M
H deTijd
w
Splitsing in
)artij Israels
rice-premier
Daniël Moi grootste
kanshebber voor
opvolging Kenyatta
IA ontdekt
verdwijning
van topgeheim
HP
d0ENE
ZUID AFRIKAAN
IN NAMIBIË
AANGEVALLEN
Conclaaf van meer dan drie dagen
Vog 3618 Nazi-zaken
n behandeling
ÜlTENLAND
"A -"MilRH
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 24 AUGUSTUS 1978 pagina 9
-J ÏL AVIV (UPI/AFP) -
Israëlische Dash-par-
(democratische bewe-
atng voor verandering)
^"gisteren, na maanden-
ig kibbelen over het
eringsbeleid inzake
Midden-Oosten, ui-
ngevallen. Door deze
itsing is de parlemen-
re steun voor premier
gin verminderd. Maar
kan toch nog rekenen
11 van de 120 leden
het Israëlische par-
nent, de Knesseth.
Dash-partij werd vorig jaar,
t voor de parlementsverkie-
!en opgericht door Yigal
i, nu vicepremier in Be-
kabinet. Tegen de ver-
ihting in behaalde de partij
jhts 15 zetels.
.Democratische beweging
or verandering" is nu letter-
verdeeld. Vice-premier Ya-
krijgt de leiding van de
emocratische beweging" met
ven afgevaardigden, Amnon
ibinstein leidt „Verandering"
it vijf zetels. Het is nog niet
kend of de groep van de
inister van verbindingen,
>ir Amith, met drie afgevaar-
'den, een aparte fractie gaat
rmen, of zich bij „Verande-
ig" zal aansluiten.
egenstanders
Yadin zou begin september
deel uitmaken van de delegatie
die naar het Amerikaanse
Camp David zou gaan, om
daar met president Carter en
de Egyptische president Sadat
de vredesbesprekingen te voe-
Over deze besprekingen heeft
Begin vandaag nog eens her
haald dat er geen overeen
komst zal komen, als er op
Camp David wordt geëist dat
Israël de nederzettingen op de
Westelijke Jordaan-oever en in
de Gaza-strook ontruimt. Begin
zei dat de conferentie niet als
een mogelijke „val" voor Israël
moet worden beschouwd.
„Maar als ik met lege handen
naar huis terugkeer, zullen er
voor ons land moeilijke tijden
aanbreken", aldus de Israëli
sche premier.
Louise Joy Brown, de eerste „reageerbuisbaby", die
vandaag precies een maand geleden ter wereld
kwam, maakt het uitstekend. Zij is het ziekenhuis
uit, en woont nu bij haar ouders in Bristol.
Amerikanen
in Hanoi
krijgen elf
lijken mee
MANILLA (Rtr) Een
delegatie van het Ameri
kaanse Congres komt za
terdag vanuit de Vietna
mese hoofdstad Hanoi op
de Filippijnen aan met
de stoffelijke overschot
ten van 11 Amerikanen
die in de Vietnamese oor
log sneuvelden en die tot
nu toe als vermist te
boek stonden. Dit hebben
funktionarissen van de
Amerikaanse ambassade
in Manilla bekendge
maakt.
De acht-mans-delegatie,
onder leiding van het (de
mocratische) Congreslid
Sonny Montgomery,
kwam drie dagen geleden
in Hanoi aan voor een
zesdaags bezoek aan Viet
nam en Laos. Het doel
van het bezoek is meer
informatie te verkrijgen
over Amerikaanse militai
ren die sinds de Indochi-
nese oorlog vermist zijn.
Het aantal Amerikaanse
militairen dat als vermist
staat opgeven sinds de
Vietnamese oorlog be
loopt ongeveer 2500.
VERWACHTING IN VATICAANSTAD:
(Van onze correspondent)
VATICAANSTAD Het laat
zich aanzien, dat het conclaaf,
waarin morgenmiddag honder
delf kardinalen zich zullen be
geven ter verkiezing van een
nieuwe paus, langer dan drie
dagen zal duren. Volgens een
Vaticaanse woordvoerder na
melijk zal morgen niet meer
worden gestemd, maar wel op
zaterdag, zondag en maandag.
Dinsdag zal er niet worden
gestemd, maar is er voor de
kardinalen gelegenheid tot
nieuw overleg. Dat wijst erop,
dat rekening wordt gehouden
met een langere duur dan de
vorige keer, toen de pauskeuze
op de derde dag werd beslist.
Op de sterfdagen zijn er maxi
maal vier stemmingen: twee
's morgens, waarvan de eerste
om half tien en twee 's mid
dags, waarvan de eerste om
half vijf. Het zal geen stro
ernenergie
eroordeeld
AMBURG (DPA) Een
chtbank in het Westduitse
amburg heeft gisteren een
oep tegenstanders van ker-
nergie veroordeeld tot beta-
n volledige elektrici-
ilsrekeningen. De groep be-
ilde de rekeningen wel,
trok er telkens 10 pro
lan af. Zij wilden daar-
ee voorkomen dat zij meebe-
alden aan de bouw en het
bruik van kerncentrales.
veroordeelden hadden hun
aad verdedigd door te stellen,
niet met hun geweten in
'ereens temming te kunnen
engen, mee te betalen aan
vaarlijke bouwwerken. De
chter erkende dat zij in „een
nstig gewetensconflict waren
raakt". Hij stelde echter dat
ook niet minder belasting
dt, als men het niet eens
met uitgaven voor defensie.
Een verslaggever van de Italiaanse l.v. bij „het" kacheltje in de Sixtijnse Kapel,
waarin straks tijdens het conclaaf de stembiljetten zullen worden verbrand. Rechts
staat een metalen bak met chemicaliën om de rook goed zwart of witter dan wit
te maken. De kleur van de rook heeft namelijk bij de keuze van Johannes XXIII
nogal aanleiding tot verwarring gegeven.
meer zijn, dat voor de rook
zorgt, maar een staaf met een
chemische substantie, die een
zwarte kleur zal opleveren
wanneer de stemming niet en
een witte wanneer zij wél resul
taat heeft opgeleverd.
Nu er een kardinalencollege
met zeer veel nieuwe gezichten
is hebben de voorbereiders iets
nieuws bedacht voor betere
herkenning. Elke kardinaal
heeft een set van honderdelf
kleurenfoto's gekregen van alle
conclavisten, plus een lijst met
namen en gegevens. Zodra de
naam wordt genoemd van ie
mand die een deelnemer zich
niet goed voor ogen kan halen
kan men dus even „spieken,".
Elke kardinaal krijgt een stem
biljet uitgereikt. Daarop
schrijft hij de naam van zijn
keuze, hetgeen volgens de con
stitutie van paus Paulus in ver
draaid handschrift moet ge
schieden. Een voor een bren
gen de kardinalen hun biljet
naar het altaar en leggen het
op een schaal. Na hardop God
tot getuige te hebben geroepen,
dat zij naar eer en geweten
hebben gestemd, laten de kar
dinalen het biljet voor iedereen
zichtbaar in de kelk glijden.
Het Genuese blad „II Lavoro"
heeft een computer ingescha
keld om erachter te komen wie
paus zou moeten worden. Kar
dinaal Baggio, prefect voor de
congregatie van de bisschop
pen kwam als eerste uit de bus.
Als eerste niet-Italiaan kwam
de naam van kardinaal Wille-
brands eruit. Hij werd twaalf
de.
(Van onze correspondente Victoria Brittain)
NAIROBI De stabiliteit en de welvaart van
Kenia na de onafhankelijkheid vormen een urn
cum in Afrika en het is hoogst onwaarschijnlijk
dat ze na president Kenyatta's dood gevaar
zullen lopen Kenyatta's persoonlijke greep op
Kenia was onbestreden en het een-partijstelsel
de KANU dat hij opbouwde, hield opvallend
goed stand in de laatste jaren toen hij soms ziek
was. Het doorstond de concurrerende idealen
binnen de leidersgroep en de toenemende af
stand tussen rijk en arm na de onafhankelijk
heid veertien jaar geleden. De waarnemend
president. Daniël Arap Moi. heeft een belangrij
ke voorsprong ten opzichte van zijn rivalen om
bij de algemene verkiezingen over drie maanden
tot opvolger van Kenyatta te worden gekozen
De Keniase politici van de KANU'waren een
jaar geleden al in de slag om voor een opvolger
van Kenyatta te zorgen, maar de president
gelastte zelf de conferentie waarop die keuze
moest worden vastgesteld op het allerlaatste
moment af Hij zou dit vooral gedaan hebben
om luidkeels wedijverende groepen die geba
seerd waren op vriendjespolitiek, de pas af te
snijden.
Een andere poging om de voordelige positie van
Moi teniet te doen werd twee jaar geleden
gedaan door een aantal parlementsleden die de
grondwet zo wilde veranderen dat Moi niet
automatisch voor negentig dagen het president
schap zou mogen waarnemen, na het overlijden
van Kenyatta. Zij wilden in plaats van Moi de
neef van Kenyatta. dr. Njoroge Mungai. naar
voren schuiven, maar dit machtsspel werd op
spectaculaire wijze de kop ingedrukt door de
procureur-generaal van Kenia. Mungai bleek
ook tijdens de voortijdig afgebroken verkiezin
gen binnen de KANÜ weinig terrein te hebben
gewonnen. Een andere rivaal van Moi. de leider
van de Luo-stam. Oginga Odinga. werd uitgeslo
ten van de kandidaatsstelling van het president
schap omdat hij vroeger de leider was geweest
van de buitenparlementaire oppositiepartij. Be
gin dit jaar werd nog een poging gedaan tot
vorming van een coalitie van verschillende
stammen en belangengroeperingen en om een
gladverlopende machtsovername door Moi tegen
te gaan. Maar toen een van hen. het parlements
lid George Anyona, werd aangehouden op grond
van de Openbare Veiligheidswet, nam geen van
zijn bondgenoten het voor hem op en viel de
coalitie uit elkaar.
Wat Moi juist in de kaart speelt is het feit dat
hij afkomstig is uit een minderheidsstam. de
Tugen en niet zoals de meeste Keniase toppoliti
ci afkomstig is uit de succesrijke, exclusieve
Kikuyu-elite. Voor veel mensen is hij daardoor
aanvaardbaar Al zijn mogelijke mededingers
komen uit de Kikuyu. hoewel ook leden van
anderen stammen in het huidige kabinet zitting
hebben Tussen de verschillende kandidaten
voor de opvolging van Kenyatta zijn geen be-
Waarnemend president Daniel Arap Moi
het
langrijke ideologische principe-kwi
spel
Immers, ministers, evenals ambtenaren, hebben
het recht aan het zakenleven deel te nemen. De
meeste van hen hebben geprofiteerd van de
uitbreidende Keniase economie. Er worden geen
plotselinge veranderingen in het onderneme
mingsklimaat verwacht zoals hogere bedrijfsbe
lastingen. het gedwonen vasthouden van win
sten in Kenia of de uitsluiting van buitenlands
personeel ten bate van Afrikanen Dat is althans
de verwachting van allen in de zakenkringen
die goede relaties hebben onder de Keniase
politici.
De politici zijn goed op de hoogte van hun
problemen, evenals van de gevaren die hen
bedreigen. De problemen van Kenia zijn dezelf
de als die van alle landen in de Derde Wereld
een grote bevolkingsgroei, werkeloosheid in de
steden en de machteloosheid van welke regering
dan ook om tegemoet te komen aan de stijgende
verwachtingen. Bovendien is er nog het speci
fiek Afrikaanse probleem van landhonger. dat
verergerd wordt doordat sommige mensen
enorm uitgestrekte landerijen er op nahouden
Maar Kenia is toch uniek in Afrika. Het is
namelijk een land waar corruptie ontmaskerd
kan worden in elk dagblad, waar parlementsle
den wegens diefstal in de gevangenis kunnen
belanden en waar de leiders van het land eerder
dit jaar een week vrijaf namen om de proble
men te analyseren en er een oplossing voor te
bedenken
Copyright The Guardian
WINDHOEK (Rtr) Vanuit Zambia is gisteren twee uur lang
met artillerie geschoten op de grote Zuidafrikaanse militaire
basis Katima Mulilo in Namibië. Het bombardement werd
uitgevoerd door Zambiaanse troepen en guerrilleros van de
Zuidwest-Afrikaanse volksorganisatie (SWAPO). Dit heeft een
Zuidafrikaanse militaire woordvoerder in Windhoek verklaard.
Bij de aanval zijn negen militairen omgekomen.
De Zuidafrikaanse troepen hebben het vuur beantwoord. De
beschieting vanuit Zambia begon enkele uren nadat de speciale
vertegenwoordiger van de Verenigde Naties voor Namibië, de
Fin Martti Ahtisaari, uit het gebied van was vertrokken. De Fin
was op 6 augustus aan het hoofd van een VN-delegatie van 47
man in Namibië aangekomen om de mogelijkheden te bekijken
om de aanbevelingen van de VN voor onafhankelijkheid van
Namibië te verwezenlijken.
Tankwagen-
chauffeurs in
Spanje beboet
MADRID (DPA) De gouver
neur van de Spaanse provincie
Tarragona heeft aan 30 chauf
feurs van tankwagens, die met
gevaarlijke stoffen beladen
waren, geldboetes opgelegd
van in totaal 1,5 miljoen pese
ta's (ongeveer 45.000 gulden).
Ondanks een verbod op de
smalle en door vele woonker
nen leidende kuststraten te rij
den, maken ze nog steeds van
deze wegen gebruik in plaats
van de grote autowegen te ne
men, waar tol wordt geheven.
Meer dan 150 mensen kwamen
ruim een maand geleden op de
camping Los Alfaques, in de
provincie Tarragona, om het
leven toen een tankwagen met
propyleengas verongelukte.
/an onze correspondent, Dick Toet)
'ASHINGTON Een voormalige medewerker van de CIA, die
orige week in Chicago is gearresteerd op verdenking van het
trkopen van geheime documenten aan de Russen, heeft veel
leer schade aangericht dan aanvankelijk was gedacht. De man
lijkt onder meer een handleiding te hebben verkocht van
merika's meest geheime ruimteproject, de satelliet Big Bird,
eze satelliet is vijf jaar geleden gelanceerd en maakt sedert-
ien foto's van grote delen van Rusland. De kwaliteit van de
ito's wordt uitermate spectaculair genoemd. Kentekens van
ussische auto's kunnen zelfs van de foto's worden afgelezen,
g meer geschokt dan door de verkoop van het document zelf
nen in Amerikaanse defensiekringen echter door het feit, dat
zeer geheime document al bijna een jaar geleden verdwenen
zonder dat iemand dat heeft gemerkt. De vermissing is pas
ntdekt na de arrestatie van William Kampiles, een 23-jarige
merikaan van Griekse afkomst, die vorig jaar acht maanden
leen zeer bescheiden rang bij de CIA heeft gewerkt. Het wordt
ibegrijpelijk genoemd, dat deze CIA-medewerker toegang kon
rijgen tot een dergelijk document, dat bovendien niet zoals
ebruikelijk in een safe was opgeborgen. Bij de CIA is men
itussen spoorslags begonnen aan een onderzoek naar mogelijke
ndere hiaten in de opslag van geheime documenten.
rUTTGART (DPA) In de Duitse Bondsrepubliek lopen nog
618 zaken wegens nazi-misdrijven, zo heeft het hoofd van de
tntrale dienst voor het oplossen van nazi-misdaden te Ludwigs-
org (Baden-Württemberg), Adalbert Rückerl, verklaard in een
raaggesprek met de Zuidduitse omroep Stuttgart,
zei dat het over het algemeen steeds moeilijker wordt na
periode van 35 jaar nog zaken op te lossen. Toch is er een
e reeks van gevallen waarbij alleen de stukken al voldoende,
voor een veroordeling,
ückerl zei dat de discussie over verjaring alleen die personen
«treft „van wie men tot dusver nog niet weet, wie bij een
«paalde daad betrokken is geweest". „Tegen alle anderen kan
chter ook na 1980 de vervolging worden voortgezet", aldus
pckerl.
LlSMËRS'
In Elsevier aandacht voor de
vraag of artsen en apothekers
op de loonlijst moeten zoals de
ziekenfondsen en de vakbewe
ging willen. „De noodzaak hier
van is nergens aangetoond. Het
argument dat zo goedkoper of
beter kan worden gewerkt, is
evenmin aangetoond. Met de
hoge onkosten van een gezond
heidscentrum is het zeer de
vraag of het allemaal wel goed
koper kan. De strikte onafhan
kelijkheid is bovendien een
groot goed".
Voorts een portret van „de lief
deloze tante van justitie"
staatssecretaris Haars: „Ik heb
een hekel aan woorden als de
mocratisering, humanisering
en horizontalisering. Wij zijn er
allemaal glad voor maar het
vervelende is dat iedereen er
een eigen inhoud aangeeft. Ik
formuleer exact en ik weet dat
ik vaak schokkend overkom.
Maar ik kan niet tegen oneer
lijkheid en oneerlijke mensen.
Ik vind dat je een ander kwaad
dóet door hem met luchtballon
netjes naar huis te sturen".
Het blad komt met zijn tradi
tionele onderzoek naar de kwa
liteit van het kopje koffie. Win
naar is hotel Juliana in Valken
burg en de slechtste cijfers
krijgt restaurant de Jonge in
Assen.
Een commentaar op de rijexa
mens stelt: „Een van de belang
rijkste oorzaken voor de lange
wachttijden is dat van de ruim
achthonderdduizend rijexa
mens per jaar er vijftigduizend
moeten worden overgedaan
omdat de kandidaat zakt. Dat
is absurd. Of de exameneisen
zijn te zwaar of de opleiding
deugt niet".
In een ander praat Jimmy Car
ter over zichzelf. „Ik geloof niet
dat iemand mij ooit razend
heeft gezien. Ik kan me werke
lijk geen enkele keer herinne
ren dat ik mijn zelfbeheersing
heb verloren of zelfs maar uit
mijn humeur ben geraakt".
Vrij Nederland concludeert in
een politieke analyse: „Van Agt
kan geen econoom meer vin
den die er nog van overtuigd
is dat de bezuinigingen de
werkloosheid zullen verminde
ren. En Den Uyl komt tot de
ontdekking dat hij niet kan
rekenen op de steun van de
grootste binnenlandse pressie
groep, de FNV". Groeneveld:
„Wat doet Den Uyl? Die voert
oppositie, niet op basis van het
PvdA verkiezingsprogram,
maar op basis van het regeer
akkoord dat hij met Dries van
Agt had gesloten. Hij heeft nu
al zijn compromissen klaar en
dus zal het beleid zijn dat leidt
tot oppositie van onze kant. Wij
laten ons niet meeslepen in de
coalitie-overweging van Joop
den Uyl".
Sosonko praat met het blad
over de tweekamp Karpov-
Kortsjnoj. „Morgen kan Kortsj-
noj die hypnotiseur uit de toer-
nooizaal slaan, of kan Karpov
weigeren verder te spelen. Ik
kan me nauwelijks vooretellen
dat de tweekamp een gewoon
einde krijgt Wie wil toegeven
dat hij verslagen is? Het lijkt
mij niet waarschijnlijk dat de
match met een winnaar eind
igt".
De Tijd schrijft over de aan
staande Pauskeuze: „Wie ooit
in Rome heeft rondgelopen,
voelt met zijn klompen aan dat
de Rooms Katholieke Kerk
enorm veel historisch aanslib
sel heeft in te leveren,'wil zij
de christenheid nog dienen met
een pausschap dat werkelijk
zin heeft In feite is dat de inzet
van het vrijdag beginnende
conclaaf'.
Voorts een interview met V.N.
ambassadeur Andrew Young.
Ipissa
„Volgens mij moeten de pro
blemen van Afrika geen van
allen militair worden opgelost
Er zijn in Afrika meer regerin
gen gestruikeld door voedselte
korten dan door militaire
staatsgrepen. De rol die ik voor
de V.S. in Afrika weggelegd
zie, is in de allerteerste plaats
Afrika te helpen goed gevoed
te raken, een strategie voor de
eerste levensbehoeften. De
overal in Afrika zijn voor een
groot deel in de V.S. geweest.
Daarom hebben we de toe
komst van Afrika wat dat be
treft in handen".
Een artikel tenslotte over de
toekomst van AVRO's Toppop.
„We willen het programma qua
presentatie meer inhoud gaan
geven, informatiever maken.
Wat meer nieuwtjes, wat min
der kretologie. Men hoeft toch
niet alleen maar te roepen:
„hier hebben zus of zo, je kunt
ook gaan uitzoeken wie een
artiest is, waar hij vandaan
komt, wat zijn achtergronden
zijn. We zijn voor het eerst in
de geschiedenis bezig een docu-
mentatie-systeem op te zetten".
In de Haagse Post vertellen
vier gewezen kloosterzusters
hun levensverhaal. „De solida
riteit tussen de zusters, heb ik
later nooit terug gevonden.
Soms droom ik wel eens van
het klooster dat ik terug ben
en hartelijk word ontvangen.
Alleen Moeder-Overste, die is
in mijn dromen altijd een naar
geestig mens".
Ook aandacht voor het zigeu
nerprobleem van Veendam.
„We hebben nu een prettige
gemeenschap en de zigeuners
zouden die afbreken. Vijftig
Amsterdammers kunnen we
hier ook niet hebben. En het
is nog maar de vraag of het de
wens is van de zigeuners om
helemaal in Noordoost Gronin
gen te worden geplaatst.
Een andere reportage gaat
over de verandering binnen de
padvinderij. „Ik was een voor
stander van vermaatschappelij
king, maar niet teveel, want ik
vond de padvinderij veel te
leuk. Nu slaan ze helemaal
door. Op zo'n enge, weke ma-
Het blad reisde naar de Gou
den Driehoek om de bronnen
van de heroïne op te sporen.
„Een bezoek aan één van de
afkick-centra vormt een treuri
ge ervaring. Sprekende patiën
ten maken nog eens extra dui
delijk hoezeer het drugpro
bleem samenhangt met de mis
deeldheid en uitzichtloosheid
van velen in Thailand, met de
ongelijkheid in levensomstan
digheden, in mogelijkheden en
bezit".
De Groene Amsterdammer
praat met hoogleraar economie
Wim Driehuis over Bestek 81
en de oppositie van de PvdA.
.Misschien wedt Den Uyl nog
teveel op twee paarden. Kijk,
je kunt het geld aan de onder
nemers geven en zeggen: hier
heb je de beschikbare winst,
doe er wat mee, en dan hopen
dat er meer werkgelegenheid
uit de bus komt. Dat is het
paard waarop de regering en
Bestek 81 wedden. Den Uyl
laat dat niet helemaal los. Maar
je kunt proberen juist via op
voering van de aktiviteiten van
de overheid meer werk te
creëren. Den Uyl wil dat ook
wel, maar zou er nog duidelij
ker door kunnen kiezen.
Een ander artikel voorspelt dat
China tegen het eind van de
tachtiger jaren een van de
grootste energie-producenten
ter wereld zal zijn.
Een kritisch arts verhaalt ten
slotte over de vele nep-pillen
die de farmaceutische industrie
op de markt brengt: „Officieel
voert zij wetenschap, innovatie
en rationaliteit hoog in het
vaandel. De praktijk van de
geneesmiddelenvoorziening
wijst echter uit, dat bezwe
ringsformules ongezonde oude
koek en windhandel nog een
ruime plaats i
Hervormd Nederland praat
met de hoogleraar in de ge
schiedenis van het christendom
prof. C. Monnich. „Wat verlie
zen we nu eigenlijk? Goed: dan
trouwen de mensen minder in
de kerk, loopt het aantal cate
chisanten terug en worden er
minder kinderen gedoopt. Dat
is dan jammer, maar het is
bijbels niet zo interessant We
moeten bekijken wat de kerken
wel doen".
Ook een indringend interview
met de transsexuele Ati Floor.
„Iedere stap die ik nu zet, voel
ik als een bevrijding. Maar ik
krijg ook beperkingen terugge
speeld zoals: je mag wel vrouw
zijn, maar je mag het niet zo
laten merken. Dus mag je niet
kussen en dansen. Ik mag ook
niet over die beperkingen pra
ten, want dan ben ik feministe.
Juist in de twee dingen die ik
altijd heb gewild - vrouw zijn
en daarover vrij praten - word
ik nu beknot. Het zal wel goed
bedoeld zijn, maar ik hoop
voor mezelf toch een sleutel te
vinden hoe ik als vrouw enigs
zins mijn zin kan krijgen, want
ik ben eigenwijs".
Een gesprek tenslotte met de
socioloog-organist-straatmuzi
kant Joost Langeveld. „Met
muziek kun je ontzettend mani
puleren. In de reclame gebeurt
dat al. Het wordt hoog tijd dat
onafhankelijke instellingen
zich daarmee gaan bezighou
den".
