Economische positie
bloemkwekerij niet
onverdeeld gunstig
Kwekers nu al
druk bezig met
Westland 19NU
MEER GROEI DOOR ALCOHOL
Slechte vooruitzichten voor
akkerbouwers op kleigronden
UIT RAPPORT MINISTERIE BLIJKT:
BLOEMENAANVOER MINDER GROOT
BLOEMBOLLEN:
ARTIKEL MET INGEBOUWDE TEGENWIND
AANVOER RADUS EN SLA GROEIT
LAND EN TUINBOUW
LEIDSE COURANT
MAANDAG 5 DECEMBER 1977 PAGINA 7
DEN HAAG „De economi
sche positie van de bloem
kwekerij is niet onverdeeld
gunstig. Gemiddeld was het
ondernemersoverschot op
snijbloemenbedrijven in 1975
min 3 procent van de kosten
en op de potplanten bedrijven
plus 7 procent Van 1970 tot
1976 stegen de prijzen wel,
maar omgerekend naar de
reële geldwaarde bleven de
prijzen bijna allemaal achter,
zodat in werkelijkheid de op
brengst per vierkante meter
daalde".
Dit wordt geconstateerd in het
rapport van het Landbouw
kundig onderzoek per bedrijf
stak in opdracht van het Mi
nisterie van Landbouw en Vis
serij aan de hand van visies
opgesteld voor de jaren 1976
tot 1980.
Verbruik
Er wordt 70 - 75 procent van
de produktiewaarde geëxpor
teerd. Evenwel is het verbruik
in de afnemende landen nog
laag en zou een groter expor4
mogelijk moeten zijn. De con
currentie zit niet stil, waarbij
in yet bijzonder op Israël, Co
lombia en Kenia wordt gewe
zen.
Wel wordt geconstateerd, dat
de positie van Nederland voor
wat de bloemkwekerij betreft,
niet ongunstig is te noemen.
Dat is vooral te danken aan
vakmanschap, het efficiënt
werken, sterke specialisatie,
goede kwaliteit en een actief
verkoopapparaat Verder de
steun ten behoeve van het on
derzoek, de voorlichting en on
derwijs. Geconstateerd wordt,
dat dit alles zo moet blijven
Nederland zal het vooral moe
ten zoeken in een kwaliteit-
sprodukt aldus het rapport
Daarvoor is veel onderzoek
nodig.
Daarnaast moet een goed in
voerbeleid worden gevoerd te
genover derde landen te
neinde grote schommelingen
te voorkomen. Zowel tijdens
de teelt, verhandelen en het
Het marktonderzoek moet zich
vooral richten op een dergelijk
afzetbeleid op een middellange
termijn. Er moeten meer gege
vens beschikbaar komen om
trent verbruik, de koopge
woonten, exportpraktijken,
prijzen en dergelijken, hetgeen
de afzet kan bevorderen en
afzetbeleid naar bepaalde lan
den verbeterd. Aanbevolen
wordt ook een bedrijfsecono
misch onderzoek naar produk-
tietechnieken, rentabiliteit en
financiering van de bedrijven,
waardoor een inzicht wordt
verkregen in de financiering.
Produktiviteit
Een arbeidskundig en tuin-
bouwtechnisch onderzoek
moet zich vooral richten op
verhogen van de arbeidspro-
duktiviteit, waarbij vooral het
oogsten en verwerken van de
prod uk ten aandacht moet heb
ben.
Transpórt binnen en buiten
het bedrijf verdient aandacht,
evenals mechanisatie van de
potplantenteelt, besparen van
energie en dergelijken.
Het uitgebreide sortiment
wordt één van de pijlers ge
noemd waarop de Nederland
se bloemisterij rust Daarom
is veredelings- en gebruiks-
waardeonderzoek erg belang
rijk. Het rapport stelt dat
handhaving van een sterke
bedrijfstak centraal moet
staan.
De bloemisterij levert een zeer
positieve bijdrage aan het na
tionaal inkomen en de han
delsbalans. In een dergelijk
beleid past geen minimumin
komen. Men meent dat onder
nemers die een bepaald aantal
jaren het minimum inkomen
niet halen in het algemeen zul
len moeten afvloeien. Indien
dat niet gebeurt, zal deze
groep bepaalde ontwikkelin
gen noodzakelijk voor het be
drijf afremmen. Een deugde
lijk saneringsbeleid wordt van
belang geacht
MANIFESTATIE MEDIO MAART 1978 IN HONSELERSDUK
HONSELERSDUK Van 16
tot en met 19 maart 1978 zal
het Westland in een machtige
manifestatie, die de naam
Westland 19NU zal dragen,
zijn teelt- en kweekprestaties
aan Nederland en aan Europa
presenteren.
In een der nieuwe hallen van
de Westlandse Bloemenveiling
te Honselersdijk (gemeente
Naaldwijk) zullen de leden van
deze veiling en van de drie
Westlandse Groente- en Fruit
veilingen hun produkten expo-
Met deze tentoonstelling sluit
de Coöp. Centrale Westlandse
Snijbloemenveiling haar laat
ste bouwfase af. Er zal dan in
het centrum van het Westland
een veiling- en handelscom
plex liggen met een bebouwde
oppervlakte van 140.000 m2.
Naar verwacht wordt zal daar
in 1978 voor meer dan
500.000.000 (een half miljard)
aan bloemen en planten wor
den omgezet. (Geschatte omzet
voor 1977: plm. 475.000.000).
De Westlandse bloementeelt
heeft zich de laatste twintig
jaar stormachtig ontwikkeld.
In 1957 werd een omzet van
ƒ12.000.000 bereikt. De be
bouwde oppervlakte van de
C.C.W.S. was toen 60.000 m2.
Het aantal leden groeide van
1500 in 1957 tot 2500 in 1977.
Het sortiment bloemen en
planten, dat in het Westland
aan de handel wordt aangebo
den is het meest geschakeerde
van de wereld.
Aan de voorbereiding van
Westland 19NU, die een over
dekte expositieruimte heeft
van 10.000 m2 wordt hard ge
werkt. De kwekers nemen in
hun warenhuizen en kassen
thans hun maatregelen om in
maart 1978 de bezoekers aan
de tentoonstelling de beste re
sultaten van hun vakkennis te
laten zien.
Westland 19NU, zoals deze expositie in 1976 werd
gehouden in Poeldijk.
NEW YORK - Tien verschil
lende voedselgewassen blij
ken gemiddeld 12 procent
meer op te brengen wanneer
ze worden bespoten met alco
hol. Dat hebben onderzoekers
van de universiteit van Michi
gan in de Verenigde Staten
deze zomer ontdekt.
De natuurlijke alcohol die zij
gebruikten was triacontanol
(inmiddels ook kunstmatig te
winnen uit ruwe aardolie); en
daarmee 'voerden' ze onder
Bij groene asperges waren de porties alcohol nodig. Bonen
resultaten helemaal verbluf- en komkommers hadden vol-
fend: de opbrengst steeg ge- doende aan 12 milligram per
middeld'63 procent. hectare. Welke scheikundige
uitwerking het triacontanol
En, rijstplanten bleven ook in heeft op de stofwisseling van
meer bonen, wortelen, kom- het donker doorgroeien. Er de gewassen, weet men nog
kommers, radijs en tomaten, waren slechts zeer bescheiden niet.
DEN HAAG Een sinds ja
ren ongekend laag peil van
hun bedrijfsuitkomsten moe
ten de akkerbouwers op klei
gronden dit jaar verwachten.
Dat komt door de zeer lage
prijzen van onder meer aard
appelen en uien. Voor de wei-
debedrijven daarentegen ziet
het er aanmerkelijk beter uit
dan vorig jaar, toen de droge
zomer de uitkomsten zo nade
lig beïnvloedde.
Het landbouw-economisch in
stituut LEI vertelt dit in zijn
prognose van de bedrijfsuit
komsten in de landbouw in het
lopende boekjaar mei 1977 tot
en met april 1978. De geldop-
brengsten in de akkerbouw, zo
verwacht het LEI, zullen, als
er voor aardappelen en uien
geen prijsverbetering komt,
dertig tot veertig procent lager
zijn dan in het uitzonderlijk
gunstige voorgaande jaar. Dat
terwijl de kosten met 12,5 tot
15 procent zullen stijgen. De
prijzen van de belangrijkste
buiten de EEG-marktordening
vallende produkten: consump
tie- en pootaardappelen, uien,
zullen zeer aanzienlijk lager
zijn dan een jaar geleden. Van
de wel onder een marktorde
ning vallende produkten zul
len de granen lagere prijzen
maken dan vorig jaar, terwijl
de suikerbieten ongeveer op
hetzelfde prijspeil zullen blij
ven.
De arbeidsopbrengst voor de
akkerbouwondernemer op
kleigrond dat is zijn belo
ning voor handenarbeid, be
drijfsleiding en ondernemers-
risico zal door dit alles zeer
laag en in het zuidwesten zelfs
negatief uitvallen. In dat zuid
westelijke zeekleigebied zal
waarschijnlijk zelfs het onder
nemersinkomen, waarin behal
ve de al genoemde elementen
ook de vergoeding voor geïn
vesteerd eigen vermogen en
incidentele bedrijfsuitkomsten
zitten, negatief uitvallen. (In
de LEI-berekeningen wordt
voor de beloning voor hande
narbeid van de ondernemer
uitgegaan van CAO-lonen).
Zoals verwacht was de bloemen aanvoer
over de afgelopen week van minder grote
omvang dan in de voorgaande weken. Dat
desondanks het totale omzetcijfer zich wist
te handhaven is voornamelijk een gevolg
van de in het algemeen gunstiger prijzen
vanwege het verminderde aanbod.
De vraag naar het produkt bleef goed, ken
nelijk wil het publiek niet spoedig een bloe
metje in huis missen en ook het buitenland
handhaafde de vraag.
Als totaal dus beslist geen ongunstig verloop
aan de CCWS. De aanvoer van anjers en
trosanjers matigde zich en kwam zelfs tot
beneden het peü van deze tijd in het vorig
jaar. Opvallend is wel, dat het met poinsettia
nog niet zo erg best wil gaan. En toch wordt
het gezien de naderende kerstdagen wel tijd
voor deze bloemsoort Van de bolbloemen
is er aan de CCWS reeds een behoorlijke
aanvoer. Opvallend was het lager aanbod
van irissen. De freesia met een aanbod van
ruim vier miljoen bos is op vrijwel gelijke
hoeveelheid van het vorig jaar, hoewel niet
temin de gemiddelde prijs iets gunstiger lag.
De lelietakken met aanvoer van ruim één
miljoen, mag er best zijn, ook wat de prijs
betreft
Ook bij de rozen was het ook niet slecht
en zal de maand november wel als een
gunstige maand afgesloten worden. De
weersomstandigheden die zich hebben ge
wijzigd richten de bloementeelt nu sterker
op de warenhuizen. Met de buitencultuur is
het spoedig gedaan wanneer de nachtvorst
zich voortzet
Omzet
J et totale omzetbedrag aan de CCWS beliep
afgelopen week 10.679.212,82 tegen
10.143.536,29 in dezelfde week van het vo
rig jaar.
Daarvan maakten de bloemen 9.661.967,08
uit, zodat er voor de overige produkten niet
zoveel resteert. Dat betrof vooral ook de
potplanten die het er momenteel nogal bij
laten zitten, zoals trouwens aan de meeste
bloemenveilingen het geval is. Een reden
daarvoor is moeilijk aan te geven ook al lag
het omzetcijfer iets beneden het miljoen en
iets hoger dan vorig jaar. Maar de aanvoer
met ruim 500.000 stuks was dan ook iets
ruimer.
De anjers zaten niet slecht met een gemid
delde prijs van 43 cent tegen 29 vorig jaar.
Andere gemiddelde prijzen zijn met tussen
haakjes die van dezelfde week in het vorig
jaar voor trosanjers 42 (33) troschrysanten
jaarrond was precies gelijk met 53 cent en
weinig verschilin de normaal voor 1,72 en
1,70.
Freesia 28 (24) iris 42 (32) leliekelk 72 (88)
lelietak 50 (67) gerbera 64 (56) rozen 54 (51)
en kleine soort 38 (39). De aanvoer van
tulpen begint geleidelijk aan toe te nemen
met gemiddelde prijs van 43 cent evenals
vorig jaar.
Het aanbod van irissen nam afgelopen week
opvallend af. Er kan nog een redelijk aan
bod van chrysanten worden verwacht
Als totaal begint de najaarsaanvoer van
bloemen in wat rustiger banen te komen,
wat allerminst betekent dat er „stille weken"
zijn aangebroken. De chrysanten houden
wel vast en ook de toenemende aanvoer van
potplanten houden het veilingbeeld levendig.
Het bloembollenvak heeft in de loop der
jaren al heel wat ups en nog meer downs
meegemaakt èn overleefd. De laatste twee
jaar zijn vooral voor de tulpenkwekers uit
gesproken toppers geweest Jaren waarin
men hoge tot zeer hoge prijzen voor de
bollen maakte. Daarom wordt vandaag met
meer dan gewone belangstelling uitgekeken
naar de exportstatistieken die vertellen hoe
veel bollen de exporteurs in de maanden juli
tot en met oktober van dit jaar naar het
buitenland hebben gestuurd.
De hamvraag: Hebben de exporteurs on
danks de hoge tulpenprijzen kans gezien om
opnieuw meer kilo's te verkopen en.... komt
het totaalexportbedrag nu boven de haast
magische streep van 500.000.000,-uit?
Dat laatste zou welkom zijn, want de export
is de laatste jaren nauwelijks toegenomen.
Deze stagnatie is een verontrustend ver
schijnsel, omdat de andere artikelen in het
groene gebeuren wel een forse groei te zien
geven. Neem de bloemen, de potplanten, de
bomen, de zaden, enz.
Terrein verliezen
De bloembollen verliezen dus duidelijk ter
rein. Men is bezig een brok marktaandeel
te verspelen. Daarom moet het artikel een
veel grotere concurrentiekracht krijgen. Een
brok van de eenmaal verloren gegane markt
herwinnen is geen eenvoudige zaak. De
bloembol op zich is nu eenmaal geen artikel
waar Jan en Alleman gretig naar grijpt Het
uiterlijk lokt niet en bovendien moet men
een belofte voor de toekomst verkopen. De
belofte dat uit die lelijke bol - over een half
jaar - een mooie bloem zal komen. Dat punt
alleen al is een handicap. De gemiddelde
consument wil direct waar voor zijn geld.
Talloze andere artikelen geven dat wel. De
bloembol is in dit opzicht echt een artikel
met ingebouwde tegenwind.
Areaal beheersen.
Nu de mogelijkheid dat de export op korte
termijn grote kansen gaat krijgen er niet in
zit, is het voor de kwekers zaak dat ze het
areaal in de hand houden. Een schone theo
rie die kennelijk alleen waarde heeft voor
de statistiek. Ondanks waarschuwingen om
toch vooral voorzichting te zijn met de
uitplant, bleek dit voorjaar een fikse groei
van het tulpenareaal. En het ziet er naar
uit dat dit najaar opnieuw grote hoeveelhe
den tulpen de grond zijn ingegaan. Is er
straks een markt voor die bollen? Wordt het
aanbod bij een goed gewas niet te groot?
Een studie van het Landbouw Economisch
Instituut heeft uitgewezen dat het bloembol
lenvak de laatste twintig jaar driemaal een
hoogtepunt heeft beleefd, maar dat men
even zovele keren weer de mist inging als
gevolg van overproduktie. Er zit, volgens het
LEI, zelfs een zekere reglmaat in het op
gaan, blinken en verzinken.
Zijn er mogelijkheden om die sterke golfbe
wegingen te beteugelen? De Nehem, de Ne
derlandse Herstrukturerings Maatschappij,
die de follow-up van het struktuuronderzoek
in het bollenvak verzorgt, geeft op die vraag
een bevestigend antwoord
De geschiedenis leert dat alleen maar waar
schuwend de vinger opsteken geen enkel
effect sorteert. Iedere kweker is het van
harte eens met de kreet dat het areaal
beperkt moet blijven. Maar als er aan beper
king moet worden gedaan, gunt hij de eer
graag aan zijn buurman. „Op basis van
voorlichting en van vrijwilligheid komt men
nooit en te nimmer tot een beheersing van
het areaal. Wie daar in 1977 nog aan gelooft,
bouwt zijn geloof op drijfzand", verzuchtte
de voorzitter van de Kon. Alg. Ver. voor
Bloembollencultuur, jhr. mr. dr. O. F. A. K
van Nispen tot Pannerden onlangs. „Niet dat
het geen zin heeft om voor een kerk vol
ongelovigen te blijven preken. Probeert u nu
maar op uw eigen manier zalig te worden",
zo zei hij.
Daarom wilde Nehem een interventiesys
teem, dat het mogelijk maakt in publiek
rechtelijk verband maatregelen te nemen
waardoor men plantgoed van bollen kan
opkopen voor de overproduktie zijn invloed
kan laten gelden. Wie de plantgoedmarkt
beheerst, heeft ook een stevige greep op het
aanbod van de leverbare bollen. De kunst
zal zijn het allemaal zo te manoeuvreren dat
men die regeling er door krijgt zonder met
de EEG-condities in botsing te komen.
Voor dat doel is een verlanglijst opgesteld
en die zal worden getoetst aan de Brusselse
regels. Binnen afzienbare tijd zal men weten
wat wel en wat niet kan.
Ziet men kans die regeling er door te krij
gen, dan heeft men een wapen in de hand
waarmee men in ieder geval de al te sterke
golfbewegingen in prijs en aanbod kan af
kappen. En dan heeft men al veel gewonnen!
Hét Nederlandse volk houdt zich vandaag
bezig met de viering van St. Nicolaas. Dit
betekent de avond van de verrassingen.
Voor de tuinder hangt het hele jaar van
verrassingen aan elkaar, van dag tot dag
kunnen er veranderingen optreden. Deze
kunnen betrekking hebben op het welslagen
van de teelt, de financiële opbrengsten en
de stijging van de produktiekosten. Het is
daarom wel eens goed om op te merken,
dat deze bedrijfstak in de huidige moeilijke
economische situatie met veel elan en door
zettingsvermogen voortgaat. Het valt dan
ook te hopen dat de belangen van de tuin
ders de volle aandacht zullen krijgen.
Radijs goedkoop
De aanvoer van radijs is in vergelijking met
vorig jaar bijna dubbel zo groot. De goede
prijzen van vorig seizoen zijn aan velen niet
ongemerkt voorbijgegaan en dit is waar
schijnlijk de belangrijkste oorzaak van de
uitbreiding bij deze teelt. Het gevolg hiervan
kon daarom ook niet uitblijven. De vraag
heeft het aanbod niet meer bij kunnen
benen, de prijs moest het ontgelden. Op
Veiling Westland Noord kwam de prijs voor
een bosje radijs op gemiddeld 33 cent. De
aanvoer van radijs zal ruim blijven, waar
Meer sla
De aanvoer van glassla blijft de komende
weken groeien, het is verheugend om te
constateren dat het met de prijs wat betèr
gaat. De gemiddelde prijs komt op 25 cent
per krop. De komende weken zullen voor
de sla-teelt moeilijk zijn, vooral met het oog
op het behoud van de kwaliteit. Door don
ker, vochtig en windstil weer heeft men
gauw last van smeul en glazigheid in het
gewas. Het is daarom ook belangrijk om de
groei in het gewas te houden en de sla niet
onnodig lang te bewaren. De concurrentie
op de Westduitse markt is momenteel van
beperkte omvang, België en Frankrijk ex
porteren naar dit land. Door de beperkte
export van de genoemde landen is er wat
meer ruimte voor de Hollandse sla ontstaan.
Naar verwJcht zal de situatie de komende
week weinig veranderen.
Overige gewassen
De aanvoer van spruiten is de afgelopen
weken overvloedig groot geweest, er was een
levendige handel en er werd naar een groot
aantal landen geëxporteerd, te weten, West-
Duitsland, Frankrijk, Zwitserland, België,
Zweden en Denemarken. Ondanks dit alles
bleef de prijs op 7 dubbeltjes per kilo
hangen. Naar verwacht zal de aanvoer wat
minder groot worden en bij aanhoudend
koud weer zal de vraag goed blijven waarbij
prijsherstel mogelijk wordt.
Ook bij witlof zal het weer invloed op de
prijs uitoefenen, bij aanhoudend koud weer
zal de aanvoer wat afnemen en zal de prijs
zich weten te handhaven. De gemiddelde
prijs komt op ƒ2,80 per kilo. Er is thans
ook import van witlof uit België en Fran
krijk. De prijs van dit lof ligt aanmerkelijk
hoger nl. van 3,50 tot 4,25 per kilo.
Door het kleiner wordende aanbod van an
dijvie begint de prijs zich te herstellen. Op
donderdag 1 december werd deze groente
verhandeld tegen een prijs van 1,37 per
kilo. Voor de komende week wordt er gere
kend op een prijs die boven een gulden per
kilo zal liggen.
Het eind van het Hollandse bloemkoolsei
zoen is in zicht, de prijs ligt thans op 2
gulden per stuk, de komende week zal de
prijs verder oplopen. Er wordt inmiddels
Franse kool van een goede kwaliteit inge
voerd, die een groothandelsprijs van 1,10
per stuk opbrengt. Prei is de afgelopen week
in prijs gedaald en kwam op 45 cent per
kilo. Chinese kool noteerde een prijs van 50
cent per stuk.
Het hele jaar doot verrassingen voor de tuinder.
