Andreotti opgejaagd door communisten
TWINTIGJAARVOOR
RECHTER JESPERS
Tunesische vakbondsleider
gearresteerd na onlusten
Boeïng 727
maakt zweefval
van 2,5 km
Beraad Engeland en VS
met Rhodesische
guerrillaleiders op Malta
Dajan verwacht
over twee weken
rincipe-akkoord
Afrikaanse
leider roept
op tot
boycot
verkiezin-
HOTELBRAND IN KANSAS CITY
bij
LEIDSE COURANT MAANDAG 30 JANUARI 1978
TUNIS (AFP) - De secretaris
generaal van de grootste Tune
sische vakbond, de UGTT, Ha-
bib Achour is zaterdagavond in
zijn huis in El-Menzah, niet ver
van Tunis, gearresteerd.
Na de bloedige onlusten tijdens
de staking op donderdag waar
bij volgens officiële kringen 42
doden vielen maar die, naar de
Internationale Federatie van
Vrije Vakverenigingen meedeel
de, zeker 100 mensenlevens eis
ten, werden tien leden van het
dagelijks bestuur van de UGTT
aangehouden. De twee overigen
die het niet eens waren met „de
afwijkingen" van de 650.000 le
den tellende vakbond onder lei
ding van Achour, traden af.
De minister van binnenlandse
zaken, Dhadaoui Habbablia,
deelde zaterdag mee dat er ze
ker 240 arrestaties waren ver
richt na een inval op het hoofd
kwartier van de UGTT in Tunis
en 150 bij een onderzoek op een
bureau van de vakbond in Sous-
se.
Waarnemers merkten op dat of
ficiële kringen in de afgelopen
dagen herhaaldelijk de verant
woordelijkheid voor de onlusten
hebben gelegd op de schouders
van de leiders van de UGTT.
Genoemde kringen zeiden dat
aan de ongeregeldheden een sa
menzwering tot omverwerping
van het bewind ten grondslag
lag. In Tunesië bleef het tijdens
het afgelopen weekeinde rustig,
al bleven leger en politie druk
patrouilleren.
Maar in het Franse Montpellier
bezetten Tunesische studenten
de tuin van het Tunesische con
sulaat, terwijl honderden van
hun landgenoten in Parijs voor
het consulaat demonstreerden.
JACKSONVILLE
(UPI) Het belooft
een rustige week-
eindevlucht te wor
den van een Boeing
727 van National
Airlines van Miami
naar Newark. Dan,
na 240 km vliegen
kijkt gezagvoerder
Reynaldo A. Anllo
zijn copiloot Arthur
A. MacNatte ver
schrikt aan, als plot
seling een van de
motoren uitvalt.
Koortsachtig begin
nen beiden aan de
controleprocedures
om de motor weer op
gahg te brengen,
maar het gevolg is,
dat twee andere mo-
toren ook plotseling
zwijgen. Anllo meldt
aan Miami: „Ik ben
zonder vermogen",
terwijl het vliegtuig
als een zweeftoestel
van 10.000 meter
hoogte naar lagere
regionen zweeft. Aan
boord is er. geen pa
niek. Ook niet als de
103 passagiers hun
zwemvesten moeten
aandoen. Het is een
wedloop tegen de
klok om de zware
Boeïng bestuurbaar
en in de lucht te hou
den. Na een zweefval
van 2,5 kilometer
lukt het ongelooflij
ke: een van de moto
ren komt op gang, na
twee minuten ge
volgd door de twee
andere en in Jackson
komt de Boeing vei
lig aan de grond.
UITENLAND1
jVan onze correspondent Roger
gimons)
JONDEN De Britse minister
van buitenlandse zaken, dr. Da-
pid Owen, ontmoet vandaag op
het eiland Malta de Rhodesi
sche guerrillaleiders, Joshua
plkomo en Robert Moegabe, om
le praten over de toekomst van
hun land dat zeventien jaar ge
leden unilateraal onafhankelijk
iemaakt werd door de blanke
kolonisten. Owens kritieke on-
lerhandelingen hebben plaats
>p initiatief van Londen. Zij
(porden ook bijgewoond door
|e Amerikaanse VN ambassa-
leur Andrew Young.
ffkomo en Moegabe hebben ge
weigerd deel te nemen aan de
esprekingen met premier Ian
mith over wat in Salisbury een
interne oplossing" genoemd
rordt. Smiths eigen onderhan-
elingen droegen ook niet de
goedkeuring weg van Groot
Brittannië en de Verenigde Sta
ten. Het vooruitzicht, dat pre
mier Smith misschien een „op
lossing" van de Rhodesische
kwestie wereldkundig zou ma
ken op de dag dat het Brits-
Amerikaanse gesprek met de
guerrillaleiders zou beginnen,
was geen prettig vooruitzicht
voor dr. Owen.
Smiths besprekingen zijn even
wel op het juiste moment min
of meer mislukt tengevolge van
een ruzie met bisschop Abel
Muzorevva. Bisschop Muzorewa
is wellicht de meest invloedrijke
van de gematigde Afrikaanse
leiders in Rhodesië. Steeds, vol
gens geruchten in Londen en
Salisbury, zou de bisschop zijn
onderhandelingen met Ian
Smith abrupt afgebroken heb
ben na een telefoontje uit de
Britse hoofdstad. Bisschop Mu
zorewa kreeg namelijk uit Lon
den te horen, dat een belangrijk
element in zijn toekomstige
overeenkomst met premier
Smith nooit aanvaardbaar zou
zijn voor de internationale open
bare mening.
De stem uit Londen zou het
opmaken bedoeld hebben van
twee kiezerslijsten in het toe
komstige onafhankelijke Zin-
babwe: één met de namen van
zwarte kiesgerechtigden en een
andere voor de blanken. Maar
hoewel Londen toegeeft, dat het
contact heeft gehad met de bis
schop, wordt iedere vorm van
politieke druk met aandrang
ontkend.
Groot-Brittannië hoopt op Malta
de Rhodesische guerrillaleiders
ertoe te brengen een wapenstil
stand te aanvaarden als eerste
stap in de richting van een ak
koord op basis van het Brits-
Amerikaanse vredesinitiatief.
UITBRAAK MISLUKT
Ëtiemannen en gedetineerden van de gevangenis in Clairvaux inspec-
n de uitkijktoren waarin twee tot levenslang veroordeelden door
ise scherpschutters zijn doodgeschoten. De twee veroordeelden
iadden een mislukte uitbraakpoging gedaan en hielden drie man van
iet het bewakingspersoneel in gijzeling. Een van deze liep verwondingen
ip; de andere twee bleven ongedeerd.
7 YORK/CAIRO/JERUZALEM (Rts/UPD - De Isaëlische mi-
ister van buitenlandse zaken Mosje Dajan heeft in een interview
Bet het Amerikaanse weekblad Newsweek verklaard dat er over
Wee weken een akkoord kan woeden bereikt over een gemeen-
chappelijke Egyptisch-Isaëlische verklaring van grondslagen
loor de vrede in het Midden-Oosten. Sinds het afbreken van de
nderhandelingen in Jeruzalem op 18 januari zijn er vorderingen
lemaakt. Door de Amerikaanse onderminister Atherton is een
Igyptisch voorstel aan Israël overhandigd dat uitgangspunt kan
torden voor een akkoord over het laatste nog hangende geschil-
lunt. Dajan meent met de Ëgyptenaren tot een akkoord te kunnen
iomen zonder ontruiming van de nederzettingen, en hij toonde
Ich optimistisch over deelname van koning Hoessein van Jorda-
lië aan het vredesoverleg.
n Jeruzalem heeft het Israëlische kabinet gisteren besloten tot
ervatting van de rechtstreekse onderhandelingen met Egypte. De
jomende week zal de Israëlische delegatie onder leiding van
lefensieminister Ezer Weizman weer naar Cairo vertrekken,
ti Cairo verklaarde minister van buitenlandse zaken Kamel dat
Ijii land de vredesonderhandelingen met Israël'direct wil hervat
ing mits Israël akkoord gaat met de bekende Egyptische eisen:
elfbeschikkingsrecht voor de Palestijnen en volledige terugtrek-
ting uit bezet gebied. Israël is wat het eerste punt betreft niet
ërder gegaan dan een voorstel tot beperkt zelfbestuur voor de
'alestijnen, maar de Amerikaanse onderminister Atherton zou
traël tot een compromis bereid hebben gevonden. President Carter
Du bij president Sadat, bij zijn aanstaande bezoek aan de Verenig-
|e Staten, aandringen op meer geduld bij de besprekingen. Sadat
til ook vijf Europese hoofdsteden bezoeken na zijn bezoek aan
Washington.
rak heeft geweigerd deel te nemen aan de conferentie van het
Afwijzingsfront" in Algerije, die donderdag en vrijdag wordt
phouden. Syrië, Libië, Algerije, Zuid-Jemen en de PLO confereren
an voor de tweede keer tegen het vredesinitiatief van president
adat.
Geen kamer
voor kamerlid
in Suriname
PARAMARIBO (SNA) - De in
stallatie van het carillon in Pa
ramaribo zal plaatsvinden na
het koninklijk bezoek. Tot het
uitstel is besloten omdat voor de
eerste plaatsvervangend voorzit
ter van de Tweede Kamer, C.F.
Kleisterlee, die de installatie op
uitnodiging van het Surinaamse
parlement zou bijwonen, geen
hotelruimte meer beschikbaar
is. Kleisterlee wordt nu na 15
februari in Paramaribo ver
wacht. Het was aanvankelijk de
bedoeling het carillon, dat een
geschenk is van.de Nederlandse
Staten-Generaal, in gebruik te
stellen tijdens het bezoek van
koningin Juliana en prins Bem-
hard, van 9 tot 15 februari.
NAVO is toe
aan
modernisering
WASHINGTON (RTR) - Het
nogal invloedrijke instituut
Brookings is van mening dat de
grondstrijdkrachten van de Na-
vo gemoderniseerd moeten wor
den en de gevechtstactiek van
de luchtmachten van de weste
lijke geallieerden moet worden
aangepast aan de nieuwe ont
wikkelingen om de jongste
dreiging die van de luchtmacht
van de communistische landen
in Europa uitgaat het hoofd te
kunnen bieden.
Deze mening staat in een giste
ren in Washington gepubliceerd
rapport van dit instituut Daarin
wordt voorts gezegd dat de
grondstrijdkrachten van de Sov
jet-Unie en de andere landen
van de verdragsorganisatie van
Warschau in de afgelopen jaren
zodanig zijn uitgerust met lucht
doelraketten en luchtdoelge
schut dat het mogelijk is gewor
den de jagers die de raketten en
het geschut moesten bescher
men, vrij te maken voor aanval
len op eenheden van de Navo.
Clandestien
wapenarsenaal bij
Münster ontdekt
MUNSTER - De Westduitse
politie heeft een enorm wape
narsenaal ontdekt bij een le
raar in Warendorf, vlakbij
Münster. In de villa van de
man, van wie de identiteit niet
is onthuld, trof men 500 pisto
len en revolvers aan, 300 gewe
ren, 7 automatische wapens, 30
mortieren, meer dan 1000 on
derdelen van wapens, 300.000
patronen en kogelvrije vesten.
In de woning van de leraar was
al een routine-controle uitge
voerd tijdens de ontvoerings
zaak Schleyer, maar de politie
had toen het handig verstopte
arsenaal niet gevonden.
De uitgebrande ruïnes van het hotel leven gekomen. Negen doden zijn het dodental wel tot de dertig stij-
in Kansas City. Bij de brand is een al geborgen, maar men vreest dat gen zal.
onbekend aantal mensen om het
Weer
ongeluk
Belgische
kernreactor
BRUSSEL (AP) De
Belgische milieube-
schermingsgroep
Vrienden van de Aar
de heeft gisteren te
genover het persbu
reau Belga melding
gemaakt van een
tweede ongeluk bij
een Belgische kern
reactor.
Volgens de milieube-
schermingsgroep heb
ben drie werknemers
bij de kernreactor in
de Noord Belgische
plaats Mol begin de
cember blootgestaan
aan radioactieve stra
ling, die zou zijn ver
oorzaakt door lekka
ge van koelvloeistof.
Volgens Vrienden
van de Aarde is dit
het tweede ongeluk
bij een Belgische
kernreactor dat voor
het publiek geheim is
gehouden.
(Van een onzer verslaggevers)
GENT Twee maanden nadat het proces Jespers
begonnen was, is het in diepe verslagenheid
geëindigd. Zaterdag viel het vonnis dat geen
bevrijding betekende, maar tenminste een eind
maakte aan een publiek schouwspel van twijfel
en onzekerheid. De Gentse rechter Guy Jespers
werd tot twintig jaar dwangarbeid veroordeeld
wegens poging tot moord op zijn vrouw, valsheid
in geschrifte en verboden wapenbezit. Zijn mede
plichtige Luc de Cramer kreeg vijftien jaar.
Toen Guy Jespers en Luc de Cramer vrijdagavond
schuldig werden bevonden, zaten de twaalf juryle
den bleek en verscheurd door emoties te luisteren
naar de voorlezing van wat zij zelf bij meerderheid
van stemmen hadden beslist. Zij hadden er negen
uur voor nodig gehad.
Zaterdag verliepen er vijf uren bij het bepalen
van de straf, ditmaal in aanwezigheid van de drie
rechters van het hof. Maar toen de acht heren en
vier dames van de jury in de propvolle zaal van
het gerechtshof terugkeerden, zagen zij er minder
gespannen uit. De strengheid van hun oordeel over
de schuld, gebaseerd op een innerlijke overtuiging
zonder dat slaande bewijzen aanwezig waren, trok
ken zij niet door in de strafmaat. Het blanco
strafregister van Jespers was een alibi om niet
de zwaarste straf van levenslang op te leggen. En
Luc de Cramer werd tot slechts vijftien jaar
veroordeeld omdat hij geacht werd in het avon
tuur te zijn meegelokt door zijn vriend Jespers.
Vooral garagehouder Van Renterghem profiteerde
van de mildheid van het vonnis. Nadat hij aanvan
kelijk ook van moordpoging en roof was beticht,
kon hij zaterdagavond naar huis gaan. De Cra
mers vriendin Rozeke van Laere kreeg een maand
voorwaardelijk.
Russische
western
De schurk is omsin
geld en het recht
kan zijn loop heb
ben. Dit is het sluit
stuk van de eerste
in de Sowjet-Unie
vervaardigde „wes
tern", genaamd
„Armed en Extre
mely Dangerous
(gewapend en ui
terst gevaarlijk)".
JOHANNESBURG - De
prominente Zoeloe-leider
Buthelezi heeft de zwar
ten in Soweto gisteren op
een massa-bijeenkomst
van rond 20.000 mensen
in deze zwarte woonge
meenschap bij Johannes
burg opgeroepen tot een
boycot van de verkiezin
gen op 20 februari voor
het plaatselijk bestuur
zoals de blanken die wil
len. Tevens vroeg hij ech
ter het buitenland in
Zuid Afrika te blijven in
vesteren en verzocht hij
de zwarte scholieren hun
schoolboycot die al
maanden duurt te staken.
Buthelezi. die tevens de zoge
naamde Inkatha-beweging voor
de culturele bevrijding van de
Zoeloes leidt, en zich via deze
beweging verzet tegen de onaf
hankelijkheid van Kwazoeloe,
dat in het kader van de Zuida-
frikaanse apartheidspolitiek het
thuisland voor de vijf miljoen
Zoeloesprekende zwarten in de
provincie Natal zou moeten
worden, zei dat „het verraad
door het volk zou zijn als het
deel zou nemen aan de verkie
zingen, terwijl de leider van de
zogenaamde bestuurscommissie
van tien in Soweto, Nthato Mot-
lana, in de gevangenis zit
Einde Duitse
havenstaking
HAMBURG (DPA) De have
narbeiders in de zeven Duitse
havens, waar vier dagen gele
den het werk werd neergelegd,
zijn vandaag weer aan het werk
gegaan. Partijen hebben hun
loononderhandelingen waarom
het ging, zaterdag met succes
afgesloten.
Men is het eens geworden op
een loonsverhoging van zeven
procent voor de 20.000 havenar
beiders. De werknemers hadden
negen procent geëist, maar de
werkgevers wilden niet verder
gaan dan 5,7 procent en later
zes procent. Toen besloten de
bonden tot staking.
Beslag op geld
Solzjenitsjin
Zurich (AP) De rechtbank in
Zurich heeft een rechterlijk be
vel uitgevaardigd om een be
drag van ongeveer 3,5 miljoen
gulden, dat de Russische schrij
ver Alexander Solzjenitsjin op
verschillende bankrekeningen
heeft staan, vast te zetten. De
Zwitserse belastingdienst be
schouwt het bedrag als inkom
stenbelasting, die de schrijver
nog schuldig is.
Solzjenitsjin woonde van 1974
tot 1976 in Zwitserland. Hij
heeft zich inmiddels in de Ver
enigde Staten gevestigd.
Het geld staat op naam van een
sociaal fonds voor hulpbehoe
vende Sowjets, dat door Solzje
nitsjin in Zwitserland is opge
richt
Van onze correspondent Frans Wijnands)
OME De Italiaanse communisten hou-
en onverminderd vast aan hun eisen toege-
iten te worden tot de regering in Italië,
is het niet tot een breed kabinet op
ationale basis kan komen, en als de chris-
en-democraten blijven weigeren de com
munisten in het kabinet te betrekken, dan
allen zij zelf een linkse regering formeren
n de christen-democratische partij, de DC,
b de oppositie dwingen.
ommunisten-leider Berlinguer heeft aan
et einde van een politiek gewichtige week
oor Italië het bekende standpunt van zijn
artij, de PCI, herhaald. Formateur An-
reotti heeft vorige week de leiders van alle
olitieke partijen ontmoet en gepolst in ver-
and met de formatie van een nieuwe rege-
ng; vrijdag heeft hij ook met de vakbonds-
eiders gesproken. De Italiaanse vakbonden
ebben sinds jaar en dag een belangrijke
tem in het politieke gebeuren, vandaar dat
een formateur buiten hen om kan werken.
)e standpunten zijn er de afgelopen dagen
een stuk duidelijker op geworden, waardoor
gelijktijdig het uitzicht op een snelle afloop
van de huidige crisis in Italië verduisterde.
Want er liggen ogenschijnlijk onoverkomelij
ke tegenstellingen, al blijven in Italië alle
mogelijke coalitie haalbaar.
Berlinguer dringt vooral aan op een soort
noodkabinet, een regering op brede basis
waarin alle democratische partijen zitting
hebben en dat vooral een economisch urgen
tie-programma moet afwerken.
Inmiddels schijnen de socialisten en sociaal
democraten niet meer zoveel voor een derge
lijke oplossing te voelen. Nóg terughouden
der zijn ze als Berlinguer openlijk spreekt
van een totaal linkse regering, waarin behal
ve de communisten ook de sociaal-democra
ten, de socialisten en de republikeinen zit
ting zouden moeten hebben.
Het linkse blok kan in het parlement op een
steum van 44% van de afgevaardigden reke
nen. De DC is goed voor 38% van het
parlementaire bestand.
Berlinguer heeft op een belangrijke zitting
van de communistische partij-top gezegd,
dat hij zich een linkse regering kan voorstel
len die voor elke belangrijke stap de zaken
met de christen-democraten doorpraat,
waarna de christen-democraten zich verder
in het parlement van stemmen zullen ont
houden.
Omgekeerd exact dus dezelfde figuur zoals
die gedurende het bewind-Andreotti heeft
bestaan, toen de (linkse) oppositie ook in alle
vooroverleg was betrokken, en zich verder
onthield waardoor de christen-democrati
sche minderheidsregering kon blijven wer
ken.
Het is duidelijk dat de kleine coalitie-part
ners van de communisten, de socialisten, de
sociaal-democraten en de republikeinen, be
vreesd zijn dat ze in een eventueel links
kabinet nauwelijks nog aan het woord zullen
komen en volledig overvleugeld zullen wor
den door de veel grotere communistische
partij.
In feite neigen de kleinere partijen naar een
herziening van het zes partijen-akkoord
zoals dat gedurende het kabinet-Andreotti
heeft bestaan en gefunctioneerd, zijnde een
reeks praktische afspraken waarbij ook de
liberalen waren betrokken.
De DC heeft intussen verklaard voor alles
behalve een kabinet op nationale basis be
reid te zijn. Terwijl de Amerikaanse ambas
sadeur in Italië enkele tientallen senatoren
en Kamerleden feestelijk toedronk op een
bijeekomst in de „Club van vrienden van
Amerika", hebben de christen-democraten
duidelijk gemaakt niets te voelen voor een
regeer-akkoord met de communisten, al zou
een man als Andreotti dan nog wel willen
denken aan de inschakeling van communis
tische technici in een volgend kabinet
De laatste kaart die Berlinguer uitspeelde,
lag eigenlijk al vanaf het begin van de crisis
op tafel, namelijk de eis aan het staatshoofd
om bij het mislukken van de poging van
Andreotti om een kabinet te formeren, dan
ogenblikkelijk een formateur uit de opposi
tie aan te wijzen. Dat wordt trouwens in het
hele oppositieblok gevoeld als een zeer ge
rechtvaardigde en logische eis, nadat deze
oppositiepartijen zelf de crisis hebben inge
luid.
Vakbonden
De politieke situatie is de afgelopen dagen
ook minder doorzichtig geworden na een
opzienbarend interview van de communisti
sche vakbondsleider Lama, die nadien in
Milaan de vuurproef doorstond toen hij - in
wat wel het „Italiaanse ex-Stalingrad" wordt
genoemd - enkele duizenden kritisch luiste
rende arbeiders toesprak.
Lama had eerder gezegd, dat de Italiaanse
werknemers grote offers zullen moeten
brengen terwille van een gezonder wordende
economie. Hij pleitte voor voorrang van de
werkloosheidsbestrijding, waardoor de wel
actief in dienst zijnde werknemers hun wel
vaartsverbetering tijdelijk zullen moeten af
remmen. Lama sprak over een meer behoed
zame loonpolitiek zonder vanzelfsprekende
verhogingen; hij sprak over een vrijere per
soneelspolitiek van bedrijven die -als het
om sneven of blijven bestaan aankomt - de
gelegenheid moeten hebben overtollig perso
neel te ontslaan.
Het was opmerkelijke taal voor een vak
bondsleider, en zeker een uit de communisti
sche hoek. Geopperd is dat Lama daarmee
de PCI een handje heeft willen helpen door
duidelijk te maken, dat de communisten - als
ze in de regering zitten - bereid zullen zijn
tot onpopulaire maar noodzakelijke maatre-
Oppervlakkig maakt het de indruk van fun
damentele tegenstellingen met partij-opvat
tingen en dat sterkt de anti-communisten in
hun hoop dat het linkse volksfront zal in
storten, en dat de verschillen van mening
als splijtzwammen zullen werken, waardoor
de DC alsnog de kans krijgt om met één
of meer kleinere bondgenoten een centrum
linkse regering te formeren.
Na de eerste week onderhandelen zullen de
Italiaanse politici vanaf nu hun tijd vooral
besteden om zichzelf en de anderen voor
gezichtsverlies te behoeden. Het gebruikelij
ke ritueel om de miljoenen-aanhang de in
druk te geven dat iedereen gewonnen, maar
vooral niemand verloren heeft.
