£ZeZGek Meer k tussen 't
Hippeastrum-koren
dan steeds gedacht
Stijgende belangstelling
voor bloemen in ons land
'UIT ONDERZOEK PRODUKTSCHAP BLIJKT
TOT NU MINDER TOMATEN DAN VORIG JAAR
TULPEN VAN BETERE GENRE NU BEWAARD
RIJNSBURG: NU AL MILJOEN MEER OMZET
(ND EN TUINBOUW
LEIDSE COURANT
MAANDAG 10 APRIL 1978 n
Een bijna dagelijks te beluisteren vraag in
tuinderskringen is, „heb je gehoord wat de
tomaten vandaag deden". Het is een vraag
die thuishoort bij de aanvang van een
nieuw oogstseizoen. Deze vraag is thans
extra in de belangstelling, omdat veel be
drijven tot op heden minder geoogst heb
ben dan vorig jaar. Het is geen uitzonder
ing als er per bedrijf 6 ton minder geoogst
is in vergelijking met vorig seizoen. Deze
hoeveelheid had toen al een geldbedrag
opgebracht van zo'n kleine 30.000 gulden.
Het ligt dus voor de hand dat de prijsont
wikkeling op de voet geyolgd wordt.
Uit gegevens van het Produktschap voor
Groenten en Fruit blijkt dat de oppervlak
te tomaten per 1 maart 1392 ha. bedroeg.
In 1977 was deze oppervlakte 1443 ha
groot, er is dus sprake van een inkrimping
van 4%. Deze 4% kleinere oppervlakte (51
ha.) heeft er niet toe bij kunnen dragen
dat de prijzen gelijk bleven aan die van
vorig jaar. Het is haast afgezaagd, maar
er moet waarschijnlijk toch weer in de
richting van Marokko gezocht worden. Dit
vermoeden blijkt niet geheel ongegrond,
want in de periode van 13 maart tot en
met 1 april exporteerde dit land 2978 ton
naar West-Duitsland, tegen 466 ton over
dezelfde periode in 1977. Het is een kwestie
van aftrekken om te zien dat de export
2512 ton groter was dan vorig jaar. Daarbij
komt nog dat de export naar Frankrijk
beslist niet kleiner is dan vorig jaar, dit
werd aanvankelijk wel verwacht. In dezelf
de periode (dus van 13 maart t/m 1 april)
werd er 6933 ton naar Frankrijk geëxpor
teerd. De totale export van Marokko naar
deze twee landen, over de reeds genoemde
periode, bedroeg dus zo'n 10.000 ton, dit
is beslist geen kleinigheid.
Op donderdag 5 april kwam er op Veiling
Westland Noord voor de A I tomaten een
gemiddelde prijs van ƒ3,64 per kilo tot
stand. Deze prijs bleef twee kwartjes on
der de prijs van vorig jaar. Het ligt voor
de hand, dat de aanvoer groter wordt. Het
is daarom zeer twijfelachtig of de prijs een
redelijk niveau kan behouden. Het is daar
om ook zeer begrijpelijk dat er van dag
tot dag met grote spanning naar de resul
taten van de veilingklok wordt uitgekeken.
Vooral ook omdat veel bedrijven een ach
terstand opgelopen hebben in vergelijking
met vorig jaar.
Hetzelfde laken een pak
Voor de komkommers is er bijna sprake
van eenzelfde situatie. Met opzet wordt er
niet gesproken van eenzelfde situatie, om
dat de aanvoer van komkommers duidelijk
groter is dan vorig jaar, namelijk zo'n twee
miljoen stuks per week meer. Dit wordt
gedeeltelijk veroorzaakt door de areaaluit
breiding die er bij dit gewas heeft plaats
gevonden. Per 1 maart 1978 bedroeg de
oppervlakte komkommers 555 ha, in 1977
was dit 528 ha, een verschil dus van 27
ha. Als er gekeken wordt naar de situatie
op de West-Duitse markt (onze grootste
afnemer), dan is het opvallend dat Grie
kenland veel aktiever is dan vorig jaar.
Ook hier kan er een vergelijking gemaakt
worden over de periode van 13 maart tot
en met 1 april 1978 en 1977. In 1978
bedroeg de export van Griekenland naar
West-Duitsland 2115 ton en in 1977 was dit i
1147 ton, een verschil dus van 968 ton. Het
is waarschijnlijk duidelijk dat de twee
genoemde faktoren een duideliijke invloed
op de prijsontwikkeling hebben. Afgelopen
week werd er voor de sortering 41/51, 45
cent per stuk betaald (vorig jaar 72 centv
Voor de komende week wordt er op een
verdere groei van de aanvoer gerekend, de
prijs zal daardoor meer onder druk ko
men.
Prijsontwikkeling paprika
Hoewel de prijzen bij de aanvang van hei
seizoen tegenvielen, (er was toen sprake
van een prijsverschil van 1,75 per kilo;
is er de afgelopen week toch enige veran
dering ten gunste opgetreden. Voor de
groene sorteringen neemt de aanvoer we
kelijks regelmatig toe. De totale aanvoer
is ongeveer gelijk aan die van vorig jaar 4
Voor de sortering 65/75 werd er donderdag
5 april gemiddeld ƒ4,35 per kilo betaald
(vorig jaar 3,76). Dit betekent per doos
van 5 kilo een gunstig resultaat van 2,95.
Daar de geveilde hoeveelheden thans gro
ter zijn als bij de aanvang van het seizoea
kan de matige start toch weer snel goedge
maakt worden.
Voor de sortering 75/85 pakte het prijsver
schil nog gunstiger uit, de gemiddelde prijs
lag 88 cent per kilo hoger als vorig jaar
De aanvoer blijft groeien, de prijs zal als
gevolg hiervan op een lager niveau komen.
Chrysanten
DEN HAAG De belangstel
ling voor bloemen en als ge
volg daarvan het kopen van
bloemen, stijgt. Dat blijkt uit
het feit, dat in het afgelopen Onderzoek
jaar door de Nederlandse ge
zinnen in totaal 308 miljoen
gulden aan bloemen werd be
steed tegen 259 miljoen in het
voorgaande jaar, hetgeen dus
bijna 20 procent méér is.
Produktschap voor Sierge
wassen, afdeling Marktonder
zoek.
Nog nimmer heeft een derge
lijke stijging in de bloemen-
aankopen in ons land zich
gedaan. Vermoedelijk
zullen de welvaart en moge
lijkheden tot ruimer bestedin
gen hierbij een rol hebben
gespeeld al zal de slogan:
„Bloemen houden van men-
sen" er toe hebben geleid, dat
vaker een bloemetje mee naar
I huis wordt genomen. Dit
I blijkt uit cijfers van het pane-
acht 246* l°nc*erzoek kigesteld door het
wil
Sinds 1972 vindt genoemd on
derzoek plaats. De gemiddel
de prijs van de bloemen is
met 11 procent gestegen na
melijk in 1976 3,33 en afge
lopen jaar 3,93. De gekochte
hoeveelheid nam met 7 pro
cent toe, tot 781 miljoen stuks
bloemen hetgeen een vijfde
van de totale bloemenproduk-
tie door de Nederlandse kwe
kers betekent. In 1975 werden
800 miljoen bloemen gekocht.
In 1976 waren dat er 771 mil
joen hetgeen een verminde
ring betekende met vier pro
cent. In 1966 werden 732 mil
joen bloemen gekocht en
steeg de vermindering tot vijf
procent. Maar het afgelopen
jaar waren het 781 miljoen en
dat betekende een stijging
met zeven procent zodat we
weer de goede richting uit
Hierbij moet worden opge
merkt, dat in 1977 het aantal
gezinshuishoudingen met bij
na drie procent toenam het
geen uiteraard op de aankoop
van bloemen invloed uitoefen
de. Bovendien is het aantal
alleenwonenden die een bloe
metje mee nemen, gestegen.
Naast de bloemen werd in
1977 voor een bedrag van
ruim 147 miljoen gulden aan
potplanten gekocht door de
Nederlandse gezinnen, het
geen een stijging betekent met
negen procent. In 1976 werd
135 miljoen aan potplanten
besteed. Het betekende in
1977 aankoop van 34 miljoen
potplanten hetgeen neerkomt
op acht potplanten per huis
houding.
De gemiddelde prijs steeg tot
gemiddeld 4,36 per plant.
De totale besteding aan bloe
men en potplanten steeg van
359 miljoen gulden in 1974 tot
455 miljoen in het afgelopen
jaar.
Tuincentra
Het marktaandeel van ver
koopplaatsen bleef in die ja
ren vrijwel gelijk. Van de
bloemisten bedroeg dat 39
procent, de vaste standplaat
sen 17 procent, de weekmark
ten 15 procent, levensmidde-
lenbedrijven 12 procent. Er
zijn mogelijk minder zogehe
ten „venters", in elk geval
loopt hun aandeel terug tot 5
procent terwijl het aandeel
van tuincentra is gestegen tot
7 procent.
Wanneer men de gemiddelde prijzen beziet
welke afgelopen week voor de bloemen
aan de CCWS werden betaald dan blijkt
wel, dat er nogal wisseling in zat zowel
wat betreft de prijzen van het vorig jaar
als die van voorgaande week.
Er waren slechter maar ook wel beter
prijzen met als totaal beeld een iets hoger
totaal omzetbedrag, waarbij dan weer re
kening moet worden gehouden met de
devaluaties. De weersomstandigheden wa
ren standvastig en dat heeft invloed op de
aanvoeren die geen top te zien hebben
gegeven. Wel kan worden gesteld dat de
bloemenstroom in de bollenstreek vooral
wat narcissen en hyacinten betreft, toch
wel de totale handel beïnvloedt, waarop de
CCWS geen uitzondering maakt. Als ge
heel waren de prijzen over de hele linie
Daarbij komt dat de aanvoer van buiten
landse bloemen ook niet geheel zonder
invloed is op de binnenlandse markt. Wel
is bekend dat als gevolg van de slechte
weersomstandigheden, de produktie van
rozen, gladiolen en trosanjers in Israël
momenteel matig is en daardoor de con
currentie niet al te zwaar maakt. Ondanks
de koude weersomstandigheden beginnen
de narcissen en dergelijke in de bollen
streek zich te presenteren hetgeen ook is
te zien bij de handel. In Rijnsburg ligt de
veiling al een miljoen gulden boven het
bedrag van vorig jaar.
Het omztcijfer van de CCWS bedroeg over
de afgelopen week 9.871.730,47 tegen
9.232.106,88 zodat het verschil niet groot
is, want er werd ruim dertig miljoen bos
sen of stuks bloemen aangevoerd tegen
ruim 27 miljoen in dezelfde week van het
vorig jaar, zodat in feite hetzelfde bedrag
werd bereikt.
Minder potplanten
Opvallend is dat er zelfs minder potplan
ten werden aangevoerd namelijk 372.078
stuks en vorig jaar 469.645 en ook hier
gaven de prijzen een vrijwel gelijk beeld.
Toch was er een redelijke prijsvorming en
de bloeiende planten draaiden redelijk
Er kan echter wel een stijging in het'
aanbod tegemoet worden gezien. Het aan
bod van perkplanten was aanzienlijk min
der dan vorig jaar maar het totaal bedrag
van ruim ƒ32.000 lag op gelijke hoogte
Het koude weer zal het in orde brengen'
van de tuintjes nog wel sterk blijven af
remmen. Van de gemiddelde prijzen ver
melden we de volgende met tussen haakje^
die van dezelfde week in het vorig jaar
Amerikaanse anjers 27 (32), trosanjers 3
(29), anthurium 2,30 (1,60), snijgroen 22 (20-?
jaarrond troschrysanten 60 (54), idem gt
plozen 68 (66), fresia 19 (19), gerbera
(33), gladiolen 25 (36), irissen 18 (23), lelie
kelken 46 (49), lelietakken 43 (52), grot
cambidum 58 (64), idem klein 29 (25), grol
rozen 42 (37), klein 31 (25), sonia 38 (36..
beiinda 28 (24), tulpen 22 (16).
Regelmaat
Na de paasweek is er dus regelmaat gel.
men in het veilingbeeld. Sommige bloent.
deden het echter nog beter dan voor
pasen en dat viel eigenlijk nog wel n
De bijna tien miljoen bossen fresia ha
haven zich zowel wat hoeveelheid als
betreft. Van Amerikaanse anjers wa
aanbod iets groter dan vorig jaar h«"
een druk op de prijzen veroorzaakte
BU
taand ou
°°)T°'NAALDWIJKS
PROEFSTATION
Xy ijST UIT
->Zen Naaldwijk/Hillegom - Hip-
coffieshoppeastrums nog altijd hard-
i nekkig Amarylissen genoemd
stijgen voortdurend op de
vaderlandse bloembollen-top-
ndorhors tien. Mét lelies zijn Hippea-
strums de snelst groeiende ar
tikelen. Ook in de bloemen-
handel vinden de fraai gemo
delleerde kelken gretig aftrek
tpgen goede prijzen.
Alles koek en ei dus met de
Hippeastrums? Was het maar
waar! Er zit veel meer kaf
tjissen het Hippeastrum-koren
8an men tot nu toe had aange
komen. Dat blijkt uit een ge
bruikswaarde-onderzoek dat
tforig jaar op gang is geko-
amen, dit jaar doorloopt en in
1979 zal worden afgesloten.
Het onderzoek gebeurt in de
kassen van het Proefstation te
Naaldwijk. Leiders van het
project zijn ing. T. Dijkhuizen
van het Proefstation die van
ne 1 Hippeastrums en Freesia's
zijn specialiteit heeft gemaakt,
en ing. J. Stuurman van de
Kon. Alg. ver. voor Bloembol- Ing. T. Dijkhuizen (rechts) en ing. J. Stuurman leiden het gebruikswaarde-onder-
lencultuur te Hiliegom. zoek van de Hippeastrums in de kassen van het Naaldwijks proefstation.
oning; 8
stof; 14
in werk;:
ogelpro-
manier:
Kief; 37
igteeen-
re stijl);i
noot; 15
enz.; 16|
azongen
taal; 28
iplitsinp-'
chip dn
Janboel
Het was aanvankelijk de be
doeling alleen op het gebied
van de nomenclatuur orde op
zaken te gaan stellen. Het was
een complete janboel, waar
niemand een touw aan vast
kon knopen. De belangstelling
van de zijde der kwekers
bleek groot: 73 producenten
standen 233 verschillende culti-
vars in. Toen men die forse
collectie eenmaal in de kassen
had, bleek dat men met een
linieke situatie te doen had.
Zo veel rassen zou men nim
mer meer bij elkaar krijgen.
Waarom, zo vroeg men zich
tóen af, zullen we niet een
stap verder gaan en er meteen
een gebruikswaarde-onder
zoek van maken? Het kan im
mers vrijwel allemaal in één
moeite door gebeuren?
'C-n-jkswaarde
een gebruikswaarde-onder
zoek. Het Proefstation stelde
kasruimte plus de heer Dijk
huizen beschikbaar, de Kon.
Alg. Ver. voor Bloembollen
cultuur gaf een subsidie en
schakelde ir. J. Stuurman
voor dat werk in, het Labora
torium voor Bloembollenon-
derzoek te Lisse ging voor de
bewaring en de preparatie
van de bollen zorgen, terwijl
het Proefstation in Aalsmeer
de houdbaarheidsproeven
voor zijn rekening nam.
De kleurbeschrijving werd
ook in Hiliegom verzorgd aan
de hand van de Horticultural
Colour Charts. Een groot aan
tal rassen is al doorgelicht en
als men het project volgend
jaar afsluit zal er een eindrap
port komen plus een Classi
fied List.
Noodzaak
dit onderzoek? Het antwoord
van de heren Dijkhuizen en
Stuurman is kort maar krach
tig: als ergens de noodzaak
van een dergelijk onderzoek is
aangetoond, dan is het hier.
Er was niet alleen sprake van
een onjuiste nomenclatuur,
maar er zitten ook veel dwa
lingen in de partijen, de uni
formiteit liet te wensen over,
we kwamen heel wat rassen
tegen met een matige produk
tie enz.
De oude Westlandse rassen
in het Westland wordt veruit
het grootste deel van de Hip
peastrums geteeld! hebben
vaak maar twee bloemen per
stengel. Dat is vooral nu een
handicap. Vroeger werden
Hippeastrums per tak ge
veild, maar nu per kelk.
De kwekerij moet dus rassen
hebben die veel kelken per
stengel produceren en mini
maal twee stengels per bol
Intussen is al gebleken dat er
een duidelijk gebrek is aan
goede witte rassen, al zullei\
rood en oranje bij dit bolge
was wel de meest favoriete
kleuren blijven.
Onderzocht wordt ook welke
rassen gunstig reageren op de
bekende zes weken dertien
graden C voor vroegbloei. De
meeste rassen blijken er zich
happy bij te voelen, maar er
zijn er ook die een aangepaste
behandeling prefereren.
De Hippeastrums zijn ook bij
de liefhebbers populaire arti
kelen omdat ze zich zo gemak
kelijk in de vensterbank in
bloei laten trekken. Als de
bollen goed zijn behandeld,
zullen ze de eindgebruiker
nooit teleurstellen. Ze komen
altijd volmaakt in bloei. Die
eindgebruiker heeft ook wen
sen. Eén daarvan is: Hippea
strums met kortere stengels,
Ook aan dat punt wordt in het
onderzoek aandacht geschon
ken.
Herinnert U zich nog? .De prijzen van
de tulpebollen hebben in het afgelopen
najaar niets anders gedaan dan stijgen. En
een veel gehoord geluid was dan ook dat
de broeiers met zulke prijzen zich wel
tweemaal zouden bedenken om honderd
duizenden bollen te gaan broeien. Je stopt
immers voor een volwassen kapitaal aan
bollen in de grond en geen sterveling kan
vertellen of twee maanden later dat bedrag
weer met rente uit die grond zal komen.
Theorie klopt niet
Hoewel de theorie dat er minder tulpen
gebroeid zouden worden niet onaanneme
lijk klonk, kan nu worden geconstateerd
dat de werkelijkheid een tikje anders is.
Tot half maart registreerde het Produkt
schap voor Siergewassen in Den Haag een
groter aanbod van bolbloemen dan in de
vergelijkbare periode van het vorige sei
zoen. Dat mééraanbod was niet zo kinder
achtig ook, nl 8%. De gemiddelde prijs
over deze periode was dit jaar 6% hoger
dan verleden jaar. Over de gehele linie
genomen zullen de broeiers wel tevreden
zijn. Men kan nu balans opmaken, omdat
het seizoen 19771978 snel naar de finish
gaat. Zeker de kistenbroei is nu een aflo
pende zaak. Uit de koude warenhuizen
zullen natuurlijk nog de nodige honderd
duizenden tulpebloemen gaan komen. En
als straks de weersomstandigheden en
de prijzen! meezitten, dan gaat men er
ook nog heel wat van het vrije veld optrek
ken. De eerste winst is vaak het beste.
Onrijp oogsten
Hoe zit het nu met het te onrijp oogsten
van tulpebloemen? Dat euvel is ook in deze
rubriek meerdere malen gesignaleerd. Drie
jaar geleden begon de Vereniging Bloe
menveilingen Nederland, de VBN, er iets
tegen te doen. Dat gebeurde in samen
werking met andere instanties, organisa
ties en instituten. Hoewel men aanvanke
lijk niet kon jubelen, kon na verloop van
tijd toch worden gesteld dat men het
kwaad in ieder geval tot staan had ge
bracht en geleidelijk aan zelfs had terugge
drongen. Het was vooral de rode cultivar
Apeldoorn die veel te onrijp werd geoogst.
Men zag toen vele partijen voor de veiling-
klokken komen, waar men met het beken
de lantaarntje naar een rood puntje op de
groene knoppen moest zoeken. Dat waren
bloemen die de consument geen cent ple
zier schonken, maar die wel heel gauw als
een minder frisse vaatdoek over de rand
van de vaas gingen hangen
Weer klachten
Leek het erop dat men het ergste kwaad
dus had bezworen, na half februari van
dit jaar kreeg men bij de VBN opnieuw
klachten. Het gebeurde vooral na Valen-
tijndag, zo vertelde ing. J. Breebaart van
de VBN op een vergadering van de groep
Bolbloemenkwekers van de Kon. Alg. Ver.
voor Bloembollencultuur. Klachten kwa
men uit Amerika maar ook van de zijde
Afgebroeide bollen van het betere genre worden niet meer vernietigd,
maar opgeplant.
van de inkopers van Duitse grootwinkelbe
drijven. Die lieten weten wel prijs te stel
len op zendingen tulpebloemen, maar
daarin zou zich geen Apeldoorn meer mo
gen bevinden. Als men deze tulp verwerkte
in de in Duitsland zo populaire Bunte
Strauss, dan kreeg men daar klachten
over. Het schadelijk effect van te onrijp
oogsten wordt nu nog versterkt omdat men
in deze tijd van het jaar te maken heeft
met bloemen afkomstig van partijen bollen
waarvan kleinere maten zijn opgeplant. En
Apeldoorn is nu eenmaal een tulp die grote
en zware bollen vraagt. Voor de heel vroe
ge bloei nog liever zifting dertien dan
twaalven. Als men nu elven gaat gebruiken
mag men zich afvragen of dat wel wense
lijk is, om over tienen helemaal maar te
zwijgen.
Afgebroeide bollen bewaren
Intussen hebben de hoge prijzen ook van
het tulpenplantgoed geleid tot een ontwik
keling die men enkele jaren geleden nau
welijks voor mogelijk had gehouden. In de
broeierij werden de bollen als ze een
bloem hadden geproduceerd, prompt ver
nietigd. Dat is nu vooral voor de tulpen
van het betere en dus duurdere genre
kennelijk verleden tijd. De afgebroeide
bollen worden bewaard en in de loop van
dit jaar buiten weer opgeplant.
Dat is mede een gevolg van gewijzigde
broeimethoden. Er zijn heel wat kwekers
die hun bollen in gaasbakken planten, ze
eerst in de koelcel plaatsen en vervolgens
in de kas brengen.
Is de eerste trek achter de rug dan worden
de gaasbakken niet meer naar buiten ge
bracht. Die blijven staan en men zet er.
eenvoudig de bakken van de tweede trek
bovenop. Zo gaat dat door tot de laatste
(meestal de vijfde) trek geoogst is. Dan
gaat alles in een keer naar buiten. De fa.
Van Dam in het Noordhollandse Niedorp
is hiermee begonnen en kreeg al spoedig
vele navolgers. -
Als men de tulpen niet uittrekt, maar bi.;
het oogsten vlak boven de bol afsnijdt
en dat kan bij langstelige variëteiten heel
gemakkelijk dan blijft de bol dus in dt
bak met grond staan. Wanneer men nu
regelmatig blijft gieten, dan blijft de groei
er ook nog in. In april kunnen er dan al
aardige klisters aan zitten. Een bijkomend
voordeel is dat men bij het oogsten van
de bloem in de kas ook duidelijk kan zien
of er soms viruszieke exemplaren in zitten
en die kan men meteen verwijderen. Men
gaat dus zuiver plantgoed „opzetten".
Zweden volgen voorbeeld
De Hollandse broeiers krijgen voor dez»
methode nu ook Zweedse collega's in hun.
kielzog. In Zweden zijn diverse zeer grote,
bolbloemenbedrijven gevestigd die miljoe
nen tulpen broeien. Drie van deze giganten
die samen minstens dertig miljoen tulperi
per winter verwerken, gaan de afgebroeide
bollen ook bewaren. Deze tulpen wil men
in de loop van dit jaar uitplanten in d€>
buurt van Malmö. Of ze daar ook willen
groeien is vers twee. Maar mocht dat
inderdaad het geval zijn, dan zullen de
bollenexporteurs op Zweden stellig niel
van uitbundig genoegen de vlag in to|
gaan hijsen
