Leidse Courant | 1978 | 28 maart 1978 | pagina 11

w-r-

Lampe laat meisjes zomermode kiezen.

Italië op zijn smalst:
de afstand man-vrouw

tt iff?

[UNIEK
1POPPENGALA
10P JOUDEN
HANDEN

Ciao bella
Ciao (slot)

(73)

HINNENLAND/BUITENLAND

NA"

LEIDSE COURANT

DINSDAG 28 MAART 1978 PAGINA 11

Onze correspondent Frans Wijnands verlaat na vijf
jaar Italië en Rome om terug te keren naar Neder
land. In een serie beschouwingen onder de tiel 'Dag
liefje - Ciao bella, ciao' maakt hij de balans op
van zijn verblijf. Vandaag het slotartikel.

Rome Italië op z'n smalst en op z'n breedst Letterlijk en
figuurlijk. Letterlijk op z'n smalst in het diepe zuiden, in de
teen van de laars. Ietsje ten zuiden van Catanzaro, de stad
van de drie Vs: de altijd waaiende "vento" (wind); het
economisch belangrijke "velluto" (fluweel) en de vanzelfspre
kende plaatselijke patroonheilige, in dit geval Vitiliano.

In deze Calabrese landengte tussen de Jonische en de Tyrrheen-
se zee, vlakbij het plaatsje Filadelfia, is Italië op z'n smalst.
Nog geen dertig kilometer hemelsbreed.

Op z'n breedst is dit land in het hoogste norden, langs de
grenslijnen met de buurlanden. Van Triest tot Courmayeur
bedraagt de afstand meer dan 500 km en het tussenliggende
gebied toont een internationale staalkaart van Italianen: van
de Frans-geörienteerde Val d'Aosta via het monarchistische
Piemonte naar het Duitssprekende Bolzano of Bozen. Vervol
gens het Oostenrijks getinte Friulie en tenslotte Gorizie, nèt
zo Joegoslavisch als de aanraakbare buren aan de andere kant
van de grens. Een baaierd van invloeden en culturen.

Figuurlijk gesproken heb ik Italië het breedst ervaren in de
nationale gastvrijheid, de bijbehorende keuken, de rijkgevulde
wijnkelders en in de traditie, waarvan een deel voor nog méér
beschaafde Westeuropeanen louter folkloristische fratsen zijn.
Levende kerststallen en bloemencorso's, carnavalsoptochten en
historische verkleedpartijen kennen we in Nederland óók wel.
Maar onbekend bij ons zijn fenomenen als Goede Vrijdag-pro-
cessies waarbij een barrevoetse Christusfiguur gebukt gaat
onder een zwaar houten kruis; de hoofdfiguur in de bonte
stoeten die ondermeer in Alatri door het avondlijk donker trekt.
De Christus leeft zich helemaal uit in die rol. Hij voelt niet
hoe hij zijn blote voeten openhaalt aan de rotsige straatstenen;
hij is blind en doof voor de bonte kermis langs de route, de
speelgoedkramen, de jengelende juke-boxen, de goktenten en
de overvolle terrasjes, waar hele families de maaltijd alléén
maar even onderbreken om de stoet gade te slaan.

Onbekend bij ons zijn processies waarin de dorpsdapperen -
onherkenbaar door een soort ku-klux-klanmuts - zich met ruwe
puinsteen de hartstreek tot bloedens toe openschuren zoals dat
vlakbij Benevento jaarlijks gebeurt, en de processie van Domini-
cus in de Abruzzen waar het beeld van de heilige met levende
slangen wordt omhangen en rondgedragen door het bergdorp
Cocullo. De kinderen langs de route worden gedwongen die
adders aan te raken, opdat ze tegen allerlei kwaad beschermd
zullen zijn.

Om maar niet te spreken van het vloeibaar worden van het
bloed van de heilige Januarius, het hoogtepunt van het Napoli-
taanse religieuze volksleven, en van de krankzinnige, maar
fascinerend mooie palio van Siena, een race op ongezadelde
paarden bereden door amateurs, die als dollemannen op het
met een zandlaagje bedekte plein van de stad rennen.

Gezegend volk waar de gemoedsuitingen niet doorlopend afge
remd worden door een soort overbeschaving. Bij ons ben je
een "harde" als je je tranen terugdringt wat er ook aan droevigs
gebeurt Beheersing van primaire gevoelens is een teken van
beschaving en karakter geworden. In dat opzicht zijn veel
Italianen nog wilden; ze huilen en schreeuwen hun verdriet uit;
ze kunnen nog lachen als ze plezier hebben.

Hanen

Op zijn smalst, in figuurlijke zin, is Italië in het steeds meer
misplaatste superioriteitsgevoel van driekwart van de Italiaanse
mannen en het helaas daarbij behorende onderdanigheidsgedrag
van veel vrouwen.

Italiaanse mannen zijn wonderen van hypocrysie. Ze zijn - dat
moet worden toegegeven - onweerstaanbaar charmant, en ver
zinnen het overgrote deel van hun amoureuze verhalen, want
anders zou Italië minstens zo dicht bevolkt zijn als Nederland!

De Palio van Siena is een
van de vreemdste en
meest opwindende paar-
den-races ter wereld,
waarvoor bij Italianen en
buitenlanders een enorme
belangstelling bestaat.

9 I

Italiaanse mannen hebben de naam onweerstaanbare "latin-lovers" te zijn. Die mythe
is de laatste tijd gedegen bestreden, maar Italiaanse mannen geven hun ogen
doorgaans wèl goed de kost.

De meeste mannen gedragen zich als hanen. Ze vinden het
zondig om een vrouw teleur te stellen. Daarom is een Italiaan
een eindeloze en openlijke bewonderaar van vrouwelijk schoon
en hij geneert zich niet om te kijken.

Tóch blijven ze bij dat alles doorgaans zéér traditioneel. Terwille
van de goede naam en de eer van de familie is elke tè openlijke
flirt uit den boze. Het belangrijkste van het spel is namelijk
dat de schijn, de "bella figura" wordt opgehouden. In een voor
ons huichelachtig aandoende naiviteit geloven ze werkelijk in
hun eigen trouw en eerlijkheid, en ze bedreigen hun vrouw met
moord en doodslag als die hetzelfde zou doen als de kennelijk
van straf vrijgestelde overspelige man.

Geen wonder dat in zo'n sfeer het feminisme in Italië thans
snel van de grond komt, al slaan de Italiaanse dolle mina's
de plank nog wel eens mis in hun begrijpelijke ijver meer
aanzien voor de vrouw in de Italiaanse samenleving te verove
ren.

Na vijf jaar Italië blijken alom bestaande vooroordelen over
de Italianen onwaar te zijn, in hun hardnekkigheid en algemeen
heid bijna belasterend. Zo heb ik me in de afgelopen jaren

vaak verbaasd over de inzet van veel Italianen een meer westers
Europees peil te bereiken en over hun vaste geloof in de
voordelen van een verenigd Europa.

De EG in Brussel is niet langer een wegpromoveer-post voor
tweederangs politici; de scholen nemen meer vreemde talen op
het programma; het Italiaanse bedrijfsleven zoekt koortsachtig
naar buitenlandse contacten.

Juist de sleutelpositie tussen Europa en het Nabije Oosten en
Afrika, juist de aanwezigheid van een machtige communistische
partij en tegelijk óók het centrum van de katholieke kerk, dat
alles maakt steeds meer Italianen ervan bewust dat hun land
een veel belangrijker rol moet en kan spelen.

Met alle afgrijzen voor de tot in de ministeries aanwezige
corruptie, moet óók geconstateerd worden dat in Italië af en
toe geprobeerd wordt orde op zaken te stellen, ook al worden
politiek beladen processen jaren slepend gehouden en gaan nog
de meest opzienbarende schandalen na korte tijd de doofpot
in.

Jammer genoeg is nog altijd een uitspraak van koning Victor
Emanuel van kracht die honderd jaar geleden eens zei dat er

maar twee manieren waren om de Italianen te regeren: "óf met
de bajonet, óf met corruptie".

Maar er is iets aan het veranderen. Er is meer strijd tegen
de maffia, er is minder ontzag voor feodale tradities. Er is een
vleug bewustzijnsbesef merkbaar, ook al leidt dat tot politieke
tegenstellingen, tot uitbarstend geweld, tot rebellie aan de kerk,
tot onverdraagzaamheid tussen bevolkingsgroepen.

Ik weet dat ik Italië verlaat in een boeiende fase van de
geschiedenis, met aanstaande verschuivingen in het politieke
vlak, met veranderingen binnen de kerk.

Vandaar het motto van deze reeks afscheids-ontboezemingen
"Ciao bella" Meer dan dertig jaar geleden was het de titel van
het meest gezongen en nog zeer populaire partisanenlied. Het
is de afscheidsgroet van een vertrekkend soldaat aan zijn
geliefde. Het "bella" slaat op dit land, op Italia, op het volk,
dat in die vijf jaar - ondanks alle gebreken en kritiek - een
overrompelende geliefde is geworden en zal blijven. Vandaar
dat diepgemeende "ciao, bella", en het onverbrekelijk daarbij
behorende: "arrivederci".

Frans Wijnands

1 's-HEERENBERG - Meer dan vijftienhonderd poppen vormen het

komend seizoen in het gebouw van de Stichting Gouden Handen in

's-Heerenberg een van nieuwste attracties. Het is het grootste „poppen-

gala" dat ooit in Nederland is gehouden. Honderden creaties zijn door

poppenmakers - praktisch allemaal amateurs - ingestuurd. De nooit

eerder vertoonde expositie is ondergebracht in verscheidenen ruimtes

van het voormalige klooster tegen de Duitse grens. Onder de poppen

bevinden zich ook vijftien poppen die eigendom zijn van Koningin

Juliana. Bijzonder zijn de poppen van Marianne Willemsen, de
Zeeuwse huisvrouw die landelijk bekendheid kreeg door de Van Har-
teactie van de VARA.

Marianne Willemse is gehandi
capt. Zij maakt therapeutische
poppen, waarmee gehandicapte
kinderen kunnen spelen en oefe
nen. Marianne is ook de enige
die dit werk verricht. De Stich
ting Gouden Handen wil haar
helpen om verder te gaan met het
maken van poppen. Een ano
nieme schenker heeft haar al
tweeduizend gulden startkapi
taal aangeboden. Op de eerste
verdieping heeft zij haar poppen
geëxposeerd.

Nieuw voor dit seizoen is ook
het levenswerk van de in 1973
overleden dr. W. G. L. Wieringa
uit Haarlem. Van deze wiskunde
leraar zijn in Gouden Handen
tweeënvijftig door hem ge
creëerde historische diorama's,
met daarin honderden uit tin
vervaardigden figuurtjes te zien.
Deze indrukwekkende verzame
ling laat een aantal veelbewogen
tijdperken uit de geschiedenis
zien. Deze collectie was eerder
te zien in het Frans Halsmuseum
in Haarlem en in het Museum,
voor het Onderwijs in Den Haag.
De Limburgse huisvrouw Truus

Pickles
overleden

BRIGHTON - Wilfred Pickles,
een halve eeuw lang een voor
aanstaande radio- en televisie
persoonlijkheid in Engeland, is
gisteren op 73-jarige leeftijd in
Brighton overleden.

Pickles was begonnen als
nieuwslezer bij de BBC, leidde
later een radiokwis getiteld „Ha
ve a go" die het 21 jaar uithield
en speelde komedie op televisie
en toneel en in de film, waarbij
zijn karakteristiek vaak het ac
cent van Yorkshire was.

In 1950 was Pickles voor zijn
radiowerk onderscheiden met
het O.B.E., de Orde van het
Britse Imperium.

Coumans heett eveneens een
aantal beelden afgestaan aan de
Stichting in 's-Heerenberg.
Truus Coumans boetseert
hoofdzakelijk mensengezichten
en vooral kinderhoofdjes. Een
van haar werken staat momen
teel in het Witte Huis in Was
hington. Een bijzonder originele
inzending komt dit jaar van mr.
N. J. A. Oostwoud Wijdenes.
Hij -as in het oude Indië ooit
Landraad. Hij bouwde zelf een
miniatuur toneel, schreef er ver
halen voor en voerde die naast
klassieke spelen op. temidden
van door hem zelf bedacht en ge
schilderde coulissen. Een aantal
van deze tonelen zijn nu in Gou
den Handen te zien.

In Gouden Handen is verder het
circus aangevuld met een mini-
circus. Dit door Marinus Heys
uit Kaatsheuvel op schaal ver
vaardigde circus „Roberti"
werkt met één druk op de knop
twaalf verschillende program
maonderdelen af. Frits Spies uit
Leeuwarden die op Gouden
Handen al een ..eigen'' zaal be
zit toont dit jaar naast zijn vele
andere sublieme creaties zijn al
lerlaatste schepping; een twee
meter hoge, rijk bebeeldhouwde
kaars met aan de voet een 85 cm
hoge afbeelding van Johannes de
Doper.

De Stichting heeft ten slotte voor
het eerst een Gouden Hande
nonderscheiding. Deze jaarlijkse
prijs dient als eerbetoon aan die
personen of groepen die zich bij
uitstek verdienstig maken op het
terrein, dat ook Gouden Handen
bestreikt, namelijk het activeren
en stimuleren tot een simpele
vrijetijdsbesteding in de maat
schappij, die dit voor gezonde en
zieken als absoluut noodzakelijk
moeten aanvaarden. De onder
scheiding bestaat uit een houts
nijwerk, naar eigen onderwerp
uitgevoerd door Feitse Jenninga
uit Arnhem, die met zyn werk op
Gouden Handen vertegenwoor
digd is. De prijs zal dit jaar sep
tember worden uitgereikt in een
speciale bijeenkomst.

Fijne jas van glans-
poplin met aangerimpelde
pas en bloemversiering bij
mouw en kapuchon.

In beige/brique en marine/bleu

It Effen katoenen bloes
r met plooitjes. In écru,
kaki, beige, camel en

Velours sweater met V-hals
in o.a. écru, brique, roze en bleu

Mt. 166(19.-)t/m-|n

164 (23.-). Va. iy,"

brique. Mt. 116 (25.-) O C
1164 (31.-).V.a. At);

Mt. 116 (69.-)t/m£Q
158 (90.-).V.a. OÏ7;

164 (23.-). Va.

Prima broek met rechte
pijpen. Fijncord. In o.a. beige,
naturel, brique en olijf. Mt. 122
(49.-)t/m 164(59.-).V.a.^0a

Romantisch geruit jurkje
van katoen met kanten strook
jes. In beige/brique en beige/
bleu. Mt. 92 (35.-) Q ET
t/ml52(49.-).V.a.OO*

Romantische crêpe bloes
in o.a. pink, bleu, wit, en écru.

Mt.92(13.-)t/m-|Q
164 (22.-). Va. JLO#

Wijde rok met broderie-
strook in de nieuwe specerij-
tinten. Mt. 128 (39.-) QQ
t/m 164 (48.-). Va. Ot/»"