Her-
zberg. „Ik ben heel sterk door
mijn kinderen geinspireerd.
Ik vind nu achteraf dat het
hebben van kleine kinderen
op zichzelf even creatief is als
het schrijven van gedichten.
Het kijken naar hoe ze op-
Hervormd Nederland praat
met Aantjes over de neutro
nenbom, die toch binnenges
mokkeld dreigt te worden. In
onze krant van gisteren heb
ben we daar al aandacht aan
besteed.
Voorts een gesprek met de
schrijfster Yvonne Keuls. „Ik
heb altijd geloofd dat het:
Gaat heen en vermenigvuldigt
u, betekende dat je kinderen
'moest zien te krijgen. Maar
nu weet ik dat het betekent:
Ontwikkel je mens-zijn. Het is
natuurlijk het gemakkelijkste
alleen aan je eigen gezin te
denken, maar op de lange
termijn zijn we het haasje.
Elders een pleidooi uit de me
dische hoek om de vraag om
euthanasie zeer ernstig te
gaan nemen. „Euthanasie mag
geen middel zijn om het lij
den zonder meer uit de weg
te gaan. Toch kan het'lijden
dermate mensonwaardig zijn,
dat zowel patiënt als arts tot
de overtuiging komt dat het
verrichten van de euthanasie-
daad beter is dan het nalaten
daarvan. Voor deze daad zijn
de patiënt en de arts samen
verantwoordelijk."
Voorts de klacht dat de Shell
inzake de boycot van Rhode
sië de Raad van Kerken voor
gelogen heeft. .Als delegatie
leden ervaren we dat als
vernederend. We zijn als klei
ne kinderen behandeld. Maar
,dat is het ergste niet Ernstig
iis vooral dat Shell op deze
manier het gewei dsdenken
versterkt, het grijpen naar re
volutie en geweld om het on
recht een halt toe te roepen."
