SPD-LID MOGELIJK IN
SPIONAGE- COMPLOT
3
L
1
a
Eind dit jaar
zekerheid over
fusie NVV/NKV
SOWJET-UNIE EN SYRIE
WIJZEN CAMP DAVID AF
£cidoc0otmutt
Levering
uranium
aan Brazilië
bekrachtigd
'Don Albino, 'nhartelijk mens'zeggen ze in Canale d'Agordo
Bondsdag heft onschendbaarheid op
Smith: geen geheim
akkoord met Nkomo
CDA wil
onderzoek
in
„Dorp"
De keerzijde van een
meevaller
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1978 PAGINA 7
Uwe Holtz.
(Van onze correspondent)
BONN Nog geen half uur, nadat de Westduit-
se Bondsdag, onverwacht uit het zomerreces
teruggeroepen, gisteren in een korte dramati
sche zitting de parlementaire onschendbaar
heid van een van haar leden eenstemmig had
opgeheven, heeft het openbaar ministerie de
buréauruimten van de SPD-Bondsdag-afgevaar-
dige Uwe Holtz en ook diens woning op verden
king van spionage doorzocht. Over het resul
taat, van het onderzoek is nog niets bekend
gemaakt, evenmin als over de onderzoekingen,
die tegen zeven andere niet met name genoem
de mensen zijn ingesteld. De gehele operatie
draagt het etiket „geheim".
Later op de dag werd ook het huis van de
ouders van Holtz te Mettmann, op 15 km ten
oosten van Diisseldorf in de deelstaat Noordrijn-
la nij-Westfalen, doorzocht.
Het was nog niet eerder voorgekomen dat de
Bondsdag van reces werd teruggeroepen om de
onschendbaarheid van een afgevaardigde op te
heffen in verband met een spionagezaak. Het
was de kortste vergadering die de Bondsdag
ooit heeft gehouden, vier minuten. Volgens
schattingen heeft de organisatie van de spoed-
bijeenkomst de belastingbetalers ongeveer
100.000 mark gekost. Sinds 1949 is overigens van
397 afgevaardigden de onschendbaarheid opge
heven, in de meeste gevallen in verband met
inbreuken op de verkeersregels.
Zoals bekend heeft de Amerikaanse inlichtin
gendienst CIA op basis van uitspraken van de
overgelopen Roemeense staatssecretaris Pacepa
de Westduitse autoriteiten er begin augustus van
in kennis gesteld dat er in de onmiddellijke
nabijheid van de SPD-partijtop of bij andere
hoge instanties spionage zou worden bedreven.
De kwestie kwam deze week voortijdig in de
openbaarheid door publikaties in de conserva
tieve Springer-pers. Daarin werd ook de naam
genoemd van de persoonlijke referent van de
SPD-secretaris Egon Bahr, de architekt van de
Duitse Oost-politiek.
Een regeringswoordvoerder noemde het gisteren
„uitermate bedenkelijk", dat dergelijke voortij
dige berichten een smet op bepaalde mensen
•werpen zonder 'dat hun schuld bewezen is en
sprak in dit verband van „opzettelijke indiscre
ties". Ook een woedende fraktievoorzitter Her-
bert Wehner liet zich in deze zin uit. Volgens
hem gaat het er om, dat „bepaalde inlichtingen
diensten, die verbindingen hebben met bepaalde
lieden, die dit binnenlands politiek wensen uit
te buiten, een geschiedenis opdissen, die een
schokwerking heeft op de gemeenschap. Ik ben
tegen een veroordeling van mensen op grond
van Cl A-berichten, die hier in de Bondsrepu
bliek dan ook nog „geparfumeerd" worden
Wehner sprak voorts van een „pseudo-publicisti-
sche campagne". Ook de thans onder verden
king staande afgevaardigde Holtz, in de Bonds
dag voorzitter van de commissie van ontwikke
lingssamenwerking, ontkende wederom elke ac
tiviteit als spion, en sprak van „campagne op
grotere schaal". Hij vroeg zich af welk spelletje
er gespeeld wordt.
Waarnemers in Bonn wijzen er op dat de ge
heimzinnige spionage-affaire niet ongelegen
komt voor de CDU-CSU met het oog op de
komende, belangrijke verkiezingen in de deel
staten Hessen en Beieren, die beide in oktober
plaatsvinden. De SPD heeft zich ook in deze
uitgelaten en de christendemocraten er van
beschuldigd de vredespolitiek van de sociaal-li
beralen te willen doorkruisen.
Utrecht (ANP) De Federatie Nederlandse Vakbeweging
waarin NVV en NKV sinds 1976 zijn gefedereeerd gaat
tijdens een driedaags congres in december bekijken hoe een
nog verdergaande vorm van samenwerking een fusie
gestalte kan krijgen.
De 300 vertegenwoordigers van de aangesloten FNV-bonden
buigen zich tijdens dat statutair congres in de RAI over een
respl„utie van het FNV-federatiebestüur waarin de marsfoute
naar een mogelijke fusie van de bij elkaar dik een miljoen leden
tellende federatiepartners verder wordt uitgestippeld. Het federa
tiebestuur wil blijkens die resolutie op het eerstvolgende statutair
congres eind 1981 met voorstellen komen over al dan niet
fuseren.
In "dé congresstukken wordt formeel de mogelijkheid nog openge
laten dat de FNV-top straks tot de conclusie komt dat er
helemaal geen fusie inzit. Naar zich nu laat aanzien staat niets
een volledig samengaan meer in de wpg.
Nu het NKV in het verleden nogal huiverig voor een volledige
fusie lijkt te zijn omgezwaaid, ondermeer omdat de federatie
tussen het van huis uit katholieke NKV en het „niet-confessione-
le"N"Wgoed is bevallen.
NKV-voorman Wim Spit (tevens FNV-vice-voorzitter) liet zich in
1977 op een NKV-bijeenkpst met een bedekt enthousiasme uit
over een fusie. De fusie tussen NKV en NW kan pas van de
grond komen als de federatievorming tussende aangesloten
bonden ook rond is. En ook dat zal binnenkort een feit zijn
als de industriebonden NW en NKV na jarenlang geruzie
in juli volgend.jaar federeren.
Londen (AP) Woordvoerders
van premier Smith hebben of
ficieel ontkend dat de Rhodes-
ische minister-president Nko
mo het leiderschap van een
zwarte meerderheidsregering
heeft aangeboden tijdens de
veelbesproken geheime ont
moeting in Loesaka, zoals de
partijen van bisschop Abel
Moezorewa en dominee Ndaba-
ningi Sithole beweren.
De woordvoerders ontkenden
tevens dat Smith Loesaka be
zócht heeft voor besprekingen
waarbij de Zambiaanse presi
dent Kenneth Kaoenda en de
Nigeriaanse minister van bui
tenlandse zaken Joseph Garba
bij aanwezig waren.
De tegenstrijdige beweringen
zullen vermoedelijk van nadeli
ge invloed zijn op de Brits-
Amerikaanse poging een rege
ling te treffen voor het' beeindi-
gen van de Rhodesische burge
roorlog, die dit jaar reeds dui
zenden mensen, voor het me
rendeel zwarten, het leven
kostte.
Joshua Nkomo zelf heeft giste
ren ontkend dat hij een gehei
me ontmoeting met premier
Ian Smith heeft gehad. Ge
vraagd om commentaar op be
richten dat hij in aanwezigheid
van de Zambiaanse president
Kenneth Kaoenda en een Nige
riaanse functionaris met Smith
gesproken had, verklaarde de
nationalist: „Het is volstrekt
Hemert
rechterhand de
Gouden Televisie-
ring zien, die hij
gisteren in het
Amsterdamse
Okura-hotel kreeg
uitgereikt voor
zijn regie van de
serie „Dagboek
van een herders
hond". Van He
mert ontving de
ring uit handen
van „Kapelaan
Odekerke", de
acteur Jo de
Meyere.
Den Haag (ANP) De
CDA-Kamerleden Kleis-
terlee en Cornelissen heb
ben staatssecretaris me
vrouw Verder-Smit (volks-
ge ondheid) gevraagd een
deskundige commissie in
te stellen voor het herstel
van de verstoorde verhou
dingen in Het Dorp" bij
Arnhem
In schriftelijke vragen aan
de staatssecretaris wijzen
beide Kamerleden op het
feit, dat diepliggende struc
turele en bestuurlijke pro
blemen de goede verhou
dingen in deze gemeen
schap van gehandicapten
dreigen te verstoren. Beide
Kamerleden stellen zich op
het standpunt, dat de in te
stellen terzake deskundige
commissie tot structurele
verbetering zou kunnen
bijdragen en verstoorde
verhoudingen zou kunnen
helpen verbeteren.
Moskou/Tel Aviv (AP/Reuter) De Sow-
jet-Unie en Syrië hebben gisteren in een
gezamenlijk communique de top in Camp
David afgewezen als een gevaarlijke on
derneming. Vooral gevaarlijk is het stre
ven van Israël en Egypte, met actieve
deelneming van de Verenigde Staten, om
een alomvattende vredesregeling te ver
vangen door afzonderlijke deel-akkoor-
den, aldus het communique dat in Moskou
is uitgegeven na gesprekken tussen de
Syrische minister van Buitenlandse Zaken
Abdel-Halim Khaddam en de leiders in
het Kremlin.
De Amerikaanse president Carter heeft
zich op de bijeenkomst van komende dins
dag in Camp David voorbereid door een
reeks gesprekken met minister van buiten
landse zaken Cyrus Vance, minister van
defensie Harold Brown en de adviseur
voor veiligheidszaken Zbigniew Brzezinski.
De Israëlische minister van Buitenlandse
Zaken Mosje Dayan is overigens bezig de
opinies van de Palestijnse Arabieren in de
bezette gebieden te peilen. Gisteren werd
bekend gemaakt dat zijn onderzoekingen
wellicht kunnen leiden tot kleine wijzigin
gen in het Israëlische vredesvoorstel, met
name ten aanzien van de kwestie van
beperkt zelfbestuur voor de bewoners van
de Westelijke Jordaanoever en in de Gaza-
strook, aldus meldde de Jeruzalem Post.
Veel Nederlanders zullen zich waarschijnlijk een zich
verkneuterende minister Andriessen van Financiën voor
de geest hebben getoverd toen bekend werd, dat wij dit
jaar met elkaar via de loon- en inkomstenbelasting rond.
één miljard gulden meer in de schatkist brengen. Nu is
er voor een schatkistbewaarder nooit een beter bericht
dan dat de belastingen meer opbrengen dan was geraamd.
Maar nu zit er toch ook een vervelende kant aan.
De oorzaak van de meer-opbrengst kon door de deskundi
gen nog niet volledig worden opgespoord. Men denkt
evenwel, dat waarschijnlijk de toekenning van extra
periodieke verhoging en andere sóórten z.g. „incidenteel",
loon wel eens de oorzaak kan zijn. In dat geval blijkt,
dat bij een ernstige poging om de lonen op de nullijn
te houden via de achterdeur van het „incidentele" toch
grotere inkomensverbeteringen hebben plaatsgevonden
dan macro-economisch verantwoord is.
Want wie herinnert zich niet, dat vorig jaar kabinetsfor
mateur Den Uyl juist die post „incidenteel" binnen zeer
krappe grenzen wilde brengen. Anderen hebben toen de
vrees uitgesproken, dat dit wel wenselijk was, maar dat
de overheid daarop bijzonder moeilijk enige greep zou
kunnen krijgen. Laat staan dat men in de planning tot
terugdringen van werkloosheid en inflatie als een vast
gegeven een vermindering van die post „incidenteel" met
een half procent per jaar mocht inbouwen. Men heeft
gelijk gekregen. En menselijk is dat zeer wel verklaarbaar
nu juist de primaire lonen zwaar onder druk staaji.
In ieder geval mag als vaststaand worden aangenomen,
dat het meevallertje voor minister Andriessen in geen
geval zal kunnen betekenen, dat hij soepeler wordt als
de Kamer binnenkort begroting 1979 en Bestek '81 gaat
behandelen. Want voor het lopende jaar 1978 heeft hij
de toch al zware zorg voor een fors opgelopen tekort op
de rijksbegroting. Een tekort, dat waarschijnlijk dicht bij
de zeven procent komt. De „meevaller" zal in ieder geval
wel benut moeten worden om dit tekort wat te drukken.
Want zelfs 6 procent zou nog aan de zeer hoge kant zijn.
Brasilia (AP) Brazilië heeft
gisteren de overeenkomst gete
kend met Nederland, Groot-
Brittannië en West Duitsland
voor de levering van verrijkt
uranium die in 1981 zal begin
nen. In de overeenkomst zijn
een aantal veiligheidsaspecten
opgenomen met betrekking tot
het opslaan van plutonium,
een bijprodukt dat kan wor
den gebruikt voor de vervaar
diging van kernbommen.
De overeenkomst is het resul
taat van 18 maanden onder
handelen tussen de vier landen,
waarbij er in het Nederlandse
parlement scherpe oppositie te
gen de levering is geuit. De
onderhandelingen werden ook
gestagneerddoor persberich
ten dat de Braziliaanse rege
ring van plan is een atoombom
te ontwikkelen. President Er
nesto Geisel heeft dit met grote
stelligheid ontkend.
Brazilië' zijn eigen ruwe ura"
nium naar Engeland en Neder
land zal sturen voor verrijking.
Vervolgens zal West-Duitsland
bruikbare brandstofelementen
maken van het verrijkt ura
nium. De eerste leveranties van
kernhrandstofelementen aan
Brazilië zullen in 1981 of 1982
plaatshebben.
Brazilië heeft zich tot dusverre
steeds verzet tegen aansluiting
bij het niet-verspreidingsver-
drag van kernwapens. Dit leid
de er eerder dit jaar toe d'a,t
de Nederlandse parlementa
riërs een poging in het werk
stelden een veto uit te spreken
over het Urenco-contract met
Brazilië, vooral gezien het feit
dat Barzilië wordt bestuurd
door een militair bewind.
Maandagavond zullen alle no
ta's die betrekking hebben op
de voorwaarden waarondei'
Urenco verrijkt uranium aan
Brazilië zal leveren, aan de
Tweede Kamer worden voorga-
(Van onze correspondent)
CANALE D'AGORDO De 1800 inwo
ners van het op duizend meter hoogte
tussen de Dolomietentoppen verscholen
bergdorpje Canale d'Agordo zijn nog niet
bekomen van de emoties, ontstaan toen
bekend werd dat een der hunnen, Albino
Luciani, was gekozen tot paus. „Albino,
dat is de zoon van Giövanni, de metselaar
die daarginds in dat witte huis heeft
gewoond", vertelt ons de eerste de beste
dorpsbewoner die we ontmoeten als we,,
komende uit Venetië, tweehonderd kilo
meter noordwaarts naar Belluno zijn gere
den en dan nog eens dertig kilometer over
een pasweg door de Val di Ëiois en de
Val di Gar es naar Canale d'Agordo dat
vroeger Forno di Canale heeft geheten.
Het gr ijs-witte geboortehuis, drie verdie
pingen met een zacht aflopend dak in de
stijl van de Alpenhuizen ligt op honderd
meter van het dorpsplein aan de Via 14
Agosto. Enkele jaren geleden is het gemo
derniseerd. Plantenbakken met fel bloeien
de geraniums en hangbloemen staan in de
vensterbanken. Eduardo, de tanige 60-jari-
ge broer van de paus, woont er nog met
zijn vrouw Antonietta.
Zij hebben vijf kinderen, drie zoons en
twee dochters, allen ongehuwd. Eduardo
- „Berto" noemen ze hem in het dorp -
is gepensioneerd onderwijzer. Dat beroep
combineerde hij vroeger met een boeren-
bedoeninkje. Verder was hij een lange tijd
burgemeester en lid van de provincieraad,
tot hij werd afgelost door een socialist.
„Blreed hebben wij het vroeger niet ge
had", vertelt hij. „Vader Giovanni die met
zijri zware snor een beetje leek op Jozef
Stalin, was seizoenarbeider. In de zomer
maanden trok hij als metselaar over de
grens naar -Zwitserland. Daar was meer
werk én er viel meer te verdienen dan in
zijn eigen streek, 's Winters kwam hij terug
en dan werkte hij bij de boeren. Later is
hij nog glasblazer geweest in de bekende
glasfabrieken van Murano.
Hij is m 1952 tachtig jaar oud gestorven,
vier jaar na zijn vrouw. Hij was een
militant socialist die actief deel nam aan
het partij werk en daar ook anderen voor
wist te interesseren. Onze moeder was een
taaie boerenvrouw die de zorg had voor
vier kinderen wanneer vader van huis was:
Albino, de oudste, ik, Eduardo en verder
twee zussen. Een van hen is getrouwd en
woont in Trentino. De andere was kloos
terzuster en is enkele jaren geleden overle
den".
Eduardo vertelt dat vader Giovanni Lucia
ni wel even heeft opgekeken toen hij hoor
de dat zijn tienjarige oudste zoon naar het
klein-seminarie wilde, maar hij ging er
direct mee akkoord toen zijn vrouw daar
helemaal achter bleek te staan. Toen Albi
no verder studeerde in Belluno kreeg hij
tbc en moest hij tweemaal opgenomen
worden in een sanatorium.
Jeugd
Eduardo herinnert zich hoe zijn broer
's winters elke dag twee kilometer door de
sneeuw waadde om de bus te nemen naar
het klein-seminarie in Feltre. Tijdens de
vakantie in de zomermaanden liepen de
beide broers op blote voeten-en met een
stok in de handen achter de koeien aan
naar de bergweide.
Hpe hij het vindt dat zijn broer paus is
geworden?
We wisten dat hij een kans had van één
op de 111 om paus te worden. Vóór hem
zijn in deze eeuw nog twee patriarchen van
Venetië tot paus gekozen. Toch werd Albi
no's naam van te voren door niemand
genoemd, maar toen we op de televisie
zageh dat hij het was geworden waren we
toch niet erg verbaasd", zegt hij laconiek.
Eduardo en zijn vrouw hebben er die
avond met enkéle buren die binnen kwa
men lopen een glas op wijn gedronken en
zijn vervolgens gaan slapen. De volgende
middag kwam de bisschop van Belluno op
bezoek. „Eduardo, heb je eigenlijk al ge
beld met je broer?", vroeg hij. De bisschop
gaf hem het telefoonnummer van het Vati-
caan en pas toen heeft Eduardo zijn broer
telefonisch gelukgewenst.
Iedereen familie
Het doip bestaat uit niet meer dan een
paar huizen, een kerk, een mossig gemeen
tehuis en een dito postkantoor. Verder een
winkel voor „alimentari" (levensmiddelen),
een slager en een albergo. Opeens blijkt
iedereen van dichtbij of van veraf familie
te zijn van de paus. De Tancons, de An-
drichs en de Cognati weten allemaal uit
te leggen langs welke lijnen ze verwant
zijn aan de Luciani. Iedereen is hier fami
lie van iedereen, zeker op dit ogenblik.
Albino Luciani is voor hen nooit een
vreemdeling geworden. Zijn studie aan het
klein-seminarie van het nabije Feltre deed
hij pendelend met de bus. Na zijn priester
wijding was hij kapelaan in zijn geboorte
dorp Canale d'Agordo. Mensen van mid
delbare leeftijd herinneren zich hem
de catechismusiep en beschrijven „Don
Albino" als een hartelijk mens.
Toen hij bisschop van Vittorio Veneto was
geworden zagen ze hem nog wel eens
fietsen over de weinige dorpswegen die
min of meer horizontaal lopen. Zittend
langs de weg of in een hooischelf praatte
hij dan met oude bekenden.
Emigrante
Minder mededeelzaam is het groepje
dorpsbewoners, dat in de schaduw zit op
een bank aan de Piazza della Piave. Hun
geslotenheid, bergbewoners eigen, ontdooit
een heel klein beetje als we hen vragen
of ze niet trots zijn op hun hoog opgeklom
men dorpsgenoot. Bedachtzaam komt het
antwoord van een van hen: „Wat mij het
meest getroffen heeft is het feit dat de
zoon van een „emigrante" net zo goed paus
kan worden als de zoon van een prins".
Na enige tijd komt een nadere toelichting
op het woord „emigrante", in deze streek
een wat misprijzende aanduiding voor ar
beiders die elders werk zoeken.
„De vader van Albino heeft hier niet altijd
gewoond. Toen hij elf jaar was trok hij
de Via del Tirolo op met de schoenen op
de rug (een uitdrukking uit deze streek die
aangeeft dat iemand emigreert, P.T.). Eerst
ging hij naar Duitsland, vervolgens twee
Het geboortehuis van de paus
jaar naar Argentinië. Na de eerste werel
doorlog kwam hij terug.
Toen trouwde hij en werd Albino geboren.
Hij was een der eersten die hier ingeschre
ven werd als lid van de Socialistische
Partij. Vader Giovanni was zeer anti-cleri-
caal maar zijn vrouw was erg godsdienstig.
Nu zijn de meeste mensen hier socialist
of communist en er is ook een communisti
sche burgemeester. Hij heeft ons allemaal
opgeroepen om zondag mee te gaan als
Albino Luciani wordt geïnstalleerd als
paus".
Canale d'Agordo is, denken we, trotser op
zijn zoon dan menigeen er nu wil laten
blijken. PIET TUMMERS
ADVERTENTIE
ZONDAG
MAANDAG
SEPTEMBER f,
SEPTEMBER 1
I WOENSDAG
DONDERDAG
1
a
7
SEPTEMBER
1 SEPTEMBER
