Nixon
wiste bandjes uit
Londen viert vijfde eeuwfeest
van geboorte Sir Thomas More
Afluisteren Maoisten
oorzaak Lebers val
Teruggave van
Kosmos als
Russen betalen
Druk programma
voor koninklijk
echtpaar
Young waarschuwt
voor meer geweld
in Rhodesië
Salazar
wederom
onthoofd
AMERIKAANSE TORPEDO
JAGER NAAR RODE ZEE
ONTHULLINGEN OVER WATERGATE:
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 6 FEBRUARI 1978 PAGINA 9
geprotesteerd tegen
de arrestatie van
linkse jongeren.
Voor het Romeinse
beursgebouw werd
een wagen in brand
gestoken. Met
traangasgranaten
moest de politie de
betogers versprei
den.
BONN'(Reuter - UPI) Het ongeoorloofde be
spieden van het kantoor van een Maoïstische
splinterbeweging heeft vorige week geleid tot het
aftreden van de Westduitse minister van defensie,
Georg Leber, zo heeft een regeringswoordvoerder
in Bonn gisteren bekendgemaakt.
De woordvoerder bevestigde Lebers versie van het
aftreden in het weekblad Der Spiegel.
Hij zei dat bondskanselier Helmut Schmidt had
voorkomen dat het ministerie van defensie haar
verklaring zou bekend maken toen Lebers heen
gaan vrijdag werd meegedeeld.
Volgens de lezing van Leber plaatste de militaire
inlichtingendienst in 1976 afluisterapparatuur in
het kantoor van de communistische bond van
West-Duitsland (KBW) in Frankfort.
Van de KBW is bekend dat deze werkzaam is in
de Westduitse strijdkrachten. Het aantal gevallen
van deze agitatie is van 339 in 1974 gestegen tot
2.819 in 1977.
Leber hoorde over het afluisteren van de KBW
eind januari en hij besloot af te treden toen
juridische deskundigen hem meedeelden dat de
wet die particuliere woningen beschermt, ook van
toepassing is op vertrekken die als kantoorruimte
worden gebruikt.
Leber vertelde tegen Der Spiegel dat hij niets
hiervan wist toen hij op 26 januari in de Bondsdag
meedeelde dat het enige geval van ongeoorloofde
spionage door de militaire inlichtingendienst dat
hem bekend was, het afluisteren was geweest van
de flatwoning van zijn secretaresse.
In de verklaring die het ministerie van defensie
over Lebers aftreden had willen geven maar waar
Schmidt een stokje voor stak, stond volgens de
ex-minister dat het geval van het afluisteren van
de maoistische beweging de absoluut enige reden
voor zijn opstappen was, omdat hij er de politieke
verantwoordelijkheid voor op zich nam.
82-jarige
ergert zich
niet
Van een onzer verslagge-
EMMELOORD - 82-jarige
mevrouw B. Nieland uit
Emmeloord is niet op de
kast te jagen. Zij won dan
ook de eerste open kam
pioenschappen Mens erger
je niet, die dit weekeinde
in Emmeloord werden ge
houden.
120 deelnemers uit het hele
land streden om de eer. Het
is de bedoeling deze kam
pioenschappen jaarlijks te
gaan houden. De opbrengst
van dit jaar (f 1111,11) is
bestemd voor de ziekenver-
eniging De Zonnebloem.
Johannesburg (RTR) - De am
bassadeur van de Verenigde
Staten bij de Verenigde Naties,
Andrew Young, heeft in een
interview dat in Johannesburg
Daily Mail noemde Young de
pogingen van Smith, gevaarlijk
omdat zij geen burgeroorlog
kunnen voorkomen". Over de
situatie in Zuid-West-Afrika
YYD-defensie Neutronenbom uitspelen
specialist: tegenover Warschau-pact
is gepubliceerd, gezegd dat de (Namibië) zei Young dat dit i
pogingen van premier Ian probleem was dat alleen gere-
Smith van Rhodesië zijn pro- geld kon worden door samen-
bleem intern te regelen, waar- werking tussen Zuid-Afrika en
schijnlijk zullen leiden tot gro- het Westen,
tere geweldadigheid.
In zijn interview met de Rand Hopelijk leiden vreedzame op
lossingen voor Namibië en Rho
desië tot positiever samenwerk
ing tussen het westen en Zuid-
Afrika op andere omstreden
punten, aldus de ambassadeur.
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG In tegenstelling
tot de Tweede Kamerfracties
van PvdA en CDA, die intussen
ae neutronenbom hebben afge
wezen, heeft de VVD-fractie in
deze zaak nog geen duidelijk
standpunt ingenomen.
VVD-defensiespecialist Ploeg
liet zaterdag voor de Vara-radio
weten, dat zijn fractie nog geen
nee wil zeggen, omdat de neu
tronenbom door de Navo-part-
ners als wisselgeld achter de
hand kan worden gehouden bij
de onderhandelingen over even
wichtige troepenvermindering
tussen Navo en Warschau-pact.
„De Navo zou kunnen besluiten
van de invoering van de neutro
nenbom af te zien als het War
schau-pact bereid is, zijn over
macht aan conventionele wa
pens, met name tanks, in cen
traal Europa te verminderen."
Hij zei dat hij ten aanzien van
de problemen in het zuiden van
Afrika bleef hopen op het soort
boude stappen dat president Sa-
dat van Egypte in het Midden-
Oosten heeft gezet.
Young herhaalde dat de aanwe
zigheid van Cubaanse troepen
in Angola een positieve factor
was bij het ontwikkelen van een
stabiele en ordelijke samenle
ving.
VERNON, Canada (AFP) Premier Pierre Trudeau
van Canada heeft zaterdag in de stad Vemon gezegd
dat de Russen de brokstukken van de verongelukte
satelliet Kosmos 954 alleen kunnen terugkrijgen,
wanneer zij de bergingskosten betalen. Die belopen
inmiddels al een miljoen dollar. De door kernenergie
aangedreven Kosmos stortte op 24 januari boven
Canada neer.
Tot nu toe zijn vijf brokstukken
van de Kosmos gevonden. De
Canadese autoriteiten zullen
echter geen Russische deskundi
gen toelaten om de stukken van
de satelliet op te halen. Zater
dag is een bijzonder gevaarlijk
radioactief brokstuk, gevat in
een dikke mantel van lood, via
een helikopter overgebracht
naar de provinciehoofdstad Ed
monton. Het brokstuk gaf veer
tig keer meer straling per uur
af dan de veilige dosis die een
mens per jaar mag ontvangen.
Volgens de Russische ruimte-
vaartgeleerde Leonid Sedov,
voormalig vice-voorzitter van de
internationale astronautenfede
ratie, heeft de Kosmos geen
menselijk leven in gevaar ge
bracht. De Kosmos is kennelijk
uit de koers geraakt door een
botsing met een ander object in
de ruimte, aldus Sedov.
LISSABON (DPA) - De bron
zen kop van het standbeeld van
de in 1970 overleden dictator
van Portugal Antonio de Olivei-
ra Salazar is in de nacht van
zaterdag op zondag voor de
tweede keer van zijn torso ge
scheiden.
Het standbeeld in de geboorte
plaats van Salazar in Santa
Combo dat op 300 kilometer ten
noorden van Lissabon ligt, werd
in 1975 door onbekenden ont
hoofd. De bronzen kop werd
niet meer teruggevonden.
Aanhangers van Salazar lieten
een nieuw afgietsel maken en
probeerden de kop gisteren
weer op de romp te plaatsen,
wat met hevige gevechten ge
paard ging. De aanhangers van
de vroegere autoritaire premier
zetten de 40 kilo zware kop
daarom in de nacht van zater
dag op zondag zonder enig cer-
monieel in het geheim op de
romp.
In de vroege ochtenduren heeft
de rijkspolitie hem er weer afge
haald.
Tragische dood
drugsmokkelaar
LIMA, (Reuter Een 20-jarige
Amerikaan is zaterdag aan
boord van een vliegtuig met
bestemming Los Angeles over
leden omdat de plastic pakke
tjes met cocaine die hij in zijn
maag meesmokkelde, open
barstten.
Allan MCQueen uit Kansas Ci
ty had de 45 zakjes ingeslikt
alvorens aan boord te gaan van
een vliegtuig van de maat
schappij Varig in Lima. Een
half uur na vertrek werd hij
ziek en hij stierf aan boord. Het
stoffelijk overschot is in Noord-
Peru uit het toestel gehaald.
De door een lawine
overvallen auto bij
het Italiaanse win
tersportcentrum
Cervinia. aan de
voet van de Matter-
horn. Zes personen
kwamen daarbij om
het leven.
Kolonel
blijkt vrouw
te zijn
CHILPANCINGO, (AFP) -
Een Mexicaanse kolonel
van 85 jaar, held van de
revolutie van 1910 en on
derscheiden wegens moed,
heeft 66 jaar verborgen
kunnen houden dat hij een
vrouw was. Dit feit kwam
bij toeval aan het licht in
een militair hospitaal in
Chilpancingo in het zuiden
van Mexico.
Amelia Robles had op 19-
jarige leeftijd het geweer
gegrepen in de opstand te
gen de dictator Porfirio
Diaz. Ze was later automa
tisch opgenomen in het Me
xicaanse leger, zonder ad
ministratieve of medische
plichtplegingen. Ze is moe
der van een dochter. Ze
had alleen maar haar voor
naam veranderd in Amelio.
WASHINGTON (AFP) De Verenigde Staten hebben kortgeleden
een torpedojager van de Zesde vloot ter versterking naar de Rode
Zee gestuurd. Het besluit is een week geleden genomen toen de
Amerikaanse inlichtingendienst overtuigd was dat Cubaanse pilo
ten met Russische vliegtuigen bombardementen boven Somalië
uitvoerden.
In het al maandenlange conflict tussen Ethiopië en Somalië om
de Ogaden woestijn wordt Ethiopië gesteund door de Sovjet Unie.
In een interview met het Amerikaanse weekblad Newsweek voor
spelt de Somalische leider Siad Barre dat de olieproducerende
gebieden het volgende doelwit van de Russen zijn in een plan om,
wat hij noemt, geheel Afrika te ontwrichten.
Laagvliegen-
de raket
Een Amerikaanse
marine Tomahawk
raket vliegt in de
richting van de
luchtmachtbasis
Edwards nadat het
projectiel onder wa
ter werd gelanceerd
door een onderzee
boot. Het was de
eerste maal dat een
laagvliegende raket
met succes vanaf
een duikboot werd
gelanceerd.
PARAMARIBO/DEN HAAG
(ANP) Koningin Juliana en
Prins Bemhard zullen donder
dagmorgen half elf plaatselijke
tijd (het is in Nederland dan
drie uur in de middag) op het
vliegveld Zanderij bij Parama
ribo landen voor een staatsbe
zoek van zeven dagen aan Suri
name op uitnodiging van de
Surinaamse president, dr. J. H.
E. Ferrier.
Het is de derde keer dat de
koningin als regerend vorstin
naar Suriname gaat. Zij bezocht
Bondsrepubliek
in het geweer
tegen
nazi-propaganda
BONN (Rtr) De westduitse
minister van justitie, Hans-Jo-
chen Vogel, heeft in een brief
aan zijn collega's in de deelsta
ten van de Bondsrepubliek ui
ting gegeven aan zijn bezorgd
heid over de sterke toeneming
van de nazi-propaganda. Hij
pleitte voor doeltreffende te
genmaatregelen van de plaatse
lijke autoriteiten. Als dit niet
mogelijk zou zijn, zou men vol
gens hem de wet moeten aan
passen.
Dr. Vogel noemde de stroom
van boeken over de nazi-tijd, de
talloze nazi-emblemen en de
grammofoonplaten met rede
voeringen van Hitier en andere
leiders van het „Derde rijk" die
de markt overspoelen. Hij herin
nerde er aan dat volgens het
geldende strafrecht verbreiding
van propagandamiddelen van
de voormalige nationaal-socia-
listische organisaties strafbaar
is.
Vorig jaar had oud-bondskanse
lier Willy Brandt gewaar
schuwd, dat er in de bondsrepu
bliek een toenemende activiteit
n neo-nazistische groeperin
gen. Andere politieke leiders
noemden dit toen overdreven,
wijzend op de uiterst geringe
aanhang van ultra-rechtse groe
pen bij de veriezingen.
dit land eerder in 1955 en 1965.
De koningin is het eerste staats
hoofd dat een oficieel bezoek
brengt aan de republiek Surina
me sinds dat land in november
1975 onafhankelijk is geworden.
De Fellowship met de koninklij
ke gasten en hun gevolg, onder
wie de minister van buitenland
se zaken dr. C. A. van der
Klaauw, vertrekt van het eiland
Trinidad voor de Venezolaanse
kust. Koningin Juliana en Prins
Bernhard brachten daar een
privé-bezoek. De koningin
kwam uit New York van een
familiebezoek, de Prins verbleef
reeds geruime tijd in Latijns
Amerika op uitnodiging van het
Wereldnatuurfonds.
De koningin en prins hebben in
Suriname een druk programma
af te werken. Zo zijn diverse
excursies gepland, onder andere
naar het indianendorp Koewa-
malasamoetoe en het grootste
ontwikkelingsproject in Surina
me, de bauxietwinning in het
Bakhuysgebergte.
Woensdag 15 februari zal het
koninklijk echtpaar weer naar
Nederland terugkeren.
Frans dorp: geen
kerncentrale, geen
Nederlanders
BAGNO LS-SUR-CEZE, (AFP)
De 321 inwoners van Vene-
jean willen in hun dorpje geen
kerncentrale en geen vakantie
dorp voor Nederlanders.
Over de twee onderwerpen
werd gisteren een volksraadple
ging gehouden, waarbij 83 pro
cent de projecten niet in het
belang van de plaatselijke land
bouw vond.
Landbouwers en milieubescher
mers hadden stelling genomen
tegen de bouw op de oever van
de Rhone van 278 bungalows
door een Nederlandse make
laardij. Weliswaar had een vori
ge gemeenteraad de grond daar
voor verkocht, maar volgens de
dorpelingen is dat onder het
verschaffen van „twijfelachtige
informatie" gedaan en hadden
de plaatselijke landbouwers
geen inspraak.
Lawines
eisen 21
levens
CHAMONIX (Reu-
ter-AFP) - In het
afgelopen week
einde zijn in de
Franse, Italiaanse
NEW YORK (Rtr) President
Nixon wiste zelf een deel van
het geluidsbandje van het Witte
Huis uit dat later zo'n belangrij
ke rol zou spelen bij de afloop
van de Watergate-affaire. Dit
meldt het Amerikaanse tijd
schrift New York Magazine in
een artikel over het binnenkort
verschijnende boek over Water
gate van de hand van Bob Hal-
deman, de voormalige chef van
de staf van het Witte Huis. Het
boek krijgt de titel: „Het einde
van de macht".
Het tijdschrift haalt in zijn arti
kel „familiekringen rond Halde-
man" aan, die zeggen dat het
boek ook een tweede Watergate-
mysterie onthult, t.w. dat „Deep
Throat" de schuilnaam was van
Fred Fielding, medewerker van
Witte Huis-adviseur John Dean.
„Deep Throat" was de naam van
de bron waaruit de Washington
Post putte voor het onthullen
van details over de Watergate-af
faire die uiteindelijk in 1974 zou
leiden tot het ontslag van presi
dent Nixon.
Een van de geheimen van het
Watergate-schandaal was wat
precies gebeurde met een van de
geluidsbandjes waarvan ruim 18
seconden bleken te zijn uitge
wist. Volgens de bronnen die het
tijdschrift citeert zegt Haldeman
in zijn boek dat Nixon hiervoor
zelf verantwoordelijk was. „Ni
xon was van plan alle geluids
bandjes van het Witte Huis na te
lopen en alle opnamen van be
zwarende gesprekken uit te wis
sen, maar hij realiseerde zich
spoedig dat hiermee jaren ge
moeid zouden zijn", aldus de
bronnen.
en Oostenrijkse Al
pen zeker 21 men
sen als gevolg van
sneeuwlawines om
het leven geko
men.
Nadat zaterdag in
Frankrijk al 12 do
den waren geval
len, werd gisteren
in de buurt van
Chamonix een ge
zelschap van zes
Zwitsers door een
lawine getroffen.
Een van hen kwam
om, terwijl drie ern
stig gewond waren.
In de omgeving
van het Italiaanse
skicentrum Cervi
nia verloren zes
mensen het leven
doordat een lawine
neerkwam op een
bergweg waarop zij
met hun auto re
den. In Oostenrijk
kostte zaterdag
een lawine aan
twee skiërs het le
ven.
Brandbom
men als
protest
Studenten hebben
gisteren in Rome
met brandbommen
(Van onze correspondent Roger Simons)
Londen Hoewel geen absolute zekerheid
bestaat betreffende zijn geboortedatum
het kan namelijk ook 6 februari 1477 in-
plaats van 7 februari 1478 geweest zijn -
wordt morgen het vijfde eeuwfeest gevierd
van de geboorte van de Heilige Thomas
Morus, in Engeland algemeen bekend als
Sir Thomas More, rechtsgeleerde, humanist
en schrijver van ondermeer het wereldbe
roemde „Utopia". Er is echter geen officieel
feestprogramma, want Thomas More herin
nert de Anglicanen nog te sterk aan de
achtergrond van hun aanslepend conflict
met Rome.
Kardinaal Basil Hume, aartsbisschop van de
katholieke kathedraal van Westminster,
draagt morgen in de Londense gemeente
Chelsea een mis op ter nagedachtenis van
Thomas More, die daar een huis had op de
plaats waar Beaufortstreet nu in de richting
van de Battersea Bridge loopt. Kardinaal
Hume vertelde ons dezer dagen, dat hij vast
van plan was ook een bezoek te brengen
aan de merkwaardige Thomas More-ten
toonstelling, die tot 12 maart te zien is in
de National Portrait Gallery van Londen.
Deze verrassend stemmige en algemeen
boeiende expositie draagt de titel: „Trouwe
dienaar van de koning, maar eerst die van
God." Dat waren de laatste woorden van
Thomas More toen hij op 6 juli 1535 in de
Tower van Londen onthoofd werd op de
leeftijd van 57 jaar. Achttien jaar tevoren
was hij in dienst getreden van koning Hen
drik de Achtste, die hem had gezegd: kijk
eerst naar God en pas dan naar de koning.
In die tijd had Hendrik VIII nog geen
politieke of religieuze zorgen. Hij was ge
trouwd met de weduwe van zijn oudere
broer, Catharina van Aragon. Hij kende
Thomas More als een groot staatsman, di
plomaat, humanist, gevierde auteur en clas
sicus, voorzitter vap het Hogerhuis en Hoog
ste rechter. Thomas More werd de vertrou
wensman van koning Hendrik VIII. Hij was
machtig en welgesteld.
More en z'n vijfde en laatste vorst leefden
in een tijd van geweld en gebrek aan tole
rantie. De bekende huwelijksproblemen van
Hendrik VIII, die „Verdediger van het ge
loof" wilde zijn, leidden tot een onherstelba
re breuk met Rome. Als overtuigd katholiek
kon Thomas More de daden van z'n vorst
niet goedkeuren. Op een gegeven moment
moest hij kiezen tussen zijn leven en de stem
van zijn geweten. Hij koos het martelaar
schap. Gods trouwe dienaar zijn was voor
hem belangrijker dan al het andere.
In de National Portrait Gallery worden bij
na 300 voorwerpen tentoongesteld, die ver
band houden met Sir Thomas More. Schilde
rijen, manuscripten, oude prenten, delicate
portretten, getekend of geschilderd door
Hans Holbein en afkomstig uit de privever-
zameling van koningin Elizabeth de Tweede,
brengen zijn leven in beeld. Er zijn ook een
paar zeldzame dingen bij, waaronder een
fraaie houten drinkbeker, met zilveren ban
den, die zou hebben toebehoord aan Thomas
More.
De portretten van Holbein en andere arties
ten geven ons een duidelijk idee van de
personen, die een rol hebben gespeeld in het
leven Thomas More: zijn drie aantrekkelijke
dochters (hij heeft vier kinderen gehad,
maar verlangde vaak naar een kloosterle
ven), die hij een even goede opvoeding gaf
als zijn enige zoon; zijn wijze vader met de
geamuseerde blik in de ogen (hij was een
man die zelf geen hoge dunk had van het
huwelijk en toch driemaal trouwde), paus
en prelaten, onder wie Julius de Tweede, „II
Terribile", zoals hij genoemd werd door
Erasmus, zijn Antwerpse vriend Pieter Gil
lis, aristocraten en hofdignitarissen, pries
ters en leiders van de reformatie. Thomas
More bezocht Antwerpen in 1515. Op de
Londense tentoonstelling hangt een fraaie
houtsnede waarop het Antwerpen van die
tijd afgebeeld is. Ook de portretten, die
Erasmus en Pieter Gillis van zich lieten
schilderen door Quinten Matsijs en die ze
in mei 1517 naar Thomas More in Calais
stuurden, prijken nu op de expositie in
Londen.
De twee belangrijkste portretten, beide ge
schilderd door de Duitser Hans Holbein, zijn
echter die van Hendrik VIII en Sir Thomas
zelf. De humanist More ziet er erg bedacht
zaam en ernstig uit. Hij draagt een grote
gouden ketting die hoort bij zijn ambt als
Lord-Kanselier (voorzitter van het Hoger
huis) en geeft de indruk, dat hij een man
is, die de essentie der dingen zoekt en het
niet kan helpen dat ze hem ironisch stem
men.
Koning Hendrik VIII draagt kleden, overla
den met juwelen. Hij ziet er hard en bereke
nend uit, een man die vrees inboezemt, de
absolute monarch, gewend aan totale ge
hoorzaamheid. Iemand die het je nooit ver
geeft als je niet voor hem kruipt.
Een van de aangrijpendste hoekjes van deze
tentoonstelling is een sombere reconstructie
van de smalle, donkere cel in de Tower van
Londen, waarin Sir Thomas More de laatste
dagen van zijn leven doorgebracht heeft.
Het is duidelijk dat de enige uitweg voor
hem toen de dood was. In mei van het jaar
1535 werd zijn tweede echtgenote, Lad>
More, gedwongen kleren te verkopen om de
kosten van zijn eten en onderdak in dit
gevangeniscel te betalen. Documenten ir
verband met het verblijf van Thomas More
in de Tower zijn nu eveneens tentoongesteld