Zware strafeisen in Italiaanse Lockheedaff aire Kaoenda (Zambia) roept Callaghan op het matje Spanning in Bern over Jurareferendum Mysterieuze moordenreeks op Britten aan Rivièra EÜÜ Staat de postcode rin een advertentie of brief?1 Gebruikmdan aisu reageert en...vergeet ook uw eigen postcode niet. Rijnverdrag stuit op moeilijkheden met Franse partners IAARS ANTWOORDT 1AAD VAN KERKEN! Werkklimaat bij Belgische rijkswacht is bijzonder slecht WRAAKNEMING GEHEIME DIENSTEN? IITENLAND LEIDSE COURANT' VRIJDAG 22 SEPTEMBER 197» PAGINA 11 [.COMMISSIE: lie-embargo uid-Afrika 'ED NATIONS, ij Een commissie de Verenigde Naties ft de Veiligheidsraad aanbeveling gedaan voor alle landen gel id olie-embargo tegen jd-Afrika af te kondi- i, teneinde de* Zuidafri nse apartheidspoli- „uit te roeien", speciale commissie tegen rtheid zegt in het rapport nn ze de aanbeveling doet, een studie van twee Britse iomen heeft aangetoond dat olie-embargo uitvoerbaar is „effectief zal zijn, als het argo door de Veiligheids- li verplicht wordt gesteld", gens de economen Martin èy en Bernard Rivers, die ilopen juni hun onderzoek liceerden, is de eenvoudig- manier om een embargo te voeren iedere tanker die aan Zuid-Afrika levert in haven die na Zuid-Afrika rdt aangedaan, vast te hou- De twee onderzoekers zeg- dat 90 percent van Zuid- ika's olie-import uit Iran arijs verwacht inder rtraging in chtverkeer 8IJS (AFP) - De Franse htverkeersleiders zijn giste- al met een nieuwe stipt- dsactie begonnen. Zij eisen iernisering van hun bedrijf meer vakantie. Parijs wordt echter niet ver- rht dat de actie zo uitgebreid worden als de vorige, waar- ir het internationale lucht- keer ernstig werd gehinderd, stakingsfront van de 2.500 htverkeersleiders in de regio- f centra brokkelt blijkbaar De voor Noord-Frankrijk en verantwoordelij ke rhtleiders zijn volgens de bonden begonnen met maat- len die „veiligheidsproble- betreffen en die niet tot itige hinder zullen leiden. In •aux overweegt men ande- fcvonnen van actie. LISBURY (XJPI) Rhodesi- troepen hebben gisteren d aanvallen op nationalisti- e guerrillastrijders langs de ens met Mozambique voort- iet, zo heeft het opperbevel Salisbury meegedeeld. De ijd wordt gevoerd tegen het er van een der leiders van 1 Patriottisch Front, Robert Degabe. (Van onze correspondent Piet Tum- mers) ROME De officier van justitie te Rome, Alberto Dali'Ora heeft gisteren een reeks forse strafeisen tot een totaal van 58 jaar gevorderd tegen een aantal oud-ministers en andere hooggeplaat- sen. Zij hebben maandenlang terecht gestaan in het zogenaamde Lockheed- proces. Hij achtte bewezen dat ze corruptie hebben gepleegd door steek penningen aan te nemen van de Ameri kaanse Lockheed-vliegtuigfabrieken. Tegen de ex-minister van defensie, Mario Tanassi werd een gevangenisstraf geëist van negen jaar, tegen Luigi Gui, eveneens ex-minister van defen sie, werd zes jaar geëist. Tegen de beide hoofdver dachten, de gebroeders professor Ovidio Lefeb- vre en professor Antonio Lefebvre luidde de eis elk negen jaar. Tegen de voormalige luchtmachtcommandant, generaal Duilio Fanali werd zeven jaar geëist, tegen de voormalige secretaris van ex-minister Tanassi, Bruno Palmiotti. vier jaar en zes maan den. Enkele minder bekende verdachten hoorden gevangenisstraffen tegen zich eisen van drie tot vijf jaar. De Lockheed-fabrieken hebben een aantal jaren geleden voor ongeveer 5 miljoen gulden aan steekpenningen betaald aan deze verdachten, voor het aanwenden van hun invloed, om de Italiaanse luchtmacht uit te rusten met een aantal Hercules C-130 vliegtuigen. De vliegtuigen bleken naderhand niet te voldoen aan de gestelde eisen. Tijdens het proces werd er herhaaldelijk op gezinspeeld, dat nog meer hooggeplaatsen in Italië hebben geprofiteerd van steekpenningen van de Lockheedfabrieken. Zij zijn echter buiten schot gebleven.' Zo viel onder andere enkele malen de codenaam Antelope Cobbler, achter welke codenaam een voormalige president of minister-president zou schuilgaan. Zijn naam werd echter nimmer onhuld. Sympathisanten voor de joodse strijd voor vrijheid in de Sovjet- Unie demonstreren hier voor een Russi sche winkel in de Lo'n- dense wijk Holborn. Naar hun zeggen mo gen geen joden de Sovjet-Unie verlaten totdat de Olympische Spelen in Moskou voorbij zijn. Boven dien menen zij dat de Spelen niet in Mos kou, maar ergens an ders moeten worden gehouden. advertentie pttpost (Van onze parlementaire re dactie) DEN HAAG - De .Neder landse parlementaire delega tie die gisteren een eendaags bezoek aan Parijs bracht om met Franse bewindslieden en parlementariërs te spreken Haag (ANP) „Ik kan niet inzien op welke wijze het at nu toe gevoerde beleid tot ernstige onrechtvaardigheden heeft eleid en dat gesteld zou kunnen worden dat de overheid tekort (geschoten op het punt van de gerechtigheid". Kt schrijft staatssecretaris van justitie mevr Haars in antwoord p een brief van de Raad van Kerken over de positie van de Dgenaamde kerkmarokkanen. In een brief aan de ministerraad de leden van de Tweede Kamer had de Raad van Kerken 31 augustus aangedrongen op legalisering van het verblijf an deze groep. Mevrouw Haars blijft in de brief bij haar landpunt, waarbij zij er verder op wijst dat inmiddels aan de. etrokkenen opnieuw uitstel is verleend tot de Raad van State itspraak zal hebben gedaan. levr. Haars betoogt verder dat bij de regularisatie een uiterst nepel beleid is gevoerd, met als gevolg dat van de 18.000 an vragers er 15.000 een vergunning hebben gekregen. „Ik inderstreep dat dit grote aantal kon worden bereikt door de oepele toepassing van de regelingen dat niet uitsluitend verklarin- en van werkgevers/koppelbazen zijn verlangd als bewijs voor anwezigheid hier te lande vóór 1 november 1974", aldus staatsse- retaris Haars in haar brief. over de behandeling in het Franse parlement van het ontwerp tot goedkeuring van het Rijnverdrag is nogal som ber teruggekeerd. De voorzitter van de delega tie. het Eerste Kamerlid Ver sloot sprak gisteravond de vrees uit dat het nog wel en kele maanden zal duren voor het Franse parlement de be handeling van het verdrag zal hervatten. Verwacht wordt wel dat het ontwerp zal wor den aanvaard, maar mét een aantal voorwaarden. De ver dragspartners (Frankrijk, West-Duitsland. Zwitserland. Luxemburg en Nederland) hebben zich verbonden om als eerste stap te komen tot een beperking van de Franse zoutlozingen in de Rijn met. 20 kg chloride-ionen per se conde, dat is ongeveer 1 mil joen ton zout per jaar. De Franse regering is verant woordelijk voor de verwerke lijking van de doelstelling door injectering van deze hoe veelheid in de diepe onder grond bij de Franse kalimij- Els Hoogendoorn exposeert van 26 september-6 november aqua rellen en tekeningen in de AM- RO bank, Kneuterdijk 8 Den Haag. BRUSSEL (ANP) - Bij de Belgische rijkswacht heb ben vorig jaar 27 of 29, voor namelijk jonge, rijkswach ters zichzelf van het leven beroofd. Tot maart van dit jaar zijn er al acht zelf moordgevallen geweest maar daarna is elke informa tie hierover verzwegen, al dus in Brussel het bestuur van de Belgische rijkswacht vakbond op een persconfe rentie. De klacht die donderdag op de persconferentie ter tafel kwam, luidde: bij de rijks wacht komt zoveel misbruik van macht en gezag voor dat het arbeidsklimaat er ernstig verstoord is. Het bestuur van de SFBR is van mening dat intimidatiepraktijken van meerderen tegen hun onder geschikten bij de rijkswacht leidt tot een belangrijk aantal depressies en crisissituaties bij jonge rijkswachters. De menselijke relaties zijn zo gebrekkig en de afstand tus sen officieren en anderen is zo groot dat van een sociale relatie nauwelijks sprake is. Andere klachten zijn: bij de opleiding is er een duidelijk gebrek aan maatschappelij ke vorming. Er moet een veel te groot aantal onregelmati ge- en nachtdiensten ge draaid worden waardoor de rijkswachters over hun toe ren raken en in gezinsmoei lijkheden komen. De burger kan zo het slachtoffer wor den van rijkswachters „die het niet meer zien ziten". Officieren verzieken het kli maat binnen de rijkswacht met onnodige plagerijen, las tige maatregelen en soms be ledigingen. Bij de rijkswacht ligt het zelfmoordcijfer tien tot vijftien maal zo hoog als bij het totaal van de Belgi sche bevolking. Het bestuur van de SFBR is van mening dat obstructie-, intimidatie- en vergeldingsmaatregelen speciaal genomen worden te gen rijkswachters die lid zijn van de rijkswachtvakbond en ze eisen dan ook dat daar onmiddellijk een eind aan komt. (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN De socialistische minderheidsre- gering-Callaghan van Groot-Brittanië weet nog geen raad met het geruchtmakende Bing- ham-rapport over de illegale bedrijvigheid van de blokkadebreker Shell, BP en Total, die zich jarenlang niets aangetrokken hebben van oliesancties ten aanzien van de opstandi ge Britse kolonie Rhodesië. Volgens de oliereuzen BP en Shell zijn de meeste leveranties via Zuid-Afrika en Mozam bique, waar de Franse maatschappij Total een ijverig handje toestak, gebeurd met het mede weten van respectieve Britse socialistische en conservatieve regeringen. Callaghan en zijn ministers hebben dus nog geen beslissing genomen in zake het officiële onderzoek door een speciale commissie dat geëist is door sommige Labour- en conserva tieve Lagerhuisafgevaardigden. Een dergelijke commissie zou de betrokken ex-premiers Wil son (Labour) en Heath (Conservatief) kunnen dagvaarden als getuigen. Door waarnemers wordt ook met belangstel ling afgewacht of de officier van Justitie voor geheel Engeland een proces zal beginnen te gen de topfiguren van de oliemaatschappijen. Blokkadebrekers kunnen volgens de Britse wet bestraft worden met een paar jaar gevan genis en-of hoge geldboeten. Hoewel de officier van justitie al ervkele we ken op de hoogte is van de inhoud van de meest bezwarende delen van het Bingham-rap- port, die trouwens afgelopen dinsdag niet op enbaar gemaakt werden, houdt hij zijn beslis sing inzake gerechtelijke vervolging nog in beraad. Premier James Callaghan. wegens een door gaans goed humeur ook vriendschappelijk „zonnige Jim" genoemd, zal dus wel heel mooi moeten praten wanneer hij tijdens het weekeinde president Kaoenda van Zambia ontmoet in de Noordnigeriaanse stad Kano. Callaghan wordt door Kaoenda, die hij al der tig jaar persoonlijk kent. op het matje geroe pen naar aanleiding van het Bingham-rapport. Afgelopen week ontving premier Callaghan langs diplomatieke weg een boodschap van de Zambiaanse president, die hierop neerkwam: Wat de olie-blokkade van Rhodesië betreft, hebt u me dus toch bedrogen" Callaghan ont kent dit heftig. Woensdag belde hij Kaoenda op om de president tot andere gedachten te brengen. Zij zijn toen overeengekomen elkaar tijdens het komende weekeinde halfweg te ontmoeten in noord-Nigeria. Callaghan laat zich vergezellen door zijn jon ge minister van buitenlandse zaken David Owen. Uit het feit, dat beide Britten geen da tum hebben bepaald voor hun terugkeer naar Londen, mag afgeleid worden, dat ze hun ge sprek met president Kaoenda niet als een klusje beschouwen. Kaoenda is woedend op het perfide Albion dat inzake Rhodesië openlijk partij gekozer. heeft voor de zwarten, maai ondertussen de blanken klandestien een handje toesteekt, zoals duidelijk blijkt uit het Bingham-rapport. Hij neemt het Jim Callaghan bijzonder kwa lijk, dat deze hem in februari 1977 nog een brief heeft gestuurd, waarin de Britse premier beweerde dat hij de Rhodesische olie-sancties nog verscherpt had en dat eventuele blokka debrekers zonder pardon voor het gerecht ge sleept zouden worden. ZWITSERS ZONDAG NAAR STEMBUS (Van een onzer verslaggevers) BERN De Zwitsers gaan zondag naar de stembussen om langs de weg van het referendum te beslissen of de noordelijke Jura - belangrijkste stad: Delémont- een zelfstandig kanton wordt. Op het eerste gezicht lijkt dat, zeker voor een niet-Zwitser, een vrij onge compliceerde zaak, maar voor de Zwitserse confederatie gaat het om een zeer wezenlijke materie. Het is voor de eerste maal sinds 1816 dat een nieuw kanton gesticht wordt. Een Zwitsers kanton heeft een vrij grote mate van interne autonomie, waardoor het eigenlijk niet te vergelijken is met een Nederlandse provincie. De Jura-kwestie is al heel oud, in fei te al zo'n honderdvijftig jaar. Actueel werd ze na de tweede wereldoorlog, toen zich in het Jura-gebied separatis tische tendensen gingen aftekenen. Daarvoor waren verscheidene oorza ken aan te wijzen. De Jura behoort thans tot het kanton Bern, dat over wegend Duitstalig is; de Jura is Fran stalig. Bovendien zijn er duidelijke culturele verschillen tussen de Jura en het gebied rond Bern. Aan het eind van de zestiger jaren kwam het zelfs tot geweldpleging m de Jura, een voor Zwitserland onge kend verschijnsel. Langzaam maar ze ker gingen de bestuurders van het kanton Bern beseffen dat er iets ef fectiefs zou moeten gebeuren. Een paar jaar geleden bleek bij referen dum in het gebied dat de meerderheid van de bevolking van de noordelijke Jura voor afscheiding van het kanton Bern geporteerd was. De oude demo cratische traditie van het land volgend werd vervolgens de vorming van een apart kanton Jura voorbereid. De Bondsraad en de beide Kamers van het nationale parlement gaven er hun fiat aan en nu is het woord aan de gehele Zwitserse bevolking. Het is de bedoeling dat het kanton Jura op 1 januari 1979 gaat functione ren. Alle daarvoor benodigde voorbe reidingen zijn getroffen. De Zwitserse autoriteiten hebben de laatste maan den alles in het werk gesteld om de bevolking van het hele land te infor meren en de Zwitsers te bewegen om zondag vóór de vorming van dit 23ste kanton te stemmen. In allerlei steden en dorpen werden voorlichtingsbijeen komsten gehouden en vorige maand presenteerde een uit oud-leden van de Bondsraad gevormd actiecomité een bijzondere campagne. Dat leek nodig te zijn omdat de Zwitserse autoriteiten er niet helemaal zeker van waren dat het referendum van komende zondag een voor de Jura positieve uitslag heeft. In enkele delen van Zwitserland bleek de bevolking bepaald niet gepor teerd voor de afscheiding te zijn; het geweld van de zestiger jaren lag nog te vers in de herinnering: Zwitsers ha ten geweld. „Je moet er niet aan denken wat er zou gebeuren als het referendum van zondag zou uitlopen op een „nee"; de gevolgen ervan zouden bijzonder er nstig zijn", zegt men in Bern, (Van onze correspondent Jan Drammen) NICE Op 28 mei van dit jaar werd het Irilse echtpaar Moss in de villa „Les Vieux Olivières" in Mougins aan de Franse'Rivie- in de slaap vermoord. Vier, maanden iater heeft een intensief politie-onderzoek "iets opgeleverd. Noch wat de drijfveer van de dubbele moord betreft, noch ten aanzien van de identiteit van de dader(s). Bet nderzoek gaat voort, hoewel men de indruk geeft, dat de politie danig in het bister tast. Zolang er geen resultaat be- feikt is, moet de „affaire Moss" gerang schikt worden onder de „onopgehelderde ®isdaden" waarvan de lijst aan de Cóte d'Azur sedert enige tijd aangroeit. En die uitsluitend betrekking heeft op slachtof fers van Britse nationaliteit.... beruchte drievoudige moord op de ^ummonds, 26 jaar geleden in Lurs bedre den die nooit is opgehelderd, al werd De bominici daarvoor tot levenslange gevange nisstraf veroordeeld (en later vrijgelaten), "gf te ver in het verleden om het beginpunt de „Britse serie" genoemd te kunnen *°rden. Hoewel, hij met de later bedreven jjjisdaden een aantal punten van overeen- JPmst vertoonde. Maar men moet zich beperken tot de aktuele serie, die met vier misdaden binnen vijf jaren, die zes slachtoffers gemaakt hebben, al verontrustend genoeg is. In de nacht van 17 op 18 mei 1973 werd de 60-jarige John Cartland met een bijl vermoord nabij zijn caravan in Pelissane. Op 20 oktober 1975 werd de 76-jrige Courtney Prentice met een scherp voorwerp gedood, nadat hij met een karateslag tegen het strottenhoofd neerge slagen was in zijn caravan op een parkeer plaats in Menton. 8 Augustus 1977 werden Sydney Broderick (62) en zijn vrouw met zes revolverschoten (kaliber 7,65) in hun auto in het bos van Rayol-Canadel ver moord. En op 28 mei was het de beurt van het echtpaar Moss... In al deze gevallen betrof het, zoals duidelijk geworden is, Britse burgers. Britse burgers, die ofwel Zuid-Frankrijk als toeristen be zochten, of daar een zomerverblijf hadden. Italianen, Duitsers, Nederlanders, Belgen en nog enkele andere nationaliteiten bezoe ken Zuid-Frankrijk in even grote of grotere aantallen dan de Britten en hun is niets soortgelijks overkomen. Britten dus. Op de tweede plaats blijken de slachtoffers allen binnen eenzelfde be perkte leeftijdsgroep te vallen: tussen de jongste (Sydney Arthur Broderick) en de oudste (Courtney Prentice) liggen niet meer dan veertien jaren leeftijdsverschil. Van zelfsprekend bezoeken niet alleen Engelsen van boven de zestig en beneden de tachtig de Franse zuidkust, maar al de slachtoffers van de „Britse serie" waren tussen de 62 en 76. Derde constatering: al de misdaden werden met weerzinwekkend geweld en bestialiteit gepleegd en hadden zeer duidelijk ten doel de aangevallenen te vermoorden en geens zins alleen te verwonden. Cartland werd met een bijl vermoord; Prentice was als het ware gegeseld en letterlijk doodgeknup peld; de Brodericks werden met zes revol verschoten op uiterst korte afstand gedood en mr. en Mrs. Moss werden met jachtge- weerschoten vermoord, van zo dichtbij, dat de hagelkorrels hun gezichten praktisch onherkenbaar hadden gemaakt. De vierde en laatste konklusie is dat al deze moorden zonder enig aanwijsbare drijfveer gepleegd werden. Elke keer wer den nabij of op de slachtoffers waardevolle voorwerpen, juwelen of geld aangetroffen die de moordenaars gemakkelijk hadden kunnen meenemen. De politie constateerde bij het vinden van het lijk van John Cartland, dat niet het minste voorwerp, niet het kleinste muntje gestolen was. Prentice droeg, toen hij m Menton dood gevonden werd, een wapdevolle briljant bij zich en een geldsom in Donden, terwijl de politie die het onderzoek naar de afslachting van het echtpaar Broderick leidde, van eén „onverklaarbare misdaad" gewaagde. Ook daar was niets terwijl geld en sieraden als het ware voor het oprapen lagen. Daarente gen waren papieren en dokumenten ver dwenen, zonder dat men kon zeggen, welke. Bij het onderzoek naar al deze op Britten bedreven misdaden moest het over het algemeen meest voor de hand liggende motief terzijde geschoven en uitgesloten worden: het betrof in geen enkel van deze gevallen roofmoord. Dat was ook niet het geval met de moord op het echtpaar Drum mond en hun dochtertje in 1952. Maar er zijn andere mysterieuze omstandig heden. De plaats waar de Brodericks in 1977 vermoord werden en het uur van de misdaad hebben overtuigend aangetoond dat iemand hen gevolgd had en voor het parket is het zeker dat de moordenaar(s) de plaats van de misdaad van tevoren had(den) vastgesteld. Courtney Prentice voelde zich bedreigd. Hij had enkele dagen voor zijn dood in Menton tegenover zijn vrouw verklaard, dat hij (voormalige jachtvlieger in de RAF) voor het eerst in zijn leven werkelijk bang was. En hij zou een toespeling hebben gemaakt op een individu dat hem bespiedde of volgde. Bij John Cartland waren vrees en verden king zelfs veel concreter uitgedrukt. Vol gens een van zijn intieme vrienden, die rechter in Brighton is, zou hij al twintig jaar verklaard hebben, dat hij ongetwijfeld vroeg of laat het slachtoffer van een wraa kneming zou worden. En hij had zijn vriend inzage gegeven in een dossier betreffende zijn geheime aktie in Frankrijk voor de Britse inlichtingendienst. Overigens ontvin gen de correspondenten van Britse persor ganen in Frankrijk na diens dood anonieme telefoontjes. Deze gewaagden van een wraa kneming of afrekening wegens een duistere aangelegenheid over dossiers betreffende collaborateurs met de Duitse bezetter tij dens de oorlog. Deze handlangers van de Gestapo zouden in Zuid-Frankrijk aktief geweest zijn, en om een of andere reden zou de Britse geheime dienst, en m dit geval Cartland, er voor gezorgd hebben dat deze dossiers niet bij de bevrijding in de handen van de legale Franse autoriteiten zijn gevallen. Deze anonieme telefoontjes worden min of meer bevestigd in een boekwerk over de aktiviteiten van de Franse geheime dienst, waarin gewag gemaakt wordt van een ongenadige maar verborgen strijd tussen diverse geheime diensten m Zuid-Frankrijk in de laatste maanden van de tweede wereldoorlog. De diverse onderzoeken naar de misdaden wijzen erop, dat er nergens „toeval in het spel" was, zoals dat heet, maar dat alle moorden georganiseerd en voorbereid zijn geweest. Zij werden alle vakkundig uitge voerd. Het feit dat zij weerzinwekkend, wreed en primitief waren, kan opzet zijn, om zoveel mogelijk verdenking af te wen den. Volgens zekere Franse bronnen zijn er elementen die niet verwaarloosd mogen worden, elementen die er op wijzen, dat de vier misdaden zonder motief, zonder dader, zonder roof, zonder diefstal, één gemeenschappelijk element hebben: al de slachtoffers (of althans hun namen) waren op de een of andere manier betrokken in het werk voor geheime diensten. En, zoals altijd, als het geheime diensten betreft, hangt er een mysterie over alle gevallen: niets over het politie-onderzoek is openbaar gemaakt en het enige dat officieel gezegd is, is dat John Cartland inderdaad een geheime agent was. Over de anderen niets. En als men de autoriteiten benadert, krijgt men te horen, dat het „helaas een ongelukki ge samenloop van omstandigheden" is ge weest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 11