Sadat zoekt steun
in Arabische wereld
1
Praag zet actie tegen
Nederland voort
1 Tittil
lezers
Als u straks
nog van de natuur
wilt genieten
moetuernüwat
aandoen!
Gééf om de Natuur
ïishington:
fcte kans
a vrede
sids 1948
r. France
staking
Journalist meldt zich bij politie
in Z-Afrika met doktersattest
GEEN VERDERE
EG. ACTIE TEGEN
ZUID-AFRIKA
Blanke Rhodesiërs
hebben nachtmerries
van Moegabe
Bank-enGironr.7714
GiTENLAND
LEIDSE COURANT,...
WOENSDAG 23 NOVEMBER 1977 PAGINA 9
D
lyrische ambassadeur
box, vn Allaf tijdens zijn
2 juldigingen aan het
dvan Sadat.
|Rngton/brussel
NP) De ontmoeting
ae leiders van Egypte en
"^ïeeft gezorgd voor „de
ins op vrede sinds 1948",
it de Amerikaanse rege-
een eerste reactie op het
van president Sadat aan
De gebeurtenissen heb-
ishington hoop gegeven
hervatting van de vre-
irekingen in Genève mo-
fordt
melding te maken van
fatieve ontvangst van
►zoek bij de Russische
titen, merkte onder-mi-
IVarren Christopher gis-
p dat Moskou evenals
jton tegenstander is van
uwe oorlog in het Mid-
iten. „Wanneer bepaalde
he landen erkennen dat
standpunt is van de
Jnie, zou dit kunnen bij
tot een sneller bereiken
vrede". Waarnemers za-
rin een oproep aan lan-
Libië en Syrië om af te
in hun anti-Egyptische
ne.
ssische persbureau Tass
teren weten dat na de
\n Sadat „alles afhangt
:onderlijke onderhande-
tussen Cairo en Tel
fass wees erop dat het
nuniqué van het be
otaai zweeg over de
van hervatting van de
conferentie, de PLO
Jt noemt en zich beperkt
loproep tot nieuwe con-
Jussen beide partijen".
|en van de Europese ge-
ap hebben gisteren een
Jilijke ministers ver kla-
Spubliceerd over „het
I initiatief van president
1} nadat de landen eerder
I een gezamenlijke steun-
hadden willen be-
I In de verklaring wordt
een over het Palestijnse
i verwezen naar het be-
ïuisland" voor de Pales-
f (Rtr) De püoten en
erktuigkundigen van de
staatsluchtvaartmaat-
j Air France hebben
jndigd, dat zij zaterdag
Do(tag a.s. zullen staken uit
oopduStgggH (je arbeidsomstan-
CAIRO/DAMASCUS
(UPI/Rtr/DPA) Egypte
bereidt een diplomatiek
offensief voor om de reis
van president Sadat naar
Israël zo goed mogelijk
te verkopen. Vice-presi
dent Hosni Mobarak gaat
de komende weken op
reis naar een aantal Ara
bische, Afrikaanse en Eu
ropese landen om te spre
ken met de regeringen.
President Sadat gaat zelf
op bezoek naar Soedan,
zodra het resultaat van
de bemiddelingspogingen
van president Numeiry
van Soedan zichtbaar
wordt. Numeiry was gis
teren de eerste Arabische
leider die Sadat in Egyp
te kwam gelukwensen
met zijn reis naar Israël.
Vandaag verwacht Cairo
president Barre van So
malië. De Egyptische mi
nister Ghali informeert
Vice-president Mobarak van
Egypte, die op vredesmissie
de Arabische ambassa
deurs vandaag over de
resultaten van de reis
van Sadat.
Het offensief is voor Egypte
dringend nodig, nu een aantal
Arabische landen doorgaat met
de aanvallen op Sadat. Syrië en
de Palestijnse bevrijdingsorga
nisatie hebben gisteren Sadat
opnieuw van verraad beschul
digd, en hebben het volk van
Egypte opgeroepen zich tegen
de politiek van Sadat te verzet
ten. Die oproep verscheen na
een onderhoud van PLO-leider
Jasser Arafat met de Syrische
president Assad. Syrië en de
PLO roepen ook andere Arabi
sche landen op zich eendrachtig
tegen Sadat te keren, die met
zijn gesprekken van de Israëli
sche premier Begin „onze natie
voor een voldongen feit wil zet
ten en beoogt alle inspanningen
te saboteren die tot een recht
vaardige vrede kunnen leiden".
Wie Syrië niet meekrijgt in de
kritiek op Sadat, is koning
Hoessein van Jordanië. Jorda
nië heeft de reis van Sadat ge
prezen: „Dit bezoek heeft het ijs
gebroken en de psychologische
barrières tussen Arabieren en
Israëliërs opgeruimd en nieuwe
hoop gebracht". Israël heeft hie
rop ingespeeld door te suggere
ren dat koning Hoessein de vol-
Sadat verwelkomt president Numeiry van Soedan.
gende Arabische bezoeker van
Israël zou kunnen zijn.
De actie tegen Sadat heeft zich
gisteren ook afgetekend in de
Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties. Tijdens een
toespraak van de Syrische am
bassadeur liep de Egyptische
vertegenwoordiger weg uit pro
test tegen de beledigingen die
Syrië uitte. Sadat werd door de
Syrische woordvoerder ervan
beschuldigd de Arabieren een
mes in de rug te hebben gesto
ken.
In Jeruzalem heeft minister Da-
jan tegen het regerende Likoed-
blok in het parlement gezegd
dat zowel voor de regering als
voor de partijen in Israël „het
uur van radicale beslissingen
nadert". Hij noemde de opvat
ting van president Sadat over
de vrede weliswaar niet dezelf
de als die van Israël en die van
president Carter, „maar Sadat
biedt ons wel aan de staat van
oorlog en de economische boy
cot te beëindigen en wil open
grenzen". Dajan wees erop dat
politieke leiders in de he e we
reld concessies van Israël ver
wachten.
De Israëlische kinderen die zon
dag voor Sadat met vlaggetjes
hebben gezwaaid, keken giste
ren op hun neus. Het Arabisch
is gisteren als verplicht leervak
op de scholen ingevoerd.
Durban (Rtr) Een door de Zuidafrikaanse poli
tie gezochte zwarte journalist heeft zich gisteren
gemeld na eerst een medisch onderzoek te hebben
ondergaan. Daarbij is hij volledig gezond bevon
den, aldus zijn krant, de Daily News of Durban.
De 23-jarige journalist, Wiseman Khuzwayo, acht
te het onderzoek wenselijk, gezien de vele .sterf
gevallen' in de Zuidafrikaanse politiecellen.
Khuzwayo is krachtens de anti-terreurwet opgeslo
ten, hetgeen betekent dat hij geen juridische bij
stand krijgt, geen familieleden mag ontvangen en
niet op een proces hoeft te rekenen. Waarvan hij
wordt verdacht is niet bekend gemaakt.
In het gerechtelijk onderzoek naar de doodsoor
zaak van de zwarte leider Steve Biko is nog geen
klaarheid gekomen. De districtsarts van Port Eli
zabeth sprak een verklaring van het hoofd van
de veiligheidspolitie tegen, dat artsen niets ernstigs
zouden hebben geconstateerd voordat Biko werd
overgebracht naar de gevangenis van Pretoria.
Al tien dagen lang staken de Londense brandweerlieden.
Hun werk wordt door speciaal opgeleide soldaten overge
nomen, die hier een zes jaar oud jongetje en zijn
negenjarig zusje, omgekomen bij de ontploffing van een
gasgeiser in hun ouderlijk huis, wegdragen.
d Mal,
Militairen bij
brand in
Londen
machteloos
LONDEN (Reuter-ÜPD Een
vrouw is gisteren omgekomen
in haar brandende souterrain-
woning in het westen van Lon
den voordat de brandbestrij-
ders van de luchtmacht, die
stakende beroepsbrandweerlie
den moeten vervangen, ter
plaatse waren. Ook de politie,
die eerder ter plaatse was, kon
niets uitrichten.
Volgens een woordvoerder van
het Engelse ministerie van bin
nenlandse zaken zijn sinds het
begin van de brandweerlieden-
staking op 14 november twintig
mensen in Engeland en Wales
bij branden om het leven geko
men, maar de woordvoerder
voegde eraan toe, dat dit niet
het gevolg was van de afwezig
heid van de normale brandwe
ren.
De gisteren omgekomen vrouw
was de derde in 24 uur tijds.
Maandag kwamen twee jonge
kinderen om het leven bij een
brand in Oost-Londen.
Piraterij voor
kust Nigeria
KOPENHAGEN (AP) De re
geringen van Denemarken,
Noorwegen, Zweden, Finland
en IJsland alsmede de Deense
zeeliedenbond hebben de Afri
kaanse staat Nigeria verzocht
met spoed maatregelen te ne
men ter bescherming van bui
tenlandse vrachtschepen tegen
piraten die de schepen bedrei
gen in het kustgebied voor de
„overladen" haven van Lagos.
Maandag was door ongeveer 20
van vuurwapens en messen
voorziene piraten een aanval ge
daan op het 4.000 ton metende
Deense vrachtschip Lindinger
Ivory. Daarbij werden de gezag
voerder en enige leden van zijn
bemanning neergeschoten en
ernstig gewond; vermoedelijk
heeft de kapitein de dood ge
vonden.
Brussel (anp) De Nederlandse minister van buitenlandse zaken,
mr. Van der Stoel, is er gisteren in Brussel niet in geslaagd zijn
collega's van de negen EG-landen te bewegen verdere maatregelen
tegen Zuid-Afrika te nemen.
Alle EG-ministers hebben wel hun bezorgdheid geuit over de
jongste ontwikkelingen in Zuid-Afrika. Voorts werd men het erover
eens dat de EG-regeringen, bilateraal, verder aan de Zuid-Afrikaan
se regering van hun ongerustheid over de ontwikkelingen in dat
land zullen blijk geven.
Minister Van der Stoel heeft laten uitkomen dat de Nederlandse
regering wil dat er een investeringsstop moet komen voor nieuwe
investeringen die Europese bedrijven in Zuid-Afrika willen doen
en dat er geen exportkredietgaranties meer gegeven moeten worden
voor langer dan een jaar. Maar de andere EG-landen bleken nog
niet bereid daarvan een EG-regel te maken.
Praag (Renter) Het Tsjechoslowaakse vak
bondsblad Prace heeft de campagne In de lande
lijke pers over beweerde mishandeling van de
zonen van een Tsjech door de Nederlandse politie
voortgezet
Het blad spreekt van „een voorbeeld van demo
cratie Nederlandse stijl".
„De betreurenswaardige zaak van de ontvoering
van de kinderen van mevrouw Marcela Bon, een
Tsjechoslowaakse, onlangs in Holland, heeft de
stralenkrans van het land dat als een van de meest
democratische bekend staat aanmerkelijk doen
verbleken. En niet alleen omdat deze wrede en
zinloze daad van de Nederlandse koninklijke poli
tie ongeveer op dezelfde tijd verricht werd als
waarop de Nederlandse afgevaardigde op de con
ferentie van Belgrado overvloeide van hypocriete
belangstelling voor de verdediging van de mensen
rechten van Tsjechoslowaken die in Tsjecho Slo
wakije wonen".
De betrokken zaak gaat over twee jongens, de
15-jarige Jan en de 13-jarige Bon, die een Tsje
choslowaakse moeder hebben en uit hun huis in
Nederland gesleurd zouden zijn toen hun ouders
afwezig waren. De Nederlandse politie zou hen
wreed hebben geslagen en urenlang hebben ver
hoord.
Nederlandse functionarissen wijzen deze beschul
diging van de hand en zeggen dat de politie de
twee jongens heeft gearresteerd nadat zij twee
mensen met schoten uit een luchtbuks hebben
verwond.
SM-L
SBURY Er wordt 's
'cMls op de deur geklopt ln
warte woonwijk. De be-
r doet open en ziet een
mannen staan. „We ko-
|e lidmaatschap controle-
roept de leider de ang-
bewoner toe. In elke
Ie wijk, ln elke township,
t na zonsondergang niet
en het parool is: bIn
luis blijven, en je vooral
ns mee bemoeien.
•woner aarzelt „Van wel-
tartij zijn jullie dan",
t hij. „Van de ZAN1J.
schiet een beetje op,
we moeten nog verder",
lucht haalt de bewoner
SANU-lidmaatschapkaart
lorschijn. De bezoekers
eden, en verdwijnen
t donker. Er is weinig of
licht in een zwarte woon-
)aar uur later wordt er
geklopt en weer staan er
paar mannen voor de
„Waar zijn jullie van",
t de bewoner. En nu mag
ijn ZAPU-lidmaatschap-
laten zien. ZANTJ of ZA-
»et verschil is een flink
laag en een paar kapotte
u „Er zijn zwarten", ver
ten blanke, die in „de
werkt, „die wel met drie
fcatschapskaarten op zak
Sn het gaat erom op het
.moment de juiste kaart
jbrschijn te toveren. Doe
niet, dan ben je nog niet
J, ZAPU, UANC, ANC,
het bonte politieke ta-
van Zwart Rhodesië. Ie-
n kan gissen wat die af-
igen betekenen, maar
een kleine hint: Z bete
steevast Zimbabwe, de
naam voor het nieuwe
A betekent African; N is
hal; P is People's of
m; U is Union; en C staat
■Council, dat Raad bete-
lEn ineens is alles duide-
Aooit hebben afkortingen
■cht weergegeven waar de
■lillende stromingen in de
■k van Zwart Rhodesië
voor staan, en wat hen ver
deeld houdt.
Stuk voor stuk maken deze
vijf partijen elkaar uit voor
rotte vis. De een dreigt Me
ander zelfs met de Dag des
Oordeels als die ene na de
onafhankelijkheid, rfanlr7ij
veel kunst en vliegwerk „toe
vallig" boven komt drijven. Er
is een gelegenheidsalliantie,
namelijk die tussen de ZANU
en de ZAPU (eufemistisch het
Patriottistisch Front geheten),
maar die lijkt meer op het
bondgenootschap tussen Ame
rika en Rusland gedurende de
laatste oorlog.
Elke club heeft de wijsheid in
pacht, en eist de macht „om
dat wij de meeste zwarten ach
ter ons hebben". De blanken
houden bij hoog en laag vol
dat de ZUPO onder de „ver
standige" leiding van stam
hoofd Chirau, senator in het
door de blanken gedomineer
de „parlement", zeker 90 pro-
cent van de zwarte Rhodesiërs
achter zich heeft Chirau is het
ook wat dit betreft met de
blanken eens. Maar de zwar
ten vinden Chirau een Mussert
en een vent die samenwerkt
met de blanke heersers. Feit
is dat Chirau dag en nacht
door zijn getrouwen bewaakt
wordt.
Als we Chirau's ZUPO op één
lijn met de blanke machtheb
bers plaatsen, dan volgen van
rechts naar links: de ANC,
onder leiding van dominee Si-
thole, vroeger een radicaal,
maar de laatste jaren steeds
„redelijker"; dan de UANC,
geleid door bisschop Muzore-
wa, „eens een inspirerend lei
der, maar de laatste tijd veel
te veel een compromisfiguur".
Muzorewa werd tot voor kort
geacht het leeuwedeel van
Zwart Rhodesië achter zich te
hebben, maar zijn aanhang
brokkelt snel af. Meer naar
links volgt de ZAPU, met Jos
hua Nkomo als nummer één.
Zijn aanhang is aan twijfel
onderhevig en het zal niemand
verbazen ais in het uur van de
waarheid, alleen het Matabele
volk hem zal volgen.
Slechts 20 van alle zwarte
Rhodesiërs zijn Matabele, een
krijgslustig volkje in het zuid
en, rond Bulawayo. De rest
zijn de Shona's, een jus tiger
type neger" zoals een blanke
kenner zegt.
Nkomo opereert vanuit het
buitenland, uit Loesaka in
Zambia, alhoewel Ian Smith
er geen enkel bezwaar tegen
heeft als de „big man" terug
keert naar huis. Maar Nkomo
heeft reden genoeg om uit de
buurt te blijven, want samen
met Robert Moegabe, leider
van de ZANU, stuurt hij twee
afzonderlijke guerrilla-eenhe
den het Rhodesische veld in.
Nkomo's troepen, voor het me
rendeel verse reeruten van
missiescholen in de grens
streek, overschrijden de gren
zen met Zambia en Botswana
in het holst van de nacht, en
lossen dan op in het oerwoud.
Komen ze tijdens hun trek
tochten de guerrilla's van Moe
gabe tegen, dan is het meestal
vechten geblazen, zegt de blan
ke pers, „want Moegabe's
mannen zijn Shona's, en die
van Nkomo Matabeles".
Moegabe bivakkeert in Mapu
to, de hoofdstad van het nabu
rige Mozambique. Zijn „krij
gers" zijn de beste van de
anti-Ian Smithlegers. En het is
dus geen wonder dat er op
Moegabe, de .Marxist en
atheist" het meest in blanke
regeringskringen binnen en
buiten de bars wordt afge
geven. Als Moegabe „het
wordt", dan kunnen de meeste
blanken beter weg zijn, zo
luidt de algemene veronder
stelling. „Maar", wordt er dan
niet zonder vreugde aan toege
voegd, „die Moegabe heeft
geen aanhang".
Aanhang of niet, Moegabe's
soldaten brengen het blanke
kamp zware slagen toe. Ook is
Moegabe de enige leider, die
wat ideologie doet in zijn par
tijprogramma. Hij wil een Mo
zambique no 2 vestigen in
Zimbabwe, en dit zou dan vol
gens bevreesde blanke Rho
desiërs betekenen dat het „er
ger wordt dan China". Kortom
de blanken dromen van Chi
rau en hebben nachtmerries
van Moegabe. Alles wat daar
tussenin zit, daar valt mee te
praten, zelfs met Nkomo, ook
al beschouwt deze zichzelf als
een banneling.
Maar de blanken zijn er de
mensen niet naar om genoe
gen te nemen met de rol van
toeschouwer van de polarisa
ties in de zwarte politiek. Ian
Smith ligt wel geen nacht wak
ker van de verdeeldheid onder
zijn politieke tegenstanders,
passief is hij zeker niet Zijn
propagandamachine, de blan
ke en de door de blanken ge
controleerde zwarte media,
zijn buitengewoon ijverig in
het zaaien van tweedracht on
der de zwarten. Smith moet
eigenlijk helemaal niets heb
ben van de nationalistenclubs.
„De Rhodesische zwarten",
zeggen de blanken, „bestaan
alleen maar uit Shona's en
Matabeles. En daarmee basta.
Al dat gezwets over ZANU,
ANC, etcetera, als het erop
aankomt gaan de Shona's de
Matabeles met de assegaai te
lijf, zoals ze dat altijd gedaan
hebben, al voordat wij hier
kwamen".
Een Afrikaan: „Dit is weer een
vorm van „wishful thinking"
van de blanke. Hij hóópt dat
wij elkaar uitmoorden, want
dat is voor hem reden om
tegen de buitenwereld te zeg
gen: „Zien jullie weL Jullie
willen met alle macht dat de
zwarten de baas worden. Maar
hier heb je het resultaat Ze
vliegen elkaar naar de strot".
Wat we nodig hebben is een
sterke leider, meedogenloos
maar rechtvaardig. Een vent
die orde in huis lean houden,
boven de rassen en boven de
stammen uit Eerst dacht ik
dat Nkomo die man zou kun
nen zijn. Maar hij is te zwak.
Heeft te weinig richting. Nee,
ik geloof dat Moegabe de eni
ge is die Zimbabwe op poten
kan zetten. En al die radicale
Marxistische ideeën die hem
worden toegeschreven, daar
zal het wel zo'n vaart niet mee
lopen. Weet je, „They ride the
devil to cross the river", ze
zullen zelfs de duivel gebrui
ken, als dat hen brengt waar
ze willen zijn".
Chirau, Muzorewa, Nkomo of
Moegabe. Zwart Rhodesië
houdt de blanken flink in de
spanning. Wie wordt de nieu
we president? Misschien is het
wel niet voor niets dat in blan
ke kringen het volgende ge
rucht de ronde doet: „Robert
Moegabe", zo fluistert men,
„heeft kanker aan zijn onder
buik. Hij heeft nog vier maan
den te leven. Twee maanden
geleden is hij op spreekuur
geweest bij een kankerspecia
list in Bonn. Die gaf hem nog
zes maanden. Daarop is de
guerrillaleider spoorslags
doorgereisd naar Peking, om
te zien of accupunctuur hem
kon redden. En ook die reis
was tevergeefs. Ian Smith
weert dit al lang, zeggen de
blanken. Daarom gooit hij nu
alles op alles om Nkomo voor
zich te winnen. Sterft Moega
be, dan wordt hij opgevolgd
door guerrillasoldaten als Ton-
gogara en Nhongo. En dan
hebben we nog liever Moega
be".
Cees Manden
h
3rieven graag kort en
Juidelijk geschreven. De
edactie behoudt zich
iet recht voor ingezon-
Jen stukken te bekorten.
Stuurlui aan wal
Voorzitter Cees Schelling van
de voedingsbonden FNV ver
langt van de overheid een wette
lijke regeling, waarbij het falen
de ondernemers onmogelijk
wordt gemaakt nog langer een
bedrijf te leiden. Op de vraag
hoe het komt dat ondernemers
wel eens falen, gaat hij echter
niet in. Begrijpelijk, want het
antwoord op die vraag zou wel
eens kunnen luiden dat onder
nemers hoe langer hoe minder
in staat worden gesteld om de
almaar groter wordende proble
men het hoofd te bieden. Dat
antwoord komt natuurlijk min
der goed van pas in de kraam
van de heer Schelling. Maar
waarom vraagt de heer Schel
ling toch altijd alles aan de
overheid? Waarom wenden hij
en zijn vakbonden het kapitaal
waarover zij beschikken niet
aan om zelf de door „onverant
woordelijke ondernemers" gelei
de bedrijven te gaan runnen? Er
bestaat een heel oud spreek
woord, dat zegt: de beste stuur
lui staan aan wal.
Naaldwijk
Een kleine ondernemer
Toneelgroep Theater geeft
maandag 28 november in de
Koninklijke Schouwburg de eer
ste voorstelling voor Den Haag
van „De vader" van August
Strindberg in de regie van Ger
Thijs.
Sprookjes is de titel van een
tentoonstelling van werk van
Peter en Leni Lintelo, die van
26 november t/m 18 december
wordt gehouden in Galerie Edi
son, Javastraat 16, Den Haag.
Ze omvat tekeningen, wandkle
den, poppen en poppenobjecten.
Oproep om
Brels elpee
niet
te kopen
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - De Belgi
sche minister van cultuur,
mevrouw De Bakker
heeft de Vlamingen aan
geraden de plaat van Jac
ques Brei, waarop voor
de Vlamingen minder
vleiende liedjes staan, niet
te kopen. Zij deed dat in
de Cultuurraad in ant
woord op een dringende
vraag van Volksunieverte
genwoordiger Kuijpers.
De oproep van mevrouw
De Bakker is overigens
rijkelijk laat, want de or
ganisatie die de verkoop
van Brels nieuwste elpee
verzorgt, heeft bekend ge
maakt dat de verkoop
zeer goed verloopt en dat
zowel bij Franstaligen als
bij Nederlandstaligen veel
liefhebberij voor de elpee
bestaat
Er is geld nodig. Véél geld. En nu meteen!
Om te voorkomen dat de Natuur opraakt.
Zo kunt u helpen: zorg dat de gift-envelop, die
een van onze vrijwilligers bij u thuisgebracht
heeft, goed gevuld klaar ligt Vrijdag wordt hij
opgehaald! Bent u door omstandigheden niet
in het bezit van een gift-envelop, maak dan
uw gift over op bank- of
gironummer 7714, tav.
„Gééf om de
Natuur".
.Gééf om de
Natuur" op radio
en TV: Radio en
televisie besteden
j de hele week aan-
dacht aan het.
immense probleem
van de verdwijnende
tuur en wat weer
nu nog aan kunnen doen.
Let op de aankondigingen
in uw programmablad
Nationale aktie van het Wereld Natuur Fonds
