Industriepastores Hoogovens willen
geen pleisterplakkers worden
BTrg. Simonis verkiest
Rolduc boven Amsterdam
t ,MOLUKKERS WERKEN NIET
LAN EIGEN IDENTITEIT"
Democratisering
niet laten
opdringen
Eén Nederlandse kandidaat
astronaut overgebleven
lg DISCUSSIESTUK VOOR BISSCHOPPEN
Demonstratie
voor Kalma
Vrouw
gedood bij
oversteken
P roces tegen
alimijnen
Ln start
ICIN.lh
NNENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 19 DECEMBER 1977 PAGINA 5
(Van een onzer verslaggevers)
^TtTERDAM De bisschop van Rotter-
Dia ti' t^r' Simonis, heeft in de
aat a ïhoppenconferentie van vorige week
s nag zijn voornemen te kennen gegeven
Katholieke Theologische Hogeschool
iterdam (KTHA) niet langer meer te
nnen als zonder meer geschikt voor de
tusseifteropleiding. Tevens heeft hij daarbij
De te meer zijn voorkeur uitgesproken
cele je' een opleiding aan het groot seminarie
nten Juc in het bisdom Roermond, waar-
;enote#fïens a' zestien priesterkandidaten af-
ag kwst'g uit het bisdom Rotterdam stude-
larie
haar en ander is eerst in het weekeinde
ie. Hjnd geworden. Mrgr. Simonis heeft in
van ^communiqué medegedeeld het in hoge
de de? te betreuren, dat „door een indiscretie
onderns in de hogere regionen van de kerk-
00 md'nc'e een strikt vertrouwelijk discussies-
;oede |is uitgelekt". Hij acht de zaak des te
gebra<£LU"enswaardiger. omdat hij nog met ve-
ea Gn^1 gesprek is om tot een definitieve
3 wertfding te komen over zijn standpuntbe-
;erste ng rond de priesteropleiding.
De me Simonis heeft altijd zeer sceptisch ge-
De P tegenover de KTHA, die bijna tien
4 x T geleden werd opgericht door de bis-
les rfmen Haarlem en Rotterdam en de Kar-
twe^ten, kruisheren, jezuieten en salesia-
in de plaats van de bestaande groot-se-
aries. Hij acht de opleiding van te sterk
meen theologische aard en te weinig
BBtfht op de priesteropleiding.
Mgr. A. J. Simonis.
Bovendien vindt hij de invloed van de op
richters op het beleid te gering en meent
hij, dat mede daardoor Rome niet bereid zal
zijn de statuten van de KTHA goed te
keuren. Overigens zou hij de priesterkandi
daten van de KTHA niet zonder meer willen
afwijzen, maar willen onderwerpen aan een
persoonlijke beoordeling. Eventueel zou dan
aanvullende begeleiding of studie moeten
volgen. Zoals bekend ronden enkele studen
ten van Rolduc hun studie af in het Duitse
bisdom Regensburg.
De voorkeur van mgr. Simones voor de
opleiding aan het groot-seminarie van Rol
duc bleek ook aan het begin van dit jaar,
toen bekend werd, dat de bisschop uit een
tot dan toe onbekend fonds voor bestem-
mingsgelden, (de „Bernardusstichting"),
tweemaal een ton had geschonken aan het
groot-seminarie Rolduc. Uit de „bezorgdheid
en verontrusting over de gang van zaken
rond de ambtsopleiding in het bisdom" ont
stond toen het „Breed Overleg inzake de
ambtsopleiding". Hierin zijn vertegenwoor
digd de dekensvergadering, de benoemings
adviseur, de Diocesane Pastorale Raad en
de zg. beleidsraad Warmond, terwijl het
voltallig Diocesaan Bestuurscollege van het
bisdom (bisschop vicarissen en algemeen
econoom) in het beraad deelt.
Op dit college doelt mgr. Simonis onder
meer als hij zegt „nog met velen in gesprek"
te zijn. Dit „Breed Overleg" is vandaag voor
de zesde maal bijeengeweest. Mgr. Simonis
heeft daar zijn standpunt uiteengezet, zoals
al eerder de bedoeling was, alvorens hij tot
definitieve afronding en publikatie van zijn
standpuntbepaling rond de priesteropleiding
zou komen. Hedenavond zou het curatorium
van de Katholieke Theologische Hogeschool
Amsterdam bijeenkomen.
I een onzer verslaggevers)
VENSMILDE „We schreeuwen wel
het behoud van een eigen identiteit,
iï we doen er niets aan. We moeten tot
jj betere kadervorming van de diverse
fepen komen, en tot een beteré' coordina-
Dan kunnen we de kloof, die ontstaan
inen de Molukse samenleving opheffen
e groepen dichter bij elkaar brengen".
J zei de heer E. Rimsampessy, weten-
feppelijk medewerker aan de universiteit
1 Nijmegen, zaterdag op de tweede tema-
I van de werkgroep Molukse jongeren in
aismilde.
tampessy hield een inleiding over „Mo-
kers als culturele minderheden in de
Nederlandse samenleving". Hij constateerde,
dat er ook binnen de Molukse samenleving
zelf minderheden bestaan. „Binnen de Mo
lukse gemeenschap kent men elitevorming.
Daarnaast is er een middengroep en een
basisgroep (de arbeiders), een groep die van
de samenleving afdrijft". De leiding heeft
volgens Rimsampessy grote moeilijkheden,
omdat er een kloof is tussen leiding en de
basis. „Daarom moeten problemen met on
derwijs, taal, welzijn, drugs, en rechtspositie
worden aangepakt", zei hij.
De heer Hylkema, op het ministerie van
CRM belast met de „afdeling Molukkers",
meende dat de Molukse cultuur niet ver
drongen mocht worden ten gunste van „de
Nederlandse". „CRM wil het streven naar
een eigen identiteit positief benaderen; de
overheid wil daar graag aan tegemoet ko
men. Er wordt ook zeer zeker rekening
gehouden met de wensen van de Moluk
kers". De heer Hylkema merkte op, dat
CRM welzijnsbevorderend werkt, maar
daarbij wel zijn beperkingen heeft. Het wel
zijn bestaat uit onderdelen, zoals een goede
schoolopleiding, werken met plezier en pret
tig wonen. We weten dat in de praktijk de
resultaten van dat beleid niet altijd positief
zijn. Zo is de werkloosheid onder Molukse
jongeren vier tot vijf keer zo hoog als bij
Nederlandse jongeren. En het druggebruik
zelfs wel tien keer zo hoog, aldus de heer
Hylkema.
Ongeveer tweeduizend pro-Kalma-betogers, begeleid
door politie te paard en
ROTTERDAM (ANP) Ongeveer 2000 mensen hebben zaterdag
middag In Rotterdam gedemonstreerd tegen het voornemen van
de Haagse procureur-generaal Van der Feltz de Rotterdamse
hoofdinspecteur zeden- en kinderpolitie Kalma te ontheffen uit
zijn functie en om solidariteit te betuigen met de omstreden
Rotterdamse politieman. De demonstranten trokken In optocht van
het Schouwburgplein naar het Trefcentrum aan de Generaal van
der Heijdenstraat, waar onder andere het woord werd gevoerd
door de oud-hoogleraar Strafrecht, Nagel.
De demonstratie was georganiseerd door de „Stuurgroep Kalma"
opgericht door leden van de Algemene Rotterdamse Studenten-
bond. Er waren spandoeken met opschriften als „geen maatregelen
tegen Kalma" en „geen beroepsverboden in Nederland". De demon
stratie, die door tal van Rotterdamse politiemensen onder controle
werd gehouden en waarbij Kalma zelf aanwezig was verliep zonder
moeilijkheden.
KATHOLIEKE SCHOOLBESTUREN:
HILVERSUM (ANP) Het
wetsontwerp op het basisonder
wijs zou ons wel eens een vorm
van democratisering kunnen
opdringen die niet past bij de
bijzondere situatie van het
katholiek onderwijs. Wij zullen
echter alternatieven moeten
aandragen.
Dit heeft de voorzitter van de
Bond van Schoolbesturen voor
het katholiek kleuter-, lager- en
buitengewoon onderwijs, dr. W.
J. J. Dijsselbloem zaterdag in
Hilversum de algemene verga
dering van zijn bond voorgehou-
Belangstelling
kampeerwagen
steeds groter
Amsterdam(ANP) De Cara-
vanrai 1977, die gisteren in Am
sterdam de poorten sloot, heeft
92.767 bezoekers getrokken. Dat
zijn er 181 meer dan vorig jaar.
Het publiek had vooral belang
stelling voor kampeerauto's. De
prijzen van bijna de helft van
de modellen kampeerauto's die
te zien waren lagen tussen de
dertig- en veertigduizend gul
den. De toercaravans noteerden
prijzen tussen de acht- en tien
duizend gulden.
Iepenziekte
teistert
Schiermonnikoog
SCHIERMONNIKOOG (ANP)
Binnenkort zal het land
schappelijk beschermd dorpsge
zicht van het plaatsje Oosterbu
ren op Schiermonnikoog ingrij
pend veranderen als 200 oude
iepenbomen die zijn aangetast
door de gevreesde schimmel
ziekte zullen worden omge
zaagd. De iepenziekte die in ons
gehele land tal van bomen
heeft geveld en waartegen des
kundigen van Staatsbosbeheer
met alle middelen proberen op
te treden is thans ook overge
slagen op de Waddeneilanden.
Hij stelde vast dat iedereen die.
met het onderwijs te maken
heeft (leerlingen, leraren, onder
wijzers, ouders enz.) actief be
trokken willen zijn bij het on
derwij sgebeuren. Schoolbe
stuurders dienen met verstand
van zaken aan de besluitvor
ming bij te dragen, terwille van
de kwaliteit en het voortbestaan
van het gewenste katholieke on
derwijs. Aan de inspraak in het
besluitvormingsproces in het
onderwijs dienen volgens de
heer Dijsselbloem regels te wor
den gesteld en de bevoegdheden
van de partijen moeten worden
omschreven, wil de democrati
sering goed functioneren.
„Maar het initiatief mag niet uit
handen worden genomen, te
meer omdat dit aantasting kan
betekenen van de structuur bin
nen de bijzondere scholen."
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT De 32-jarige me
vrouw T. den Bode uit Utrecht
is zaterdag om het leven geko
men toen ze met haar twee
kinderen op een oversteek
plaats overstak en aangereden
werd door een automobilist die
een rood stoplicht negeerde. De
kinderen liepen alleen wat
schaafwonden op.
Bij een frontale botsing op
rijksweg 32 onder Steenwijk
zijn gisteravond drie mensen
om het leven gekomen. De drie
slachtoffers zaten volgens de
politie vermoedelijk in een auto
die tijdens een regenbui op het
verkeerde weggedeelte terecht
is gekomen. De inzittenden van
de andere auto werden zwaarge
wond. In Venlo werd een 25-ja-
rigè fietser dodelijk verwond
door een aanrijding met een
auto, bestuurd door een 46-jari-
ge militair. Deze verkeerde on
der invloed van alcohol en is
aangehouden. Bij ongelukken
op de weg elders in het land
verloren zeker negen mensen
het leven waaronder twee voet
gangers.
a één onzer verslaggevers)
ITERDAM In Rotterdam
Indaag het proces begonnen
|de stichting Rijnwater en
Westlandse tuinders
>en aangespannen tegen de
use kalimijnen. Men wil dat
:chter de zoutlozingen van
mijnen in de Rijn onrecht-
lig verklaart.
langs besliste de Europese
nter in Straatsburg dat een
ferlandse rechtbank een be
ing mag nemen over even-
e vergoeding van de schade
Nederland wordt geleden
r de vervuiling van de Rijn.
I Nederlandse land- ep tuin-
zou door de zoutlozingen
I de kalimijnen enkele tien-
miljoenen guldens schade
I jaar lijden. Het zoute Rijn-
plaatst bovendien de
ikwater bed rijven voor grote
flemen bij de produktie van
ingwater.
Onder de
kerstboom in
koninklijk
paleis
Koningin Sylvia
van Zweden speelt
met haar vijf
maanden oude
dochter, prinses
Victoria tegen de
achtergrond van
een kerstboom in
het koninklijke pa
leis in Stockholm.
(Van onze redacteur ruimtevaart)
Het zijn spannende dagen voor de
3I-jarige Groningse kernfysicus
Wubbo J. Ockels, de laatste overge
bleven Nederlandse kandidaat voor
de functie van „payload-specialist"
tijdens de eerste vlucht van het
Europese ruimtelaboratorium Spa
celab, dat eind 1980 wordt gelan
ceerd.
Donderdag aanstaande namelijk zul
len in Parijs de namen bekend wor
den gemaakt van de zes Westeurope-
se kandidaten voor die eerste ruim-
tevlucht, waaruit dan omstreeks be
gin mei er drie van zullen worden
gekozen, die de eigenlijke „Payload-
Specialist" moeten opleveren. Ockels
op 28 maar 1946 geboren te Alme
lo weet dat hij tot de laatste
twaalf van de aanvankelijk 53 West
Europese gegadigden behoort, maar
of hij ook bij de laatste zes zit, is
nog steeds niet zeker.
Alle andere Nederlandse kandidaten
zijn de afgelopen weken afgevallen.
Dat waren drs. P. van 't Klooster uit
Amsterdam, drs. K. D. van der Lin
de uit Berkel en Rodenrijs, drs. D.
A. M. Mesland uit Amstelveen en
drs. C. Oldenhof uit Den Haag. Zelf
verklaarde Ockels: „Reken maar dat
ik erg teleurgesteld zou zijn wanneer
ik niet werd gekozen. Een kans als
deze krijg je nooit weer". Hij beseft
overigens heel goed dat de concur
rentie zwaar zal zijn, vooral van
Duitse en Zwitserse kant.
Het is de bedoeling dat de laatste
drie Westeuropese kandiaten allen
een volledige opleiding voor de func
tie van „Payload-Specialist" volgen,
waarna pas enkele maanden voor de
eigenlijke vlucht de definitieve keus
plaatsvindt. De „Payload-Specialist"
is verantwoordelijk voor de uitvoe
ring van proeven en experimenten
aan boord van het ruimtelaborato
rium. Naast de driekoppige Ameri
kaanse bemanning zullen er twee
van deze specialisten bij de vlucht
van Spascelab 10 betrokken zijn; een
West Europeaan en een Amerikaan.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMUIDEN Zou het in de
komende maanden ooit zo ver
komen dat er bij Hoogovens
ontslagen vallen, dan voelen
Harry As en Henk Nusselder,
industriepastores bij het gi
gantische bedrijf, er weinig
voor alleen maar pleisterplak
kers te worden. Eigenlijk wil
len ze zo ver nog niet denken.
Allereerst willen ze meeden
ken over de manier waarop
die 2500 bedreigde arbeids
plaatsen veilig gesteld kun
nen worden.
"De meeste mensen in het be
drijf zagen wel dat het om hen
heen slechter ging", zegt Henk
Nusselder. "Maar ach, tot nu
toe waren ze niet zo veront
rust. Want een bedrijf als
Hoogovens was immers zo sa
fe als de bank van Engeland".
Nusselder schetst de sfeer die
nu in het bedrijf hangt: "Voor
velen was het een schok, een
onverwachte boodschap, dat
briefje in de bus waarin ge
wag werd gemaakt van de
plannen tot bezuiniging". Har
ry As: "Er heerst een onrust
en onzekerheid bij de mensen.
Er zijn er bij die soms erg
geëmotioneerd waren. Boos
worden. De mensen in het be
drijf, die komen nu, na deze
berichten, niet naar je toe om
je te vragen ze te helpen hun
positie te verharden. Wat men
sen wel doen is over hun onze
kerheid praten. Vragen: Hoe
komen we hier in godsnaam
uit? Er wordt nu veel meer
over vragen op het gebied van
de plaats van de arbeid. De
knelpunten, ontslagdreigin
gen".
Henk Nusselder signaleert, dat
er binnen het bedrijf meer
over de structuur van de sa
menleving wordt nagedacht,
nadat die bewuste brief bij de
personeelsleden de bus in
gleed. "De nieuwe levensstijl
komt aan de orde. Is het niet
zo dat we moeten gaan denken
aan een andere levensinrich
ting. Aan dit soort zaken
wordt in de kerk tegenwoordig
ook gedacht".
Harry As: "We waren al wel
bezig met groepen die zich bo
gen over de groei van de wel
vaart, de positie van de Derde
Wereld, de plaats van de ar
beid in een bedrijf en de be
wustwording van de mens.
Door die hele concrete maatre
gelen zijn dit soort structurele
vragen zo actueel geworden
dat meer mensen over een op
lossing zijn gaan nadenken".
Enkele leden van de vereni
ging van hoger personeel kwa
men met het idee om een deel
van het salaris in te leveren.
Onder het motto, de lasten
samen dragen, de lasten sa
men verdelen. Het is een ini
tiatief dat de twee industrie
pastores waarderen. Maar zij
hebben ook wel begrip voor
'het standpunt van de bonden,
die daar nog helemaal niet
over willen praten. Eerst moet
worden vastgesteld of de voor
gestelde bezuinigingen wel no
dig zijn. Steeds komt de vraag
weer: zijn er geen andere mo
gelijkheden? Volgens Hoogo
vens zijn die er niet. Harry As
en Henk Nusselder vragen
zich af: is dat wel zo? Zou de
oplossing niet in een andere
richting gezocht moeten wor
den?
Henk Nusselder: "We zullen
als het ware bij die discussie
balletjes opwerpen. Aangeven
dat, als er gesproken wordt
over werk, er ook nog zaken
bestaan als menselijk geluk,
waardigheid, solidariteit. Veel
bedrijven blijven mensen nog
steeds zien als produktiefacto-
ren. Net zoals je machines
hebt die je wegdoet als ze op
zijn. In de praktijk zie je dat
het nog steeds zo is. Het ligt
eigenlijk aan het hele stelsel
waarin we leven. Bij die be
richten over bezuinigingen
hebben we gemerkt dat er
mensen waren die zeiden: de
direktie, als we die te pakken
krijgen dan... Die mensen zit
ten verkeerd. Een bedrijfsdi
rectie is eigenlijk de boosdoe
ner niet. Het is de hele samen
leving. Uiteindelijk heeft de
hele samenleving groot willen
worden. We hebben allemaal
willen groeien. Nu krijg je de
moeilijkheden. We moeten ons
realiseren, dat we het, zoals
we het tot nu toe hebben ge
daan, verkeerd deden. Nu
krijg je die paniekstemming,
nu zakt die wereld voor het
besef van sommigen in elkaar,
maar, eigenlijk is het niet zo
hopeloos. We moeten alleen de
bakens verzetten. We hebben
ze op verkeerde punten neer
gezet en moeten ons nu Afvra
genwaar moeten we die ba
kens wèl neerzetten?
Harry As; "Er is immers al
een grote groep mensen die
zegt: die groei die kan niet
meer doorgaan. Mensen die
zeggen: we willen niet nog
meer consumeren".
De twee pastores pleiten voor
een stuk solidariteit binnen
het immense bedrijf. Aan die
solidariteit ontbreekt het op
het ogenblik nogal eens. Er
zijn mensen die denken: Bij
mij zal het wel niet zo'n vaart
lopen. Anderen, zo vertellen
ze. laten een nog negatiever
geluid horen, door zich zeer
bewust van de vaak hoger ge
plaatsten, die met ontslag wor
den bedreigd, af te wenden.
Dat gaat dan met de motiver
ing: ze hebben ons vroeger in
de kou laten staan, nu laten
wij hen ook in de tocht staan.
De mensen die dat zeggen,
vertelt Nusselder, hebben
vroeger bij stakingen, de klap
moeten opvangen. Henk Nus
selder: "Ik geloof niet dat de
werkloosheid in de eerste
plaats zo erg is omdat je er
financiéel door bedreigd
wordt. Het is vooral dat min
derwaardige gevoel dat je er
door krijgt. Mensen die werk
loos worden, komen in aanra
king met het wantrouwen. Ie
mand die naar huis wordt ge
stuurd, staat aan de kant.
Door je werk, door je colle
ga's, heb je een bepaalde
plaats in de samenleving. Je
bent wat door je werk. Als
iemand wil weten, wie je bent,
vraagt hij wat je doet Als je
geen baan meer hebt, ben je
niemand".
Harry As: "Thuis ben je over
bodig. Je verdient niet eens je
eigen geld meer. Je komt er
maar bij te hangen". Henk
Nusselder: "Maar op het mo
ment dat mensen in zo'n situa
tie komen, zijn wij er niet om
te zeggen: man, het leven be
staat niet uit werken alleen.
Ja, dat zullen we misschien
ook wel zeggen, maar dan lijkt
het op pleisters plakken ach
teraf. Ja, een jaar of wat gele
den, toen zeiden we iets derge
lijks tegen mensen die zich
overwerkten. Die steeds maar
zaten te spinsen op overwerk:
Meneer, zeiden we dan, het
leven bestaat niet uit werken
alleen. Maar nu, nu iets derge
lijks zeggen!" Harry As: "Je
kunt het niet maken nu te
zeggen: Ach, het valt wel mee.
Wat je wel kunt zeggen op zo'n
moment is: je menselijke
waardigheid is niet weg. Je
kunt wel vertellen dat men
zich nog dienstbaar kan ma
ken. Je kunt wel troosten als
men er om vraagt, het is niet
onze eerste opdracht We wil
len er eigenlijk nog niet over
denken op welke manier wij
werklozen benaderen moeten.
Want wat wij doen willen is
steentjes aandragen. Steentjes
voor een discussie over de
vraag op welke manier we
kunnen voorkomen dat er
mensen hun baan kwijtraken".
Hoogovens, waar 2500 arbeidsplaatsen op de tocht
staan.