Bouw en onderwijs verhinderen
broodnodige vakantiespreiding
Bungalowpark voor rust en vertier
Vakantie op
een boerderij in
Midden Wales
Woningruil
met een
Britse
familie
Mevrouw Hfleter uit
Amsterdam Is een van
die ruim zevenhonderd
mensen die tot nu toe
hebben gereageerd op
het verzoek van de
NCRV-radlo haar huls in
de zomer een paar we
ken ter beschikking te
stellen aan een Engelse
familie. ZIJ zou al heel
iang een keertje naar
Dorset willen, In hot
zuiden van Engeland,
waar ze als kind ooit Is
geweest Maar met haar
man en twee kinderen is
een bezoek er nog nooit
van gekomen. Het Is een
heerlijke omgeving met
twee grote badplaatsen,
Bournemouth en Sout
hampton, dicht In de
buurt Oorset Is de
streek van haar voor
keur, maar het mag ook
Kent of Lancashire wor
den. Alles zal uiteindelijk
afhangen van de adres
sen die ze uit Engeland
krijgt
Bij deze uitwisseling
fungeert de NCRV-radio
in feite als brievenbus
voor Granada Television in
het Engelse Manchester.
Dat station benaderde in
oktober een aantal colle
ga's op het vasteland met
de vraag of het mee zou
willen werken aan een
Europees vakantieuitwis
selingsproject. Toen
Granada Television met
haar plan op de proppen
kwam. reageerden direct
ruim tienduizend Engel
sen. De helft van hen zou
graag in Nederland op
vakantie willen en twee
duizend van hen gaven
het op als eerste keus. Er
blijven dus na het aftrek
ken van die zevenhon
derd aanbiedingen uit
Nederland nog dertien
honderd Engelse aanvra
gen liggen. Tenzij zich
hier alsnog gezinnen
aanbieden, maar die
moeten dan wel snel zijn.
De NCRV is inmiddels al
begonnen de namen en
adressen van Nederlandse
Engelandvaarders naar
Granada Television te
sturen en de verwachting
is dat de Nederlandse
gezinnen die zich hebben
aangemeld nog voor
Kerstmis post uit Enge
land krijgen: vragenlijsten
(in vier talen waaronder
Nederlands) waarop zij al
hun wensen en verlan
gens ten aanzien van hun
Engelse gasten kunnen
invullen. Op basis daar
van stuurt Granada Tele
vision adressen van de
Engelse families en dan
kan de briefwisseling, de
afspraken voor de vakan
tie pas werkelijk goed
beginnen.
Het lijkt een aantrekkelij
ke vorm van vakantiehou-
den die nog goedkoop is
ook. Aan hotelkosten valt
voor een klein gezinnetje
al zeker duizend gulden
te besparen. Verder is het
een kwestie van vertrou
wen. Dat het mogelijk is,
bewijzen de leraren die al
jaren deze uitwisseling
kennen. Aan de bemidde
ling zijn geen kosten
verbonden. Wie na lezing
hiervan er alsnog over
denkt een Engelse familie
in huis te halen, neme
contact op met de NCRV
in Hilversum (programma
Globaal, postbus 1000).
En is men toch te laat.
geen nood, want Granada
Television en de NCRV
zetten gezien het grote
succes hun bemiddeling
komend jaar zeker door.
Nu toch alweer zo'n kleine
kwart eeuw zoekt de Stichting
Recreatie naar wegen om tot
een bredere vakantiespreiding
in ons land te komen. De
resultaten van dat getob zullen
ook volgend Jaar weer pover
zijn. Een zeer intensieve drukte
wordt verwacht In de periode
van 7 tot 23 juli. Iets minder
tjokvol maar toch ook nog
aanzienlijk druk zal het zijn van
2 juli tot 7 Juli en van 23 juli
tot 13 augustus. Een ingrijpen
de verandering van dat beeld
in de jaren na 1978 valt niet te
voorzien.
Erg spijtig want de nadelen die
de vakantieconcentratie met
zich meebrengt zijn niet gering.
Dat onderkent ook de „cöordi-
natie-commissie vakantiesprei
ding bedrijfsleven en onderwijs"
die er in een recent uitgegeven
brochure op wijst dat Nederland
als vakantieland door al die
drukte aan aantrekkelijkheid
inboet. Gevolg daarvan zou wel
eens kunnen zijn, zo waar
schuwt de commissie, dat de
drukte in zijn tegendeel omslaat
doordat alle vakantievierders die
er een hekel aan hebben op
eikaars lip te zitten naar andere
landen vluchten. Ook al door de
prijsstijgingen waarmee grote
drukte doorgaans gepaard gaat
zou zowel het aantal binnen
landse als het aantal buitenland
se toeristen wel eens sterk
kunnen afnemen. Met alle
gevolgen vandien voor de
rentabiliteit van en de werkgele
genheid in de toeristenindustrie.
Daarnaast signaleert de commis
sie dat vakantie-concentratie
een bedreiging vormt van
natuur- en recreatiegebieden.
Volgens de secretaris van de
commissie mr. F.G. Wijnstra zijn
„de bouw" en „het onderwijs"
de belangrijkste factoren die
een effectieve spreiding van de
Nederlandse vakanties in de
weg staan. Wat het onderwijs
betreft wijst hij erop dat alle
vakanties van kleuter-, basis- en
voortgezet onderwijs volgend
jaar binnen een aaneengesloten
periode van acht weken vallen.
Te weten de periode 1 juli tot
en met 27 augustus. Binnen dat
tijdsbestek is natuurlijk wel
sprake van enige spreiding. Het
voortgezet onderwijs in Noord
en Zuid-Holland bijvoorbeeld
sluit zijn poorten van 8 juli tot
en met 27 augustus, terwijl het
voortgezet onderwijs in Zeeland.
Noord-Brabant en Limburg van
1 juli tot en met 20 augustus
vakantie viert. Maar uiteindelijk
vallen alle vakanties van kleuter-
basis- en voortgezet onderwijs
toch binnen de genoemde acht
weken.
Dat betekent dat alle ouders
met kinderen welhaast gedwon
gen worden in die periode op
stap te gaan. Een oplossing van
dit probleem ziet de heer
Wijnstra in een andere indeling
van het schooljaar. En wel
zodanig dat dit op 1 januari
begint. Daaraan gekoppeld zou
dan de mogelijkheid kunnen
worden geopend tussen 15 mei
en 15 augustus naar eigen
goeddunken vakantie op te
nemen. „Maar de onderwijsdes
kundigen willen er niet aan",
aldus mr. Wijnstra. die op de
lange termijn dat wil zeggen
over een jaar of tien een
oplossing verwacht van de
tendens om het onderwijs
steeds meer te individualiseren.
Belangrijkste obstakel dat
spreiding van de bouwvakvakan
ties in de weg staat is de
noodzaak om een goede
voortgang van de werkzaamhe
den te waarborgen. „In de
bouw wordt vaak in ploegjes
van een man of drie, vier
gewerkt", aldus Theo Appels,
bestuurslid van de federatie
hout- en bouwbonden van het
FNV. „Als de werknemers zelf
gaan bepalen wanneer zij met
vakantie gaan, komt volgens de
werkgevers de continuïteit van
de werkzaamheden in gevaar.
Wij hebben daar begrip voor,
maar we hopen toch dat we
volgend jaar op één of andere
manier met spreiding kunnen
gaan experimenteren".
Die spreiding zou de verbinding
van een vakantieperiode aan
een bepaalde regio kunnen
inhouden, afgestemd op de
schoolvakanties in die regio
Dat een oplossing hoe dan ook
mogelijk moet zijn bewijst de
situatie in het buitenland.
Nederland is voor zover bekend
het enige land waar de collec
tieve bouwvakvakantie bestaat.
Een extra probleem het komend
jaar is dat ook de vakantie van
de mijnwerkers uit het Duitse
Noordrijn Westfalen ongunstig
valt. Daardoor krijgen de
Nederlandse vakantie-centra
vanaf 7 juli én deze „kolenpot"
én de Nederlandse bouwvakkers
te verwerken terwijl met ingang
van die datum ook nog eens
alle Nederlandse schoolkinderen
(tot en met voortgezet onder
wijs) vrij hebben
Mr. Wijnstra begint na 25 jaar
spreidingsmisère zo langzamer
hand een beetje moedeloos te
worden. Misschien wel terecht.
Misschien willen wij Nederlan
ders helemaal geen vakantie
spreiding. Misschien zijn we
gewoon een kluitjesvolk.
Naar verwachting zal een
recordaantal Nederlandse
families komend jaar hun
vakantie doorbrengen in een
van de vele recreatiecentra die
ons land tegenwoordig rijk is.
De vraag naar de bungalows in
deze centra is nu al ongekend
groot. „Er wordt bijna om
gevochten", aldus de heer F. W
Jansen van NRV-Holiday.
In zijn kantoor aan de Haagse
Zeestraat ziet hij om in venwon-
dering. In het pakket \ten zijn
reisorganisatie is het eertijds
primitieve zomerhuisje, waar
weinig aan te bemiddelen viel,
een miljoenenaffaire geworden,
die de verhuur van zo'n driedui
zend woningen omvat.
Wat zoeken al die families in
deze centra, waar de verplette
rende troosteloosheid van
zoveel vaderlandse pensions
met bibliotheekboeken en
stukgespeelde halmaborden
door een toverfee voorgoed zijn
uitgebannen?
„Een vakantie waarin men
zichzelf kan zijn, waarin rust en
vertier elkaar niet bijten, en niet
in de laatste plaats het comfort
dat zij thuis achterlaten", zo
luidt het antwoord.
De schrandere trendsetters van
„Sporthuis Centrum" ontdekten
ais eersten dat de Nederlander
niet langer genoegen nam met
een veredeld kippenhok, een
van klamheid druipend schuur
tje of een haastig in elkaar
geknutseld paviljoentje met
meubeltjes van de vendu, een
butagasstelletje en een ping-
pong-tafel als enige attractie. Zij
ontketenden tien jaar geleden
een ware revolutie, door de
vermaarde stedebouwkundige,
prof. Bakema, opdracht te
geven een bungalowpark te
ontwerpen: De Lommerbergen
te Reuver bij Venlo. Thans bezit
Vakantie op een boerderij in
heuvelachtig Midden-Wales is
iets bijzonders. De mensen zijn
er vriendelijk en gul. Ze praten
zangerig Engels of Wels. Hun
dorpen en gehuchten dragen
vreemde Welse namen, waarin
vaak de letter w voorkomt, die
als „oe" wordt uitgesproken
Als je per trein naar je bestem
ming reist, komt je gastvrouw je
ophalen aan het dichtst-bijgele-
gen station. Na afloop van je
vakantie, brengt ze je weer weg.
Je kan van tevoren allerlei
afspraken maken. Wie een
handje wil uitsteken op de
boerderij, zal vanzelf een graag
geziene gast worden. Maar je
kan er ook heuse schaapher
ders ontmoeten of op een
geduldige pony door het
glooiende groene landschap
sjokken. Wandelaars komen er
heerlijk aan hun trekken. Vissen
(in rivieren en op zee), jagen,
zeilen (of leren zeilen) op
uitgestrekte vijvers, waterskiën
en onder water zwemmen, zijn
goedkope plaatselijke ontspan
ningsmogelijkheden waarvoor
reservering mogelijk is vanuit
eigen land. Wie ter plaatse een
auto wil huren, kan dit ook
regelen voor zijn vertrek.
Een en ander is mogelijk,
omdat 50 charmante boerinnen
van Midden-Wales, die betalen
de gasten op de boerderij
nemen of een bijgebouw
(luisterend naar de bekende
Engelse naam „cottage")
verhuren aan vakantiegangers,
samen een coöperatie gesticht
hebben Zij draagt de benaming
„Mid Wales Farmhouses"
(Boerderijen van Midden-Wales)
en zorgt, dat toeristen daar
gedenkwaardige vakanties
kunnen doorbrengen. Er wordt
typiscb-Welse ontspanning
(harpmuziek, volksdansen en
gezang) op touw gezet en men
kan er deelnemen aan Welse
maaltijden, waarvoor de stevige
Welse boerenkost bereid wordt
in open haarden, zoals dat
vroeger op alle oude farms
gebeurde.
De vakantieboerderijen van
Midden-Wales zijn verdeeld in
drie categorieën. Categorie A Is
vrij luxueus (dwz dat de gasten
soms een eigen badkamer
hebben). Een kamer voor zeven
dagen, met ontbijt en avondeten
kost dan 60 pond per persoon.
Categorie B is eenvoudiger, ook
wat het eten betreft. Zeven
dagen kosten 40 pond per
persoon. Wie zijn eigen potje
wil koken, kan een eenvoudig
schaapherdershuisje of een
luxueuze boerderij huren, met,
(in het laatste geval) slaapgele
genheid voor 10 personen. Dit
valt echter veel duurder uit,
want de prijzen schommelen
dan tussen 40 en 300 pond per
Reserveringsformulieren zijn te
verkrijgen op het Britse Nationa
le Toerismebureau (British
Tourist Authority) in Amsterdam
of rechtstreeks bij mevrouw
Geraldine Barnes, Cwmllech-
wedd Fawr, Llanbister, Powys,
LD1 6 UH, Wales.
Een schaapherder van Midden-Wales demonstreert zijn kunde.
Bij regenachtig weer toch zonnebaden in het solarium
„Holding Sporthuis Centrum
Recreatie bv" zes van dergelijke
parken met in totaal 1500
bungalows. Het grootst is Het
Vennenbos te Hapert (52
hectare), waar 495 identieke
bungalows staan. De keuken
hoeken heten er „kitchenéttes"
en huiskamers worden „livings"
genoemd.
Een woordvoerder van Sport
huis Centrum geeft geen
geheim prijs met de onthulling,
dat het succes op een magische
formule berust rust voor de
ouders dank zij voldoende
recreatie voor de kinderen, tot
de televisie deze taak over
neemt
De ervaring heeft geleerd, dat
negentig procent van de gasten
zowel jong als oud, het soms
zeer uitgebreide terrein nauwe
lijks verlaat. Waarom zouden zij
ook? Het dienstbetoon omvat
immers niet alleen het comfort
binnenshuis zoals prima
badkamer, openhaard, priveter-
ras, zitkuil, centrale verwarming,
luxe keuken enz. maar ook
vermaak in de directe omgeving
van deze burgerman paleisjes.
Na een duik in het al dan niet
overkoepeld zwembassin kan
men de verkwikking van sauna
en solarium ondergaan (massa
ge op afspraak), kan men
tennissen, bowlen, volleyballen,
voetballen en het midgetgolfspel
beoefenen, paardrijden en
fietsen, trimmen, de handen van
hele batterijen eenarmige
bandieten schudden, elektro
nisch ping-pongen, de disco
theek bezoeken, soms waterfiet
sen, de hond uitlaten in een
speciaal voor hem ingericht
toilet, het kroost afleveren in
een kinderhofje (crèche) of
speeltuin, de hulp van een
babysit inroepen, boodschappen
doen in de supermarkt met
ambachtelijke slagerij, roeien,
hengelen, aan windsurfing doen,
zeilen enzovoorts en als daar
tijd voor over blijft slapen in
een droombed.
Niet alle centra beschikken over
de voorzieningen die hier op
een rijtje staan, maar overal
wordt wel gestreefd naar een
maximum aan attracties, waarbij
de inwendige mens niet wordt
'vergeten. Zo presenteert een
specialiteitenrestaurant in „Het
Vennenbos" escargots a la
Bouguignonne (gewoon slakken
dus), maar kan er ook gegeten
worden in een eenvoudiger
restaurant, een snackshop, een
pannekoekenhuisje of het
bowlingcentrum.
De hypermoderne recreatiecen
tra met hun lawine van ontspan
ningsmogelijkheden zijn (zeker
verhoudingsgewijs) vaak goed
koper dan veel oudere comple
xen. Al blijven mensen en
kinderen die zijn aangewezen
op het hoogseizoen in de
strafklasse zitten. En tot het
hoogseizoen worden tegenwoor
dig bepaald niet alleen de
maanden juli en augustus
gerekend, maar ook de weken
waarin de herfst-, kerst- en
crocusvakanties van de scholen
vallen.
De toename van het aantal
tweede en derde vakanties die
in eigen land worden doorge
bracht is overigens niet onopge
merkt gebleven voor de exploi
tanten van bungalowcomplexen
van oudere datum. Vandaar dat
nu in koortsachtig tempo wordt
gewerkt aan de verbouw en
allerwege verwarmingsspecialis
ten en sanitairinstallateurs het
bos intrekken.
