Leidse Courant | 1978 | 23 januari 1978 | pagina 9

Spectaculaire groei van
aantal trekkers in landbouw

ORvENTE FRfHT
'EMEIM B#LLBM

Gebouw verwoest, maar zaak niet

land en tuinbouw

m

PR-man Martin
Kaptein neemt
afscheid van CBT

w

UITEENLOPENDE GROENTEPRUZEN

WEINIG REDEN TOT KLAGEN BIJ BLOEMEN

BOLLENSCHUREN NIET MEER VOOR EEUWIG

Zware brand verwoest\
bedrijf in Wateringen!

LEIDSE COURANT/

MAANDAG 23 JANUARI 1978 PAGINA 9

Englebert uit Voorschoten laat op de Landbouw RAI een nieuwe
vinding zien. Een sproeimachine met een ophangingssysteem, waar
mee men zowel een vlak als een hellend terrein kan bewerken.

DEZE WEEK TIENDE LANDBOUW-RAI

AMSTERDAM Als ergens uit blijkt, dat de land- en tuin
bouw in de afgelopen twintig jaar gemechaniseerd is, dan is
dat wel uit de spectaculaire groei van het aantal landbouwtrek
kers. In 1960 schaften de boeren er zich nog ruim tachtigdui
zend aan. Tien jaar later waren het er al bijna tweemaal zo
veel. Vorig jaar bedroeg het aantal ingevoerde trekkers 17.000
stuks, zodat - als deze ontwikkeling doorgaat - verwacht mag
worden, dat men binnen enkele jaren de tweehonderdduizend
bereikt.

Cijfers verstrekt door de
Landbouw RAI, die deze week
- voor de tiende keer - gehou
den wordt in Amsterdam. On
getwijfeld heeft deze tentoon
stelling, die vorig jaar 102.466
bezoekers trok, in het proces
van de mechanisatie in land
en tuinbouw een belangrijke
bijdrage geleverd.

Speciaal werk

nieuwste werktuigen en ma
chines, die in de land- en (gro
ve) tuinbouw worden aange
wend. De trekkers zijn daar
van een belangrijk onderdeel,
hetgeen ondermeer blijkt uit
het feit, dat er thans in Neder
land bedrijven zijn, waar meer
trekkers aanwezig zijn dan
vaste arbeidskrachten. Ze
worden dan vaak gebruikt
voor speciaal werk. Oudere
exemplaren worden dan niet
ingeruild, maar blijven dienst
doen op het bedrijf. Gunstig is

de laatste jaren de ontwikke
ling van de veiligheid en de
zorg voor de gezondheid van
de bestuurder. Bescherming
tegen kantelen, achterover
slaan, doofheid, weersinvloe
den en dergelijke krijgt steeds
meer aandacht.

Ook bij de aardappelrooima-
chines is heel wat veranderd.
Vroeger moest men vroeg bij
de rooidemonstratie zijn,
want anders waren vrijwel al
le machines door mankemen
ten tot stilstand gekomen. Nu
moet men er weer tijdig bij
zijn anders hebben ze hun
veld al gerooid.

Melkwinning en de opslag op
het bedrijf is een onderdeel,
waarbij ook de mechanisatie
in volle gang is. Op nog heel
wat bedrijven wordt met de
hand gemolken, maar de toe
name van melkmachines is op
vallend. In 1960 waren er ruim

achtendertigduizend. Tien jaar
later ruim 85.000, dus was hun
aantal meer dan verdubbeld.
Nu is waarschijnlijk de hon
derdduizend wel bereikt
Melkbussen maken plaats
voor melktanks, maar voordat
de laatste bus een museum
stuk wordt, zullen er vrijzeker
nog verscheidene jaren zijn
verlopen.

Ook de automatisering deed
bij de melkveehouderij zijn in
trede. Het afnemen van de te
pelbekers, zodra de melk
stroom minimaal is geworden,
de hoeveelheid krachtvoer per
individu door een plaatje om
de hals met een codenummer
zijn enkele voorbeelden.
Wie zelf wil gaan kijken wat
twintig verschillende landen
aan landbouwmachines te bie
den hebben kan dagelijks van
negen tot vijf uur in de RAI
terecht (toegangsprijs 7.50).

DEN HAAG Per 1 februari
zet de heer B. M. Kaptein een
streep onder zijn succesvolle
carrière bij het Centraal Bu
reau Tuinbouwveilingen
(CBT). Hij start een interna
tionaal bureau voor commer
ciële communicatie. Het is
evenwel geen definitief af
scheid, zo vertelt de scheiden
de topman var. de CBT-afde-
ling „Reklame en public-rela
tions". Gedurende anderhalf
jaar blijft de heer Kaptein
nog pr-adviseur bij het CBT.

't Is de laatste jaren allemaal
zo gewoon geworden. Via ra
dio en tv in dag- en weekbla
den worden de tuinbouwpro-
dukten aangeprezen. De slo
gans „Vers is gezond" en
„Snoep verstandig, eet een ap
pel" liggen voor op de tong
van de consument. Spreek
woorden zijn het! Ook interna
tionaal zingt Holland het hoog
ste lied. Met sympathiek stunt
werk en een continue stroom
aan informatie. De inspireren
de motor achter deze publici-
teitsmachine was de heer Kap
tein. Samen met een enthou
siast team van medewerkers

zette hij in de afgelopen der
tien jaar een uniek promotie
apparaat op poten.
Met genoegen kijkt de heer
Kaptein terug op het vele
stuntwerk waarmee hij de
tuinbouw keer op keer in het
middelpunt van de belangstel
ling plaatste. De heer Kaptein:
„De media, tv, radio en schrij
vende pers, staan open voor
ons nieuws. Het gaat er om op
deze behoefte professioneel in
te spelen. Enkele voorbeelden.
De opening van het fruitsei-
zoen. Introduktie van nieuwe
groentesoorten of appelrassen.
,En in het buitenland: recep
tenwedstrijden. opstelcompeti-
tes, etcetera."

De heer Kaptein wist deze
actie altijd zo op te zetten, dat
er een stortvloed van publici
teit op volgde. De meest pro
minente VIP's werden als het
ware voor de groente- en
fruitkar gespannen. Cruyff,
Tom Okker, Prins Bernhard
en binnenkort July Andrews.
In het naargeestige wereld
nieuws zijn deze promoties
tunts voor een gezond en lek
ker produkt lichtpuntjes.

Over licht gesproken: het nieu

VIP's Okker en Cruyff bij de uitreiking van de Salad Bowl in Engeland

we beeldmerk, het zonruge
meisje, prijkt nu op vrijwel
alle eenmalige verpakkingen.
En op de folders en op de
recepten en op de affiches.
Dit beeldmerk sloeg interna
tionaal ernorm aan.

Met de tuinders onderhield de
heer Kaptein altijd een weder-
wijds inspirerend contact. „De
Nederlandse telers staan bij
zonder positief tegenover re
klame voor hun produkt.
Soms is het gewoon moeilijk
om ze te overtuigen dat het in
bepaalde gevallen weinig of
geen zin heeft." Op tal van
bijeenkomsten met de telers
lichtte hij zijn formule „sim
pel, sympathiek en verras
send" toe. Aardbeien werden
zo omgedoopt in zomerkonink-
jes en paprika's gaan het leven
verder door als het duo Rood
en Groen.

In vaktermen kwam het hier
op neer. Ten eerste: reklame.
Folders, spots, affiches etcete
ra. Ten tweede: public rela
tions. Een verlengstuk van de
reklame, gebruikmakend van
de mogelijkheden voor vrije
publiciteit. Ten derde: sales
promotion. Dit betreft hoofd
zakelijk het voorlichten van de
inkopers. In West-Duitsland
verschijnt daartoe „Holland
Aktuel" en in Engeland „Hol
land on offer". En ten vierde:
de merchandising. Met de me
dewerking van de handel de
consument voorlichten. Bij
voorbeeld via winkelmateriaal
en winkelacties. Langs deze
lijnen zette de heer Kaptein
zijn reklamecampagnes uit.
Met succes. Daarvan spreken
de recente hoofdstukken uit
de roemruchte CBT-historie
boekdelen.

Op het ogenblik lopen de prijzen voor ver
schillende groentensoorten sterk uiteen.
Voor sommige gewassen worden prijzen van
4 tot 5 gulden per kilo betaald, terwijl voor
andere gewassen een prijs van slechts enke
le centen per kilo tot stand komt. Voor de
glasgroenten is de afgelopen week gunstig
verlopen. De vraag naar andijvie was bijzon
der goed, de prijs vertoonde een stijgende
lijn en liep op tot 2,70 per kilo. Het is
echter lang niet zeker of deze gunstige situa
tie lang zal duren, omdat de aanvoer spoedig
groter zal worden. Daarnaast is er sprake
van een behoorlijke import van Italiaanse
en Franse andijvie. Het is wel interessant
om te weten dat de prijs voor deze andijvie
gemiddeld 1,40 per kilo bedroeg. Een vaste
prijsvorming bij andijvie lijkt niet voor de
hand te liggen.

Radijs

De aanvoer van radijs valt sterk terug, dit
zal nog wel enige weken voortduren, voordat
er weer sprake is van groei in de aanvoer.
Onder de huidige weersomstandigheden,
vooral door weinig licht is het groeitempo
van de gewassen bijzonder laag^De kwali
teit van de radijs kan goed genoemd wor
den. De afzet vindt zijn weg vlot op zowel
de binnenlandse markt als op de West-Duit
se markt. Op donderdag 19 januari lag de
hoogste notering op 81 cent per bosje. Er
mag op vaste prijzen gerekend worden
waarbij hogere prijzen lang niet uitgesloten

Sla

Het aanbod van glassla pakte de afgelopen
week wat kleiner uit. Opvallend was het zich
handhaven van de prijs. Dit kan alleen
toegeschreven worden aan sterke vraag.
Kwalitatief vallen de resultaten nog wat
tegen, door het donkere weer is de sla los
en gerekt van vorm. Omdat er vrij veel sla

Komkommerplant

in polyzakjes wordt aangevoerd heeft het
gewas minder te lijden en ziet het er nog
aantrekkelijk uit Op de West-Duitse markt
is er vooral activiteit van Frankrijk en Italië.
Vorig jaar exporteerde Frankrijk in de
tweede week van januari 245 ton tegen thans
825 ton.

Deze concurrentie zal nog wel enige tijd
aanhouden en kan zelfs groter worden. In
het Nederlandse aanbod van sla wordt wei
nig verandering verwacht. De prijs zal hier-
ddor gelijk blijven of iets lager uitvallen.
Voor spinazie werd de afgelopen week een
prijs betaald die soms nog boven de 4
gulden per kilo steeg. Voor rode paprika's
lag de prijs tussen de ƒ5,95 en 8,40 per
kilo.

V ollegrondsgroenten

De vollegrondsgroenten stellen wat de prijs
vorming betreft over het algemeen teleur.
Het met 100 ton afnemen van het krotenaan
bod heeft er niet toegeleid dat er hogere
prijzen tot stand kwamen. Er is ook betrek
kelijk weinig export van kroten. De prijs
voor kroten ligt tussen de 9 en 21 cent per
kilo. De aanvoer zal kleiner worden, de prijs
kan daardoor iets oplopen. De aanvoer van
waspeen is flink gegroeid en kwam op 1200
ton terecht. De handel weet maar moeilijk
een weg voor dit gewas te vinden, zeker als
het om dergelijke hoeveelheden gaat. De
prijsvorming verloopt dan ook erg moei
zaam. Voor de binnenlandse peen kwam de
prijs niet hoger dan 28 cent per kilo. De
exportpeen liep in prijs op naar 45 cent. De
concurrentie die vooral van Frankrijk ver
wacht mag worden, is slechts van geringe
omvang. Ook daar heeft men weinig haast
met het rooien bij matige prijzen. Voorlopig
ziet de situatie er nog niet zo florissant uit.
Voor spruiten trad er een verbetering op
Het nog altijd ruime aanbod door sterke
binnenlandse- en exportvraag vindt wat
makkelijker zijn weg. De prijs liep op naar
90 cent per kilo. Als de aanvoer wat kleiner
gaat worden kan de prijs zich handhaven.
Voor groene kool wordt bijna de minimum
prijs van 16 cent per kilo betaald. Het ziet
er wel naar uit dat het daar op uitdraait
omdat er grotere aanvoeren verwacht wor
den. Voor savoyekool lag de prijs op gemid
deld 23 cent per kilo, ook hier komt de prijs
onder druk door een groeiend aantal. Het
meest sombere beeld is de totstandkoming
van de groentenprijzen die de markt geeft
voor rode en witte kool. Deze beide groen
tensoorten brachten slechts gemiddeld 7,5
cent per kilo op. Men kan zich afvragen wie
daar nog van kan leven, waarschijnlijk al
leen de handel en de consument, de koolte
ler beslist niet

In grote lijnen lag de gemiddelde prijs van
de bloemen aan de CCWS lager dan in de
voorgaande week, ook al was die vergeleken
bij die van dezelfde week in het vorig jaar
gunstiger. Mede doordat de aanvoer groter
was bleef het omzetbedrag van bloemen op
bijna dezelfde hoogte, namelijk
8.550.835,14 bij een aanvoer van 18.967-232
bos of stuks tegen een aanvoer van
16.789.691 voor 8.955.836.84 in voorgaande
week. Vorig jaar met een aanbod van
16.102.984 bos of stuks bedroeg het omzetcij
fer in dezelfde week 7.502.876,31. Als ge
heel was er weinig reden tot klagen over
de afgelopen week, ook al waren voor som
mige bloemen de gemiddelde prijzen iets
lager, maar wel hoger dan vorig jaar. Met
de irissen zat het niet best, thans een gemid
delde prijs van 23 cent, vorig jaar 43 cent
en vorige week nog 35 cent. Weliswaar was
nu de aanvoer aanzienlijk groter hetgeen de
prijs dus dwars kan zitten. Ook met de
tulpen wil het nog niet zo best al lagen die
met 24 cent op hetzelfde peil van vorig jaar
om deze tijd. De aanvoer van buitenlandse

bloemen was afgelopen week nogal gestegen
en gaf een omzetcijfer van 168.473.75,
ruim het dubbele van voorgaande week en
die van het vorig jaar. Het aanbod van
potplanten begint zich uit te breiden mede
als gevolg van de zachte weersomstandighe
den en er is goede vraag waardoor de
prijzen redelijk blijven. Het totale omzetbe
drag aan de CCWS was afgelopen week
9.604.676,28 tegen 8.172.222,32 in dezelf
de week van het vorig jaar.

Wat gemiddelde prijzen met tussen haakjes
die van dezelfde week in het vorig jaar:
Amerikaanse anjers 51 (45) trosanjers 38 (33)
anthurium 1,70 (1,63) snijgroen 15 (16) jaar-
rond troschrysanten 71 (57) jaarrond geplo
zen troschrysanten 80 (84) normaal troschry
santen 35 (46) freesia 32 (28) gerbera 79 (71)
leliekelk 71 (88) lelietak 98 (1,09) cambidium
groot 84 (92) idem 25 (24) grote rozen 74 (68)
idem klein 48 (39) baccara 79 (84) sonia 71
(63) behnda 51 (46) tulpen 24 (25).

In het algemeen verschilden de aanvoeren
niet veel van die in dezelfde week van het

vorig jaar. Alleen de freesia bleef met bijna
5 miljoen bos ongeveer een half miljoen bos
achter. Van irissen was de totale aanvoer
van 2.689.100 ruim een miljoen hoger. De
eerste maand van het jaar is in het algemeen
rustiger 'aan de CCWS als gevolg waarvan
het aanvangstijdstip van de veiling een uur
is verlaat.

Al was dus het veilingverloop de afgelopen
week niet slecht, heel wat kwekers kregen
door de storm een financiële klap die door
de verzekering in Nederland op 6 7 mil
joen gulden is gesteld, ook al ligt de hoofd-
schade meer in het gebied van de bollen
streek.

De Rampendienst van de Westlandse kwe
kers bleek overigens goed te werken en
kwam meteen in actie, zodat in vrij korte
tijd noodzakelijke hulp kon worden gebo
den, al konden de glasleveranciers de drukte
niet dadelijk aan. Voor de teergevoelige
bloemen en jonge plantjes is kassen en
warenhuizen kon met behulp van plastic in
de eerste en ergste nood worden voorzien.

In de bloembollenstreek staan nog altijd de
weldoortimmerde schuren gebouwd in de
gouden jaren van 1920-1928. Oersoliede eta
blissementen die er in het magische jaar
2000 wellicht nog zullen staan. Bij de bouw
keek men destijds niet op een stalen bint
of een eiken balk mee." of minder. Maar die
tijd is achter de rug. De bloembollenschuren
van vandaag worden niet meer gebouwd
voor de eeuwigheid. Om te beginnen is het
niet meer om te betalen en bovendien moe
ten schuren ook voor andere doeleinden
gebruikt kunnen worden.

Men zocht en vond andere bouwmethoden
en - materialen. Er kwamen schuren ge
bouwd van geprofileerde aluminiumwanden
met een laag kunststof als isolatie. Door te
kiezen voor deze methode, sloeg men twee
vliegen in één klap. De schuur stond in
minder dan geen tijd overeind en de kosten
waren belangrijk lager dan bij traditionele
bouw.

Het leek allemaal het bekende ei van de al
even bekende heer Columbus, totdat men
geconfronteerd werd met branden. Toen
bleken die materialen van kunststof - in
hoofdzaak: polystyreen, in de volksmond:
piepkruid - niet alleen goed te isoleren, maar
nog veel beter te branden. Kan men in een
volgens de traditionele methode gebouwde
schuur een begin van brand nog wel eens
in de kiem smoren, daar was nu geen sprake
meer van. Een begin van brand resulteerde
in negen van de tien gevallen in „total loss".
Zodra het kunststof eenmaal vlam heeft
gevat, is het vuur niet meer te stuiten. Niet
alleen is het gebouw in minder dan geen
tijd een prooi van de vlammen, maar ook

de inhoud. En dat laatste tikt tegenwoordig
ook lekker aan. Kostte een bol vroeger 5,-
per 100, vandaag is 15,- per 100 geen
uitzondering meer.

Boekje open

Er zijn in het bollenvak dan ook reeds
diverse grote schadegevallen geweest en het
is duidelijk dat de verzekeringsmaatschap
pijen als gevolg van dat alles elkaar niet van
uitbundig plezier op de schouders stonden
te kloppen.

De heer F. C. Cunnen van Interpolis in
Tilburg kan daar een boekje over open
doen. En dat deed hij dan ook tijdens een
bijeenkomst van de Vereniging Techniek in
de Landbouw te Wageningen. Tot nu toe
golden vrijwel dezelfde premies voor brand
verzekering - of men nu een ouderwetse
stenen schuur had of een moderne van
aluminium. Dat gaat veranderen. Wie in het
bezit is van een moderne schuur met een
isolatie van de erg brandbare „soorten"
polystyreen, kan er een onbeschaafd woord
op zeggen dat zijn premie omhoog gaat. Wie
bij nieuwbouw gebruik gaat maken van
andere en veel minder brandbare kunststof
fen, zal de premie zien zakken. Die minder
brandbare hebben echter de minder prettige
eigenschap ook veel duurder te zijn.

Eisen

Men zal trouwens ook aan de constructie
van de schuren andere eisen gaan stellen
Hoewel de experts van De Bilt beweren dat

zware stormen slechts eenmaal in de vijf en
twintig jaar plegen voor te komen, heeft
men er nu drie in vier jaar geregistreerd
En die hebben voor vele miljoenen schade
aangericht. Niet alleen aan kassen, maar
ook aan schuren. Voor kassenbouw zijn de
normen intussen verhoogd. Die kant zal het
ook opgaan bij de bouw van (bollen)schuren.
In die sector is het aanbod groeiend bij een
krimpende vraag. De concurrentie is er dan
ook moordend. Dat kan betekenen dat men
de veiligheidsgrenzen gaat verlagen om toch
maar in de markt te kunnen blijven. Zo
blijken de grote dakoppervlakten zeer
kwetsbaar te zijn; is de bevestiging van de
golfplaten niet zelden onvoldoende, laat ook
de verankering nog al eens te wensen over
en worden de windverbanden vaak te licht
genomen.

Rekening

Veel meer dan in het verleden zal de nadruk
komen te liggen op brand- en stormpreven-
tie. Dat zal een verandering van instelling
en van mentaliteit vergen. Een proces dat
tijd zal vragen. De verzekeringsmaatschap
pijen willen dit proces uiteraard wel versnel
len. Dat zou kuhnen door premiereductie te
bieden bij bouw die aan alle eisen voldoet
en door maatwerk per bedrijfsgebouw toe
te passen. Dat wil zeggen alle risicocompo
nenten van een gebouw analyseren en waar
deren in deelpremies.

Men ziet: niet alleen bij de eigenaren van
kassen wordt aan de bel getrokken, ook de
bloembollenkwekers krijgen straks de reke
ning gepresenteerd!

REVAHO WATERINGEN WERKT AAN WEDEROPBOUW

99

WATERINGEN/K WINTS-
HEUL Nog maar nauwe
lijks had een allesverwoesten
de brand het bedrijfspand van
de handelsonderneming Reva-
ho BV aan de Wateringse
Dorpskade in een ruine veran
derd of het bedrijf draaide
alweer volop, zij het dan in
een vervangende loods en
kantoorruimte.

Dat was mogelijk dank zij
Aar. van der Voort (buizen-
handel) en diens zoon, die en
kele jaren geleden de veiling
Kwintsheul kochten en daar

nu een hal van beschikbaar
konden stellen. „Ons gebouw
is volledig verwoest, maar on
ze zaak niet", zegt directeur
S.P.H. van Holstein, die zich
speciaal met de wederopbouw
gaat bezighouden, „we komen
groter dan ooit tevoren aan de
Dorpskade terug".

Op het moment, dat de brand
op donderdag 12 januari uit
brak bevond de heer Van Hol
stein zich in het buitenland.
IJlLngs keerde hij terug om
slechts te kunnen constateren,
dat er niets was overgebleven

van wat hij in dertig jaar had
opgebouwd. Omdat hij beslist
niet iemand is, die bij de pak-
ken gaat neerzitten begon hij
direct met voorbereidende
werkzaamheden voor de
nieuwbouw. Zijn zoon en me
dedirecteur P.S.N.M. van Hol
stein houdt zich nu uitsluitend
bezig met de handelsaspecten.

De vierentwintig personeelsle
den van de onderneming heb
ben van hoog tot laag zich tot
het uiterste ingespannen om
het bedrijf opnieuw aan het

draaien te krijgen. De uit de
brand geredde kantoorpapie
ren waren al gauw naar
Kwintsheul gebracht en te
drogen gelegd. „Onze kantoor
mensen zijn dag en nacht in
de weer geweest om die chao
tische papiermassa te ordenen
en binnen twee dagen wks die
warboel in een optimale admi
nistratie opgewerkt", zegt de
heer Van Holstein niet zonder
trots. „Dat geeft duidelijk aan
dat onze mensen achter de
directie staan. Gelukkig kun
nen we gewoon doorgaan en

is er ook geen sprake van
ontslagen". Wat de klanten be
treft kon Rovaho ook vooruit,
want dank zij voorraden el
ders kon men vrijwel iedereen
op zijn wenken blijven bedie
nen. Revaho is. zoals bekend,
een tuinbouwtoeleveringsbe-
drijf, waar men voornamelijk
regeninstallaties voor agrari
sche en andere doeleinden fa
briceert. Verder levert men be
nodigdheden die bij dergelijke
installaties te pas komen. Ook
handelt men in stalen en
kunststofbuizen en tal van an-

Uit onze krant van vrijdag 13 januari.

dere land- en tuinbouwbeno-
digdheden.

Uiteraard is Revaho ook dit
jaar weer vertegenwoordigd
op de NTV, de Nederlandse
tuinbouwvakbeurs, die vol
gende week in de veiling van

Bleiswijk wordt gehouden. Al
lang tevoren had men de stan-
druimte ingehuurd en heeft
men dus de gelegenheid weer
een noviteit voor Nederland
op de markt te brengen. Het
gaat om een nieuwe Zweedse

installatie, voor de ook in Ne
derland steeds meer in zwang
komende steenwolcultuur.

Daarbij wordt voor het telen
van gewassen geen grond
meer aangewend, maar ge
bruikt men matten steenwol.
Door middel van de nieuwe
installatie worden op uiterst
minutieuze wijze de juiste hoe
veelheden stoffen aan water
toegevoegd, die de planten
voor hun groeiproces nodig
hebbem. In Scandinavië wordt
deze teeltwijze al vele jaren
toegepast en heeft men er een
grote ervaring mee opgedaan.
Men teelt er zelfs al in goten,
waar uitsluitend met aan wa
ter toegevoegde groeistoffen
wordt gewerkt. Met dit laatste
syeteem worden thans ook in
het Westland proeven geno
men.