Vliegtuig met fjoeristen stort ieer bij Madeira: jO doden -Charmante vluchtelinge ~zlom tot hoogste sport ïran spionageladder Brits journalist vermoord door Palestijnse terreurgroep nnenland/buitenland Zoon Kyprianou vrij in ruil vrije aftocht van zijn ontvoerders Stap naar vrede in Midden-Oosten Premier Rozendal: Antillen gaan zich voorbereiden op onafhankelijkheid LEIDSE COURANT MAANDAG 19 DECEMBER 1977 PAGINA 7 pCHAL (liPI/Rtr) Vissersbootjes ndere kleine vaartuigen hebben acht eenentwintig overlevenden van de vliegramp met een Zwit- chartervliegtuig, dat gisteravond een gezelschap kerstvakantie# an- voornamelijk Zwitsers in zee Itte bij het eiland Madeira, voor de jokkaanse kust. Zeker twintig inzit- |en zijn omgekomen. Het zoeken zestien vermiste passagiers wordt voortgezet. Iwitserse Caravelle, met 57 mensen aan l-'j d, maakte een vlucht van Genève naar thai op Madeira. Volgens de vluchtlei- op Funchal kwam het toestel te laag liegen. De Caravelle wentelde naar be neden en stortte op 300 meter uit de kust in zee. Omdat het vliegtuig nog twee uur bleef drijven konden veel inzittenden worden gered. Volgens artsen van het ziekenhuis in Funchal zijn de meeste overlevenden niet ernstig gewond. Wel hebben velen een shock als gevolg van het ronddobberen in de koude zee. Een van de overlevenden, een Portugese dame, vertelde dat het toestel volkomen on verwacht neerstortte een minuut nadat de piloot de landing had aangekondigd. Ze zei dat het dak van het toestel openscheurde na de landing op het water. Een maand geleden verongelukte op Fun chal, dat als één van de gevaarlijkste vlieg velden in de wereld geldt, een Boeing 727 van de Portugese luchtvaartmaatschappij TAP. Daarbij kwamen 129 mensen om het leven. jodstraf voor ex-generaal bevestigd /af ei i. reERAN (AFP-AP) - Een or/aajale militaire rechtbank uk iri gisteren in Teheran de 'ijdenistraf bevestigd die twee vintertn geleden was uitgespro- ec/j;over ex-generaal Achmad en" ijkrebi. em pc- lestinè Hij was veroordeeld wegens spionage voor een buitenlandse mogendheid. De 56-jarige Moqa- rebi was onder-directeur van de afdeling planning en logistiek van de generale staf tot zijn arrestatie in september. Naar zijn eigen zeggen pleegde de betrokken mogendheid (Sovjet- Unie) chantage op hem, omdat hij vroeger contacten heeft ge had met de communistische partij. Ahilleas Kyprianou, die door leden van de Cyprische Eokabeweging (aansluiting met Griekenland) ontvoerd was. is vrijgelaten en wordt hier verwelkomd door zijn vader, de Cyprische president. Links, van hem, in het midden, gedeeltelijk zichtbaar, zijn moeder. Nicosia (AP) De Cyprische president Spyros Kyprianou heeft gisteren gezegd de vrijla ting van zijn 19-jarige zoon Achilleas, die woensdag werd ontvoerd en zondagochtend weer in vrijheid werd gesteld, te hebben bewerkstelligd door de ontvoerders een vrije af tocht te beloven. Hij zei echter te hebben gewei gerd in te gaan op de eis van de ontvoerders om 25 gevangen leden van de extreem rechtse ondergrondse beweging Eoka-b, die aansluiting van de eilandre- publiek bij Griekenland wil, am nestie te verlenen. „Ik heb geen enkele concessie gedaan", verklaarde Kyprianou. „Ik heb gezegd degenen die deze ontvoering hebben uitgevoerd te zullen vergeven". Achilleas, die in de Grieks-Cy prische nationale garde de rang van tweede luitenant heeft, ver klaarde aanvankelijk zeker te zijn geweest dat zijn ontvoer ders hem daadwerkelijk zouden terechtstellen. „Ik vroeg hen, als reserve-officier van de comman do-troepen, waardig te worden geëxecuteerd." .Hij verklaarde onmogelijk te hebben kunnen vluchten omdat hij geblinddoekt en vastgebon den was en voortdurend be waakt werd in een beschut vier kant gat in de grond van twee bij twee meter. Er waren drie of vier met automatische gewe ren bewapende ontvoerders, zei hij. De plannen die de Israëlische premier Begin in Washington heeft onthuld moeten in staat zijn de vastgelopen onderhan delingen in Cairo weer in beweging te zetten. De Palestijnse kwestie was tot nu toe bij de Egyptisch-Israëlische onder handelingen niet bespreekbaar, maar na de aanstaande nieuwe ontmoeting van Sadat en Begin zal dit anders zijn. Begin maakt met zijn voorstellen waar, dat bij de bespre kingen over een vredesregeling voor het Midden-Oosten alles bespreekbaar zal zijn: gebiedsteruggave aan de Arabi sche buurlanden, de kwestie van de Palestijnse rechten, de toegang tot de heiligdommen in „een volledig vrije stad Jeruzalem". Israëlische regeringskringen hebben daarbij laten doorschemeren dat een termijn van twintig jaar wordt overwogen, en daarmee zijn de stellingen voor de onderhan delingen ingenomen. Een dergelijke termijn is in Arabische én Palestijnse ogen namelijk onaanvaardbaar. Premier Begin heeft in zijn voorstellen getoond een open oog te hebben voor de Palestijnen in de bezette gebieden, die na eeuwen van Turkse, Britse en Israëlische overheer sing nu een zelfbeschikkingsrecht zien dagen. Hoe dat recht er in de praktijk zal uitzien, zal het onderwerp worden van stevig touwtrekken, waarbij het uiteindelijk niet alleen Eypte en Israël zijn die de dienst uit kunnen maken. Met name zal een nationaliteitskwestie gesteld worden, en voor een dergelijke regeling zijn meer partijen nodig. Het wach ten is nu of Cairo, na de nieuwe ontmoeting van Begin en Sadat kan uitgroeien tot een werkelijke vredesconferen tie voor het hele Midden-Oosten. Strijd tegen terroristen in Argentinië loopt af BUENOS AIRES (UPI) Presi dent Jorge Videla van Argenti nië heeft gisteren verklaard dat de gewapende strijd die het mi litaire bewind in het land nu al 21 maanden voert tegen linkse terroristen aan het aflo pen is, „daar hun capaciteit om tegen ons te vechten nog maar 15 procent is van die in het begin". Dit betekent ook dat de regering van plan is een lijst te publice ren van de minder dan 4.000 subversief werkende linksen die in Argentijnse gevangenissen zitten, zo verklaarde de presi dent in een interview met Britse journalisten. Videla sprak tegen dat er in Argentinië meer dan 30.000 tot 40.000 mensen zouden worden vastgehouden en dat er concentratiekampen in het land zouden zijn. De gevangenissen in Argentinië bieden slechts plaats aan 5.000 mensen, zo zei hij. idira Gandhi ïroorzaakt leuring in pngrespartij UW DELHI (UPI-AFP) idiase oud-premier Indira ii heeft gisteren ontslag len uit belangrijkste or- van de Congrespartij en lee partijvoorzitter Brah- luda Reddy de strijd aan- ,?d. Een scheuring in de ij die 30 jaar lang het land t geregeerd, is volgens rnemers vermoedelijk on lijdelijk geworden, en brief aan Brahmananda ly zei mevrouw Gandhi dat In „gevaarlijke wending" in iptreden van het werkcomi- kn het Congres was geko- jop een tijdstip dat volgend verkiezingen in verscheide- tifocujstaten worden verwacht, en he| gang van zaken zal ramp- in el' blijken te zijn voor onze en brijj en gevaarlijk voor de toe- waarirst van ons land", ischei; Bosbrand bij Sydney Een geweldig gor dijn van rook mar keert hier het ge deelte van de Bleu Mountains nabij Sydney (Australië), waar een geweldige bosbrand woedt. Een regen van as- deeltjes daalde op de stad neer. WILLEMSTAD - In de regeer periode van het huidige kabinet zullen de voorbereidingen voor de onafhankelijkheid van de Nederlandse Antillen concrete re vormen gaan aannemen. Daarbij is de regering zich er van bewust dat de Antillen niet gebaat zijn met een voortijdige politieke onafhankelijkheid zo lang voor vele belangrijke za ken nog geen bevredigende re geling is getroffen of bindende afspraken zijn gemaakt Dat zei premier S. G. M. Rozendal van de Nederlandse Antillen vrij dagavond tijdens een openbare statenvergadering, waarin hij het regeringsprogramma van zijn kabinet voor de komende vier jaren bekendmaakte. De premier zei dat geen datum voor onafhankelijkheid zal wor den genoemd voor dat overeen stemming is bereikt over de de finitieve staatkundige structuur van de Antillen, de buitenlandse betrekkingen en de externe de fensie en financiering van de interne defensie. Verder noem de de bewindsman als punten die eerst moeten worden gere geld: de afbakening van de zee- grenzen, de schulden van de Antillen aan Nederland, voort zetting van technische en finan ciële hulp uit Nederland van de associatie met de EEG. Het grootste probleem in de An tilliaanse gemeenschap is, aldus Rozendal, de grote werkloos heid, met name onder de jonge- rea De Antilliaanse regering heeft zich als voornaamste taak gesteld het scheppen van per manente en produktieve ar beidsplaatsen. Voor dit doel zal ze alle beschikbare middelen aanwenden. Speciale aandacht zal worden besteed aan de uit voering van constructiewerken, de oprichting van een her-, om-, en bijscholingsinstituut en in dien nodig aan de emigratie van werkzoekenden. Het Antilliaanse kabinet wil de komende jaren voorts het ac cent leggen op de staatkundige herstructurering van de Antil len, de sanering en herstructure ring van de overheidsfinanciën, de herziening van het onder wijssysteem en de bevordering van een coöperatief systeem, al dus premier Rozendal in zijn regeringsverklaring. an onze correspondent Ami van Vree) N In 1959 wijkt een meisje uit de naar het Westen uit. Het is de 19-jari- enate Uebelacker, geboren in Branden- bij Berlijn. De donkerharige, charman- scretaresse krijgt een baantje bij een iverij in Bonn. Zes jaar later,, in 1965, It zij aangesteld als secretaresse in het lurant van het bondsdaggebouw. Daar zij een aantal mensen van het ministe- lan defensie kennen, wat er toe leidt, zij in 1967 haar entree maakt in dit rtment als assistente van een hogere tenaar. Vervolgens wordt zij een van ecretaresses van staatssecretaris Berk en tenslotte, in 1973, belandt zij als -e secretaresse in de voorkamer van tteur-generaal Laabs, de chef van de we afdeling sociale zaken van het mi- irie. ïtzelfde jaar trouwt zij met de ex-korpo- Lothar-Erwin Lutze, die zij enige tijd ook een baantje op het departement rgt op de afdeling bewapening. Het uikelijke antecedenten-onderzoek bij indiensttreding levert geen verdachte n op. Dat is evenmin het geval, als zij aotie krijgt en in een positie komt, I :in zij gerechtigd is geheime dossiers in I en en over de sleutel van de brandkast I beschikken. in 1974 Guillaume, de adjudant van I Iskanselier Willy Brandt als spion van I Oostblok wordt ontmaskerd, uiten de e's tegenover kennissen hun verbazing I f iemand zo iets karf doen j n 1976 vraagt chef Laabs, geattendeerd le grote voet, waarop zijn secretaresse opnieuw een onderzoek naar haar I ergronden. Maar ook dit levert geen I ile verdenking op. I uni van hetzelfde jaar weet de binnen- 1 Ise veiligheidsdienst bij een routinekon- een omvangrijk spionagenet op te rol- 15 mensen worden gevangen genomen, een van hen heeft de politie niet alleen igroot aantal kopieën van geheime stuk- naar Wiegel gearresteerd wegens verdenking van spionage voor de DDR. De voldoening over de reeks opgeloste spionagegevallen is groot, al lijkt het voornamelijk om „kleine visjes" te gaan. Direkteur-generaal Laabs zegt tegenover journalisten: „Er viel hier mets te spioneren. Er zijn geen geheime stukken op het bureau van mijn secretaresse terecht gekomen. En ironisch spreekt hij er zijn vreugde over uit, dat „de communisten zich kennelijk ook al voor de sociale politiek van het ministerie van defensie interesseren". Anderhalf jaar blijft het stil rond de spionage-affaire. Tot dat afgelopen maandag de Frankfurter Al- gemeine Zeitung onder de voor het blad gebruikelijke onopvallende kop „Kent Oost- Berlijn de belangrijkste geheimen van Bun- deswehr en NAVO?" het alarmerende be richt brengt, dat het trio Lutze-Wiegel waar schijnlijk meer dan duizend ten dele zeer geheime stukken naar het Oosten heeft over gebriefd, die praktisch een volledig inzicht in struktuur en plannen van het Westduitse leger geven en bovendien belangrijke gege vens over de NAVO verschaffen. Het gede tailleerde artikel slaat in de Bondsrepubliek in als een bom. De woordvoerder van het ministerie van defensie Fischer wordt over stroomd met vragen van journalisten, maar wil niet veel meer kwijt, dan dat het bericht in grote lijnen juist is en dat er sprake is van een „zeer zwaarwegend" geval van spio nage. Defensie minister Leber heeft gelijk toen hij zei dat spionage nooit helemaal te voorko men is. Met name de Bondsrepubliek geldt, als gevolg van de Duitse deling, bijzonder kwetsbaar voor het binnendringen van ge heime agenten uit de DDR. Maar daarover is de verontwaardiging dan ook niet ont staan. De Duitse publieke opinie wil weten, waarom de zaak zolang verdoezeld is en of er niet uiterst lichtvaardig met veiligheids voorschriften is omgesprongen. Zelfs het feit, dat Laabs tot de adviserende staf van de minister behoort, maakt nauwe lijks begrijpelijk, waarom hij, als hoofd van de afdeling sociale zakeftj zo nodig moest beschikken over allerlei zeer geheime rap porten over specifieke onderwerpen als de vervanging van pantsereenheden. Een krant merkte in dit verband op, dat er hier waarschijnlijk sprake is van een status symbool, dat degene verheft, die op de hoogte is van wat als exclusief en geheim wordt beschouwd. Voorts vraagt men zich af, hoe Renate Lutze zo makkelijk bij deze vertrouwelijke stukken kon komen. Ze had een sleutel van de brandkast, die zij ook tijdens de afwezigheid van Laabs kon ope nen. Zij kon zeer geheime dossiers opvra gen, zonder te behoeven mede te delen, waarom ze deze nodig had en zonder een ontvangstbewijs te behoeven tekenen. Het was zelfs niet nodig deze dossiers dezelfde dag weer in te leveren, zodat zij 's avonds in alle rust de stukken kon kopiëren. Hoe kon Leber beweren in anderhalf jaar tijd, terwijl de hoeveelheid gegevens over verra den geheimen zich steeds hoger opstapelden, geen aanleiding te hebben gevonden de gang van zaken in Laabs afdeling aan een kritisch onderzoek te onderwerpen? Een ding is zeker: de positie van de eens zo poulaire minister Leber, die de krijgs macht tot een geïntegreerd bestanddeel van de Westduitse samenleving heeft weten te maken, werd door de onthulling van deze grote spionagezaak nog wankeler dan hij de laatste tijd al was. Al eërder gingen geruchten, dat Helmut Schmidt plannen had iemand anders op deze ministerstoel te zetten. Leber heeft eerder dit jaar o.a. met een aantal generaals konflikten gehad, die zijn image niet verster ken en die hem op verlies van autoriteit kwam te staan. Op het ministerie kon hij niet meer op voldoende loyaliteit van zijn hoge ambtena ren rekenen: er gebeurden dingen, waar hij geen weet van heeft, en waarop hij dan ook geen greep meer had. Anderen zijn van mening dat de leiding van het Duitse defen sie-apparaat, met zijn half miljoen soldaten, 170.000 burgerambtenaren en jaarlijkse uit gaven van meer dan 30 miljard Mark, de „grootste dienstverlenende instantie van Eu ropa", Leber téveel is geworden. Gearresteerd Dit zijn twee Franse religieuzen, zuster Alice en zuster Leonie, die door Argentijnse Montenerobeweging (links-peronisten) gevan gen zouden zijn genomen. De Montenerobeweging ontkent dit evenwel en zegt dat dat de gevangenneming c.q. ontvoering is opgezet door „handlangers van de militaire junta in Argentinië". Leven onderzee zuidpoolijs CHRISTCHURCH (UPI) - merikaanse geleerden die de „verloren zee" bestuderen die 365 meter diep ligt onder de ruwe ijskap van de zuidpool streek, hebben in het duistere, koude water leven gesignaleerd. Met een net vissend door een gat dat vorige week in de ijs korst werd geboord, vingen de geleerden een vis in de 182.5 meter diepe zee die gedurende naar schatting 120.000 jaar door het poolijs aan het gezicht ont trokken is geweest. Met een televisiecamera die door het 25.4 cm. brede gat in het water was neergelaten, za gen de geleerden op hun scherm in het geïsoleerde kamp op het Ross-ijsplateau, 800 kilometer van de zuidpool, zwemmende vissen, stukken steen op de bo dem en sporen van zeeleven. Irmgard Möller gaat aanklacht indienen WEST-BERLUN (Reuter) De Westduitse anarichste Irmgard Möller, die op 18 oktober ern stig gewond in haar cel in de gevangenis van Stuttgart- Stammheim werd gevonden, gaat tegen een onbekende een klacht indienen wegens poging tot moord. Dit heeft haar advo caat, Alexandra Coy, zaterdag bekendgemaakt. De 30-jarige Irmgard Möller zou, volgens de autoriteiten, ge poogd hebben zelfmoord te ple gen met een broodmes. Zelf stelt zij dat de autoriteiten heb ben geprobeerd haar uit de weg te ruimen. Op dezelfde ochtend dat zij zwaar gewondin haar cel werd gevonden, werden in dezelfde afdeling van de gevangenis van Stuttgart-Stammheim Andreas Baader, Gudrun Ennslin en Jan Carl Raspe dood of stervend aangetroffen. ,Dam buster'cockrane overleden LONDEN (Reuter) De Britse luchtmaarschalk Sir Ralph Co chrane, die in 1943 de „Dam Buster" aanvallen op de dam men in de Duitse rivieren de eider en de mohne in het wap- perthal organiseerde, is zater dag op 82-jarige leeftijd overle den. Cochrane is ook vice-chef van de luchtmachtstaf geweest tot 1950. Tijdens de tweede wereldoorlog had hij de leiding over de „bom- bardementsgroep nr. 5", die be roemd werd door de luchtaan vallen op de dammen in de Mohne en de Eider, waarvan de electriciteitsvoorziening van het Roer-gebied afhankelijk was. LONDEN (AP) De vermoor de Britse journalist David Hol den, wiens lichaam op 7 decem ber in een voorstad van Cairo werd gevonden, zou zijn gedood nadat hij Palestijnse guerrilla strijders had herkend die naar de Egyptische hoofdstad op weg waren om de vredesbespre kingen aldaar middels een ter reuractie te verijdelen. Dit staat in het Britse zondagsblad the Sunday Mirror. Sunday Times en de guerrilla strijders in hetzelfde vliegtuig van Amman, Jordanië, naar Cairo. Holden en de leider van de Palestijnse groep zouden el kaar hebben herkend; vanaf dat moment waren de uren van de Brit geteld, aldus de Sunday Mirror. Voorts zou Holden, die bevriend was met koning Hoessein van Jordanië, een bijzondere bood schap van de vorst bij zich heb ben gehad voor de Egyptische president Anwar Sadat. waarin Hoessein hem zijn „steun toe zegde" voor diens vredesbespre kingen, aldus het zondagsblad. De 53-jarige journalist ver dween op 6 december, de dag waarop hij in Cairo aankwam. Zijn lichaam werd een dag later gevonden, maar pas op de tien de geïdentificeerd omdat alle papieren en alle geld uit zijn kleding waren weggenomen. Sinds 14 december wordt in de Egyptische hoofdstad vredes overleg gepleegd tussen Israël en EgVbte. Volgens de schrijver van het artikel, John Knight, hebben de moordenaars van Holden alles dat tot een identificatie van hun slachtoffer kon léiden van het lijk verwijderd omdat zij „pro beerden zolang mogelijk het feit te verhullen dat er aan de voor avond van de vredesconferentie een moord uit politieke motie ven had plaatsgehad." „Want de dood van Holden zou in verband worden gebracht met de fanatieke Palestijnse ex tremisten die erop uit zijn deze besprekingen te doen stuklopen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 7