^Verschil in kerk-visie weer rem
op Landelijk Pastoraal Overleg
Nieuwe opleiding
restaurateurs
begint in oktober
Binnenland
MOEDER DOODDE KIND UIT
ANGST VOOR DE TOEKOMST
"Nieuwe regels
■%iodig tegen
«■verspreiding
-kernwapens
CDA vervreemdt
vakbeweging
van
l,DOOR DE EEUWEN TROUW"
i DIENT AANKLACHT IN
pinkeltje tulp
LEIDSE COURANT
MAANDAG 8 MEI 1978
PAGINA 5
GELDHOVEN Ondanks moedeloosheid en
nisverstanden, irritatie en emoties zal het Lan-
jelijk Pastoraal Overleg (LPO) overlegor-
fain binnen de Nederlandse kerkprovincie tos-
ien bisschoppen en geloofsgemeenschap toch
roortgaan met zijn werk. Na twee volle dagen
•n twee avonden vergaderen was dat een van
Ie weinige moedgevende uitkomsten van deze
■ste zitting, waar op een bepaald moment
nuit de gespreksleiding zelfs aan de bis
hoppen om een intentieverklaring werd ge
daagd over het belang, dat zij hechten aan
ttgeen er gebeurde.
het LPO verder zal gaan blijft nog de
aag, want de bijeenkomst eindigde min of
leer vaag met het geven van een mandaat aan
e leiders van de delegaties uit de zeven bisdom-
len om een voorstel te formuleren voor de
Igendacommissie op basis van een ontleding en
[ezinning op het materiaal, dat rond en in deze
ratting was geproduceerd.
Jpet verloop van de eerste zitting van het derde
PO vertoonde wel enige grilligheid en had
ms onduidelijke wendingen. Begon het aan-
nkelijk met de handzame formulering van een
iertal hoofdvragen ingedikt uit tientallen
agen van de delegaties ter verdere discussie
enkele uren later kwamen deze vragen als
danig niet meer aan de orde.
Jennelijk was dit een gevolg van het bezoek,
zevental gastgroepen aan het LPO
bracht. Deze groepen waren geselecteerd uit een
zeventigtal kleine groepen, die binnen de bis
dommen op hun eigen wijze het kerk-zijn in
praktijk brachten. Deze gastgroepen inspireer
den de delegaties blijkbaar zeer .met als gevolg,
dat deze tijdens de eerste plenaire vergadering
de discussie in haar geheel toespitsten op de
opvattingen vooral onder de bischoppen
over het kerk-zijn.
Utrecht met name stelde, dat men getroffen was
door de tegenstelling tussen enerzijds het LPO-
gebeuren en de verfrissende ervaring, die werd
opgedaan tijdens de gesprekken met de gast
groepen. Dit vooral op het punt van onderlinge
openheid en communicatie. „Waarom kunnen
wij deze basishoudingen hier niet met elkaar
ervaren?", zo vroeg Utrecht, dat met anderen,
de bisschoppen om een reactie vroeg.
Enkele bisschoppen reageerden, zoals mgr.
Zwartkruis van Haarlem, dié pleitte voor een
„hartelijke" kerk, mgr. Möller van Groningen,
die de charismatische kant benadrukte en mgr.
Simonis van Rotterdam, die de kerk wel zag
als een gastvrije kerk, maar dan wel met een
aantal voorwaarden. Onder meer vond hij, dat
zoekenden wel bij de kerk horen, maar zich
vaak bevinden in het eerste katechumenale sta
dium (dat van de geloofsleerlingen). Hij had de
indruk, dat vele mensen bewust zijn terugge
keerd naar dat stadium.
Deze en andere reacties van bisschoppen waren
niet voldoende om de vergadering tevreden te
stellen. Herhaaldelijk kwam men terug met de
vraag aan de zes bisschoppen (kardinaal Wille-
brands was wegens ziekte verhinderd) om hun
kerkvisie te verwoorden. Vooral Haarlem deed
dit en wel in een motie, waarin duidelijkheid
werd gevraagd en de bisschoppen vroeg hun
kerkvisies globaal in een stuk aan de vergade
ring voor te leggen. De motie werd, om voor
velen onduidelijk gebleven redenen, niet behan
deld, maar leverde wel de toezegging van mgr.
Bluyssen van Den Bosch, (optredend als vice-
president van de bisschoppenconferentie) op,
dat de bisschoppen bereid zijn aan de hand van
de documenten van het tweede Vaticaans conci
lie hun kerkvisie te beschrijven ten behoeve van
de volgende zitting. Hij verklaarde ook met
nadruk het LPO-gebeuren als zinnig en noodza
kelijk te zien en als een goede gelegenheid de
„eigen onvervreemdbare verantwoordelijkheid"
van de leek in de kerk af te stemmen op die
van bisschoppen en priesters.
Mgr. Gijsen van Roermond onderschreef dat in
een persoonlijk woord en stelde dat de bisschop
pen allemaal binnen de kerkvisie van het tweede
Vaticaans concilie staan, maar hij maakte wel
duidelijk, dat men in Nederland al geruime tijd
verschillend over de kerk denkt en dat men niet
meer op hetzelfde platform staat. Vanuit zijn
geloof en dat van de kerk zag hij de kerk als
de voortlevende Christus, die hen die in nood
waren aandacht en hulp heeft geboden, maar
ook heeft opgeroepen tot geloof in Hem in
overgave, tot aan zelfverloochening toe.
Hoewel tussen de vergaderingen door en in de
tussentijdse delegatiebijeenkomsten vrij veel
frustraties konden worden genoteerd („Het gaat
me als los zand allemaal door de vingers", zei
een delegatielid), trok toch niemand zó de conse
quenties daarvan als mevrouw E. Nelissen-V.d.
Heerde uit Uden van de Bossche delegatie, die
zeer geëmotioneerd het LPO tussentijds verliet,
na bijna tien jaar daarvan deel te hebben
uitgemaakt. In een zeer bewogen verklaring zei
zij het niet meer te zien en het gevoel te hebben
niet genoeg ruimte te krijgen: „Ik moet constate
ren, dat ik steeds weer zo enorme smak terug
maak, dat ik genoodzaakt ben te staken".
Mgr. Möller stelde aan het slot nog, dat de
bisschoppen wellicht niet tijdig in de gaten
hebben gehad wat er aan de hand was, mis
schien gevolg van te weinig informeel contact
door de zwaar bezette vergaderagenda. Hij
vroeg om niettemin met moed en vertrouwen
verder te gaan en dat zal dan, wat de slotzitting
betreft in oktober of januari afhankelijk zijn
van hetgeen in het genoemde voorstel van de
delegatieleiders, aan hoeveelheid huiswerk
wordt verwerkt.
Aart Staartjes, hoofdrolspeler in de film Pinkeltje, die volgende maand
in première gaat, mocht gisteren in Santpoort de fraaie oranje tulp
van kwekerij Nijssen aldaar de naam Pinkeltje geven. Vandaar de
lachende levende Pinkeltje boven de tulpen uit.
Kijk-show
De koetsen uit de
koninklijke stallen
in Den Haag zijn
niet alleen goed
voor een aardig
plaatje, maar zij on
dervinden altijd be
langstelling van
voorbijgangers. Ze
ker wanneer be
kend /vordt, dat de
vijf koetsen, die gis
teren voorreden, op
weg gingen naar
Engeland, om daar
de befaamde Royal
Windsor Horse
Show op te luiste
ren.
EINDHOVEN De 24-jarige ongehuwde
mevrouw P. van der S. uit Eindhoven
heeft het afgelopen weekeinde bekend
haar bijna éénjarige dochtertje Lisette te
hebben gedood uit angst voor de toekom
st.
De vrouw heeft tegenover de politie ver
klaard niet te weten hoe ze het kind zou
moeten onderhouden als haar ouders er
niet meer zouden zijn. Die ouders bij wie
de vrouw met haar kind inwoonde, spron
gen af en toe financieel bij.
De vrouw werkte volle dagen bij een was
serij en verdiende daarmee bijna 300 gul
den per week. Donderdagmiddag, kwam
aldus de verklaring van de vrouw, plotse
ling die angst voor de toekomst opzetten.
Om zes uur die dag ging zij met Lisette
uit wandelen met de bedoeling het kind
in het water te gooien.
In het eerste water dat de vrouw ontdekte
zwommen enkele eenden. De moeder be
sloot haar kind daar niet in te gooien
'omdat eenden pikken'. Even later zag zij
een rioolput zonder deksel. Daarin durfde
zij het wel te deponeren. Toen het kind
begon te huilen heeft de vrouw, aldus haar
verklaring, nog tevergeefs geprobeerd het
meisje er weer uit te halen.
Eenmaal thuis gekomen vertelde zij dat
het kind al wandelend langs een vlakbij
gelegen afwateringskanaal in het water
was terecht gekomen omdat er een hond
tegen de wagen was gelopen. Dat leidde
tot een grootscheepse zoekactie die tot
vrijdagavond voortduurde. Pas toen
bracht de vrouw de politie naar de riool-
put.
Volgens de politie zijn er aanwijzingen dat
de vrouw niet over haar volledige geestelij
ke vermogens beschikt. Zij zal dindsdag
worden voorgeleid aan de officier van
justitie in Den Bosch.
,,Laat het
START MET ACHT CURSISTEN
AMSTERDAM Met uitzicht op het Rijksmu
seum, het Stedelijk Museum en het Concertge
bouw zal in oktober de brandnieuwe eerste
Nederlandse opleiding voor restaurateurs be
ginnen. Slechts acht van de 163 gegadigden
zullen tot de opleiding toegelaten kunnen
worden. Want de belangstelling is groot, maar
de capaciteit van de nieuwe opleiding slechts
beperkt. Een opleiding die zich niet alleen
wat de capaciteit betreft moet beperken, maar
die vooral op een viertal vakgebieden restau
rateurs flevert.
Veel moet gerestaureerd worden: papier (ar
chieven), hout (meubels), textiel (kleding en,
decoratie) en leer (schoeisel en decoratie). De
toestand van veel waardevolle stukken, uitge
voerd in die materialen, schreeuwt om herstel
en onderhoud. Het aantal restaurateurs is ge
ring. Toch heeft het tien jaar geduurd voordat
deze opleiding kon beginnen.
Hoofd van de nieuwe opleiding is de 36-jarige
Amerikaanse kunsthistoricus dr. M. Kirby Tal-
ley. Hij zegt: „Wat de schilderijen betreft is
de huidige situatie minder kritiek. Er is na
tuurlijk in elke sector een tekort aan restaura
teurs. Aangezien de nood wat betreft restaura
teurs op het gebied van hout, textiel, papier
?n leer het hoogst is, zijn wij begonnen met
Dnze opleiding".
De introductie van de nieuwe opleiding bete
kent tevens een vernieuwing op het gebied van
de cultuurconservering in ons land. In een
nieuw instituut, dat vermoedelijk de naam
„Rijksdienst voor cultuurconservering" zal
krijgen, zullen de nieuwe opleiding en het
bestaande Centraal laboratorium voor ónder-
zoek van voorwerpen van kunst en weten
schap, de voornaamste steunpilaren zijn.
De opleiding voor restaurateurs gaat vier jaar
duren. Een dagopleiding van vijf dagen per
week, acht uur per dag. Zeker geen uitsluitend
theoretische of kunsthistorische opleiding zoals
soortgelijke opleidingen in Amerika. Een sa
mengaan van hoofd- en handvaardigheid,
waarbij een behoorlijke handvaardigheid in
verschillende technieken vereist zal zijn. Van
de voorkomende materialen (hout, papier, tex
tiel en leer) zullen de cursisten moeten weten
hoe ze bewerkt werden en worden.
De eerste vingeroefeningen zullen de aanko
mende restaurateurs al in het eerste jaar op
textiel mogen uitvoeren. Overige vakken zijn
onder meer natuur- en scheikunde, fijnhoutbe
werking, textieltechnieken, technisch tekenen
en schilderen, kunsthistorie, documentatie en
rapportering.
In het tweede jaar worden de vakken leer en
papier opgenomen in het programma, zowel
materialenkennis als restauratietechnieken.
Ook zullen meer gespecialiseerde cursussen
stijlkennis worden gegeven. Cursussen over
vervalsingen en vervalsers, fotografie en ethiek
van de restauratie komen zowel in het tweede
als in het derde jaar ter sprake.
Docenten aan de nieuwe opleiding zijn bekwa
me leraren. De meeste van hen zijn in voldoen
de mate op de hoogte van de restauratie- en
conserveringsproblematiek. Allemaal Neder
landers, Kirby Talley is de enige buitenlander.
Hij geeft zelf de lessen kunsthistorie.
De restaurateursopleiding valt niet onder het
ministerie van Onderwijs en Wetenschappen,
De Amerikaanse kunsthistoricus dr M. Kirby Tal
ley. hoofd van de gloednieuwe Nederlandse oplei
ding voor restaurateur
maar onder CRM. Het collegegeld is 750 gul
den per jaar en er moet gerekend worden op
nog zo'n bedrag voor boeken en materialen.
Minimum vooropleiding HAVO met Engels,
scheikunde en geschiedenis gewenst in het
eindexamenpakket. Het is een met HBO verge
lijkbare opleiding.
lörby Talley is bijzonder tevreden over het
niveau van het merendeel der kandidaten. „We
zullen erg veel geschikte mensen moeten afwij
zen. De selectie is zeer zwaar en neemt meerde
re dagen in beslag. Alleen de allerbesten
en niet meer dan acht komen in aanmer
king. Om het jaar zullen telkens opnieuw acht
studenten toegelaten worden. De tweede lich
ting moet dus wachten tot 1980.
Na hun afstuderen zullen de nieuwe restaura
teurs een plaats kunnen vinden als restaura
teur in overheidsdienst, of zich als particulier
restaurateur vestigen. „Maar we hopen toch
eigenlijk wel dat een zeker gedeelte in over
heidsdienst gaat werken", aldus het departe
ment.
Het is de bedoeling te zijner tijd meer cursus
sen in het leven te roepen, onder meer een
al geplande nieuwe opleiding archiefrestaura
teurs, bijscholingsmogelijkheden voor mu
seumconservatoren, etc.
Over uitbreiding van het viertal vakgebieden,
waarmee de opleiding in oktober a s. begint,
valt volgens Talley voorlopig niet te denken.
Andere opleidingen in Denemarken, België,
Italië, Duitsland, Engeland en de Verenigde
Staten, voorzien voorlopig in die andere secto
ren: bijvoorbeeld keramiek, metaal, schilderij
en en glas.
Het is de bedoeling dat van de kant van de
opleiding contacten worden gelegd met institu
ten en particulieren die zich in ons land al
inspannen voor de verbetering en conservering
van het cultuurbezit. Zo heeft Kirby Talley al
gesproken met de Hagenaar Joh. Stahlecker,
die een grote verzameling authentieke gereed
schappen en kopieën daarvan voor werkelijk
gebruik ten behoeve van historisch ambachte
lijk werk heeft
GÉ TOL
:>nMinister Van der Klaauw
lijn O
e ve J_ C7
en Sc
DEN HAAG (ANP) In geza
menlijke overleg zullen nieu-
ve regels moeten worden op-
festeld om de gevaren van de
im perspreiding van kernwapens
Ie verminderen zonder over
matige beperkingen op te leg-
;en aan de ontwikkeling van
iet vreedzaam gebruik van
kernenergie. Een nieuwe con-
tensus hierover is in feite een
'fba^bsolute noodzaak voor een ef-
georfectieve politiek tegen ver-
eduSpreiden van kernwapens die
dri^p lange termijn gelding kan
ie' thebben.
,^^[)it heeft de minister van Bui-
aaj/enlandse Zaken, dr. C. A. van
lag ^er Klaauw, vanmorgen in Den
je ejiaag verklaard bij het begin
^an een studiedag over de spe-
/eds['ale ^tting die de Algemene
^^vergadering van de Verenigde
Naties van 23 mei tot 28 juni
In New York houdt over ont-
'oorirapening. Minister Van der
nvoaClaauw, die Nederlands verte-
m, |enwoordiger in de Geneefse
ïkerbntwapeningscommissie is ge-
I eeweest, zal deze speciale zitting
aantp 2 juni toespreken,
a vaRaast maatregelen om de rol
aar pan kernwapens in de huidige
Winbewapening te verminderen is
mtofiet tegengaan van de versprei-
>oultfing van de belangrijkste opga-
t Vl/en, aldus de minister. Het in-
ntoifernationaal denken hierover is
VI onderhevig aan een voortdu
rende herwaardering.De studie
die een aantal landen, op voor
stel van president Carter, ver
richten onder de naam „Inter
national Nuclear Fuel Cycle
Evaluation (INFCE) kan bij
dragen aan het totstandkomen
van een nieuwe concensus.
Maar deze studie zal nog min
stens een of twee jaar duren
en de komende zitting van de
VN Assemblee zal zeker geen
oplossing kunnen vinden die
alle partijen genoegdoening
VOORZITTER
NKV-BOUWBOND:
Politie pakt
hasjhandelaren
AMSTERDAM (ANP) De
politie in Amsterdam heeft za
terdag vijf mensen aangehou
den in verband met de handel
in hasj. Een partij van onge
veer vijftig kilo hasj is in be
slag genomen. De geschatte
waarde daarvan bedraagt on
geveer een kwart miljoen gul
den.
De Amsterdamse politie ver
wacht dat het niet bij deze vijf
arrestaties zal blijven, maar in
verband met het onderzoek wil
de politie weinig meer kwijt
dan dat de arrestaties hebben
plaatsgevonden op aanwijzing
van de politie in Amstelveen.
De hasj werd gevonden in een
huis aan de Brouwersgracht,
waar de vijf mensen werden
aangehouden. Hoofdinspecteur
Matlung heeft de indruk dat de
vijf een handelsorganisatie
vormden, maar onderzoek
moet dat nog waarmaken, zegt
hij. „Een feit is wel dat de
groep nogal beweeglijk was",
aldus de Amstelveense hoofd
inspecteur.
Twee politiemensen wachten op
een auto die hun arrestant zal
vervoeren. Naast een pistool heeft
een van beide rechercheurs ook
een tas met een deel van de
hasjvangst in zijn hand.
(Van onze sociaal-economische redactie)
UTRECHT Voorzitter L. Brouwer van de Bouw- en Houtbond'
NKV heeft vanmorgen tijdens een vergadering van de bonds
raad kritiek geleverd op het CDA, dat volgens hem van de
vakbeweging vervreemdt. Hij deed dat in een vergadering
waarin werd gesproken over een federatie tussen de bouwbon
den NKV en NVV.
Brouwer zei dat de FNV kiest voor een politiek onafhankelijke
opstelling. De vroegere lijn KVP-NKV is niet meer terug te
vinden in de huidige verhoudingen. Het NKV neemt deel in de
FNV, de KVP ging op in het CDA. Schaalvergrotingen van
verschillende aard.
Het lijkt erop, aldus Brouwer, dat voor het CDA de vorming
van de FNV automatisch het verdwijnen van goede contacten
betekent. Dat is een onjuist uitgangspunt, aldus Brouwer. Ook
het CDA kan proberen open te staan voor de ontwikkelingen
naar een progressieve en moderne vakbeweging. Als er ver
vreemding is tussen het CDA en de katholieke arbeiders, is er
voor het CDA alle reden de hand in eigen boezem te steken.
De goed ingelichte en voorgelichte arbeider anno 1978 wil in
een politieke partij zijn eigentijdse opvattingen herkennen. De
politieke partij die daar onvoldoende rekening mee houdt, zal
de grote groep van werknemers op den duur blijvend van zich
vervreemden, aldus de heer Brouwer.
maar even
controleren
GELEEN (ANP) Een on
bekende man van plus mi
nus 30 jaar, heeft zaterdag
in een supermarkt in Ge
leen twee pakjes sigaretten
betaald met een vals briefje
van duizend gulden en wis
selgeld terug ontvangen.
De man zei tegen de cassière
die het briefje argwanend
bekeek: „Laat het je baas
maar controleren op echt
heid. Ik wacht hier wel
even". Met het wisselgeld
maakte hij er zich tussen
uit
ïg€
lar
s zo|
'ranllJTRECHT (ANP) „Wij geven steun aan
:n vde inwoners van Irian Barat. Niet alleen
ontdturen wij naar de bewoners van het voor-
rriclïialige Nederlands Nieuw Guinea goede-
?s. Jen en medicijnen, maar ook geld naar de
ie afflmilieleden van hen die onder het Indone-
is inische bewind gevangen zijn gezet". Aldus
ét orprak mevrouw Th. Beun-Voorstad, voor-
e petster van de Stichting Hulp aan Papoea's
n nood, tijdens een bijeenkomst van de
:tichting in Utrecht Papoealeider Nicolaas
Jouwe verklaarde dat het volk van Irian
Barat gereed is om het bestuur over het
land over te nemen. Irian Barat hoeft
volgens Jouwe geen oorlog te voeren tegen
Indonesië, niet alleen omdat Indonesië een
machtig land is, maar ook omdat de Pa
poea's een vredelievend volk is. Het wil in
vrede leven met zijn buren, aldus Jouwe.
Een andere uitspraak van Jouwe, gedaan
in het NOS-journaal van zaterdag, is hem
komen te staan op een door de Stichting
„Door de eeuwen trouw" ingediende klacht
bij de Officier van Justitie in Den Haag.
Jouwe zei dat „Door de eeuwen trouw".
„De papoe's in Nederland als honingbij
heeft gebruikt om geld te verzamelen. In
dat verband sprak hij van mensonwaardi
ge praktijken. Het bestuur van „Door de
eeuwen trouw" voelt zich door deze uitla
tingen ernstig gegriefd.