-iNSTiTmiTEKS Grond- en gewasonderzoek bepalen oogstresultaten
Griekenland eruit
op Ikofa in Miinchen
et
Paprika en augurk
zijn de groeiers onder
de tuinhou wgewassen
le
lp. STATIS
■TIEKEN
ÏÏTONEN
tÏÏAAN:
KOMKOMMERHANDEL LEEFT OP
REDELIJKE PRIJZEN VOOR BLOEMEN
HYACINT VALT WEG UIT KOPGROEP
VIJFTIG JAAR n I O
'.AND EN TUINBOUW
LEIDSE COURAN1
MAANDAG 25 SEPTEMBER 1978 PAGINA 11 -
München De Ikofa - een
internationale vakbeurs voor
levensmiddelen en aanver-
wante artikelen, die eens in
de twee jaar in Miinchen
wordt gehouden - sloot vorige
week zijn poorten. Het begrip
internationaal is niet overdre
ven in dit verband. De belang
stelling uit het buitenland,
zowel van bezoekers als
standhouders, was groot. Al
moet gezegd worden, dat de
Zuidduitse markt centraal
staat.
In de Nederlandse inzending
kwam de tuinbouw niet voor.
De Belgische tuinbouw gaf
daarentegen wel een goede
show weg. Vooral het goed
verzorgde reklamemateriaal
viel op: kleurrijke affiches,
receptenfolders en voorlich
tingsbrochures. Op dit punt
komen de Belgen behoorlijk
opzetten, al is de kwaliteit
hiervan nog niet zo goed als
van het reklamemateriaal van
het Centraal Bureau Tuin
bouwveilingen. Het blijft even
wel de vraag hoelang de Hol
landse tuinders deze voor
sprong nog kunnen handha
ven.
Tedelijk
Ook de eigen Westduitse tuin
bouw kwam dankzij een stand
van de telerscoöperatie op het
eiland Reichenau redelijk uit
de verf. De telers brachten met
name de volgende produkten
onder de aandacht van de
beursbezoekers: sla, tomaat,
komkommer, rettich, radijs,
bloemkool, koolrabi, bonen,
spinazie, veldsla en spruiten.
Toch was Nederland niet hele
maal van de tuinbouwkaart
geveegd. In de stand van een
der grootste Westduitse impor
teurs lag de puntzakradijs van
Westland-Noord uigestald.
Naast de Zuid-afrikaanse as-
Turkije lonkt naar de EG.
Markt
Bijzonder goed kwam Grie
kenland voor de dag. De stand
was zeer ruim opgezet In een
marktachtige sfeer presen
teerde men in de eerste plaats
Griekse druiven, maar daar
naast paprika (ook van het
Westlandse type), aubergines,
vleestomaten en komkom
mers. De Westduitsers zijn de
belangrijkste klanten voor de
Griekse komkommers. In het
seizoen '77/'78 heeft Grieken
land tot eind december '77
13.000 ton komkommers 'geëx
porteerd. In de tweede helft
van het seizoen zou daar nog
eens 15.000 ton bijgekomen
zijn. Turkije, ook een land dat
naar de EG lonkt, bracht naar
München onder andere, auber
gines en paprika mee. Van de
Oostbloklanden kwamen op
tuinbouwgebied Bulgarije en
Roemenië het sterkst naar vo
ren.
",,jae oppei
9ender glai
;9e|procent i
ia,llDit blij]
teanfl)EN HAAG Paprika en
va'augurk blijken groeiers te zijn
de «onder de glasgroentegewas
sen. Tussen mei vorig jaar en
waa'mei dit jaar nam de opper-
3rooK'lakte paprika onder glas toe
pejmet 15 hectare tot 192 hectare,
arrHCjde oppervlakte augurken on-
glas met 25 ha of 10
it tot 263 ha.
blijkt uit de voorlopige
tkomsten van de meitelling
>d at(jie het centraal bureau voor
idlearfe statistiek gemaakt heeft
ïl 9fyan een aantal tuingewassen.
'erti3Bij de „grote" glastuinbouw-
2n ''gewassen tomaten en kom
kommers werd de oppervlakte
juist kleiner. Bij de tomaten
retteilging er 125 ha op 5 procent
I Gaaaf, zodat 2.233 ha overbleef,
s ojde oppervlakte komkommers
verminderde met 30 ha of 4
procent tot 816 ha. Bij deze
beide gewassen was de inkrim
ping naar verhouding het
grootst bij de onverwarmde
teelten.
Aardbeien
De oppervlakte aardbeien on
der glas verminderde met 5
procent tot 163 ha. (voor de
nederlandse statistiek behoren
aardbeien onder de groenten)
alles bij elkaar ging de opper
vlakte groenten onder glas
maar met een half procent terug
tot 4.556 hectare. Het aantal
bedrijven met groenteteelt on
der glas nam met ruim 400 af
tot 8.280.
De appel- en pereboomgaarden
verloren enkele procenten van
hun oppervlakte. In mei van
dit jaar waren er nog 19.770
hectare appelen en 6.125 ha.
peren. Er werden in 1977/78 wel
meer appelen aangeplant dan
in het jaar daarvoor, 709 tegen
679 ha. bij de peren daarente
gen verminderde de nieuwe
aanplant van 110 tot 82 hectare.
De oppervlakte pruimen liep
met 3 procent terug tot 876 ha.
de oppervlakte zoete kersen ver
minderde met 9 procent tot 590
ha., die van morellen nam met
4 procent toe tot 402 ha. De
oppervlakte klein fruit vermin
derde met 18 ha. tot 532 ha.,
waarvan 200 ha. rode bessen.
Aan fruit onder glas is er na
een verlies van 14 procent, nog
77 ha., waarvan 58 ha. druiven.
Inkrimping ook bij de champig
nonteelt: het aantal teeltcellen
verminderde met 5 procent, de
teeltoppervlakte met 6 procent
tot 56 ha. het aantal bedrijven
met champignons verminderde
met 7 procent tot 775.
De tulpenteelt is met zes procent
uitgedijd tot 5.661 hectare, maar
bij de andere bloembollen- en
knollen zijn de uitbreidingsper
centages slechts gering. Num
mer twee na de tulpen zijn de
gladiolen met 2.234 hectare, ge
volgd door de narcissen die
precies een hectare wonnen en
op 1.494 hectare kwamen. De
totale oppervlakte bollen- en
knollen nam toe van 12.927 tot
13.463 ha.
Gerbera's
De bloemkwekerij nam zowel
onder glas als in de open grond
toe met vier procent De glas
teelt beslaat nu 3.432 ha., de
opengrondteelt 1.055 ha. Onder
glas breidde de gerberateelt
zich sterk uit: van 92 tot 28 ha.
freesia's, chrysanten en trosan-
jers hadden uitbreidingen met
resp. negen, zeven en drie pro
cent. Rozen onder glas behiel
den ongeveer dezelfde opper
vlakte, grootbloemige anjers
verloren 11 procent De opper
vlakte potplanten steeg met 8,5
procent tot 472 ha. Het aantal
telers van bloemkwekerijge
wassen liep met bijna honderd
terug tot 7.868. Niettemin is de
verwachting bij het ministerie
van landbouw, dat er binnen
enkele jaren in ons land meer
telers van bloemen onder glas
dan van groente onder glas
zullen zijn.
De oppervlakte boomkwekerij
en onder glas groeide met 7
procent tot 5.608 ha., die van
boomkwekerijgewassen en vas
te planten onder glas nam een
sprong van 14 procent naar 53
ha. de teelt van tuinbouwzaden
breidde zich met 17 procent uit
tot 2.563.
De komkommermarkt is de afgelopen week
met bevredigende resultaten afgesloten. Dit
heeft men lange tijd niet kunnen zeggen.
Over de hele linie werden er hogere prijzen
uitbetaald. De aanvoer van jonge komkom
mers van de hersftteelten gaan een steeds
belangrijker rol spelen in de aanvoer. Dit
zal zonder meer gpistig zijn, omdat dit een
kwaliteitsverbetering tot gevolg zal hebben.
De gemiddelde prijs voor de sorteringen
van 41 tot en met 76 varieerde van 35 cent
tot 58 cent per stuk. De gemiddelde prijs
over de genoemde sorteringen kwam dus
op 47 cent te liggen. Vorig jaar lag de
gemiddelde prijs in dezelfde verslagweek
op 38 cent per stuk. De export naar West-
Duitsland is duidelijk groter als vorig jaar.
De export naar Engeland vertoonde een
geringe groei ten opzichte van de eraan
voorafgaande week. In vergelijking met
vorig jaar stelt de export naar Engeland
echter teleur. Ook Frankrijk neemt duide
lijk minder Hollandse komkommers af.
Daar tegenover staat een grotere export
naar Zweden en Denemarken, beide landen
nemen aanzienlijk meer af als vorig seizoen.
Voor de komende week wordt er op een
gelijkblijvende aanvoer gerekend waarbij
de prijs waarschijnlijk weinig verandering
zal ondergaan.
TOMATEN
Na de inzinking van de week ervoor heeft
de tomatenprijs zich de afgelopen week wat
weten te herstellen. Het is nog niet van
dien aard dat men tot volle tevredenheid
gestemd is, maar er is in ieder geval weer
vooruitgang geboekt. De gemiddelde prijs DIEPTEPUNT
liep op van 77 naar 91 cent per kilo voor
de A-I-sortering. De totale concurrentie op De afgelopen week kwamen er bij de
de Westduitse markt is niet zo indrukwek
kend. Een belangrijke oorzaak voor de
exportstagnatie zal gezocht moeten worden
in de teelt van natuurtomaten bij onze
Oosterburen. De produktie van deze teelt
zal de komende week nog wel invloed
blijven uitoefenen op de prijzen van de
Hollandse tomaten, maar dit zal geleidelijk
minder worden. De Hollandse produktie zal
wat afnemen en het lijkt goed mogelijk dat
het prijsherstel de komende week in be
scheiden mate voortgang zal vincjen.
TEGENSTELLING
De tegenstelling in de prijs van groene en
rode paprika's werd de afgelopen week nog
groter. Een kilo rood en een kilo groen
verschilden 85 cent in prijs. Er kan niet
gesteld worden dat de aanvoeren hier de
oorzaak van zijn. Want van beide sorterin
gen zijn de aanvoeren groter als vorig jaar.
Voor de groene sorteringen was dit zo'n
40 ton en voor rood zo'n 30 ton. De oorzaak
zal vooral gezocht moeten worden in het
verschil in vraag. Voor de groene paprika
is er op het ogenblik duidelijk meer belang
stelling als voor de rode. De gemiddelde
prijs voor de groene sorteringen lag op
2,23 per kilo. Voor rood bedroeg de
gemiddelde prijs slechts 1,40 per kilo. Van
beide sorteringen wordt er voor de komende
week een wat kleinere aanvoer verwacht,
het blijft echter de vraag of dit veel verande
ring in de marktsituatie zal brengen. Prijs
herstel bij rood lijkt het meest voor de hand
te liggen.
aubergines bijzonder slechte prijzen tot
stand, nl. gemiddeld 1,65 per kilo. Dit
is voor de tijd van het jaar een ongekend
lage prijs. Vorig jaar lag de gemiddelde
prijs in diezelfde verslagweek op 4,08 per
kilo. De belangrijkste oorzaak van dit te
leurstellende resultaat zal gezocht moeten
worden in de aanvoer. Deze is zo'n kleine
70 ton groter als vorig seizoen en hier weet
de handel duidelijk geen raad mee. Alleen
het afnemen van de aanvoer kan de prijs
weer doen oplopen.
OVERIGE GEWASSEN
Het prijsherstel voor andijvie is slechts van
korte duur geweest. De prijs zakte weer
terug naar 28 cent per kilo. Het is afgezaagd,
maar er komt weinig schot in de zaak, ook
de komende week lijkt weinig verbetering
in dè situatie te brengen. Voor kassla was
er sprake van een verbetering in de marktsi
tuatie. De hoogste noteringen lagen op 32
cent per krop. De gemiddelde prijs lag op
20 cent Voor de komende week wordt er
op gelijkblijvende prijzen gerekend. Witlof
daalde in prijs en bracht 4,40 per kilo
op. Koolrabie veranderde niet in prijs, de
gemiddelde prijs bleef 42 cent per stuk.
Prei werd de afgelopen week duurder en
er moest 90 cent per kilo betaald worden.
Voor de komende week wordt er een
ruimere aanvoer verwacht, waardoor lagere
prijzen niet uitgesloten zijn. Sperziebonen
werden duurder, de gemiddelde prijs liep
op naar 2,00 per kilo. Ijsbergsla verander
de niet in prijs, per stuk werd er 1,05
betaald.
Ook de afgelopen week bracht opnieuw het
beeld van grote aanvoer van snijbloemen
aan de C.C.W.S. waarbij de potplanten niet
achterbleven. Dit veroorzaakte in de meeste
gevallen een prijsdaling.
De trosanjers hadden een groter aanvoer
van 70 procent vergeleken bij het vorig jaar,
maar ook freesia gaf bijna een verdubbeling
met minder dan de helft van de gemiddelde
prijzen. De groter aanvoer is veroorzaakt
onder meer door een veranderd teeltpa
troon vooral van trosanjers en een vervroeg
de bloemenproduktie als gevolg van ongun
stig zomerweer. Daarbij komt het relatief
zachte zomerweer van september.
Maar bij dat alles is wel verheugend dat
de doordraai in verhouding tot de veel
groter aanvoer beperkt is. Kennelijk weet
de handel nog steeds te zorgen voor verwer
ken van die aanvoer.
Het publiek dat bloemen koop t zal van
dat alles niet zoveel bemerken, zij het dat
van redelijke prijzen moet worden gespro
ken. Grote verschillen zijn tot nu toe in
het algemeen niet te constateren.
Maar het veilingbeeld verschilt toch wel
aanzienlijk bij vorig jaar.
Om dat met enkele cijfers duidelijk te
maken, bij een aanvoer van 32.620.266 bos
of stuks werd een omzetcijfer bereikt van
7.624.377,95 tegenover de 22.170.229 bos
of stuks in dezelfde week van het vorig
jaar en een opbrengst van 8.004.842,92.
Duidelijke taal dus!
Hoopvol voor deze week ziet het er nog
niet uit, omdat de aanvoer de top nog niet
heeft bereikt en mogelijk een weerslag vindt
in de prijzen.
Uiteraard waren het vooral de snijbloemen
die van de meeste betekenis waren
32.075.811 bos of stuks voor 6.747.942,65
tegen 21.696.520 bos of stuks met opbrengst
van 7.405.814,70 vorig jaar.
Maar ook de potplanten mochten er zijn
met 496.550 voor 852.057,60 opbrengst
tegen 331.551 stuks vorig jaar voor
530.008,82.
Waaruit mag worden geconcludeerd dat het
met de prijzen niet zo slecht zat, waarbij
de cyclamen in gunstige zin afweken. Ook
hiervan wordt deze week nog een uitbrei
ding in de aanvoer tegemoet gezien.
Gemiddelde prijzen met tussen haakjes die
van het vorig jaar zijn: Amerikaanse anjers
bij vrijwel even grote aanvoer van bijna
drie miljoen 23 (29) trosanjers met bijna
acht miljoen bos het dubbele van vorig jaar,
gemiddeld 16 (25) anthurium 94 (1,15) snij-
groen 15 (18) jaarrond troschrysanten ruim
vier miljoen, een miljoen meer dan vorig
jaar, 29 (48) idem geplozen 41 (60) normaal
troschrysanten 72 (1,25) freesia, bijna zes
miljoen bos, het dubbele van vorig jaar,
9 (20) gerbera 31 (40) gladiolen 8(10) leliekel
ken, ruim 600.000, dubbel van vorig jaar
37(81) lelietakken 32(35) grote rozen 22 (30)
idem klein 16 (19) sonia 19 (26) Belinda 15
(16) red garnette 10 (13).
Bij een zich steeds meer uitbreidende bloe
menteelt ook in het Westland is het niet
onwaarschijnlijk dat in de toekomst het
veilingbeeld nogal wat wisselingen te zien
zal geven een verschijnsel, dat zich ook bij
de andere bloemenveilingen in ons land
voor doet.
Er is in elk geval een enorm uitgebreid
sortiment van bloemen in alle geuren en
herfstkleuren.
Tulpen, narcissen en hyacinten.dót trio
vormde vele decennia lang de kopgroep van
de bloembollencultuur. De Grote Drie waar
op de bloembolleneconomie steunde.
Het enige blijvende op deze wonderlijke
aardkorst is de .verandering. Weliswaar
gaat de tulp nog steeds op kop, maar de
tweede plaats is ingenomen door de gla
diool, terwijl de narcis als derde geklasseerd
staat. De hyacint is volledig los gereden
en staat op de zesde plaats.
De lelies zijn in tien jaar tijd van een
onbeduidende cultuur - in 1968 stond van
dit bolgewas slechts 155 ha opgeplant -
opgerukt naar de vierde plaats. Als vijfde
in het klassement staan de Hollandse iris
sen. Een positie die nu in gevaar lijkt te
komen - mede als gevolg van toenemende
importen van de blauwe Statice uit Israël.
TULP
De tulp staat nog altijd zeer hoog genoteerd
op de bloembollen-hitparade. Er is nl. ruim
5500 ha van en daar kan nog geen enkel
bol- of knolgewas ook maar aan tippen.
Dat areaal baart zorgen, want men zit nu
al aardig dicht tegen de oppervlakte van
1973 (5800 ha) en dat areaal veroorzaakte
in dat jaar een ware rampsituatie in het
bollenvak. Men kon de bollen kopen voor
de bekende appel en het even vermaarde
ei en nog belandden miljoenen tulpenbollen
in het surplus. Daar was geen baas voor
te vinden. Als het tulpenareaal dit jaar weer
met een paar honderd hectare toeneemt,
dan is men ongetwijfeld druk doende zijn
eigen graf te graven.
GLADIOOL
De gladiool is met ruim 2000 ha op de
tweede plaats gekomen. Met dit areaal zit
men wel aan de top. Weliswaar heet het
dat men dit jaar dunner heeft geplant -
en dan komen er uiteraard minder knollen
per hectare - maar het is wel duidelijk dat
ook de gladiolenproducenten geducht op
hun tellen moeten passen. Het gevaar van
overproduktie is in deze sektor zo groot,
omdat Nederland maar in een deel van de
gladiolenbehoefte voorziet. Met name in de
Ver. Staten van Noord-Amerika en in Israël
worden ook grote hoeveelheden gladiolen
geteeld. In Holland is de teelt van dit
knolgewas in hoofdzaak in handen geko
men van grote landbouwbedrijven, waar
een oppervlakte van vijf hectare gladiolen
in het totale bouwplan maar een betrekke
lijk kleine plaats inneemt. Zo blijkt nu
ongeveer vijftig procent van het totaal
areaal gladiolen te worden geteeld op ruim
honderd bedrijven. Om het exact te zeggen:
48% van de oppervlakte gladiolen stond op
9% van de bedrijven met gladiolen.
NARCISSEN
Met het narcissen-areaal - rond 1500 ha -
zit men ook tegen het plafond. De opper
vlakte narcissen - vroeger vooral in Sassen-
heim en Voorhout erg veel geteeld - is de
laatste jaren teruggelopen. Dat was mede
een gevolg van de druk die de Engelse
narcissen op de West-Europese markt uitoe
fenden. Daar is de narcissencultuur wat
hier de gladiolenteelt is: vaak een onderdeel
van het grote landbouwbedrijf. De opper
vlakte narcissen die hier in 1975 nog 1700
ha bedroeg, stond het jaar daarvoor op 1600
ha en in 1977 zelfs op ruim 1400 ha. Het
afgelopen jaar breidde men weer wat uit
en registreerde men 1500 ha. Passen op de
plaats lijkt ook voor de narcissenkwekers
wel geboden.
LELIES
De cultuur van lelies is in Holland tot voor
tien jaar terug een onbeduidende zaak
geweest Men vond in West Friesland en
rond Akersloot wat leliekwekers maar daar
hield het mee op. Bovendien was het assorti
ment zeer beperkt. In Akersloot en omge
ving mikte men in hoofdzaak op Lilium
Speciosum en in West Friesland was Lilium
Regale favoriet Dat is in een snel tempo
veranderd, sinds de aanwinsten van de heer
Jan de Graaff van de Oregon Bulb Farms
in Amerika op de markt kwamen. Deze
heer De Graaff, wiens grootouders destijds
grote narcissencultures in Leiden en Sas-
senheim hadden, heeft de leliewereld ver
rijkt met een aantal voortreffelijke nieuwe
aanwinsten. Onder meer de Midcentury-hy-
briden met Enchantment als de meest in
het oog springende nieuwigheid die dan ook
binnen de kortste keren de wereld verover
de. De teelt van deze lelie is vele jaren
aan één stuk een goudmijn geweest Totdat
men er te veel van ging produceren en de
prijs een dreun kreeg die men zonder enige
moeite bij de Chinese Muur kon horen. Dit
jaar staat er van lelies 1200 ha opgeplant
Dat is iets minder dan vorig jaar en dat
mocht ook wel. Nieuwe rassen zijn trouwens
snel in opkomst Vooral de gele Connecticut
King.
IRISSEN
De teelt van Hollandse irissen is ook vele
jaren een uiterst winstgevende bezigheid
geweest Dat was mede een gevolg van het
feit dat men het areaal redelijk in de hand
kon houden. Tot 1977 klom het nooit boven
de 860 ha, maar dit jaar werd het bijna
950 ha. Dat is toch wel wat te veel van
het goede. Vooral de oppervlakte Ideal is
te sterk toegenomen. De prijzen van de
irissenbloemen zijn het afgelopen half jaar
allesbehalve hoog geweest. Het begint er
dan ook op te lijken dat de handel van
dit artikel wat in het slop geraakt. De
importen van blauwe Statice uit Israël
hebben de irissenhandel allesbehalve de
„warming up" gegeven die men zo hard
nodig had.
HYACINTEN
Op de zesde plaats volgen dan eindelijk
de hyacinten, eens Het Meest Begeerde
Bolgewas. Dat was vooral in de na-oorlogse
jaren het geval, toen de teelt aan vergunnin-
gen was gebonden en in hoofdzaak in
handen was van sterk gespecialiseerde be
drijven, die bovendien over het beste land
van de bloembollenstreek beschikten. Ook
dat is allemaal veleden tijd. Was twintig
jaar geleden de hyacintenteelt nog een zaak
de De Grote Jongens in de streek, nu treft
men ook in de kop van Noord-Holland -
in Breezand en omstreken - zeer grote
arealen hyacinten aan.
De oude bloembollenstreek heeft trouwens
op meerdere punten terrein moeten prijsge
ven. Maar daarover meer in een volgend
artikel.
OOSTERBEEK Een instituut, dat zowel wat
de onderzoekmogeli jkheden als de omvang daarvan
betreft, zijn weerga in Europa en in de wereld
niet kent, het bedrijfslaboratorium voor Grond
en Gewasonderzoek in Oosterbeek, bestaat vijftig
jaar. Een schepping van boeren en tuinders met
een dienende functie, niet alleen voor het agrarisch
bedrijf meer, maar momenteel in toenemende mate
ook ter bescherming van het milieu, heeft al die
jaren op eigen kracht een taak verricht, die
nauwelijks voorstelbaar is. Jaarlijks worden ca
300.000 monsters onderzocht, door een staf van rond
250 man personeel, werkzaam op het landgoed
Mariëndaal in Oosterbeek. Zij staan een klanten
kring ten dienste van zeker 70.000 boeren en
instellingen.
Voor een paar tientjes, totaal wordt er voor elf
miljoen gulden werk verzet, kan de boer weten,
wat zijn grond nodig heeft aan kunstmest om het
volgende jaar een goede oogst op te kunnen leveren.
En weet ook de veehouder precies wat hij zijn dieren
moet voeren om een optimale melkgift te kunnen
verkrijgen. Met een eigen buitendienst, waaraan
zo'n tachtig man verbonden zijn, is het ook mogelijk
gebleken om de speciale bemestingen van grond
voor specifieke teelten, zoals die van aardappelen,
bieten en grove tuinbouwgewassen, in goede banen
te leiden.
ONMISBAAR
Het bedrijfslaboratorium, waar het onderzoek mas
saal verricht wordt, heeft onder meer aan het eind
van de jaren zestig bekendheid gekregen door
onderzoek, dat verricht werd naar de mate van
loodverontreiniging van de grasbermen langs auto
wegen, waarvan het hooi als veevoeder wordt
gebruikt. Momenteel richt zich de aandacht op het
zuiveringsslib, dat als mest wordt gebruikt, maar
in toenemende mate door de agrarische gebruikers
wordt gevreesd vanwege de chemische verbindin
gen, die schadelijk kunnen zijn. De analyses van
het bedrijfslaboratorium zijn voor het boerenbe
drijf, dat efficiënt gevoerd moet worden, onmisbaar
geworden. De grote waarde van het onderzoek ligt
voorts in de snelheid, waarmee de resultaten ken
baar worden gemaakt, zodat de boer er tijdig zijn
voordeel mee kan doen.
Juist nu de grond steeds intensiever moet worden
gebruikt, kan grondonderzoek niet meer worden
gemist. Ook de recreatieve sector maakt in toene
mende mate gebruik van de diensten van het
Oosterbeekse laboratorium, waar in het afgelopen
jaar al bijna achtduizend monsters van grond van
sportvelden, plantsoenen, en zelfs van particuliere
tuinen verwerkt wordt Waarmee het aanvankelijke
doel, de boer te dienen, eigenlijk al ver is overschre
den.
