Blazende Miss Ballon en de
voorspoedige Leidato '78
Ex-directeur Schut
was niet incapabel
Het huwelijk tussen wijn
en gerecht, als het
seizoen op kleuren staat
HOE EEN BEURS-GEBEUREN ONTWIKKELD WORDT
CURATOREN IN TUSSENTIJDS VERSLAG:
itad/regio
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1978
PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Een „diner degustation" aan de vooravond
van een seizoen, dat de bruine tint van de
intieme gezelligheid draagt. Eten en wijnen
proeven. Daar komt het op neer. Maar je
moet dat wel in een Franse zin weergeven,
anders geef je'jezelf het gevoel, met een
ijsco aan de Noordpool te zitten. Maar alla;
het haardvuur wenkt al. Nog voordat de
verkleurde blaadjes vallen zijn er tempels V
der kostelijke ervaring die een zekere
marktuitbreiding niet verfoeien. Dat we
zo'n beroerde zomer achter de rug hebben,
waardoor onze verlangens niet onmiddellijk
in de richting Van de herfstige bekoringen
trekken, is niet de schuld van de lippen
spitsende „vorsten" die ons uitgelezen
proeven van hoog-culinaire kunsten willen
presenteren. Ik wil proberen althans een
ideine weergave te maken van een
gebeuren rond de „moderne keuken". Wat
de Fransen noemen „nouvelle Cuisine", die
ook in onze Neerlandse eetgewoontes een
schijnt te hebben geslagen.
|veral in onze contreien kun je een
•gelijke „uithuwelijking" tussen het
veredelde druivenat en uitgekiende,
geraffineerde hamoniërende gerechten
meemaken. Herfst en winter willen ook
wat, evenals de maag en het verhemelte.
Iets dergelijks maakte ik mee in Oegst-
geests „eigen" Beukenhof, een eindstation
voor wie proevend zoekende is. Daar trof
ik, in het gezelschap van precieuze lieden,
pretentieus wereldje aan, op de grens
van smekken en smakken, met als
huwelijkse getuigen en bezegelaars drie
gerenommeerde Nederlandse chef-koks, die
samen, in een co-produktie, celebreerden
het altaar der opperste zaligheid. Ik
noem ze even, het kan geen kwaad: Cees
Helder, van Le Chevalier, Delft, en gastkok
te Soestdijk; Koos van Fulpen, van De
Beukenhof, en Paul Fagel van „Duurstede"
(bij Wijk bijCeremoniemeester was
vinoloog en francofiel Frits ten Cate uit
Haarlem, een man die in de wijnen zit
omdat die drank hem „al met de lepel werd
ingegoten". Frits, stijlvolle promotor van
het edele nat dat een synthese heeft
gevormd tussen „kunst en wetenschap", een
speculatie-object zelfs, zoals eens de „tulp"
onderwerp was van een angstaanjagende
gokzin in de 17e eeuw.
Inderdaad. Je kunt wijn gewoon drinken.
Maar je mag je in gemoede ook afvragen
-4 als de behoefte daartoe zich opdringt
„wat moet ik kopen?, wanneer moet ik
kopen? en: zullen de prijzen zakken? Het
edele schone vocht; hou maar op, als je er
vijf uur lang mee bezig moet zijn. Wanneer
moet ik die wijn bottelen? Er is zelfs al
sprake van enige „glorieuze Nederlandse
botteling". Sterker nog: men heeft 't over de
.romantiek van de kale koude kelders met
het spinrag". Hoe het zij: gisteren werd een
perfect huwelijk gevierd, in een ritueel dat
bijna zes uur lang duurde. De financiële
tegenprestatie hoeft niemand, althans bijna
niemand, af te schrikken, want De
Beukenhof leverde voor amper honderd
gulden een belevenis die de intekenaar nog
lang zal bijblijven.
De produkten der hopeloze overlevering
aan dit perfecte huwelijk tussen wijn en
gerecht werden omkranst met muzikale
lovertjes, aangebracht door een vleugel-pia
nist die heldere toontjes reproduceerde van
Franse niemandalletjes die bijna op hoge
hakjes door de zaal klonken: sur le pont
d'Avignon, etcetera, etcetera. En daar
kwamen ze: twee luchtige koppeltjes oesters
en mosselen in een fijnzinnige mise en
scène, die met een Blanc des Blancs 1977
hun gepredestineerde weg vonden, via
Bordeaux. In het geheel waren er negen
„beelden van wijnen" die vriendelijk
gestemde gerechten (zeebaars, om stil van
te worden) begeléidden. Daar was een
discreet-langslopende bedienend^ brigade
die lege glazen én voHe asbakjes voor haar
rekening nam. En jij, intussen, maar een
mime makend van uitgekiend kennen,
nadenkend en naproevend; het ene chateau
afwegend tegen het andere. En ook
aandacht bestedend aan de kleine
wijnboertjes die vaak tot ongekende
prestaties kunnen komen als de zomer een
beetje meezit.
Een tafeldame: „wijn proeven zou bij je
opvoeding moeten horen. Zeker de jeugd
van vandaag moest hier deel aan kunnen
hebben." Dit werd geopperd bij het
uitschenken van een reeds zes jaar
gebottelde rode Chateau Le Virou. De
exaltatie verhevigde zich naarmate de
jaartallen daalden en het gebraad sappiger
werd. Een feest, een viering, een bijna
bovenaards genot, dat tegen één uur in de
nacht enigszins, maar slechts hier en daar,
verzandde' in het donkere genoegen rond
ronder, voller, wat boerser, frivoler, een
volmaakte afdronk en wijnen die zich, qua
rijpheid, gedragen als een „vent" tegenover
een „puber". Toen kwam die „médaillon"
van herten-kalf, begroet met een uitmunten
de en geslepen Pomerol. En in de nazomers
lauwe tuin genoten we een champagne-sor-
bet tussen de zich toespitsende bedrijven
door. Kwaliteit loochent zich niet: de
volgende ochtend was er geen pin door het
hoofd; slechts een dankbaar zich herinne
ren. Voor De Beukenhof was de markt
weer verkend. En de tranen van ontroering
De 17e Leidato, dé najaars-
beurs van Nederland vol
gens allerlei inblazingen,
golft comfortabel naar het
einde van een verkoop-
krachtige week. Ik weet uit
ervaring van een aantal
jaren, dat de olie die op het
vuur gegooid moet worden
bestaat uit het een stuk of
vier keer vermelden van de
zoveelduizendste bezoeker of
bezoekster of een combina
tie daarvan. Welnu, gister
avond - koopavond en een
stukje minder druk dan
bijvoorbeeld woensdagavond
- werd na globaal reken
werk mejuffrouw Gerry van
der Jagt uit Hazerswoude-
Rijndijk benoemd tot 55.000
ste bezoeker. Op het podium
- waaraan de standhouders
nauwelijks aandacht beste
den omdat ze wel wat
anders en beters te doen
hebben - werd Gerry vol
gens een goed detaillistisch
gebruik met prijzen en
premies in de watten gelegd.
De slimme jongens van de
Leidato calculeerden inmid
dels alweer verder. „Wilt u
weten wat ze kreeg?", vroeg
men mij op het secretariaat.
Nou, nee, dat werd al vorige
jaren geschreven. Maar je
kunt er wel iemand gelukkig
mee maken en (als de
welvaart nog niet al te
schadelijk in het zieleleven
heeft ingegrepen) zelfs
verlegen mee doen worden.
Gerry dus allang weer blij,
en wat blootgesteld op dat
showerige podium: instru
ment van een verkoopgekke
meute. Want een beurs
denkt maar aan één kant:
naar de beurs toe. Er is niet
voor niks gepept door
Leidato-comitéleden, met
een promotiepakket van een
sticker, affiche, prijsvraag,
onder ruim 3000 midden
standers, vooral in de wijde
regio rond Leiden. Dat heeft
een slordige duit gekost,
maar de vruchten ervan zijn
sappiger dein in voorgaande
jaren. „We moesten iets
doen om de boel weer wat
op te blazen", zo vernam ik
uit een comité-mond. Overi
gens: het comité is inmid
dels van zes leden geslonken
tot vier. Een paar jaar terug
verdween werkèr van het
eerste Leidato-uur Jan
Wolfslag, de man met de
geslepen speurzin en het
vosseninstinct, naar zuidelij
ker oorden om er een soort
hacienda te beginnen. Nu is
ook grammofoonplatenapos-
tel Gé Hofenk van het
Leidato-firmament verdwe-'
nen, omdat hij het te druk
kreeg met zijn zaken.
Jan van Zijp is nu secreta
ris-penningmeester. En dan
zijn er nog bijna onversleten
Joop Visser - van de cprso's,
stands en decors - diens
oud-collega in reclamezaken
Willem Ziegelaar (die een
naam heeft verworven als
groot-reserveerder van
Leidato-stands „voor het
volgend jaar") en slaapmeu-
bel-Jan van der Klugt, die
sinds enige tijd de comite-
vergaderingen tot aller
genoegen voorzit, maar nog
„geen flair genoeg" zou
hebben om representatief
helemaal als voorzitter op te
treden. Maar wie weet.
Miss Ballon: „Wat ik doe is alleen geschikt voor gezellige mensen"
Kleine interne veranderin
gen derhalve, maar het
grote resultaat telt. Dat zijn
met name de standhouders,
die duidelijk optimistischer
en voldaner zijn dan vorig
jaar. Eigenlijk geen wonder,
want de Leidato 1978 is
gezelliger en aantrekkelijker
dan tevoren en daar werken
allerlei factoren aan mee.
Vorig jaar bestonden veel
standhouders het nog om de
eerste dagen van de beurs
wat te klagen en te mugge-
ziften. Maar niet dit jaar. O
nee. En dan die lof over het
nieuvye restaurant van de
Groenoordhallen. Ik hoorde
een standhouder (die alvast
voor volgend jaar kwam
reserveren): „tweehonderd
procent beter dan al die
jaren geleden". De Haas en
De Bok, een menselijk
tweetal dat de restauratie
tot grote hoogten voert,
mogen daar zijde bij spin
nen.
Vreemd eigenlijk, dat vers
gebouwde „huis", door de
jongens Van de gezamenlijke
Leidse technische scholen
(materiaal van de „georgani
seerde" Leidse aannemers).
Gisteren werd het „hoogste
punt" bereikt. Pannebier
met een hotdog met zuur
kool. Zonde eigenlijk van
het werk, want maandag
komt een bulldozer de hele
zaak op een hoop schuiven.
Maar dan heeft de beurs
wel eventjes de dag tevoren
een nieuw record gevestigd.
Waarlijk, de Leidato '78 is
een beurs der blijdschap;
zoals een kleine standhouder
vorige week vrijdag (de
allereerste avond) al uit z'n
kosten was, omdat-ie bijna
platgelopen werd door de
klandizie. Willem Ziegelaar,
de groot-reserveerder: „We
mikken zonder meer op
minsten 10.000 bezoekers
meer dan vorig jaar".
Een najaarsbeurs, of wat
voor seizoensbeurs ook, is
een samenstel van vele
beurzen die de aandacht
vragen. Het is maar hoe je
je geld moet verdienen:
onder contract of zomaar in
de „vrije natuur". Een
typisch voorbeeld van
„earning money" (of „ma
king money") trof ik aan bij
standje 103. Daar stond een
menigte volks het gangpad
af te sluiten. Alleèn maar
om de gedragingen en de
gezegden van een vrouw
spersoon te kunnen volgen.
Zij was een matrone met
een vrij blozend uiterlijk.
Uit Rotterdam afkomstig.
Naam? Geen naam: „zeg
maar „mevrouw van de
ballonnen" of „Miss Ballon".
Ik tekende iets op uit haar
mond. Een soort engelbe
waarder stond in m'n zij te
stompen als ik iets op wilde
schrijven dat de toets der
wellevendheid niet zou
kunnen doorstaan. Want de
termen der „ballonse" logen
er niet om. Sommige beur
zen - zo vernam ik - hebben
voor haar zelfs de poorten
gesloten. Niet terecht, meen
ik, want Miss Ballon is een
portret, een gespierde
vrouwelijke malloot met
commercieel denkende
hersens die om de donder
nog wel decent voor de dag
kan komen. Alleen niet op
een beurs.
Op haar hoofd droeg ze tot
algemeen vermaak een tooi
die bestond uit allerlei loze
witte en rozekleurige ballen.
Het leek op geplastificeerde
zeepbellen. Ze deed de
gekste dingen met plakkeri
ge verf uit Tubes. Haar
produkten gingen de hal in
als „Europa-ballon voor
kreatief bezig zijn, spel en
feest". De vreemdste figuren
maakte ze en het publiek
lachte zich bijkans krom om
haar begeleidende teksten.
Ze klakte met haar tong,
alsof het kauwgom was. En
dan kwamen er weer belle
tjes bij die het geheel een
nog opgeblazener aanschijn
gaven. „Wat ik doe, is alleen
geschikt voor gezellige
mensen", waarschuwde Miss
Ballon; „zo word je langza
merhand helemaal mesjok
ke. Ik sta al tien jaar te
blazen, 't komt me de strot
uit "(ik bezig nu uitsluitend
gekuiste en hoofdredactio
neel goedgekeurde taal,
T.P.). Het komt erop neer,
dat ik 130 uur per week
volblaas. En daar komen
jullie, met je 45 uur..."
Blazen en vormen met de
handen en flup, daar ging
weer zo'n belletje naar haar
hoofdtooi. Likken en sabbe
len. „Vijf kleuren voor niks.
Bollen die in elkaar flappen,
kun je weer oppoetsen. Ik
ben nu helemaal doorge
draaid; volgende week sta ik
weer in Haarlem en daarna
op de Femina". Persoonlijk,
„en privé" zelfs, vertrouwde
de ballonnenmevrouw me
toe dat dit het meest ver-
kochte artikel van elke
beurs is: gekke bolle koppen
in fantasie-uitvoeringen
maken. „Een eindeloos
produkt in tubeformaat en
zelf ben ik de meest gefoto
grafeerde gek van het
noordelijk halfrond (dat
moet ze bedoeld hebben,
maar ze zei: westelijk hal
frond). Dit doe ik al tien
jaar en je moet het van me
kunnen afzien. Ik weet niet
beter meer. Ik heb geen
concurrentie, want niemand
durft 't aan. Het moeilijkste
is de act, niet het blazen. Ik
was twaalf jaar en toen zag
ik dit al toen het uit Ameri
ka kwam. Overal op de
beurzen staan ze te blazen".
Pas later besefte ik, dat ze
gezegd had, dat er geen
concurrentie bestond. Ik
trap er altijd weer in.
Vorig jaar kreeg Miss
Ballon een „aanmoediging
sprijs" op de Leidato; „daar
sta je dan tien jaar lang
voor te blazen. Maar ik heb
nu wel het dubbele verkocht
van wat toen de stand
uitging". Miss Ballon heeft
een asbak vol peuken: meer
dan drie pakjes sigaretten
per dag gaan er door heen.
Niet omdat ze zoveel rookt,
maar omdat het „prik-ef-
fect" in de ballon sterker is
dan dat van een puntige
schaar. „Ik ga nu een
afzakkertje nemen en dan
verdwijn ik naar huis..."
meerburg heeft een basketbalveld
Op feestelijke wijze hebben de bewoners van „Meerburg" gisteravond
het basketbalveldje op de hoek van de Lingestraat en de Maasstraat
officieel in gebruik genomen.. Het veldje was al vanaf het begin van
zomervakantie voor de jeugd toegankelijk. Gisteravond werd het
officieel geopend met enkele basketbalwedstrijden. De eerste worp
in de basket werd verricht door de wethouder van onderwijs, D.
Tesselaar.
LEIDEN - De werknemers van de Koninklijke
Nederlandse Grofsmederij hebben zich in april
I van dit jaar ten onrechte afgezet tegen hun
directeur, ir. H. P. Schut In het tussentijds
verslag van de curatoren in het faillissement
van de n.v. Koninklijke Nederlandse Grofsme
derij in Zoeterwoude, stellen mr. A. Blanken-
stein en mr. S. de Ranitz dat „afgaande op de
bedrijfsadministratie, notulen van vergaderin-
i gen van de leiding van de KNG en de uitge-
I brachte verslagen betreffende de laatste jaren"
is gebleken dat „de vennootschapsleiding op
toewijdingsvolle en serieuze wijze getracht
J (heeft) haar taak te vervullen". „Dit ondanks
I de steeds weer ontmoedigende gevolgen van
externe negatieve Invloeden", aldus de curato
ren.
De ex-directeur kan geen gebrek aan leidingge
vende capaciteiten worden verweten, volgens de
curatoren. De oorzaak van het faillissement
moet veel eerder gezocht worden in het feit dat
niet bijtijds ingrijpend genoeg is gereorgani
seerd. „Vermoedelijk hebben overwegingen van
humanitaire aard en - helaas niet vervulde -
hoop op ommekeer van betere tijden in de hand
gewerkt dat herhaaldelijk de personeelsinkrim
ping van veel te geringe omvang was, terwijl
ook verzuimd werd tijdig verliesgevende onder
delen van het bedrijf af te stoten", aldus Blan-
kenstein en De Ranitz in het tussentijds verslag.
De curatoren stellen tevens „onaangenaam ge
troffen" te zijn door de inhoud en opzet van
het op initiatief van de vakbonden geschreven
boek „Het Grofschandaal", dat handelt over de
ondergang van de Grofsmederij. Het boek is
volgens de curatoriën .slechts een verzameling
van grotendeels vertekende en onder- en overbe
lichte feiten, die helaas vaak op gewild oubollige
wijze zijn weergegeven. De Grofsmederij had
een passender, stemmiger en meer-op de waar
heid gebaseerd grafschrift verdiend".
In het tussentijds verslag wordt tevens melding
gemaakt van het feit dat de werknemers tijdens
de bezetting van het bedrijf geen loon hebben
ontvangen. De bedrijfsvereniging heeft alle
loon aanspraken van de hand gewezen. Door de
vakbonden is aan alle werknemers 500,- uitge
keerd en aan alle vakbondsleden nog eens
500,-.
De curatoren stellen zich op het standpunt dat
de werknemers alsnog naar de rechter moeten
stappen. Deze zal dan kunnen beslissen of de
bedrijfsvereniging al dan met terecht het loon
heeft ingehouden. Tijdens de bezetting, die 22
dagen duurde, is namelijk normaal doorge
werkt.
Zoals al eerder in deze kolommen is gemeld,
is het de curatoren niet gelukt het gehele bedrijf
over te laten nemen. De nog min of meer
winstgevende ankerproductie is overgegaan
naar de Hollandsche Constructie Werkplaatsen
b.v. in Leiden. Dit bedrijf heeft tevens enkele
ex-werknemers van de Grof in dienst genomen.
Ook voor de afdeling takelreparatié werd een
gegadigde gevonden te weten Van Tol b.v. in
Rotterdam. De overige bedrijfsonderdelen zoals
de constructie-afdeling, bleken aanmerkelijk
moeilijker verkoopbaar. De van Bosscher b.v.
overgenomen cryogen vaten-activiteit bleek ook
een moeilijk verkoopbaar object. Deze activiteit
werd uiteindelijk weer overgedragen aan de
heer Bosscher, omdat de KNG zelf nog te kort
met dit project bezig was geweest (vanaf begin
dit jaar) om voldoende know how en inzicht in
de markt te hebben verworven.
Op 3 oktober zal in het Paleis van Justitie in
Den Haag de verificatievergadering in het fail
lissement worden gehouden.