(mafip Lloyd's in actie tegen overjarige schepen Jammer voor goocheme Japie, dat het wiel al was uitgevonden LONDEN De scheepvaartindustrie in de hele wereld zal een schok krijgen als Lloyd's zijn zin krijgt. Vier grote zee-assuradeuren zijn bezig sanc ties op te leggen aan een groot aantal vrachtsche pen die hoog genoteerd staan op de ongevallen- lijsten. Het is moeilijk te zeggen in hoeverre dit van invloed zal zijn op landen die onder goedkope vlag varen. Maar de dreigementen beginnen al effect te hebben. Griekenland klaagt al over de discrimi natie van oudere schepen, die een derde van de Griekse vloot uitmaken. De grote vraag is nu of de assuradeuren in de andere landen hetzelfde beleid zullen gaan voeren in het huidige klimaat van scherpe concurrentie, of dat zij zullen toegeven dat de ervaren leiding van Lloyd's groot gelijk heeft als ze kostbare en twijfelachtige risico's probeert te vermijden. Ongetwijfeld zullen er pro testen komen uit landen waar de scheepvaart belangrijk is, als het besluit om de verzekering spremies voor „laagwaardige vloten" te verhogen zijn uitwerking gaat krijgen op het vrachtvervoer. Veel landen worden ervan beschuldigd goedkope vaartuigen tegen lage tarieven in te zetten voor het vervoer van kostbare ladingen als koffie en rubber, met als gevolg dat deze vaak verloren gaan. Om die reden heeft Lloyd's sinds 1 juli extra premies van 50 procent vastgesteld boven de hoog ste basispremies voor alle goederen die worden vervoerd op schepen die langer dan vijftien jaar in de vaart zijn. Soms gaat het zelfs om schepen die al dertig jaar door de elementen zijn geteisterd, terwijl bemanning en officieren van even slechte kwaliteit zijn. Deze maatregel van Lloyd's is genomen na langdu rig beraad over de gevolgen van het verlies van vracht voor het welzijn van de verzekeringswereld. Deze is gewoonlijk wel bestand tegen grilige oceaanavonturen, maar de problemen rijzen als de zaak uit de hand loopt. Dit is nu gebeurd, nu de assuradeuren het groeien de probleem van vrachtverliezen in grote delen van de wereld hebben geanalyseerd. Het grootste deel van de vrachten zal niet door extra premies wor den belast, maar exporteurs in veel landen zullen toch de prijs, in de vorm van veel hogere verzeke ringskosten, moeten betalen als zij hun goederen willen verschepen in vaartuigen die naar de zin van de verzekeraars te oud zijn. Het is mogelijk dat zij de prijs zullen doorberekenen aan de bevrachter of de eigenaar van het betreffende schip. Lloyd's is onvermurwbaar en zal niet langer op draaien voor de kosten van inferieure schepen, zelfs niet als dit een klap betekent voor reders van wie de vloot toch een goede reputatie heeft. Sanc ties zijn opgelegd aan de schepen die zijn geregi streerd onder de vlaggen van Liberia, Panama, Griekenland, Cyprus, Costa Rica, de Dominicaanse Republiek, Honduras, Libanon, de Maladiven, Mal ta, Marokko, Nicaragua, Singapore en Somalië. Schepen van andere zeevarende naties worden niet getroffen door de maatregelen van Lloyd's. Enkele landen zijn al aan het proberen hun reputatie op het gebied van de veiligheid te verbeteren. Andere landen, zoals Griekenland en Liberia, hebben al nuttige stappen in die richting gedaan en hebben goede rederijen geregistreerd. Er zijn echter al Griekse reders die gedreigd hebben hun romp verzekering uit Londen terug te trekken als de nieuwe maatregelen niet verzacht worden. Zij zijn het vooral die getroffen worden, aangezien een derde van hun vloot, met ongeveer 30 miljoen ton een van de grootste vloten ter wereld, meer dan vijftien jaar oud is. De scheepsongelukken komen thans neer op meer dan een miljoen ton per jaar; dit moet beschouwd worden als een enorme verspilling van de hulp bronnen van de wereld. Het is uit moreel, noch uit economisch oogpunt verantwoord deze cijfers in de wind te slaan, aldus Heniy Chester, een van degenen die verantwoordelijk zijn voor de maatre gel van Lloyd's. Het is mogelijk dat de huidige economie tot gevolg heeft dat de eigenaar van een oud schip in staat is lagere tarieven te berekenen, maar d_ assura deur moet de risico's verzekeren. In deze tijd van overjarige vaartuigen bekijken wij in Londen de resultaten scherp. De exporteurs die hun goederen laten vervoeren in oudere vaartuigen moeten zelf maar beslissen of met de totale kostenbalans van vracht en verze kering het gebruik van die oude schepen nog mogelijk is. Het is moeilijk om harde cijfers te geven. De scheepsassurantie is jaarlijks goed voor ongeveer 5 miljard gulden. Lloyd's krijgt 75 pet van de koek en de rest gaat naar de andere maatschappijen. De uitwerking van de sancties kan neerkomen op enkele miljoenen Britse pon den. Maar de mensen van Lloyd's hopen dat zij in hun actie gesteund zullen worden door andere maatschappijen, wanneer die inzien dat het in het belang van ieder is op te treden tegen schepen met een slechte reputatie. Copyright The Guardian Melkweg volkomen uitgekleed op de markt werd gegooid. Daar zat nou werkelijk geen spat chroom aan. Geen echte leuke snuf te bekennen. Geen achteruitkijkspiegel, geen sigarettenaansteker, geen schuifdak, niet eens kokosmatten. Om over de wielen maar te zwijgen. Logisch dus, dat een goocheme jongen op een gegeven moment het heft in eigen handen nam en tussen de soep en het slaatje het wiel uitvond. Daarmee was de vooruitgang een feit. En het hek van de dam. Even begrijpelijk is het ook, dat zich op een dag een ambitieuze doe-het-zelver bij het loket meldde met een peervormig stuk glas dat hij „lamp" noemde. Die jongen volgde al jaren een schriftelijke cursus „schoonschrijven" en had er genoeg van om avond aan avond op zijn zolderkamer te hannesen met die kaarsentroep en zijn oliesnuiter. Toen er weer eens geen kaarsen in huis waren „ik dacht, dat jij ze van de markt zou meenemen", zei zijn moeder nog was voor hem de maat vol en vatte hij de draad weer op, die de uitvinder van het wiel indertijd had laten liggen. Hij blies er zo goed en zo kwaad als hij kon wat glas omheen en voilé: op dat moment ging de wereld een nieuw licht op. Zo ongeveer zal het gegaan zijn. Prima werk van die man. Stuntelaar Tot zover is het voor een geboren stuntelaar allemaal nog te bevatten. Je kunt zelf weliswaar geen ei bakken en als je met een lekke band staat moet je buurman met zijn bandenwippers te hulp komen, maar je begrijpt toch dondersgoed, wat medemensen kan bezielen, die wél zijn uitgerust met een goddelijkè1 vonk, twee rechterhanden en een portie eerzucht, waar je beroerd van wordt. Persoonlijk kan ik niet eens de batterijen in mijn draagradio verwisselen, maar ik snap best, wat indertijd de knaap bezield heeft, die de telegrafie heeft uitgevonden. Die was gewoon spuugzat van het ge-urm met die tam-tam en hij zag ook geen brood meer in postduiven. En wat deed hij dus? En volkomen terecht: hij nam een snipperdag en trok zich terug in het schuurtje achterin zijn tuin. En daar is hij gaan denken, één uur, twee uur, net zolang, totdat hij er uit was. Toen zijn moeder 's middags met de thee kwam, was hij al zo goed als rond en stond de wereld op de drempel van het tijdperk der communicatie. Dat'hij daarna in zijn zenuwen wat thee op het schoteltje liet druipen, is hem achteraf van harte vergeven. Iemand, die zulke grote dingen aan zijn kop heeft, mag, wat mij betreft, rustig „Morsen". Hetzelfde geldt trouwens voor de mannen, die de stoommachine hebben uitgevonden en de telefoon en de fotografie. Allemaal nuttige zaken, die het leven op aarde niet onaanzienlijk veraangenaamden en de mens in staat stelden om eindelijk eens verder te kijken dan zijn neus lang was. Je kreeg dan ook de stellige indruk, dat ze het deden om de samenleving een plezier te doen. Die hadden echt geen rottigheid in de zin. Ze waren toevallig de knapsten van de klas, de lievelingen van de bovenmeester. En onder het proefwerk rekenen herinnerden ze zich, dat de wereld wel degelijk is opgezet als paradijs en pas later in de versukkeling is geraakt. En daar wilden ze wat aan doen. Zodoende kwamen ze met dat wiel op de proppen. En met die stoommachine. Invuloefening Voor grote geesten als Marconi, Bell, Watt en Lumière zijn die uitvindingen dan ook in feite in vuloefeningen geweest Ze hadden de introductie-catalogus van de aarde doorgebladerd en met eigen ogen gezien, wat in den beginnen aan de mensheid beloofd is. En toen ze zagen, wat er nog aan ontbrak hebben ze er in eigen beheer voor gezorgd. Pet af voor die jongens. Uiteraard zat het er toen ook al dik in, dat het zó niet eeuwig door kon gaan, want op een gegeven moment is alles domweg uitgevonden en kun je met de beste wil van de wereld niks. nieuws meer verzinnen. Dan kun je je met je IQ van 144 op een onbewoond eiland terugtrekken, maar dan kom je toch gegarandeerd terug met een Lola-borstel, waar niemand op zit te wachten. Of met een nieuw soort margarine, die niet spat bij het braden van bieflappen. Tel uit je winst. In dat deprimerende stadium zit de wereld momenteel. De echte uitvinders hebben allang plaats gemaakt voor knutselaars, die alleen nog problemen oplossen, die er voordien niet waren. De getalenteerde zonderling met knevel en bakkebaarden, die ons op oude, bruine kopergravures nog steeds bemoedigend toelacht, omdat hij in het begin van de 18e eeuw iets uitgevonden heeft, waarmee hij de mensheid zichtbaar gelukkiger heeft gemaakt, is alleen nog een opgave voor het eindexamen geschiedenis van het Voorbereidend Hoger Onderwijs. En als iemand nu het lef heeft om „Eureka" te roepen, blijkt achteraf, dat zijn vondst in het gunstigste geval volmaakt overbodig is, maar doorgaans de mensheid nog dieper het moeras indrijft. Helaas, omdat het wiel al is uitgevonden, melden zich momenteel alleen nog scharrelaars, die er spaken insteken, Het zijn de Japie Goochems, die tijdens de gymnastiekles geen zwaantje behoorlijk afleveren en bij het slagbal in drie worpen worden uitgegooid. Maar wél in het geniep een neutronenbom maken, wél computers uitdenken, die de mens nog slechts duldt als een slaaf met hoge bloeddruk en een permanente zenuwtic. De wereld is aan zijn eigen vlijt definitief ten onder gegaan. Zonderlingen Gelukkig opereert naast deze „uitvinders" ook nog steeds een groep van zonderlingen, die constant hun tijd verdoen met het broeden op vondsten, die de vuilnisbak als couveuse verdienen. Wat zij uitdenken, slaat nergens op, maar doet ook geen kwaad. Het zijn uitvindingen in de marge van een samenleving, die heeft leren leven met monsters zonder waarde. Iedereen weet, dat ze het leven onnodig bemoeilijken, maar men accepteert het ongerief toch, omdat men het beschouwt als arbeiüstherapie, waarmee later hoge doktersrekeningen kunnen worden uitgespaard. Een fraai voorbeeld van een derf „knutsel-colh Rijks Ideeën bus, waarin ambtenaren hun vondsten kunnen deponeren. Dit initiatief van de overheid bleek van meet af aan een schot in de roos te zijn geweest, want de uitvinders meldden zich in groten getale. Alleen vorig jaar al werden ruim 1000 vondsten in de bus gedeponeerd, waarvan helaas meer dan de helft onuitvoerbaar was en terzijde werd gelegd. Daaronder bevond zich een „achterlicht voor honden" en de gedetailleerde tekening van een ambtenaar, die het voorstel deed om vliegtuigen, die onverhoopt in de lucht ontploffen, toch veilig naar de aarde te loodsen. Daar had hij dan het volgende op bedacht: aan de te verwachten brokstukken dienden Heimwee naar de tiiden, toen een man nog net wiel kon uitvnden, terwijl zijn vrouw in de keuken de aardappels stond af te gieten. rug. Een ambtenaar is wel goed, maar niet gek. Bestudering van de lange-lijst uitvindingen, waarmee de vazallen van de staat hun ideeënbus hebben gespekt, levert trouwens meer verrassingen op. Er was bijvoorbeeld een fikse beloning voor de man, die een methode heeft uitgedacht om de nummering van het staatsinsigne Diploma A Verpleegkundige uit te slijpen zodat het insigne opnieuw gebruikt kan worden. Als je dat zo oppervlakkig leest moet je wel haast aannemen, dat de man rijp is voor een spoedopname. Maar dat is natuurlijk kinnesinne. Dat is de kift, dat ik er niet op gekomen ben. Ik had er trouwens ook een lief ding voor over gehad, als ik de geestelijke vader had kunnen zijn van de „geheel nieuwe methode voor het forceren van open L4 naar AMSS bij optreden UDA-alarm in de STE." Volgens de letter van de wet staat er niks. Maar het gaat om het idee. Voor hetzelfde geld had die man 's middags zijn boterhammen uit het trommeltje kunnen halen en een voedzaam appeltje kunnen schillen. Dan had hij zijn maandsalaris ook al dubbel en dwars verdiend. Maar nee, hij ging vrijwillig een stapje verder. Hij Ofschoon het aantal mensen, dat het buskruit heeft uitgevonden, nog steeds zo bedroevend laag is, dat er weinig schot zit in onze samenleving, staat toch temidden van het internationaal onbenul telkens weer een leip persoon op, die „Eureka" roept en vervolgens in sukkeldraf naar de dichtstbijzijnde Octrooiraad loopt om patent aan te vragen op zijn hydraulische kurkentrekker of een automobiel, die op leidingwater van Amsterdam naar Parijs tuft. Voor een leken brein is zoiets onvoorstelbaar en nauwelijks te bevatten. Want je zou na al die eeuwen toch mogen aannemen, dat de mens zo langzamerhand voldoende tijd heeft gehad om alle handige hulpstukken uit te denken, waarin de Schepping indertijd niet heeft voorzien. Mij dunkt trouwens, dat daar ook druk gebruik van is gemaakt. Achteraf bleek de aarde namelijk een standaardmodel te zijn, dat waarschijnlijk door concurrentie van Mars, de Maan en de voortaan parachutes te worden bevestigd, die zich openen, zodra het vliegtuig uit elkaar valt. Jammer, jammer, maar voor deze verlichte overheidsdienaar zat er ditmaal geen beloning in. Dat 's Rijks Ideeënbus toch nog 3 miljoen gulden eerlijk bij elkaar gezwoegd belastinggeld onder de ambtenaren kon uitdelen was te danken aan de klokgave uitvindingen, die een helder licht werpen op het uitzonderlijke denkwerk, dat in overheidsdienst verricht wordt. Wel in de prijzen viel bijvoorbeeld de ambtenaar, die een sterk verbeterd systeem heeft uitgedacht voor de administratie van de inning der keuringsgelden van uitgevoerde haring. Jazeker, laat deze nazaat van Bell maar schuiven, Je ziet het misschien niet één, twee drie aan hem af, maar hij heeft het hem toch zeker maar weer gelapt. Terwijl iedereen dacht, dat ie duimen zat te draaien tussen het Hollands zeebanket, had hij de buit al binnen. Hom of kuit Hier met de poet. Belangwekkend Ongemeen belangwekkend is ook de uitvinding van een ambtenaar, die een apparaat construeerde voor het opzetten en laten zakken van kunstwerken. Die handelingen werden vroeger waarschijnlijk door hemzelf verricht, maar dat is nu goddank ook achter de forceerde zich, omdat hij aan zag komen, dat er een UDA-alarm in de STE in de lucht zat. fêijk, aan zulke mensen heb je wat. Die kun je om een grote boodschap sturen. Een ereprijs moet echter worden uitgekeerd aan de ambtenaar, die heeft uitgevonden, dat munitie vernietigd kan worden door het te laten springen. Even meende ik, dat munitie reeds geruime tijd op die wijze vernietigd wordt en dat met name een man als Van Speyck dat al lang geleden proefondervindelijk heeft bewezen. In feite zou hij dus recht hebben op die uitkering uit de Ideeënbus. Maar gelukkig heb ik destijd begrepen, dat het daar ook niet om gaat. De moderne uitvinder weet donders goed, dat er niets nieuws onder de zon is. En daarom behelpt hij zich met oude koeien, die hij uit de sloot dregt en als stamboekvee naar de keuring brengt. Maar diep in zijn hart heeft hij ook heimwee naar de mooie tijden, toen een man nog het wiel kon uitvinden, terwijl zijn vrouw in de keuken de aardappels stond af te gieten. Het is helaas voor uitvinders ook behelpen geworden. Leo Thuring

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 18