Vreugde in Amerika over
kkoord van Camp David
NICARAGUA ZENDT TROEPEN NAAR GRENS GUATEMALA
Verwoest
Tabas
verwerkt zijn
verdriet
alleen
Carter heeft politieke
wind meegekregen
Ingevallen werpen
chaduw op vlotte
tart Saxondrive
^RESIDENT JIMMY" BEJUBELD
IFonseca
Strijd om
opvolging Vorster
al begonnen
Laker koopt luchtbussen
ina
UITENLAND
LEIDSE COURANT,
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1978 PAGINA 9
frSHINGTON (UPI/Rtr) - Terwijl een
na de akkoorden van Camp David
nengde reacties loskwamen op de
uitaten van het tapgesprek tussen
sident Carter, zijn Egyptische ambt-
noot Sadat en de Israëlische premier
gin, heeft de Amerikaanse president
een toespraak aan het Congres bekend
maakt dat minister Vance naar het
dden-Oosten zal vertrekken. Vance
aan koning Hoessein van Jordanië
koning Khaled van Saoedi-Arabië,
ee sleutelfiguren in het Midden-Oos-
i, steun vragen bij de realisering „van
het a nieuwe hoop en dromen van het volk
'd k het Midden-Oosten".
/ordl .sident Carter hoopt dat de wereld
guli i prachtig kerstgeschenk zal krijgen
iweel de verdere onderhandelingen tussen
ven; yrpte en Israël succesvol verlopen. Hij
ltafie arschuwde echter voor nog belangrij-
ekje|obstakels op de weg naar vrede, ook
t betrekking tot de toekomst van de
erd n lestijnen op de bezette Jordaanoever
de Gazastrook. Carter preees zijn
ten Sadat en Begin die „een onmoge-
gele? ie' droom veranderd hadden in een
-- AH rkelijke mogelijkheid",
die
President Carter zei dat de VS grote
belangen hebben bij het bereiken van
vrede in het Midden-Oosten. „Wij en onze
vrienden kunnen niet werkeloos toezien
als een vijandelijke macht in het gebied
wil domineren. De strategische ligging
van deze landen en de natuurlijke rijk
dommen die zij bezitten, betekenen dat
gebeurtenissen in het Midden-Oosten de
mensen overal aangaan".
Koning Hoessein is direct na het bekend
worden van de akkoorden van Camp
David van Majorca teruggereisd naar
Amman. Hij heeft nog geen reactie gege
ven. Vorige week had hij verklaard dat
elk akkoord voor hem onaanvaardbaar
is, dat niet de geleidelijke terugtrekking
van Israël van de bezette Jordaanoever
regelt. Hoessein zal, ondanks de conces
sies van Israël, het moeilijk hebben met
het feit dat de akkoorden alleen voorzien
in een deelneming van - de Palestijnen
van de Jordaanoever aan een vredesrege
ling, waarbij de Palestijnen in de vlucht-
enlingenkampen worden uitgesloten
President Sadat heeft gisteren bevestigd
dat zijn minister van buitenlandse zaken,
Kamel, is afgetreden. Overigens waren
In Israël verklaarde de leider van de Vrede
Nu-beweging dat hij gelukkig was met wat
in Camp David was bereikt. Oppositieleider
Perez drukte zich in gelijke zin uit. Overal
in de Joodse staat werd gisteren de rust
verstoord. „President Carter zegt dat we
vrede hebben", ging het van mond tot mond.
De gemuilkorfde Egyptische pers gaf giste
ren de indruk dat Sadat een aparte vredes
regeling met Israël is overeengekomen, en
dat Israël heeft toegegeven wat de eis van
volledige Israëlische terugtrekking betreft
uit de Sinai. Over de kwestie van de
nederzettingen aldaar, en de souvereiniteit
over Cisjordanië wordt nauwelijks gerept.
De verwachting is dat Sadat het nog erg
moeilijk zal krijgen bij de verdediging van
het akkoord. De Palestijnen in de vluchte
lingenkampen toonden zich diep geschokt.
Yassar Arafat Verklaarde dat er geen rege
ling kon komen zonder zijn PLO. De Sowjet-
Unie heeft het akkoord veroordeeld als een
complot tegen de volkeren van het Midden-
Oosten.
Sadat (links) en
tonen hun vreugde over het bereikte resultaat.
Incidenten
olietransport
Belgische
grens
BRUSSEL (ANP) Aan de Bei;
gisch-Nederlandse grens hel*
ben zich maandag in de loop
van de dag verscheidene inci
denten voorgedaan veroor
zaakt door „mobiele staking
spiketten" van arbeiders uit dé
Belgische olie-industrie. t
Bij de grensovergang te Putté
geraakten stakers en bestuur;
ders van voornamelijk Belgi»
sche tankwagens die zich irf
Nederland bevoorraad hadden*
slaags. Een vijftal tankwagens
werd beschadigd. Gisteren is
voorts gedurende korte tijd d»
grenspost op de E-10 te Meer*
geblokkeerd. Volgens de sta-'
kers hebben de dienstdoende
douaniers zich ertoe verbonderf;
geen uit Nederland afkomstige
tankwagens meer in te klaren.
Te Lillo (Antwerpen) liggen Ne
derlandse binnenschepen, die^
volgens Belgische stakers voor
ongeveer 500 tankwagens olie-;
producten aan boord hebben.'
De stakers zeiden een overeen-;
komst te hebben bereikt met de£
douanediensten en de BTW-ad»
ministratie om de inhoud vanjj
die schepen niet langer in te;
klaren. De douanediensten heb-;
ben dat echter inmiddels1 ont-;"
kend.
indel
id d
uidin a
iNAGUA/San José/Guatemala-stad (UPI/A-
De regering van Nicaragua heeft versterkin-
gestuurd naar de zuidelijke grens met Oost
om nieuwe aanvallen van het Sandinistische
n ha ionale bevrijdingsfront te weerstaan. Uit de
en o ensureerde berichten blijkt dat de Nationale
wachirde nog op veel plaatsen in het land heftige
ranBerstand ondervindt van de opstandelingen. De
datftsbisschop van Managua heeft in een telegram
beroep gedaan op de Amerikaanse president
prekè-
Carter zijn invloed aan te wenden „een einde te
maken aan de bloedige onderdrukking van de
burgerbevolking door de Nationale Garde".
Zondag heeft de Nationale Garde de grensplaats
Penas Blancas heroverd op de Sandinisten, maar
deze zouden gisteren opnieuw het stadje veroverd
hebben. Uit kringen rond de Nationale Garde wordt
vernomen dat guerrilleros aanvallen uitvoeren op
de stad Diriamba, 40 kilometer ten zuiden van
Managua. Ook de plaats Al Sauce, even buiten Leon,
zou worden aangevallen. De Nationale Garde-heeft
bekendgemaakt een landingsstrook van de opstande
lingen in Diriamba vernield te hebben. Volgens de
garde is dit het bewijs dat de guerrillerps ook gebruik
maken van vliegtuigen.
Volgens de autoriteiten is de stad Chinandega door
de regeringstroepen heroverd. De stad Esteli is nog
gedeeltelijk in handen van de Sandinisten. Boeren,
die sympathiseren met de guerrillastrijders, hebben
de Pan-Amerikaanse autoweg bij deze stad vernield
om de Nationale Garde de doorgang te belemmeren.
Ook de landingsbaan van het plaatselijke vliegveld
is door de boeren vernield, zodat de Garde alleen
nog helikppters kan inzetten. Esteli is gisteren weer
vanuit de lucht gebombardeerd.
De avondklok die is ingesteld in de hoofdstad
Managua is voor de vierde maal geschonden door
bomaanslagen en geweerschoten. Alle scholen in het
land hebben een week extra vakantie gekregen.
Het „guerrilla-leger voor de armen" in Guatemala
heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor dei,
aanslag op het leven van de Nicaraguaanse ambassa-'
deur Edmundo Meneses Cantarero in Guatemala-
stad. Deze raakte bij de aanslag ernstig gewond.,:
De beweging zegt de daad te hebben gepleegd wegens
het „zwarte verleden" van de ambassadeur en zeggen
hun steun toe aan de Sandinisten in hun strijd tegen
president Somoza. In Costa Rica zijn al meer dan"
8.000 Nicaraguanen aangekomen die het stijdtoneel
ontvlucht zijn.
ADVERTENTIE
(esp
U proeft de
Portugese zon
genoegen bij elk
eeklfttfecht en iedere gelegenheid.
Voor een zonnig prijsje
ekoopbij 600 "DELCAVE"
wijnhandelaren,
herkenbaar (j
in het vignet
op de deur y
NCR
beka
prijz NDEN (AP) - De voorlopi-
ischi hechtenis van Astrid Proll,
Pinqvroüw die door de Westduit-
politie gezocht wordt als
lid van de Baader-Meinhof-
ep, is door een rechtbank in
iden met acht dagen ver-
fd.
iurende het drie minuten
ende formele verhoor stond
31-jarige Astrid Proll met
r rug naar rechter Evelyn
■sell, leunde tegen de be-
agdenbank aan met een voet
de stoel en glimlachte naar
publiek achter in de rechts-
(van onze speciale
verslaggever Sajid Rizvi
in Tabas)
TAB AS Soldaten en
burgers, met maskers
voor het gezicht, hebben
gisteren in deze door de
aardbeving vernielde
stad duizenden lijken uit
het puin gehaald. De
stoffelijke overschotten
werden snel begraven,
want de artsen vreesden
epidemieën.De
autoriteiten zeiden
gisteravond, dat
vijfduizend lijken
gevonden en begraven
waren. Het totale aantal
slacxhtoffers zal echter
meer dan vijftienduizend
bedragen. Overlevenden
spreken van omstreeks
dertigduizend
slachtoffers.
Tientallen gewonde
mannen, vrouwen en
kinderen liggep in de
buitenwijken van de stad in
veldhospitalen of in
geïmproviseerde hulpcentra,
tussen hopen verwrongen
metaal, beton, bomen en
ander puin. Wegens de
overweldigende vraag naar
medische bijstand en de
schaarse aanwezigheid van
dokters en verpleegsters
zullen niet veel gewonden de
juiste verzorging krijgen.
Een onbekend aantal
slachtoffers is
zaterdagavond toen de
aardbeving zich voordeed
gestorven aan inwendige
kwetsuren, gebroken
beenderen of andere
verwondingen. Keizerin
Farah is per vliegtuig
aangekomen om de
hulpactie te leiden, maar de
soldaten, gewapend met
schoppen, de legerdokters eh
verpleegsters, een dozijn
C130 vrachtvliegtuigen en
duizenden vrijwilligers zijn
niet voldoende om al het
werk aan te kunnen.
Ali Mahammadi, een
winkelier van Masjad, 360
kilometer ten noorden van-
Tabas, die naar de
vernielde stad gekomen was
om 110 bloedverwanten te
zoeken, zei: „Ze zeggen dat
iedereen, die vannacht
blijft, het met de dood zal
bekopen". Hij heeft gisteren
slechts zeventien stoffelijke
overschotten van verwanten
gevonden.
„Waarom wil je mijn naam
weten?", riep hij een reporter
toe. „Heel mijn familie is
dood. Zal dat pit vergoed
kunnen worden?".
Zijn bloed doorlopen ogen
dwaalden wild over het
puin. Een gebroken lijst met
zijn eigen foto hing nog aan
een overblijvend stukje muur
in wat eens zijn ouderlijk
huis was geweest.
Mahammadi heeft niet
alleen zijn grootouders, maar
ook zijn ouders, twee
zusters - zij waren deze
maand verloofd - een
jongere broer, neven, ooms
en tantes verloren.
Arbeiders groeven naar
lijken naast een bord aan
de ingang van de stad,
-waarop te lezen stond:
„Welkom in de bloemenstad
Tabas, bevolking: 13.000".
Minder dan 2.000 daarvan
zijn momenteel nog in
leven.
Toen de wagen met de
echtgenote van de sjah
voorbij kwam, wierp een
jongeman zich in de richting
van het rijtuig. „Ga niet
rondkijken", huilde hij, „ga
de lijken van mijn
familieleden uit het puin
halen".
De keizerin bezocht ook de
mensen die buiten de stad
kamperen. De mensen
trachtten haar te omringen
om haar hun tragedies te
vertellen. Lijfwachten
trokken de keizerin echter
terug naar haar wagen.
Tabas was een schilderachtig
stadje, bewoond door
herders en boeren, aan de
eeuwenoude 'zijdeweg' naar
China. Voor de aardbeving
leek het sterk op een plaats
uit de tijd van Marco Polo.
Maar zijn moskeeën,
historische tempels en huizen
liggen nu in puin. Slechts
een handvol zwaar
beschadigde gebouwen
staat nog recht. Een
gebarsten muur leunt
gevaarlijk voorover.
Het politiebureau, het
bureau van de gouverneur,
medische kliniek,
ziekenhuizen en moskeeën
werden vernieldDe
gouverneur zat gisteren in
eén tent in het
hoofdkwartier van het
hulpcentrum, naast een
geïmproviseerd
landingsterrein. Islamitische
priesters in zwarte gewaden
strompelden rond terwijl ze
de Koran lazen voor
overlevenden. Velen lieten
zich echter niet helpen. Ze
zaten te huilen aan de kant
van de stoffige weg. Ze
hadden sedert zaterdag
niets gegeten of geslapen en
spraken met niemand.
Sommige overlevenden
bleven rondhangen op het
Sjahplein, in het centrum
van Tabas. Zij probeerden
elkaar te troosten of dienden
zichzelf slagen toe in een
bizar ritueel van verdriet.
Anderen liepen zoekend
rond, in de hoop nog
bloedverwanten te vinden.
„Waar is het leger?", vroeg
een oude man. „Waarom
word ik door niemand
geholpen?".
Deze man was afwezig toen
de aardbeving zich
voordeed. Hij vertélde, dat
men van zijn tien
familieleden nog maar één
dode gevonden had.
JOHANNESBURG Binnen de Zuidafrikaanse Nasionale Partij
beginnen zich reeds duidelijke gevechtslinies af te tekenen op
de vooravond van de strijd om het premierschap. Vorster, de
huidige premier gaat, zoals eind vorige week bekend werd,
aftreden vanwege zijn slechte gezondheidstoestand en de onrusti
ge politieke situatie in zijn land. Vorster heeft in het ziekenhuis
een onderzoek ondergaan waarbij aan het licht zou zijn gekomen
dat hij ernstig ziek is. Politieke waarnemers in Johannesburg
menen dat Vorster als hij aftreedt onmiddellijk het openbare
leven zal verlaten en eventueel alleen het ceremoniële ambt
van staats-president zal aanvaarden dat sinds het overlijden
van president Nico Diederichs vorige maand vakant is.
Pieter Wilhelm Botha wordt de grootste kanshebber genoemd
voor de opvolger van Vorster. Botha die sinds 1965 minister van
Defensie is staat bekend als een man van de harde lijn. Op
het gebied van de staatsveiligheid en militaire zaken. „Verkrampt"
(conservatief)" noemen sommige van zijn tegenstanders hem. Ten
aanzien van de kwestie Namibië heeft hij zich steeds als een
havik opgesteld en hij zou dan ook in april tegen het oorspronkelij
ke Westerse vredesplan voor Namibië gestemd hebben.
Er zijn nog twee andere Botha's die genoemd worden als opvolger
van Vorster. Stephanus Botha, de 56-jarige minister van Arbeid
en Landbouw, en R.F. „Pik" Botha, 46 jaar oud, voormalige
ambassadeur in de VS en minister van buitenlandse zaken. Op
28 september zal een vergadering gehouden worden van een
verkiezingscommissie van senatoren van de Nasionale Partij. Op
die vergadering zal de nieuwe partijleider worden benoemd. Deze
is dan ook automatisch premier.
(Van onze correspondent)
LONDEN Sir Freddie Laker, pionier van de spotgoedkope
„luchttreinen" tussen Engeland en Amerika, gaat tien Europese
luchtbussen van het type A 300-B10 kopen.
Hij zal Zich bovendien nog vijf brede DC 10-lijnvliegtuigen
aanschaffen. Zijn „Laker Airways"-maatschappij exploiteert mo
menteel al zes Amerikaanse luchtreuzen van het model DC 10.
Sir Freddie raamt de totale aankoopkosten op 380 miljoen pond.
KGB-majoor
krijgt asiel
in de V.S.
New York (Reuter) Een Rus-
sische vertaler bij de Verenigde
Naties, tevens majoor van de
KGB (geheime dienst) heeft
asiel gekregen in de Verenigde
Staten, samen met zijn vrouw
en dochter. Dit heeft een woord-
voerder van de Amerikaanse
VN-missie maandagavond ver
klaard. De 48-jarige Imant Le-
sinskis is de tweede Rus bij de
NV die dit jaar asiel vraagt in
de Verenigde Staten. Eerder
deed dit Arkady Tsjetsjenko,
die een topfunctie bekleedde in
de Russische missie bij de Ver
enigde Naties.
Nieuwe acties
van Franse
verkeersleiders
PARIJS (AP) - De luchtver-
keersleiders in Parijs hebbend-
gisteren besloten tot nieuwe"
stiptheidsacties. De beslissing
werd genomen nadat vakbonds-
leiders en de directie van de
Franse burgerluchtvaart het vo-
rige week niet eens konden wor-
den over betere uitrusting, meer
personeel en hogere lonen, zoals
door de verkeersleiders was
geëist. Morgen zal tijdens een
landelijke bijeenkomst van ver-
keersleiders een beslissing wor
den genomen over een datum
voor de nieuwe stiptheidsacties.
meen onzer verslaggevers)
LTAU Twee ongelukken met dodelijke afloop hebben op
eerste dag van de grote legerkorps-oefening Saxon Drive,
gisteren van start is gegaan, een schaduw geworpen op de
ligéns feilloze opmars naar de uitgangsstellingen van de
■e te vormen partijen. In Lüneburg, in het oostelijk deel
het oefengebied gelegen, is een Amerikaanse verkeersrege-
een tanksoldaat, door een Duitse automobilist aangereden
tan de gevolgen daarvan overleden. In Rothenburg onder
'men is een bejaarde Duitse fietser aangereden door een
lerlandse drietonner en eveneens daarbij gedood,
litief echter deed de bijzonder goede marsdiscipline van de
t verplaatsende eenheden aan. En het vooraf kennelijk zeer
jnsief gepleegde onderhoud aan de voertuigen wierp tijdens
voor vele onderdelen circa 500 kilometer lange mars zijn
ichten af, want op de vier hoofdaanvoerwegen hebben
ïhts enkele tientallen van de vele duizenden voertuigen het
laten weten. Ondanks de maandagse verkeersdrukte was er
de opmars geen enkele vertraging. De ritten werden allen
gens schema gereden en de colonnes kwamen alle op tijd
de verzamelpunten aan.
sen in Kloppenburg kwamen sommige eenheden en de le-
korps-artilleriecommandant brigade-generaal Hendriks uit
oe even in de knel te zitten.
de Nederlandse kazerne Langemannshof, vlak bij Soltau,
fden in de loop van de dag vrij veel gasten ontvangen die
&r een prima accommodatie aantroffen alsmede moderne
1 nnische apparatuur waarmee het nieuws over de oefening
het thuisfront kan worden gestuurd. Vanmiddag hebben
wee oefenende partijen, de een bij Lüneburg en de ander
der de Reger tussen Bremen en Nienburg, zich opgesteld en
an de strijd beginnen.
Militairen die deelnemen aan de legeroefening Saxon-Dri-
ve pakken bij de Nederlands-Duitse grensovergang bij
Zwartemeer (Drenthe) even een lunchpauze.
(Van onze correspondent Dick Toet)
WASHINGTON De Amerikaanse presi
dent lijkt begonnen aan een krachtige
come-back. Na een jaar van voortdurend
dalende populariteitScijfers in alle politie
ke enquêtes, blijkt hij 'in de jongste Harris-
enquête plotseling een spectaculaire^winst
van twaalf procent te hebben geboekt. Op
14 augustus gaf slechts dertig procent van
de ondervraagden hem een positieve
beoordeling, ditmaal was het 42 procent.
Van invloed zijn vooral geweest Carters in
krachtige termen uitgesproken en later
met ruime meerderheid bekrachtigde veto
op de defensiebegroting, zijn initiatief tot
het instellen van een topconferentie over
het Midden-Oosten in Camp David, en het
vooruitzicht, dat er dan tenslotte toch nog
een energiewet uit Het Congres zal komen.
Nog niet van invloed op deze enquête is
een belangrijke overwinning geweest, die
Carter kort geleden heeft geboekt: een
drastische hervorming van het ambtena
renwezen. Een ingrijpende verandering
van de federale bureaucratie was een van
de belangrijkste verkiezingsbeloftes van
Carter, zo- niet de hoeksteen van zijn voor
al tegen het establishment van Washington
gerichte campagne.
Na veel touwtrekken heeft het Huis van
Afgevaardigden de afgelopen week met
grote meerderheid Carters plannen t.a.v.
de Civil Service aanvaard. De Senaat had
dat al eerder gedaan. Veel ingrijpende
'wijzigingen zijn er niet in aangebracht en
verwacht wordt dat Huis en Senaat het
volgende maand al eens zullen zijn over
een gemeenschappelijk eindresultaat, waar
Carter met grote vreugde zijn handteke
ning onder kan plaatsen.
Kernpunt van de nieuwe wet is dat de 2,1
miljoen federale ambtenaren gemakkelij
ker beloond zullen kunnen worden voor
goed werk, maar ook gemakkelijker ont
slagen kunnen worden. Salarisverhogingen
zullen eerder op grond van prestaties dan
op grond van dienstjaren worden gegeven.
Naast het gemakkelijker ontslag worden
ook snellere en betere mogelijkheden van
beroep tegen ontslag ingebouwd. Het Witte
Huis krijgt voorts een grotere greep op de
benoeming van topambtenaren. Een spe
ciale commissie wordt belast met het toe
zicht op onrechtmatigheden in de behande
ling van ambtenaren. Er komt een betere
bescherming van ambtenaren, die kritiek
uitoefenen op hun bazen (zogenaamde
„whistle-blowers") en de bedragen die de
vele vervroegd gepensioneerde militairen
er als ambtenaar bijverdienen, worden aan
een maximum gebonden. Op deze wijze
moeten „fraude, verspilling en ondoelma
tigheid" aanzienlijk worden beperkt en
moet de gesterkte aversie die veel Ameri
kanen hebben tegen de bureaucratie van
Washington, worden bestreden.
De nieuwe wet is dan ook iq brede kring
met gejuich begroet. De ambtenarenbon
den zijn echter nog steeds furieus. Zij
vrezen een verpolitieken van de«ambtena-
rij, waarbij naijver, onzekerheid en ver
warring hoogtij zullen vieren.
In politieke kringen wordt de vrijwel onge-
schonden aanvaarding van Carters plan-
nen op dit terrein in ieder geval be
schouwd als zijn belangrijkste overwin- -
ning tot nu toe. Bovendien staat vrijwel.^
vast, dat op zeer korte termijn een energie-
wetgeving tot stand zal komen, die welis
waar ver verwijderd is van de oorspronke-
lijke plannen van de president, maar die
toch van enorm groot belang zal zijn voor
zijn prestige. Carters energieplannen date-
ren van april vorig jaar. Nadat er al een
aantal belangrijke onderdelen waren ges- -
neuveld, is er de laatste maanden uitbun
dig gekibbeld over het al of niet loslaten
van de aardgasprijzen. Eèn broos compro-
mis ligt nu binnen bereik. Verwacht wordt,
dat Carter wellicht nog deze maand zijn
handtekening kan zetten onder een zeer
verwaterde energiewet. Het belang van de
wet heeft intussen al veel meer een symbo
lisch karakter gekregen.
Carter zal, ongeacht de inhoud, in ieder
geval winst uit het totstandkomen van een
energiewetgeving kunnen halen. Dit ge
voegd bij een zeker niet negatief resultaat
van Camp David, gaat Carter volgens de
meeste politieke commentaren de komende
maanden nog veel verder omhoog in de
enquêtes.
