Franz Jaczek op zoek naar zijn buit in „Tatort" TERUGBLIK BEELD SPRAAK GELISPELDE GEDICHTEN VAN HERMAN VAN VEEN RADIO VANAVOND „HET HOLLANDSE KWARTIERTJE" TELEVISIE DINSDAG RADIO VANAVOND RADIO DINSDAG RADIO/TELEVISiE LEIDSE COURANT MAANDAG 3 APRIL 1978 PAGINA 2 Gelispelde gedichten zou men de verzen (lied jes) het best kunnen noemen, die Herman van Veen onder de titel „Gebonden" heeft laten verschijnen bij de Gooise Uitgeverij te Bus- sum. Hij heeft zijn bewonderaars in ons land en in Duitsland al zoveel showeske verruk kingen verschaft, die vaak fluisterend en veelal op wonderschone muziek als het ware de zaal werden ingeschoven, dat het tijd werd daarvan iets vast te leggen voor het nageslacht. Deze bundel vormt de neerslag van zijn werk uit de afgelopen jaren. Intus sen staat hij alweer met een nieuwe show op de planken, die wat betreft tekst minder dromerig en wezenlijk cynischer is uitgeval len. Bovendien brengt de KRO-tv in het najaar zijn zes afleveringen „Die Abenteuer des Herman van Veen" op het scherm, een kinderserie, die ook voor volwassenen zijn charme heeft en die eerder in Duitsland zo'n succes had dat deze waarschijnlijk zal wor den herhaald. Vergelijkt men dit jongste op vertoon gerichte werk met zijn in deze bundel aangeboden gedichten-als-gedachten, dan is men geneigd op grond van die bundel Herman van Veen eerder te zien als een filosoof dan als een showman. Niet een filosoof die de wijsheid in pacht heeft, maar een die vragen stelt, het fundament van elk filosoferen. Niet zo maar vragen, maar meer een uit de hand gelopen niet-weten, de verbazing over het onvolmaak te, sterker nog de alledaagse verschijnings vorm van het onvolmaakte. Herman van Veen weet er eigenlijk geen raad mee, al vermoedt hij in welke richting hij het perspectief moet zoeken. Hij schrijft niet over het wonder van het onzegbare, wat zovele dichters doen die nooit verder komen dan een klein publiek, voor hem staat de werkelijkheid van alledag model. Hij typeert zichzelf het best in het vers „Clown": Als je wilt stuur ik je een clown van papier die je tranen droogt en bij je is als je weer eens sterft van onvermogen. Het valt direct op, dat men in deze gedichten tevergeefs rijm zoekt Dit is ook niet nodig, men mist het zelfs niet, aangezien deze gedich ten gedragen worden, voortgedreven worden door een inwendig ritme, een vibratie in het innerlijk van de maker, mede ontstaan door bedwongen emotie over die dingen die onzeg baar zijn en toch helaas zeer werkelijk: Hij en zij slepen zich al zoveel jaren voort tegen beter weten in hetzelfde bed. En even verder: Waarom sprong die uitgebluste veel te jonge man van zo hoog naar beneden? Had-ie niet eenvoudig kunnen smelten in de zon? Wat het eigen gevoelsleven aangaat, schijnt Herman van Veen constant in ijlere sferen te vertoeven. In de vrouw ziet hij een wezen, dat steviger met beide benen op de grond staat: Anna José Jansen staart en vraagt om tederheid, verlangt naar koffie, tuin en kinderen, naar praten met een buurvrouw. slechts een fragment uit het gedicht dit volgens Herman van Veen bij de vrouw gemengde verlangen naar dagelijkse doen en tederheid, die wordt uitgedrukt in trage, lange tussenzinnen, in tegenstelling tot het hortend ritme in het gedicht over de aangerande, misbruikte tederheid: Ze lag wat slordig opgestroopt op de achterbank en voelde zich genomen. Van zeer persoonlijke gevoelens, die overigens ook in brede kringen kunnen worden ervaren, geeft Herman van Veen blijk in zijn gedicht over de geboorte van het eerste kind, wat door de ouders wordt ondergaan als een uiteindelij ke volwassen-wording, niet meer zijn-voor- zichzelf, maar een zichzelf weggeven aan de ander, aan de veeleisende vrucht van de liefde. Zonder dat het wordt uitgesproken staat in dit gedicht centraal de rol of de roeping van de vrouw in wie de volheid van het moederschap groeit, een biologisch feit dat van haar een ander mens maakt, een verandering die door Herman als zo indrin gend wordt ervaren, dat hij het gedicht de titel gaf: Ik was erbij: Ik was erbij ik heb het gezien en ik zal het nooit vergeten. Aanvankelijk was ze niet zwaar niet zwaarder dan een normale moeder na vier maanden. Maar in de vijfde maand: Hij heeft zijn beentjes na vier maanden in die van zijn moeder gestoken. Na twintig weken zijn armen in die van zijn moeder daarna zijn hoofd in haar hoofd. Hij keek vlak voor de geboorte door haar ogen rook door haar neus. at door haar mond. En toen ze uiteindelijk beviel gleed haar vel eenvoudig van henderikje jan op de grond, van de moeder was niets meer over dan een paar pond huid. nagels en haar. Hendrik je jan heeft haar totaal leeggevreten hij droeg zijn moeder als een overall ik was erbij ik heb het gezien en zal het nooit vergeten. Een poëet die het geboorteproces zo onder woorden weet te brengen, mag men op een bundel van een kleine honderd verzen niet zwaar vallen over enkele gedichten over God die nergens op slaan of over enkele misplaat ste platitudes, zoals: In het bed van mijn ouder zit een deuk in de matras en dat ben ik. Met deze en andere platitudes zitten we nu eenmaal opgescheept, omdat ze bij het leven horen. Natuurlijk kan Herman van Veen een dergelijk bedenksel voor zich en uit zijn bun del houden, maar alles wegdoen wat niet aan de hoogste eisen voldoet is een zeer onmense lijke zaak. Er schijnen wat moeilijkheden geweest te zijn tussen de directie van de Gooise uitgeve rij te Bussum en de auteur van het dezer dagen verschenen boek „Het krankzinnige kwartiertje", met name Nico Scheepmaker, die dit boek over sport wijdde aan Han Hollander en aan diens een halve eeuw gele den gegeven eerste radio-ooggetuigeverslag van de wedstrijd Nederland-België. Volgens de uitgever heette het kwartiertje, waarin in de jaren '30 het Nederlands Elftal alles lukte, het „Hollandse kwartiertje". Scheepmaker bleek echter niet te overtuigen. Hij had hiervoor verschillende overwegingen Ten eerste bestaat er geen sportpersmuseum, waarin is na te pluizen welke term het eerst werd gebruikt. Dat sportpersmuseum moet er dus maar komen en daar kan de AVRO volgens Scheepmaker verdienstelijk werk mee doen. Ten tweede is het boek ook bestemd voor verkoop in België en daar zou het „Hollands" m de titel commercieel slecht kunnen uitpak ken. Ten derde schreef Scheepmaker al eèns een boek, dat „Hollands kwartier" heet, over heel iets anders dan sport gaat en dat al geruime tijd bij de Slegte ligt. Zóu zijn nieuwe boek „Het Hollandse kwartiertje" heten, dan zou te vrezen vallen, dat ook dit boek binnen de kortste keren zijn weg naar de Slegte zou weten te vinden. Zo misleidend zou een derge lijke titelgelijkenis kunnen uitwerken. Dit neemt allemaal niet weg, dat de Gooise uitgever gelijk heeft en dat omwille van bo venstaande redenen de literaire neerslag van de voetbalhistorie geweld wordt aangedaan door een schrijver die zegt met een zekere piëteit voor het voerbal- en verslaggevingsver- leden dit boek te hebben geschreven. Overigens lijdt dit boek onder het feit, dat Scheepmaker zowel deskundig is op het ge bied van sport als van de omroep. Hij springt nogal eens van de hak op de tak, zodat de lezer zich per alinea moet afvragen of hij nu over voetbal leest of over de verslaggeving daarvan. NEDERLAND 1 NOS 18.20 Toneel, les 10 (TELEAC) 18.50 De Fabeltjeskrant 18.55 Journaal TROS 19.00 Charlie's Angels 19.48 Slmonskoop 20.10 Tatort NOS 21.37 Journaal TROS 21.55 Theo Olof presenteert NOS 22.50 Stichting Symbiose 22.59 Journaal NEDERLAND 2 NOS 18.50 Paspoort, voor Spanjaar den 18.55 Journaal KRO 19.00 Tom Jerry 19.09 Peppl en Kokkf 19.24 De Muppet Show; gast Jlm Nabors NOS 20.00 Journaal KRO 20.27 Het Verbond van de Haat. deel 4 21.17 Hij en Zij, comedyserie 21.40 Sanford en zoon, comedy serie 22.05 Brandpunt 22.45 't Zand 33 NOS 23.10 Stichting Socutera 23.25 Journaal DUITSLAND 1 19.00 Das Intermezzo bietet an; aansluitend Ein Neuer Start „Hel mut Koch"; 20.15 Hier und Heute; 20.45 Trick urn 4tel vor 8 21.00 Tagesschau 21.15 Roots, aflevering 6 22.15 Hlnter dem Koreanischen Vorhang, documentaire 22.45 Pepe Llanhard-show, pro gramma rond het Zwitser se sextet Pepe Uenhard met als gast Udo Jurgens 23.30 Tagesthemen 24.00 Die Spur des Falken (The Maltese Falcon), Ameri kaanse speelfilm uit 1941 van John Huston met o.a. Humphrey Bogart en Peter Lorre. 01.40 Tagesschau DUITSLAND 2 18 10 Schulbus 13. kinderserie; 18.40 Die Drehscheibe. 19.20 SO- KO 5113, tv-serie naar het boek „Der Durchlaufer" 20.00 Heute 20.30 Hitparade 21.15 Aus Forschung und Tech- nlk, seml-wetenschappell|k programma met o.a. infor matie over aardgas, boo reilanden en ruimtevaart 22.00 Heute-journal 22.20 Jean Paul: Dr. Katzenber- gers Badereise, Duitse tv- film 23.50 Heute Franz Jaczek heeft enige jaren in de gevangenis gezeten, maar is nu weer een vrij man. In de Duitse politie-serie „Tatort". die door de TROS wordt uitge zonden doet hij alle moeite om de verloren buit van 900.000 DM, die hij met een mede plichtige had geroofd door een geldtransport in Frankfurt te overvallen, te vinden. Kom-, missaris Konrad bemoeit zich met het zaakje. Ned. I, 20.10 uur. Angels In de aflevering van Charlie's Angels. „Moord op rolschaat sen", onderzoekt Jill als ster van een rolschaatsteam de moord op een vroegere teamge note. Sabrina en Kelly mengen zich in de zaak als verzeke ringsagente en journaliste. Ze proberen met hun drieën de moord op te lossen. Ned. 1,19.00 uur. Theo Olof Erik van Reyendam maakte een programma rond de Russi sche componist Peter Tsjai- kofski. In het TROS-program- ma „Theo Olof presenteert" gaat het om de vrouw achter de componist Dit keer is het werden, veranderden van ka rakter; van afstandelijke be leefde bewoordingen tot harts tochtelijke gevoels-uitingen. De regisseur heeft geprobeerd be paalde emoties in beelden om te zetten en heeft daarbij mu ziek gezocht uit die tijd. Ned. I, 21.55 uur. Verbond met de haat Jonathan Ferrier staat terecht wegens moord op zijn vrouw Mavis. Hij wordt vrijgespro ken, maar heeft van de bevol king van het stadje het etiket „schuldig" opgeplakt gekregen. Ned. H, 20.27 uur. Nadesjda von Meck, waarmee Tsjaikofski een briefwisseling onderhield. De brieven, die door de jaren heen gewisseld Muppet-show Kermit de Kikker ontvangt in Hij ©Fl Zij de Muppet-show als speciale gast de zanger en humorist Jim Nabors. Hij zingt samen met de Bleeker tien jaar getrouwd. Hij gaat samen met buurvrouw Mies Burger aan de slag om zijn vrouw een gedenkwaardi ge dag te bezorgen. Jammer voor Robert dat een aantal za ken door elkaar gaan lopen. Ned. II, 21.17 uur. Sanford en zoon Fred Sanford discussieert met buurman Julio over de afschei ding, die hun eigendommen verdeelt Lamont tracht Fred over te halen het te vergeten, maar Fred schakelt een des kundige in. Ned. II, 21.40 uur. De nieuwe film van Wim Verstappen en Frans Rasker met v.l.n.r Sacco van der Made. Bram van der Vlugt, Bernard Droog en Leen Jongewaard. Simon van Collem besteedt in „Simonskoop" aandacht aan „Pastorale 1943" Ned. 1.19 48 uur Een blijspel waarin Guus Her mes en Ko van Dijk gezamen lijk believen op te treden kan een mens zich natuurlijk nooit laten ontgaan. Ik ben er dan ook breeduit voor gaan zitten toen de KRO gisteravond zo vriendelijk was „Een vuile egoïst" van Francoise Dorin in een „reportage" van een voor stelling in het Rotterdamse Hofplein Theater op ons scherm te brengen. Om achter af te constateren dat ik mij j uitstekend had geamuseerd i met deze lichte „zedenkome- j die", waarin een pleidooi werd i gevoerd voor een gezond egoïs- me of een aanklacht aange spannen tegen een bemoeizuch tig altruïsme, het is maar hoe je er tegen aan keek. Maar het kon verder nooit anders zijn dan met een meelevende glim lach. Niet alleen dankzij Her mes en Van Dijk, maar natuur lijk door toedoen van bijvoor beeld een Georgette Hagen doorn. En ik wil verder nie mand ontmoedigen, maar als men zich voor wat betreft to neel op de televisie eens hoofd zakelijk beperkte tot uitge speelde theaterstukken? Iets oudere kijkers kregen dit televisieweekeinde overigens een paar keer volop de gele genheid zich in de nostalgische herinneringen te storten. Gis teravond was dat het geval toen de KRO de documentaire „Verbeter de wereld. ver toonde, die Wil Groot en Mari- nus Huybregts hadden ge maakt ter gelegenheid van het veertigjarig bestaan van de Bond zonder Naam. Die richtte zich wel vooral op het heden, maar er zal toch door meni geen het een en ander zijn heengegaan,, toen die stem van pater Henri de Greeve nog eens weerklonk. Zaterdagavond was er in „Sportpanorama" enige aan dacht geschonken aan het feit dat vijftig jaar geleden Han Hollander voor het eerst een radioverslag gaf van een voet balwedstrijd: Nederland-België natuurlijk. Ook hier ging het weer om de stem. Ik geef grif toe dat die van Hollander iets anders gericht was dan die van Henri de Greeve, maar toch: als je even je ogen dicht deed en alleen maar luisterde, dan voelde je je weer helemaal ver plaatst in de sfeer van die vooroorlogse crisisjaren, alt hans zo verging het ondergete kende. En hij herinnert zich nog zeer wel, dat hij die be faamde kopbal- en duikvlucht van Bep Bakhuys (die was er trouwens ook even) en die 9-3 wedstrijd tegen België een paar keer destijds bij de Ci neac is gaan zien. En daarbij schiet hem dan weer ongezien die „Polyfoon"-stem van Philip Bloemendaal te binnen. Maar het was in die televisiedagen dan ook het tijdperk van de beroemde stemmen. In „AVRO's Televisier Magazi ne" had Jan Scholtens een goe de reportage over de onbe schrijfelijke ellende die-de voor de kust geknapte olietanker in Bretagne heeft aangericht. Wel licht met enige ondergeschoven trots viel er te constateren dat de Hollanders (in samenwerk ing met de Belgen) een stevige schoonmaakbeurt hadden ge houden. Dat is „ons" van ouds her wel toevertrouwd. Ook zag men in de actualiteitenrubriek een nogal sinister aandoende reportage van de Japanse tele visie over de woede waarmee streek bewoners een hun onge legen komend nieuw gebouwd vliegveld nabij Tokio verwoest ten. Een ongemeen harde actie, mag ik toch wel zeggen. Het was trouwens een over het ge heel genomen wel boeiende, maar toch nogal deprimerende aflevering. Zo werden we inge licht over de hongerstaking die de^msterdams-Joegoslavische beeldhouwer Slavomir Miletic is begonnen. Herman Hofhuizen DUITSLAND 3 18 00 Schooltelevisie; 19 00 Se- samstrasse; 19.30 TV-cursus Fysi ca; 20.00 Journal 3, 20.15 Schau- platz, Dombauhütte Köln. 21.00 Journaal 21.15 Natur und Technik lm Drif ten, documentaire aerle over televlale 22.00 Momente 22.15 In gewisser Hlnaicht (De clerta manera), Cubaanse: speelfilm uit 1974 23.25 Journaal ENGELAND BBC 1 18.05 John Craven's Newsround; 18.10 Blue Peter, 18.35 Magic Roundabout; 18.40 Journaal; 18.53 Weerbericht; 18.55 Nationwide, regionaal pro gramma; 19 40 Young musicians of the year, halve finale 20.20 Angels 21.10 Panorama, documentaire serie 22.00 Journaal 22.25 Man In the wilderness, speelfilm met In de hoof drollen Richard Harris en John Huston 00.05 Tonight, actualiteiten 00.45 Weerbericht BBC 2 20.00 Journaal 20.05 Children's Wardrobe, Infor matieve serie 20.30 Newsday 21.10 1990, serie met Edward Woodward, Robert Lang en Lisa Harrow 22.00 World of Music, program- ma met Molra Anderson 22.50 The Americans, serle over Amerika 23.40 Journaal 23.50 Open Door, informatief programma 00.20 Closedown, voordracht BELGIË NEDERLANDS 18.00 Peppi en Kokki; 18.15 De kinderen van appartement 47a, afl. 18; 18.40 Open School; Klare taal; 19.10 Doe mee. 19.40 Morgen; 19.45 Journaal 20.20 Micro-Macro, spelprogram- ma 20.55 Grote lui, kleine lieden (De familie Bellamy), afl. 34 „Recht op arbeid". 21.45 Wikken en wegen, contu* mentenprogramma 22.25 Journaal 22.35 Open School: K.M.O. van daag en morgen BELGIË FRANS 18.15 Séniorama, voor bejaarden. 18.45 Protestantse kerkdienst, 19.15 lundi-sports; 19.29 Weerbe richt; 19.30 Journaal 19.55 Pauvre assaslnsinl, to neelstuk van Pavel Ko- hout, met Jean-Claude Frl- son, George Bosaalr, Bo- bette Jourat e.a. 22.30 Journaal DUITSLAND 1 DUITSLAND 3 10.30 Sesamstrasse BBC 1 07.38 Open University, tv-cursus- sen; 13.45 Journaal; 13.58 Weer bericht; 14.00 Pebble Mill, muziek en informatie; 14.45 Ragtime; 16.20 Welsh Programme; 16.55 Play School, kleuterprogramma, 17.20 Tarzan. serie; 17.40 Take Hart BBC 2 07.38 Open University; 12.00 Play School, kleuterprogramma; 15.15 Other Peoples Children, informa tieve serie; 15.30 Having a baby, informatieve serie; 17.55 Open University BELGIË NEDERLANDS 15.30 Robinson Crusoe. Italiaanse animatiefilm naar het boek van Daniël Defoe. BELGIË FRANS 16.00 Deux ans de vacances. se rie voor de kinderen naar het boek van Jules Verne; 16.55 Te kenfilms; 17.10 L'Odyssée sous marine de ('équipe Cousteau ou Les Secrets de la Mer, natuurfilm serie. HILVERSUM I EO: 18.10 (S) EO-Metterdaad. 18.19 P.P.: UITZ. PPR. EO: 18.30 Nws. 18.41 (S) Daar waar de molens staan, muz. progr 19.00 (S) Ronduit, progr voor jongeren. 19.40 (S) De bijbet open 20.00 (S) Wat moet je met zo n kind?, over geestelijk gehandicapten. 20.55 (S) Tenslotte, causerie. NOS: 21.05 (S) Hobbyscoop 21.30 voor blinden en slechtzienden 21.40 Open School. 22.25 BOND ZONDER NAAM. 22.30 Nws. 22.40 Boerenbond. VOO: 22.55 (S) Informatieshow met act. en muz. 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM II Muz. in vrije tijd. 19.45 (S) Psalm van de week. 20.00 Nws. 20.05 (S) Klassiek in NCRV-Studio 2 21.35 (S) Literama. 22.36 (S) Bootjes van papier, luister spel. NOS: 23.00 (S) Met het oog op morgen: 23.05 Akt. overz. Radio-TV, 23.10 De krant van morgen. 23.20 Den Haag Vandaag; 23.52 Even op adem komen, yoga 23.55-24.00 Nws. HILVERSUM III NOS: 18.03 De vacaturebank. 18.10 (S) NOS-maal. AVRO: 19.02 (S) Het Steen- en Tijdperk. 20.02 Radiojournaal. 20.05 (S) Superclean Dreammachine. 21.02 (S) De negen-uur-jazzshow. 22.02 Ra diojournaal. 22.05 (S) Platenscala 23.02 (S) Candlelight. (0.02-0.05 Radio journaal.) KRO: 1.02 (S) KRO-op-dria 7 00 Eind. HILVERSUM I AVRO 7.00 Nws. 7.02 (s) AVRO-klok (7.30 Nws 7.41 Radiojourn 8.30 Nws 8.36 Gym voor de vrouw, 8 45 De groenteman. 8 50 Morgenwijding, 9.00 (S) Dansmuz. NOS 915 Open school AVRO: 10.00 Radio Lawaaipapegaai 10.10 Arbeidsvitaminen (10.30 Nws 10.33 Radiojourn.) 11.30 (S) Rondom twaalf, gevarieerd progr 12.26 Meded voor land- en tuinb., 12.30 Nws.. 12.41 Radiojourn., 12.55 Europa van mor gen. 13.10 (S) Pianomuz., 13 25 Beurs plein 5. 13.30 'n Middagje AVRO, ge- var. progr. (15.30 Nws. 15.33 Radio-1 journ 17.00 Voor ons gemaakt, door ons gekraakt OVERHEIDSVOORL 17.20 Nws. uit de Nederlandse Antillen. 17.30 Nws. 7.32 Radiojourn., 17.50 Toppers van toen HILVERSUM II KRO 7.00 Nws.. 7.11 Ochtendgym 7 20 Het Levende Woord, 7.25 Badine- ne. 7.54 Overweging. 8.00 Nws 8.11 Echo, 8.30 Aubade, 9 00 De letter M (9.30 Scheepspraat) 10.30 Schoolradio (11 00 Nws 11.30 Ouder worden we allemaal. 12.00 in „De Boerderij" OVERHEIDSVOORL 12.49 Uitzending voor de landb., 13.00 Nws., 13.11 Echo, 13.40 Waar is de Meester, 14.00 Schoolradio. 15 00 De avonturen van Anatol. hoorspel serie, 15.20 In de wachtkamer, 16.00 Nws.. 16.03 Spree kuur NOS. 17.00 Het zal mijn tijd wel duren, progr over milieu en energie, 17 20 (S) Eurolight, 17 40 Tambu. in formatie en verzoekplaten voor AntH- lianen in Nederland. 17.55 Meded. HILVERSUM III VARA: (Tussen 7.00 en 8.00 Actualitei ten) 702 (S) Gesodemeurders. 9.30 (S) Pep op drie. 11 03 (S) Drie draait op verzoek van, 12.03 (S) VARA's zoekplaatje, 14.03 (S) Spitsbeeld, 16.03 (S) Elpee top-30, 17.03 (S) Beton-uur. HILVERSUM IV NOS: 7.00 Nws. TROS: (S) Capriccio: klassieke kamer- en orkestmuz., 9.00 Nws. 9.02 (S) Als reizigers onderweg 9 30 (S) Van heinde en verre, 10.00 (S) Opus tien t<* twaalf. 12.00 (S) Intermezzo orkestmuz13.00 (S) De meest verkochte „klassieke tien". 13 30 (S) Koren-Korpsen, 14 00 Nws. 14 02 (S) om de kunst, 14.30 (S) Guitaf riteiten 15.00-17.00 Belcantorium

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 2