Oriëntatiereizen brengen meer duidelijkheid ÊeidóeêomcMit Gedrag Van der Feltz laten toetsen door Raad van State' SCHIPHOL GEVOELIG VOOR SPAJNMNGEN Meer dan helft van Nederlanders kijkt in kleur televisie s Werkgelegenheid echt handgeschilderd RECHTBANK VERGEEFT MOORD De Leidsche Fles t v. BINNENLAND LEIDSE COURANT pagina 9 MOLUKKEN-NOTA WORDT MET SPANNING TEGEMOET GEZIEN (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Alle tekenen wijzen er nu op dat het kabinet deze maand de laatste hand legt aan de langverwachte nota over de Zuidmolukse problematiek. Onder aan voering van vice-premier Wiegel wordt op het ogenblik bekeken of dit al door het kabinet-Den Uyl voorbereide stuk nog ge wijzigd moet worden. Algemeen wordt ver wacht dat het aantal veranderingen gering zal zijn; de grote partijen van ons land denken nogal gelijkgericht over de Zuidmo lukse problematiek. De nota werd de Tweede Kamer afgelopen zomer toegezegd in het debat over de ge beurtenissen in De Punt en Bovensmilde. Daarna ging de opstelling van start onder leiding van de secretarissen-generaal van de departementen van Justitie, Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken en CRM. Het was de bedoeling dat het stuk in oktober naar de Tweede Kamer zou gaan, maar de langdurige kabinetsformatie verijdelde de uitvoering van dat plan. Wél besprak het demissionaire kabinet-Den Uyl enkele malen de nota van de secretarissen-generaal, maar de indiening van dit hoogst belangrijke stuk werd overgelaten aan het nieuwe kabinet. Hoewel de inhoud van de Molukken-nota (zoals het stuk in de wandeling wordt ge-, noemd) nog geheim is, staat het wel vast dat alle belangrijke facetten van het pro bleem erin geïnventariseerd worden, op zichzelf al een winstpunt. Een interessant onderdeel van het stuk is de historische paragraaf, waarin uitvoerig wordt ingegaan op de gebeurtenissen op de Molukken in de jaren 1949 tot 1951. Insiders verwachten dat deze geschiedschrijving - waaraan de beste bronnen ten grondslag liggen - veel duide lijkheid zal brengen. Ook mag worden aangenomen dat de nota een aantal politieke uitspraken zal bevatten die een eind kunnen maken aan het al jaren bestaande verwijt van Zuidmolukse zijde dat de Nederlandse regering om hun zaak heendraait Het zal wel neerkomen op een uitwerking van oud-minister Van der Steel's uitspraak dat de Nederlandse regering het politieke ideaal van de Zuid-Molukkers wel respecteert maar niet deelt. Een belangrijk deel van de nota is gewijd aan de positie van de Zuid-Molukkers in Nederland. Waarschijnlijk zal het al enkele jaren bestaande Zuidmolukse Inspraakor gaan (dat geleid wordt door drs. S. Mual uit Utrecht, tevens vice-voorzitter van de Bedan Persatuan, de Zuidmolukse eenheids beweging) versterkt worden, met name zijn taak en bevoegdheden. Verder zullen moge lijkheden worden geopend voor een betere inschakeling van de Molukkers in het demo cratische proces in hun woonplaats. Een van de besproken alternatieven is, dat de Zuid molukse wijken in ons land wijkraden met bevoegdheden krijgen waardoor zowel het gevoel van machteloosheid bij de Molukkers verdwijnt als een gerichte dialoog tussen wijkraden en gemeentebesturen ontstaat of RMS-president ir. Manusama: indoc- trinatiereizen Mede ten behoeve daarvan heeft onlangs de Indonesische oud-diplomaat (en geboren en getogen Molukker) Johannes de Fretes zijn vakantie in Nederland grotendeels besteed aan gesprekken met jongere eh oudere ver tegenwoordigers van de Molukse gemeen schap hier te lande. Ook zijn thema was: laten we een eind maken aan de jarenlange problemen en samen proberen een bijdrage te leveren aan de opbouw van de Molukken. „Ik wil de Zuid-Molukkers hoop en perspec tief geven". Binnenkort zullen waarschijnlijk enkele vooraanstaande Zuid-Molukkers naar Djar- karta en de Molukken reizen; onder hen de heren Mantouw, Metekohy en Kuhuwael (oud-minister van de RMS). De toeneming van de contacten tussen Indo nesië en de Zuidmolukse gemeenschap in Nederland heeft in die gemeenschap nogal wat verwarring gesticht Enkele leiders zoals Mantouw en Soüssa, zien het nut van deze contacten in, maar anderen, RMS-president Manusama bijvoorbeeld, hebben er geen vertrouwen in. Manusama sprak in de afge lopen weken herhaaldelijk over „indoctrina tie-reizen". En onder de jongeren is er een radicale groep die ook niets van gesprekken met Indonesië wil weten. In die groep moe ten ook degenen gezocht worden die, vol gens de berichten van de vrijdag vóór kerst, een nieuw kapingsplan aan het beramen waren. voorbeeld in Genève, op gang te brengen Republik Maluku Selatan, de RMS, spannin- tussen Molukkers uit de Molukken, Djakarta gen bestaan. Met name onder de jongeren en Nederland. Dat gesprek zou door Neder- WOrden kritische vragen gericht aan de lei- land financieel mogebjk gemaakt moeten (Jers. Vooral déze vraag: U hebt een ideaal, worden. Hoe de Nederlandse regering over een vrije Zuidmolukse republiek, maar hoe déze suggestie denkt is nog onbekend, maar denkt u verwezenlijking van dit ideaal te wel is duidelijk dat zij een positieve houding bereiken? Zolang Manusama en de zijnen 1 i8n bezoeken yf11 daarop geen duidelijk antwoord kunnen ge- Zuid-Molukkers uit Nederland aan de Mo lukken. Deze bezoeken, oriëntatiereizen genoemd, ven zullen de spanningen blijven voortbe staan. In de leiding van de RMS, de ministers van worden al gefinancierd door het ministerie de regering-in-ballingschap en de Badan van CRM en er bestaat thans grote belang- Persatuan, wacht men met spanning op de stelling voor. Ook de ambassadeur van Indo- nota van de Nederlandse regering. Van deze nesië in Nederland, generaal Sutapo Yuwo- regering wordt vooral erkenning van het no, juicht deze contacten toe, zoals hij ook zelfbeschikkingsrecht van de Zuid-Moluk- tegenover ons meermalen verklaarde. kers gevraagd, maar het is, gezien recente Naar zijn mening is het vooral dienstig dat uitlatingen van Nederlandse parlementa- Zuidmolukse jongeren uit Nederland zo'n riërs, zeer de vraag of de Zuid-Molukkers oriëntatiereis ondernemen. „Zij zullen op hierin in de nota genoegdoening krijgen, een gegeven moment een keuze moeten Zeer interessant is de beantwoording van de doen: óf in Nederland blijven en van de vraag in hoeverre de Indonesische regering Nederlandse samenleving deel uitmaken, óf bereid is een bepaalde vorm van autonomie naar de Molukken gaan en meewerken aan aan de Molukken toe te staan. Volgens onze de opbouw van dit gebied dat dergelijke informaties moet men zich daarvan niet jongeren hard nodig heeft". Met genoegen teveel voorstellen. In Djakarta wordt be- heeft de ambassadeur onlangs ook zijn toogd dat in Indonesië zelf ruim 3 miljoen handtekening gezet op de visa die verstrekt Molukkers wonen (meer dan 1 miljoen op werden aan twee vooraanstaande Zuidmo- de Molukken ei lukse jongeren, Noes Solissa en Theo Thenu. ,n Indonesië) en „We zijn bereid al het mogelijke te doen om tienduizenden, bestaande misverstanden over de huidige Dat Indonesië een eenheidsstaat blijft is situatie op de Molukken en in Indonesië te duidelijk. De mate van autonomie wordt helpen wegnemen", aldus de ambassadeur, bepaald door regering en parlement in Dja- versterkt wordt. Volgens de Indonesische autoriteiten zijn de karta en de autoriteiten van de provincie Andere zaken die in de nota aan de orde spanningen met betrekking tot de Zuidmo- Molukken, aldus regeringskringen in de In- kunnen komen: de werkgelegenheid, (er is lukse gemeenschap in Nederland voor een donesischè hoofdstad. Men wil daar graag veel werkloosheid in Zuidmolukse kring), niet onbelangrijk deel te wijten aan onvol- luisteren naar de Zuid-Molukkers uit Neder- onderwijsvoorzieningen (bi-cultureel onder- doende kennis over de Molukken. De oudere iand, als zij maar niet uitgaan van een wijs e.a.) en het mediabeleid ten aanzien van Zuid-Molukkers in Nederland denken nog realisering van de RMS. de Zuidmolukkers (radio- en televisie-uitzen- teveel in categorieën van 1950 en de jonge- Het probleem blijft gecompliceerd, zoals ook dingen). ren kennen de Molukken helemaal niet. Het uit de komende nota van het kabinet-Van In de nota wordt ongetwijfeld ook aandacht gebrek aan reële perspectieven heeft onmis- Agt zal blijken. Maar de ontwikkelingen van geschonken aan de dialoog tussen de Zuid- kenbaar spanningen, met name bij de Zuid- de laatste tijd, in het bijzonder de op gang Molukkers in Nederland en Indonesië. Zoals molukse jongeren, veroorzaakt. Mogelijk gekomen gesprekken, zijn lichtpunten die gemeld, werd onlangs door (o.a.) de heer L. kunnen deze spanningen door middel van uitzicht op een betere toekomst geven. C. Mantouw, mede-voorzitter van de com- de reizen worden verminderd. - E. J. MATHIES HOOFDDORP (ANP) - Vol gens burgemeester C. van Stam van Haarlemmermeer zijn er copstant spanningen aanwezig op de luchthaven Schiphol. „Als er oorlog is in het Midden- Oosten is er spanning op Schip hol, als er vredesonderhande lingen in datzelfde gebied zijn is er ook spanning. Een proces in Duitsland, een kaping van een trein: er wordt op Schiphol alarm geslagen. Eigenlijk is Schiphol, gelegen in ons gebied, een vooruitgeschoven post in de wereld bij internationale conflicten en terroristenacties". Dit zei burgemeester Van Stam tijdens de nieuwjaaVsrede die hij hield voor het politiekorps van Haarlemmermeer. De burgemeester zei het overi- gens een juiste beslissing te vin den die destijds genomen werd, dat drie politiekorpsen zich be lasten met de veiligheid van de luchthaven. Hij roemde wat dat betreft de samenwerking tussen de gemeentepolitie, de rijkspoli tie en de luchthavenpolitie. Wel vroeg de burgemeester zich af waar de taak van de politie moest eindigen en die van het leger begint Wat Van Stam be-, treft kiest hij vóór de politie, met zonodig hulp van het leger wanneer het gaat om handha ving van orde en veiligheid op de luchthaven. Jongelui gooiden man in gracht Vier maanden cel gëèist AMSTERDAM (ANP) - De of ficier van Justitie bij de recht bank te Amsterdam heeft giste ren .een gevangenisstraf van twaalf maanden, waarvan acht voorwaardelijk, geëist tegen twee jongelui uit de staatslie denbuurt. Vorig jaar gooiden zij uit louter baldadigheid een man in de Prinsengracht. Het zijn de timmerman Philip van Z. en de huisschilder Hen drik K., beiden 20 jaar. Samen met de 18-jarige Johan S., die wegens zijn leeftijd achter ge sloten deuren wordt berecht, be roofden zij op 5 februari 1977 de heer W. Koeman van zijn portefeuille met dertien gulden en duwden hem daarna in het water. Koeman kon later door voorbijgangers op de kade ge trokken worden. „We wilden een lolletje maken en hebben er geen moment bij stilgestaan dat de man zou kunnen verdrin ken", aldus de beide verdach ten. De raadslieden van de twee jongelui vroegen om vrijspraak. Zij meenden dat hun cliënten te zwaar gestraft zouden worden en te de dupe dreigden te wor den van een soortgelijk incident waarbij een Turk verdronk. HILVERSUM (ANP) - Meer dan de belft van de Nederland se gezinnen heeft kleurentelevisie. Dat blijkt uit een onder zoek dat de NOS in de eerste maanden van bet vorig jaar heeft gehouden naar de aanwezigheid van electroniscbe beeld- en luisterapparatuur. In het begin van vorig jaar bleek 51 procent in kleur tv te kijken; een percentage dat in de loop van het jaar onget wijfeld nog is toegenomen. In 1971 bezat nog slechts vier procent van de gezinnen kleuren-tv. Dat de toeneming ten koste gegaan is van de zwart-wit- toestellen is duidelijk. Want terwijl in 1971 nog in 93 pro cent van de gezinnen een zwart-wittelevisie aanwezig was, bleek dit percentage vo rig jaar te zijn gedaald tot 60 procent. Het aantal huishou dens dat over zowel een zwart-wit als een kleuren toe stel beschikt is in die jaren van drie tot twaalf procent toegenomen. Door aansluiting op een cen traal antennesyteem of ka- beltelevise bleek 62 procent ook minstens één buitenland se zender te kunnen ontvan gen. Het gemiddeld aantal regio's bedroeg vorig jaar gemid deld twee per gezin. Omdat in vijftien procent van de gezinnen helemaal geen ra dio aanwezig is moeten er gezinnen zijn die er meer dan twee hebben. Dat bleek dan ook uit de enquete. In zes procent van de gezinnen beschikte men over drie draagbare radio's; in sommi ge gezinnen zelfs over vier. Nederlandse Flyer derde in wereldrace AUCKLAND (UPI) - Het Ne derlandse jacht Flyer bevindt zich tijdens de derde etappe van de zeilrace om de wereld op de derde plaats, achter bet leidende schip Gauloiss II en de Traite de Rome. De laatste dagen beeft de vloot in de Stille Oceaan te kampen gehad met zware storm. Verscheidenene boten hebben averij opgelopen. De Flyer verspeelde twee zei len. De omstreden muurschildering met witte verf beklad. Op politiebureau Utrecht CHILEENSE MUURSCHILDERING ONHERSTELBAAR BESCHADIGD UTRECHT (ANP) De Chi leense muurschildering op de muur van het hoofdbureau van politie in Utrecht is door het bekladden met witte verf zo beschadigd dat zij niet meer terug te brengen is in de oor spronkelijke staat Wie de klad deraars zijn is niet bekend. De politie zal een diepgaand onder zoek instellen. De muurschildering stelt de strijd voor van het Chileense volk tegen de in Chili gevestigde dictatuur. Zij werd indertijd - tijdens een Chili-week - aange bracht op de muur van het poli tiebureau met toestemming van het gemeentebestuur. De Utrechtse politie heeft echter al meermalen verzocht de schil dering te verwijderen, omdat zij een dergelijke uitbeelding op de muur van het politiebureau in strijd acht met de neutraliteit die de politie bij haar taakuitoe fening in acht moet nemen. Te gen dit verzoek is weer gepro testeerd door veertien advoca ten die zeggen dat de politie daarmee een politieke keuze doet „Door te ageren tegen de muurschildering neemt de poli tie stelling tegen democratische besluiten van het gemeentebe stuur en kiest zij ook voor het bewind in Chili", aldus de advo caten. Op de vraag, wat het nieuwe kabinet als het belangrijkste programmapunt voor dit jaar ziet, antwoordde premier Van Agt dezer dagen zonder omwegen: de werkgelegenheid. Kort daarvoor had Nederland kunnen vernemen, dat de werkloosheid weliswaar iets gedaald was, maar dat zij toch nog altijd meer dan vijf procent bedraagt. Geen wonder, dat het kabinet de werkgelegenheid bovenaan zijn beleid- süjst heeft gezet. 'Voor iedereen is dat evenwel niet van zelfsprekend. Want uit andere peilingen blijkt dat maar een klein percentage Nederlanders niet meer dan zo'n 3,5 procent de werkloosheid als het voornaamste nieuws uit 1977 be schouwt Men zou er uit kunnen opmaken dat Nederland al met de werkloosheid heeft leren leven en andere kwesties veel opvallender vindt Is zo'n hoog werkloosheidspercentage inderdaad al inge bouwd in onze leefwijze anno 1978? Misschien wel bij hen die er nog niet door getroffen zijn en derhalve ook niet merken wat het voor de werkloze betekent letterlijk niets meer om handen te hebben. Werkloosheid immers blijft een kwaal, die alleen maar destructief werkt op mens en maatschappij. Men moet zich bijvoorbeeld de situatie maar eens voorstellen van veel jongeren, die ondanks hun werk lust met geen mogelijkheid aan de slag kunnen komen. Tienduizenden jongeren, thans bezig met hun eindexamen bij wélk onderwijs ook, vragen zich nu al af wat te doen: in 's hemelsnaam maar verder studeren ja of nee? Met daarbij dan de wetenschap dat bij beroeps- en universitair onderwijs al sinds jaar en dag door het lot wordt bepaald wie kan doorstuderen. Maar hetzelfde lot bepaalt langza merhand ook voor een deel wie wel of niet kan werken. Doorbreek deze kringloop maar eens. Het ligt daarom voor de hand dat de werkgelegenheid ook voor dit kabinet programmapunt nummer een is. Welke regering zou zich kunnen veroorloven dit na te laten? De vraag is alleen hoe dit zal gebeuren. De regeringsverklaring van het kabinet Van Agt wordt o.m. om die reden met belangstelling tegemoet gezien. Kabinet Van Agt kreeg weinig vertrouwen DEN HAAG (ANP) Maar 26 procent van de Nederlanders had „veel vertrouwen" in het kabinet-Van Agt toen dat kabi net half december een feit was. Dit blijkt uit een enquête van het Nederlands Instituut voor de Publieke Opinie (NIPO) in Den Haag. „Weinig vertrouwen" in het kabinet-Van Agt had 43 procent en „helemaal geen ver trouwen" had 18 procent, 13 procent had er nog geen oordeel over. Van de 43 procent van de Ne derlanders die „weinig vertrou wen" had in het kabinet-Van Agt was 52 procent PvdA-stem- mer, 38 procent CDA-stemmer, 31 procent WD-stemmer en 65 procent D'66-stemmer. De verdeling van de 26 procent die „veel vertrouwen" had was: PvdA-stemmer 4 procent, CDA 49, WD 57 en D'66 12 procent. Raadselachtige benzinebei in Zuidwolde ZUIDWOLDE Het is voor de politie in Drente een volslagen raadsel waar de gigantische benzinebei vandaag komt, die vier meter onder de grond bij Zuidwolde is aangetroffen. Een mogelijkheid is dat de bel van 31.000 liter afkomstig is uit een illegale tank die onder gronds werd aangelegd in de tijd van de benzinedistributie en dat die tank is lekgeraakt. Men probeert de benzine nu uit de grond te pompen, vooral omdat de brandstof een nabijgelegen drinkwaterreservoir bedreigt. Het drinkwaterpompstation is na de ontdekking onmiddellijk stilgelegd omdat het gevaar voor vergiftiging te groot was. De bevolking van Zuidwolde zal nu vanuit een ander pompsta tion van water worden voorzien. w~- Serviezen, borden, kast- stellen,lampvoeteni vazen en schalen, te- geltableaus, alles puur handwerk. Ook portret ten vanaf pasfoto moge lijk! Niet alleen Delfis Blauw, ook polychroom. Kom kijken naardearlisten van De Leidsche Fles» maandag t/m vrijdag van 9tot 4 uur: donderdag- en vrijdagavond van 7 tol 9 uur. Bij aankoop certificaat van echt heid en kwa liteit. Nieuwjaarsreceptie In de rookkamer van de Tweede Kamer is gisteren voor al het kamerpersoneel een nieuwjaarsreceptie gehouden. Op de foto de heer Vondeling (rechts), voorzitter van de Tweede Kamer, in gesprek met de nieuwe VVD-fractievoorzitter Rietkerk en Erica Terpstra, kamerlid voor de WD. Medewerkers Erasmusuniversiteit over zaak Kalma: 99 ROTTERDAM (ANP) Een dertigtal wetenschappelijk me dewerkers van de Erasmusuni versiteit heeft burgemeester Van der Louw van Rotterdam advies van de procureur-gene raal aan Van der Louw om Kal ma van zijn functie te onthef fen, niet voldoende gefundeerd is. Zij wijzen er op dat Van der een methode aan dc hand ge- Feltz vrijwel onmiddellijk na daan om voorlopig geen beslis sing te hoeven nemen over de voorgestelde vervanging van hoofdinspecteur Kalma. Die methode is het laten toetsen door de Raad van State van het gedrag van procureur-generaal W. A. Van der Feltz. De medewerkers, die werkzaam zijn op het gebied van staats recht, strafrecht en privaat recht, menen dat het bindend het deelnemen van Kalma aan de demonstratie bij de Westduit- se ambassade (op de dag van de dood van drie leden van de Rote Armee Fraktion) tot de conclu sie kwam dat de hoofdinspec teur moest verdwijnen. Dat ge tuigt volgen hen van onredelijk gedrag. Ook bij het onderzoek dat de Procureur-generaal later instel de, zetten de medewerkers vraagtekens. Zij vragen zich af, waarom er niet aan de mensen die te maken hebben (gehad) met de zeden- en kinderpolitie, gevraagd is hoe zij over Kalma denken. Verder zijn de mede werkers van mening dat Van der Feltz alleen de vervanging van een politieambtenaar kan verlangen, als deze zijn werk niet goed doet Aangezien nooit is gebleken dat Kalma daarin tekort is geschoten, had Van der Feltz* aldus de medewerkers van de Erasmusuniversiteit, in het geheel geen recht de vervan ging van de hoofdinspecteur te eisen. Psychische overmacht" kunstaardewerkfabriek Rijnsburgerweg 74, Oegstgeest Tel. 01718-23166 ROTTERDAM (ANP) De rechtbank in Rotterdam heeft de 31-jarige Guus M. die in september vorig jaar de ex- vriend van de vrouw met wie hij samenwoonde heeft gedood, ontslagen van rechtsvervolging. Volgens het vonnis had M. ge handeld vanuit psychische overmaéht. Zijn vriendin, de 25-jarige Marianne B., die had geholpen bij de moord, werd veroordeeld tot één jaar en zes maanden met aftrek van voor arrest De officier van justitie had te gen beiden vier jaar geëist. Guus M. en Marianne B. hadden Gerard Dam (27) om het leven gebracht, omdat dat volgens hMn de enige uitweg was uit hun ellende. Marianne was na zes jaar met Dam te hebben ge leefd, waarin zij mishandeld werd en tot prostitutie gedwon gen, weggelopen en bij Guus ingetrokken. Maar toen Dam eenmaal haar adres had achter haald, was hij begonnen haar en ook Guus te treiteren en te be dreigen. Op de middag van de 22ste september, toen Dam bij het tweetal was om Marianne te dwingen met hem mee te gaan, sloeg Guus hem met een raam- gewicht de schedel in. Marianne was hem behulpzaam door de aandacht van Dam af te leiden. Volgens mr. G. Szegedi, de raadsman van Guus M. is het de eerste keer dat een recht bank iemand, die terecht stond wegens moord, op grond van „psychische overmacht" ontsla- geil heeft van rechtsvervolging. Vergoeding geëist na onschuldig voorarrest TILBURG (ANP) De Tilbur- ger H. van Ree (27) heeft bij de Bredase rechtbank een verzoek om schadevergoeding ingediend omdat hij zesentwintig dagen onschuldig in voorarrest heeft gezeten. De man werd in juli van het vorige jaar gearres teerd nadat hij zijn verloofde, de 24-jarige Loes Santegoets, dood in haar flat had aange troffen en daar zelf aangifte van was gaan doen. Zijn aanhouding volgde toen R. in zijn verwarring tegenstrijdige verklaringen aflegde. Uiteindelijk leidde het politie onderzoek tot de aanhouding van een Oostenrijkse buurman. Deze bekende en zal in april in eigen land berecht worden. De heer Van Ree eist minimaal een vergoeding van de kosten van rechtbijstand die inmiddels zijn oi gelopen tot meer dan tiendui zend gulden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1978 | | pagina 9