Moezorewa trekt van leer
tegen Smith en Oom Toms
GEEN DOORBRAAK VERWACHT IN VREDESOVERLEG
Roken oorzaak van reeks ziekten
Romance Carter-liberalen loopt ten einde
■ÜuITenlAnd
INENTINGSACTIE POLIO IN VS
PLO-KANTOOR IN
PAKISTAN
OVERVALLEN
mm
SPAANSE MARINE LEGT RAINBOW WARRIOR VAST
Syriërs beschieten
wijk in Beiroet
LEIDSE COURANT,
MAANDAG 7 AUGUSTUS 1978 PAGINA
SALISBURY(UPI) De gematigde Rho-
desische zwarte leider bisschop Abel Moe
zorewa is gisteren van leer getrokken
tegen zowel de blanke premier Ian Smith,
die hij een racist noemde, als wat hij
noemde „de tegenwerking van- de Oom
Toms in ons midden".
Hij deed dit in een verklaring die in
Salisbury werd uitgegeven een dag nadat
hij was teruggekeerd van een reis van
verscheidene weken, waarbij hij o.a. de
Verenigde Staten en Engeland heeft be
zocht. De kritiek van Moezorewa betekent
een nieuw incident binnen het overgangs
bewind waarin de blanken onder Smith
sinds maart samenwerken met Moezorewa
en de leiders van twee andere gematigde
zwarte groeperingen. Moezorewa staat
overigens ook bloot aan kritiek binnen zijn
Verenigde Afrikaanse Nationale Raad
(UANC) die beschouwd wordt als de zwar
te organisatie met de meeste aanhang in
Rhodesië.
De zwarte bisschop sprak zich uit voor een
onmiddellijke beëindiging van de rassen
discriminatie in zijn land. Volgens hem
hebben de regeringen en de grote partijen
in Amerika en Engeland er grote bezwaren
tegen, dat deze discriminatie nog steeds
voortduurt. Premier Smith heeft gesteld
dat er aan de discriminatie o.a. op het
gebied van de huisvesting, het middelbaar
onderwijs en de staatsziekenhuizen niet
ineens een eind kan worden gemaakt, om
dat dan de negers die nog in stamverband
leven in de knel zouden komen door toe
doen van de blanken met een betere oplei
ding die nu nog in eigen gebieden moeten
blijven.
Het feit dat Engeland en de VS het zoge
naamde „interne akkoord" tussen Smith
en de gematigde zwarte leiders niet hebben
erkend, was volgens Moezorewa te wijten
aan Smith, tegen wiens Rhodesische front
in twee landen een „pathologische en diep
gewortelde haat" zou bestaan, evenals
trouwens tegen „het racisme zoals gesym
boliseerd en verpersoonlijkt door Smith".
Moezorewa verklaarde dat er meer zicht
bare voortgang moet worden gemaakt
naar de voorbereidingen voor een zwart
meerderheidsbewind. Doelend op zijn
zwarte bondgenoten in het overgangsbe
wind voegde hij hieraan toe: „Ik ben niet
langer bereid de tegenwerking te tolereren
van de Oom Toms in ons midden. Ik zal
en kan niet toestaan dat mijn partij mis
bruikt wordt door reactionaire en zelfzuch
tige doeleinden".
Intussen hebben de laatste dagen verschei
dene militante functionarissen in de
UANC aanvallen op de bisschop gedaan,
omdat hij gepleit heeft voor opheffing van
de tegen Rhodesië afgekondigde handels
sancties. Ook is hem verweten dat hij „de
vijand" in Zuid-Afrika heeft bezocht, ter
wijl hij er voorts van beticht is, geen
leiding te kunnen geven en niet over een
strategie te beschikken.
De problemen in Rhodesië zijn ook toege
nomen door waarschuwingen van o.a. pre
mier Smith, dat de voorgenomen algemene
en vrije verkiezingen wellicht niet volgens
plan in december zullen kunnen doorgaan,
als gevolg van de toenemende guerrilla-ac
tiviteit van leden van het patriottische
front, dat de „interne regeling" steeds
heeft afgewezen.
ZOMERFEEST IN MONACO
Prinses Caroline van Monaco en haar echtgenoot Philippe Junot keerden dit weekeinde terug uit
Tahiti waar zij hun wittebroodsweken hebben doorgebracht. Op de foto danst Carolines moeder
Prinses Grace met haar schoonzoon op een zomerfeest in Monaco waar de jonggehuwden zich
voor het eerst in het publiek vertoonden.
Lynden (Verenigde Staten) (AP) Plaatselijke
functionarissen van de gezondheidsdienst in de
Amerikaanse staat Washington hebben reeds
meer dan 150 bewoners ingeënt tegen polio na
het bezoek van een 17-jarige Nederlander die
naar gebleken was, drager ervan was geweest.
met een vliegtuig van Martinair naar Nederland
komt. Hierover wordt nog overleg gevoerd met
vertegenwoordigers van de GGD en het ministe
rie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne.
Een drie maanden oude baby in Meliskerke op
Walcheren is 28 juni overleden aan polio. Dit
is volgens een woordvoerder van het ministerie
van volksgezondheid en milieuhygiëne komen
vast te staan na sectie.
Christina
Onassis
alleen terug
in
Griekenland
ATHENE (UPI) Christi
na Onassis is zaterdag al
leen aangekomen op het
vliegveld van Athene. Vori
ge week is zij in Moskou
getrouwd met de 37-jarige
rus Sergej Xauzof. Nie
mand van haar familie was
op het vliegveld om haar
te verwelkomen.
Christina Onassis zou naar
het privé-eiland van de fa
milie, Scorpios, zijn ge
gaan. De priester van een
naburig dorp is volgens
overige inwoners gevraagd
de komende dagen niet
weg te gaan. Dat heeft in
Griekenland geruchten
doen ontstaan, dat de 27-
jarige Christina Onassis
voorbereidingen treft voor
haar kerkelijk huwelijk
met Kauzof. Dat is de eni
ge manier voor Grieken
om een huwelijk voor de
Griekse wet rechtsgeldig
heid te geven.
Moeder met
reageerbuisbaby
naar huis
Londen (Rtr) De 31-jarige
mevr. Lesley Brown heeft gis
teren met haar 12 dagen oude,
'reageerbuisbaby' Louise het
ziekehuis in Oldham bij Man
chester verlaten.
Een woordvoerder van het zie
kenhuis verklaarde dat moeder
en dochter het goed maken.
Het vertrek was enige dagen
uitgesteld wegens een kleine
infectie die zich bij mevr.
Brown had voorgedaan.
Vance vandaag in Egypte
Jeruzalem (AP) Reuter De Israëlische
premier Begin heeft na een lang onderhoud
met de Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Vance gisteren gezegd dat er
van de V.S. geen verzoek was ontvangen dat
Israël zijn houding inzake het vredesoverleg
met Egypte moest veranderen.
Egyptische functionarissen achtten het on
waarschijnlijk dat Vance, die vandaag in
Egypte is aangekomen, Egypte kan overha
len de onderhandelingen met Israël te her
vatten. Zij houden dit alleen voor mogelijk
wanneer Vance melding kan maken van een
belangrijke verandering in de houding van
Israël of met een Amerikaans voorstel aan
komt Egypte is „zeer bereid" de vredesbe
sprekingen met Israël te hervatten,
Israël zijn onrechtmatige aanspraken op
Arabisch grondgebied laat vallen, zo ver
klaarde de Egyptische minister van Buiten
landse Zaken Mohammed Kamel in een in
terview met het Amerikaanse weekblad
Newsweek. Uit besprekingen in Israël blijkt
echter niet dat er enige verandering is opge
treden in het standpunt van Israël over het
Arabische gebied, de oorzaak van de huidige
impasse in de besprekingen, aldus waarne
mers. Zaterdagavond heeft de Israëlische
minister van Buitenlandse Zaken, Mosje
Dayan nog gezegd dat de officiële houding
van Israël blijft dat beide partijen concessies
moeten doen. Deze opmerking schijnt vooral
bestemd te.zijn voor president Sadat, die
ieder compromis in territoriale kwesties van
de hand wijst. Begin heeft bekendgemaakt
dat aanstaande woensdag nadat de bespre
kingen tussen Sadat en Vance zijn afgerond,
een speciale vertegenwoordiger van de V.S.
naar Israël komt. Deze zal dan de afloop van
de beraadslagingen bekendmaken.
ISLAMABAD (UPI) Twee
mannen hebben zaterdag een
kantoor van de Palestijnse be
vrijdingsorganisatie (PLO) in
het Pakistaanse Islamabad
overvallen en vier mensen
doodgeschoten. De doden zijn
een Pakistaanse politieman en
drie Palestijnen, onder wie een
student. De overvallers wisten
even later te ontsnappen in een
auto. De man op wie zij het
echter gemunt hadden, het
hoofd van de PLO-missie in
Pakistan Jousoef Aboe Han-
tash, bleef ongedeerd. Hij ver
borg zich in zijn kantoor ter
wijl de overvallers, luidkeels
zijn naam roepend, door het
gebouw trokken.
De organisatie „Zwarte juni en
september" heeft in een via de
telefoon aan AFP doorgegeven
anoniem communiqué de ver
antwoordelijkheid voor de
overval opgeëist. Gezegd wordt
dat men „in de komende perio
de" de operaties zal staken op
voorwaarde dat de „rechtse"
Palestijnen hetzelfde doen.
CHICAGO (UPI) - In een rapport dat
is uitgegeven door een commissie van
het Amerikaanse medische genoot
schap, wordt gezegd dat het roken
van sigaretten kan leiden tot onher
roepelijke schade aan het hart en
verantwoordelijk kan zijn voor een
reeks ziekten, van indigestie tot kan
ker. Aan het project onder leiding van
de commissie voor onderzoek naar de
invloed van tabak op de gezondheid
is veertien jaar gewerkt. De kosten -
15 miljoen dollar zijn gedragen door
de belangrijkste Amerikaanse tabaks
ondernemingen.
Dr. Ira Singer, secretaris van de com
missie, verklaarde dat er niet veel
gestudeerd is op kankerverwekkende
eigenschappen van sigaretten omdat
daarover al veel onderzoek is verricht.
Maar de commissie kwam tot de con
clusie dat er kankerverwekkende ele
menten in nicotine zijn. De onderzoe
kers vonden ook mogelijke verbanden
tussen het roken van sigaretten en een
reeks andere problemen, met name
beroerte en hartziekten. Een combina
tie van nicotine en een tijdelijk zuur
stofgebrek kan onherroepelijke schade
aan het hart toebrengen. De onderzoe
kers bevonden ook dat het roken het
risico van trombose doet toenemen en
dat vethoudende zuren - in verband
gebracht met fatale onregelmatigheid
van de hartslag - in grotere mate
voorkomen in het bloed van rokers
dan in dat van niet-rokers.
In een der studies komt men tot de
conclusie dat de nicotine een zodanige
irritatie kan veroorzaken dat er pro
blemen ontstaan die variëren van indi
gestie tot maagzweren.
In een andere studie wordt gesteld dat
er aanwijzingen zijn dat door het ro
ken het bacteriologisch evenwicht zo
danig kan worden verstoord dat de
roker meer gevoelig is voor infecties,
waaronder verkoudheid.
35 graden
Rome x
stad van tegenstellin
gen. Bij een tempera
tuur van 35 graden ver
lieten gisteren de
meeste Romeinen de
gewoonlijk bomvolle
stad om verkoeling te
zoeken op de nabijge
legen stranden. Twee
buitenlandse toeristen
gaven de moed echter
niet op en trokken op
zoek naar bezienswaar-
digheden'door een vrij
wel verlaten stad.
DEN HAAG (ANP) -De
actie-boot van de walvis be
schermende organisatie Green
peace „The Rainbow Warrior",
is gisteravond door de Spaanse
marine bezet. De boot met o.a.
twee Nederlanders aan boord,
ligt in de haven de Spaanse
havenstad La Corona. De bé-
marming van de Rainbow War
rior had de afgelopen drie da
gen door met robber bootjes
voor walvissen te gaan liggen,
de dood van zes grote vinvis
sen, een van de meest bedreig
de diersoorten van de wereld,
kunnen voorkomen. Het ge
schiedde tijdens een jacht door
een Spaanse walvisjager.
Een xntimidatiepoging van de
Spaanse marine die het fregat
schip f-41 en de kanonneerboot
PO-5 naar zee had gestuurd,
mislukte. In open zee werd een
marineofficier aan boord van
de „Rainbow Warrior" ge
bracht. De officier gaf het be
vel te verdwijnen. Dit weigerde
de bemanning van de Rainbow
Warrior. Later verdwenen de
marineschepen. De walvisvaar- het schip,
der gaf tenslotte de pogingen
walvissen te schieten op.
Toen zondagavond de Rainbow
Warrior bij La Coruna in de
baai waarin de walvisvaarder
was verdwenen, voor anker
werd gelegd, kwam de Spaanse
marine aan boord en bezette
De Greenpeace organisatie had
de actie tegen de Spaanse wal
visvaarders in het geheim voor
bereid. Spanje is als enige na
tie met een walvisvloot niet bij
de internationale walviscom
missie aangesloten. In het be
gin van deze week was de be
manning van de Rainbow War
rior er in geslaagd twee gehei
me walvisstations aan de
Spaanse kust op te sporen.
De
twee Nederlanders die aan
boord zijn, zijn de Utrechtse
bioloog Pieter Lagendijk en de
eerste stuurman S. Hollander
uit Rotterdam.-.
BEIROET (Rtr) - Syriërs heb
ben gistermorgen de christelij
ke wijk in het oosten van Bei
roet bestookt. In deze ergste
beschietingen sinds een maand
zijn minstens 5 mensen omge
komen en 40 gewond.
Het vijf uur durende spervuur
ontlokte een lid van de rechtse
militie de woorden: ze blijven
maar op ons schieten en weige
ren te aanvaarden dat ze er
niets mee bereiken. „Aan onze
kant vallen maar weinig slach
toffers, het zijn de burgers die
gedood worden.
Het gebruik van zware artille
rie in dichtbevolkte gebieden
heeft veel kritiek uitgelokt, en
niet alleen van rechts. Samir
Sabbagh, de leider van de „na
tionale beweging" van linkse
organisaties zei onlangs m een
interview dat alles wat de Sy
riërs bereiken, de dood van een
groot aantal burgers, de aan
houdende haat van de christe
nen en de dreiging van een
Israëlische interventie is.
Terwijl de christelijke wijk be
schoten werd, kwamen er in
het voornamelijk door mos
lems bewoonde westelijke deel
van Beiroet een twintigtal gra
naten tot ontploffing. Over
slachtoffers is niets bekend.
Thorpe blijft in parlement
Londen (Rtr) De voormalige leider van de Britse liberale
partij, Jeremy Thorpe, blijft parlementslid. Dit heeft de leiding
van de plaatselijke afdeling van de liberale partij in North
Devon, bekendgemaakt. De bekendmaking volgde na een bijeen
komst van drie uur. Volgens de verklaring is Thorpe gevraagd
zich bij de eerstvolgende verkiezingen opnieuw kandidaat te
stellen.
Thorpe is verwikkeld m een proces waarin hij er samen met
drie anderen van wordt beschuldigd te hebben geprobeerd een
mannelijk fotomodel, Norman Scott, te vermoorden. Scott had
eerder verklaard een homofiele relatie met de politicus te hebben
gehad. Thorpe ontkent de relatie niet, maar het homofiele
karakter ervan wel.
(Jonathan Steel over de breuk tussen de
president en de liberalen)
WASHINGTON Wat was overgebleven
van de verbintenis tussen Carter en de
liberalen van de Democratische Partij
stortte het afgelopen weekend in elkaar.
De defiriitieve ruzie barstte los over de
regeringsplannen voor een nationale ge
zondheidszorg verzekering, één van de
laatste grote onvoltooide zaken van de
Nieuwe Aanpak (New Deal).
Vakbondsleiders en de wemige overgeble
ven liberalen in het Congres, aangevoerd
door senator Edward Kennedy, hadden
gehoopt de Verenigde Staten op één lijn
te brengen met de praktijk van de sociale
democratie zoals die bestaat in West-Euro
pa en Canada. In plaats daarvan diende
Carter een ontwerp in dat door de libera
len werd beschouwd als te geleidelijk van
^ard, te verbrokkeld en te vol van conces
sies aan de conservatieve stroming die op
dit moment door het Congres gaat.
Op zichzelf zou het meningsverschil tussen
het Witte Huis en de liberalen met genoeg
geweest zijn om een breuk te veroorzaken.
Maar dit kwam na de teleurstellingen met
betrekking tot regeringspogingen tot belas
tinghervorming, anti-inflatiebeleid en de
herziening van de vakbondswetten.
Het zijn geen aangeboren tegenstellingen
die de breuk veroorzaakt hebben. Deze
komt hoofdzakelijk voort uit de groeiende
handigheid van de conservatieven om in
het Congres het liberale beleid te belem
meren en soms zelfs geheel te veranderen.
De liberalen geven toe dat het Witte Huis
getracht heeft deze trend tegen te gaan,
maar ze plaatsten vraagtekens bij de tak-
tiek van de regering en haar veelvuldige
gebrek aan moed. Maar nu, redeneren ze,
is de regering van strategie aan het veran
deren en geeft zij toe aan de conservatie
ven, zelfs al in de ontwerpsfase van nieuwe
voorstellen, zonder ook maar de strijd aan
te gaaa
Of deze aanklacht nu op waarheid berust
of niet, de laatste weken heeft president
Carter enkele harde lesjes moeten leren.
De meest recente slag was de manier
waarop het Congres zijn voorstellen voor
belastinghervorming behandelde. In zijn
voornaamste speech voor zijn verkiezings
campagne noemde Carter het Amerikaan
se belastingsysteem „een schande voor de
mensheid". Hij kwam met een ontwerp om
mazen te dichten en koppelde het aan een
belastingverlaging die de mensen aan de
onderkant van de schaal geholpen zou
hebben.
De financiële commissie van het Congres,
die gewoonlijk de aanval op belastingvoor
stellen opent, deed de hervormingen al
snel teniet. Het was uit met de kleinere
en voornamelijk propagandistische hervor
mingen, zoals het beeïndigen van de belas-
tingaftrekbare zakenuitjes en de zoge
naamde „drie-Martinilunch" (een paar jaar
geleden ging de lunch nog gepaard met
slechts twee Martini's). Het was ook uit
met de belangrijkere voorstellen om de
vermogensaanwas aan te pakken.
Daarna begon de commissie hervormingen
terug te draaien. Vorige week nam zij een
serie maatregelen aan die, voor het eerst
in 15 jaar, de gematigd herverdelende aard
van het eerdere belastingbeleid verander
de. Belastingbetalers die minder verdienen
dan het gemiddelde familie-inkomen van
15.000 dollar per jaar (ong. 33.000 gulden)
zullen slechts één-achtste van de voorge
stelde belastingverlaging krijgen. Weer an
dere veranderingen in vermogensaanwas-
belasting én persoonlijke aftrekposten ac
centueerden de trend om modale en hoge
re inkomensgroepen, van 20.000 tot 50.000
dollar, te helpen.
De financiële commissie weerspiegelde
'duidelijk de hernieuwde strijdlust van de
meer welgestelde belastingbetalers, die vo
rige week ontbrandde met de Californi-
sche stemming over Voorstel 13. De voor
afgaande week, namelijk, had de handels
commissie van het Huis van Afgevaardig
den een regeringswetsontwerp afgewezen,
dat ziekenhuiskosten binnen twee jaar had
moeten drukken door middel van federale
controle, indien vrijwillige pogingen door
de ziekenhuizen mislukt zouden zijn. Deze
kosten zijn aanzienlijk gestegen, deels
doordat veel ziekenhuizen hun bedden
trachten te houden door patiënten langer
vast te houden.
De meeste particuliere verzekeringen en
het Amerikaanse gezondheidszorgsysteem
(Medicare) voor bejaarden vergoeden eer
der de kosten van een verblijf in het
ziekenhuis dan die van een behandeling
thuis.
Het Congres is op de hoogte gebracht van
het feit dat een ziekenhuis in Las Vegas
aan patiënten de kans op een dure vakan
tie na hun behandeling aanbood, indien zij
zich voor het weekend vóór hun operatie
lieten opnemen. De handelscommissie
stootte president Carter voor het hoofd
door voor een volkomen vrijwilige kosten-
beperking te stemmen. Toen deze neder
laag hen trof, waren de liberalen nog een
andere slag aan het verwerken, namelijk
een succesvolle obstructie door de Senaat
van het ontwerp om de vakbondswet te
veranderen. Dit wetsontwerp zou straf
maatregelen verzwaard hebben tegen
werkgevers die vakbondsorganisatoren be
lemmeren of proberen verkiezingen te ver
tragen, waarbij arbeiders stemmen over
het al dan niet oprichten van een bond die
hen vertegenwoordigt In januari noemde
president Carter dit ontwerp een van zijn
hoogste prioriteiten op wetgevend-gebied.
De vakbondsleiding had zich tot het uiter
ste ingespannen om het wetsontwerp te
doen aannemen. Na zes pogingen kon de
Senaat nog geen meerderheid vinden om
de obstructie tegen te gaan en werd het
ontwerp voor onbepaalde tijd in de ijskast
gezet.
Deze drie nederlagen betekenden een slag
in het gezicht van de regering evenals in
dat van de coalitie liberalen-vakbond, wel
ke toch al verzwakt was. Maar zij leidden
tot de hernieuwde aanklacht dat de rege
ring-Carter niet in staat was om het land
een duidelijk liberale leiding te geven of
dat niet wilde. Als onervaren in het Con
gres en zonder een echte binding met
sociale rechtvaardigheid, werd Carter er
van beschuldigd ten prooi te vallen apn
dezelfde vaagheid die hij ten toonspreidde
gedurende zijn campagne. Senator Kenne
dy heeft uiteraard zijn eigen redenen om
een afstand tussen Carter's Witte Huis en
zichzelf te creëeren. Het „Stem Kennedy"
geeft nieuwe levenstekens. De leiding van
de belangrijkste stroming van de vak
bondsbeweging, de AFL-CIO, is ook aan
het veranderen. Zij was lange tijd ver
maard om haar argwaan ten opzichte van
andere hervormingsgroeperingen. Beide
bewegingen zijn begonnen bondgenoten te
zoeken onder consumentengroepen en de
vrouwenbeweging die voorheen verwaar
loosd werden.
De „scheiding" met president Carter is niet
helemaal definitief. Maar met de Congres-
verkiezingen binnen drie maanden en de
machtsstrijd van 1980 voor de deur, schij
nen de liberalen gestopt te zijn met het
wedden op Carter als bondgenoot, en mis
schien zelfs als kandidaat over twee jaar.
(Guardian-dienst)
