Mentens neus opnieuw onderwerp discussie
Renteverhoging
bij de RPS per
1 december 1977
71%
71%
71%
81%
71%
71%
8%
postgiro en
rijkspostspaarbank
Wim Kok
tegen „graai-
maatschappij
WIE RIJDT ER
VANAVOND
HERHALING EIS
TEGEN ARTSEN
ABORTUSKLINIEK
Veiligheidsrisico's
Kalkarkernreactor
te groot geacht
binnenland
Spaardeposito's
8j/o
Beleggingsbewijzen
Slechts 10 procent
van Nederlanders
wijst leger af
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 1 DECEMBER 1977 PAGINA 9
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM „De bijzondere
strafkamer had voor de aanvang
van het proces-Menten, in tegen
stelling tot wat sommigen hebben
gesuggereerd, nog geen besluit ge
nomen. Ook in de loop van de
procedure zijn wij niet tot een
onomstotelijk oordeel gekomen.
Pas nu het onderzoek is afgeslo
ten gaan we oordelen en afwe
gen." Zo besloot rechtbankpresi
dent mr. Schroeder gisteravond
zeer nadrukkelijk de laatste dag
van het proces tegen Pieter Men-
ten. Deze vijfentwintigste zit
tingsdag duurde bijna tien uur en
werd gehouden in een vrijwel uit
puilende zittingszaal. Ruim de
helft van de tijd werd gevuld
door het betoog van de schijnbaar
onvermoeibare verdachte, die uit
voerig en hartstochtelijk gebruik
maakte van zijn recht op het laat-
OP LAATSTE
PROCESDAG
ste woord. Voorts kwamen de of
ficier van justitie Habermehl en
verdediger Van Heijningen aan
het woord. Zij kregen een laatste
kans op eikaars argumenten te
reageren.
Verreweg het meeste opzien baarde een
nieuwe verklaring over de veel besproken
neus van Menten. Op vorige zittingsdagen
was daar al wijdlopig aandacht aan be
steed in verband met de zogenaamde uni
formfoto's, waarop Menten in Duits uni
form zou staan afgebeeld. Hij heeft dat
altijd ontkend, daarin bijgestaan door een
Wassenaarse arts, die voor de rechtbank
kwam verklaren dat de neus van Menten
•olstrekt afwijkt van die van de man op
de foto. De verklaring is afgelegd door een
non, die verder anoniem wil blijven. Zij
stelt dat zij van 1945 tot 1950 in het Haagse
Westeindeziekenhuis heeft gewerkt. In of
rond 1948 ontving zij als hoofd van de
klasse-afdeling een mededeling van een
specialist dat in het ziekenhuis Menten
onder een andere naam als patiënt was
opgenomen. De religieuze: „De specialist,
die bij de betreffende patiënt een neusscor-
rectie had uitgevoerd, vertelde mij dat
Menten was gevlucht uit de Ursulakliniek
in Wassenaar en dat hij daarbij een schot
wond had opgelopen. Vorig jaar zag ik
Menten op de televisie. Bekenden hebben
mij geadviseerd te vertellen wat ik weet."
De direktie van het Westeindeziekenhuis
heeft de justitie laten weten dat zij geen
mededelingen doet over de behandeling
van patiënten. Verdediger mr. Van Heij
ningen hechtte weinig geloof aan de ver
klaringen van de non. „Zij heeft ook ver
klaard dat zij toen had gehoord dat Men
ten tot acht maanden gevangenisstraf was
veroordeeld. Zij moet over profetische ga
ven hebben beschikt, want Menten is daar
toe pas in 1949 veroordeeld. Hij geeft toe
dat hij in 1948 in het ziekenhuis heeft
gelegen na zijn vlucht uit de Ursulakliniek.
Hij is uit een raam gesprongen en liep een
geschonden neus op. Daaraan is hij toen
behandeld. Aanvankelijk had men het plan
de kogel uit zijn lichaam te verwijderen,
maar daar heeft men van afgezien. De
kogel zit nu nog in zijn lichaam". Mr.
Schroeder: „In de brief staat rond 1948.
Het kan ook eerder of later zijn geweest."
Mr. Van Heijningen overhandigde de
rechtbank een dossier van het voormalig
verzet. De documenten heeft hij aangetrof
fen in het archief van Mentens vroegere
advocaat Kortenhorst. „In dat dossier be
vindt zich de befaamde uniformfoto, ech
ter met de afbeelding van een man met
een ander gezicht. Het is nu wel duidelijk
dat er met die foto is gemanipuleerd,"
aldus de advocaat Menten zelf trok in zijn
laatste woord opnieuw onstuimig van leer
tegen de officier van justitie, de getuigen,
de deskundigen, de KGB, en de media.
Weer noemde hij de zogenaamde kelder
stukken uit het Nederlandse consulaat in
Krakau, waarmee men zijn „deutsch-
freundlichkeit" wil aantonen, vervalsin
gen." De stukken zijn niet ondertekend en
aan niemand gericht. Daardoor missen ze
elke bewijskracht." Hier werd hij onder
broken door de president, die duidelijk liet
merken dat hij gelooft dat Menten de
brieven wel degelijk zelf heeft geschreven.
Menten beschuldigde de officier ervan met
open ogen in een KGB-val te zijn gelopen.
„Hij werkt samen met een anti-democrati
sche politiestaat. Hij laat geen kans onge
bruikt om het kleine restant van mijn
leven te vernietigen. Het hele onderzoek is
trouwens ontoelaatbaar, want ik ben voor
al die zaken al een keer veroordeeld."
Menten betoogde langdurig dat niet de
Duitsers de executies in Podhorodze en
Urycz hebben uitgevoerd, maar de Oekraï-
ners, die wraak namen op dorpsgenoten,
die met de Russen hadden geheuld. „Niets
wijst erop dat de Duitsers erbij waren
betrokken. Het hele requisitoir berust op
grootspraak. Ik heb niets gedaan. Ik reken
op vrijspraak."
Nadat Menten zijn pleidooi had beëindigd
keek hij triomfantelijk naar zijn vrouw in
de zaal, maar mr. Schroeder zette snel een
domper op de „vreugde" door de verdach
te te laten weten dat men een onderzoek
heeft ingesteld naar zijn afkomst. Menten
heeft altijd beweerd dat hij familie is van
de vooraanstaande Mentens uit Limburg,
onder meer van de voormalige deken van
Maastricht. Menten legde om dat aan te
tonen zelfs een wijwaterbakje over dat hij
als geschenk zou hebben ontvangen. Mr.
Schroeder stelde dat diverse instanties
hebben verzekerd dat op geen enkele wijze
een familieband is aan te tonen.
Officier van justitie Habermehl ging niet
in op de uitspraken van Menten („daar valt
toch niet tegen te praten"), en bleef bij zijn
requisitoir. Wel zei hij ditmaal: „Menten is
zo verstrikt in een soort rollenspel dat hij
zelf is gaan geloven wat hij zegt. Mijner
zijds bestaat nog steeds geen twijfel aan
zijn schuld. Maar dan ook geen enkele."
Mr. Van Heijningen kondigde aan dat hij
aanstaande zaterdag naar Zwitserland ver
trekt om daar een mogelijke nieuwe getui
ge a décharge te ontmoeten. Van mr.
Schroeder kreeg hij de verzekering, dat als
dit contact een volstrekt nieuw licht op de
zaak-Menten kan werpen hij er wellicht
nog een zittingsdag aan zal wijden. In elk
geval doet de bijzondere strafkamer van
de Amsterdamse rechtbank op woensdag
14 december om tien uur uitspraak.
De ontwikkelingen op de kapitaalmarkt
maken het de RPS mogelijk de rente op
nieuwe spaargelden met vaste looptijd met
ingang van 1 december 1977 als volgt te
verhogen:
Minimum storting f 1.000,-. Elk deposito
komt na de looptijd automatisch vrij.
De rente is jaarlijks beschikbaar.
Tussentijds opnemen toegestaan voor
aankoop eigen woning in Nederland.
LOOPTIJD
2 jaar
VASTE RENTE
(was 654%)
pyiA/
3 jaar
(was 7ï4%)
aia/
4 jaar
(was 754%)
5 jaar
6 jaar
(was 7%%)
(was 8%)
V
Coupures van f 1.000,- en f5.000,-. U knjgt
rente-op-rente: aan het einde van de
looptijd ontvangt u automatisch uw
aankoopbedrag plus de totale rente.
Tussentijds opnemen toegestaan voor
aankoop eigen woning in Nederland.
LOOPTIJD VASTE RENTE
3 jaar
4 jaar
5 jaar
(was 7%)
(was 1/%)
(was 754%)
De rente op reeds gestorte spaardeposito's
en reeds afgegeven beleggingsbewijzen
blijft ongewijzigd, evenals de rente op onze
ovenge spaarvormen.
Meer informatie:
de folders "Spaardeposito's'en
"Beleggingsbewijzen" zijn verkrijgbaar op
het postkantoor. U kunt de folders ook
aanvragen met de bon, via tel. 0017 (gratis)
of via tel. (020) 5 89 3137.
Bon voor meer informatie
Stuur mij de folders "Spaardeposito's" en
"Beleggingsbewijzen".
Deze bon in een envelop zonder postzegel
sturen naar Rijkspostspaarbank,
afd voorlichting. Van Baerlestraat 27,
1071 AN Amsterdam.
99
AMSTERDAM (ANP) - „Wij
willen laten weten dat deze
graai- en grijpmaatschappij
waarin weerloze mensen nog
altijd en misschien wel weer in
toenemende mate er onderdoor
gaan, ons tot hier zit. Wij wil
len meer dan alleen het beharti
gen van de belangen van het
loonzakje, meer dan alleen
maar tegenwicht bieden tegen
een machtig ondernemersdom
en de duffe ellende van een
rechtse regering".
Dit zei NW- (en FNV-) voorzit
ter Wim Kok gisteren op een
verbondsvergadering van het
NW in de RAI in Amsterdam
waar bij het NW aangesloten
bonden gisteren en vandaag een
maatschappijvisie formuleren.
De grondgedachten voor die vi
sie zijn neergelegd in een ont-
werp-resolutie die het NW in
mei presenteerde.
De parlementaire besluitvor
ming over de produktie moet
uiteindelijk waarborgen dat
goederen en diensten worden
„geleverd" waaraan de samen-
iieving het meest behoefte heeft,
aldus staat in deze resolutie. Het
produktiestelsel moet zo veran
deren, dat niet langer de belan
gen van enkelen of van wille
keurige groepen de doorslag ge
ven, maar de belangen van de
gemeenschap.
Kok: „Wij willen vermaatschap
pelijking van de produktie.
Actie Veilig Verkeer
UTRECHT De jaarlijkse al
coholvoorlichtingscampagne
van Veilig Verkeer Nederland
krijgt deze keer het motto
„Wie rijdt er vanavond?". Vei
lig Verkeer stapt van het
sinds 1964 in de december
maanden gehanteerde motto
„Glaasje op, laat je rijden" af
omdat steeds vaker blijkt, dat
dit advies in de nachtelijke
uren niet altijd kan worden
opgevolgd bij gebrek aan vol
doende openbaar vervoer en
taxi's.
Ter ondersteuning van de
nieuwe actie zullen 350.000
stickers en 45.000 affiches
worden verspreid. Veilig Ver
keer begeleidt de actie met
advertenties en spots voor ra
dio en televisie.
De bedoeling is, dat mensen
die een avondje uitgaan, van
tevoren afspreken wie er op
de terugweg zal rijden. Vol
gens Veilig Verkeer is dat voor
een groot deel van de automo
bilisten haalbaar, aangezien
een onderzoek heeft uitgewe
zen dat 80 procent van hen
met z'n tweeën of met meer
vrienden en kennissen op stap
gaat, van wie doorgaans ook
wel iemand een rijbewijs bezit.
Op het ogenblik praat nog
geen 40 procent van de men
sen die samen uitgaan vooraf
over de vraag, wie er terug zal
rijden en wie dus het aantal
alcoholconsumpties in de hand
moet houden. (Volgens Veilig
Verkeer niet meer dan één per
uur en vier in totaal).
Veilig Verkeer herinnert
eraan, dat het aantal ongeluk
ken waarbij alcoholgebruik is
geconstateerd vorig jaar met
33 procent is toegenomen tot
4.585, terwijl er in de eerste
helft van 1977 een stijging met
12,5 procent is vastgesteld. Het
aantal van dit soort ongeluk
ken met dodelijke afloop steeg
in het eerste halfjaar zelfs met
23 procent. Dat betekent, dat
alcoholgebruik een rol speelde
bij één op de zeven dodelijke
ongevallen.
AMSTERDAM (ANP) De pro
cureur-generaal bij het ge
rechtshof in Amsterdam, mr. J.
H. Bergsma, heeft gisteren in
de zaak tegen twee artsen van
de voormalige abortuskliniek
„Het Sarphatihuis" bevestiging
van het rechtbankvonnis geëist:
drie maanden voorwaardelijk
met een proeftijd van twee jaar
en een boete van 10.000 gulden.
De procureur achtte bewezen
dat de artsen, de 53-jarige Paul
D. en zijn 48-jarige collega Lau
rens N. schuld hebben aan de
dood van een Belgische vrouw,
die op 9 mei 1974 in hun kliniek
werd geaborteerd.
De vrouw, die meer dan drie
maanden zwanger bleek, te zijn,
overleed kort na de ingreep in
het nabij gelegen Weesperplein-
ziekenhuis, waarheen zij was
overgebracht na een bij de be
handeling opgetreden complica
tie.
In verband met deze dodelijk
afgelopen abortus werden de
artsen in 1976 door het medisch
tuchtcollege voor een half jaar
geschorst uit hun bevoegdheid
als arts. In december van dat
jaar volgde het vonnis van de
rechtbank.
Alleen D. was op het vier dagen
durende proces voor het ge
rechtshof aanwezig. N. is inmid
dels naar Canada geëmigreerd.
De artsen is ten laste gelegd dat
zij zich niet aan de geldende
afspraken hebben gehouden. Zij
hadden de vrouw, op grond van
haar vergevorderde zwanger
schap, dienen door te verwijzen
naar een gespecialiseerde kli
niek, zoals bijvoorbeeld Bloe-
menhove,. Na het mislukken
van de ingreep zouden zij voorts
te 'lang hebben gewacht met
overbrenging naar het Weesper-
plemziekenhuis, terwijl zij ook
hadden verzuimd tevoren bloed
groep en bloeddruk van de
vrouw tevoren vast te stellen.
Uitspraak 13 december.
Leden van het Landelijk Energie Komitee bij de presentatie van het veiligheidsrapport
over de Kalkarreactor in Den Haag.
Rijkspolitie
veel duurder
dan begroot
DEN HAAG (ANP) - De perso
neelskosten van het korps Rijk
spolitie zijn vorig jaar
9.705.000 gulden hoger uitge
vallen dan was begroot.
Dat komt doordat het aantal
ploegen op Schiphol moest wor
den uitgebreid in verband met
de strengere controle van de
bagage van luchtpassagiers. Bo
vendien moest er meer over
werk worden verricht dan was
geraamd. De regering heeft be
sloten dit bedrag alsnog in de
justitie-begroting 1976 te ver
werken.
Identiteit van
man in coma
vastgesteld
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT De Utrechtse po
litie heeft gisteren na een spe
ciaal radio-bericht de identiteit
kunnen vaststellen van een
man, die al een week in coma
ligt in het Academisch-zieken
huis van Utrecht
Het is de 24-jarige Jan-Karsten
van Veen uit Amsterdam. Hij
werd vorige week woensdag op
de provinciale weg Utrecht-Bun-
nik aangereden door een busje.
Hij verliet in de nacht van 21
op 22 november de ouderlijke
woning. Volgens de politie ging
hij wel vaker enkele dagen op
stap.
Rotterdamse
chauffeur komt
vrij
DEN HAAG (ANP) De Ne
derlandse vrachtwagenchauf
feur W. A. Plinck, die al meer
dan een maand in Turkije
wordt vastgehouden, zal wel
licht in de loop van de volgen
de week naar Nederland terug
keren.
Het consulaat-generaal in Istan
bul, zo werd in Den Haag mee
gedeeld, beschikt over „vage
aanwijzingen", dat de Turkse
autoriteiten de zaak spoedig wil
len afwikkelen.
Pinck, die voor het Rotterdamse
transportbedrijf Furness en la
ding sigaretten naar Turkije
bracht, werd verboden het land
te verlaten na een meningsver
schil tussen de Turkse douane
en het Turkse staats-tabaksmo-
nopolie. Volgens de douane had
het monopolie slechts één lading
tabak besteld, maar Pinck en
een collega brachten twee
vrachtwagenladingen sigaretten
het land binnen.
De chauffeur zit niet in hechte
nis: hij heeft beperkte bewe-
girtgsvrijheid.
VOLGENS AMERIKAANSE
KERNENERGIEDESKUNDIGE
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In de kernener
giereactor in aanbouw in Kal
kar (West-Duitsland) kunnen
zich kernexplosies voordoen
waar de betonnen omhullingen
van deze kernreactor niet op
zijn berekend. Als een dergelij
ke verwoestende explosie zich
voordoet kan daarbij splijtstof
(plutonium) vrijkomen die de
ontruiming van 160.000 vierkan
te kilometer noodzakelijk ma
ken. Dit is een van de voor
naamste conclusies van de Ame
rikaanse kernenergiedeskundige
Richard E. Webb, die voor de
Werkgroep Kalkarproces en het
Landelijk Energie Komitee de
keten van risico's heeft onder
zocht bij een ongeluk in de snel
le kweekreactor van Kalkar. De
werkgroep Kalkarproces die de
studie van de Amerikaan giste
ren publiceerde wil het stuk be
trekken bij het proces in Mun
ster tegen de te groot geachte
veiligheids risico's van de snelle
kweekreactor van Kalkar. Deze
zaak is momenteel in behande
ling bij het Duitse Constitutio
nele Hof in Karlsruhe. Tegelij
kertijd wil het Landelijk Enge-
rie Komitee de studie van Webb
gebruiken om de Nederlandse
regering er toe te bewegen als
nog -af te zien van deelneming
in de bouw van de Duitse snelle
kweekreactor.
Over de kans op een verwoes
tende explosie in de reactor van
Kalkar bestaat nog geen duide
lijk inzicht. Webb heeft in zijn
studie allereerst willen aange
ven langs welke wegen binnen
een reactor een dergelijke onge
wenste explosie kan plaats heb
ben.
DEN HAAG Hoewel meer dan de helft van de Nederlan
ders zegt, weinig of niets af te weten van defensiezaken, vindt
een breed publiek toch dat een leger bestaansrecht heeft
Slechts een op de tien Nederlanders wijst een leger af.
Dit is vastgesteld bij een on
derzoek van de stichting
„Volk en verdediging" onder
Nederlanders boven de acht
tien jaar. De bedoeling van
het onderzoek was, de heer
sende opvattingen en en en
houdingen inzake veiligheid,
verdediging en krijgsmacht
te peilen. Het rapport stelt
dat de Nederlander zich in
militair opzicht niet bedreigd
voelt, ook al geloven slechts
weinigen dat er nooit meer
oorlog zal komen. De kans
op een crisissituatie wordt
niet binnen tien jaar ver
wacht Maar als hij komt,
acht men de gevolgen zeer
ernstig. De meeste Nederlan
ders aanvaarden de dienst
plicht, maar ten aanzien van
een beroepsleger zijn de me
ningen verdeeld. Tegenstan
ders van eén beroepsleger
hebben niet zozeer prakti
sche als wel politieke bezwa
ren: men is bang dat afschaf
fing van de dienstplicht zal
leiden tot een sociaal en
mentaal isolement van de be
roepssoldaten, wat grote po
litieke risico's in zich bergt.
Het brede publiek hecht vol
gens het rapport veel waarde
aan de rechten van de men
sen die in het leger dienen
of moeten dienen. Wel ziet
men het vraagstuk van orde
en gezag in het leger als een
van de belangrijkste proble
men binnen de krijgsmacht.
Kalma verhoord
door speciale
commissie
ROTTERDAM (ANP) Hoofd
inspecteur B.D. Kalma chef van
de Rotterdamse zeden- en kin
derpolitie is verhoord door een
speciale ondenzoekcomissie die
met de ,zaak-Kalma" is belast
De commissie staat onder lei
ding van de Haagse procureur
generaal mr. W.A. baron van
der Feltz en is op diens verzoek
ingesteld om te onderzoeken of
Kalma na zijn geruchtmakend
optreden bij een demonstratie
gehandhaafd kan worden.
Behalve met de heer Kalma
heeft de commissie ook gespro
ken met burgemeester Van de
Louw van Rotterdam en met
enige collega's van Kalma. De
hoofdinspecteur zal binnenkort
een verweerschrift indienen bij
het ambtenarengerecht waarbij
hij in beroep zal gaan tegen de
berisping die Van der Louw
hem heeft gegeven.
Ruim honderd gemeenteambte
naren in Rotterdam hebben hun
handtekening geplaatst onder
een brief aan minister De Gaay
Fortman (binnenlandse zaken
en justitie), waarin wordt gepro
testeerd tegen 'voorgenomen
maatregelen' tegen de hoofdin
specteur, omdat aldus de brief,
iedereen recht heeft op vrijheid
van meningsuiting.
Vijfde agent
spoorwegen
aangehouden
AMSTERDAM (ANP) De re
cherche van het bureau War
moesstraat in Amsterdam heeft
gisteren een vijfde arrestatie
verricht in de zaak van de ste
lende agenten van de spoorweg
politie. De verdachte is een 46-
jarige hoofdagent uit de hoofd
stad.
Samen met de vier eerder aan
gehouden spoorwegagenten
wordt hij ervan verdacht in de
periode 1973 tot en met 1976
voor ongeveer 200.000 gulden
aan geld en sieraden te hebben
ontvreemd op NS-stations in
Amsterdam, Wormerveer en
Weesp. Zij stalen niet alleen uit
NS-kantoren maar ook uit kan
toren van particuliere bedrijven
op het centraal station in Am
sterdam.
DS'70 wil
geringere verhoging
PTT-tarief
DEN HAAG (ANP) Het ka
merlid Nijhof (DS'70) vindt dat
de PTT-tariefsverhogingen te
hoog zijn, nu de winst van het
staatsbedrijf „aanzienlijk" ho
ger zal zijn dan oorspronkelijk
werd begroot. Hij heeft staats
secretaris Van Huiten (verkeer)
gevraagd de tariefsverhogingen
terug te brengen.
In schriftelijke vragen uit het
Kamerlid kritiek op het feit dat
de staatssecretaris de Kamer
niet heeft ingelicht over de
winstgegevens van de PTT. Hij
wil weten, waarom de bewinds
man niet met een herziene ont
werp)-begroting is gekomen.
Politie neemt
423 kg vuurwerk
in beslag
EINDHOVEN (ANP) Bij een
inval in een winkel-woonhuis
in Eindhoven heeft de politie
423 kilo vuurwerk in beslag
genomen. Tegen de winkelier,
de 42-jarige G. S. die geen enke
le vergunning had, is proces
verbaal opgenaakt. De politie
was in actie gekomen na klach-
ter uit de buurt. De man zou
het vuurwerk met name aan
jonge kinderen hebben ver
kocht. Winkeliers die wel toe
stemming hebben om vanaf 1
december vuurwerk te verko
pen mogen daarvan slechts een
voorraad van 50 kilo hebben.
Willen zij meer opslaan dan is
een speciale vergunning van de
hinderwet vereist.
