IDagboek Mitterrand: nieuwe
verdenkingen in zaak-Moro
S staken
ilitaire hulp
tan Nicaragua
Portugese regering
ten val gebracht
Mogelijkheid Kanaaltunnel dichterbij gekomen
Rekening van ramp Amoco Cadiz: 800 min gulden
Staat de postcode
rin een advertentie of brief?1
Gebruik'm dan als u
reageert en...vergeet
ook uw eigen
postcode niet.
Toepolev-144 vliegt
voorlopig niet meer
A 3UITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1978 PAGINA 11
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN, donderdag De tunnel tussen
Engeland en Frankrijk, waarover al ge
praat werd in de tijd van Napoleon, is
er nog steeds niet. Groot-Brittannië heeft
de laatste officiële plannen voor een dub
bele Kanaaltunnel voorlopig in de la ge
legd omdat de kosten - zelfs wanneer zij
gedeeld worden door Londen en Parijs
- te hoog zijn.
Het voortdurend toenemende reizigers-
en goederenverkeer tussen de Britse ei
landen en het vasteland dreigt echter
oververzadiging te veroorzaken in de Ka
naal- en vlieghavens. Alle verkeersspecia-
listen zijn het eens, dat er dringend een
uitweg gezocht moet worden. En dus
komt de Kanaaltunnel opnieuw ter spra
ke.
De Europese commissie heeft Groot-Brit-
tannië trouwens al enkele keren aange
spoord het plan om een vaste verbinding
tot stand te brengen tussen de Engelse
en de Franse kust weer in studie te
nemen. De uitvoering ervan zou desnoods
gefinancierd worden uit EEG-fondsen.
De regering van Groot-Brittannië heeft
hierop niet positief gereageerd. Achter de
schermen wordt ze evenwel onder druk
gezet door de Britse en de Franse spoor
wegen, die iets schijnen te voelen voor
het idee van een enkelvoudige treintunnel
onder het Kanaal. Een dergelijke buis
zou geboord kunnen worden voor onge
veer 500 miljoen pond.
Dit plan is.afkomstig van Franse zijde.
De Britse Spoorwegen zien er wel wat
in. Ze hebben het vandaag nogmaals
besproken in Londen en zullen in de loop
van deze maand in Parijs deelnemen aan
besprekingén met hun Franse collega's.
Als het nieuwe internationale plan een
maal uitgewerkt is, zal in beide hoofdste
den sterk aangedrongen worden op rege
ringssteun. Daarna kan men nog steeds
een beroep doen op de EEG voor het
nodige kapitaal.
Cardin door
China uitgenodigd
PARIJS (AFP) - Of het is om
wat meer snit aan te brengen
in het Chinese eenheidspak is
niet bekend, maar de Franse
mode-ontwerper Pierre Cardin
is door de regering in Peking
uitgenodigd voor een officieel
bezoek.
Cardin vertoeft in China van
29 november tot 10 december.
Cardins programma in Peking
is nog niet vastgesteld, maar
het doel is volgens het huis
tweeledig: cultureel en indus
trieel.
IANAGUA (Rtr) Terwijl de Nationale Garde van Nicaragua
b'drie steden met steun uit de lucht het offensief is begonnen
legen het Sandinistisch bevrijdingsfront, heeft het Amerikaanse
Ministerie van buitenlandse zaken besloten de militaire hulp
ift Nic aragua stop te zetten. Voor dit jaar was door Washing-
n aan Nicaragua 2,5 miljoen dollar aan hulp toegezegd.
n drie steden van Nicaragua
cordt momenteel zwaar ge-
Dchten: in Leon, Esteli en Chi-
Q jndega. Daarbij voert de
chtmacht bombardementen
at Het Sandinistisch bevrij-
fl| irtgsfront heeft meegedeeld
J at tot nu toe 444 leden van de
ationale Garde zijn gesneu-
eld tegenover 66 doden van
et front. Het front meldt even-
i ens dat deze week ruim 700
uurlingen in Nicaragua zijn
arriveerd, waaronder 500
M jbaanse ballingen. Volgens
'Sandinisten zitten de VS
erachter.
olgens politieke kringen staat
Ie oppositie tegen Somoza op
et punt de vorming van een
genregering bekend te maken
n mee te delen dat zij met
ehulp van het Sandinistisch
1 evrijdingsfront de macht in
4 anden heeft. De oppositie
Jeunt daarbij op grote delen
i i verscheidene steden die
hans in haar handen zijn.
i Ie Sandinisten ^ijn uitgerust
met zware wapens waaronder
bazooka's en rakketten ,Made
in USA'. Hun strijd tegen de
Nationale Garde loopt thans
uit op straatgevechten van huis
tot huis.
In Masaya, waar woensdag de
straatgevechten talloze slach
toffers hadden gemaakt, kre
gen de vrijwilligers van het
Rode Kruis gisteren gelegen
heid de lijken op straat die in
ontbinding verkeerden, te ver
branden.
Ook buiten de grenzen van/Ni
caragua is de spanning voel
baar. In het zuidelijke buur
land Costa Rica zijn militaire
vliegtuigen uit Venezuela aan
gekomen ,als blijk van vriend
schap'. Venezuela maakt zich
zorgen om de grens van Costa
Rica, dat krachtig heeft gepro
testeerd tegen de handelwijze
van dictator Somoza van Nica
ragua, en dat alle bezit van
deze dictator in Costa Rica
heeft onteigend. Costa Rica
heeft geen leger.
Ontzetting staat moe
der en kinderen op
het gezicht te lezen
toen een grote Zuida-
frikaanse politiemacht
met honden en traan
gas in de krottenwijk
Crossroads bij Kaap
stad een razzia hield
onder zogenaamde il
legale bewoners; dat
wil zeggen mensen
die niet beschikken
over een door de
blanke autoriteiten
verstrekt pasje.
Drie doden in Zuid-Afrika na bestorming kamp
KAAPSTAD (UPI) Honder
den manschappen van de
Zuidafrikaanse oproerpolitie
hebben gisteren met traangas
en wapenstok een illegaal
kamp van negers bestormd en
daarbij enkele tegenstand bie
dende zwarten gedood.
Naar de lezing van de politie
werd een zwarte Zuidafrikaan
neergeschoten en meteen ge
dood toen hij een politieman
aan zou hebben gevallen. Fa
milieleden van een tweede man
vertelden dat hij overleed korte
tijd nadat hij door de politie in
de borst was geschoten.
Een baby vastgebonden op de
rug van de moeder overleed
toen het onder de voet werd
gelopen door een menigte die
een heenkomen zocht voor het
traangas, vertelden ooggetui
gen. Een zwarte vrouw moest
met een kogel in haar rechter-
Het incident in een van de
krottensteden aan de rand van
Kaapstad was het ergste sinds
vele maanden van betrekkelij
ke rust tussen de rassen. Ker
kelijke leiders hebben gepro
testeerd tegen de behandeling
van de ongeveer zesduizend il
legale bewoners in het „Cross
roads" geheten kamp.
ARIJS Frankrijk heeft de
aafschappij die de eigenares
van de roemruchte „Amoco
idiz" de rekening gepresen-
ird van de schade die gele-
inl n is als gevolg van de schip-
v puk van de tanker. Deze
ep, zoals men zich herinnert,
ilf maart voor de Bretonse
list op de klippen, waarbij de
De schipbreuk was grotendeels
het gevolg van gemaakte fou
ten en tekortkomingen van de
bemanning en de door de rede
rij gevolgde politiek in verband
met te langdurig onderhande
len over de prijs van sleepbgo-
tassistentie voor het stuurloos
geworden mammoetschip. De
schadevergoeding die Fran
krijk eist bedraagt ongeveer
800 miljoen gulden.
De zaak is aanhangig gemaakt
voor een Netvyorkse rechtbank
die zal moeten beslissen of de
aangevoerde bewijzen, zoals in
alle aanklachten, overtuigend
zijn. Frankrijk beschuldigtde
rederij van de „Amoco Cadiz"
ervan nigf tijdig voldoende ge
daan te hebben om een schip
breuk en oliëvervuiling te voor
komen. Deze beschuldiging is
gebaseerd op de resultaten van
het onderzoek van de onder
zoeksrechter te Brest door de
resultaten van een Liberiaanse
enquêtecommissie in Londen
(het schip voer onder Libe
riaanse vlag) en door resulta
ten van de onderzoeken van
twee Franse parlementaire en
quêtecommissies. Het staat nu
te bezien of deze conclusie
door de Newyorkse justitie ont
vankelijk verklaard worden en
de eis tot de grootste schade
vergoeding die tot dusver ooit
gévraagd is. De Fransen heb
ben hun som bepaald als ge
volg van de kosten van de rei
nigingswerkzaamheden van de
zee en van tientallen kilometers
kustlijn en de schadevergoe
ding die zij heeft uitgekeerd
aan de benadeelde vissers, oes
terkwekers enzovoorts.
"hristen-democraten in kwaad daglicht gesteld
fan onze correspondent Piet Tammers)
Lanfome Hadden de Italiaanse christen-
Itraocraten hun ontvoerde leider Aldo
'iro al afgeschreven, terwijl deze nog
HOllvend en wel in handen was van de
add Dde Brigade's?
»dden invloedrijke christen-democra-
ffl geweigerd om met de Rode Brigades
Mj lónderhandelen, in de wetenschap dat
urmee het lot van Moro werd beze-
(ld, terwijl ze verder beseften dat de
ttaocrazia Christiana zou worden ver-
ok; »t van de in veler ogen lastige leider
de linkervleugel van deze partij?
iben de christen-democraten zich bij
(t bepalen van him beleid inzake de
~i uk-Moro, onder valse voorspiegelin-
verzekerd van de steun der machtige
imunisten?
tx vragen kunnen worden gesteld
i.v. enkele losse notities, die de Franse
cialistenleider Mitterrand in april j.l.
zijn agenda zou hebben gemaakt aan
hand van hetgeen zijn Italiaanse
llega Craxi hem toen zou hebben
(fteld. De Franse en Italiaanse socia-
stenleiders ontmoetten elkaar tijdens
vergadering van de Socialistische
Hernationale in Madrid.
opinieweekblad l'Europee. dat al
onthullingen deed, o.a. over de
j| afcdel en wandel vande Italiaanse
resident Leone en zijn beide zonen,
aardoor eerstgenoemde werd gedwon-
!D tot aftreden, publiceert in zijn uitga-
;die donderdag verscheen een aantal
ttgmenten uit het dagboek van Mitter-
[nd. Het blad vertelt niet hoe het aan
jjn informatie is gekomen. De veronder-
filing ligt voor de hand dat Mitterand's
üenda het blad in handen is gespeeld
het te kunnen gebruiken in het
aliaanse partijpolitieke spel.
jjvan Mitterand's aantekeningen luidt:
^xi ontving gisteren een brief van
'"'o en verwacht dat de gezamenlijke
Spanningen van paus Paulus VI, Fanfa-
u en Saragat om druk uit te oefenen
'president Giovanni Leone ertoe zullen
'den dat deze gratie zal verlenen. De
>ering zal besluiten tot een beperkte
Wisseling van gevangen extremisten,
d tegen een. Craxi denkt dat de Rode
daarmee akkoord zullen gaan".
- een andere notitie van Mitter-
?Pd had Craxi zich zeer laatdunkend
ifielaten over de christen-democraten.
Partijleider Craxi'van de PSl
Voor velen van hen", zo vertelde Craxi
ons, „was de zaak-Moro al afgelopen.
Kort na de ontvoering huilden ze en
zeiden ze: „Hij is dood". Nu huilen ze
en zeggen ze: „Hij weet niet meer wat
hij doet".
„Als Moro terug zou komen, zou er een
man teveel zijn".
Verder zou Craxi tegenover Mitterrand
veelbetekenend gezegd hebben: „Iemand
wil dat er bloed gaat vloeien".
Ook over de communisten, die steeds
het christen-democratische standpunt
hebben gesteund, dat nooit of te nimmer
met de Rode Brigades zou en kon worden
onderhandeld, zou Craxi zich in april
tegenover Mitterrand weinig vleiend heb
ben uitgelaten.
Moro's brieven
Voor een goed begrip van de aantekenin
gen die Mitterrand in april heeft ge
maakt, ongeveer op de helft van de
periode die verliep tussen Moro's ontvoe
ring en zijn executie, dient men terug
te keren naar de situatie van dat ogen
blik. Moro schreef vanuit zijn onbekende
gevangenis de ene brief na de andere,
vooral aan kopstukken van zijn eigen
partij, waarin hij aandrong op het in
vrijheid stellen van gevangen extremis
ten in ruil voor hemzelf. Die brieven
waren soms zeer bitter van toon en
bevatten soortgelijke beschuldigingen
als die welke voorkomen in de notities
van Mitterrand. Zo heeft Moro partijse
cretaris Zaccagnini eens voor de voeten
gewdrpen, dat deze alle kans had zich
in zijn, Moro's, plaats te wringen als deze
van het politieke slagveld zou verdwij
nen. Dat Moro er toe kwam dergelijke
brieven te schrijven, werd gezien als een
gevolg van de doodsnood waarin deze
zich bevond en van door de Rode Briga
des uitgeoefende pressie.
De christen-democratische regering
heeft voor haar weigering om met de
Rode Brigades te onderhandelen over de
vrijlating van gevangenen steeds als
motief gebruikt, dat buigen voor geweld
het hek van de dam zou halen en vrij
spel zou geven aan extremistische krach
ten van alle kant. De regering wist zich
consequent gesteund door de communis
ten. die de tweede grote partij in het
land vormen en de overige partijen, met
uitzondering van de Partita Socialistica
Italiana onder leiding van haar intelli
gente partijsecretaris Benigno Craxi. De
ze laatste heeft herhaaldelijk aangedron
gen op het zoeken naar „andere wegen"
om het leven van Moro te redden.
Om het bewijs
Na de publicatie van Mitterrands dag
boeknotities hpeft Craxi zich op de op
pervlakte gehouden. Woensdag verklaar
de hij dat hij, alvorens commentaar te'
kunnen leveren, eerst zijn eigen notities
zou moeten raadplegen om te zien in
hoeverre zij overeenstemmen met die
van Mitterrand.
Op een ogenblik dat het justitiële onder
zoek in de zaak-Moro nog altijd niet
voldoende heeft opgeleverd, wordt aldus
de zaak-Moro in de partijpolitiek getrok
ken. Mogelijk speculeren de krachten
achter l'Europeo op winst voor de socia
listische PSI, die bij de laatste verkiezin
gen niet slecht geboerd heeft en boven
dien haar veteraan Pertini als president
in het Quirinaal heeft weten te brengen.
Zulke winst zou voor het oprapen liggen
indien bewezen zou worden, dat kopstuk
ken van de Democrazia zich bij hun
verzet tegen de eisen der Rode Brigades
hebben laten leiden door-minder edele
motieven en met droge ogen hebben
toegezien, hoe Aldo Moro de dood tege
moet ging. Maar dat bewijs is nog lang
niet geleverd, ook niet door de dagboe
knotities van Mitterrand die (hoe?) in
l'Europeo verzeild zijn geraakt.
Intussen smaken de onbekende Rode
Brigades in het verborgene het genoegen,
dat hun ontvoerings- en moordactie toch
geleid heeft tot het zaaien van tweedracht
en twijfel in de Italiaanse politieke partij
en.
Infiltranten
Nu de vakanties voorbij zijn duikt de
Italiaanse pers ook in ander opzicht weer
in de affaire-Moro. Zo beweert het Tu-
rijnse dagblad La Stampa, dat de Rode
Brigades beschikken over informanten
in de hoogste regionen van de politie.
Deze bewering is niet nieuw.
Daardoor waren de ontvoerders van
Moro precies op de hoogte van de route,
die zijn auto en die van de bewakers
op 16 maart, zouden kiezen. Al jarenlang
pleegde deze route pas de avond tevoren
om half elf te worden bepaald. Dat is.
ook toen het geval geweest. Pas na deze
vaststelling, die geschiedde op het hoofd
bureau van politie te Rome, konden de
ontvoerders enkele voorbereidingen tref
fen, zoals het forceren van een hekwerk,
dat de vluchtroute belemmerde en het
stuksnijden van de banden van een
bloemenwagen, die elke morgen zijn
standplaats innam op de plaats van de
ontvoering en toen een sta in de weg
zou hebben gevormd.
Ook de telefoondienst SIP zou volgens
La" Stampa zijn geinfiltreerd met helpers
van de Rode Brigades. Zij hebben ervoor
gezorgd dat de telefoon in het stadsdeel,
waar de ontvoering plaatsvond, op dat
ogenblik buiten gebruik was gesteld.
De minister van buitenlandse zaken,
Rognonini, zal op 16 september a.s. een
rapport over de zaak-Moro overleggen
aan het parlement.
SOCIALISTEN WILLEN NIEUW OVERLEG
LISSABON (AP) Het zeventien dagen oude
kabinet van de partijloze Portugese premier
Alfredo Nobre da Costa is gisteravond door het
parlement naar huis gestuurd. Een door de
socialisten ingediende motie van afkeuring
kreeg de steun van Conservatieven en uiterst
linkse afgevaardigden. Daardoor ontstond in de
263 leden tellende assemblee een meerderheid
van 141 stemmen. Nobre da Costa en de veer
tien leden van zijn kabinet zijn krachtens de
grondwet door de uitslag van de stemming
gedwongen af te treden.
een nieuwe regering is gevormd. Tijdens de vier
dagen durende parlementaire debatten over de
regeringsverklaring was van linkse, rechtse en
centrumzijde felle kritiek geleverd op het kabi
net van Nobre da Costa. In zijn slotreactie
ontkende Nobre da Costa dat zijn regering naar
rechts of naar links neigde. Hij vroeg zich af
of de afgevaardigden zijn regering wel met een
gerust geweten konden wegstemmen, aangezien
zij zelf zo weinig hebben bereikt. Socialistenlei
der Mario Soares heeft president Eanes voorge
steld dat er een regering gevormd moet worden
die het vertrouwen geniet van de partijen, in
het bijzonder de socialistische. Hij stelt nieuw
overleg tussen de partijen voor.
ADVERTENTIE
pttpost
Gebruik'm goed.
MOSKOU (AP) Met de supersonische Toepolev-144, de Russi
sche tegenhanger van de Brits-Franse Concorde, worden tot het
einde van dit jaar geen passagiersvluchten meer gemaakt, zo
is in Moskou vernomen.
Westerse luchtvaartdeskundi
gen in Moskou hebben ver
klaard dat de laatste vlucht
van de Toepolev-144, vanwege
zijn gelijkenis met het Brits-
Franse toestel door westerlin
gen „Concordski" gedoopt, tus
sen Moskou en Alma Ata naar
hun weten meer dan drie
maanden geleden,' op 6 juni,
heeft plaats gehad.
Zij speculeerden dat mogelijk
ernstige problemen met het
vliegtuig zijn ontstaan of dat er
een Toepolev kan zijn veronge
lukt, waardoor alle andere toe
stellen van dit type hangende
een onderzoek aan de grond
worden gehouden. Passagiers
die plaatsen willen reserveren
naar Alma Ata, de enige be
stemming waarop het vliegtuig
werd ingezet, krijgen van Aero-
flot te horen dat er tot het
einde van dit jaar geen vlucht
en meer mee worden uitge
voerd.
Het vliegtuig, waarvan het pro
totype in 1968 al zijn eerste
vlucht maakte, leek aanvanke
lijk een geduchte concurrent
voor de Concorde te worden,
maar kreeg al snel met techni
sche problemen te kampen,
zoals een hoog brandstofver
bruik en te hevige trillingen. In
juni 1973 verongelukte een pro
totype tijdens de luchtvaarts
how van Parijs.
Sadat spreekt met Da jan
THURMONT (Reuter) Op de
tiende dag van het overleg in
Camp David heeft president
Sadat van Egypte voor het
eerst besprekingen gevoerd
met de Israëlische minister
van buitenlandse zaken, Mosje
Dajan. De beide mannen spra
ken gistermiddag gedurende
75 minuten met elkaar.
Eerder op de dag hadden Sa
dat en Dajan afzonderlijk be
sprekingen gevoerd met presi
dent Carter.
Uit het kantoor van de Ameri
kaanse vice-president, Walter
Mondale, werd gisteravond ge
meld dat Mondale twee afspra
ken in Nevada en Californië
voor het komende weekeinde
had afgezegd om naar Camp
David te kunnen gaan.
ADVERTENTIE
Teheran in
greep van
staking
TEHERAN (Upi/AFP/D-
PA) In de Iraanse hoofdstad
Teheran zijn gisteren de mees
te winkels en bedrijven dicht
gebleven als teken van rouw
voor de slachtoffers die bij de
recente onlusten in het land
zijn gevallen. 'De winkelifers
hebben daarmee een bevel van
de autoriteiten genegeerd om
open te blijven.
De doden waar gisteren om
werd gerouwd, vielen vorige
week vrijdag, kort na het af
kondigen van de staat van be
leg. De politie en andere veilig
heidstroepen openden toen het
vuur op een menigte van dui
zenden betogers die zich niet
hadden gestoord aan het ver
bod op samenscholing. Offi
cieel werd gezegd dat daarbij
97 mensen werden gedood. De
oppositiegroeperingen in de
hoofdstad zeiden echter dat het
werkelijke aantal veel hoger
ligt. De regering heeft de hoge
re schattingen niet tegenge
sproken.
Marcos' vliegtuig
verongelukt: 32
doden
MANILLA (AFP-Reuter)
Bij een ongeluk met een Fok-
ker-Friendship van de lucht
vloot van president Ferdinand
Marcos van de Filippijnen zijn
gisteren tenminste 32 mensen
omgekomen. Het staatshoofd
zat niet in het toestel.
Vijftien van de slachtoffers za
ten in het vliegtuig dat veilig
heidsfunctionarissen en jour
nalisten naar Manilla terug
bracht van de viering van de
61ste verjaardag vai^ Marcos in
diens geboorteplaast Batac op
400 km ten noorden van de
hoofdstad. De overige doden
vielen in de plaats Paranaque
waar het toestel neerstortte.
Proces tegen
vakbondsleiders
Tunesië verdaagd
TUNIS (AP) Het proces te
gen 34 voormalige vakbonds
leiders in Tunis die beschul
digd worden van samenzwe
ring tegen de regering van pre
sident Habib Bourguiba na
bloedige rellen in januari dit
jaar is voor twee weken ver
daagd. Omdat de 75 advocaten
dreigden het proces te verla
ten stelde de president van het
hof, Mohammed EI Fatimi het
proces twee weken uit, nadat
hij eerst de zeventig pagina's
lange beschuldigingen had
voorgelezen. De advocaten
protesteerden tegen het feit
dat zij slechts twee dagen de
tijd hadden gehad om de tien
duizend pagina's lange docu
menten van het proces door te
lezen.
De vakbondsleiders, onder wie
de vroegere secretaris-generaal
van het Tunesische vakver
bond UGTT, Habib Achoür,
werden gearresteerd op 26 ja
nuari. Als zij schuldig bevon
den worden lopen zij kans de
doodstraf te krijgen.
Markov
vergiftigd
LONDEN (AFP) Doo
x-stralen is aangetoond dat de
Bulgaar Georgi Markov door
vergiftiging om het leven is
gekomen. Het Engelse och
tendblad de „Daily Mail" heeft
dit vanmorgen gemeld.
Markov werd enige dagen gele
den door een onbekende met
een paraplu in zijn dijbeen ge
stoken.
