Wilt u niet eens op een
pyramide-piano spelen?
Expeditie naar
Annapuma op
het nippertje
geslaagd
Steeds meer
echtscheidingen
door structuur
maatschappij
fieidoaSouAO/itt
KALMA WEER IN OPSPRAAK
i
SWVbevreemd'
5 over reactie
3 mgr. Simonis
'binnenland/
Het stokpaardje
van de Postbank
DODE MAN BLIJKT AANGEREDEN
Recreatie
tast Wadden
aan
LEIDSE COURANT
MAANDAG 31 OKTOBER 1977 PAGINA 5
De leden van de Annapurna-expeditie bij aankomst op Schiphol. Tweede van recht zittend Mathieu van Rijs-
wijck, de enige Nederlander die de top bereikte, en derde van rechts de leider van de expeditie, prof. A.
Verrijn Stuart.
SCHIPHOL Nog getekend
door de vermoeienissen van
hun uitzonderlijke expeditie
keerden zaterdagmiddag op
Schiphol een elf man tellende
Nederlandse alpinistenploeg
uit Nepal terug. In de afgelo
pen weken slaagden zij er als
eerste Nederlanders in de 8091
meter boven zeespiegel gele
gen Annapumatop in bet Hi-
malayagebergte te beklim
men. De 29-jarige scheikundi
ge Mathieu van Rijswijck uit
Nuenen wist op donderdag 13
oktober om kwart over twee
's middags samen met een Ne-
palese helper de top van de
Annapuma te bereiken.
De route die daarbij gekozen
werd, was nog niet eerder ver
kend. Wegens de vele gevaar
lijke lawines had men op be
slissing van de leider van de
expeditie, de Leidse hoogle
raar Xander Verrijn Stuart af
gezien van de zogenaamde
Franse route. Deze route had-
slaagde men er toch in de top
te halen. Het plan om de An
napuma, 175 kilometer ten
noordwesten van de Nepalese
hoofdstad Kathandu te be
klimmen kwam twee jaar gele
den op om een feestelijk ac
cent te geven aan het jubileum
van de Koninklijke Nederland
se Alpinisten Vereniging die
dit jaar 75 i
den Franse alpinisten in 1950
uitgestippeld toen zij als eer
sten de berg beklommen. Hier
door ontstond aanzienlijke
vertraging. Ook een sneeuw
storm van ruim een week
speelde de expeditie ernstig
parten, maar op 13 oktober, de
laatste dag die men zich in het
tijdsschema had gegund,
De deelnemers, voor het me
rendeel artsen en ingenieurs,
vertrokken 20 augustus naar
Kathmandu. Op 7 september
werd de inrichting van het ba
siskamp, gelegen op 4200 me
ter hoogte, voltooid. Het laat
ste kamp in een reeks van vijf
werd op 11 oktober door de
twee met de sterkste conditie
op 7400 meter ingericht. De
expeditie is er door het be
dwingen van de Annapuma in
geslaagd de eerste Nederland
se beklimming van een berg
van meer dan 8000 meter op
haar naam te brengen.
EINDHOVEN (ANP) - Steeds
meer echtscheidingen doen zich
voor niet als gevolg van per
soonlijke omstandigheden,
maar als gevolg van de culture
le en sociale structuur van de
hedendaagse maatschappij. Dit
zei zaterdag de voorzitter van
de Stichting Gescheiden men
sen, mr. Peters, tijdens een bij
eenkomst van de stichting in
Eindhoven.
Hij ontleende zijn stelling aan
een onderzoek dat onlangs is
verricht door de internationale
sociale verzekeringsassociatie in
Genève. Uit dat onderzoek is
ook gebleken dat inmiddels in
de ontwikkelde landen één op
de vier huwelijken ontbonden
wordt. In meer dan de helft van
alle gevallen gebeurt dat binnen
tien jaar na sluiting van dat
huwelijk.
De stichting heeft vanuit Eind
hoven telegrafisch een beroep
gedaan op het nog te vormen
kabinet om na een scheiding
beide ouders het recht te geven
nog met de kinderen te mogen
omgaan. In het telegram dringt
de stichting ook aan op "beëindi
ging van de levenslange alimen
tatieplicht.
De stichting is voorstander van
een zogenaamde gehuwdenver
zekering. Volgens voorzitter Pe
ters zou het een goede zaak zijn
wanneer elk echtpaar in het ka
der van een dergelijke verzeke
ring premie betaalt. Bij een
eventuele scheiding zou dan
geen alimentatie hoeven te wor
den uitgekeerd, maar zou een
beroep gedaan kunnen worden
op het door die verzekering ge
vormde fonds.
De gezamenlijke Nederlandse banken - algemene banken,
coöperatieve banken en spaarbanken - hebben een commen
taar uitgegeven op de Postbankwet. Die Postbankwet, een
demissionair initiatief van het kabinet-Den Uyl in de oude
10—6 samenstelling, moet nog in de Tweede en Eerste
Kamer worden behandeld. Het commentaar van de geza
menlijke banken onthult nog eens nadrukkelijk de achter
liggende gedachten om tot een staatsbank te komen. Want
een betere en dus juistere aanduiding van de, als camoufla
ge diendende naam Postbank, kan moeilijk worden gevon
den.
Deze staatsbank moet namelijk meer worden dan een
samensmelting van de huidige Postchèque- en Girodienst
met de Rijkspostspaarbank. Deze twee instellingen vervul
len bijzonder goede en nuttige diensten en dat moet ook
zo kunnen blijven. Het gaat er evenwel om een geheel nieuw
lichaam, een echte staatsbank, in het leven te roepen, die
feitelijk op de gehele bankmarkt als concurrerend orgaan
voor het vrije bedrijfsleven zal opereren. Vanuit een bepaal
de filosofie zou dat nog te rechtvaardigen zijn, indien de
concurrentie in het bankwezen zoek is. Dat is in het geheel
niet het geval. Ondanks de fusies, die in Nederland hebben-
plaatsgehad en die, zoals in vele andere bedrijfstakken,
onontkoombaar waren door de schaalvergroting als gevolg
van de EEG, hebben zich niet minder dan twintig buiten
landse grote banken in ons land gevestigd.
WANNEER we daarnaast bedenken, dat in ons land twee
belangrijke wetten bestaan: de Wet Toezicht Kredietwezen
en de Wet Economische Mededinging, dan is het duidelijk,
dat ook zonder staatsbank de overheid voldoende instru
menten heeft ongewenste praktijken tegen te gaan. Boven
dien zou het wel een zeer slechte zaak zijn indien de
overheid door middel van een staatsbank de werkgelegen
heid 'bij het bedrijfsleven in deze sector in gevaar ging
brengen.
ROTTERDAM (ANP) Hoofdinspecteur B.
D. Kalma, chef zeden- en kinderpolitie in
Rotterdam, is opnieuw in opspraak geko
men. Binnen het Rotterdamse politiekorps
is ernstige kritiek geleverd op het meelopen
van Kalma vorige week in een demonstra
tie ter nagedachtenis van de RAF-leden
Baader, Ennslin en Raspe.
Hoofdcommissaris A. Vermeij heeft via de
telex een interne mededeling laten versprei
den over de kwestie Kalma. De politie was
niet bereid de inhoud van die mededeling
bekend te maken. Vandaag zou Vermeij
contact opnemen met burgemeester Van der
Louw.
Kalma noemde het zaterdag „een droeve
zaak" Aat Vermeij geen contact met hem
heeft gezocht. „Zoals gewoonlijk moet ik
alles uit de kranten vernemen", zo zei hij.
De hoofdinspecteur, die al eerder in het
nieuws kwam door zijn stellingname in de
Bloemenhove-affaire en zijn kritiek op het
politieapparaat, beschouwt zijn deelneming
aan de demonstratie als een prive-aangele-
genheid. Hij is niet verbaasd over de beroe
ring die zijn optreden binnen het korps heeft
gewekt. „Men is voor de zoveelste maal aan
het kakelen geslagen. Het bekende reactio
naire ei is weer gelegd", zo luidde zijn
commentaar.
'OPEN COMMUNIE"
j (Van een onzer verslaggevers)
AMERSFOORT Het hoofdbe-
stuur van de St. Willibrord Ver-
I eniging (SWV) zal zich nader
beraden over de vraag hoe zij
het vruchtbaarst kan reageren
op het communiqué, dat mgr.
Simonis, bisschop van Rotter
dam, heeft doen uitgaan naar
aanleiding van een pleidooi in
het jaarverslag van de vereni
ging om niet-katholieke christe
nen in bepaalde situaties een
beperkte toelating tot de eucha
ristie toe te staan.
De demissionaire voorzitter van
de vereniging (adviesorgaan van
het episcopaat en anderzijds
servicecentrum voor oecumene),
prof. dr. F. Haarsma, zegde dit
toe tijdens de jaarvergadering
zaterdag. Van verschillende
kanten werd daarbij grote be
vreemding uitgesproken over de
wijze van reageren van mgr.
Simonis, die zijn afwijzend
standpunt via een perscommu
niqué had gegeven. Prof. Haars
ma meende, dat overleg met het
hoofdbestuur „onderdeel van
gewone pastorale communica
tie" zou zijn geweest.
Overigens zei hij, dat de vereni
ging geen ander beleid voert
dan de bisschoppen en dat de
vereniging met haar pleidooi
normaal haar functie van ad
viescollege aan de bisschoppen
had uitgeoefend, zonder te wil
len aanzetten tot overtreding
van bisschoppelijke richtlijnen.
Kinderbijslag
voor invalide
zelfstandigen
DEN HAAG (ANP) - Zelfstan
digen die geen recht hadden op
een AAW-uitkering omdat zij
voor 1 oktober 1976 al een uit
kering hadden op grond van de
vrijwillige verzekering WAO
die hoger was dan de AAW-uit
kering, krijgen binnenkort kin
derbijslag voor het eerste en
tweede kind.
Dit heeft de demissionaire
staatssecretaris van Sociale Za
ken J. Mertens beslist. De rege
ling gaat in met terugwerkende
kracht tot 1 oktober 1976 toen
de algemene arbeidsongeschikt
heidswet in werking trad. Werk
nemers hebben dan recht op
kinderbijdslag wanneer hun uit
kering is berekend naar een ar
beidsongeschiktheid van meer
dan 45 procent.
Zuid-Afrika
In Groningen is za
terdag een demon
stratie gehouden te-
gen het apartheids-
regiem in Zuid-Afri-
ka. De demonstratie
werd georganiseerd
door de Groningse
studenten.
SCHOORL (ANP) Op grond van een sectierap- aangetroffen, is aangereden door een auto en
port is de rijkspolitie van Schoorl ervan over- daarbij dodelijk hersenletsel opliep. De politie sluit
tuigd dat de 25-jarige Duitser F. Westenburger 6011 opzettelijke aanrijding voorshands uit De
uit Lahnstein (West-Duitsland) door een ongeval Westduitser verbleef met zes landgenoten op een
om het leven is gekomen. uitstapje in Schoorl. Volgens de politie moet hi]
ten tijde van het ongeval onder invloed van alco-
Uit de sectie blijkt dat de man, die zaterdagmor- hol hebben verkeerd. De politie tracht de automo
gen om 04.00 uur dood op de Huismanweg werd bilist te achterhalen die de Duitser aanreed.
Besluitvorming neutronenbom
ikan alleen internationaal
DEN HAAG (ANP) „Het is volstrekt oninteressant dat Neder
land nu al een besluit kenbaar maakt ten aanzien van het gebruik
van de neutronenbom. Andere landen dringen er bij Nederland
op aan en dat is ovérigens wederkerig om samen te proberen
tot een standpuntbepaling te komen. De nationale beslissing is
in dit verband niet interessant. Ik verwacht dat de internationale
besprekingen komend voorjaar zullen zijn afgerond".
Dit heeft minister Stemerdink van Defensie zaterdag gezegd in een
radioprogramma. Volgens Stemerdink moet elke beslissing passen
in het Nederlandse beleid van terugdringing van de rol van
kernwapens. Maar Nederland moet wachten op de argumenten van
andere landen om tot een totale afweging te komen. „Alleen dan
kunnen we geloofwaardig blijven", aldus de bewindsman.
uitgangspunt te nemen voor het
„visuele cryptogram" dat hij op
zijn piano aanbracht. Zo ont
stond -een even bont als intrige
rend meubel. Misschien is de
decoratie een sterke stimulans
voor uw spel. Probeert u het
eens! J. KAS ANDER
ECHTELIJKE RUZIE
Vrouw springt
in paniek uit
het raam
ROTTERDAM (ANP) Tijdens
een echtelijke ruzie in een wo
ning in Rotterdam is gisteren
de 19-jarige Marija Lesnik in
paniek door het raam gespron
gen.
Zij maakte een val van tien
meter. De 30-jarige I.D. had
haar met een electriciteitssnoer
mishandeld. Hij is door de poli
tie aangehouden.
In Rotterdam is vrijdagavond
ook de 28-jarige mevrouw A. J.
Dest door haar ex-vriend zwaar
mishandeld. Zij had de man toe
gestaan haar te bezoeken om
het kind te zien dat uit hun
verhouding was geboren. Tij
dens het bezoek kregen zij ruzie
waarbij de man de vrouw in het
gezicht stompte en met een heg-
geschaar een hoofdwond toe
bracht De man is gevlucht en
heeft het kind meegenomen. Hij
ls nog niet aangehouden. Vol
gens de politie waren er al eer
der moeilijkheden geweest.
ACTIE TEGEN
GELUIDHINDER
SLAAT AAN
DELFT (ANP) Op de vraag
„Kan het misschien wat zach
ter" wil tweederde van de Ne
derlanders reageren door inder
daad zijn geluidproduktie te
matigen.
Dit blijkt uit een marktonder
zoek door het instituut voor So
ciale Communicatie in Amster
dam naar het effect van de vori
ge maand gestarte anti-la-
waaiactie van de Stichting Ge
luidhinder. Uit het onderzoek
blijkt verder dat twee van elke
tien Nederlanders wel eens met
klachten over teveel lawaai naar
de buren zijn gestapt en dat dat
in 18 procent van de gevallen
uitdraaide op meningsverschil
len of ruzie.
Het Residentie Revue Gezel
schap geeft op vrijdag 4 novem
ber een voorstelling in Stervoor
de, Dr. H. J. van Mooklaan 1,
Rijswijk. Medewerking verlenen
The Ritme Stars, The Come
dians, kunstfluiter Gerard
Groenhorst, het Confetti Trio/
de showgroep The Residentie
Singers en vele anderen.
Wie dezer dagen in de buurt
van de nieuwe vleugel van het
Haags Gemeentemuseum komt,
kan daar soms een cacofonie
horen van piano's die tegen el
kaar in en door elkaar been
worden bespeeld. Het zijn mu
ziekliefhebbers die wel eens
een avontuurtje willen wagen
op een van de wel heel vreemde
instrumenten die daar staan
uitgestald en waarvan er enke
le tot 27 november door het
publiek mogen worden be
speeld.
Zo staat er een bizar gedeco
reerde pyramide-piano die de in
zijn tijd beroemde Weense bou
wer Conrad Graf in 1828 maak
te op bestelling van een excen
trieke Hongaarse magnaat.
Naar het uiterlijk is het meubel
een kruising v^n Louis XVI en
Empire met buitennissige toe
voegsels, maar als muziekinstru
ment onderscheidt het zich
vooral door vier in plaats van
twee pedalen. Drie pedalen zijn
er om hard en zacht te spelen
maar het vierde maakt het mo
gelijk door middel van een van
perkament voorziene lat
een fagot te imiteren.
Uiterlijk wat eenvoudiger is de
zuilenpiano van de beroemde
Broadwood, die zich echter ken
merkt door een ongebruikelijk
„Stossmechanik" waarbij de ha
mers die tegen de snaren slaan,
niet rechtstreeks met de toetsen
zijn verbonden maar draaibaar
zijn bevestigd aan de lijst.
Bij schipperspiano van een
meesterknecht uit de beroemde
Franse Pleyel-fabriek gaat het
om een fraai versierd model
waarvan het klavier naar bin
nen geklapt kan worden opdat
I het, onbespeeld, minder ruimte
zal innemen. Hier is door de
bouwer het rechtsnarige sys
teem toegepast, zodat de bas- en
de discantsnaren evenwijdig
De meeste aandacht zal stellig
de roemruchte Janko-piano krij
gen. Hier zes toetsenborden bo
ven elkaar met liefst 264 toetsen
met afgeronde hoeken die een
beetje voorover hellen. Voor ie
dere toon zijn er drie verschil
lende toetsen. Daarmee heet
Janko de stand van de hand bij
het spelen kunnen verbeteren
maar het kostte zoveel tijd en
energie een goede vingerzetting
te vinden, dat het instrument tot
wanhoop van de uitvinder geen
ingang vond. Overigens behoeft
het klavier maar gekanteld te
worden en men heeft weer de
vertrouwde witte en zwarte toet
sen op één rij.
De twee resterende piano's met
het kruissnarige systeem en ge
wone pedalen zijn om hun uiter
lijk de moeite van het bekijken
waard. De beeldhouwer Hildo
Krop maakte in 1915 een com
pleet woonkamer-ameublement
waar ook een piano bij moest
passen. Vandaar dat hij een
kast ontwierp van zwart gebeits
eikenhout en daarin een relief
aanbracht van herten, vogels en
vissen. Als u gaat spelen, grijnst
u boven de bladmuziek op de
standaard een vervaarlijke kik
vors aan.
De Voorburgse kunstenaar
John L. Torenbeek was ook niet
tevreden met het conventionele
uiterlijk van zijn Zimmermann-
piano. Toen hij in het Gemeen
temuseum allerlei oude toetse-
ainstrumenten zag, besloot To
renbeek een aantal van zijn
vroeger gemaakte gouaches als
Leo Sayer
goed concert
Een kleine zestig minuten had
de Engelse zanger Leo Sayer
gisteravond nodig om z'n repu
tatie als single-specialist nog
een s te bewijzen. Binnen dat
kort tijdsbestek had hij in ras
tempo al z'n single-hits, en dat
zijn er in de loop der jaren toch
verrassend veel geweest, op de
bühne van het Rai-congrescon-
trum te Amsterdam ten gehore
gebracht. Opmerkelijk dat uit
zo'n klein mannetje zo'n gigan
tische stem komt. Een stem die
meer nog dan op z'n platen
hard, rauw, soms wat gefor
ceerd overkomt.
In heel z'n optreden heeft de
ranke beweeglijke Sayer nog
steeds iets over zich van een
onbeholpen schooljongen, die
sinds kort op de planken staat
en niet goed raad weet met z'n
figuur. Toch is het maar schijn,
want m werkelijkheid had
Sayer de zaak volkomen in de
hand, de band zowel als het het
wat lauw reagerende publiek.
Hij werd geruggesteund door
een tien mans-formatie, inclu
sief twee weinig imponerende
zangeressen. De nummers van
Sayer lenen zich niet erg voor
solo's, maar toch wisten de
hoofdzakelijk uit Amerika af
komstige musici (2x toeten, 2x
blazers en een ritmesectie) elk
op hun eigen manier een swin
gend brok muziek neer te zet
ten, dat precies paste bij het
harde stemgeluid van Sayer. Al
leen saxofonist Huratio Gorden
legde in het toch al wat gevoeli
ge nummer „When I Need You",
een kort, maar sterk gedragend
solootje neer.
LEEUWARDEN (ANP) - De
duingebieden op de Waddenei
landen hebben volgens de Lan
delijke Vereniging tot behoud
van de Waddenzee steeds meer
te lijden van de recreatie.
Deze vereniging voerde een on
derzoek uit met behulp van
luchtfoto's. Daaruit blijkt dat
door de intensieve betreding
zich steeds meer wilde paden
vormen. Op sommige plaatsen
is de begroeiing al geheel ver
dwenen, zo staat in het rapport
Eilanden onder de voet. Het
ergst is volgens de rapporteurs
de toestand op Ameland waar
de paddichtheid over de laatste
acht jaar met gemiddeld zestig
procent is toegenomen. De ver
eniging vindt dat er sprake is
van een alarmerende situatie.
Als belangrijkste oorzaak van
deze verslechtering van de duin
gebieden wordt de sterk toege
nomen recreatie op de eilanden
aangevoerd. De vereniging wil
dat beheer en bewaking van de
duingebieden wordt versterkt
en dat de recreatiedruk wordt
verminderd.
DS'70 GAAT
VOORLOPIG
VERDER
(Van onze parlementaire redac
tie)
ARNHEM Het congres van
de politieke partij DS'70 heeft
zaterdag met een kleine meer
derheid van stemmen besloten
de activiteiten van de partij
voort te zetten. Dat houdt dus
ook in, dat de partij-organisatie
voorbereidingen voor deelne
ming aan de Staten- en raads
verkiezingen van 1978 gaat tref
fen.
Zoals gemeld had een, na de
voor DS'70 bijkans catastrofale
uitslag van de Kamerverkiezin
gen van 25 mei ingestelde bezin-
ningscommissie een verdeeld
advies uitgebracht. De meerder
heid van de commissieleden ad
viseerde de partij (zij het op
enige termijn) op te heffen, an
deren gaven de voorkeur aan
doorgaan dan wel eerst een
diepgaand onderzoek instellen.
Urenlang debatteerde het con
gres over de uitgebrachte advie
zen en voorstellen. Tegen het
middaguur tekende zich een
kleine meerderheid voor door
gaan af en dat werd ook het
uiteindelijke resultaat. Wél is af
gesproken dat opnieuw beraad
zal plaatsvinden als zou blijken
dat de partij niet voldoende
kandidaten voor Staten en ra
den zou vinden of dat de partij
zich komend jaar niet hersteld
van de zware klap van dit jaar.
Christopher Czaja Sager, de
Amerikaanse pianist die sinds
kort in ons land gevestigd is,
geeft vrijdagavond 4 november
een recital in Diligentia. Hij zal
werken spelen van Clemen
Schubert, Borstlap, Sczièbine
Liszt.
