Shell: ,,niet
uer antwoordeli j fc
uit zadel
Carter wil Begin
Franse oppositie praat met regeringspartijen
99
NIEUWE RIJKSDIENSTEN
NAAR ZUID-LIMBURG
Het geld is
in Cambodja
afgeschaft
DOKVOORU
WEIEENWOONIDEE
EN ZD HEiFF PANDER
Pander
Buitenland
VONNIS BHOETTO
GEEN POLITIEKE
Winst
Philips
gestegen
Aftreden
Puvogel
haast zeker
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 24 MAART 1978 PAGINA 9
PARLJS Vier dagen na de
aanzienlijke verkiezingsover
winning van de Franse rege
ringspartijen is het politieke
portret van Frankrijk diep
gaand veranderd doordat de
drie leiders van de linkse op
positie en de voornaamste
linkse vakbondleiders zijn in
gegaan op een uitnodiging van
president Giscard d'Estaing
om met hem van gedachten te
wisselen. Dit is een geheel
nieuw verschijnsel in de Fran
se politiek, waar de oppositie
zich doorgaans zeer vijandig
betoont jegens de regering.
De eerste die bekend liet ma
ken dat hij inging op het voor
stel van de president was Fran
cois Mitterand, leider van de
socialisten en de grote verliezer
van de afgelopen verkiezingen.
Daarop liet de leider van de
radicalen Robert Fabre, weten
dat hij hetzelfde zou doen. Als
laatste ligt ook George Mar-
chais (communisten) weten dat
hij naar het Elysee zou gaan,
grotendeels omdat het voor
hem onder de gegeven omstan
digheden zeer moeilijk, zoniet
onmogelijk is geworden om
zich nog verder afzijdig te hou-
Een nieuwe regering is nog
steeds niet gevormd. De minis
tersploeg zal pas op 3 april
bekend worden gemaakt. Dat is
de dag waarop de nieuwe na
tionale vergadering voor het
eerst bijeenkomt. Voordien wil
Giscard spreken met politieke
en vakbondsleiders over de
prioriteiten die in het beleid
moeten worden gesteld.
(REST (AFP) In Frankrijk is giste-
en het comité „Shell moet betalen"
pgericht. Dit is gebeurd op initiatief
an de Franse milieubeschermingsorga-
isatie SOS die Shell-produkten wil
aan boycotten als deze maatschappij
iet betaalt voor alle schade die wordt
eroorzaakt door de olie uit de tanker
jnoco Cadiz bij Brest.
en woordvoerder van Shell heeft echter ver-
laard dat de maatschappij „niet verantwoorde-
jk" is voor de ramp en dat de schade moet
lorden vergoed door de verzekering van de eige-
aar van de tanker en door een speciaal fonds
at de oliemaatschappijen gezamenlijk op basis
an vrijwilligheid voor dit soort
heeft opgericht. De schattingen omtrent het scha
debedrag gaan de 65 miljoen gulden te boven.
De Franse premier Barre heeft gisteren aangekon
digd dat olietankers voortaan niet meer binnen
een zone van zeven mijl van de Franse kust mogen
varen. Er gaan geruchten dat de Franse overheid
plannen bestudeert om de eventueel nog resteren
de olie in de gebroken tanker in brand te steken.
De omwonenden houden hun hart vast, want zij
vrezen dat het in brand steken een grote wolk van
vette, zwarte rook met zich meebrengt die olie
druppels en roet tot in de wijde omgeving neer
zou laten komen.
In de tussentijd wordt de Amoco Cadiz nog steeds
door storm geteisterd. De bergers van Smit-Inter
nationale kunnen dan ook nog niet aan de slag.
De gigantische olievlek beweegt zich nu naar de
kusten van Normandië en bedreigt de Kanaaleilan
den Guernsey en Jersey.
Franse boeren, tot aan hun knieën in de olie. proberen zoveel mogelijk van de op het strand terecht gekomen inhoud van de gebroken tanker, weg
te pompen.
(Van onze parlementaire redactie)
EN HAAG Tussen 1981 en 1985 zal
uid-Limburg er In het kader van de sprei-
ing van rijksdiensten tenminste 2500 ar-
eidsplaatsen bij krijgen. Deze arbeids-
laatsen moeten bij voorkeur ontstaan door
creatie van nieuwe rijksinstanties of
JERUZALEM (AP) De regering-
Carter voert een weloverwogen
campagne om de Israëlische pre
mier Begin uit het zadel te lichten.
Dit wordt uit „welingelichte krin
gen" die toegang zouden hebben
tot de adviseurs van Begin, verno
men. Volgens deze bronnen zou het
Witte Huis de nieuwsmedia mani
puleren met als doel dat de Israe-
lishe openbare mening zich tegen
Begin zal gaan keren.
Zowel de woordvoerder van het Witte Huis
als Begin ontkennen dat er dergelijke plan
nen zouden zijn. Begin zei dat de vriend
schap tussen Israël en Amerika zo diep is
dat er reden is om aan te nemen dat de
huidige problemen spoedig zullen zijn opge
lost. Wel gaf hij gisteren toe dat de bespre
kingen met president Carter over terugtrek
king uit de door Israël bezette gebieden
moeilijk zijn verlopen. Begin is niet van plan
de Israëlische nederzetting in het bezette
gebied op te geven.
Wat betreft Zuid-Libanon wil Israël pas dan
.de troepen terugtrekken wanneer het garan
ties krijgt dat de Palestijnen niet meer in
het Israëlisch-Libanese grensgebied mogen
terugkeren.
Inmiddels hebben eenheden van het VN-vre-
desleger stellingen achter de Israëlische li
nies betrokken. Franse en Iraanse VN-solda
ten hadden moeite de hun toegewezen posi
ties te bereiken. Leden van Libanese christe
lijke milities schoten over hun hoofden
Maar Israëlische officieren konden de Liba-
nezen ertoe bewegen de VN-militairen door
te laten.
nieuwe afdelingen van bestaande diensten.
Dit heeft het kabinet gisteren beloofd aan
het college van Gedeputeerde Staten van
Limburg tijdens een langdurige bespreking
over een groot aantal maatregelen ter be
strijding van de werkloosheid en uitbreiding
van onderwijs- en welzijnsvoorzieningen in
Zuid-Limburg. Het kabinet heeft het Provin
ciebestuur van Limburg laten weten, dat zij
voor 1 januari 1980 een schema zal opstellen
met betrekking tot de fasen waarin de sprei
ding van rijksdiensten naar Zuid-Limburg
in 1981 gestalte zal krijgen. Een jaar later
volgt dan een schema voor de verdere sprei
ding tussen 1982 en 1985.
ISLAMABAD (PAKISTAN)
(AP) De Pakistaanse militai
re leider generaal Moehammad
Zia Oel-Hak heeft gezegd dat
zijn regering niets te maken
heeft gehad met de ter dood
veroordeling van de oud-pre
mier Bhoetto door een recht
bank te Lahore.
Bhoetto en vier andere perso
nen zijn ter dood veroordeeld in
verband met de moord op een
politieke tegenstander in 1974.
toen Bhoetto nog eerste minister
was. Het doodvonnis werd
jongstleden zaterdag uitgespro
ken.
Generaal Oel-Hak heeft zijn ver
klaring afgelegd in een vraagge
sprek met een Britse televisie
maatschappij. „Niemand staat
in dit land boven de wet", aldus
de generaal. „Het geval-Bhoetto
was niet politiek, het betrof een
gewoon misdrijf. Omdat een po
litieke persoonlijkheid ervan
wordt beschuldigd wordt de
zaak er nog geen politieke.
door". Een verzoek om wijziging
van het vonnis kan alleen maar
door het regeringshoofd (de ge
neraal) worden voorgelegd aan
de president van het land, maar
als het opperste gerechtshof een
dergelijke petitie naast zich
neerlegt dan zijn alle mogelijk
heden uitgeput en is het indie
nen van nieuwe verzoeken nut
teloos.
Geinig
verkende
nrouwen lid
ran bond
TRECHT (ANP) - op het ogen
lik is ongeveer zestien procent
an de nog werkende vrouwen
d van een vakbond. Een paar
tar geleden was dat nog maar
vaalf d dertien procent. Toch
er nog een groot verschil met
mannen: van hen is ongeveer
procent georganiseerd
at staat in het rapport „Vrou-
enzaken en vakbonden" van
laarten van Klaveren, beleid-
nedewerker van de FNV. Hij
eeft in opdracht van de (toen-
ïalige) stichting wetenschappe-
jk onderzoek vakcentrales van
IW, NKV en CNV en met
nanciële steun van het ministe-
ie van sociale zaken een onder-
nek ingesteld naar slechte or-
anisatiegraad onder vrouwen,
lit zijn rapport blijkt, dat de
eorganiseerde vrouwen maar
oor een klein deel actief zijn
i hun bond, ook als zij daarin
ilatief sterk zijn vertegenwoor-
igd. Bij de apothekersassisten-
:n maken de vrouwen bijvoor-
leeld 85 procent van het totaal
it, terwijl er maar één vrouw
het bestuur zit
lij het onderwijs en de over
bid is de organisatiegraad voor
Touwen het hoogst De ABVA
de afgelopen vier jaar
8.000 vrouwen als lid geno-
eerd, op een totaal van 40.000.
)pvallend vindt Van Klaveren
iet, dat het percentage georga-
liseerde vrouwen in ziekenhui-
en, verpleeghuizen en in het
naatschappelijk werk door-
aans laag is.
!r is sprake van specifiek vrou-
velijke weerstanden tegen de
'akbeweging. Zo wordt volgens
Van Klaveren het jargon dat in
Ie vakbeweging wordt gebruikt
'ooral door arbeidersvrouwen
liet begrepen.
BELGRADO (AP) - Elke Cabodjun krijgt
ieder jaar één kostuum, 312 kilo rijst, en
6 kilo zout van het nieuwe revolutionaire
bewind in Cambodja. Dit heeft de corres
pondent van het in Belgrado verschijnende
dagblad Politika: Dragoslav Rancic, ge
schreven in een verslag over een bezoek aan
de coöperatie Leaj Bo in Zuid-C am bodja.
Rancic heeft een twee weken durend bezoek
aan de coöperatie gebracht
Volgens Rancic beloopt het aantal mensen
dat van de steden naar het platteland is
gestuurd om daar in coöperatief verband de
grond te bewerken tussen de 2,5 en 3 mil
joen. De landbouw coöperatie is de sociaal-
politieke uitdrukkingsvorm van de nieuwe
wind die in Cambodja waait.
In de coöperatie Leaj Bo wonen bijna 10.000
personen, die zijn georganiseerd in brigades.
Zij zijn afkomstig uit de nu verlaten stad
Takeo. Alle medewerkers van de coöperatie
zijn eikaars gelijken en het monetaire rail
systeem is afgeschaft.
Het kostuum dat de Cambodjanen van de
staat krijgen is zwart Rancic raadt zijn
lezers aan om de vraag wat een Cam bod-
ja an aan moet trekken als hij zijn enige pak
in de was doet maar achterwege te laten.
„Dat zou door de leiders (van de coöperatie)
wel eens verkeerd opgevat kunnen worden."
Rancic schrijft: „Wij hebben niet de indruk
gekregen dat er voedseltekorten bestaan, er
is genoeg rijst en het waterrijke land heeft
een overvloed aan vis. Het klimaat is zo
gunstig dat wat er ook gepland wordt vrucht
draagt: en er is dus ruim voldoende groente
voorhanden.
De Joegoslavische journalist heeft een
groepsgesprek met de leden van dë coöpera
tie gevoerd waarbij mannen en vrouwen
gescheiden, tegenover elkaar op de grond
gezeten waren. „Verder hadden wij nogal
wat problemen om aan de meisjes een glim
lach te ontlokken voor de foto's."
Tussen de coöperaties onderling heeft ruil
handel in natura plaats tegen ruilvoeten die
door de staat zijn vastgesteld. Geld bestaat
alleen maar als rekeneenheid in de boeken
van de boekhouder, aldus Rancic.
Terwijl Rancic eerst te horen kreeg dat een
kilo rijst 3 rie'l kostte, kwamen dè coopera-
tie-leden na een lange discussie tot de uit
spraak dat dat een halve riël moest zijn.
De reden hiervan zocht Rancic in het feit
dat „zelfs de leiders van de coöperatie niet
precies op de hoogte zijn van de fictieve
prijzen die op de niet bestaande markt
gelden. Wij hebben op hun gezag aangeno
men dat de staat, na de vernieting van het
monetaire systeem, de prijzen vaststelt op
grond van de oogstopbrengst"
Rancic en zijn Joegoslavische perscollega's
hebben een school bezocht waar de lerares
hun toevertrouwde dat ze de vakken die ze
gaf, aardrijkskunde en Khmer, de taal van
Cambodja, zelf nooit had geleerd. Maar de
partij had haar deze taak toevertrouwd. De
kinderen zongen het lied „de rijke groene
oogst in Campoetsjea". dat is de nieuwe
naam van Cambodja.
Particuliere huisbezoeken mochten de jour
nalisten niet maken omdat „nog niet iede
reen onder contróle is gebracht".
Omdat geld is afgeschaft moet iedereen m
Cambodja wel lid van een coöperatie wor
den om aan voedsel te komen, zo schrijft
Rancic. „Wij hadden de neiging om de ver
klaring van onze gidsen als zou de klassevij
and in campoetsjea betrekkelijk snel zijn
geliquideerd, voor waar aan te nemen. Rene
gaten kunnen niet bestaan zonder sympathi
santen en sympathisanten kunnen niet leven
zonder geld".
Vooral de waterwerken in Cambodja bij de
aanleg waarvan soms wel 20.000 personen
ingeschakeld worden, hebben Rancic geïm
poneerd. De journalisten kregen zes dam
men te zien die in het beleid van de Cam
bodjaanse machthebbers een belangrijke rol
moeten vervullen. „Begrijpelijk, want de
voornaamste leus in het land luidt dat de
rijst produktie zo hoog mogelijk moet wor
den opgevoerd."
De dammen worden aangelegd door mobiele
brigades die in geïmproviseerde woningen
in de omgeving wonen. Zij worden vaak van
het ene waterwerkproject naar het andere
verplaatst. De Joegoslavische journalisten
ontdekten onder de leden van de mobiele
brigades voormalige studenten en boeddhis
tische monniken. „De studenten hadden on
dertussen hun Frans verleerd, maar hun
kennis op andere terreinen was vooruitge
gaan", aldus Rancic
Op een van deze bouwterreinen zagen de
Joegoslaven schoolkinderen die met spades
deelnamen aan de constructie werkzaamhe
den. „In feite hebben wij in de ochtenduren
vaker kinderen met schoppen gezien dan
met schooltassen", aldus Rancic.
WK-Country, wandsysteem met kombinatiemogelijkheden
Wat uw 'opbergwensen' ook zijn, Pander heeft wel een
idee. Of u nu een wandsysteem zoekt of eên enkele
kast. Of u nu klassiek ot tijdloos bent ingericht. Kijk ook
bij Pander voordat u kiest Want Pander heeft alles in
huis voor wie zich op woongebied wil oriënteren.
KOM OOK EEN S KUKEN BU PANDER
Leiden: Breestraat 146, Botermarkt 21-22
Den Haag-Amsterdam-Rotterdam-Eindhoven-Leiden-Groningen-Enschede
EINDHOVEN (ANP) - Philips
heeft vorig jaar een nettowinst
behaald van 634 miljoen gulden
tegen 562 miljoen in 1976. De
omzet steeg met twee procent
van 30,4 tot 31,2 miljard gulden.
De effectenbeurs toonde zich te
vreden over deze resultaten.
„Een goed jaar", zo werd ge
zegd. De verhoging van de divi
dend (per aandeel van 10 gulden
nominaal van 1,60 tot 1,70)
betekent volgens de markt dat
het concernbestuur vertrouwen
in de toekomst heeft. In het
nabeursverkeer trok de koers
van Philips gistermiddag na het
bekend worden van de cijfers
iets aan tot 24,80. Maar ook
daarvoor was de koers al
tegen de algemene trend in
gestegen van 24,40 tot 24,70
Ommezwaai
bedrijfsbeleid
Roemenie
BOEKAREST (AP) - De Roe
meense communistische partij
heeft gisteren formeel zijo
goedkeuring gehecht aan een
nieuw economisch systeem dat
moet leiden tot grotere finan
ciële onafhankelijkheid van de
ondernemingen en winstdeling
onder de werknemers.
Tijdens een plenaire vergade
ring van het centraal comité
onder voorzitterschap van presi
dent Ceaucescoe, werd besloten
ondernemingen meer financieel
en economisch zelfbestuur toe
te staan en de collectieve be
stuursorganen grotere bevoegd
heid te geven.
De ondernemingen zullen bun
activiteiten beter moeten gaan
richten op de marktomstandig
heden en meer aandacht moeten
schenken aan de consumenten-
vraag. De activiteiten moeten
gebaseeerd worden op concep
ten als produktiviteit, effectivi
teit en profijt.
Officiële
waarschuwing
voor Saeharov
MOSKOU (AP) - De bekende
Sowjet-dissident dr. Andrej Sa
eharov heeft gisteren meege
deeld die dag door een openba
re aanklager kort en krachtig
te zijn gewaarschuwd dat, als
hij doorgaat met „activiteiten
grenzend aan straatschenderij",
hij „de hoogste straf die de
Russische wet kent" kan oplo
pen.
Saeharov heeft op 12 maart
deelgenomen aan een kleine
protestoptocht in Moskou naar
aanleiding van de Palestijnse
terreuraanval bij Tel Aviv. De
demonstranten waren behalve
de heer en mevrouw Saeharov,
20 joodse landgenoten.
De politie heeft het groepje ver
spreid er werden geen aanhou
dingen verricht. Enige voorbij
gangers, burgers, hadden zich
ook met de zaak bemoeid en de
politie bijgestaan.
Mislukte
bomaanslag
MADRID (UPI) - Onbekenden
hebben gisteren gepoogd een
omaanslag te plegen op het
hoofdkwartier van het Spaanse
anarchistische vakverbond
(CNT) in Madrid.
Een voorbijganger ontdekte een
brandende lont die verbonden
was met 30 staven dynamiet. Hij
trapte de lont uit en maakte
deze los van de springstof, alvo
rens de politie te waarschuwen.
Volgens de politie was de aan
slag waarschijnlijk bedoeld als
represaille voor de moord op de
directeur-generaal van het
Spaanse gevangeniswezen, Had-
dad Blanco, die woensdag door
drie jongelui voor zijn woning
werd dood geschoten.
(Van onze correspondent Ami
van Vree)
BONN Het is vrijwel zeker
dat de minister van justitie in>
de Duitse deelstaat Nedersak-
sen. Hans Puvogel (CDU), bin
nenkort zijn functie zal moeten
neerleggen, nu deze week aan
het licht is gekomen dat hij in
1936 is gepromoveerd op een
proefschrift waarin hij zich on
verhuld opstelt achter de ras-
sentheoriën van de nazi's.
Een aantal studenten van de
technische hogeschool in Hann
over heeft het proefschrift op de
kop weten te tikken en passages
eruit laten publiceren.
Zowel de oppositiepartij SPD
(socialisten) als de liberale FPD
vinden dat Puvogel moet aftre
den als blijkt dat de passages
werkelijk uit het proefschrift
van de minister van justitie af
komstig zijn. Minister-president
Albrecht heeft een exemplaar
besteld en Puvogel na lezing
ervan voor een onderhoud ont
boden
