Democratisering van het recht in boekvorm Tjakko de Vos boos op coach Randell over selectie Oranjeteam Kardinaal Lorscheider weerlegt verwijten aan „Adveniat" Deel van berg Golgotha bij opgravingen blootgelegd binnenland HET ONRECHTVAARDIGE RECHT RANDELL BIJ HYS ONTSLAGEN Resultaten Hilversum Onrust in Hongarije over dood van godsdienstlerares KORTE METTEN LEIDSE COURANT WOENSDAG 30 NOVEMBER 1977 pagina 11 AMSTERDAM Veel rechters in Neder- and zijn niet in staat of bereid tot een reële lommunicatie met de verdachte. Ze geven tem vaak geen gelegenheid om het uiteinde- ijke oordeel „na te rekenen". Zo blijft er voor velen het gebeuren in de rechtzalen chimmig, willekeurig en beangstigend. )eze constatering staat centraal in het van- laag verschenen boek van de rechtbank- ournalist Jac. van Veen eerder om zijn tritisehe benadering vn de Nederlandse ■echtspleging onderscheiden met de prijs voor de dagbladjournalistiek. De titel luidt „Democratisering van het Recht?" en het itellen van die vraag blijkt het antwoord in ich te bergen. n zijn voorwoord al schudt PvdA-Kamerlid Voogd het hoofd over de wijze waarop vonnissen oms tot stand komen, waarop het jroces functioneert en waarop verdachten worden bejegend, over de nadelige positie waarin verdachten, vooral diegenen die aan de onderkant van de maatschappij leven en dus aan het begin van het rechtsverloop al een achterstand hebben, verkeren. Voogd gewaagt van onrechtvaardigheden in de pro cesgang die voortspruiten uit vaak overleef de tradities, maar ook uit de katerterstruc- tuur en het machtsbesef van sommige leden van de rechterlijke macht. Jac. van Veen heeft in zijn boek geput uit een schat van ervaring. Stof tot ernstig nadenken levert dan ook zijn verzuchting: „Het kan geen toeval zijn dat je als journa list-waarnemer maar op een willekeurige dag in een willekeurige stad het paleis van justitie binnen hoeft te lopen, of in een van de zittingszalen gebeurt wel iets dat de wetgever nooit zo kan hebben bedoeld, dat het rechtsgevoel niet bevredigt en dat doet twijfelen aan de capaciteiten van degenen die zijn geroepen tot een oordeel over het afwijkend gedrag van hun medeburgers". Zo heeft Van Veen kritiek op het feit dat een aantal vertegenwoordigers van het open baar ministerie niet aanvoelt „waar het ter inleiding van een forse eis ontstoken vuur werk moet eindigen en waar de grens naar de demagogie wordt overschreden". Hij sug gereert dat het aanbeveling zou verdienen als rechters en officieren na afloop van een zaak nog eens een tijdens de zitting gemaak te bandopname afdraaiden om te horen wat ze eigenlijk allemaal tegen een verdachte zeggen en vooral: hoe ze dit doen. Kritiek ook in het boek over de termijn van veertien dagen die meestal verloopt tussen zitting en vonnis, waarbij de gevoelens van de verdachte niet onderkend of de moeite waard gevonden worden. „Hebben de rech ters de wettelijke termijn van maximaal veertien dagen in de regel ook nodig om tot een beslissing te komen? Iedereen die geen vreemdeling is in de paleizen van justitie, weet dat de rechtsprekende colleges zich na afloop van de openbaar verrichte taak in de raadskamer terugtrekken, in vrijwel alle gevallen tot een conclusie komen en zich daarna naar huis spoeden voor het avond maal. Maar de man of vrouw die de beslis sing het meest aangaat, de verdachte, blijft dan nog twee volle weken in volslagen onze kerheid omtrent de uitslag. Het begrip „uit spraak over veertien dagen" ligt zo traditio neel verankerd, is zozeer een onderdeel van het ritueel dat het door de justitiabelen niet wordt herkend als onmenselijk automati sch". Bij verstekzaken, wanneer de verdachte niet verschijnt, hoeft de rechtbank de verdediger niet aan het woord te laten. Er zijn rechters die dat wel doen. Van Veen: .Maar hun aantal is niet voldoende groot om de ver wachting te koesteren dat we binnen afzien bare tijd kunnen spreken van een vast gebruik. Beter dan het over te laten aan de welwillendheid van de individuele rechter lijkt het om door middel van wettelijke regeling het pleidooi in verstekzaken onder alle omstandigheden mogelijk te maken". Ook aan de militaire rechtspraak mankeert volgens het boek het nodige. „De voorzitter van de militaire straf colleges is weliswaar een jurist, maar hij wordt geflankeerd door hoge officieren. Het lijkt haast onmogelijk voor deze niet meer zo jonge topfiguren om begrip te hebben voor de motieven van jeugdige dienstplichtigen die dingen doen waarmee zij zich qua opvoeding, opleiding en instelling nooit kunnen verenigen". Volgt een pleidooi voor de afschaffing van de militaire rechtspraak, althans in vredes tijd. „Het zou een flink stuk democratisering en normalisering betekenen als dienstplichti gen zich voortaan zouden moeten verant woorden voor de gewone rechter. Rechtspre ken in naam der koningin moet niet gepaard gaan met overdreven eerbied voor Harer Majesteits wapenrok". De zittende generatie van rechters, zo besluit Jac. van Veen zijn boek, heeft te zeer het oog gericht op de jurische kanten van het vak ■en bezint zich te weinig op de menselijke aspecten daarvan. Een juridisch waterdicht vonnis zegt nog maar weinig over de recht vaardigheid. Het juridisch onderwijs zou mensen moeten afleveren „die persoonlijk wel niet beter of rechtvaardiger zijn dan willekeurige derden, maar die wel meer begrip hebben van wat rechtvaardig is en meer in staat zijn om dat doorzichtig te maken. Dan is er kans op een type rechter dat misschien wat minder wakker ligt van een juridisch niet waterdicht vonnis, uit vrees daarvoor door een hoger college op de vingers te worden getikt, maar dat wat meer waakzaam is een vonnis duidelijk te maken aan degene voor wie dat in de eerste 1 plaats is bestemd". Piet Snoeren Voorzitter WBC roept Ali op de ring te verlaten MADRID De voorzitter van de World Boxing Council, de Mexicaan José Sulaiman, heeft gisteren tijdens een bijeen komst van de WBC in Madrid wereldkampioen zwaargewicht Muhammad Ali uitgenodigd xich terug te trekken, nu het nog eervol kan. Sulaiman zei tegen de afgevaardigden dat Ali de grootste persoonlijkheid uit de bokshistorie is en de trots van alles wat met boksen te maken heeft. „Maar hij moet voorkomen dat zijn image te veel daalt in krin gen van boksliefhebbers en offi cials. Als Ali door wil gaan, dient hij de regels van de WBC respecteren. Zelfs Ali kan daar geen verandering in bren gen. Ik neem van deze gelegen heid gebruik een nieuwe uitno diging g in de richting van Ali sturen en hem te verzoeken zich eervol terug te trekken". NSF wil onafhankelijkheid AMSTERDAM - De Neder- Undse Sport Federatie wil in het op stapel staande nationaal sportoverleg wel samenwerken met de minister van CRM, maar niet onder hem komen te staan. Tijdens de buitengewone ledenvergadering van de Neder landse Sport Federatie gister avond in het Amsterdamse RAI-gebouw, klonk het .onaan vaardbaar' op de suggestie van de Vereniging van Nederlandse gemeenten om het nationaal sportoverleg te laten voorzitten door de minister van CRM. Volgens de NSF zou dit een principiële inbreuk betekenen op het uitgangspunt van de vol ledige gelijkwaardigheid van georganiseerde sport en over heid. Immers, tegenover twintig vertegenwoordigers van de sport zouden dan twintig plus één van de overheid komen. De NSF stelt dan ook een onafhan kelijke voorzitter voor. DEN HAAG Tjakko de Vos denkt dikwijls terug aan de tijd dat hij samen met Robin (Beertje) Saraber speelde in het eerste van HYS Intervam. De twee raspaardjes braken samen door in de hoofdmacht van de Haagse ijshockeyclub. Met recht was het bestuur van de vereniging trots op deze twee spelers uit eigen kweek. Zowel Tjakko de Vos als Robin Saraber hield een grote belofte in voor het Ne derlandse ijshockey. Wat is er nu van over? Zoals bekend wil Saraber nooit meer voor HYS spelen en is dit jaar ook nog niet in actie geweest. Tjakko de Vos is één van de spelers die het ook niet meer zo ziet zitten bij HYS Intervam en loopt met het plan rond om aan het eind van het seizoen of als de om standigheden het eerder nood zaken de Haagse ijshockey stichting de rug toe te keren. De honderd gulden die hij in de week met het spelen bij HYS verdient vormen voor de thans 21-jarige Tjakko de Vos geen beletsel. De voorspeler van het onder- aanstaande HYS Intervam werd vorige week erg kwaad op zijn coach Brian Randell toen hij uit onze krant moest vernemen dat Randell hem niet had aanbevolen bij de bondscoach van de Nederland se IJshockeybond, Hans West- berg. „Alle coaches moesten op verzoek van Westberg een brief inzenden met daarop de vermelding of er spelers in hun team in aanmerking zou den komen voor de nationale ijshockey-selectie. Randell liet niets van zich horen. Ik ben afgelopen vrijdag op hem af gestapt met het stuk van de krant onder mijn arm. Hij wist niet goed wat hij daarmee aan moest en stelde eerst dat de verslaggever maar wat in de krant had geschreven. Toen Nederland tegen Denemarken had gespeeld stapte ik op Hans Westberg af en deze kon de inhoud van de krant alleen maar bevestigen". Later stelde Randell dat de brief kwijt was geraakt. Ook het bestuur van HYS had schijnbaar een brief van de coach ontvangen en ook niets laten horen. Tjakko de Vos: „Over enkele weken in de uitwedstrijd te gen De Bisschop in Amster dam komt Westberg naar mij kijken. Hij stelde duidelijk dat iedereen nog in aanmer king komt voor de selectie en dat er nog niets vast staat DEN HAAG Brian Randell, de trainer coach van HYS Intervam is de laan uitgestuurd. De Canadees die aan het begin van dit seizoen bij de Haagse ijshockeyvereni- ging als coach de taak overnam van Jean Martin, heeft gisteravond van het bestuur van HYS zijn ontslag gekre gen. Dit kon hij gisteravond zijn selectie op De Uithof persoonlijk mededelen. De training van HYS is gister avond overgenomen door Harry Turk. Wim Constant weg bij HYS De ijshockeyspeler Wim Constant gaat zijn club Hys Intervam de rug toekeren. Reeds komende weekeinde hoopt hij al weer bij zijn oude vereniging Houtrust te kunnen spelen. voor het wereldkampioen schap. Met Tjakko de Vos vecht HYS voor lijfsbehoud. Rond de Haagse Uithof en in de koffie kamer van het schaatscentrum wordt er veel gesproken over het wel en wee van de Haagse ijshockeyclub. Vanavond ko men de Nederlandse spelers in vergadering bijeen. Er moet wat gaan gebeuren bij HYS Intervam en er gaat wat ge beuren. Vele spelers zien het niet meer zitten bij 'de Haagse vereniging. En zoals het er nu voor staat komen er van hen geen vijf meer het volgend seizoen in actie. Tjakko de Vos: „Soms heb ik wel spijt dat ik niet ben weg gegaan bij HYS. Nog niet zo lang geleden ben ik als gast- speler met Amsterdam mee geweest naar Frankrijk. Ik kon daar zo komen spelen. Maar ik wilde HYS niet in de steek laten. Als ik alles van tevoren had geweten dan was het echt niet zo moeilijk ge weest. Er zijn heel wat scheve verhoudingen bij HYS. Ook met de vergoedingen. Ik schaats voor honderd gulden mijn benen uit het lijf, maar er zijn bij onze vereniging een hoop jongens die veel meer krijgen. Vorig jaar draaide het in één lijn met Robin Saraber en Brian de Bruyn uitstekend. Dit jaar speel ik onder een veel zwaardere druk met Frank de Marco. Ook in de training zit geen opbouw". Vrijdagavond komt Tilburg Trappers op bezoek. In het verleden betekende dat op De Uithof zeker zo'n tweeduizend bezoekers. Tjakko de Vos durft geen voorspelling te doen over het aantal mensen dat vrijdag komt. Het diepte record bij HYS Intervam van nog geen 250 betalende toe schouwers op een zaterdag avond tegen Nationale Neder landen zal niet worden over troffen. Immers, de Hage naars kunnen zich er nog op beroemen dat ze van Tilburg Trappers, dat aan de leiding gaat in de competitie, dit sei zoen reeds eenmaal gewonnen hebben. ARTHUR VAN RIJSWIJK Tjakko de Vos heeft er moeite mee dat hij voor honderd gulden in de week zich moet inzetten en dat andere spelers veel meer ontvangen. Dc uitslagen van de gisteravond in Hilversum gehouden koersen zijn: Arizona-prijs, 2440 m.: 1. Okelli (AH. Suykerbuyk) 3.33,8, 2. O'Sullivan, 3. Oglala Tot: Tota: Winn. 3,70 pl. 1,70- 2.30-4.20 kopp. 12.30 trio 392.80. Califomie-priis, 2000 m.: 1. Pretty Dream (L. Schoonhoven) 2.53,3, Pa- roli Vitesse, 3. Podo du Bois. Toto: Winn. 7,80 pl. 2,80-3,30-2,30 kopp. Minnesota-prijs, 2000 m.: 1. Patricia Lamour (A. de Wrede) 2.48,0, 2. Olin- da, 3 Parmabon. Toto: Winn 3,10 pl. 1.90-2.20-2.60. koop. 5.50. tro 65.50. Wisconsin-prijs," 1540 m.: 1. Revan che S (P. Segers) 2.11,7, 2. Robert Belwin, 3. Robin H. Toto: Winn. 3,00 Regt) 2.10,0, 2. Nimbly Careless. 3. Nanda S. Toto: Winn. 1,70 pl. 1,60- 2,10-4,30, kopp. 9,80, trio 153,80. AMATEURKAMPIOENSCHAP, 2000 m.: 1 Larens Roem (W. Porsius) 2.44,1, 2. Menno Hoca, 3. Henri van Wendy. Toto: Winn. 3,30 pl. 1,60-4.00- 4.00 kopp. 26,50. Kansas-prijs, 2000 m.: 1. Nanda W OK Vergay) 2.45,4, 2. Mr. Alkestis. 3 Matthieu Areta. Toto: Winn. 13,10 13 11370 3,60"*,2° k°PP- 441,20 trio Nebraska-prijs (2420 m): 1. Pedro Casmdra (T. Smeding) 327.3, 2. Pre- venir, 3. Prins Alkestis. Toto: winn. 5,50 pl 1,60 2,40 1, kopp 33,10. Niet gestart: Oraldus. Missouri-Prijs (2440 m): 1. O Lala (mei. M S. Poort) 3.24.1, 2. Noatak 3. New Buitenzorg. Toto: Winn. 3,20 pl 1,20 160 2,00, kopp 12,50, trio 128,60. Arkansas-prijs (2000 m): 1. Lester Kandia (J. P. C. Oorthuysen) 2.47.5, 2. Loeno W, 3. Mai Regina. Toto: Winn. 14,70 pl 2,20 4,10 4,40, kopp 158,70. Totalisatoromzet: 431.126.,. Sportwereld HAARLEM In de eredivisie basketbal is gisteravond één wedstrijd gespeeld. Buitoni won in Haarlem met ruime cijfers (121—64) van BV Amstelveen. AMSTERDAM In de groot- meestergroep van het negende internationale Suikerdamtoer- nooi, dat op 18 december in Amsterdam begint, heeft de Zwitser Cazemier zich terugge trokken. Zijn plaats zal worden ingenomen door de Congolees Nimby. De voorzitter van de Latijnsamerikaanse bisschoppenraad CELAM en voorzitter van de Braziliaanse bisschoppenconferen tie, kardinaal Aloisio Lorscheider heeft zijn volle vertrouwen in en de dank van de bisschoppen iin de Duitse bisschoppe lijke hulpactie „Adveniat" uitgesproken, alsmede aan de voorzitter daarvan, mgr. dr. Franz Hengsbach uit Essen. Zoals gemeld hebben onlangs Westduitse theologen van zowel evangelische als kath olieke huize scherp geprotesteerd tegen de bisschoppelijke hulporganisatie „Adve niat". Zij beschuldigden „Adveniat" ervan met een campagne tegen de Latijnsameri kaanse „theologie van de bevrijding" die radicale sociale hervormingen nastreeft een onafhankelijke kerkelijke ontwikke ling van Latijns-Amerika in gevaar te brengen. Zonder direct op de verwijten van de theologen in te gaan beklemtoont kardi naal Lorscheider nu in een brief aan mgr. Hengsbach, dat „Adveniat" altijd de bis schoppenconferenties van Latijns-Amerika en de bisschoppenraad met „grote eerbied en weldoende hartelijkheid" tegemoet is getreden. Hij onderstreept, dat de verschillende hulpprogramma's onafhankelijk staan van de diverse regeringen. De hulp van „Adve niat", zo zegt hij, maakt het ons gemakke lijker de weg van kerkelijke vernieuwing op te gaan, zoals deze door de besluiten van de bisschoppenconferentie van Medel- lin in 1968 is aangewezen. Kardinaal Lorscheider ontkent ook, dat Adveniat invloed zou uitoefenen op de theologie in Latijns-Amerika. „De theologi sche reflectie heeft van de kant van Adve niat een grote stimulans ontvangen, waar bij niettemin onze vrijheid volledig' geeer- biedigd is", aldus de kardinaal. Tijdens herstelwerkzaamheden in de kerk van het Heilig Graf te Jeruzalem hebben archeologen een deel blootgelegd van de oostelijke helling van de berg Golgotha, de plaats waar Christus is gekruisigd. Het is nu voor het eerst mogelijk om aan deze kant van de heuvel van top tot voet de grijze en zeer ruwe oppervlakte van de rotsbodem te zien. Doordat vele generaties christenen in de loop der eeuwen alsmaar zaken bijbouw den was er niets meer van de oorspronke lijke kruisigingsplaats te zien. De Grieks- orthodoxe kerk heeft nu enkele maanden geleden de specialist dr. Christof Katsimi- binis opgedragen de resultaten van de eeuwenoude bouwactiviteiten te verwijde ren en de rots bloot te leggen. Achter moderne bouwelementen, ikonen, mozaieken en middeleeuwse fresco's vond men twee holle ruimten, die wellicht de suggestie van een schedel hebben opgeroe pen. Vandaar dan de naam „Gulgolet" of Golgotha, dat in het Hebreeuws „schedel" betekent Het blootleggen van de rots brengt ook zijn risico's mee: talrijke bezoekers, aangelokt door de opgravingen, proberen stukken steen uit te breken en als souvenir mee naar huis te nemen. „Als ik het publiek hier binnen zou laten, zouden de mensen in de kortste keren de hele heuvel in stukjes wegdragen", zegt dr. Katsimibinis. De archeologen, onder wie zich ook fran ciscanen bevinden, willen echter de plaats niet alleen in stand houden, maar ook voor het publiek toegankelijk maken. Dat heeft men bereikt door de plaats van de opgra vingen met hekwerk af te schermen, zodat souvenirverzamelaars er niet bij kunnen. Overigens zijn de zes bij de H. Grafkerk vertegenwoordigde geloofsgemeenschap pen (katholieken, Grieks- en Ethiopisch- orthodoxen, Armeniërs, Kopten en Syriërs) al ruim tien jaar bezig het totale gebou wencomplex van de ondergang te redden. Om de zeer onderkomen basiliek te behou den is er "een „financiële oecumene" tot stand gekomen. Verweerde zuilen worden vervangen, steenhouwers uit Bethlehem maken nieuwe kapitelen en vermolmde fundamenten worden met betoninjecties versterkt Het is echter nog niet te zeggen, wanneer de H. Grafkerk in oude luister hersteld zal zijn. Onder Hongaarse katholieken is onrust ontstaan over de dood van de godsdienstonder wijzeres Maria Szekeres uit BalatonfUred, die onder tot nu toe onopgehelderde om standigheden plaatsvond. Toeristen uit het westen heb ben ter plaatse omvangrijke naspeuringen gedaan, waar van de resultaten nu bekend zijn geworden. De onderwijzeres was vooral bij de kinderen zeer gezien, waardoor zij sinds lang zich het ongenoegen van de plaat selijke politie op de hals had gehaald, die haar meermalen zonder resultaat had gesom meerd met haar werk op te houden. Tijdens de kerstdagen vorig jaar waren verscheidene men- auto van de politie werd weg gebracht. Drie weken later werd haar lijk gevonden op de oever van de Balatonrivier. Het was zo verminkt, dat de ouders hun dochter slechts aan de hand van haar kleding konden identificeren. De poli tie weigerde het lichaam vrij te geven, omdat een dokter zou hebben vastgesteld, dat Maria Szekeres zelfmoord had gepleegd. Lijkschouwing werd geweigerd en het stoffelijk overschot werd in het geheim begraven. Dergelijke onopgehelderde sterfgevallen van christenen, die door hun optreden de au toriteiten onwelgevallig zijn komen in de Sovjet Unie veel vuldig voor. In Hongarije ech ter niet. Met als thema „Christelijk be raad voor een economische en sociale doelstelling" wordt van 1 tot 3 december in Brus sel een conferentie gehouden, georganiseerd door het oecu menisch centrum voor kerk en maatschappij en het rJL secretariaat voor Europese vraagstukken. Deelnemers zijn politici, economen, socio logen, vertegenwoordigers van kerken, werkgevers en vakbonden, alsmede ambtena ren van de Europese Gemeen schap. De vroegere president van de Europese Gemeen schap, de Belg Jean Rey en de huidige president, de Brit Roy Jenkins openen de conferen tie. De vroegere aartsbisschop van Portland, Edward Howard, de oudste bisschop in de Verenig de Staten is honderd jaar ge worden. Toen hij 89 jaar was trok hij zich terug na bijna veertig jaar aartsbisschop van Portland te zijn geweest De oudste bisschop ter wereld is de Italiaan Antonio Teutonico, oud-bisschop van Anversa. Hij is 103 jaar oud. De permanente raad van de Italiaanse bisschoppenconfe rentie heeft het aanbod van de leider der Italiaanse com munistische partij, Berlin- guer, om te komen tot samen werking tussen christenen en communisten, beslist van de hand gewezen. Het christelijk geloof en het marxisme ach ten de bisschoppen zowel theoretisch als praktisch on verenigbaar. De verklaring is het antwoord van het episco paat op een brief van Berlin- guer aan de bisschop van lvrea en voorzitter van de Italiaanse sectie van Pax Christi, mgr. Luigi Be tarn, aan wie Berlinguer in oktober zijn voorstel tot samenwerk ing had gedaan. In Plazack in het Franse de partement Dordogne is een boedhistisch klooster in aan bouw voor Tibetaanse monni ken. Tijdens een plechtige bij eenkomst, waaraan vele voor aanstaande Tibetanen, die in Europa in de verbanning le ven, deelnamen, werd de' acte van overdracht van de bouw grond, die door een particulier is geschonken, ondertekend. De zetel van bet katholieke bisdom Stockholm, dat heel Zweden omvat, is sinds de dood van bisschop John Tay lor omi, nog altijd vakant In katholieke kringen in Zweden heerst groeiende ontevreden heid over deze toestand, die nu al meer dan een jaar duurt „Wil men de zaak soms stil leggen?", schrijft de pastoor van Karlstad, B. Durel, in een open brief. Zweden telt 80.000 katholieken voornamelijk im migranten, op een totale be volking van acht miljoen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 11