IWMIÜI8IBI
HBO-student
Jos van Wetten (21)
na een zwervende
schoolcarrière:
ONDERWIJSBIJLAGE
Jos van Wetten herkent
zichzelf niet meer In zijn
schoolcarrière wisselde hij
welgeteld zesmaal van
school en toch werd hij
vorig jaar de gelukkige
bezitter van een HAVO-diplo-
ma waarmee hij doorkon
naar het hoger beroepson
derwijs Als oud-minster Cals
nog geleefd zou hebben, zou
hij waarschijnlijk graag met
deze schuchtere. 21-jarige
scholier uit Zoeterwoude
hebben gepraat. Want Jos is
er een levend voorbeeld van
dat de doorstrommgsmoge-
lijkheden die Cals met zijn
mammoetwet in ons onder
wijs heeft aangebracht,
uitstekend kunnen functione
ren Zou hij vóór de mam
moetwet als een regelrechte
brokkenmaker op onderwijs
gebied zijn beschouwd, met
misschien wel geen enkel
diploma op zak. nu zit hij.
na een zwerftocht langs alle
mogelijke onderwijstypen in
de eerste klas van de Haag
se Academie voor Fysiother
apie. Maar hij zou waar
schijnlijk niet zover gekomen
zijn. als hij niet ook het
schoolleven even vaarwel
had gezegd en rondgekeken
had in de maatschappij Dat
veranderde namelijk zijn kijk
op de school en zijn eigen
mogelijkheden volkomen.
Daarom: kijkt hij terug naar
het begin. dan herkent hij
zich bijna niet meer Jos
..Het interesseerde me
allemaal niet zo erg waar ik
na de lagere school naar toe
moest Ik hield van knutse
len. Toen ik in een teken
wedstrijd een prijs had
gewonnen, zeiden ze tegen
me: Je moet naar de tekena
cademie'Omdat de school
resultaten van Jos niet zo
denderend waren, maar hij
toch die tekenacademie niet
uit het oog wilde verliezen,
ging hij naar de mavo, maar
dat pakte helemaal verkeerd
uit „Mijn resultaten hadden
veel weg van een sporttoto",
zegt hij lachend Hij vloeide
zoals dat vaak gaat gewoon
af naar de lts. waar hij de
..metaal' koos met een
accent op theorielessen Zijn
knutseldrang kon Jos er
volop botvieren en zijn
resultaten waren heel be
hoorlijk Veel inspanning
kostte dat hem trouwens
niet. „Het werd je als het
ware in de schoot gewor
pen", zegt hij. Hij ging door
naar de mts „want ik wilde
domweg iets leren".
Maar op de mts waar hij
flink moest aanpakken en
bovendien veel jonger was
dan de meesten. ging het
helemaal fout Hij verliet als
zestienjarige de school en
kon via een familielid als
instrumentmaker terecht op
de Leidse St Annakliniek
„Je kon daar ook genoeg
Instrumentmaker
In het begin beviel hem het
Werk heel goed (Jos'
moeder die het haperend
relaas geregeld probeert aan
te vullen zegt. je mocht
nogal eens aparte dingen
doen waar anderen nooit
aan toe kwamen), maar hij
zag wel na een paar maan
den in dat hij dit werk niet
zijn leven lang zou willen
doen Het kwam toch voort
durend neer op het maken
van dezelfde dingen: spal
ken. steunzolen en prothe
sen Hij ging opnieuw naar
school, ditmaal naar de
avond-mavo Toen ze er bij
de Annakliniek achterkwa
men dat hij 'a avonds een
mavo-opleiding volgde, werd
hem ten sterkste geadviseerd
te kiezen voor een vakoplei
ding. Hij zou doorbetaald
krijgen, maar dan moest hij
zich voor acht jaar vastleg
gen en daar had hij geen zin
in Prompt daarop kreeg hij
zijn ontslag, maar ander
werk kon hij, hoe goed hij
ook zocht, niet vinden met
zijn lts-diploma Er leek dus
niets anders op te zitten - en
nu voor het eerst om een
dwingende reden zo snel
mogelijk een papiertje te
halen waarmee hij wel aan
de slag zou kunnen.
Inmiddels achttien jaar
geworden, verruilde hij
daarom de derde klas avond
mavo voor de eindexamen
klas van de mavo aan het
Leidse Bonaventuracollege
Zijn vakkenpakket: Neder
lands. Engels, wiskunde,
natuurkunde, scheikunde en
biologie bleef hetzelfde.
Doorstroming naar de eind-
klas was daardoor mogelijk.
Het examen haalde hij
zonder kleerscheuren, door
dat hij voor de exacte
vakken kon steunen op zijn
technische vooropleiding.
Maar dat vindt Jos niet de
werkelijke oorzaak van zijn
succes Hij verklaart: „Door
dat ik wat men op school
noemt, een tijdje „in de
maatschappij" had gezeten,
hield ik er een heel andere
mentaliteit op na dan de
meesten van mijn medeleer
lingen Ze waren een stuk
jonger en interesseerden
zich voor heel andere din
gen. voor brommers bijvoor
beeld Hoe kort ik ook op
die Annakliniek had gewerkt.
nog geen jaar, - toch had
ik leren inzien dat niet alles
zomaar voor het oprapen
ligt Op zo n leeftijd beïn
vloedt zo'n ervaring je heel
sterk Je gaat beseffen dat
waar je ook aan begint,
daarvoor gewerkt moet
worden, en ik had in de
gaten gekregen wat werken
is".
Toen hij na de mavo direct
wilde doorstoten naar de
eindexamenklas van de havo
zei iedereen tegen hem:
„Dat heeft nog nooit iemand
voor jou gedaan, dat lukt
gewoon niet Maar ik wilde
het wel proberen, ik zag het
als een uitdaging, ik blufte
gewoon. Ik zou die overgang
natuurlijk nooit hebben
kunnen maken als ik van
pakket veranderd was Dan
zou het onoverkomelijk
geworden zijn'
Op de havo voelde Jos van
Wetten zich in zijn element
Voor het eerst kon hij nu de
andere leerlingen van min of
meer gelijke leeftijd waren,
goed met hen opschieten
„Op de mavo waren ze zo
puberaal. Nooit kon je iets
van jezelf zeggen". Tot
verbazing van zijn leraren
kwam Jos heel goed door
zijn eindexamen. Alleen
Engels leverde een onvol
doende op. Nu stond hij
voor de keus: fysiotherapie
te gaan studeren, waarvoor
hij zich was gaan interesse
ren op de Annakliniek. of
medicijnen, zijn grote ideaal
Maar voor dat laatste was
atheneum nodig. De keuze
was niet moeilijk meer toen
hij zeker was van een plaats
aan de Haagse Academie
voor Fysiotherapie. Als
student in het hoger be
roepsonderwijs terugkijkend
en vergelijkingenmakend,
zegt hij: „Ik heb inderdaad
heel goed van dit onderwijs
systeem kunnen profiteren.
Juist door die voortdurende
omschakeling kon je veel
leren. Op al die scholen Is
de omgang met mensen
steeds weer verschillend. Dat
heeft ondermeer gevolgen
voor de manier waarop je
bezig bent. Je bent daardoor
bewuster geworden Als ik
me vergelijk met andere
havo-leerlingen en je vraagt
ze waarom ze die opleiding
hebben gedaan, weten ze
het niet. Misschien missen
ze zo'n ervaring als de
mijne. Ik geloof ook dat het
je tegenwoordig zo gemak
kelijk wordt gemaakt op
school Er is een mentaliteit
van laat maar waaien en van
kankeren. De meeste leerlin
gen kiezen de weg van de
minste weerstand. Toen ik
werkte, werd ik achter de
broek gezeten, productief
gemaakt. Door al die bege
leiding en betutteling wordt
het soms ook heel moeilijk
gemaakt zelf actief aan de
slag te gaan. Het gevolg is
dat je niet goed bent voor
bereid op de dagelijkse
praktijk of op het onderwijs
daarna Op het hbo moet ik
hard aanpakken Als je niet
aan de eisen voldoet, word
je zonder meer verwijderd
Dat is natuurlijk keihard Het
verschil in mentaliteit met de
havo is enorm en er vallen
dan ook velen af Het is
hartstikke mooi dat iedereen
tegenwoordig een middelba-
re-schooldiploma kan halen,
maar er kunnen ook wansi-
tuaties door ontstaan Ik had
geen tijd om af te geven op
het systeem en de leraren
waar anderen zo vaak mee
bezig waren, ik moest ge
woon hard werken
Scholleren van 14 tot en
met 18 jaar kunnen mee
doen aan een opstelwed
strijd over het thema: „Hoe
zie Ik mijn toekomst"? Deze
krant organiseert de opstel
wedstrijd bij het verschijnen
van de onderwijsbljlage die
nu voor je ligt. Het thema
van de wedstrijd heeft met
deze bijlage te maken: de
vraagstelling richt zich op je
plannen en wensen voor |e
beroep later of op |e verde
re onderwijsplannen. WIJ
hopen dat deze onderwijs
bljlage „Wijzer worden" je
daaiblj op weg kan helpen.
Een Jury zal de inzendingen
beoordelen en de winnende
opstellen uitkiezen. Voor de
winnaars Is een prijzenpak
ket beschikbaar met een
gezamenlijke waarde van
meer dan duizend gulden:
Hoofdprijs: draagbaar
tv-toestel, waarde 450
gulden. Tweede prijs: draag
bare radio (National GX
300), waarde 225 gulden.
Derde prijs: draagbare radio
(National GX 280), waarde
146 gulden
Vierde prijs: Prisma verrekij
ker, waarde 129 gulden.
Vijfde prijs: Kodak Instama-
tic 130 camera, waarde 115
gulden.
Inzendingen, die niet langer
mogen zijn dan 750 woor
den, dienen vóór 10 maart
binnen te zijn bij de redac
tie van deze krant onder
vermelding op de enveloppe
van het thema: „Mijn toe
komst". Vermeld op het
zelfde papier als waarop |e
|e opstel schrijft: naam,
leeftijd, adres, jongen of
meisje, soort onderwijs en
naam van je school.
Het Is uiteraard ook moge
lijk per klas of school
meerdere opstellen tegelijk
in te zenden.
Een keuze uit de Inzendin
gen zal worden gepubli
ceerd In onze beroepenbijla-
ge, die over enige tijd zal
verschijnen.
Wie geen prijs wint hoeft
geen spijt te hebben dat hl|
heeft meegedaan: het la
nooit te vroeg om aan Je
toekomst te denken.
Bijdragen
Wout Batenburg
Gerard Croné
Mieke Goedemans
Ton v.d Houten
Albert Hoogkamer
Lonneke van Koot
Willem Scheer
Paul van Velthoven
Foto's:
Simon E Smit. René Smit,
Theo Ringers en Hans
Schneider
Vormgeving
Hans Schneider
Opstelwedstrijd
met voor ruim
1000 gulden
aan prijzen