Altmans droom werd
filmische werkelijkheid
Bloedige folteringen in
Oosterse tuin
Leiden rond 1900 in gemeentearchief
Carroll Baker laat
andere het vuile werk
EN
VERDER
Franse erkenning voor
restaurant Oudt Leyden
Gerard de Wit
exposeert in Ars
Sweet d'Buster in
V rij eti j dscentrum
ROADS
Een droom vormt de basis van
de nieuwe film van Robert
Altman: Three women. Aldus
werd de film tijdens het festi
val in Cannes enige maanden
geleden aangekondigd. Alt
man voegde er eerlijkheidshal
ve aan toe dat hij juist ontsla
gen was door producent Dino
de Laurentiis tijdens de opna
me van Buffalo Bill and the
Indians. „Toen kreeg ik die
droom, en ik dacht dat het een
film kon worden".
Die gedachte is een schot in
de roos gebleken. Met soms
indringende opnamen zet Alt
man de Amerikaanse samenle
ving aardig te kijk. Middel
punt van het geheel vormen
drie vrouwen, die op het eerste
gezicht in niets op elkaar lij
ken. Pinky (Sissy Spacek) is
het stille, angstige jonge meis
je. Millie (Shelley Duvall), haar
kamergenote tracht constant
STUDIO Three women
(16) met Sissy Spacek,
Shelley Duvall en Janice
Rule. Regie: Robert Alt-'
man.
zichzelf en de buitenwereld
wijs te maken dat zij vreselijk
populair is. De onervaren Pin
ky vmdt haar dan ook vol
maakt. Willie (Janice Rule) is
al veel ouder dan de andere
twee. Zij spreekt niet maar
maakt op Egyptische fresco's
lijkende muurschilderingen.
Gedurende de film ondergaan
alle drie de vrouwen een per
soonsverandering, waardoor
ze op bepaalde momenten in
hun leven elkaar worden.
Vooral angst en eenzaamheid
drijft de drie steeds dichter
LIDO III - Bad (16) met
Carroll Baker en Perry
King. Regie: Jed Jedson.
'Elia Kazan introduceerde in 1956 Carroll Ba
ker als het kindvrouwtje in Tennesse Williams
„Baby Doll" bij het publiek en al was zij
sindsdien gedoemd om meestal fatale vrouwen
te spelen, zo bont als zij het in Andy Warhol's
„Bad" maakt is nog niet voorgekomen.
Warhol's filmfabriek is van de sex afgestapt
en heeft zich nu op het bloederige griezelwerk
gestort. In „Bad" zien we Carroll als de keihar
de zakenvrouw Mrs. Alken, die naast haar
ontharings-praktijk een uitzendbureau drijft
voor jonge meisjes, die tegen betaling met
sadistisch genoegen al uw vuile karweitjes op
knappen. Voor 65 dollar steken zij de hond van
uw buurman overhoop, een blèrende baby uit
het raam van de bovenste etage kost aanzien
lijk meer en de prijs van het verminken yan
uw aartsvijand ligt daar zo'n beetje tussen in.
Mrs. Aiken's zaken gaan naar wens totdat zij
noodgedwongen een jongeman in dienst neemt,
die ondanks zijn misdadig verleden teerhartiger
blijkt dan zijn collega's van het zwakke ge
slacht.
Wat regisseur Jed Johnson ons allemaal in
„Bad" voorschotelt zou bijna humoristisch zijn
als het niet zo walgelijk was. Vrijwel niets blijft
de kijker bespaard, al zien we niet hoe veertien
personen in een door een van de meisjes in
brand gestoken bioscoop omkomen. Dat was
kennelijk een te dure scene. De enige die nog
enige sympathie vermag op te roepen is Mrs.
Aiken's domme en slonzige schoondochter, die
vergeefs op de terugkeer van haar weggelopen
man wacht Maar zij heeft alleen maar een
(afgehakte) vinger in de ketchup. Voor de
liefhebbers.
MTT.D
Een van de weinige vreedzame scenes in „Bad".
Christian Gion moet gedacht
hebben „Wat Just Jaeckin
kan, dat kan ik ook" en hij
nam Octave Mir beau's „Le
jardin des supplices" ter hand
om er een in fraaie beelden
verpakte erotische film van te
maken, met zo nu en dan lite
rair commentaar.
Nu is het met het verfilmen
van een boek zo, dat de kijker
dan een beeld opgedrongen
krijgt, terwijl hij bij het lezen
zijn eigen fantasie kan laten
werken. Christian Gion is wel
heel opdringerig en laat de
kijker weinig ruimte, met flit
sen van afgehakte hoofden en
andere gruwelijkheden.
Het verhaal speelt zich af in
1926 als een Franse arts we
gens cocaïne-verkoop naar
China moet uitwijken. Een
China dat op de rand van de
revolutie staat, al hebben nog
steeds Europese wapenhande
laren en corrupte douanefunc
tionarissen met een privé-leger
CAMERA De tuin der
folteringen (16) met Jac
queline Kerry en Roger
van Hooi.
het heft in handen. Oosterse
erotiek en Westerse decadentie
Jacqueline Kerry raakt he
lemaal verhit als zij maar mar
telingen en bloed ziet over
heersen nog, terwijl het volk
in opstand komt en de gevan
genen in onderaardse kerkers
verrotten.
Met een zekere wellust, maar
ontdaan van de spanning die
zo'n situatie met zich mee zou
moeten brengen, laat Gion het
ons breed uitgemeten zien.
We kunnen ons best "begrijpen
dat de doorsnee-Chinees daar
tegen in opstand kwam.
LUXOR The deep (16)
Een verhaal van hebzucht
onder de zeespiegel: de
strijd van de vakantiegan
gers Jacqueline Bisset en
Nick Nolte tegen een mis-
dadigersbende met als in
zet een lading morfine in
een scheepswrak. Overtui
gend gefilmd met veel on
derwateropnamen door de
makers van „Jaws" (vierde
week).
LEIDEN De vereni
ging Oud-Leiden, die
deze week haar 75-jarig
bestaan viert, werd op
gericht in een tijdvak
dat later werd aange
duid met de naam „Bel
le Epoque", een mooi
tijdperk voorafgaand
aan de verschrikkingen
die de eerste wereldoor
log bracht. Ook Leiden
kende de „Belle Epo
que". Om een beeld te
geven van Leiden rond
de laatste eeuwwisse
ling heeft de gemeente
lijke archiefdienst in sa
menwerking met Oud-
Leiden en het Acade
misch Historisch Mu
seum haar najaarsten
toonstelling aan deze
periode gewijd en deze
de titel „Leiden rond
1900" meegegeven.
„Leiden rond 1900" geeft in
oude foto's en prenten een cul-
tureel-historisch beeld in vo
gelvlucht van het Leiden van
die tijd. Het materiaal dateert
uit de periode 1890-1910. Het
grootste gedeelte van de ten
toonstelling is gewijd aan het
stadsbeeld rond 1900. Een
kaart van Leiden uit 1897
toont dat Leiden zich nog
naar elkaar toe. Voor Shelley
Duvall wordt het steeds duide
lijker dat niemand zich iets
aan haar gelegen laat liggen.
Sissy Spacek begaat een stom
miteit, waarvan alleen Shelley
Du veil weet en Janice Rule
verliest haar kind tijdens een
in de film nogal langdurige
bevalling.
Altman heeft verklaard de
film „voor een groter publiek"
gemaakt te hebben. Het is de j
vraag of hij zijn doel zal berui-
ken. Van actie in de gebruike-
lijke zin van het woord is geen
sprake in „Three women". Wel
is er de voortdurende dreiging
van iets onafwendbaars. Emo
ties en doodsangst zijn op zeer
aannemelijke wijze weergege
ven door de drie actrices.
Shelley Duvall kreeg voor
haar rol in „Three women"
zelfs een onderscheiding op
het filmfestival in Cannes.
'Rozenrust'
in
Leidschendam
bejubeld
LEIDEN Feeststemming in Oudt Ley
den aan de Steenstraat deze week, want
voor het eerst in de geschiedenis van dit
specialiteitenrestaurant zag men zijn
permanente inspanning bekroond met
een eervolle vermelding van twee heren
die doorgaan voor de bekendste culinai
re experts van het land met de beste
keuken, de heren Gault en Millau uit
Frankrijk.
In de gelijknamige culinaire gids die dit
tweetal fijnproevers uitgeeft wordt dit
keer een blik op de Nederlandse restua-
rants geworpen en beide experts tonen
zich duidelijk enthousiast over het resul
taat: zij spreken van een „opzienbarende
ontwaking".
Tien restaurants zijn door de heren Gault
en Millau uitgeselecteerd als de beste.
Daaronder bevindt zich ook het in deze
rubriek „Etenswaardigheden" besproken
en bejubelde „Rozenrust" uit Leidschen
dam, te midden van namen als „Prinses
Juliana" in Valkenburg, de „Echoput" in
Apeldoorn, „Reyemerswale" uit Yrseke,
„de Hoefslag" uit Zeist, „Excelsior" in
Amsterdam, „Duurstede" in Wijk bij
Duurstede, „Chalet Royal" in Den Bosch
naast zijn stadsgenoot ,,'t Misverstand"
en tenslotte het „Oude Jachthuis" in Eur-
singe.
Oudt Leyden krijgt een eervolle vermel
ding als restuarant dat duidelijk op de
goede weg is. Het Leidse restaurant
prijkt in een lijstje van 13 waar ook
namen in voorkomen van de Twentse
Hoeve, Kasteel Wittem, De Hamert, De
Witte, De Zwaan en De Witte Holevoet
Stuk voor stuk gelegenheden die boven
de grauwe massa van de toch vaak zo
sfeervolle herbergen, bistro's, steakhou-
ses en gewone restaurants (die ondanks
de hoge kwaliteiten die zij vaak voor
Nederlanders hebben toch geen genade
kunnen vinden in de ogen van Franse
experts) uitsteken.
Voor Oudt Leyden is het de tweede
Franse erkenning, want al 21 jaar lang
draagt de Rotisserie van Oudt Leyden de
Michelin-ster, de tegenhanger in erken
ning van die van de heren Gault en
Millau. Eigenaresse mevrouw J. H. Hen-
driks-Everink toont zich bijzonder in
haar nopjes over de jongste Franse waar
dering voor haar bedrijf. „We zijn er
bijzonder blij mee. Het betekent heel wat
voor je als je als restaurant van dergelij
ke chauvinisten als Franse experts op
culinair gebied toch zeker zijn, je een
dergelijke eervolle vermelding geven", al
dus mevrouw Hendriks.
LEIDEN Gerard de Wit exposeert
van 6 tot 21 november schilderijen
en tekeningen in Ars Aemula Natu
rae. De tentoonstelling wordt zon
dag 6 november om drie uur geo
pend door schilder Piet Herfst
Gerard de Wit exposeerde reeds ver-
schillénde malen in en buiten Lei
den. In de expositiezaal van Ars
toont hij thans ongeveer vijftig schil
derijen en tekenihgen. Gerard de Wit
is overigens docent bij Ars Aemula
Naturae. Vele werken zijn vervaar
digd in de schilderachtige atelierwo-
ning aan de Kempenaerstraat in
Werk van Gerard de Wit
Het werk van De Wit kenmerkt zich
door een grote kwaliteit, levendig
heid en beheersing van het métier
en toont als zodanig verwantschap
met de grote Hollandse schilderstra
ditie en is te beschouwen als een
voortzetting daarvan. Zijn opleiding
genoot hij aan de Haagse Academie
en aan het Hoger Instituut van de
Acedemie voor Schone Kunsten in
Antwerpen.
De tentoonstelling in het centrum
aan de Pieterskerkgracht 9 in Leiden
is dagelijks geopend van twee tot
vijf uur en van zeven tot tien uur;
zondag van twee tot vijf uur.
LIDO I Soldaat van
Oranje (16) Een voor Ne
derlandse begrippen kost
bare film over het verzet
gedurende de Tweede We
reldoorlog. Gedeeltelijk op
genomen in Leiden en
Noordwijk. Een onderhou
dende rolprent die de ver-
zetssfeer goed in beeld
brengt en een internatio
naal niveau heeft (zevende
LIDO II - Herbie (a.l.) Het
verhaal van het kiene'
volkswagentje in een soort
Tour de France voor au
to's. Het eigenzinnige ke
vertje is vermakelijk om
naar te kijken en soms
zelfs om te lachen (vierde
week).
REX Stevige borsten,
hete dijen (16) In dit Leidse
theater weer het zoveelste
zwakke sex-produkt.
TRIANON - Sexschool
voor dames (16) Ditmaal
een sexfilm in komisch, alt
hans dat is geprobeerd,
jasje. Toch blijft ook deze
rolprent louter voor de lief
hebbers van het genre.
hoofdzakelijk binnen de sin
gels manifesteerde. Door de
annexatie van het grondgebied
van de omliggende gemeenten
in 1896 kwam een redelijke
hoeveelheid bebouwing buiten
de singels vooral langs de in
valswegen binnen de gemeente
te liggen.
Het stadsbeeld werd in die tijd
nog niet beheerst door gemo
toriseerd verkeer. Men ver
plaatste zich te voet of met de
paardentram, en goederenver
voer geschiedde met de hand
kar of door middel van de
platte schuitjes in de grachten.
Naast veel leuke oude foto's
van Leiden met vèel details
die uit het Leidse stadsbeeld
zijn verdwenen (zoals molens)
zijn er ook veel leutige stads
gezichttekeningen van A. J.
Rieke te zien.
Onderwijs
Het onderwijs in al zijn gele
dingen was een belangrijk ele
ment van het Leidse stadsle
ven. Vooral de studenten na
men wat dat betreft een be
langrijke plaats in, zoals te
zien op foto's van groots opge
zette maskerades in de binnen
stad. Daarnaast ook foto's van
kleuterklassen en middelbare
scholen (Stedelijk Gymna
sium) uit die tijd.
Verenigingen schoten in die
tijd als paddestoelen uit de
grond, met name sportvereni
gingen in het kader van de
opgang die de wedstrijdsport
maakte. Vandaar hiervoor een
aparte hoek met foto's van
bijvoorbeeld het elftal van de
cricket- en voetbalvereniging
Ajax, muziekgezelschap Orp
heus en zo meer.
Huis en Haard
De interieurs van de gegoede
burgerij gaven een goede in
druk van de ernst waarmee
men in dit tijdperk handelde.
Vrouw gekleed in de laatste
mode, man stijfjes in jacquet
of colbert gesitueerd in donke
re kamers met zware gordij
nen met pendule op de schoor
steen en zware versierde smee
dijzeren kachel daaronder. Di
verse foto's van gegoede inte
rieurs.
De categorie winkels en be
drijven geeft een beeld van de
gunstige periode waarin de
economie zich bevond. In Lei
den namen de voedings- en
genotmiddelenindustrie, de
grafische en de metaalindus
trie een belangrijke plaats in
en hadden de textielindustrie
naar het tweede plan verdre
ven. de winkelstand bood een
uitgebreid assortiment goede
ren aan. Foto's van winkels en
bedrijven in die tijd en verder
veel reclamemateriaal van die
tijd, ook neergelegd in vintri
nes, één voor mevrouw en een
voor meneer.
.Leiden rond 1900" schenkt
tenslotte aandacht aan de
evenementen van die tijd. De
inhuldigingsfeesten van konin
gin Wilhelmina, de zomerker
mis en Drie Oktober vormden
hoogtepunten van het bestaan.
Op een serie ansichtkaarten is
vermoedelijk één van de eer
ste bloemencorso's te zien, ver
sierde „Old Timers" en ook
opgetuigde fietsen.
„Leiden rond 1900" is vanaf
maandag in het Gemeentear
chief aan de Boisotkade 2a te
bezichtigen. De tentoonstelling
loopt tot en met 2 december
en is geopend van maandag
tot en met vrijdag van 9-12 en
2-5 op donderdag ook van
19.30 tot 21.30 en op zaterdag
van 9 tot 12. Een catalogus
vergezelt de tentoonstelling.
Het Van der Werf-park.
LEIDEN In het kader van de samenwerking tussen van
volksuniversiteit K O en de Leidse Jeugdactie treedt van
avond de pop-formatie „Sweet d'Buster" op in het Leids
Vrijetijdscentrum aan de Breestraat.
De groep bestaat uit zanger/saxofonist Bertus Borgers, pianist
Robert Jan Stips, bassist Herman Deinum, Hans Lafaille, drums
en Paul Smeenk, gitaar.
Voordat „Sweet d'Buster" werd geformeerd waren alle vijf de
popmusici op een of ander gebied met muziek bezig. Borgers
en Stips begeleidden de Golden Earring op platen en op
toernees. Herman Deinum en Hans Lafaille verdienden hun
sporen in de pop bij „Cuby and the Blizzards". Paul Smeenk
hield zich voordat hij naar „Sweet d'Buster" kwam bezig met
het maken van filmmuziek.
De toegangsprijs tot het concert is 6 voor niet-leden en 5
voor leden van het Vrijetijdscentrum. De deuren van het
Vrijetijdscentrum gaan om acht uur open.
De Engelse groep Opus speelt morgen 5 november „Roads" in
het LAK-theater. „Roads" is een bizar spel over homosexualiteit
en misdaad. Het is geïnspireerd op Jean Genet's autobiografie
„Dagboek van een dief' en veel elementen en gebeurtenissen
uit het boek zijn gebruikt als basis voor het stuk. Fantasie en
werkelijkheid zijn moeilijk te scheiden. Het stuk speelt zich af
in een kroeg.
