Bezoek Breznjev
an Duitsland
behept verwarring
SADAT VOL LOF
OVER CARTER
Bonn: Levering van uranium
aan Brazilië moet doorgaan
Bij coup in
Afghanistan
10000doden
Rode Brigades winnen veel ronden op punten
Steun casino's
veilt slecht
bij deel CDA
Lockheedproces
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 3 MEI 1978
PAGINA 7
•ttei^an onze correspondent Anie van Vree)
10NN Het anders zo goed geoliede voorlich-
(ngsapparaat in de Westduitse hoofdstad is
ieniolledig van slag. Nog maar enkele uren voor
daje aankomst van de Russische partijleider
eerfrezjnev kregen de talloze toegestroomde jour-
bjjalisten die pas op het laatste nippertje hun
aa^erskaart konden afhalen, zelfs niet te horen
sterioe laat het hoge bezoek op het vliegveld
Pvvifeulen-Bonn zou arriveren, laat staan dat ze
Dpige andere informatie over het programma
kerP" de weet kwamen. Want niets stond vast
lovp alles was onzeker. Of dat nu door de veilig-
acMeidsexperts of door de wankele gezondheid
he
secretaris-generaal van het centrale comité
t gan de communistische partij van de Sovjet-
ddnie en voorzitter van het presidium der Opper-
>litiee Sovjet van de USSR L. I. Breznjev, zoals
f gdj in het protocol wordt genoemd, heeft er nu
u-orj voor gezorgd dat een groot aantal mensen
zpn een instorting toe is. Niet alleen was de
i dPorbereidingstijd uiterst beperkt, ook de voort-
todJrende veranderingen in het programma
mod"achten vele ambtenaren tot wanhoop. Wel
aar het Roergebied, niet naar het Roergebied;
'él een onderhoud met industriëlen, geen ge-
*^>rek; wel een televisietoespraak, geen open
baar optreden, enzovoorts. Tot nu toe is eigen
lijk alleen bekend dat Brezjnev waarschijnlijk
vier keer met de bondskanselier zal spreken,
waarvan eenmaal in diens particuliere woning
in Hamburg, en dat hij voorts gesprekken zal
voeren met president Scheel en met de voorzit
ters van de vier politieke partijen.
Wel heeft hij in een gisteren gepubliceerd inter
view met het Westduitse sociaal-democratische
partijblad Vorwarts gezegd dat de Sovjet-Unie
bereid is akkoord te gaan met een vermindering
van de strijdkrachten van Oost en West in
Centraal Europa, „Als u wilt met vijftig procent,
mits het machtsevenwicht niet wordt verstoord."
Breznjev, die werd geïnterviewd kort voor zijn
bezoek van deze week aan Bonn, zei dat de
Sovjet-Unie niemand militair bedreigt. „Wij
wensen geen evenwicht van de angst, maar een
van vertrouwen", zei hij.
Sprekend over het overleg in Wenen over weder
zijdse troepenvermindering zei de Russische lei
der: „We zijn bereid op elk moment in Wenen
een akkoord te ondertekenen over het verminde
ren van troepen en bewapening in Centraal-Eu-
ropa met vijf, tien, twintig en als u wilt zelfs
met vijftig procent. Maar zo'n akkoord moet
garanderen dat de huidige machtsverhoudingen
niet worden verstoord, dat er geen voordelen
voor de ene slechts en nadelen voor de andere
partij zijn", aldus Breznjev.
Videla blijft
president
lUENOS AIRES (Reuter)
leneraal Jorge Rafael Videla
gisteravond voor een nieu-
/e ambtstermijn, tot maart
981, aangewezen als president
an Argentinië.
Iet besluit is genomen op een
ijeenkomst van de drie man
?llende junta die het land
inds het afzetten van presi-
ent Maria Estela Peron, in
976, regeert.
)e officiële bekendmaking zegt
at generaal Videla op 1 augus-
us met zijn nieuwe ambtster-
nijn.begint, nadat hij als op-
ierbevelhebber van het leger is
fgetreden.
Kritiek Callaghan
>p maarschalk
<ONDEN (Reuter) De Britse
iremier Callaghan heeft ge-
egd dat maarschalk Cameron
oor zichzelf heeft gesproken
oen hij tegen Chinese gene-
aals zei „dat de Sowjet-Unie
,e gemeenschappelijke vijand
De regering bepaalt de
uitenlandse politiek en de
oogste militaire leider dient
ie te steunen, aldus de pre-
lier.
n het parlement is een storm
ntketend door de uitspraak
ie sir Neil Cameron, chef van
e defensiestaf, maandag in
'eking heeft gedaan. Gevolgen
ïhijnt de opmerking niet te
uilen hebben. Minister van de-
ïnsie Fred Mulley heeft vër-
laard dat zijn vertrouwen in
ir Neil niet is geschokt. Hij
iet er geen kritiek op het rege-
ingsbeleid in.
De Israëlische premier Begin heeft in Los
Angeles de vriendschap tussen de Verenig
de Staten en zijn land benadrukt. Begin
is in de VS om met de Amerikaanse joden
het 30-jarig bestaan van de staat Israël te
vieren
CAIRO (Rtr/AFP) President Sadat
van Egypte heeft zijn Amerikaanse
ambtgenoot Carter een man van begin
selen genoemd en een man die recht
door zee gaat. In een toespraak tot
twintigduizend Egyptische arbeiders
prees Sadat de pogingen van Carter om
in het Midden-Oosten een vredesrege
ling tot stand te brengen. Hij herhaalde
daarbij de eis dat Israël zich terugtrekt
uit de bezette gebieden en dat voor de
Palestijnen een zelfbeschikking tot
stand wordt gebracht.
Enkele dagen geleden nog vroeg de
Egyptische minister Kamel van buiten
landse zaken aan de Amerikaanse am
bassadeur om een nadere uitleg van de
verklaringen van president Carter die
zich in een interview had uitgesproken
tegen de vorming van een onafhankelij
ke Palestijnse staat. Ambassadeur Eilts
wist echter de Egyptische vrees te sus
sen dat Carter het Amerikaanse beleid
ten aanzien van het Midden-Oosten zou
hebben veranderd. Eilts legde er de
nadruk op dat de Verenigde Staten het
plan van de Israëlische premier Begin
niet als een geschikte grondslag voor
een regeling beschouwen.
Jasser Arafat, de Palestijnse leider,
heeft volgens de New York Times ge
zegd dat de enige oplossing voor het
Midden-Oosten bestaat uit waarborgen
van zowel de VS als de Sovjet-Unie voor
zowel Israël als voor een Palestijnse
staat. Israël zou daarbij niets te vrezen
hebben van een nieuwe Palestijnse staat
die het in het begin veel te druk zou
hebben met zijn eigen vraagstukken.
Gewapende Afghanen zitten, naast hun tanks, in de zon. Zij bewaken het gebouw
van de Russische ambassade. De Sovjet-Unie is het eerste land, dat het nieuwe
Afghaanse regiem erkend heeft.
Van onze correspondent Ami van Vree
BONN De Bondsregering houdt on
verkort vast aan het verdrag dat op 13
januari j.l. door Nederland, West-Duits-
land en Engeland met Brazilië is geslo
ten in verband met de levering van
verrijkt uranium uit Almelo. Minister
Volker Hauff van Onderzoek en Tech
nologie, onder wiens verantwoordelijk
heid het Ultra-centrifugeproject valt,
zei gisteren tijdens een lunch met enke
le buitenlandse correspondenten dat
het verdrag een volkenrechtenlijk bin
dende toezegging aan Brazilië is waar
aan men zich niet meer kan onttrekken.
De brief die premier Van Agt op 14
april j.l. na de Europese topconferentie
in Kopenhagen aan bondskanselier Sch
midt en premier Callaghan heeft ge
schreven en waarin voorstellen voor een
extra veiligheidsgarantie worden ge
daan die afwijken van de voorwaarden
zoals die in de zogenaamde motie Van
Houwelingen zijn gesteld, heeft althans
in Bonn geen duidelijkheid gebracht.
„Ik ben er niet zeker van, wat de rege
ring in Den Haag nu precies denkt",
aldus minister Hauff. Pas als dit bekend
is, wil de Bondsregering Den Haag „in
terpretatiehulp" aanbieden om het par
lement alsnog tot andere gedachten te
brengen.
Over de problemen in de Tweede Ka
mer wilde de minister zich verder niet
uitlaten. Onze onderhandelingspartner
is niet het Nederlandse parlement maar
de Nederlandse regering. Maar ondanks
het feit dat het, zoals Hauff zei, voor
de Bondsrepubliek „van vitaal belang is
om de problemen samen met Nederland
tot een oplossing te brengen" en dat
men daartoe alle pogingen in het werk
stelt, geldt voor Hauff alleen de toezeg
ging van 13 januari. Het naleven van
dit verdrag is voor hem niet alleen een
formeel-juridische zaak, maar ook een
kwestie van „de geloofwaardigheid van
onze leveringspolitiek." „Toezeggingen
moet je nakomen, dat is een goed prin
cipe. Die kun je niet al naar gelang de
lust en de stemming veranderen." Over
igens wil Bonn op geen enkele manier
een temporele druk op Den Haag uitoe
fenen.
ROME (AP) Voor het constitutionele hof van Italië is gisteren
het proces hervat tegen elf personen, die ervan worden verdacht
steekpenningen te hebben aangenomen van de Amerikaanse
vliegtuigfabrikant Lockheed.
Tot de beklaagden behoren de voormalige ministers van defensie
Luigi Gui en Mario Tanassi. Beiden worden ervan beschuldigd
misbruik te hebben gemaakt van hun positie bij de aankoop
van 14 militaire transportvliegtuigen van het type Hercules C-130.
In totaal heeft Lockheed bij deze transaktie 1,6 miljoen dollar
aan smeergelden betaald.
Onder de overige beklaagden bevinden zich de Italiaanse zaken
man Ovidio Lefebvre, een vroegere raadgever van Lockheed die
eerder dit jaar door Brazilië aan Italië werd uitgeleverd, diens
broer Antonio en de vroegere stafchef van de Italiaanse lucht
macht, generaal Luigi Fanali. Drie verdachten zijn nog voort
vluchtig. Het proces, waarop meer dan 100 getuigen zullen
verschijnen, begon in april maar moest tot gisteren worden
opgeschort in verband met een operatieve ingreep bij Ovidio
Lefebvre.
Koreaanse Boeing kon geen contact krijgen
'ELSINKI (UPI) De Zuidkoreaanse Boeing,
ie onlangs boven de Sowjet-Unie verdwaalde,
eeft nog geprobeerd via de1 boordradio in
ontact te komen met het Russische gevechts-
liegtuig voordat dit begon te schieten. Bij
eze beschieting werden twee passagiers ge-
ood en veertien gewond.
•e directeur van de Finse raad voor de lucht-
aart, Kaarlo Temmes, zei dat een luchtverkeer-
leidingsstation in het noorden van Finland de
oproepen van het Zuidkoreaanse vliegtuig had
opgevangen en op de geluidsband had gezet. In
een tijdsbestek van zes minuten had de beman
ning drie maal via de internationale noodgolf
geprobeerd met de Rus in contact te komen,
maar deze reageerde niet en opende het vuur.
De Boeing, op weg van Parijs naar Seoel, kwam
op 20 april boven het gebied van Moermansk
terecht, waar zich veel geheime militaire instal
laties bevinden.
Amerikanen en Britten kandidaat Skylab
WASHINGTON (ANP) - Voor
de tweede vlucht van Space
lab, het ruimtelaboratorium
dat in 1981 met de Space
Shuttle van de Nasa zal meer
eizen, staan zes Amerikanen
en twee Britten kandidaat
voor twee plaatsen die door
wetenschappelijk personeel
moeten worden vervuld.
Zij vormen een nieuwe genera
tie geleerden die de gelegen
heid krijgen in de kosmische
ruimte met hun instrumenten
proeven te nemen.
Vier van de groep zullen wor
den uitgekozen voor het oefe-'
nen in het uitvoeren van de 13
wetenschappelijke onderzoe
ken bestemd voor deze vlucht.
Twee van deze vier zullen later
worden uitgekozen voor de
missie, die zeven tot twaalf da
gen gaat duren. De eindselectie
zal deze zomer zijn voltooid.
Inkopen
voor
huwelijk
Prinses Gracia van
Monaco en haar
dochter prinses Ca
roline in het winkel
centrum van Boston
waar zij inkopen
hebben gedaan voor
het komende huwe
lijk van prinses Ca
roline met de Frans
man Philippe Junot.
KABOEL (AP/Rtr) De staatsgreep in Afghanistan afgelopen
week heeft aan ongeveer 10.000 mensen het leven gekost. Een
groot aantal van hen zouden lijfwachten zijn van de afgezette
president Mohammad Daoed die het paleis verdedigden tegen
zware tank- en luchtaanvallen.
Duizenden Afghanen hebben het paleis bezichtigd dat door het
nieuwe bewind is opengesteld voor het publiek, om de plaats
van handeling van de staatsgreep zelf in ogenschouw te nemen.
Alle belangrijke overheidsgebouwen en de radiozender waar de
revolutionaire raad naar het schijnt zijn hoofdkwartier heeft
ingericht, worden door het leger streng bewaakt. Op bijna iedere
hoofdstraat zijn tanks gestationeerd.
Ex-koning Mohammed Zahir heeft de nieuwe heersers in zijn
land beschuldigd van het schenden van de mensenrechten, het
Islamietische geloof en de nationale tradities. „Hun daden, die
al talloze slachtoffers hebben geëist, druisen in tegen alle grond
slagen van de Islam en de eerbied voor de mens." De ex-koning
woont in Rome sinds hij in 1973 werd afgezet door zijn zwager,
daarna president Mohammad Daoed, die vorige week met zijn
gezin werd gedood.
Den Haag Een deel van het CDA is slecht te
spreken over het plan van het kabinet om de
belastingschuld van de Nederlandse casino's kwijt
te schelden. Op dit moment bedraagt deze schuld
veertig miljoen gulden. Het kabinet wil met die
kwijtschelding het voortbestaan van de casino's
mogelijk maken. ARP en CHU hebben de grootste
moeite met het plan van het kabinet. De CDA-ka-
merfractie is in ieder geval sterk verdeeld. Over
het eerste jaar moesten de casino's tachtig miljoen
gulden belasting betalen. De opbrengsten blijken
lang niet zo groot als aanvankelijk werd gedacht.
In verband daarmee komt er een wetsvoorstel om
de maximum-inzetten te verlagen. Als de kans op
hoge inzetten minder wordt, wordt de kans op
grote verliezen ook kleiner.
Minister Andriessen en staatssecretaris Nooteboom (financiën)
willen met hun kwijtschelding faillissement van de casino's
voorkomen. Toen indertijd de wet op de kansspelen werd
gewijzigd om de komst van casino's mogelijk te maken, stemden
ARP en CHU tegen. Ook nu hebben zij ernstige bedenkingen
tegen de voorstellen van het kabinet. In ieder geval willen zij
dat eerst een grondig onderzoek wordt ingesteld. A.R.-voorzitter
Hans de Boer heeft zich vorige week in het weekblad van zijn
partij al flink afgezet tegen het plan van het kabinet. Hij noemde
het onbegrijpelijk dat minister Andriessen (financiën) met belas
tingverlichting het voortbestaan van de casino's wil rekken. „Er
zijn ook faillissementen waarmee je gelukkig kunt zijn", aldus
de Boer. Ook nu heeft hij de ethische bezwaren die in zijn partij
tegen de gokspelen leven uiteengezet.
if an onze correspondent Piet Tummers)
tOME Hoe cru het ook klinkt, de
floop van de ontvoeringsaffaire Aldo
;tui^oro> met of zonder diens dood, is nauwe-
est ijks nog van belang om te kunnen vast-
j pellen dat de Rode Brigadisten in Italië
naen aantal belangrijke doelen hebben be-
snpikt.
Ze zijn er in geslaagd de regeerkracht
j^an het land, ook al is die in Italië niet
t, groot, anderhalve maand lam te leg-
jrac^0"
Op betrekkelijk eenvoudige wijze, name-
jn jk door het toespelen van hun communi-
jatcués aan de pers, die prompt als gewillige
gin^oodschappenjongen fungeerde, zijn ze er
^7 geslaagd een wereldwijde publiciteit aan
3^ |Un doelstellingen te verlenen,
ispr ^an ooord tot zuid hebben ze 50.000
os olitiemannen zonder succes naar zich la-
it ?n zoeken en de leiding van deze macht
jg ojiet psychologische middelen horendol we-
tstt?n maken-
Ze hebben tweespalt gezaaid in de gele-
;Qgjeren der regeringspartij, waarvan nu ai
*W^an worden gezegd dat de harde lijn, dat
het niet toegeven aan de eis tot vrijlating
enjjan gevangen terroristen in ruil voor het
fven van hun partijleider Moro, niet door
alle christen-democraten wordt toege
juicht.
5. Ze hebben ook aangetoond dat in onze
tijd een zeer kleine, psychisch en materieel
goed toegeruste groep, in staat moet wor
den geacht in Italië een gevestigde orde
aan het wankelen te brengen, zo niet om
ver te werpen.
De Rode Brigadisten hebben zichzelf ook
een identiteitsplaatje verleend: dat van
even intelligente als hardvochtige, gevoel
en gewetenloze lieden, die voor een moord
meer of minder niet terugschrikken. Ze
gaan allerminst gebukt onder het diepe
leed dat ze aanrichten onder hun slachtof
fers en de familie van deze laatsten. Wat
er in de afgelopen weken is omgegaan in
Moro, zijn echtgenote en kinderen, maar
ook in de nabestaanden der doodgeschoten
politiemannen, kan men slechts gissen. Die
nabestaanden moeten het bovendien doen
met wat dure bloemstukken van onbeken
den in de Via Fani, de plaats van de
misdaad, en een pensioen ter grootte van
een fooi.
Tot de psychologische wapens die de Rode
Brigadisten in de kaart speelden, kunnen
ook de brieven worden gerekend, die Moro
vanuit zijn onbekende gevangenis mocht
schrijven aan zijn familie en aan topfunc
tionarissen van zijn partij. Mogelijk door
zijn bewakers in de war gebracht, dat zijn
vrienden hem in de steek hadden gelaten
en het land hem al spoedig was vergeten,
heeft een dodelijk beangste Moro onder
andere aan partijsecretaris Zaccagnini
brieven geschreven die voor deze uiterst
pijnlijk waren. De familie-Moro is daar
niet bij achtergebleven. Het is de vraag of
de wonden, die daardoor in eigen gelede
ren zijn geslagen, spoedig helen, ook wan
neer het drama alsnog zou eindigen met
Moro's vrijlating.
Eerder kan worden verwacht dat de De-
mocrazia Christiana, hoe de afloop ook
moge zijn, in politiek opzicht een flinke
opdoffer heeft gekregen. Een deel van de
kiezers zal haar de gevolgde harde lijn
kwalijk nemen, maar een ander deel zou
dat eveneens hebben gedaan als de partij
leiding door de knieën was gegaan. Uit het
partijbureau aan de Piazza del Gésu is de
laatste weken wel zoveel naar buiten door
gedrongen, dat duidelijk is geworden hoe
veel er binnen de muren van het verweer
de Palazzo de laatste tijd is geweifeld en
getwijfeld. Er is reden om aan te nemen,
dat het meer aan de standvastigheid der
communisten onder leiding van baron Ber-
linguer de man is van lage Sardijnse
adel te danken is dat de Democrazia
Christiana haar aanvankelijk met de overi
ge partijen ingenomen harde standpunt
heeft gehandhaafd.
Vijftigduizend politiemannen zijn niet in
staat gebleken de daders van de ontvoe
ring, laat staan hun leiders, te pakken te
krijgen. Uitgebreide huiszoekingen en hon
derden blokposten, die het verkeer contro
leerden, konden niet voorkomen dat de
communiqués van de „Brigate Rosse" van
uit één centraal punt tegelijkertijd gedistri
bueerd konden worden in plaatsen die
honderden kilometers uit elkaar liggen:
Rome, Milaan, Turijn en Genua. Opmerke
lijk is pok dat Renate Curcio direkt wist
te vertellen, dat communiqué nr. 7 vals
was. Dat was het communiqué waarin
gemeld werd, dat Moro's lijk in het dicht
gevroren Duchessa-meer lag, waarop een
politiemacht met groot vertoon maar tever
geefs de ijskoude bergen ingestuurd werd.
Hoe wist Curcio dat het communiqué vals
was? Is de gevangenisbunker in Turijn
even lek als de Stammheim-gevangenis in
Stuttgart? Of bevatten de communiqués
een geheime, alleen aan insiders bekende
code? De enige successen van de politie
waren te danken aan toeval: de oplossing
van een criminele ontvoering, doordat een
auto een stopteken negeerde en de vondst
van een schuilplaats der Rode Brigades als
gevolg van een lekkende waterleiding.
Kennelijk beschikken de Brigate Rosse
over een aantal ongrijpbare Rode Pimper
nellen, terwijl het ook niet uitgesloten is
dat ze informatie krijgt vanuit de politie-
en justitiediensten.
Wat dit laatste betreft: Italië kent zes
soorten politie, alle met hun eigen leiding
en liefst ook met hun eigen ministers, die
nogal eens verstrikt willen raken in compe
tentiekwesties. Een van de eerste dingen
die de regering in de komende tijd te doen
zou moeten staan, zou moeten zijn een
einde te maken aan deze in-efficiënte toe
stand. Het is de vraag in hoeverre een
minderheidsregering met een wankel be
staan in staat is door de gevestigde macht
spositie en structuren heen te breken.
De communicatie tussen de tegenover el
kaar staande partijen is voortdurend een
absurde zaak geweest. De Rode Brigade
stelde haar eisen, vergezeld van langdradi
ge uitwijdingen over haar filosofie, door i
middel van communiqués die werden ge
deponeerd in een voetgangerstunnel, een
telefooncel, of een vuilnisvat. Eén anoniem
telefoontje was voldoende om ze te doen
ophalen en in een minimum van tijd langs
alle telexlijnen, radio- en tv-zenders van de
hele wereld te doen snellen. De tegenpartij
kon haar onbekende tegenspelers slechts
antwoorden vanuit het volle licht van de
schijnwerpers. Dat verschafte haar steeds
een onvoordelige uitgangspositie.
Regeringen in de hele wereld, ongeacht tot
welk blok ze behoren, zullen lessen uit het
gébeurde in Italië moeten trekken. Zo goed
als ze een antwoord hebben moeten vinden
op het nieuwe verschijnsel van de vlieg
tuig- en treinkapingen, zullen ze nu een
tegenspel moeten zien te ontwikkelen tegen
ijzeren Gideons-benden, die vanuit het
donker der onbekendheid opereren. In Ita
lië telt deze naar naar schatting, plm. 800 i
actieve leden. Zij zijn in staat gebleken een
natie van 56 miljoen mensen aan het beven
en enkele groten der aarden, zoals paus
Paulus VI en VN-secretaris Waldheim op
de knieën te krijgen.
