n
ffii
deTijd
ACCENT
W esten
^sceptisch
/over
dansen interne regeling Rhodesië
larter nodigt
ook Begin uit
sua
HP
Klant is geen
koning meer
'Berüjimiogendheden verzetten zich tegen mensensmokkel
CDA: overeenkomst
hulp aan Suriname
handhaven
Mahler neemt
afstand van
Rote Armee
Twijfel aan
ontvoering
van Huber
VN WIL RICHTLIJNEN VOOR
SATELLIETEN MET ATOOMKRACHT
RE;
^an morfine verslaafde
tion verdacht van
reeks moorden
deHPENE
I-BUITENLAND
LEIDSE COURANT/
WEST-BERLIJN (Reuter) Op verzoek van de
Sovjet-Unie hebben de drie andere geallieerden
uit de tweede wereldoorlog de regering in Bonn
verzocht te verhinderen dat de smokkel van
Oostduitse vluchtelingen via West-Berlijn voort
duurt, zo is woensdag uit welingelichte kringen
in de door de DDR omsloten stad vernomen.
De Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Fran
krijk en de Sovjet-Unie dragen krachtens hun
vier-mogendhedenakkoord de uiteindelijk ver
antwoordelijkheid voor Berlijn.
Sinds het begin van de jaren '70 is de Oostduitse
wegcontrole in de 175 kilometer lange corridor
tussen West-Berlijn en de bondsrepubliek aan
zienlijk minder scherp geworden. Het aantal
Oostduitsers dat in vrachtwagens of in de kof
ferbak van particuliere wagens naar de bondsre
publiek uitwijkt is, naar verhouding, gestegen.
Die „mensensmokkel", zoals de DDR het noemt,
is een steen des aanstoots in de betrekkingen
tussen beide Duitslanden. De DDR beschuldigt
Bonn ervan deze exodus aan te moedigen, hoe
wel de grensovereenkomsten het gebruiken van
een dergelijke vluchtweg expliciet verbieden.
Volgens de bronnen in West-Berlijn hebben de
Russen allereerst op hoog niveau de Fransen
benaderd. Dezen namen de zaak op met de
Britten en de Amerikanen, waarna de drie
westerse mogendheden op lager niveau contact
legden met de autoriteiten in Bonn.
oei
Tijdens de bekendmaking v.l.n.r. Moezorewa. Gabellah, Chirau en Smith.
hek SALISBURY (Rtr/UPI) De
da: Westerse wereld heeft sceptisch
- gereageerd op het in Salisbury
lereikte akkoord tussen het
üjai ilanke minderheidsregime van
„ddjpremier Smith met drie gema-
igde nationalistische groeperin-
is heen over een regeling die moet
eiden tot een zwart meerder-
leidsregime. In de Rhodesische
'a ioofdstad Salisbury hoopt men
bru linnen enkele dagen een over-
n m ;angsregering te kunnen vor-
la» «en.
In
;slan len enthousiaste premier Smith deelde
elan P korte persconferentie rtiee dat de
is^cht hoofdpunten van de nieuwe grond-
n b
wettelijke regeling nu zijn opgelost, inclu
sief een ingewikkelde methode voor de
verkiezing van de blanke leden in het
straks 100 leden tellende parlement. „Het
is een overwinning voor gematigdheid in
plaats van strijd en het doden van men
sen", juichte Smith. Naast hem zaten
bisschop Abel Moezorewa, dr. Ellioth Ga
bellah, de plaatsvervanger van ds. Sithole
en stamhoofd Jeremiah Chirau. De rege
ling is drie weken opgehouden door on
enigheid over de rechtstreekse verkiezing
van de 28 blanke leden van het parlement
door uitsluitend blanke kiezers; Moezore
wa had hiertegen grote bezwaren.
Ook zijn de partijen het erover eens
geworden dat de grondwet waarborgen
moet bevatten om de 268.000 blanken te
beschermen tegenover de 6,7 miljoen
zwarten. De blanken -zullen de macht
hebben om de afschaffing van die garan
ties te voorkomen. Binnen tien jaar zal
het niet mogelijk zijn de garanties voor
de blanken te veranderen, zonder instem
ming van twee derde van het aantal
parlementsleden.
Die waarborgen houden ondermeer in
dat alle burgers naar de rechter kunnen
gaan als zij menen dat hun rechten zijn
aangetast, dat geen eigendommen wor
den genaast zonder passende schadeloos
stelling en dat pensioenrechten zijn be
schermd, zelfs in het buitenland. De
zwarte nationalisten zijn hiermee ak
koord gegaan, hoewel zij vrezen dat deze
bepaling fnuikend kan zijn voor de eco
nomie van het land. Het beginselakkoord
voorziet in stemrecht voor alle burgers
van 18 jaar en ouder.
Desondanks moeten nog verscheidene in
gewikkelde zaken worden opgelost Zo
moet men regelingen treffen voor een
bestand na vijf jaar strijd, de samenstel
ling van de veiligheidstroepen en de op
vang van de slachtoffers van de strijd.
Ook moet men maatregelen nemen tegen
discriminatie, in verband met de herzie
ning van vonnissen, e.d.
Het akkoord is een ernstige tegenslag
voor het streven van Engeland en de
Verenigde Staten om tot een regeling
voor Rhodesië te komen met alle partij
en, waaronder het Patriottisch front van
Moegabe en Nkomo die de gewapende
strijdmacht van de guerrilla's onder hun
bevel hebben. Engeland geeft de regeling
tussen Smith en de gematigde zwarte
leiders weinig kans van slagen. Washing
ton noemde de regeling onaanvaardbaar.
De oorlog in Ethiopië, nog niet zo lang geleden de
„vergeten oorlog" geheten, neemt steeds gruwelijker
vormen aan. Inwoners van de Ethiopische hoofdstad
Addis Abeba lopen langs het levenloze lichaam van
een contra-revolutionair die vorige week door militie-
werd vermoord. Kennelijk ter afschrikking
heeft men het lijk al een week laten liggen.
Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG Bij de verlening
van ontwikkelingshulp aan Su
riname zal het Nederlandse be
leid zich moeten blijven richten
op handhaving van de gesloten
overeenkomst en de materiële
inhoud daarvan. Deze mening
verwoordde CDA-Kamerlid van
Dam gisteravond tijdens het
debat over de begroting van
Ontwikkelingssamenwerking.
De heer Van Dam drong er op
aan dat de gedane wederzijdse
toezeggingen niet op losse
schroeven worden gezet. Wat de
uitvoering van de overeenkomst
betreft, daarbij zal van Neder
landse kant misschien wat meer
rekening moeten worden gehou
den met de Surinaamse volks
aard en het daar gebruikelijke
tempo. Van Suriname mag wor
den verwacht dat het bij het
voortschrijden van de tijd in
toenemende mate zijn zelfstan
digheid en de daarmee samen
hangende verantwoordelijkheid
realiseert.
Koningin Juliana heeft gisteren
#bij haar vertrek uit Suriname
na een staatsbezoek van zeven
dagen gezinspeeld op de proble
men over de ontwikkelingssa
menwerking tussen Suriname
en Nederland. Ze zei o.m. een
begin van de opbouw van Suri
name gezien te hebben. Ik prijs
ieder gelukkig die mag meewer
ken aan deze inspirerende op
dracht, zelfs als het ten koste
moet gaan van bepaalde voorde
len elders. De vorstin sprak
over een „oude maar blijvende
en zich steeds verjongende
vriendschap tussen Nederland
en Suriname". Koningin en
prins Bernhard vlogen met hun
gevolg naar New York voor een
bezoek aan prinses Christina.
Zondag keren ze terug naar Ne
derland.
BERLIJN (AFP) Horst Mah
ler, de linkse advocaat die be
hoorde tot de harde kern West-
duitse aktivisten, waaruit later
de „Rote Armee Fraktion"
(RAF) ontstaan is, heeft zich
via de televisie gedistancieerd
van verdere terreur in de
Bondsrepubliek.
Het interview was opgenomen
in de Westberlijnse Iegel-gevan-
genis, waar Mahler 14 jaar uitzit
wegens zijn aandeel in de ge
welddadige bevrijding (1970)
van wijlen Andreas Baader.
Volgens Mahler moet de conclu
sie worden getrokken dat ter
reur negatief werkt De vroege
re strafpleiter heeft zich al eer
der afgezet tegen de terreur van
jongere lichtingen in het West-
duitse aktivistendom.
Bus in ravijn:
elf kinderen
omgekomen
AGUAS BUENAS (AP) - In
het bergachtige midoosten van
Porto Rico zijn gisteren elf
schoolkinderen om het leven
gekomen en meer dan 30 ande
ren gewond geraakt, toen de
bus waarin zij zaten in een 150
meter diep ravijn stortte, zo
heeft de politie bekend ge-
De bus was met zestig tot tach
tig leerlingen op weg naar een
openbare school in Aguas Bue-
nas toen het ongeluk gebeurde.
Met hefschroefvliegtuigen zijn
de slachtoffers naar ziekenhui
zen in San Juan en Caguas
overgebracht
EGYPTISCH VLIEGTUIG MET
WAPENS ONDERSCHEPT
De Keniase luchtmacht heeft gisteren een Egyptisch vliegtuig onder
schept dat met 20 ton wapens en munitie op weg was naar Somalië
Het toestel werd gedwongen te landen op het vliegveld bij Nairobi, waar
de lading werd gelost. Begin deze week had de Egyptische ambassadeur
in Kenia verklaard dat Egypte een van de landen is die militaire steun
aan Somalië geven. Egypte zou 5000 militairen en „humanitaire goede
ren" naar Somalië sturen
(Van onze correspondent)
BONN De politie van "Mun-
chen staat vooralsnog terug
houdend tegenover de uitlatin
gen van de USU-politicus Die
ter Huber dat hij maandagoch
tend vroeg door drie of vier
gewapende mannen is ont
voerd.
Huber werd gisterochtend ge
vonden op de Autobahn bij
München: hij verkeerde in een
shocktoestand en moest ui een
ziekenhuis worden opgenomen.
Huber zegt door zijn ontvoer
ders uit een blauwe Volkswa
genbus te zijn gegooid. Hij weet
echter niet meer waar hij zich
heeft opgehouden. Naar zijn
zeggen werd hij in de bagage
ruimten van auto's opgesloten.
Veel van wat er precies is ge
beurd, kan hij zich niet meer
herinneren. De artsen in het zie
kenhuis hebben echter geen te
kenen van geweldpleging bij
Huber geconstateerd.
NEW YORK (AP) De organisatie van de Ver- andere staten in de gelegenheid stellen daarop hun
enigde Naties wil strenge internationale richtlij- commentaar te geven.
nen invoeren die ongelukken met satellieten die Het land dat tot lancering van een dergelijke
gebruik maken van atoomenergie moeten voorko- satelliet wil overgaan moet daarvan de Verenigde
men. Voorts wil zij landen hulp gaan bieden die Naties in kennis stellen Dit land zal ook die staten
in de toekomst mogelijk door een dergelijk onge- informeren die betrokken kunnen worden bij een
luk worden getroffen.
Stephen Doyle, een Amerikaanse ruimtedeskundi-
ge, stelde de VN subcommissie voor wetenschap- daarvan kennis geven,
pelijk onderzoek in de ruimte voor een bindende **et verlenen van hulp by de opsporing van
multilaterale overeenkomst aan te gaan op basis brokstukken en de opruiming daarvan en het
van de drie volgende elementen: bieden van eerste hulp aan personen die aan
straling hebben blootgestaan. Bestaande interna-
Richtlijnen voor nucleaire krachtbronnen voor tionale organisaties zouden bij de hulpverlening
gebruik in de ruimte. Daarbij moet het land dat een coördinerende taak kunnen vervullen, waarbij
een nucleair voortgedreven satelliet in de ruimte zij ook de kosten van de operatie in behandeling
wil brengen een veiligheidsanalyse verstrekken en zouden moeten nemen.
terugkeer van de satelliet naar de aarde. Voorts
zal iedere andere staat die over relevante informa
tie beschikt over een neerstortende atoom-kunst-
ASHINGTON (AFP) - Presi-
ent Carter heeft premier Be-
in van Israël uitgenodigd voor
en bezoek aan Washington, zo
gisteren officieel bekendge-
laakt door de woordvoerder
an het Witte Huis. „Het bezoek
ou begin maart kunnen plaats-
ebben", verklaarde de>woord-
oerder.
)e uitnodiging aan Begin volgt
p de bekendmaking uit Was-
ington dat de Amerikaanse re-
ering oorlogsvliegtuigen zal le-
eren aan Egypte en Saoedi-
irabië. De Amerikaans-Isr'aeli-
che betrekkingen waren hier-
al slecht, door de stelling-
ame van Washington tegen de
ïging van Israëlische neder-
leken
zettingen in de bezette Arabi
sche gebieden.
Begin verblijft in principe in
april in de Amerikaanse hoofd
stad in verband met feestelijk
heden ter gelegenheid van de
30-ste verjaardag van de stich
ting van de Joodse staat
Woordvoerder Ken Brown van
het ministërie van buitenlandse
zaken in Washington wees een
Israëlisch verzoek af om het
besluit oorlogsvliegtuigen aan
Egypte en Saoedi-Arabié te le
veren. te herzien.
„Het besluit terzake staat vast",
zei Brown. „Wij hebben met het
standpunt van anderen reke
ning gehouden toen wij het na
men."
lENDERMONDE (AP) Een non en verpleegster die verslaafd
»u zijn aan morfine, wordt thans door de politie ondervraagd
voor n verband met de dood van tien van haar patiënten, allen mensen
ÖP leeftijd en zonder bloedverwanten.
I») wordt ervan verdacht die patiënten te hebben gedood om zich
lan hun eigendommen toe te eigenen en te verkopen om aldus
>et verdovende middel te kunnen aanschaffen, aldus is door de
jolitie in het Belgische Dendermonde bekend gemaakt
>e 44-jarige zuster Godfrida van de apostolische orde van de H.
ozef, is verleden week gearresteerd, verdacht van diefstal, het
ebruik van verdovende middelen en van valsheid in geschrifte,
wht jaar geleden was zuster Godfrida, na wegens een hersentumor
citeit e zijn geopereerd, gewend en verslaafd geraakt aan morfine. In
particuliere kliniek heeft men haa*- ontwenningskuur laten
ndergaan.
n de )e lichamen van 10 patiënten, die T torven tussen januari
naat- b augustus 1977, zullen worden opget en geschouwd om vast
.loog,!6 stellen of zich daarin (te) grote hoe vev meden insuline bevinden.
Elsevier besteedt aandacht aan
de Zuid-Molukkers die zich te
gen hun leiders keren. „Wij heb
ben Manusama nu helemaal af
geschreven en de dominee ook.
Die is nu ook op Manusama's
hand. Goed beschouwd is de
afstand tussen de strijdbare jon
geren en de RMS-leiding groter
dan ooit"
Bij de affaire van de koopsom
polissen de conclusie: „Zal een
van de zes ministers opstaan om
opening van zaken te geven of
zal de journalist Van Wijnen
zijn bron zelf noemen? Zoals de
zaken er nu bij staan zal dit
geen van beide gebeuren en
daarmee is het onderzoek dat de
commissie-Klompé instelt, tot
mislukken gedoemd."
Het omslagartikel constateert
dat de klant in Nederland geen
koning meer is. „Of we nu in
het warenhuis staan of aan het
loket, of we ons in een restau
rant bevinden of tegenover een
ambtenaar, in zakelijke en
maatschappelijke contacten:
dienstbetoon is een luxe waarop
de klant geen recht meer heeft
Hij mag betalen en zich vooral
rustig houden"
Voorts een interview met ko
ning Hoessein van Jordanië.
„Mislukking van Sadat's vredes
missie zou een totale catastrofe
zijn. Dan is de hele wereld be
drogen en zullen allen weten
wie daarvoor verantwoordelijk
De Haagse Post schrijft over de
politici en de belastingmazen:
„Hier komt geen mens meer uit.
Iedereen zal zijn eigen grenzen
trekken. Ook de meest deskun
dige commissie kan hier niet het
laatste woord spreken. De com
missie moet zich maar beperken
tot de feiten. Het zal al moeilijk
genoeg blijken om die allemaal
boven water te krijgen".
Jan Terlouw plaatst kantteke
ningen bij het onderhandelings
dagboek van Ed van Thijn. „De
critici thuis weten hoogstens
theoretisch dat onderhandelen
ook weggeven betekent. Ze ma
ken de uitputtingsslag niet mee,
het murw maken, de lichamelij
ke vermoeidheid, de walging
van de argumenten waar al
uren geen variatie meer in zit.
de pijniging van de hersens om
nog een nieuwe formulering een
nieuw compromis te bedenken"
Oud-KVP-voorzitter De Zeeuw
zegt in een interview. „Straks zal
wel blijken dat de linkervleugel
van het CDA zich voornamelijk
mag beperken tot het stellen
van de ethische normen, terwijl
de partij in feite een gematigd j
conservatief beleid voert
Ook een vraaggesprek met ir.
Manusama. „De Zuid-Molukker
is een gecompliceerd wezen. In
het kader van onze strijd ben
ik bezig geweest dat te analyse
ren en je zult zien: bij de meeste
Zuid-Molukkers kun je niet er
van op aan wat ze zeggen. Onze
grootste vijand is de Zuid Mo-
lukker zelf."
Vrij Nederland over de affaire
van de koopsompolissen: „Is het
niet om te huilen dat net als
twee jaar geleden er weer drie
wijzen te voorschijn getoverd
worden om een schandaal af te
laten koelen? Begrijpt u nu
waarom zoveel kamerleden dë
afperser van Lockheed niets
kwalijk namen?"
CHU-voorzitter en verzekerings
man Van Leeuwen: „Ik heb dit
onderwerp indertijd zo vaak
mogelijk bij de CDA-Kamerle-
den aangesneden. Je mag als
ondernemer toch wel de me
ningsvorming beïnvloeden?
Daarom zit ik nu juist van
dichtbij in de politiek."
In een artikel over het Midden-
Oosten deze conclusie: „Er zit
geen oplossing in. Sadat heeft al
zijn troeven uitgespeeld, is vast
gelopen en zal moeten aftreden.
Gebeurt dat, dan valt een radi
calisering van Egypte te ver
wachten en daarmee van een
groot deel van de Arabische we
reld."
Het blad publiceert ijzingwek
kende uittreksels uit het dag
boek van Goebbels. Voorts
praat Ivic over de ware reden
van zijn ontslag als Ajax-trai-
ner. „Dit Ajax kan het beetje
succes dat we nu hebben, niet
continueren. Ik heb in de afgelo
pen anderhalf jaar acht a negen
spelers verloren, een speler te-
rug gekregen, en toch verwacht
men van mij het zelfde succes.
Ik moest ter aanvulling van de
a-selectie jonge spelers uit het
c-team opnemen. Daarom staat
het c-team nu onderaan in de
competitie. Volgens mij is dit
Ajax niet goed genoeg meer
voor de naam die het heeft ge
had. Deze groep heeft voor con
tinuering van succes minimaal
drie aankopen nodig."
De Tijd over de Zuid-Moluk
kers: „Hoe tragisch het ook is.
de aantasting van het heilig en
heilloos geloof in de RMS lijkt j
alleen van binnenuit te kunnen
komen. Er zullen eerst scheuren 1
komen, daarna brokken. Dat dit
alles vredig en geluidloos zal
verlopen, is helaas een vrome
wens".
Voorts een groot portret van de
Limburgse doorbraak socialist
dr. Sjeng Tans. „De onkerkelijk
heid in Limburg is percentsge
wijs werkelijk heel onrustba
rend. Maar hoe kan het anders?
Wat men daar als kerk ver
koopt, ondervindt bij een jonge
generatie geen weerklank.
Elders een analyse van de huidi
ge priesteropleidingen. „Vanuit
de kerk zou het nuttiger kunnen
zijn op de kritiek in te gaan dan
struisvogelpolitiek te bedrijven
door de opleidingen maar af te
schrijven. De kerk staat niet los
van onze tijd. Het bestaan van
grote spanningen in de kerk kan
dus geen reden zijn de kerk
maar af te schrijven. Om pre
cies die reden dienen ook geen
studenten maar docenten of op
leidingen te worden afgeschre
ven".
Bij de affaire van de koopsom
polissen de kanttekening:
„Mocht er zoiets als een anti-
CDA-hetze achter steken, dan is
dat intens verwerpelijk en heel
vies. Maar het blijft goed dat
begrippen als openbare moraal,
fiscale moraal en vooral fatsoen
weer eens aan de orde kwamen.
We zijn er aan toe."
In de Groene Amsterdammer
veel aandacht voor de rol van
de PvdA bij de komende Euro
pese verkiezingen en voor de
socialistische jongeren in West-
Duitsland. Voorts een interview
met Hans Boswinkel, voorzitter
van de kunstenaarsorganisatie
NW. „Wij eisen meer geld van
CRM, maar hebben ook iets te
bieden. We zitten in Nederland
met een grote werkloosheid.
Veel mensen weten niet wat ze
met hun vrije tijd aan moeten.
Het dubbelartikel gaat over het
huidige Amerikaanse defensie
beleid ofwel „Carter maakt de
ondenkbare oorlog in Europa
weer denkbaar". Want: „Carter
is in snel tempo bezig de meest
gevaarlijke president te worden
die we ooit hebben gehad, en
gedeeltelijk komt dat omdat
weinigen denken dat hij dat is.
Carter's nadruk op bruikbare
strijdkrachten in Europa is het
meest alarmerende nieuws dat
uit de hoofden van strategische
theoretici is gekomen sinds de
Trumanperiode".
Hervormd Nederland over de
affaire van de koopsompolissen:
„De omschrijving van de op
dracht van de commissie van
onderzoek is te beperkt. Er
wordt alleen in gesproken van
koopsompolissen, terwijl ten
minste zo belangrijk is of mis
schien ook kortlopende premie
polissen zijn aangeschaft. Be
perkt de commissie zich uitslui
tend tot de omschrijving van
haar opdracht, dan moet eene-
ventueel ontlastende uitslag van
het onderzoek bij voorbaat als
waardeloos worden be
schouwd."
Voorts een interview met oud
minister Lubbers. „Ik kan me
voorstellen dat er Kamerleden
zijn die net als andere Nederlan
ders die dingen hebben gekocht,
maar de bewering over het tip
pen door de staatssecretaris, dat
vind ik gewone laster. Het
wordt je maar even aangedaan.
Kopje koffie, boterham met een
eitje, lekker de krant even lezen
en daar staat hetHet is las
ter. Dit kan niet. Zo kan men
elke bewindsman van de gekste
dingen beschuldigen en hem
dan uitdagen te bewijzen dat
het niet waar is."
De vermaarde Duitse sterren
wachter prof. Kaminski zegt in
een vraaggesprek: „Misschien is
het ongeluk met de Russische
satelliet nog een geluk bij een
ongeluk, als de mensheid erkent
dat het zo niet door kan gaan
en erover na gaat denken wat
onze kinderen en kleinkinderen
boven het hoofd hangt
Accent is deze week voor een
deel gevuld met vrijblijvende
onderwerpen als hypnose en
acupunctuur. Het omslagartikel
gaat over de Nederlandse speel
film Geluiden uit Hollywood.
„Hoe kunnen jullie in Holland
zo lyrisch doen over Rutger
Hauer. Die man krijgt geen
woord normaal over zijn lippen.
Uren heeft die man me gekost.
We hebben die rol van Hauer zo
klein mogelijk gemonteerd,
want er was weinig met hem te
beginnen" En: „De hoogmoedi
ge Nederlander moet bedenken
dat een willekeurige buitenlan
der naar een Nederlandse film
gaat zoals wij een toevallig pas
serende Bulgaarse of Boliviaan
se film benaderen. Alleen als
het regent of in de allervriende
lijkste bui effe tien minuten kij
ken of het wat is."
