Ze moeten geweld
gebruiken om ons
eruit te krijgen
Australiër Jan de Roo na 23 jaar
even terug in veranderd Leiden
A
Eigen boom voor
Wassenaarse
gemeentevoorlichter
Gemeente wil
(nog) niet ontruimen
IN4
STAD/REGIO
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 5 APRIL 1978
PAGINA
Het zal waarlijk een uitzonder
ing zijn, dat een gemeentelijk
voorlichter in het geestelijk
bezit van een zijn eigen naam
dragende boom wordt gesteld.
In Wassenaar kan zoiets wel
degelijk. Vorig jaar bestond
de plaatselijke Vereniging van
'Vrienden van Wassenaar tien
jaar. Tijdens een feestelijke
'bijeenkomst ter viering van
dit heuglijke feit kreeg ge
meentelijk voorlichter Piet
«Zonneveld (die ook al zoveel
Wassenaars nieuws en nieuw
st jes aan onze bloedeigen krant
•-heeft doorgegeven gedurende
-lange tijd) symbolisch een
*.boom aangeboden die zijn
tnaam zou dragen. De symb-
woliek is thans in realiteit omge-
wzet.
f.Dezer dagen werd de „Piet
«■Zonneveld boom" afgeleverd
K.en door de gemeentelijke
plantsoenendienst geplant
dicht bij het huis van het echt
paar Zonneveld aan de Bur-
manlaan. Dat het een echte
Zonneveld-boom is staat dui
delijk en klaar te lezen op de
rand van de stevige boombe
schermer. Niemand die aan de
authenticiteit nog zou kunnen
twijfelen. Het bleef niet bij
planten alleen. Daar waren
ook de chef van de afdeling
Groenvoorziening van de Was
senaarse gemeentelijke techni
sche diensten, de heer W.
Westgeest, en mr. Tj. Halberts-
ma, voorzitter van de „Vrien
den van Wassenaar", die bei
den rond de boomplanting een
woordje spraken en het had
den over hun waardering voor
het werk, dat Piet Zonneveld,
als voorlichter van de gemeen
te, maar ook uit hoofde van
andere activiteiten doet voor
de plaatselijke Wassenaarse
gemeenschap. Piet Zonneveld
kon daarbij slechts deemoedig
het hoofd buigen, zoals men
hem op de foto ziet doen na
dat hij, in tegenwoordigheid
van zijn vrouw (rechts) en mr.
Halbertsma (links) zijn eigen
boom had „onthuld". Het was
één der zeldzame keren, dat
de heer Zonneveld niet zelf
een boom kon opzetten.
De ..grootse onthulling"
Je mag dan een doorgewinter
de Australische chartered ac
countant zijn geworden, ge
wend aan wijd se verten en
afstanden van 200 kilometer
niet tellend, toch moet er iets
door je heen gaan als je na
23 jaar als oud-Leidenaar
weer eens een blik kunt wer
pen op de meelfabrieken ter
wijl je met je bejaarde moe-
der-uit-een-Leiden-Noordse-re-
novatiewoning en een paar
zusters en zwager (die je nooit
gezien had) op de plek staat
waar eens het povere ouderlij
ke huisje stond op een plek
waar nu de basisschooljeugd
je bijna van de sokken rijdt
met een fiets. Dit moet Jan de
Roo zijn overkomen. Zaterdag
kwam hij uit Brisbane aan.
Een maandje terug op het ou
de nest, moeders verjaardag
meevieren, schoonfamilie in
het Brabantse Heusden opzoe
ken, overal in Leiden kiekjes
maken en herinneringen weer
levend zien worden.
Australisch staatsburger („an
ders kon ik m'n beroep - een
soort register-accountant met
deels notariële bevoegdheden -
niet uitoefenen") Jan de Roo
stond in Hoek van Holland,
waar hij aankwam per boot
via London Airport, een ogen
blik perplex. Er waren ruim
dertig afhalers. Veruit de
meesten kende hij niet, z'n
zusters en broers haalde hij
door elkaar wat de namen be
treft. Good heavens, wat wa
ren die mensen veranderd.
Praten ging best; al spreekt
Jan thuis weinig Nederlands -
z'n kinderen verstaan het wel,
maar spreken het niet - toch
vergat hij z'n moedertaal niet.
Het was een enkele keer naar
een woord zoeken, maar op
een paar Engelse uitdrukkin
gen na leek het alsof Jan nooit
was weggeweest. Z'n moeder
straalde.
Jan de Roo, 53 jaar, getrouwd
met een Brabantse vrouw, va
der van vier meisjes en twee
jongens, woont in noordoost
Australië, in de subtropen van
Queensland. Z'n huis staat in
het stadje Stanthorpe, met een
duizendje of vier inwoners.
Buiten die „agglomeratie" van
7000 mensen breekt de een
zaamheid los. Dat tref je land
genoten aan wier naaste buren
40 kilometer verderop wonen.
Tot Queenslands hoofdstad
Brisbane is het 210 kilometer:
„daar gaan we af en toe
's zondags bij onze dochter
Maureen een kopje koffie
drinken". Dat is naast de deur.
Een andere dochter woont in
Adelaide, 2000 kilometer zuid
elijker en weer een ander leeft
2000 kilometer noordelijk in
Townsville. Dat is dan weer
net iets te ver voor een zon
dags bezoekje.
Niet dat het Jan's business is,
Jan de Roo (rechts), met z'n moeder, zussen en zwager op de plek van z'n laatste Leidse woonstee,
het huis dat nu weg is aan de eens zo smalle Schoolstraat bij de Herensingel en het voormalige
„spoortje".
maar bij hem in de buurt is
de grond vruchtbaar: „de Be
tuwe van Queensland, waar
praktisch al het Australische
fruit wordt geteeld op zo'n
duizend meter hoogte. Daar
vriest het een paar nachten
per jaar; dat is goed voor de
appels en peren". Moeiteloos
komt het eruit in het gesprek.
„Er zijn in Australië veel Ne
derlanders die een stuk korter
daar wonen dan ik, maar hun
eigen taal al zowat vergeten
zijn, omdat ze niet in staat zijn
twee talen tegelijk te beheer
sen". Toen Jan de Roo 23 jaar
geleden uit Leiden vertrok
was hij boekhouder; in Aus
tralië heeft hij nog twaalf jaar
moeten studeren en 17 exa
mens moeten doen eer hij zich
chartered accountant mocht
noemen. Moeder De Roo
straalt nog steeds van trots:
„en dat uit arme ouders.
Jan is voor de eerste keer
weer terug, samen met een
dochter die vorige week in
Australië trouwde en nu in
Heusden logeert bij de andere
oma. Maandag trok Jan weer
door Leiden en het was een
openbaring voor hem: „Toen
ik hier nog woonde zag ik
niets, ik had geen waardering
voor die oude stad. We zaten
op het „armenschooltje" bij de
Pelikaanstraat en liepen op
klompen, de kinderen van de
„middenstandsschool" hadden
schoenen aan, herinner ik
me". Jan lacht nu, met een
brede grijns. „De hele ochtend
heb ik foto's lopen maken van
oude geveltjes. Ik vond het
prachtig. Australië kent geen
oude monumenten, het is een
jong land met een prachtige
natuur. Ik keek in leiden m'n
ogen uit op de massa auto's,
er waren veel minder fietsers
dan in mijn tijd, de tram was
weg en overal 'eenrichtingver
keer, opbrekingen en ongeken
de parkeerproblemen. Ik heb
Leiden in last gezien, maar ik
vond het toch allemaal gewel
dig om Leiden op m'n 53ste te
ontdekken. Ook stond ik er
van te kijken hoeveel winkel
zaken er nog zijn die er 23
jaar terug ook al waren".
De Nederlandse maand be
steedt Jan aan reizen tussen
Leiden en Heusden. Na een
paar dagen was het alsof hij
nooit was weggeweest; De Roo
wist de straten, de fabrieken
nog op z'n duimpje, beter dan
zijn eigen zus uit Warmond.
Even was hij de kluts kwijt
toen hij bij het Kort Leven
daal de gracht miste, ook de
verdwenen Vergulden Turk
aan de Breestraat speelde hem
parten toen hij zonder jas
stond te kleumen in de vader
landse mist. Eind april is hij
weer thuis, ruim 18.000 kilo
meter van de Leidse Bem-
hardstraat, waar moeder De
Roo nog een jaartje moet wo
nen tot haar huis aan de Lust
hoflaan gerenoveerd is. Dan
gaat Jan weer de Australische
winter tegemoet. „Jammer,
dat hier de zon niet schijnt
Dat ben ik wel anders gewend.
Soms hebben we in geen
maanden regen; dan verlang
je er weieens naar. Het is vaak
elke dag de tuin sproeien en
dan een half jaar lang of zo.
Onze winter? Och, het enige
opmerkelijke is, dat ik dan
met in korte broek loop en dat
we 's avonds de verwarming
aanzetten om het een beetje
behaaglijk te hebben. Een
winterjas hebben we in elk
geval niet".
Straks is Nederland weer erg
ver weg. Dan weet je nooit of
je elkaar nog terugziet. Vogel
Jan is ooit uitgevlogen en hij
heeft een goede vlucht gehad.
Nederland helemaal vergeten
doet hij nooit, al is het maar
op die Limburgse carnavals
avond in Brisbane, waar iede
reen Engels spreekt maar
waar de Hollandse club zich
toch onder elkaar voelt.
Motto corso:
Elke feestdag
een
bloemendag
RIJNSBURG De voorzitter
van het corsocomité de heer.
C. Leeuwenburg heeft gister
avond het motto van het
nieuw te rijden corso bekend
gemaakt. Het is geworden:
„Elke feestdag een bloemen
dag". De tekenaar van de
praalwagens. Joop Visser uit
Leiden heeft 13 op dit idee
geënte tekeningen gemaakt.
Hetgeen wil zeggen, dat er 13
praalwagens in de stoet meer
ijden.
Na het bekend maken van het
motto, werden de wagens ver
loot. Iedere deelnemer, die een
praalwagen wil bekostigen
trekt een nummer en wie het
eerste lootje trekt mag kiezen.
Zo gaat het verder in volgorde.
De heren Visser en Niek Hem
mes P-R-man van Flora en be
stuurslid van het corsocomité
begeleiden degene, die geloot
hadden.
Onder de deelnemers waren de
V.V.V.'s van Noordwijk, Kat
wijk, Leiden enz. en o.a. de
Rabo-bank, PI. van Egmond
bouwmij. Er bleven twee wa
gens over, maar daar wordt
wel een sponsor voor gevon
den.
Het is de bedoeling, dat het
corso, wat altijd de eerste za
terdag van* augustus rijdt nu
ook in Noordwijk gaat rijden.
Het rijdt van Rijnsburg, Oegst-
geest en Leiden nu naar en
door Noordwijk en zal daar
weer op de boulevard tentoon
gesteld worden.
Op 26 augustus gaat het corso
in Den Haag rijden.
Burgerlijke stand
LEIDEN Geboren: Dieuwke, dr v.
J. D. van Rooijen en M. Oostveen.
Denise Marietta, dr. v. N. S. W. Hijdra
en J. C. H. J. van der Kroft, Dennis.
zn v. 8. van Houten en L. Weeda.
Petronella, dr. v. P. J. van Slingerland
en P. Ouwehand. Hendrik, zn. v. D.
Bol en S. van den Burg, Janneke, dr.
v. C. H. Stouten en B. van Voorst. Eva
Marita, dr. v. L Brandenburgh en A.
van der Burg.
Overleden: W. Nieboer, geb. 3 sep.
1895. man. P. W E. Grol. geb. 30 jun
1936. man. T. Groen in 't Woud, geb.
12 nov. 1904. man.
Gehuwd: P. R. J. Mooiweer en C.
Verkerk. J. M van Dijk en C. N. M
WASSENAARSE KRAKERS:
Enkele (anonie
me) krakers van
het huisje van
Staats Bosbe
heer in Wasse-
WASSENAAR - „Wanneer de gemeente Negatief
Wassenaar ons uit dit huis wil hebben,
zal men ons er met agressie uit moeten
halen. En dan gaan we voor het raadhuis
in hongerstaking. Als dat ons laatste
redmiddel is, moet het maar".
Met deze niet mis te verstane beantwoor
ding geeft een van de leden van het
komitee Jongerenhuisvesting Wassenaar
die,
een huisje van Staatsbosbeheer aan het
Wassenaarse Slag hebben gekraakt dat
op de nominatie stond om te worden
gesloopt, te kennen dat het komitee niet
zal toestaan dat haar nieuwe onderkomen
tegen de vlakte zal gaan. Drie leden van
het komitee, die anoniem wensen te blij
ven in verband met gerechtelijke stappen
van de kant van de gemeente, hebben
hun intrek in het huis genomen. Met hulp
van vrienden zijn zij druk doende het
pand van binnen op te knappen. „Wij
willen dit huis niet uitleven, maar leef
baar maken" aldus een van de krakers.
Het Komitee Jongerenhuisvesting is tot
de actie overgegaan omdat het huisves
tingsbeleid voor jongeren in Wassenaar,
zo verklaart men, „erbarmelijk" is. „Je
kan in Wassenaar niet terecht als je naar
woonruimte zoekt. Er is een grote lijst
van mensen die als woningzoekenden
staan ingeschreven. Je moet mede daar
door zeker zeven jaar wachten voor je
een keer aan de beurt komt. „De gemeen
te Wassenaar is voor het komitee de
gebeten hond. „De gemeente heeft voor
ons niets anders dan zoethoudertjes. Het
gaat enorm bureaucratisch aan toe. En
dan is er weer die wachtlijst, terwijl er
een aantal panden gewoon leeg staat.
Huizen die nog bewoonbaar zijn worden
gesloopt en waarom? Waarschijnlijk
grondspeculaties", adus een van de actie
voerders.
De krakers zijn van mening dat er aan
het huis niets valt te ontdekken, waarom
het gesloopt zou moeten worden. Het valt
volgens hen allemaal best wel mee en er
zou best in zijn te leven: „Voor de maat
schappelijke normen is dit huis misschien
niet meer bewoonbaar, voor ons wel".
Voorlopig is het huis echter niet voorzien
van belangrijke voorzieningen als water,
gas en elektriciteit. Het komitee heeft
naar haar eigen zeggen al twee keer een
verzoek bij de gemeente ingediend om de
voorzieningen aangesloten te krijgen,
waarop echter evenveel zeer negatief
werd gereageerd. Het argument van de
gemeente was volgens de krakers „de
onbewoonbaarheid van het huis en het
feit dat het gesloopt moet worden"
Het komitee stelt echter dat die onbe
woonbaarheid juist door de gemeente
Wassenaar wordt veroorzaakt omdat „de
gemeente ons saboteert door die voorzie
ningen niet aan te sluiten". Die voorzie
ningen worden ons gewoon onthouden",
aldus bet komitee'
En van die voorzieningen hangen voor
een groot deel de toekomstige werkzaam
heden van de krakers af. Zij vinden dat
zij mede door hun opleiding (onder meer
academie voor beeldende kunsten) geen.
werk kunnen vinden dat bij hen past en
leven nu van een uitkering. Zij voelen er,
zo zeggen ze zelf, niets voor om in een
fabriek te gaan werken en dan bijvoor
beeld „plastic wegwerp-aanstekers te
gaan maken".
Zodra het pand eenmaal is opgekanpt wil
men een productieve functie gaan vervul
len, men wil in het eigen levensonder
houd gaan voorzien. Daarvoor wordt on
der meer gedacht aan het gebruik van
het pand als expositie-ruimte, kaarsenfa
briek, oefenruimte voor bandjes, een bio-
logisch-dynamisch eethuis en een fietsen
makerij. Dit laatste met het oog op de
vele fietspaden die de duinen bij het
Wassenaarse slag doorkruisen. „Als dat
nog niet genoeg is, gaan we desnoods in
de zomer zelf gemaakt ijs verkopen aan
de automobilisten die dan bij ons voor
de deur op de strandweg in de file staan",
zo zeggen de leden van liet komitee Jon
geren huisvesting Wassenaar.
Maar zover is het nog lang niet. Momen
teel is men nog druk doende om alsnog
-bij de gemeente en het GEB gedaan te
krijgen dat het water en het licht worden
aangesloten. Verder wordt er bij de So
ciale Dienst op aangedrongen dat men de
zaak van het komitee onder de aandacht
van het gemeentebestuur brengt.
Een van de krakers: „Er moet wat ge
daan worden aan het probleem van de
jongerenhuisvesting in Wassenaar. De ge
meente heeft acht miljoen gulden over
van de saldi-reserves. Wij hoeven daar
niets van te hebben, wij vragen alleen dat
wij geaccepteerd worden. Maar met die
miljoenen guldens is wel wat aan de
situatie van de huisvesting te verbete
ren". Als er binnenkort besloten zou wor
den het pand te ontruimen kan er (zo
verzekert het komitee) gerekend worden
op grote weerstand van de bezetters. „Als
we weten dat bijvoorbeeld de politie
komt, dan zullen wij zoveel mogelijk
mensen in huis halen. Ze zullen ons er
met agressie uit moeten halen". „En ook
als we dan misschien ons onderkomen
aan het Wassenaarse Slag zouden verlie
zen", aldus een van de krakers, „we
geven niet op, er komen nog meer acties".
JOS TIMMERS
WASSENAAR Het college
van B en W van Wassenaar
beeft besloten
dat men bet pand van staats
bosbeheer aan bet Wassenaar
se Slag, dat door een aantal
jongeren van het Komitee
Jongerenhuisvesting Wasse
naar is gekraakt, niet zal la
ten ontruimen, hoewel aan de
eigenaar van het pand een
accoordverklaring voor de
Er zal met ontruimen worden
gewacht op mogelijke gerech
telijke stappen die de eige
naar, Staatsbosbeheer, zal ne
men en de gevolgen daarvan
Bij deze beslissing heeft het
feit dat het huis al in januari
1954, ruim vierentwintig jaar
geleden dus, onbewoonbaar is
verklaard, maar tot voor een
half jaar werd bewoond,
waarschijnlijk een belangrijke
rol gespeeld. Men kan zich
natuurlijk ook afvragen in
hoeverre het huis in 1954 on
bewoonbaar was. als er nog
Nalatigheid
Hierbij komt dan nog dat het
bekende bordje met de tekst
„onbewoonbaar verklaarde
woning" niet aan de gevel van
het huis zat bevestigd bij het
begin van de kraakactie en
mogelijk nooit aan het huis is
aangebracht. Door deze nala
tigheid van de kant van de
gemeente vervalt waarschijn
lijk de mogelijkheid voor de
gemeente om, uitgaande van
die verklaring van 1954 waar
bij het huis onbewoonbaar
werd verklaard, op te treden
tegen de krakers.
Verder was het Wassenaarse
politiekorps van mening dat
een ontruiming van het pand
aan het Wassenaarse slag wei
nig zinvol zou zijn, omdat men
zo naar een ander leegstaand
pand in de gemeente Wasse
naar zou kunnen verhuizen.
Brahmslaan
wordt smaller
LEIDEN De gemeente Lei
den heeft besloten het rijge-
deel te van de Brahmslaan te
versnallen. Aanleiding biertoe
zijn volgens de gemeente de
klachten van de bewoners
over het vele verkeer in hun
straat.
Op drie manieren zal de ge
meente de verkeersdrukte pro
beren te minderen. Ter hoogte
van de uitrit naast Brahmslaan
237 wordt aan twee kanten een
fietspad aangelegd. Aan de
rechterkant van het fietspad
zal een twee meter brede
bloembak geplaatst worden.
Dit zorgt voor een versmalling
van de weg tot drie meter.
De Brahmslaan nabij de Max
Regeerlaan zal ook versmald
worden. Hier wordt echter al
leen een fietspad aangelegd. De
derde maatregel is dat de voor
rangskruisingen bij de Kenne-
dylaan en de Apollolaan wor
den opgeheven. Dit worden dus
normale kruisingen, waardoor
het verkeer van de Brahmslaan
minder, snel kan doorstromen.
Economisch
wel en wee
Aan de Lage Rijndijk 36 is
aan de reeds gevestigde winkel
in dierbenodigdheden van F.
Veltman een hondentrimsalon
toegevoegd.
Aan de Lammermarkt 43 is
Aircon B.V. Installatiebedrijf,
in staat van faillissement ver
klaard.
Aan het Levendaal 30-42 is
de vestiging van de Kon. Zeep
fabriek Sanders en Co ver
plaatst naar Vlijmen (groten
deels produktie) en Haarlem
(kantoor en klein gedeelte van
de produktie).
Het bedrijfscomplex van San
ders aan het Levendaal bij de
Plantage zal door de huidige
huurder-gebruiker de Fa. Citin
in de loop van het jaar worden
verlaten.
Het is nog niet bekend waar de
Fa. Citin (32 werknemers) zich
zal gaan vestigen, wel zal de
nieuwe vestiging in de Leidse
regio blijven.
Aan de Dwars Bolwerk-
straat 2a is „De-Er", groothan
del in automaten en accessoi
res. gevestigd.
