Johnny en Rijk in 'Geen Paniek' Open School in taaimoeras met cursus Tien voor taal TERUGBLIK Italiaanse kleurkijkers flessen de overheid voor miljoenen guldens TELEVISIE VANAVOND TELEVISIE ZATERDAG RADIO VANAVOND RADIO ZATERDAG RADIO/TELEVISIE De balletfilm ,,De Rode schoentjes", die de VARA gis teren thuisbracht zou best te genieten zijn geweest, als er maar niet zo vervelend in ge acteerd werd. Anton Wal- brook, de oppervlakkige char meur van veel, weinig imponerende films, was als de balletmeester Lermontov geen grote persoonlijkheid en Moira Shearer kan in deze film weliswaar uitstekend dansen, maar een groot actri ce is ze niet. Zolang men naar het ballet keek, kon men blijven geloven in het sprook je van Andersen dat er aan ten grondslag ligt. Bij de NCRV was het weer behelpen in het Stenen tijd perk". Je moet toen met ei gen handen iets zien te ver zinnen. Dat hoeft nu niet meer want de aanrukkende massa der computers neemt zo eindelijk elk soort van in spanning van ons over. Dan kunnen we met weemoed, te rugblikken naar die oergezel lige stenen tijd. Het betere werk lag later op de avond. Er komt de laatste tijd veel onbekend piateriaal los over de tweede wereldoorlog. Gis teren was de slag om Duits land aan de beurt nog eens nagetrokken te worden. Een weer andere voorstelling van het Ardennen-offensief kregen we tè zien dan in de vele her- oëke films, die aan die episo de zijn gewijd. Er komt nog een deel dat de totale kladde- radatsch in beeld zal brengen, de ondergang van het Derde Rijk. Den Haag Vandaag, was aan het hoog woelige .politieke front in Den «Haag gewijd. Hoewel Van Agt bezwerend rond ging met een soort van zendbrieven, was het gisteren nog geen verzoening inzake de ondernemingsraden. Albe- da kwam vertellen dat het steeds meer een politiek punt aan het worden is. Of zijn aanvullende wijziging olie zal werpen op de golven, was nog onduidelijk. Houdt het CDA voet bij stuk, dan zal nader overleg met de mede ondertekenaars nodig zijn, al dus de minister.Den Haag Vandaag had het ook nog over de ellende in de Amster damse scheepsbouw en over de achtergronden van het niet mee willen doen van-sommige scheepsbouwers. Ook Hier en Nu hield zich bezig met de steeds nader komende en dus steeds warmer wordende poli tieke werkelijkheid in Den Haag. Verder was men met een eigen filmploeg naar Iran geweest, alsof dat niet voor de hand ligt in een eigen ac tualiteitenprogramma. Ook Oost-Timor kwam aan de orde. HAN JONKERS NEDERLAND 1 NOS 18.50 De Fabeltjeskrant 18.55 Journaal AVRO 19.00 Mr. Jaw 19.10 De Rallycross 1978 20.10 Geen paniek, film NOS 21.87 Journaal AVRO 21.55 Nederland—Duitsland „op de beurs" 22.50 AVRO's Sportpanorama IKON 23.00 Oost-West, napraten met Michael Bakoenin NOS 23.30 Journaal NEDERLAND 2 NOS 18.40 Voorlichting Dferenverzorging/TELEAC 18.55 Journaal VARA 19.00 Auto's en mensen NOS 20.00 Journaal VARA 20.27 Nederlands Elftal 20.57 All's Fair 21.22 VARA-Visie 22.12 Lord Peter Wimsey NOS 23.10 Journaal DUITSLAND 1 19.00 Intermezzo-lnformationen, aansl. Aufenthalt lm Elsass 19.30 Hit urn halb 7 19.40 Streichweise heiter 20.15 Hier und Heute 20.45 Hit um 4-tel vor 8, Bata lllic zingt „La Mer" 21.00 Tagesschau 21.15 Duell in den Wolken (The Tarnished Angels), Ameri kaanse speelfilm uit 1957 met Rock Hudson. 22.45 Pro und Contra 23.30 Tagesthemen, met commentaar uit Bonn 24.00 Der 7-S inn 00.05 Rockpalast-Festival, „live" vanuit de Grügahalle in Essen. DUITSLAND 2 17.55 Schüler-Express, journaal voor jongeren. 18.40 Die Drehscheibe 19.20 Western von gestern, serie „Jesse James rijdt weer". 20.00 Heute 20.30 Auslandsjournal 21.15 Gauner gegen Gauner, televisieserie met Charles Boyer en David Niven. 22.05 V.I.P.-Schaukel, met miss Bluebell, Edward Heath, Roger Moore, Sir Harold Wilson en Telly Savalas. 23.00 Heute-Journal 23.20 Aspekte, cultureel magazine 23.50 Sport am Freitag 00.20 Inspektor Queen sucht Rat (Don't look behind you), Amerikaanse, speelfilm 1971 met Peter Lawford| Ellery Queen. 01.50 Heute DUITSLAND 3 19.00 Die Sendung mit der Mi 19.30 Aller Anfang ist schwer, pedagogiek van het eer schooljaar. 20.00 Eff-Eff, vrijetijdsmagazin 20.45 Journal 3 21.00 Journaal 21.15 Eine Zeitung die es wirkr* gibt 22.00 Momente, aktueel magazine 22.15 Jugendbücherin der DDI deel 2 23.00 Eine Frau von heute, si met Alison Fiske en Mi Shaw, afl. 2 23.50 Zur Ansicht, llja Prihogii tv-pirret. 00.35 Journaal ENGELAND 1 18.05 Play-amusement. Liedjet, spelletjes, sketches. 18.35 Ivor the engine 18.40 Journaal 18.55 Nationwide, regionaal programma 19.40 Sportswide 19.55 Young Dan'l Boone, serli 20.45 Coca Cola Athletics 21.30 The fall and rise of Reginald Perrin, serie 22.00 Journaal 22.25 Target 23.15 Tonight, actualiteiten 23.46 Coca Cola Athletics 00.15 The late film: What's so b| about feeling good 00.45 Weerbericht ENGELAND 2 19.40 Journaal 19.45 Leeds Piano Competitioi 22.00 World Masters Bowls 22.30 Don't forget to write, comedy-serie 00.10 Journaal 00.20 Davis Cup Tennis BELGIË NEDERLANDS 18.00 Oum de witte dolfijn, tekenfilmserie 18.15 Klein, klein kleutertje 18.30 Open School, het pasgeboren kind 19.00 De ijsbreker, het werkpi 19.37 Mededelingen en Morgi 19.45 Journaal 20.10 Weerbericht 20.15 De wilde wereld van de dieren 20.40 Bandolero, Amerikaai western met Dean Mai James Steward, Raqi Welch en George Kenm 22.20 Journaal BELGIË 2 20.15 Dagboek van een herderd hond, tv-serie van Willy val Hemert 21.05 De vijfde windstreek, literair programma 21.55 Dag aan dag, cultureel overzicht. NEDERLAND 1 AVRO 04.00 AVRO's Sportpanorama, bokswedstrijd All—Spinks NOS 15.30 Journaal AVRO 15.32 De Zomerbios; 17.15 Jonat han Richman The Modern Lovers. DUITSLAND 1 11.00 Tagesschau und Tagesthe men; 11.25 Derrick, mis daadserie; 12.25 Popeye, ein Seemann ohne Furcht und Adel; 12.40 Auslands journal; 13.25 Umschau; 13.55 Presseschau; 14.00 Tagesschau; 14.55 Pro grammal-overzicht; 15.25 Tagesschau; 15.30 Sesam- strasse; 16.00 Brleftrager Muller, Duitse speelfilm,uit 1953. DUITSLAND 2 14.00 Programma-overzicht; 14.30 Apo tin Ellada - Ai Griechenland; 15.15 G dialmente dall'ltalia - Ha zliche Grüssen aus Italia 15.58 Heute; 16.00 Las4 16.20 Mach dir ein BI über Foto, Film, Ton; 16.3 Babbelgamm; 17.00 Ihr Mn sikwunsch. BELGIË NEDERLADS 14.00 Dag aan dag, culture) overzicht; 14.30 Saudad da Bahia, documentaire 15.00 Festival van Vlaande ren; 16.00 De legende vu Robin Hood, tekenfilm 16.45 De magische rollend plank, over board-skating 17.00 Open School, handi in huis. BELGIË FRANS 16.00 Jardinage, informatieve se rie; 16.30 Tenuto, cellis France Springuel; 17.25 Li feuille d'érablc, serie. HILVERSUM 1 18.00 Niet alles staat in folders. P.P.: 18.19 Uitzending van D'66. KRO: 18.30 Nws, 18.41 Marktberichten. 18.44 (S) Filmklapper. 19.30 (S) Edwin, praten en zingen. 20.00 (S) In antwoord op uw schrijven. 22.25 Overweging. 22.30 Nws. 22.40 (S) Goal, sportprogr. 23.55 Nws. HILVERSUM 2 19.50 Praten met de minister. 20.00 Nws. 20.05 (S) Europees Concertf» dium: Orchestre National de Francemd solist: klassieke muz. In de pauze 20.55-21.15): Het woord is aan ds dichter. 22.00 Horizon. 23.00 het oog op morgen. 23.55 Nws. HILVERSUM 3 NOS: 18.03 De vacaturebank. 18.10 (SI Avondspits. VOO: 19.02 (S) De Neder landse Top-40. VPRO 20.02 (S) VPRO vrijdag-op-drie. 23.02 (S) migos d» Musica. AVRO: 1.02 (S) Radio Paridon 2.02 (S) Gewoon twee uur radio. 4.0? 7.00 (S)'n Nachtje AVRO. HILVERSUM 1 VARA: 7.00 Nws. 7.02 (S) VARA's Zo merkwartaal - Herberg 'De Engel'. (7.30 Nws. 7.41 Dingen van de dag. 8.30 Nws. 8.36 Gym. v.d. huisvrouw 10.30 Nws.) 12.26 Meded. voor land- en tuinbouw. 12.30 Nws. 12.41 (S) In de Rooie Haan. gevar. progr. 14.30 (S) Licht concert. 15.00 (S) Tony van Verre ontmoet.... 15.30 Nws. 15.33 (S) VAR A's Zomer kwartaal Heuvellaan 33. muz. prog. 17.30 Nws. 17.32 (S) Dingen van de HILVERSUM 2 TROS: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym. 7.20 Rustig bijkomen 8.00 Nws. 8.11 Aktua 1. 9.00 Coulissen. (9.35 Waterst.) 10.00 De tien om kindershow op herhaling. 10.30 Wegwezen: magaz. voor vakantie of vrije-tijd (11 00 Nws. OVERHEIDS- VOORL: 12.49 Werk en welzijn: uiftz. van het ministerie van Volksgezondhei en Milieuhygiëne. 13.00 Nws. 131 Aktua II). 15.00 Voorzichting.... breej baar: 78-toeren platen. 16.00 Nws. 15® Europarade. 17.55. HILVERSUM 3 NCRV: 7.02 (S) Pop Station. 8.03 (8 Happy sound. 9.03 In. 10.03 (S) Muz* bij de koffie. 11.45 Honderd jaar Chn> telijk Onderwijs, reportage. 12.03 (8 Los Vast.' 14.03 (S) Bij Barend. 16.® (S) Sportshow. HILVERSUM 4 AVRO: 7 00 Nws. 7.02 (S) Reveille. 90 Nws. 9.02 (S) Kamermuziek. 9.40 We* wat wijzer. 10.00 (S) Beethoven cyclis 11.30 (S) Pistache in de zomer. 14# Nws. 14.02 (S) 't is historisch. 14* (S) Voor kleine bezetting. 16.30-17-0" (S) Jazz Spectrum. (Van onze correspondent) ROME Bezitters van kleu ren-tv in Italië flessen de staatsomroep RAI jaarlijks voor tussen de 10 en 30 miljard lire (25 tot 75 miljoen gulden), omdat ze hun toestel niet heb ben aangegeven. Het bedrag dat de RAI aldus door de neus wordt geboord zou Voldoende zijn om het steeds groter wor- i dend gat tussen uitgaven en inkomsten te vullen. In Italië bestaat geen verplich ting voor de handel op te geven aan wie een tv-toestel wordt verkocht. De koper wordt geacht zelf op het postkantoor een formulier te gaan halen en te betalen. Meer dan in andere landen bestaat in Italië echter de neiging, wetten te ontduiken, voorals als het om belastingwet ten gaat. Bovendien hapert er nogal wat aan de controle op de nakoming der wetgeving. Dat het aantal klandestiene kij kers zeer groot is valt af te leiden uit een vergelijking tus sen het aantal verkochte tv-toe- stellen en het aantal geregi streerde kijkers. Sedert 1970, het jaar waarin Italië overging van zwart-wit op kleuren-tv, zijn er ruim drie miljoen kleuren- tv's verkocht. Het aantal geregi streerde kijkers bedraagt echter 1,3 miljoen. Aannemende dat inmiddels een aantal tv-toestel- len is versleten kan toch worden vastgesteld, dat minder dan de helft van het aantal bezitters van een kleuren-tv kijkgeld be taalt. Verder moet er een groot aantal kleuren-kijkers zijn die kijkgeld betalen voor een zwart- wit-toestel, waarvoor slechts het halve tarief geldt. De „Guardia di Finanze", die belast is met de controle op kijkgelden, probeert thans de bezitters van een kleuren-tv te achterhalen aan de hand van ingestuurde garantiekaarten bij de aankoop van een toestel. Perfect is dat systeem niet, want heel wat mensen die een goed merktoestel kopen, zien af van de garantie, die meestal slechts een jaar duurt. Ze sturen de kaart niet terug naar de fabri kant of importeur, maar dragen zelf het risico van een reparatie in het eerste kijkjaar. PIET TUMMERS Gevaarlijk experimenteel. Zo zou de nieuwe cursus „Een tien voor taal" genoemd kunnen worden waarmee Open School zich richt tot allen, die op de lagere school voortdurend ruzie hadden met het vak taal en daar later in de maatschappij last van kregen. De NOS (met de verantwoordelijke man Jef Rademakers) stelde voor Open School een cursus samen van acht televisie en acht radioprogram ma's, begeleid door schriftelijk mate riaal. Omroep- en leesmateriaal kun nen afzonderlijk, maar ook gezamen lijk worden gebruikt. Maar de geïnte resseerde, die denkt in vrije uurtjes de schade in tfi kunnen halen, komt bedrogen uit. Er is geen schade, is Rademakers van mening. U kunt toch spreken? Welnu, dat is voldoende. Die tien voor taal heeft u al te pakken. Maar nu de praktijk, waar Radema kers het over wil hebben: zondër lastige spellingsregeltjes die er toch niet toe doen zolang u zich verstaan baar kunt maken. En of u nu zegt: hij heb of hij heeft, doet er allemaal niet toe. ,,Als u uw zin maar krijgt", aldus Rademakers. Met die stelling begeeft Rademakers zich in een moeras waarin hij arrogant en wel dreigt te verdwijnen. Arrogant, omdat Rademakers zich helemaal niet neerbuigend bemoeit met allen die bang zijn een pen op papier te zetten en deze groep voorhoudt, dat spelling niet terzake zou doen. Spellingsfouten bestaan eigenlijk niet, is Rademakers van mening, want spelling is toch maar iets dat berust op tijdelijke afspraken. Als het maar goed klinkt, doceert Rademakers, doét het er niet toe of iemand hij wordt, hij wort of hij word schrijft; het klinkt allemaal gelijk en daar gaat het om en dat heeft dan te maken met taalvaardig heid. „Tien voor taal" houdt zich dus niet bezig met taal, maar met spraak. Het „zich durven uiten". Want daar ontbreekt het bij velen aan, aldus Rademakers. Omdat mensen die zich niet durven uiten bang zijn voor hun taal. En dat, dus, ten onrechte. Taal is overal en van iedereen. De televisie beelden tonen dat aan en Jef heeft gewone spreektaal hoe wisselend ook per gebruiker en de gewone man, die op school dus al overhoop lag met stam plus t, daar licht neuro tisch van wordt, althans in verwarring wordt gebracht. En aldus in zijn spraakgebruik wordt belemmerd. Dit Open School-programma heeft niets met taal te maken, legt Radema kers uit, althans niet in de zin van goed of fout. Als je je buurman maar kan uitleggen wat je bedoelt. Of de dokter, de notaris en andere van die gestudeerde lui. Aardig bedoeld van Rademakers, maar hij hult zich in de rol van psycholoog en hij gaat duide lijk een aantal grenzen te ver. Waarbij hij de zaak verergert door zich af te zetten tegen allen, die zich van vaktaa'l bedienen; sterker nog, die hij belache lijk maakt, ten gunste van dat aardige mevrouwtje dat toch een normaal mens ig zoals u en ik en geen mond meer open durft te doen. Maar dat aardige mevrouwtje, voor wie deze lessen kennelijk zijn bedoeld, wordt door Jef in het hoekje gedrukt van: je begrijpt niet veel, maar ik zal het allemaal eens rustig uitleggen. „Waar om schrijven we eigenlijk?" vraagt Rademakers zijn cursisten. Waarop Jef Rademakers en de Open School hij een aantal antwoorden geeft, waar- nemen hèt kennelijk op voor mensen, op iedereen onmiddellijk het -juiste dje juist doorgaans met de tong heel antwoord tevoren al wist. goed overweg kunnen. Men. vergeet Dat maakt Rademakers met zijn cur- bovendien, dat de cursist die met sus arrogant en neerbuigend. Hij taal op school moeilijkheden onder- speelt psycholoogje en gebruikt daar- vond. met alle gevolgen van dien voor de taal, waarvan hij de spellings- bepaald niet geholpen is met uitspra- regels negeert, "als voor zijn doel niet ken als: blijf maar plat praten, als noodzakelijk. Want het enige dat hij je maar begrepen wordt. Tijdens een wil bereiken, is dat zijn cursisten leren sollicitatie- of ander gesprek zal het hun mond open te doen. En om dat de cursist nauwelijks baten als hij te bereiken schopt Rademakers naar wordt gecorrigeerd op „hij heb" en „mensen in hoge posities", bij wie zijn zich verdedigt met: „Maar van Jef cursist zich de mindere zou voelen. Rademakers mag het". Waaraan Rademakers toevoegt, dat Een prettige cursus Nederlandse taal bok de echtgenoot of de echtgenote zou wellicht meer zoden aan de dijk dat kan zijn. Nogal opruiende hoofd- zetten. Maar Jef wil zijn cursist niet stukjes zijn daarvan het gevolg. Rade- aan het blokken zetten. Die cursist makers concludeert dan ook, dat ie- 'moet een tientje overmaken; dat moet mand geen cent beter is, al spreekt hij. Terwijl dezelfde Jef zegt: „Als ik die ander Amsterdams, Haags, Drents het woord taalverarming hoor, ga ik of Fries. „Dat betekent dat ieder de me niet goed voelen".' En met die1 taal kan blijven spreken waar hij of laatste uitdrukking, zo'n cliché uit een zij is mee opgevoed". Z^gt Jef, alsof tv-programma, maakte Jef Radema- men anders van plan was. Hij voegt kers zich innig schuldig aan taalverar- er schielijk aan toe: „Behalve als een miné, al begrepen we Jef hiermeé ander die taal moeilijk kan verstaan, best. Maar Jef is er geen cent minder Dan moefmen zich aan elkaar aanpas- om. sen". F. J. BROMBERG Adèle Bloemendaal in een van die bijzonder grappige scènes van „Een tien voor taal" Michael Bakoenin praat over anarchisme in zijn „historische" interview. Auto's en mensen In de derde aflevering van „Auto en, Mensen" zien we hoe de dan 26-jarige auto dienst gaat doen in de Eerste Wereldoorlog. Er wordt ge toond hoe de vrachtwagens in Renault, Schneider en Berliet en de beroemde „Marae-taxi's de soldaten naar het front brachten. Ned II, 19.00 uur Lord Peter Wimsey De smaragden zijn tijdens een bruiloftsfeest onder de ogen van Lord Peter Wimsey gestolen. Deacon en Wilbra- ham zijn daarvoor de gevan genis ingedraaid, maar de ste nen werden nooit gevönden. Vier jaar later verblijft Lord Wimsey aan het Westelijk front, tijdens de eerste werel doorlog. Hij vertelt het ver haal aan zijn vriend Bun ter. Op hetzelfde moment ont snapt Deacon uit 'de gevangenis. Ned II, 22.12 uür AVRO's sportpanorama Rechtstreekse reportage van het gevecht om de wereldtitel zwaargewicht boksen tussen Leon Spinks en Mohammed Aü. Zaterdagmorgen Ned I, 03.55 uur Jonathan Richman Toppop special over de in middels ontbonden Jonathan Richmar^ and the modern lo vers. Gespeeld wordt o.m. „Egyptian Reggae" en „I am a little airplane". Zaterdagmiddag ned I, 17-15 verschrikkelijk zijn best gedaan te laten .zien dat iemand zijn taal goed gebruikt als hij daarmee zijn zin kon krijgen. Na de eerste les is duidelijk, wat Rademakers wil. Zijn programma's zijn geweldig leuk en mikken op een volwassen publiek. Mooie meisjes staan heupwiegend allerlei flauwekul uit te halen, volwassen mensen gooien- zo leuk met propjes en o wat zijn we ongeremd. Denkfoutje Misschien heeft Jef Rademakers een- denkfoutje gemaakt, door te veron derstellen dat als iemand zich maar ongeremd kan uiten, zijn taalvaardig heid optimaal wordt gebruikt. In zi jn tv-programma's gaat hij daarvan uit. Met tal van platte grollen en grappen gaat hij gezellig taal doorzien. De taal van de chef, de taal van de politie agent, de dokter en de verwarmings monteur komt onder het mes en wordt danig.aan de kaak gesteld. Dit allemaal met het brave doel de kijker te laten zien dat (vak)jargon, vaktaal, niets te maken heeft met De komische Nederlandse speelfilm „Geen paniek", die door de AVRO wordt uitge zonden, is een verhaal van Kees van Kooten. Het duo Johjnny en Rijk ricxht als klusjesmannen de onderne ming „Geen paniek" op. Op hun tochten door Amsterdam stuiten zij op heel wat moei lijke karweien die de diverse „acts" opleveren. Voor de ionderneming hebben ze geld geleend van Johnny's tante Toetje Kluif (Hetty Blok), die eigenaresse is van een schoonheidssalon. Deze salon is eigenlijk een „verdacht" huis, maar de onwetende John heeft er ook zijn kan toor je mogen vestigen als ba sis voor hun activiteiten. Ze worden langzamerhand steeds meer betrokken bij de ont wikkelingen in en om de sa lon van tante Toetje. Ned 1,20.10 uur Mr. Jaw De tekenfilmfiguur mr.Jaw kan het niet verkroppen dat er zeedieren zijn die sneller kunnen zwemmen dan hij. Ned 1,19.00 uur Rallycross Verslag van de rallycrosswed strijden, die op het Eurocirc uit in Valkenswaard werden gehouden. Ned 1,19.10 uur Op de beurs „Nederland-Duitsland op de beurs" is een tv-show vanaf de Firato in Amsterdam. Medewerking verlenen o.a. Dunja Rajter, Wencke Myhre en RobdeNijs. Ned 1,21.55 uur Michel Bakoenin Johnny Kraaykamp. Hetty Blok en Rijk de Gooyer in „Geen paniek". De IKON zeldt een „histo risch" interview uit. Het is een gesprek van een eigen tijdse interviewer met een tot leven gewekte persoonlijkheid uit de geschiedenis. Vanavond is dit Michael Bakoenin, die in 1814 in Rusland werd ge boren en gezien wordt als de grondlegger van het anarchisme. Ned 1,23.00 uur

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 2