MILIEUSCHIP JON A TON MORGEN
IN LEIDEN VOOR ANKER
I
I
I
der
uvet
Dirigeren kun je niet leren;
maar René Verhoeff redt het
een eind met 25 K O-cursisten
Oegstgeestse scholier als
chef huisvesting
van bont vogelbestand
STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
DINSDAG 11 APRIL 1978
PAGINA 5
31
- V|
Dirigenten in de dop en
in de maak. Daar heeft
Noordwijkse koor- en
orkestdirigent René Ver
hoeff voor gezorgd. Op
verzoek van K&O-direc-
teur Tjitte Weber draai
de Verhoeff een dirigen
tencursus in elkaar die
nu, na twintig werkzame
zaterdagochtenden, aan
een slotconcert toe is.
Zondagmiddag om 3
uur, in de Leidse Harte-
brugkerk, kan men (in
tiem erbij betrokken, of
nieuwsgierig binnenlo
pend) daarvan een in
druk beleven. Het is een
vrij uitzonderlijke ge
beurtenis geweest, die
cursus voor amateuristi
sche dirigenten, begin
nend of aankomend. Na
een eerste opzet kwa
men er meteen een stuk
of 25 deelneemsters en
deelnemers op af. Bijna
evenveel vrouwen als
mannen, uit de hele om
geving, tot uit Den Haag
toe. Mensen die nooit
hadden gedirigeerd,
maar ook lieden met al
een eigen ensemble of
cantorij.
Uit de groep werd meteen een
koortje geformeerd dat wer
ken begon in te studeren uit
Ars Musica: Chorbuch für ge-
mischte Stimmen, een soort
gemengd fruit uit de koorlite-
ratüur. Steeds kwam er weer
een kandidaat-dirigent vóór te
staan, met op de flank Ver
hoeff die deskundig de dirigis
tische lakens uitdeelde. Maat-
slaan met inzicht. Afgelopen
zaterdagmorgen kwam ik in
de Kaoel van K&O- een fiine
na-sacrale ruimte voor iemand
die zich dirigistisch en ook
solistisch wil bekwamen - in
een motetten-psalmenmixture
terecht, als een vreemde eend
in de bijt. Daar stond een
gemengd koor als materiaal,,
met een cursist-dirigent er
vóór. Opslag, neerslag, takte-
rende motortjes van vlees en
bloed. „Hou vast, hou vast....,
en noü afslaan. Okeé. Rene
Verhoeff zat erop als een bok
op de haverkist, oren, ogen en
handen te kost gevend.
„Geef het koor meer gelegen
heid om te fraseren, om de
ademen.... Te groot, te groot
(was het gebaar), eerst deze
beweging". En René rolde met
beide handen naar een aanzet,
waarop de kandidaat-maestro
z'n directie overnam. Een
tweede cursist. Verhoeff:
„Waarom sloeg je af?" Cursist
gaf een verantwoording.
„Juist, dat „pó" van Pater
Noster moet minder explosief.
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244;'u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Dat is goed gezien, pardon
gehoord". De ebe dirigent na
de andere kreeg een beurt. De
vrouwen vaak met meer zeg
gingskracht. „Je ne l'ose dire",
maar ze durfde het best zeg
gen, die ene dirigente, die met
een gedurfde vrouwelijke
overgave tot een warmklin-
kende samenhang uitlokte.
Iets dergelijks nam ik ook
waar in „Cor generosa", edel
moedig hart; en dat op een
tijdstip dat overal in de stad
al weer de basis werd gelegd
voor een halve dag bood
schappen doen. Rond 12 uur
werd de groepsfoto gemaakt,
met Verhoeff aan de stemheb
bende touwtjes bij de twee,
drie-, vier-, vijf- en zeskwarts-
maat „met accent", geslagen
door een cursistenbezetting in
dubbele frontlinie. Doorslag
gevend voor het enthousiasme,
na twintig inspannende zater
dagochtenden.
„Je zingt je te pletter", volgens
een vergrijsde bas, die de slag
van het takte ren bijna in z'n
vestjeszak had - ofschoon nie
mand een vest aan had. Ruim
twee uur lang. Cursist Hans
Roskam, amateur-instrumen-
tentalist op de hobo: ,,'s mid
dags ben ik behoorlijk moe,
want je bent intensief met iets
bezig geweest. Ik heb hooguit
ooit in een schoolkoortje ge
zongen, maar nooit serieus.
Als hobóist heb ik de nodige
orkestervaring, zeker als or
kestlid, maar je moet als repe
titor of plaatsvervangend diri
gent ook je muzikale kennis
op een ander kunnen over
brengen. Nu doe ik technische
koorervaring op, wat totaal
iets anders is dan orkestdirec
tie. Takteren, aangeven, van
die technische vaardigheden,
daar gaat het nu om; je moet
je bedoelingen kunnen over
dragen op andere mensen".
Verhoeff: „Als ze zo zouden
doorgaan, een paar jaar, zou
den er bij zijn die een heel
eind konden komen bij een
gerenommeerd koor, een kerk
koor op niveau. Dirigeren kun
je niet leren", wilde docent
René Verhoeff nog vertellen,
„maatslaan wel. Dirigeren
heeft met een grote persoon
lijkheid te maken. Zet drie
mensen naast elkaar, voor
eenzelfde werk, en je krijgt
drie verschillende opvattingen
te horen.Het ligt er helemaal
aan: ben je emotioneel, ben je
nuchter, althans rationeel,
introvert of extrovert". Ros
kam gooide er een schepje
bovenop: „je moet wel gevoel
voor theater hebben". In elk
geval: een dirigent moet
klankkleur kunnen maken, de
zuiverheid van toon handha
ven, muzikaal boven de zaal
staan. Verhoeff: „ik geloof
wel, dat deze cursus veel suc
ces heeft gehad. Het is de
bedoeling volgend jaar een
vervolgcursus te geven, het
verder uitdiepen van de slag
techniek in eenvouwige kanta-
tes bijvoorbeeld. Belangstel
lenden daarvoor kunnen zich
•nu al laten voorlichten door
K&O.
Ib Huysman bij een van zijn kastjes in het Bos van Wijckerslooth
Je moet maar van vogels houden en
dan nog op je stuk blijven staan ook.
Dat heeft de Oegstgeestse Havo-leer
ling (vierde klas Agnes Scholenge
meenschap) Huysman - luisterend
naar de Deense voornaam Ib - ge
daan. Ib Huysman („mijn vader werkt
veel in Denemarken en daarom heb
ben mijn broer en ik Deense voorna
men") is 16 jaar oud, maar hij staat
z'n mannetje en is een doorzetter. Het
vorig jaar liep hij zich al te ergeren
aan de vogelbehuizing in het Bos van
Wijckerslooth; „verwaarloosde nest
kastjes hingen er, slecht verzorgd en
na een jaar of vijf al vaak helemaal
beschimmeld en onder de pissebed
den. Drie verschillende nesten boven
elkaar, een enkele keer. Nou vraag ik
je toch. Daar komt toch geen vogel
op af." Sinds Ib zich actief met het
tierende vogelbestand in het Bos van
Wijckerslooth heeft bemoeid, is er op
het punt van vogelhuisvesting heel
wat verbeterd: twee weken geleden
installeerde Ib Huysman 26 gloednieu
we nestkastjes in het Bos, een geste
die aanvankelijk in sommige kringen
van Gemeentewerken met argwaan
werd begroet, maar door de vogels
met bijzonder veel waardering in
dank werd afgenomen.
Een jaar geleden vroeg Ib bij Gemeentewerken
al of-ie wat aan die nestkastjes aan de bomen
in het bos mocht doen. Z'n contacten liepen
toen vast. Een maand of wat terug probeerde
de knaap Huysman het nog eens. De heer L.
Landesbergen van Sportzaken vond het best
een leuk idee en wees de weg naar Gemeente
werken. „Maar op de werkplaats kreeg ik niet
veel medewerking. Ik kreeg geen verf of wat,
ook geen ladder. Toen ben ik op eigen houtje
maar vast begonnen, met van oud afvalhout
kastjes te maken. Dankzij meneer Landesber
gen heb ik de zaak toch kunnen afmaken. Hij
maakte een afspraak voor me met wethouder
J. Thorn van Openbare Werken en toen mocht
ik op rekening van de gemeente verf, vernis,
haakjes, spijkers kopen."
Voor 40 gulden was de gemeente Oegstgeest
er van af. Ook de ladder kwam beschikbaar.
Sinds december maakte Ib elke week zowat
twee nestkastjes. Dat was zaagwerk, boren,
scharnieren bevestigen, bruine buitenbeits erop
en een laag vernis erover.
En nummertjes erop, want Ib maakte een lijst
van de kastjes en houdt in de gaten wat er
allemaal in komt. Na twee weken is het resul
taat al best aardig. Er zitten nogal wat brutale
spreeuwen in die in de kleinste kastjes al een
prachtig paradijsje aantreffen. Die beestjes
wringen zich overal in. Inmiddels zijn zo'n 18
kastjes bezet, met eieren erin. Zo werd o.a.
onderdak gevonden door pimpel- en koolmezen
en een boomkruiper. Ib maakte ook twee grote
kasten voor de roffelende kleine en grote bonte
specht.
Ib Huysman doet dan wel erg nuchter, maar
hij zit echt te genieten als hij aan het loon van
zijn arbeid denkt. „Er zitten veel meer vogels
in het Bos van Wijckerslooth dan de meeste'
mensen aannemen. Ik zou bijvoorbeeld ook een
nest willen maken voor die bosuil, maar die
verlangt een grote nestkast die hoog moet
worden opgehangen. Jammer, maar volgens
mij zijn er al nestkastjes door deze of genen
opengemaakt Jongenswerk waarschijnlijk. Het
is een klein bos, waar het veel te druk is; men
maakt er teveel een park van, de vogels zitten
er niet rustig. Er heeft een ijsvogeltje gezeten
en er zijn nog hele zooien winterkoninkjes die
ritsen nesten bouwen, maar slechts in één
ervan broeden. Net heb ik weer een komvor-
ming nest van de tjiftjaf ontdekt. Je moet
stilzitten, dan zie je genoeg rond die eiken,
berken en beuken. Tuinfluiters bijvoorbeeld."
Ib heeft een plattegrond getekend, waarop de
iokaties staan vermeld. Hij hing de kastjes in
de bomen, flink verspreid om zoveel mogelijk
vogels binnen hun eigen territorium te kunnen
bedienen; „en dan natuurlijk niet aan de regen
kant." Ib kan me nog meer vertellen en heel
wat leren. „Ik zou best nog wat meer jongens
van mijn leeftijd bij elkaar willen krijgen om
uit liefhebberij voor die vogels te zorgen. Maar
ik heb ze nog nauwelijks ontmoet. De meesten
gaan liever naar een feestje toe en daar hou
ik helemaal niet van," aldus Ib Huysman, die
verder graag vist, in de tuin werkt en kranten
leest om "bij te blijven". Wie Ib's ideeën zou
willen delen (en vanzelfsprekend zijn er nog
meer van die jongelui) kan hem bereiken op
z'n ouderlijk adres: Prinses Beatrixlaan 51, tel.
15.25.88, Oegstgeest. Zo ontdekt een stel jonge-
mensen al gauw dat ook het Bos van Wijcker
slooth een Hof van Eden kan zijn als je de
natuur een beetje helpt
Gereserveerde
parkeerplaats
duur
xi betalen
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN - Invaliden en dokto
ren moeten binnenkort aan
zienlijk meer betalen voor de
aanleg van een gereserveerde
parkeerplaats. Voor het aan
brengen van witte diagonalen
op het wegdek en het laten
plaatsen van een speciaal par
keerverbodsbord gaat een in
valide voortaan 75 tot 120 gul
den kosten. Niet-invaliden die
toch recht hebben op een der
gelijke voorziening moeten 325
gulden gaan betalen. Artsen
zijn helemaal duur uit: het be-'
drag dat hen door de gemeente
voor een dergelijke voorzie
ning in rekening wordt ge
bracht stijgt van 325 gulden
naar 600 gulden.
Met name de laatste verhoging
schoot enkele leden van de ver-
keerscommissie, die gisteren
voor het laatst in zijn oude
samenstelling vergaderde in
het verkeerde keelgat. Slager
Van der Zon en huisarts Kort-
mann vonden beide dat de art
sen op deze wijze onterecht op
extra hoge kosten worden ge
jaagd. Ook principieel was de
ze verhoging naar hun oordeel
onterecht gezien het belang
van de gemeenschap dat met
het inrichten van een gereser
veerde parkeerplaats is ge
diend. Beide heren wisten
slechts het SGP/GPV-raadslid
Van der Mey voor hun stand
punt te winnen. De rest van de
verkeerscommissie vond de 600
gulden geen overdreven eis, ze
ker niet waar dit bedrag voor
een arts volledig aftrekbaar is
van de belastingen.
LEIDEN Morgen varen ze Leiden
binnen met hun binnenvaartschip Jo-
naton: „Energie anders", zo staat er
achter op het dek te lezen. En het
behoeft nauwelijks uitleg bij het zien
van deze mooie schuit, dat er niet
van stad naar stad wordt gevaren om
graan of een partijtje houten klom
pen af te leveren. Met molentjes lo
pen is een bekend spreekwoord, maar
ermee varen, dat is heel andere koe-
kDe Jonaton is één van die weini
ge schepen met molentjes op het dek,
wellicht het enige schip in Nederland
met zonnekollektoren en zeker uniek
in Europa als men weet dat een
warmtewisselaar aan stuurboordzij
de voldoende energie levert voor vier
flatwoningen. „Energie anders" is
een varende tentoonstelling, die de
komende drie weken aan de kade van
het Kort Rapenburg, op het Galgewa
ter, te bezoeken is. Deze expositie
levert alle informatie over de ener-
gieproblematiek, die is uitgesplitst in
twee hoofdgroepen, namelijk in ener
giebesparende maatregelen en de toe
passing van (alternatieve) stromings
energiebronnen.
De bemanning van de Jonaton telt
vijf koppen. Jippie Lenstra en Fred
Schellenberg zijn de initiatiefnemers
van de tentoonstelling en tevens eige
naars van de boot, terwijl Marijke Bijl
(studente), Henk Batelaan (landmeet
kundige) en Karei Uittien (sociaal eco
noom) als vrijwilligers een groot deel
van het voorüchtingswerk aan boord
verzorgen.
12 jaar geleden zijn Jip en Fred, twee
gelx>ren Rotterdammers, via de des-
Het milieuschip, een vaartuig met molentjes
tijds bekende Kabouterbeweging het voor alternatieve landbouw). Hierna
Brabantse stadje Boxtel ingerold, gingen ze schippershuisjes bouwen
waar zij op de onlangs afgebrande v00r de belangenvereniging voor bin-
Van Cooth-hoeve vorm gaven aan het nenscheepvaart. Werk, dat door de
milieuvriendelijke project van De me* ervaring handig geworden Jip
Kleine Aarde (een soort proefstation (ex-filosofie student) en Fred (ooit
marconist op de grote vaart) met bij
zonder vakmanschap werd geklaard.
Als loonderving tijdens hun architec-,
tonische diensten kregen zij het voor
malig werkschip, van de binnenschip
pers cadeau.
De Jonaton
Zo'n twee jaar geleden vatten het duo
het idee op met het schip het land in
te varen en in hun levensonderhoud
te gaan voorzien middels het geven
van een tentoonstelling over het ener
giegebruik, wat gezien hun achter
grond in Boxtel en hun speciale le
vensovertuiging niet zo vreemd is.
Overigens moet vermeld worden, dat
zij hiermee beiden ongeveer het derde
verdienen van wat de modale werkne
mer verdient.
Als subsidies van het ministerie voor
wetenschappen, het comi'te-zomerze-
gels en het Anjerfonds ontvingen zij
een bedrag van 22.000 gulden, waar
mee de Jonaton kon worden ingericht
In december '77 sloegen zij aan het
verbouwen en op 24 januari van dit
jaar hielden ze hun eerste expositie
in het Rotterdamse Delfshaven.
„Energie anders" werd een groot suc
ces. Inmiddels hadden Marijke, Henk
en Karei zich te Rotterdam inge
scheept en na twee weken zette de
varende tentoonstelling koers naar
Gouda, vervolgens Delft en tenslotte
naar Den Haag.
In genoemde steden waren het of het
gemeentebestuur en/of het GEB die
het entreegeld van 1000 gulden per
week voor de gemiddeld 400 bezoe
kers afkochten. De gemeente Leiden
is de eerste gemeente, die de Jonaton
bezoekt, waar geen subsidie wordt
verleend. Met het GEB-Leiden is Jip
pie Lenstra nog in onderhandeling.
„Ik denk toch dat het een beetje komt
door de financiële positie van Leiden,
dat de gemeente hier het entreegeld
niet heeft willen afkopen. Als het
GEB ons ook niet zou steunen, dan
schakelen we over op de verkoop per
kassa. Dat vormt dan wel een belem
mering, want we hebben gemerkt, dat
het heffen van een entreeprijsje van
2,50 gulden, alleen al om het idee, er
een heleboel mensen van weerhoudt
om aan boord te stappen. Wat de
scholen betreft hebben we een subsi
dieregeling gedaan gekregen van 2,50
per leerling", aldus Jip Lenstra.
Het interieur van de Jonaton is inge
richt met een aantal tekstborden
waarop het onderwerp van de ten
toonstelling in zijn diverse aspecten
aan de orde komt Het is allemaal erg
overzichtelijk en begrijpbaar ge
maakt Het leukste van de hele ten
toonstelling is eigenlijk de kennisma
king met de vijf bemanningsleden
zelf. Ze weten bijzonder veel van de
energiematerie af en aarzelen niet dit
op een heldere en vriendelijke manier
in alle facetten met de bezoekers van
de tentoonstelling te bespreken. Op
vrijdag 14 april is de expositie „Ener
gie anders" voor het publiek geopend.
De tijden zijn van 11.00—17.00 uur op
alle dagen van de week. De Jonaton
ligt in Leiden ongeveer drie weken
voor anker.
VERDACHTE
REED
WEDEROM IN
WRAK
,,Ze waren
me aan
het zoeken'
LEIDEN Kantonrechter
Van Dijke zag gistermorgen op
de zitting van het kantonge
recht weer eens een oude be
kende voor het hek verschij
nen, dat wil zeggen een beken
de in een wat ongunstige zin.
Deze Leidse verdachte wordt
namelijk regelmatig op de zit
tingen van het kantongerecht
uitgenodigd om eens met de
justitie van gedachten te wis
selen over de kwaliteit van de
automobielen waarin hij ge
woonlijk rijdt.
Ook dit keer had de werkloze
Leidenaar een vehikel uitge
zocht waarvan het bouwjaar
herinneringen oproept aan tij
den waarin het nog mogelijk
was om een auto in de Leidse
binnenstad te parkeren. Een
paar agenten hadden de jeug
dige Leidenaar en zijn auto,
sterk aangetrokken door het
verraderlijke nummerbord,
aangehouden en feilloos een
spiegelgladde band ontdekt.
„Die politieagenten waren dui
delijk aan het zoeken. Ik stond
achter ze bij het stoplicht en
ze zagen toen dat mijn lichten
iets te hoog stonden, waarop ze
mij aanhielden en gelijk de he
le auto gingen onderzoeken",
verklaarde verdachte op een
toon waaruit duidelijk bleek
dat hij het hele gebeuren geen
stijl.vond.
„U hebt toen ook gezegd: „Geef
maar een bekeuring, daar zit
toch alleen de Sociale Dienst
mee", geloof ik", citeerde rech
ter Van Dijke uit het proces
verbaal. „Ja, dat klopt, want ik
ben nog steeds zonder werk",
verklaarde verdachte. „Het is
de zoveelste keer dat U hier
staat omdat U met een wrak
hebt gereden. Zullen we dan
maar met hechtenis beginnen,
dan kost het de Sociale Dienst
niets", stelde Van Dijke de Lei
denaar voor. Verdachte bleek
weinig gecharmeerd van dit
voorstel. „Waar hebt U als wer
keloze eigenlijk een auto voor
nodig?", wilde verkeersschout
Van Ham weten. „Ik heb een
vrouw en twee kinderen, en die
willen er wel eens uit", was de
reactie van de werkloze Leide
naar. De verkeersschout gaf
hierop aan dat er nog andere
wegen van vervoer openstaan
die tot recreatie kunnen leiden
en eiste voor de gladde band
60 gulden boete. Verdachte liet
als verweer nog weten dat de
boete komt bij het bedrag dat
hij nog bij de Leidse politie
heeft staan (een soort bekeu
ringenpotje) en dat hij lang
zaam afbetaalt. Rechter Van
Dijke besloot het dit keer nog
bij maar 40 gulden boete te
laten, maar voorspelde hechte
nis bij de eerstvolgende keer
dat de Leidenaar voor het kan
tongerecht komt te staan zich
na in een wrak over de openba
re weg te hebben begeven.
Biochemie
Een Leidse biochemicus werd
het kwalijk genomen dat hij
achter het stuur in slaap was
gevallen bij het binnenrijden
van Leiden vanaf de snelweg.
Een en ander was ten koste
gegaan van zijn weggedrag en
de biochemicus was pas weer
volledig ontwaakt toen hij
merkte dat hij een geparkeerde
auto over twaalf meter had
meegenomen. Zijn echtgenote
was bij deze dubieuze manier
om een auto tot stilstand te
brengen aan het been gewond
geraakt Rechter Van Dijke
wist te vertellen dat de bioche
micus zes flesjes pils ophad,
hetgeen hij rijkelijk veel achtte
om vervolgens nog aan het ver
keer deel te nemen. „Ja, maar
ik was vermoeid omdat ik de
hele week lange autotochten
had gemaakt Ik heb nog op
een pijpje geblazen, en daaruit
bleek dat van overmatig alco
holgebruik geen sprake was",
aldus de biochemicus. Ver
keersschout Van Dam meende
dat verdachte er toch wel flink
de vaart in gehad moest heb
ben om het mogelijk te maken
een geparkeerde auto over
twaalf meter mee te slepen en
eiste 125 gulden boete. Rechter
Van Dijke deed daar, ge
schrokken van het bier, nog
een voorwaardelijke ontzeg
ging van de rijbevoegdheid
voor de duur van vier maan
den bij.
FRANK BUURMAN
