Lampe ziet 't wijd en feestelijk.
\l
„JN 00K OPIATiRDAÖV
\J
Meer overleg en samenwerking nodig
bij pastoraat in bejaardentehuizen
Kerken dienen op kleinere
schaal te gaan werken
...EN OOKOPZftTERDAG
699.-
449.-
De kortste weg
naar een ideale autovakantie loopt
via Vroom Dreesmann
VROOMS DREESMANN
MARKTEN
KORTE METTEN
Vendomatic
vaatwasmachine 7353
kapaciteit
10 standaard couverts
5 programma's
aansluitwaarde 3000 Watt
geschikt voor inbouw
afmetingen; 85 cm hoog,
60 cm breed, 64 cm diep
volgens CEE normen gekeurd
vriiH.avoordeel
U iëmBm
Grieks Herderstapijt
"Flokati"
100% Zuiver scheer
wol. (I.W.S. wolzegel)
Met 8 cm hoge pool
Kleur: naturel wit.
Afm.: 200 cm breed
p m. 93.-
240 x 170 189.-
200 x 125 115.-
140 x 70
vrijdagvoordeel
Vendolux
lichtvensterlamp
Met normale fitting. In
40, 60, 75 en 100 Watt.
Optimale licht
opbrengst. A PA
6 Stuks 0a9V
vrijdagvoordeel
Diolen heren pantalon
Met steekzakken en
riem. Van 55% poly
ester/45% wol.
Machine wasbaar.
Diverse kleuren.
Maten: 44 t/m 56;
47 t/m 53; 648 t/m 654
35.-
vrijdagvoordeel
Kera Grill
Grillen aan tafel met
deze grill van
keramiek.
De bakplaat is
voorzien van een anti
aanbak laag.
Verhitting d m v. een
spiritus brander
29.-
vrijdagvoordeel
Gotische kaarsen
Doos met 30 gotische
kaarsen goed voor
200 branduren.
Lengte 20 cm.
In diverse kleuren
4.50
vrijdagvoordeel
Elvis Presley
dubbelalbum
Met 32 hits zoals
"Heartbreak Hotel",
"Hound Dog", "Jail-
house Rock".
"Wooden Heart"
Adviesprijs 19.90
11.90
Oud-Hollands
TV kombinatie
meubel
Met dubbel scharnierende
deuren en uittrekbaar blad
met draaiplateau
Leverbaar in de uitvoering eiken
fineer (afgebeeld) of Queen Ann.
Afm 105 cm hoog, (hoogte
kast 54 cm),
82 cm breed.
VROOIVm DREESM ANN
ook geldig op de plaatselijke koopavond
oöö
Het reisburo van Vroom Dreesmann
heeft de meest uitgebreide keuze in
vakantiereizen per eigen auto. Het omvat
alle grote Nederlandse touroperators, alle
landen van Europa en werkelijk duizend
en-één verschillende mogelijkheden en
kombinaties daarvan. Met bungalows,
gratis autokaart met bespreekadressen in
Nederland voor uw overnachtingen onder
weg, uitgebreide informatie door speciale
vakantiepockets over uw vakantie
bestemming, alternatieve routes voor
verkeersknelpunten in heel Europa etc.
Waar u ook heen wilt, uw route loopt vi
Vroom Dreesmann. Als u zeker wilt
zijn dat alles op rolletjes verloopt.
Het reisburo van
Vroom Dreesmann -
Wij zijn er voor uw plezier!
Het reisburo van Vroom Dreesmann
is ook geopend op zaterdag en koopavonden.
EMARKT OEN BOSCH (15 dec)
N BOSCH Aanvoer totaal. 8726;
ideren 2593; graskalveren 315; vette
Veren 72; nuchtere kalveren 3014;
tapen 1725; geiten 46; slachtvarkens
1; slachtrunderen 1533.
ijzen in guldens: melk- en kalf koeien
75-2875; guiste koeien 1350-2275;
ffvaarzen roodbont 2100-2950, zwart-
mt 1625J-2400; klamvaarzen 1675-
guiste vaarzen 1550-1850; pinken
1500, graskalveren 675-975; nuch-
kalveren v. fokmesterij roodbont
5-590, zwartbont 350-520; weidescha-
135-165; lammeren 150-180; stieren
1e en 2e kw.) 7.30-7.80 6.75-7,25;
irzen (resp. 1e en 2e kw.) 6,65-7.60
06,55; koeien (resp. 1e, 2e en 3e
6,25-7.30 5,60-6,20 5,40-5.60; worst-
4.50-5.50; vette kalveren (resp.
en 3e kw.) 6.2^6.50 6.00-6.20
05.95; nuchtere slachtkalveren 1,65-
0, slachtzeugen (resp. 1e. 2e en 3e
2,98-3.05 2,91-2,97 2,83-2,90;
chtvarkens 3,15-3.25, vette schapen
1-220; vette lammeren 185: 235:
icht (resp. aanvoer, handel en prij-
melk- en kalfkoeien ruim-vrij
ed-vast; guiste koeien normaal- red»-
i-stabiel; graskalveren minder groot-
stig, stijf duur; vette kalveren even
imer-redelijk vlot-hoger; nuchtere kal-
groter-stroef-vrijwel prijshoudend;
hapen en lammeren behoorlijk-even
te handhaven;
ichtvee ruimer-trager-iets gedrukt;
hchtzeugen groot-redelijk-weinig ver-
iderd.
ÏOENTEVEILING LEIDEN 14 dec.
idijvie 93-157, snijbonen 870, boeren-
K)l 38-48, spitskool 56, prei 57-69,
iruiten A 62-68, B 58-60, C 40, uien
1-17, witlof 280, knolselderij 27-42, sla
raar 18-30, bleekselderij 22-47, peter-
lila 29-32, selderij 22-45.
klle 29-
Lsbi
SBURG. 14 dec, bloemen (resp.
9» prijs, aanvoer) Alstroemeria
'S8 330. amaryllis 0.607 2806, anjer
bi 0.443 20680, anjer tros 0.301
25®. anthurium 2.689 3399, anthurium
j'iO 24. asparagus 1.244 1500. chry-
i wttros jr 0,440 64015. chrysant tros
f 1195 646. chrysant gepl jr 0,417
SOX, chrys. tr nc kas 1,831 16523.'
*0* gep nc kas 0,427 6690. droog-
""men onb 7,003 321, droogbloemen
58.238 153, eucharis 2.232 360,
torbia 0,738 5490, forsythia 0.278
0, freesia dubbel 0,472 1920, freesia
hkel 0,190 113330. gerbera 0,721 7910,
kpsophila 3,227 265, hyacinth gesn
f,530 997. hyacinth met bol 0,561
1, ilex 1,722 1110, iris 0,351
lelie tak 0,603 38830, liatris 0,241
blauwe druifjes 1,824 610, aflame
b.165 4400. narcis kas 0,152 286930,
kas 0,275 6800. nerine 0,633
127)0. cymbidium aan tk 1.987 2067.
bidium Is blm 1.454 444. m-cymbi-
- 0,422 8705. cypnpedium 1,750
•alstroemeria 0.250 600-, imp-
i 1,173 3375, imp-anjer gr bl
ip.374 10710, imp-anjer tros 0,303 98200,
pip-eucalyptus 2,618 864, imp-gladiolen
[,501 6680, imp-goudsbloem 0,998 249,
'atris 0.621 4750, imp-mimosa
2800, imp-narcis 0,077 8150, imp-
lidee tak 0,556 7455, tmp-protea
p.327 450. imp-rozen kl bl 0,250 3120,
i-ruscus 2,321 365. imp-statice 5,277
imp-smjbloemen 0.223 300, imp-di-
in 1.844 924, imp-diversen 2,117
74, pepers per tak 3,550 96, pepers
bos 3,826 254, rozen gr bl 0,524
20. rozen kl bl 0,354 3400. strelitzia
,057 514, tulpen 0,296 615677. snij-
[loemen 0,150 22863, snijbloemen
1.690 1226, decoratiegroen 0,235 100,
lecoratiegroen 7,093 167, denne-appels
1,040 2500, diversen 2.197 12109, diver-
1,114 3555, potplanten 1.995 7688,
sters 13,640 50.
Tweedelig ensemble. Wijd en
stijlvol belijnd. Kleuren; zwart,
grijs of camel. 199.-
Nieuws uit de kollektie,
waarin mode, stijl en
vrouwelijkheid perfekt
harmoniëren.
Een kollektie voor vrouwen,
die bewust en met smaak
hun mode kiezen.
beige of turquoise. WQ
Mt. 38 t/m 44. Prijs 1 %3z
RAPPORT VAN KASKI:
De pastorale zorg in de kath
olieke bejaardentehuizen
staat nog steeds op de oude,
traditionele plaats. Het ge
vaar is niet denkbeeldig, dat
„bij verdere professionalise
ring van de algehele verzor
ging de pastorale zorg als een
antiquiteit wordt bijgezet in
het museum van mooie, maar
eigenlijk achterhaalde senti
menten".
Dit wgrdt vastgesteld in een
rapport van het Katholiek So
ciaal-Kerkelijk Instituut (Kas-
ki), getiteld: „Is de kerk de
oudere mens nabij?". Dit on
derzoek naar de pastorale zorg
in katholieke bejaardentehui
zen is verricht in opdracht van
de Unie van Diocesane Kath
olieke Bonden van Bejaarden
en Gepensioneerden in Neder
land, de Katholieke Vereni
ging van Bejaardentehuizen
en de r.k. kerkprovincie.
In de 328 onderzochte bejaar
denoorden verblijven ruim
dertigduizend mensen, van wie
bijna tienduizend mannen en
ruim twintigduizend vrouwen.
Van deze bewoners is 87,3 pro
cent katholiek.
Opvallend noemt het rapport
het geringe aantal pastorale
werkers en -werksters in het
bejaardenpastoraat. In het al
gemeen blijkt de taak van de
pastoor meer te liggen op li
turgisch gebied dan op het
terrein van de begeleiding van
de bejaarden.
Volgens het Kaski moet er een
veel betere samenwerking ko
men tussen pastores, perso
neel en leiding van tehuizen.
Voor het beleid op lange ter
mijn dient er aandacht te wor
den besteed aan de opleiding
van bejaardenpastores, de ho
norering en het zorgen voor
een passende accommodatie.
De verspreiding van rk bejaar
dentehuizen over de bisdom
men van Nederland blijkt niet
in overeenstemming te zijn
met het aantal katholieke be
jaarden per bisdom. In de bis
dommen Haarlem en Rotter
dam is er een duidelijk tekort
aan katholieke bejaardente
huizen; volgens de statistiek
wonen in deze bisdommen 31,3
procent van de 500.000 kath
olieke bejaarden in Nederland.
Slechts 20,6 procent van alle
katholieke bejaarden woont
echter in bejaardentehuizen in
deze bisdommen.
In het bisdom Den Bosch is
juist het tegenovergestelde aan
de hand: hier woont 33,9 pro
cent van de katholieke bejaar
den van Nederland in bejaar
dentehuizen, terwijl hier 22,9
procent van alle katholieke be
jaarden in Nederland woont.
Dit betekent waarschijnlijk
dat bejaarden van elders naar
Brabant trekken, hetgeen daar
weer extra pastorale mém-
kracht vraagt.
In de 328 bejaardentehuizen
werd de pastorale zorg als
volgt uitgevoerd: 121 pastores
van de plaatselijke geestelijk
heid, 117 eigen rectoren, van
wie 89, volledig, 83 inwonende
priesters, van wie 72 volledig,
33 pastores uit een naburig
klooster, van wie 19 volledig.
15 pastorale werkers/sters en
nog 19 priesters.
Zeker veertig procent van de
ze pastores is de 65 gepas
seerd. Van de in totaal 180
full-time pastores in bejaar
dentehuizen zijn er 115 ouder
dan 65 jaar.
Overigens is in bijna de helft
van de tehuizen ook het perso
neel actief betrokken bij het
pastorale werk, vooral bij ster
vensbegeleiding en liturgie.
Ook de bewoners zelf zijn ac
tief: in de onderzochte tehui
zen 42,4 procent.
Wat betreft de inhoud van de
pastorale verzorging valt bij
het onderzoek op, dat de na
druk ligt op de liturgie. Daar
bij bestaat de veronderstelling,
dat vastgehouden worden aan
..klassieke (para-)liturgische
uitingen", die in de parochie
kerken niet veel meer gebe
zigd worden, zoals lof en ro
zenkrans. In vrijwel alle tehui
zen is dagelijks een heilige
mis. Wat betreft de pastorale
zorg buiten de liturgie gelooft
het Kaski dat er te weinig
overleg en samenwerking is
binnen de tehuizen op het ge
bied van het pastoraat. Het
pastorale werk is nogal 'geïso
leerd van de overige zorg.
Het Kaski-rapport is uitgege
ven als Kaski-rapport no 345
en te verkrijgen bij het Kaski,
Paul Gabriëlstraat 30, Den
SOCIOLOOG DR. G. DEKKER:
De gereformeerde godsdienstsocioloog dr. G.
Dekker heeft op de jaarbijeenkomst in Utrecht
van het Katholiek Studiecentrum voor Geeste
lijke Volksgezondheid ervoor gepleit, dat de
kerken op kleinere schaal gaan werken. Zij
dienen daarvoor in de leer te gaan hij de
zogenoemde basisgroepen of -gemeenten.
Dr. Dekker wees erop dat de mensen de snelle
ontwikkelingen in de samenleving niet kunnen
bijbenen. Dit geldt ook voor de christenen, wier
visie grote verschillen zijn gaan vertonen. De
grote institutionele kerken zijn echter nog
steeds afgestemd op een gelijksoortigheid, die
allang met meer bestaat.
Hij merkte in dit verband op dat het nog niet
zo lang geleden is dat in de parochiekerk de
pastoor alleen KVP'ers onder zijn gehoor had.
De dominee preekte voor de aanhang van de
AR of CHU. Nu hebben pastoor en dominee
alle politieke richtingen onder hun gehoor. En
al die mensen verlangen van de kerk een zinnig
woord, die deze echter (nog) niet kan geven.
Dr. Dekker maakte zijn opmerkingen in een
forumdiscussie op basis van vragen van de
aanwezigen. In zijn inleiding had hij bij de
kerken een duidelijke neiging geconstateerd om
ook de godsdienst in dienst van de probleem-
loosheid te stellen. Vandaar de kreet „geen
politiek in de kerk", al hebben - aldus Dekker
- de kerken altijd bol van de politiek gestaan.
Hij kon voor de vlucht in de probleemloosheid,
de „vertrossing", wel enig begrip opbrengen.
De wereld is voor de individuele mens te groot
en te onoverzichtelijk geworden. Hij trekt zich
daarom graag terug in zijn eigen, kleine wereld
zonder al die problemen, waartegenover hij
zich machteloos voelt.
Volgens dr. Dekker kunnen de kerken echter
niet om de problemen van de samenleving
heen Hoe kan de kerk bijvoorbeeld de werklo
zen werkelijk troosten, wanneer zij zich niet
met het vraagstuk van de werkloosheid bezig
houdt? Dr. Dekker verklaarde dat de kerk zich
omwille van het individu (haar troostende func
tie) zich uitdrukkelijk met de maatschappij
moet bezighouden (haar uitdagende functie).
De tweede inleider, de Vlaamse godsdienstso
cioloog en hoogleraar in Nijmegen dr. A. Uleijn
verweet dr. Dekker dat deze een geneeswijze
voorstaat, die lijkt te steunen op de overtuiging,
dat de kerk alleen belangrijk kan zijn als ze
nog meer maatschappijbetrokken wordt en
haar ethisch-politieke invloed versterkt Het zou
volgens dr. Uleijn wel eens kunnen zijn, dat
de mensen heel andere wensen ten aanzien van
hun kerk hebben namelijk de wens om een
antwoord op de elementaire vragen naar de zin
van leven en dood.
Paus Paul us zal ook dit jaar weer met
Kerstmis in de Sint-Pieter de nachtmis
vieren. Op eerste Kerstdag viert hij om
kwart voor elf de hoogmis. Na deze mis
zal de paus om twaalf uur zijn kerstbood
schap en de „Urbi et „Urbiet Orbi" uit
spreken. Op 22 december ontvangt hij het
college van kardinalen. In zijn toespraak
zal hij dan een terugblik geven over het
geen in het afgelopen jaar is bereikt en
een overzicht geven van de situatie van
de kerk.
Tot nieuwe deken van het college van
kardinalen is benoemd de curiekardinaal
Carlo Confalonieri (84). Hij volgt kardinaal
Luigi Traglia op, die 22 november op
82-jarige leeftijd overleed. Confalonieri
was vice-deken. Op deze plaats is nu be
noemd kardinaal Paolo Marella (82) aart
spriester van de Sint Pieter.
De Franse regering heeft officieel gepro
testeerd tegen de ontvoering van twee
Franse missiezusters in Argentinië. Ge
vraagd is alle mogelijke maatregelen te
nemen om de terugkeer van de zusters te
bereiken. Zij zijn op 8 en 10 december
door gewapende mannen op klaarlichte
dag ontvoerd. Beiden waren actief werk
zaam voor de beweging van de mensen
rechten in Argentinië.
Met een mars voor de vrede in de kerst
nacht wil de Italiaanse sectie van de inter
nationale katholieke vredesbeweging Pax
Christi de publieke opinie in Italië wéikker
schudden en waarschuwen tegen wapenin
dustrie en wapenhandel. De mars wordt
gehouden in de buurt van Varese, omdat
zich daar een concentratie van wapenfa
brieken bevindt.
Met een speciale dankdienst in Katmandu
hebben de christenen van Nepal het ver
schijnen van de eerste complete bijbel in
het Nepalees gevierd. Van de afzonderlij
ke uitgaven van Nieuw- en Oud-Testam
ent waren nog geen tien exemplaren over.
Twaalf vertalers hebben de afgelopen
twintig jaar gewerkt aan de complete
bijbel. Er zijn slechts enkele honderden
christenen op een bevolking van ongeveer
tien miljoen.
Meer dan vijfduizend deelnemers worden
verwacht op de negende wereldconferentie
van Baptistenjeugd in juli op de Filippij
nen. Vertegenwoordigers uit zo'n zeventig
landen zullen in Manila praten over het
thema „Jezus Christus, het enige licht voor
alle mensen".