Leidse Courant | 1978 | 22 mei 1978 | pagina 9

C3P^yFM'

TE FRfHT

BLiëEMI

EIM B#LLEIM

Cans op komkommers
am tomaten in plaats
an Canarische bananen

VNDBOUW ATTACHÉ GEURTEN:

SLAPRIJS TREKT FLINK AAN

SCHRIKBARENDE HOEVEELHEID BLOEMEN

BOLLENTEELT: WIND NOG IN DE ZEILEN

Nieuwe
zalea in
loskoop

—\edoopt

ID EN TUINBOUW LEIDSE COURANT T MAANDAG 22 MEI 1978 PAGINA 9

De bloembollenkwekers hebben nog altijd de wind iri de zeilen

De bloembollenteelt heeft nog altijd de
wind in de zeilen. Het afgelopen jaar is
de produktiewaarde ten opzichte van 1976
toegenomen met bijna 10% tot ruim
430.000.000.-. De exportwaarde van de
bloembollen bedroeg in 1977 518.000.000,-
een stijging van 7%. De belangrijkste
oorzaak van deze stijging is niet en groter
vraag/naar moet in hoofdzaak worden toe
geschreven aan de fors, opgelopen prijzen.
En die waren weer een gevolg van matige
oogsten.

De export had geen gemakkelijk jaar:
hoge inkoopprijzen, valutaperikelen, enzo
voorts. In 1977 moest geen enkele tulp als
onverkoopbaar in het surplus worden op
geborgen. Dat is sinds 1945 niet meer
gebeurd! Een feit van historische betekenis
en de directeur Akkerbouw en tuinbouw,
ir. W van Soest, stond daar tijdens de in
Wageningen gehouden Tuinbouwdagen te
recht even bij stil.

Ook het komend seizoen lijkt alles nog van
een leien dakje te gaan bij de kwekerij.
Het overgrote deel van de tulpenoogst die
men deze zomer gaat rooien, is al verkocht
tegen beste prijzen. Met het rooien van
hyacinten voor de preparatie zal men over
vier weken al gaan beginnen. De gewassen
zijn aan de late kant, maar alles staat er
prima bij. In de tulpen geen „centje" last
van vuur en de hyacintenkwekers blijven
tot nu toe verschoond van het gevreesde
zwartrand. De narcissen vertonen een heel
goede stand.

De gunstige gang van zaken heeft geleid
tot een opgewekt investeringsklimaat. Er
is flink geïnvesteerd in grond, in machines
en in gebouwen. Vooral in de produktie-
centra van Noord-Holland is veel gebruik
gemaakt van de rentesubsidiemogelijkhe-
deE.

In de oude bollenstreek tussen Haarlem en
Leiden, waar het tekort aan goede bollen-
gronden steeds meer voelbaar wordt, zou
den de bollenkwekers graag meer kassen
bouwen, maar daar steken de planologen
een stokje voor.

Inmiddels is in de bloembollenkwekerij
een ontwikkeling gaande die duidelijk ten
deert naar twee volkomen verschillende
bedrijfstypen. Enerzijds het grote, sterk
gemechaniseerde bedrijf, waar men zich
toelegt op het telen van gemakkelijk
groeiende cultivars die men niet zo veel
moet „nalopen" en anderzijds een kleiner
bedrijfstype waarop men grote zorg en
vakmanschap gewassen worden geprodu
ceerd die veel zorg en aandacht vragen.

Veredeling

Op de Tuinbouwdagen is ook gesproken
over veredeling. Met name de heer ir. C.
Dorsman, directeur van het Instituut voor
de Veredeling van tuinbouwgewassen,
deelde daar enkele saillante punten over
mede ook wat betreft de bloembollenvere-
deling. Neem bijv. het bolgewas Nerine, de
laatste jaren sterk „en vogue" als snij
bloem, maar in de cultuur is men niet
zonder problemen. De veredeling van Neri
ne is primair gericht op verrijking van het
assortiment met nieuwe bloemtypen en
nieuwe kleuren. Veelbelovend zijn de
soortkruisingen N. augustifolia x N. sar-
niensis. De nakomelingen zijn fijnbladig en
daarvan kunnen dan ook meer stuks per
vierkante meter worden geplant dan van
bijv. Nerine Bowdenii.

Veredeling kan ook een belangrijke bijdra
ge leveren tot de energiebesparing. Het
onderzoek bij Freesia's geeft duidelijke
aanwijzingen dat selectie op kortere prepa-

ratieduur bij 30 graden C. en een kortere
9 graden C. bewaring mogelijk is, waar
door een aanzienlijke energiebesparing
mogelijk is. Hoopvolle resultaten geeft ook
de veredeling bij tulpen. Niet alleen is het
mogelijk gebleken om al in de jeugdfase
op forceerbaarheid te selecteren, maar ook
zijn botanische tulpen (o.a. T. praecox)
gevonden die bij lage temperatuur vroeg
in bloei te trekken zijn. Het kruisingspro
gramma hiermee is in volle gang.'

Houdbaarheid

Veel aandacht wordt besteed aan de houd
baarheid van de tulp. Niet alleen zijn
duidelijke rasverschillen waargenomen,
maar het bleek ook mogelijk deze verschil
len in houdbaarheid nader te ontleden in
verschillen in de mate van verkleuring,
verdroging van het bloemdek en het afval
len van de bloembladen. Door combinatie
van gunstige eigenschappen op deze onder
delen wordt een meer doelgerichte verede
ling op houdbaarheid mogelijk. Geheel los
hiervan staan de resultaten die mogelijk
lijken binnen het zgn. tetraploïde-program-
ma. Men meent nl. dat door veredeling op
tetra-ploïde niveau of op triploïd niveau
via kruising met gewone diploïden ook de
houdbaarheid kan worden verbéterd. Dat
laatste lijkt ook mogelijk door mutatiever-
edeling, dit onder voorwaarde dat na de
muterende behandeling geheel gemuteerde
plantendelen ontstaan.

Tijdens deze Tuinbouwdagen belichtte dr.
G. Kamerbeek, staf-medewerker van het
Laboratorium voor Bloembollenonderzoek
te Lisse, een andere kant van het houdb
aarheidsonderzoek. Maar daarover hoort
men wellicht een volgende maal enkele
bijzonderheden.

O-

Eind vorige week liep de prijs voor de sla
flink op, eigenlijk een beetje tegen de
verwachting in, omdat er gerekend werd
op een behoorlijke toename van het aan
bod van natuursla. De gemiddelde prijs
per krop steeg van 20 naar 40 cent. Op
de West-Duitse markt zijn België en Italië
naast Nederland aktief. De hoeveelheden
die door deze twee landen geleverd worden
zijn echter van beperkte omvang en kun
nen het prijspeil hier nauwelijk beïnvloe
den. Er mag ook nog concurrentie ver
wacht worden van natuursla uit Duitsland
zelf. Er is op het ogenblik sprake van een
schaarste die door de weersomstandighe
den veroorzaakt is. Als het weer aanhou
dend mooi blijft dan zal de prijs weer
dalen, het is daarentegen ook niet uitgeslo
ten dat de prijzen nog verder zullen stij
gen. De situatie is dus niet duidelijk te

Radijs en pólitiek

Door de kleur van de radijs zijn er bepaal
de politieke groeperingen op het idee geko
men om met dit gewas reklame te maken
voor hun partij, onder het motto „fris en
gezond". In hoeverre dit gunstig geweest
is voor de afzet is niet geheel duidelijk.
Hetzelfde kan echter ook nogal eens van
de politiek gezegd worden. Wat wel vast
staat is, dat de afzet van radijs bijzonder
goed verloopt, de prijs liep eind vorige
week dan ook op naar 67 cent per bosje.
Het aanbod zal de komende tijd waar
schijnlijk wat kleiner van omvang worden.
Mede door de veroverde goede marktposi
tie wordt er gerekend op vaste prijzen.

Paprika aanvoer in een dal

De groei in de aanvoer van groene en rode
paprika's heeft de afgelopen week een
stilstand ondergaan. Op sommige veiling-
dagen werd er in beperkte mate aange
voerd. Als gevolg hiervan schommelden de
prijzen sterk. Voor rood waren er uitschie
ters tot boven de 6 gulden per kilo. Er
wordt echter spoedig weer een grotere
aanvoer verwacht omdat het tweede zetsel
op veel bedrijven in aantocht is. Als er
gekeken wordt naar de paprika-import in

West-Duitsland, dan blijkt uit gegevens
van het Produktschap voor Groenten en
Fruit dat er in de periode van 9 tot en
met 11 mei 550 ton werd ingevoerd.

Italië was met 475 ton verreweg de belang
rijkste leverancier. Het restant kwam uit
België, Bulgarije, de Canarische Eilanden,
Israël, Marokko en Roemenië. Naast deze
import kwam er ruim 300 ton uit Neder
land. Voor de groene Sorteringen bedroeg
de gemiddelde prijs ƒ3,- per kilo, voor
rood lag deze op 4,80. (De uitschieters
naar 6,- buiten beschouwing gelaten.) Bij
een grotere aanvoer kan de prijs wat
onder druk komen, maar veel verandering
zal dit in de prijzen waarschijnlijk niet
hebben.

Tomaten aanvoer flink
gegroeid

De aanvoer van tomaten is flink gegroeid
en inmiddels is de wekelijkse aanvoer
groter als vorig seizoen. Dit is in de prijzen
niet ongemerkt voorbij gegaan, want voor
de A-I-tomaten daalde gemiddelde prijs
naar 1,52 per kilo. Daarnaast is Marokko
aktief op de Westduitse markt. In de perio
de van 9 tot en met 11 mei exporteerde
dit land 1200 ton. Voor de tomaten uit
Bulgarije (51 ton over de periode van 9
tot en met 11 mei) heeft de commissie van
de Europese Gemeenschappen besloten om
met ingang van 18 mei een invoerheffing
van 64,10 per 100 kg. in te stellen. De
aanvoer zal geleidelijk verder toenemen,
waardoor de prijs onder druk blijft.

Komkommermarkt vast

Ook de afgelopen week verliep de handel
in komkommers naar volle tevredenheid.
Het aanbod werd vlot afgezet mede dank
zij de goede Westduitse vraag en de gerin
ge concurrentie in dit land. Voor de sorte
ring van 41 tot en met 76 kwamen er de
afgelopen week prijzen tot stand van 48
tot 67 cent per stuk. Er wordt gerekend
op een lichte terugval in de aanvoer, dit
kan de prijsvorming alleen maar ten goede
komen. Er wordt dan ook gerekend op
vaste prijzen.

Aardbeien

De aanvoer van aardbeien neemt nu weke
lijks grotere vormen aan, als gevolg hier
van daalde de prijs naar 1,45 per doosje
van 200 gram 7,25 per kilo). Naast de
aanvoer van de Hollandse aardbeien is er
import uit België (6 gulden per kilo) en
uit Italië (4 gulden per kilo). Vooral dit
laatste land produceert enorme hoeveelhe
den. Voor het komende seizoen wordt er
gerekend op een produktie van maar liefst
185.000 ton (12% groter als vorig jaar).
Vooral de teelt van aardbeien onder plastic
is uitgebreid. De beschermde teelt beloopt
zo'n 4500 ha. Uit de laatste berichten blijkt
dat de teelt in de volle grond door het
koude weer van de afgelopen weken ver
traagd is. In de Po-vlakte denkt men nu
omstreeks 20 mei te kunnen gaan oogsten.
Naar verwacht zal er eind mei, begin juni
sprake zijn van een top-aanvoer van aard-

Overige gewassen

•e aanvoer van asperges groeit nu flink
na het wat voorzichtige begin van de aan
voer. De prijs voor de beste sorteringen
is inmiddels gedaald naar 8,- per kiio.
De aanvoer zal de komende week sterk
toenemen waardoor de prijs wat sneller zal
gaan dalen. Andijvie werd de afgelopen
week verhandeld tegen een prijs van 65
cent per kilo. Op donderdag 18 mei pas
seerde de spinazie op Veiling Westland
Zuid de klok voor een kwartje per kilo.
Rabarber bracht slechts 17 cent per kilo
op. Door de kleinere aanvoer van koolrabi
liep de gemiddelde prijs op naar 59 cent
per stuk.

Voor de aubergines valt er weinig goed
nieuws te melden: de prijs valt nog steeds
niet mee. Er worden thans ook weer sui
kermeloenen en ogenmeloenen aange
voerd. Voor de suikermeloenen (de koning
onder de meloenen) varieerde de prijs van
8,20 tot 8,80 per stuk. De ogenmeloen
(ook niet te versmaden) varieerde in prijs
van 3,80 tot 5,30 per stuk.

Ondanks mogelijk gunstige perspectieven
vanwege pinksteren en moederdag liep het
voorgaande week niet al te best en afgelo
pen week deed daar weinig voor onder.
De bloemenaanvoeren niet alleen aan de
CCWS maar ook aan de andere bloemen
veilingen in ons land zijn de laatste weken
enorm groot geweest en het was soms om
van te schrikken welke hoeveelheden iede
re dag stonden te wachten om te worden
verkocht. Er is een lichtpunt dat het inder
daad gelukte om de bloemen „kwijt te
raken" ook al liet zo hier en daar de prijs
veel te wensen over. Maar dat zit er op
een gegeven moment in. De handelaren
hebben gedaan hetgeen verwacht werd en
iedere dag konden de veilinghallen op
nieuw worden gevuld. Ook de potplanten
droegen daar hun aandeel toe bij.
Een vergelijking leert dat afgelopen week
totaal 47.949.763 bos of stuks werden aan
gevoerd tegen voorgaande week 35.751.657.
En wat het totale omzetcijfer betreft, nu
19.753.449,77 en voorgaande week
11.321.203 zodat ondanks alles er toch

aardig wat geld uit gekomen is. De prijzen
waren per dag vaak nogal wisselend, waar
bij moet worden geconstateerd, dat voor
de bolbloemen, lelies, freesia's en irissen
er zeer zwakke punten bij waren.
Opgemerkt moet worden dat soms de snij
bloemen tekenen vertoonden van overrijp
heid, hetgeen wijst op een opschuiven bij
het oogsten, mogelijk in de hoop van beter
prijspeil. De voorgaande week gaf daartoe
wel enige reden, maar het viel nu ook niet
helemaal mee.

Wat gemiddelde prijzen zijn: Amerikaanse
trosanjers 47 (vorig jaar 35) trosanjers 46
(42) anthuriums 1,97 (1,69) snijgroen 27 (22)
jaarrond troschrysanten 79 (83) freesia 19
(26) gerbera 64 (53) gladiolen 63 (46) irissen
16 (29) leliekelken 50 (53) lelietakken 48 (61)
grote cymbidium 40 (58) idem klein 40 (58)
grote rozen 60 (58) idem klein 39 (36) sonia
52 (54) red garnette 36 (34) tulpen 9 (11).
Er zit dus zo hier en daar een gunstig
verschil in de gemiddelde prijzen hetgeen
ook wel verband kan houden met de aan

gevoerde hoeveelheden. Met de trosanjers
bijvoorbeeld zat het wat gunstiger doordat
vorig jaar in dezelfde week rond een mil
joen bos meer werd aangevoerd. De lagere
prijs van troschrysanten jaarrond houdt
wel verband met het feit, dat nu bijna
zeven miljoen werd aangevoerd tegen ruim
vier miljoen in dezelfde week van het vorig
jaar. Ook freesia rees met ruim 13 miljoen
bos de aanvoerpan uit vergeleken bij de
acht miljoen vorig jaar. Dat de prijs dan
een klap krijgt is te begrijpen. Van irissen
werd ruim vijf miljoen aangevoerd, vorig
jaar ruim drie miljoen en ook dat was
merkbaar in de prijs. In het algemeen
betekende een beperkter aanvoer een wat
betere prijs. Van potplanten werden nu
898.443 stuks aangevoerd tegen 504.559 in
het vorig jaar. Het aanbod van perkplan-
ten met 11/2 miljoen lag nu ook hoger
maar er was goede vraag. Als totaal was
er een te lage prijszetting hetgeen voor
bepaalde kwekers zoals die van anthu
riums en de chrysanten een teleurstelling
opleverde.

toeziend oog van de
H.R. Bannier, publici-
van de Neder-
Boomkwekerij
Aleida van der
de nieuwe azalea.

SKOOP Aleida van der
""lauw, de Amerikaanse
le llea-Koningin, dochter
i de minister van Buiten-
idse Zaken, heeft in Bos-
Ip een nieuwe azalea ge-
>pt. Deze azalea is ontwik-
d door het proefstation te
Rkoop. Diplomatieke ver-
lenwoordigers van 12 ver
tillende landen brachten
gelegenheid hiervan een
loek aan «het bloeiende
Idelscentrum van de Ne-

Jandse Boomkwekerij,
r dan 100 jaar reeds zijn
federlandse boomkwekers
uid over de gehele we

reld. Nederlandse bomen en
heesters groeien in tuinen en
parken bijna overal ter we
reld. De oudste faktuur van
een levering" van fruitbomen
uit Boskoop dateert zelfs uit
het jaar 1466. Rhododen-"
drons, azaleas, coniferen en
sierheesters uit Boskoop, ro
zen uit Limburg, rozenzaailin-
gen uit Vèendam, bosplant
soen en laanbomen uit Zun-
dert. Oudenbosch en Opheus-
den en natuurlijk vaste plan
ten.

De'know-how van de kwekers
is overgegaan van vader op
zoon en de begeleiding van de

wetenschappelijke instituten
en de proefstations gecombi
neerd met de zeer gunstige
condities van klimaat en bo
dem maakten de Nederlandse
boomkwekerijprodukten be
roemd. Last but not least zor
gen binnenlandse handelaren
en exporteurs met typische
Nederlandse handelsgeest
voor het afleveren van hun
produkten in goede conditie
over hun gehele wereld.
Op een totale oppervlakte van
5.500 ha. zijn 8.000 gezinnen
met hun inkomen afhankelijk
van de Nederlandse boom-
kwekerij-produkten.

Plant Publicity Holland, is
een door de kwekers en han
del zelf gefinancierd vorlich-
tingsapparaat PPH bege
leidt de binnen- en buiten
landse handel in boomkweke
rijprodukten. Door het deel
nemen aan nationale en inter
nationale tentoonstellingen
(waarbij reeds vele prijzen
zijn behaald), het uitgeven
van een groot assortiment
kleurenfoto's en allerlei infor
matieve publicaties tracht
PPH overal de belangstelling
te kweken vóór en voorlich
ting te geven óver de Neder
landse boomkwekerij.

rgevc

in tijrije en Portugal. Vanuit
cket viederlandse ambassade in
:tor zarid volgt hij nauwlettend
Drdenjlandbouwgebeuren en de
intal pel in agrarische produk-
1 word°P ^et Iberisch schierei-
p zal! Spanje zal volgens de
Geurten binnen drie tot
aarscPaar toetrec*en tot de EG.
•me nfna de overgangs

man r*e- Hoe lang deze duurt
in open vraag. Alles tus-
^rcmjf en vijftien jaar. Een
ban|jek spe] met de econmi-
""H t belangen als inzet.
:>edha|ugal houdt, volgens de
Hen, f Geurten, voor de Neder -
t een Jse glastuinbouw geen be-
Maaging in. De sterkste Por-
er vfee exportprodukten zijn
atenpuree en sardines. Óp
i de Ij punten is het nog een
ng enKikkelingsland. Maar
ggn nje? De komkommer- en
3Vontjhten teelt °P de Canari-
j mpj Eilanden zijn sinds jaren
- - mj:ht op de export. De kwa-
J is vergelijkbaar met die
n.v3het Nederlandse produkt.
iantaJLerieg me^ exportorga-
1 Pro<ties stelt de Overheid een
dit oirtkalender op met de
>en bfbij behorende exporthoe-
|ieden. Het besef van ex-

matiging - het niet willen

(oien van de eigen ruiten
kiel degelijk bij alle partij-
soons janwezig.
lier ty-1

titijds- deze voorzichtige opstel-
buta- <2ich wijzigen als „groente
n sta- put" vrijkomen? De heer
hen: Op Gran Canaria

3 nauwelijks uitgebreid
en. Water is, zoals be-
J, de beperkende factor.-
ferbesparende technieken,
huurjname druppelbevloeiing,
et uit- ^PPen we' nieuwe moge
emak-leden- 0°^ de produktie
4oq hectare, betere rassen en
oed methoden, kan uiteraard
iemen. Op Tenerife is wa-
ëveneens de "beperkende

3 Wat voor de Neder-
tuinder de gasrekening
n voor de Canarische
tga's de waterkosten. Op
rd VA-erjfe 20u jje teelt wel uit-
Mit^|eid kunnen worden. Uite-
ichtbijjd speelt de gang van za-
Ideaal t>ij het toerisme een be-

[99,afikero1-

1 gaan de bananentelers
■n als Spanje in de EG
lit en hun bescherming te-
importen valt weg? De
'anse consument betaalt
ZEIL-

lr. Geurten: Grote verschillen in exportwaarde

twee tot drie keer zo veel
voor de Canarische bananen
dan de EG-consument voor
de veel mooiere, grotere
Zuid- en Middenamerikaanse
banaan. Wanneer de bescher
ming tegen bananenimporten
wegvalt, is het niet onwaar
schijnlijk dat de telers voor
een deel op tomaten en kom
kommers overschakelen.
Dit zou óf een groter aanbod
•óf een langer seizoen óf beide
kunnen betekenen. Aan bana
nen staat er zo'n 10.000 hecta
re volgens de statistieken. De
hoeveelheid water die vrij
komt, is wellicht nog belang
rijker.

Ligt de concurrentiekracht
van het vaste land op een
ander niveau? Ir. Geurten: De
vermarkting verloopt slecht.
Vele kleine veilingen. Kleine
ongesorteerde partijen. De
Overheid heeft afzetstations
ingericht met verpakkings- en

sorteerapparatuur (mercado
en origen), zonder evenwel
een leveringsplicht in te voe
ren. De coöperaties kennen
die plicht wel. De grote teel
t/exportbedrijven beschikken
over de beste kaarten. Al
kunnen deze ondernemingen
niet onverminderd blijven
doorgroeien.

SPANJE CONTRA
HOLLAND

De heer Geurten geeft de vol
gende beschouwing over de
Nederlandse export van verse
groeten ten opzichte van de
Spaanse. Beide exporten zijn
voor 90% gericht op de EG,
hoofdzakelijk op West-Duits-
land, Engeland en Frankrijk.
Ook het exportpakket van
beide landen vertoont veel ge
lijkenis: tomaten, komkom

mers, sla en de uien-groep
vormen tezamen de hoofd
schotel van zowel de Spaanse
als de Nederlandse export.
Respectievelijk 70 en 80 pro
cent van de totale export.
De Spaanse concurrentie is
het sterkst op de Engelse
markt. De hoeveelheid
Spaanse produkten bedraagt
hier het dubbele van de Ne
derlandse. Op de Duitse
markt is het Nederlandse
overwicht (nog) zeer groot.
Naar produkt ligt het accent
van de Spaanse concurrentie
in de eerste plaats bij de
tomaten en vervolgens bij de
groep uigewassen. Bij kom
kommers en meer nog bij sla
domineren de Nederlandse
produkten.

Een berekening van de ex
portwaarde pier kilogram pro
dukt geeft grote verschillen te
zien tussen de Nederlandse en
Spaanse export. Tomaten:
respectievelijk 1,78 en
0,78. Komkommers: respec
tievelijk 1,14 en 0,81. Sla:
respectievelijk 1,83 en
0,67. Uigewassen: respectie
velijk 0,47 en 0,30. Germd-
deld over de vier produkten
bedraagt de exportwaarde
van het Spaanse produkt dus
ongeveer de helft van het Ne
derlandse produkt. De ver
schillen zijn het grootst op de
Engelse markt. En wel 2,09
tegenover 0,77. De heer
Geurten merkt tenslotte op
dat uit de verschillen in ex
portwaarde niet de conclusie
getrokken mag worden dat
het Spaanse produkt de helft
goedkoper is. Het is wel dui
delijk, dat de Nederlandse te
ler aanzienlijk méér ontvangt
voor zijn groenten dan zijn
Spaanse collega. De verschil
len in exportwaarde per kilo
gram produkt zijn echter dus
danig groot, dat deze onget
wijfeld zullen doorwerken op
de consumentenprijs. Dit ver
klaart ook de Engelse wens
om Spaanse groenten (en
fruit) op de zogenoemde lijst
van „key-products" te plaat
sen bij de onderhandelingen
over een aanpassing van het
handelsakkoord tussen de EG
en spanje. CHRIS VOS

Tomaten aan de Spaanse zuidkust onder plastic

aan de Spaanse zuidkust achter een
van stro en riet