Grote buitenlandse interesse voor Amerikaanse grond Nettowinst ENRAF- Nonius 7 procent omhoog antal Melk Unie |drijven weg BEURSOVERZICHT K NEDERLANDSE FIRMA'S ACTIEF :fc lustrieel klimaat I Europese imeenschap verbeterd |F Porceleyne Fles positief resultaat Wereld-oliereserves zouden best meevallen Beurs licht in reactie „In horeca wordt beunhazerij gesubsidieerd Vrouwelijke arts lager gewaardeerd ttfld T" KICIËN LEIDSE COURANT DONDERDAG 25 MEI 1978 'an onze correspondent Dick Toet 'GTON Volgens een voorzichtige gaat op dit moment bij de verkoop ^■ond in de Verenigde Staten circa 20 over in buitenlandse handen. Volgens re, ook al zeer voorzichtig genoemde hebben buitenlanders vorig jaar voor miljard gulden aan Amerikaans land cht. In sommige staten wordt de situatie lerend beschouwd. p om maatregelen tegen deze uitverkoop steeds dringender. Zeven Amerikaanse hebben al een wet aanvaard, waarin 3 van grond aan buitenlanders wordt ;n. Dertien staten overwegen iets derge- j e kans bestaat echter dat deZe maatrege- pr het Hoog Gerechtshof ongrondwettig worden verklaard op grond van het feit, dat ze indruisen tegen het vrijheidsbeginsel. Maar ook op landelijk niveau, in het Congres, begint de zaak steeds meer aandacht te krijgen. Aangetrokken door de nog immer hooggeprezen economische en politieke stabiliteit van de Ver enigde Staten en de lage koers van de dollar werpen buitenlandse investeerders zich en mas se op vooral de Mississippi-delta, delen van het Midden-Westen en het centrale laagland van Californië. Met name Canadezen, Westduitsers, Italianen, Fransen, Britten, Nederlanders, Bel gen, Zuidafrikanen, Rhodesiërs, Arabieren, Zuidamerikanen en Chinezen uit Hongkong en Taiwan zijn erg actief. Nederland spreekt een geducht woordje mee. Onlangs werd in Boston een vierendertig verdie- pi nge hoog bankgebouw voor ruim 80 miljoen gulden door een Nederlandse firma gekocht. Zeer recentelijk is van Nederlandse zijde een bod van ruim 120 miljoen gulden gedaan op drie hotels in New York (Manhattan). Waar het geld precies vandaan komt is meestal moeilijk na te gaan. Er wordt gewerkt via banken, advokaten en andere tussenpersonen. Zo heeft het Neder landse bod op de drie New Yorkse hotels waar schijnlijk te maken met Arabisch oliegeld. De investeringsacties worden vaak gedaan vanuit in het Caraïbische gebied gezetelde bemidde lingsfirma's. Een groot aantal daarvan is geves tigd op de Nederlandse Antillen. De zaken verlopen meestal in het groot. Fransta lige Canadezen hebben de laatste drie jaar voor meer dan 1,2 miljard grond gekocht in Zuid-Flo- rida. Een Canadese firma kocht onlangs in een keer acht kantoorgebouwen in New York voor ruim 800 miljoen gulden. In Montana zijn de laatste paar jaar ruim 40.000 hectaren land bouwgrond door buitenlandse investeerders op gekocht. De aloude basis onder de Amerikaanse samenle ving, het particuliere eigendom, mag dan voor de buitenlandse investeerders nog een bron van inspiratie zijn, grond onder deze basis dreigt intussen aardig weg te vallen. Wat niet door buitenlandse investeerders wordt opgekocht, wordt namelijk door de overheid verworven. De landelijke overheid, staten en lokale overheden bezitten thans 40 procent van het Amerikaanse grondgebied. Jaarlijks komt daar bijna 1 mil joen hectare bij. De oorspronkelijke bewoners van Amerika, de indianen, hebben de resterende 2 procent in handen. Er is een groeiende opposi tie tegen de landhonger van de overheid. Maar de opposanten realiseren zich ook dat juist het particuliere grondbezit in angstwekkend hoog tempo overgaat in buitenlandse handen.' 9ËRDAM Niet «Ue 21 bedrijven van CMC/Melk Unie 4«te handhaven rifck Op middellange termijn moet gere- yorden op een daling tot beneden de vijftien bedrijven. Timmer deelde dit gisteren in Rotterdam mee in de ,^adsvergadering van de coöperatieve Melkcentrale CMC, lOïes van het in Woerden gevestigde melk- en zuivelconcern "lelk Unie, dat Nederlands grootste consumptiemelkfabri- 5. De heer Timmer is directeur van de coöperatie en ter van de Raad van betuur van CMC/Melk Unie bv. ïolntal bij CMC aangesloten veehouders is, blijkens het in [ergadering besproken jaarverslag, in 1977 gedaald van jot 6.791. Zij leverden bijna 905 miljoen kilo melk, maar lf procent meer dan in 1976. Van veertig procent daarvan 'onsumptiemelk gemaakt, van veertig procent kaas en van procent andere produkten. De boeren ontvingen er I per honderd kilo voor, tegen 54,77 in het voorgaande ir 1978, vertelde directeur Timmer in de vergadering, is gunstig begonnen, maar een aanvankelijke achterstand jltaten is nu toch weer ingelopen. Over het hele jaar 1978 5fi niet zulke goede opbrengsten verwacht als over 1977, 224<pen positief effect van de samenwerking met CVC Noord 3*1: 284 1 zal er ook nu zijn. 363(T" 975j A 188^ Het algemene industriële klimaat in de Europese Minschap heeft zich in het eerste kwartaal van dit jaar ssjerbeterd. Dat blijkt uit een recent conjunctuurrapport 150,1 Brussel is gepubliceerd door de Europese Commissie, ^•{pport zegt echter ook dat in de diverse E.G.-landen zich inlopende ontwikkelingen voordoen. hctuurenquêtes hebben aan het licht gebracht dat het 106| van het vertrouwen in Frankrijk het duidelijkst blijkt, fqiok in Nederland worden de verwachtingen beter. De vraag 7i£ië blijft zeer zwak, aldus blijkt uit de beoordeling van -Mflerbestand en de stand van de voorraad eindprodukten. Duitse bondsrepubliek worden de prognoses voor de 227Uie üi alle grote sectoren van de economie ongunstiger. vraag verzwakt in dat land. Voor de komende maanden 41 OP bi Europa dan ook zeer uiteenlopende ontwikkelingen 178) industriële bedrijvigheid voorspeld. 89|iatie op de Europese arbeidsmarkt toont nog geen tekenen q|$rbetering en zeker op korte termijn kan nog niet worden Isljnd op een omslag van de tendens op die markt. Slechts 63jerland en het Verenigd Koninkrijk is de verhouding tussen 287len arbeidsplaatsen en werklozen wat verbeterd. Wat de 85fe betreft: de meest recente resultaten bevestigen de indruk 138f fase van snelle terugdringing daarvan ten einde loopt. I7jde gemeenschap als geheel blijft de stijging van de 865)nptieprijzen op ongeveer 0,7 procent per maand. 1080] 247)ura.\te fondsen 66>i (eert.) 41 j Inc. Waard O (Mijnmij.) S1962h Z.wit Van Melle 55 Merwedijk 115 Nat. Borg 25.% 270 Nat. Grondbezit 140 Nat. Grondbezit 100 450 Prins Dokkum 80 Ruys Beleggingen 185 VAT 18.30 Viba 395 ïfe nlands geld Zweedse kroon (100) 47.00- 50.00 Noorse kroon (100) 40.00- 43,00 Deense kroon (100) Oostenr. sch (100) Spaanse pes. (100) Griekse drachme (100) 5,65- 6,90 Finse mark (100) 51.75- 54,75 Joegosl. dinar (100) 11,00- 13,25j 8,50- 41,50 14,76- 15.06 2,68- 2,98 11 1/4 11 3/8 24 3/8 23 7/8 22 1/8 22 1/8 115 1/4 114 3/4 55 5/8 54 1/4. 47 1/2 47 1/8 49 1/4 49 1/4 53 5/8 52 5/8 59 7/8 59 7/8 17 1/4 17 1/8 25 7/8 25 3/4 2631/8 262 1/2 33 7/8 33 1/8 18 5/8 18 3/8 31 5/8 31 5/8 23 7/8 24 1/4 28 1/2 28 1/4 26 5/8 26 1/8 55 5/8 55 3/4 35 3/4 35 3/4 24 3/4 24 3/8 34 33 3/8 33 32 1/2 27 1/4 26 3/4 63 3/8 61 3/4 24 7/8 24 3/4 7 7/8 7 3/4 8 7/8 8 3/4 50 1/2 50 1/8 43 3/4 43 1/4 29 1/2 29 5/8 22 21 1/2 201/4 20 1/4 dow jones index Industrie 837.92 7.37 Sporen 224.68-3.12 Nutsbedr. 104.03 0.33 Omzet: 287.49 2.63 Vijfduizend gebakjes voor verjaardagsfeest Gisteren vierde Neder lands grootste charter maatschappij Martinair Holland haar twintigste verjaardag. Een gebeur tenis die, zeker voor de passagiers van de maat schappij, maar ook voor andere relaties van het bedrijf niet ongemerkt voorbijging. Ter verho ging van de feestvreug de liet Martinair maar liefst 5000 gebakjes op Schiphol bezorgen. Een deel daarvan stond, sa men met het spreek woordelijke glas cham pagne, borg voor de verjaardagstemming aan boord van de vliegtui gen die woensdag zo'n 2000 passagiers naar bestemmingen in Zuid- Europa en Amerika brachten. Over de overgebleven versnaperingen ontferm den zich een twintigtal dames van Martinair Promotions. In alle vroegte vertrokken zij met het gebak van Schiphol naar alle uit hoeken van ons land. Bij de koffie ontvingen duizenden medewerkers van touroperators, vrachtagenten en ande re Martinair-relaties hun persoonlijke verjaardag staartje. DELFT De gang van zaken bij de bedrijven in Delft en Utrecht van „De Porceleyne Fles" heeft in de eerste vier maanden van 1978, zowel naar omzet als kostenontwikkeling, beantwoord aan de verwach tingen, zo is op de jaarverga dering gezegd. De directie merkte hierbij op, dat de in de tweede helft van het jaar te realiseren omzet in het Delftse bedrijf het totaalresultaat be langrijk kan beïnvloeden. Ook dit jaar zal, gezien de be staande goede afzetmogelijhe- den, de te behalen omzet hoofdzakelijk worden bepaald door de schildercapaciteit van het sieraardewerk, die gezien de duur van de opleiding, slechts geleidelijk kan worden uitgebreid. Deze gang van zaken recht vaardigt volgens het bestuur de in het jaarverslag uitgesproken verwachting, dat in 1978 even eens een positief resultaat kan worden behaald. Op het ogen blik werkt de onderneming aan plannen om binnen de in Delft' aanwezige mogelijkheden te komen tot nieuwbouw op basis van de opbrengst van het afsto ten van overtollige gebouwen en terreinen. Hierover bestaat contact met de gemeente. Voor een structureel rendabele ex ploitatie is herhuisvesting van de onderneming essentieel, al dus het bestuur. DELFT Verenigde Instrumentenfabrie ken Enraf-Nonius heeft in 1977 bij een met 9 pet van 79,3 tot 86,6 min geste gen omzet een nettowinst behaald van 3,3 min tegen 3 min in 1976. Voorge steld wordt een onveranderd dividend van 20 pet uit te keren, dat opnieuw naar keuze in contacten kan worden opgeno men of voor 13 pet in contanten alsmede een uitkering ten laste van de agioreserve en wel zodanig dat op 40 aandelen van 50 een aandeel van 50 wordt uitge reikt. De orderbinnenkomst was vorig jaar 15 pet hoger. Deze ontwikkeling noemt de directie verheugend, omdat hierdoor kan worden vastgesteld, dat de vraag naar Enraf-Nonius instrumenten zich nog steeds in een stijgende lijn bevindt. Aan research is vorig jaar 5 min uitgegeven. Een belangrijk deel van dit geld is gebruikt voor de z.g. defensieve product-ontwikke ling, waaronder wordt verstaan het ren overen van apparaten uit het bestaande programma. Verwacht wordt dat bij het huidige tempo van de technologische ontwikkeling de om zetgroei niet meer dan 10 a 12 pet per jaar zal kunnen bedragen. Dit groeipercentage is overigens voldoende om de rentabiliteit van de onderneming bevredigend voort te zetten. De directie heeft alle vertrouwen in de verdere ontwikkeling van het bedrijf en ziet de huidige economische problema tiek in de wereld als een uitdaging om met behulp van innovatieve activiteiten de ver dere bloei van het bedrijf te bewerkstelli gen. De positieve omzetgroei van de medische instrumenten heeft zich ook vorig jaar doorgezet. Niet alleen is de Nederlandse omzet belangrijk toegenomen, maar ook de gunstige ontwikkeling van de export heeft daartoe belangrijk bijgedragen. Ook de ontwikkeling van de afdeling labo- ratoriumapparatuur was gunstig. Ver wacht wordt dat de omzet van Kipp en Zonen met circa 25 pet zal toenemen. De orderbinnenkomst van meetapparatuur lag evenals in 1976 lager dan de beschikbare productiecapaciteit, terwijl bovendien vaak tegen een laag prijsniveau orders moesten worden aangenomen. Het laat zich niet aanzien dat deze situatie op korte termijn verbetert en aangenomen mag worden dat in dit vakgebied tot ongeveer 1980 pas op de plaats moet worden ge maakt. In verband met de doorgaande groei van de Enraf-Nonius bedrijven is het nodig de productie-afdelingen uit te brei den. Uitbreidingen kunnen worden ver wacht in Delft, Limburg en Ermelo. Ter ondersteuning van de verkoopactivitei ten in Brazilië is Enraf do Brasil in oprich ting. Brazilië stelt echter als eis, dat ter stimulering van de lokale industrie de fabricage van buitenlandse producten ge deeltelijk in Brazilië moet plaatsvinden, in de komende tijd zal worden onderzocht welke producten voor assemblage ter plaatse in aanmerking komen. Washington (ap) De schat tingen van de grootte van de wereldreserves aan aardolie zijn de laatste jaren sterk gestegen. Er bestaat goede hoop dat er voorlopig olie genoeg zal zijn, alhoewel die veel zal kosten. Dit meent de assistent-directeur van de af deling energie en brandstof fen van de Wereldbank, de heer Efraim Friedmann. Zoals de zaken er nu voor staan zal er voor honderden jaren genoeg olie zijn, aldus Friedmann. Nog niet zo lang geleden was de olievoorraad geschat op ongeveer twee bil joen barrels, thans wordt ge sproken over, vermoedelijk, wel vijf biljoen. Een biljoen is een miljoen maal een mil joen, een „barrel" is een voorraad gelijk aan ongeveer 160 liter. Maar „geschatte reserves" is iets anders dan „bewezen re serves". Wat dit laatste be treft zou er een aantoonbare voorraad aardolie zijn van 600 miljard een biljoen bar rels, aldus Friedmann. Dat is, zoals er thans met de grond stof wordt omgesprongen, ge noeg voor dertig jaar. Het winnen van olie zal veel duurder worden. Maar bij voorbeeld de winning in de Noordzee en in Alaska zou geen economisch nut hebben gehad als de Opec indertijd niet zijn olieprijs had ver hoogd tot de huidige van ruim 12 dollar per barrel. Voor de verhogingen van 1973 en later was de olie zeer goed koop geweest en had men niet aan de Noordzee gedacht om dat de exploitatie daar veel en veel te kostbaar zou zijn. Nu, aldus Friedmann, denkt men daar dus ruimer over en is veel meer haalbaar gewor den. Door de gestegen prijzen is men op veel grotere schaal gaan exploreren. Zo is bij voorbeeld komen vast te staan dat landen als Argenti nië, Brazilië en zeker Mexico veel meer olie in de grond hadden dan ooit was ver moed. De bewezen reserves van Me xico bijvoorbeeld lagen thans op 17 miljard barrels tegen 3 miljard een paar jaar gele den. Zij zouden wel kunnen stijgen, volgens sommige des kundigen, tot 80 miljard, dat is ongeveer de helft van die van Saoedi-Arabie, 's wereld grootste olie-exporteur. Amsterdam 25 mei Na de willige stemming van dinsdag heeft de Amsterdamse effec tenbeurs woensdag bij opening een lichte reactie te zien gege ven. Er werd duidelijk wat stoom afgeblazen, hetgeen me de werd veroorzaakt door de flauwere stemming in Wall Street, waardoor buitenlandse vraag enigszins ontbrak. De handel was dan ook rustig. De terugval van KLM in Wall Street werd ook hier gevoeld. Bij opening moest er 9,50 van cfe koers af op 182. Een logi sche reactie, zo werd in deze hoek vernomen, waar men ech ter op korte termijn toch weer een herstel verwacht. De internationals lagen er ver deeld bij. Unilever was 30 cent hoger op 113,70 en Kon. Olie (de groep gaat 800 min dollar lenen op de Euromarkt) een dubbeltje op 127. Hoogovens moest een gulden prijsgeven op 36, Philips 30 cent op 25,60 en Akzo 20 cent op 29. De bankaandelen stabiliseer den zich op het dinsdag bereik te hogere niveau, terwijl HVA en Deli licht in reactie waren. In de scheepvaartssector kwam de reactie iets harder aan. Ge brek aan affaire deed de koers van KNSM 4 dalen tot 89 en die van Van Ommeren 1.80 tot j 135. De meeste belangstel ling ging uit naar Nedlloyd, die een dubbeltje aantrok tot 84,50. Heineken opende onveranderd op 102, terwijl Nationale Ne derlanden 30 cent toevoegde op 12,80. De belangstelling voor de obli gaties blijft nog steeds klein, waardoor er ook nu weer op een lager niveau werd geo pend. Op de lokale markt was de belangstelling ook duidelijk minder dan dinsdag en de stemming was aarzelend. Door winstnemingen aan de ene kant en kleine aankopen aan de andere kant ontstond een grillig koersverloop, waarbij de verliezen echter licht in de meerderheid waren. Het niet aanvaarden van het reorganisatieplan van RSV door de vakbonden had een negatieve invloed op de koers, die daalde met 2,30 tot 85, terwijl Van der Giessen-de Noord 8 moest prijsgeven op r 132. Arnhemse Scheepsbouw daarentegen kon weer 5 toe voegen op 75. Evenals op dinsdag bestond er belangstelling voor VMF, waar nu 1,80 meer op ƒ47,20 voor moest worden betaald. Andere uitschieters naar boven waren verder onder meer De Tele graaf, Bos Kalis, Leische Wol, Nutricia en Sanders Behang. De aankondiging var. de 7,25 pet 75 min obligatielening van Ennia had een koersdrukkend effect. Het aandeel werd 2,30 goedkoper op 143,50. Na een paar moeilijk verlopen emis sies durfde de beurs geen prog nose te geven over het welsla gen van deze lening. Daar komt nog bij dat er thans een tekort aan liquiditeiten heerst, maar dat kan in juni weer plotseling veranderen, zodat er niets over valt te zeggen. Dit geldt ook voor de emissie van Bredero Vastgoed, die zo werd bekend, wordt uitgegeven te gen 100 pet, zo werd vernomen. Aan de recent zeer sterke prijs stijging van Audet kwam nu een einde, er ging 3 van de koers af op 550. Flauw waren verder onder meer KBB. Proost en Brandt en Stevin. Dit laatste fonds verloor 10 in twee dagen. Gedurende beurstijd moesten nog veel fondsen een klein stapje terug, maar hier en daar' (KLM, Van Ommeren KNSM) begon zich alweer een licht herstel af te tekenen. Op de obligatiemarkt kwam nauwe lijks verandering. (Van een onzer verslaggeef- DEN HAAG - „In tal van be drijfstakken is de strijd aange bonden met de beunhazerij. Maar de horeca lijkt de enige bedrijfstak te zijn waarin de beunhazerij door de overheid wordt gesubsidieerd". Dit zie gistermiddag drs. A. W. Merk, secretaris van het bedrijfschap Horeca bij de presentatie van een rapport over het paracom- mercialisme in de horeca. Met dit rapport wil het bedrijfsle ven opnieuw de aandacht van de overheid vestigen op de oneerlijke concurrentie die ho tels, cafés en restaurants wordt aangedaan door gesub sidieerde instellingen zoals wijkcentra, sportkantines, clubhuizen, dorps- en paro chiehuizen. Niet alleen leggen deze instel lingen beslag op ca. eenderde van de horeca-omzet, maar bo vendien vormen zij een bedrei ging voor de werkgelegenheid in deze sector. Want, aldus de heer Merk, de werkzaamheden worden in deze clubhuizen e.d. veelal gratis verricht door wao- ers en ww-ers. Indien er wel een vergoeding wordt ver strekt, wordt alles wat te ma ken heeft met de cao- en ande re wettelijke bepalingen vero nachtzaamd: er wordt geen loonbelasting ingehouden, so ciale premies worden niet afge dragen, btw wordt niet betaald, de wet op het minimumloon wordt ontdoken, verordeningen van het Bedrijfschap worden niet nageleefd, men werkt in veel gevallen zonder vergun ning; kortom, aldus het rap port, „er is hier met overheids- ubsidies of met geld voor lief dadige doeleinden een gigan tisch zwart circuit gecreëerd dat met de dag toeneemt, dat zich wat de klantenkring be treft als een olievlek uitbreidt en een ernstige bedreiging vormt voor de commerciële ho- Het bedrijfschap Horeca dringt er bij de overheid opnieuw op aan maatregelen te nemen die deze ontwikkeling tegengaan. Men benadrukt daarbij dat er geen bezwaren zijn tegen het bestaan van clubhuizen e.d. maar wel tegen het oneigenlijk gebruik ervan zoals het houden van recepties bij bruiloften en partijen in een voetbalkantine of het exploiteren van een pa rochiehuis als buurtcafé. Het bedrijfschap doet de over heid een aantal suggesties aan de hand om het paracommer- cialisme tot staan te brengen. Onder meer zou er een betere controle moeten komen op de vergunningen. Ook zou de Drank- en Horecawet moeten worden aangepast, wanneer het gaat om het verlenen van vergunningen aan de bewuste instellingen of het verlenen van ontheffingen. Er zouden, aldus het bedrijfschap, strengere straffen moeten worden ge steld op het schenken en voor radig hebben van sterke drank zonder vergunning. Het bedrijfschap Horeca hoopt volgende week een gesprek over deze problematiek te heb ben met de bewindslieden van CRM en Economische Zaken. UTRECHT (ANP) - „Ik laat me absoluut niet in mijn billen prikken door een vrouw, ook niet door u". Dit kreeg een vrouwelijke arts te horen van het „hoofd" van een gezin waar zij al tien jaar als huisarts en raadgeefster bij problemen over de vloer kwam. De heer des huizes nam een andere dokter en de vrouwelijke arts bleef zijn vrouw en kinderen begeleiden. Ze verhaalt in „Medisch Con tact" een tweede ervaring met wat zij „kleine apartheid" noemt: een brief van een ande re huisvader die zij het met spijt een eind maakte aan de jarenlange relatie omdat zijn oudste zoon van 14 jaar een mannelijke dokter wilde. „Ik vind haar best een aardig 1 mens hoor, maar ze is een vrouw, en ik geneer me rot als ik ooit eens m'n broek moet uitdoen", aldus de zoon tegen zijn vader. Die laat de dokter in zijn afscheidsbrief overigens weten, dat de koffie altijd voor haar klaar staat.... Hoofdredacteur Bol consta teert naar aanleiding van het 100-jarig .jubileum" in Me disch Contact, dat van de vrou welijke artsen een veel groter percentage lager geklassifi- ceerd en gewaardeerd werk (zoals assistenties, lesgeven en keuren) doet dan van hun man nelijke collega's.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 19