idlf*",
Bisschoppen niet achter ontwerpverklaringen
van commissie Intercommuni en ambt"
kerk
wereld
01
89.-
Lucebert,
Ischilder
-van
lelijke
mensen
KORTE METTEN
De jonge mode van
VROOMS DREESMANN
R INST
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 27 OKTOBER 1977 PAGINA 7
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimim
nu eenmaal plezier in zijn
talent, zijn schilderkunde,
met deze dikwijls akelige
maar toch ook wel eens lach
wekkende sujetten te tonen,
te demonstreren, beter ge
zegd. Dat hij „diepere en
meer algemeen menselijke
waarden onthult" door het
teken van de opgeheven vin
ger, (zij het niet als enig mid
del), zoals de inleiding van de
catalogus vermeldt, lijkt ons
ietwat gezocht. Dat komt ook
omdat het werk van Luce
bert niet verwoord kón wor
den. Men moet er geen ver
halen of beschouwingen aan
toevoegen, het is. Deze rare
lieden zijn er louter 'als schil
derij zónder antecedenten.
Als er zulke mensen waren,
sloten wij de ogen; nu echter
kijken we met belangstelling
naar compositie, kleuren-ex-
pansie, tonaliteit, uitdruk
king, naar alles wat er van
een schilderij uitgaat. Iede
reen wordt daartoe uitgeno
digd in Nouvelles Images t/m
12 november.
Herman van Tongeren heeft
'n expositiebeurt in de Amro-
bank (Kneuterdijk) tot 12 no
vember en toont daar 'n
reeks abstracte doeken met
de gebruikelijke titels: „Sfe
ren in een landschap" - „In
a paying mood" - „Tekens in
een bruin landschap", etc.
De vormen zijn nu eens be
dacht, dan weer erg onsa
menhangend uitgestrooid zo
dat de composities beurte
lings voldoen of incompleet
zijn. Zo ook het coloriet dat
veel te maken heeft met de
„stemmingen" waarover de
schilder in een begeleidend
.maar
het gaat
werkelijk
om de kxmst
op zich
woord spreekt. De no's 11-10-
9-8 b.v. bieden een monter
zelfs feestelijk uitzicht; 27 en
25 baden in matte geel-groe-
nen en 24 bestaat uit 'n naar
geestig rood tegen een som
ber blauwgrijs. Het komt ons
voor dat Van Tongeren een
veel beter etser dan schilder
is, want de tien prentén die
hij hier laat zien behoren tot
'n echt fijn soort waarin mi
lieu-schildering en uitdruk-
kings-kracht opvallen.
Samen met Van Tongeren
worden de plastieken van
Charlotte Jolles geëxposeerd.
In Den Haag is zij zeker geen
onbekende, al was het alleen
al door het portret van Cruys
Voorbergh in het kostuum
Museum. Zij maakt mooie
portretten maar het accent
valt nu op het kleine werk,
de uiterst gevoelige beeldjes
van de staande, liggende, zit
tende en lopende mensen,
van de bewegelijkheid in
rust, van de pose die maar
één moment schijnt te duren,
leven bijna gevangen in
brons, steen, gips of hout.
Wij hebben op dit terrein
toch knappe mensen! Char
lotte Jolles is één van hen.
J.V.
Apart pluizig jasje in de stijl die oma
ook al zo mooi vond, heerlijk warm
Een stukje mode dat het wachten
meer dan waard was. In bruin, zwart
of grijs. Maten 36 t/m 42.
■'■'ie it-
KVS,
III
ges. En het ziet er ook niet
naar uit dat deze schilder erg
hekelt of aanklaagt of be
jammert óf protesteert, zoals
sommigen deden en nog
doen die op de een of andere
manier „gedreven" zijn. In
dien wij het bij het rechte
end hebben, dan is Lucebert
op de eerste plaats een ras
schilder voor wie het motief
niet voorop gaat. Hij heeft er
Lucebert: Jong paar.
Wie Lucebert niet kent en de
foto, genomen in zijn atelier,
ziet, waar hij met een brede
glimlach, penseel in de rech
terhand klaar staat om aan
een nieuw doek te beginnen,
zal er even moeite mee heb
ben om te bedenken dat deze
gemoedelijke, uitgesproken
bourgondische man zulke le
lijke, afstotelijke mensen
schildert. Jeroen Bosch zag
er wel heel anders uit wan
neer zijn zelfportret" ook
inderdaad een zelfportret is,
wat door sommigen wordt
betwijfeld.
Maar hoe dit zij, Lucebert
maakt erg lelijke mensen, bij
het monsterlijke af en het
eigenaardige is, dat het colo
riet waarmee hij ze schildert
helemaal niet in overeen
stemming is met die persona-
De r.k. bisschoppenconferentie
van Nederland heeft de ont-
werp-verklaringen over de
maaltijd des Heren en het ker
kelijk ambt van de commissie
„Intercommunie en Ambt" van
de Raad van Kerken niet over
genomen.
In een uitvoerig antwoord aan
de secretaris van de commissie,
dr. C. P. van Andel, schrijft
kardinaal Willebrands als voor
zitter van de bisschoppenconfe
rentie, dat de bisschoppen inza
ke de eucharistie een diepere en
duidelijker eenstemmigheid no
dig achten over drie punten: de
werkelijke tegenwoordigheid
van het lichaam en bloed van
Christus, het eigen offerkarak
ter van de eucharistische vie
ring en de noodzaak van het
sacramenteel priesterschap.
De tekst van de commissie is -
aldus het antwoord - geen aan
leiding „tot een ruimer stellen
van de gegeven normen van toe
lating van protestantse christe
nen tot de katholieke viering
van de eucharistie. Hiervoor is
een verder reikende gemeen
schap in het geloof nodig".
Inzake het kerkelijk ambt wij
zen de bisschoppen op de kath
olieke leer, die het algemeen en
het ambtelijk priesterschap niet
slechts gradueel maar wezenlijk
onderscheidt. Ook heeft kardi
naal Willebrands vragen bij de
tekst van de ontwerp-verkla-
ring, dat zij „de wettigheid van
het ambt niet afhankelijk wil
maken van een ononderbroken
keten van ambten, die historisch
bewijsbaar zijn".
Duidelijk stelt de kardinaal:
„De r.k. kerk heeft altijd een
wezenlijk belang gehecht aan de
ononderbroken ambtsopvolging
vanaf de apostelen tot nu en
erkent geen sacramenteel ambt,
dat buiten deze opvolging staat.
Dit is ook de reden, waarom zij
geen gemeenschappelijke cele
bratie met ambtsdragers die
niet in deze sacramentele suc
cessie staan, uitsluit". De bis
schoppen missen in het stuk het
aspect van de wijding en het
geloof in de primaat van de
paus.
De bisschoppen spreken hun
grote waardering uit voor het
werk van de studiecommissie,
die in 1975 hun ontwerp-verkla-
ringen aan de kerken ter beoor
deling voorlegden. Zij hopen dat
de commissie bereid is haar
werk voort te zetten en dat
daarbij naast het gemeenschap
pelijke ook het verschillende on
der woorden brengt. Dat draagt
bij „tot wederzijds verstaan en
wellicht tot de positieve over
winning van deze tegenstellin
gen ten voordele van alle be
trokkenen".
In hun reactie op de verklaring
„Over de Maaltijd des Heren"
verklaren de bisschoppen de
omschrijving „het aanwezig stel
len van Jezus in het innerlijk
van degene die de gedachtenis
van Jezus viert" onvoldoende te
vinden.
„De katholieke kerk gelooft dat
brood en wijn in deze zin als
tekens worden vervuld van de
aanwezigheid van Jezus die het
Lam is, dat brood en wijn we
zenlijk veranderd worden in het
lichaam en bloed van Christus,
terwijl het uiterlijk waarneem
bare van brood en wijn blijft".
Ze twijfelen eraan of de woor
den „herdenken en vieren", die
in bijbelse zin tegenwoordig
stellen betekenen, voor onze tijd
de werkelijke tegenwoordigheid
van het lichaam en bloed van
Christus duidelijk uitdrukken.
Volgens hen geeft de tekst on
voldoende aan, dat in elke eu
charistieviering het unieke krui
soffer op sacramentele wijze be
stendigd wordt en het karakter
krijgt van een offer van het
Nieuwe Verbond.
Dat de bedienaar van de eucha
ristie en zijn wijding nergens in
het stuk worden genoemd, zou
volgens de bisschoppen onbe
doeld de indruk kunnen wekken
dat zijn voorgaan geen noodza
kelijk deel zou uitmaken van de
eucharistie.
De tekst over de Maaltijd des
Heren is - aldus kardinaal Wille
brands een geschikt uitgangs
punt voor verdere bezinning.
Het ontwerp .markeert een be
langrijke vooruitgang in de dia
loog". Hij waarschuwt echter
voor overhaasting. „Tot nu toe
is geen enkele tekst, die is voort
gekomen uit een oecumenische
dialoog tussen katholieke theo
logen en anglikaanse of protes
tantse theologen door de kerken
als gemeenschappelijke verkla
ring overgenomen. Al deze tek
sten blijven als studiedocumen
ten voor de verantwoordelijk
heid van de betreffende com
missies". Eerst nadat de reacties
ziin verwerkt in een nieuwe re
dactie, kunnen de kerken zich
erover uitspreken.
In hun antwoord op de ontwerp-
verklaring over het kerkelijk
ambt wijzen de bisschoppen aan
het slot op het geloof in het
primaat van de paus, dat be
hoort tot het geloof van iedere
plaatselijke kerk. In alle ge
sprekken tussen de r.k. kerk en
andere kerken over eucharistie
en ambt komt de structuur van
de kerk, het kerkelijk gezag en
het ambt van de paus ter spra
ke. „Eenheid rond de tafel des
Heren op plaatselijk vlak bete
kent voor rooms-katholieken:
eenheid rond de tafel des Heren
in de universele kerk", zo be
sluit kardinaal Willebrands zijn
antwoord over het kerkelijk
ambt
Prof. dr. Bernard Haering is
in een ziekenhuis in Rome
wegens keelkanker geope
reerd. Prof. Haering, interna
tionaal bekend moraal theo
loog uit West-Duitsland en
hoogleraar aan een der pause
lijke universiteiten in Rome,
is vooral bekend geworden
om zijn pogingen de katholie
ke huwelijksmoraal in een
nieuw daglicht te plaatsen.
Hij meent, dat het kerkelijk
gezag alleen maar oog heeft
voor de afwijzing van mani
pulatie met biologische struo-
turen en de vraagstukken van
de manipulatie met het gewe
ten der mensen negeert
De vergunning voor de bouw
van vijftien nieuwe katholieke
kerken in het aartsbisdom
Warschau wordt door de hulp
bisschop Jerzy Modzelewski
gezien als een teken, dat de
Poolse regering meer begrip
toont voor de katholieke kerk
De kwestie van de kerkbouw
is lang oorzaak geweest van
onenigheid tussen kerk en re
gering in Polen, maar in het
bijzonder sinds Edward Gierik
Meer dan driehonderdduizend
jongeren uit de agglomeratie
Buenos Aires, de hoofdstad
van Argentinië hebben deel
genomen aan de slotdlenst bij
de bedevaart van dit jaar
naar het nationale Mariahei-
Ugdom in Lujan. Aan een
nachtelijke voettocht van sea*
tig kilometer naar de bede
vaartskerk namen meer dan
140.000 personen deel.
Het aartsbisdom Sao Luis do
Maranhao in Noordoost-Brazi-
lië is begonnen met de verde
ling van zijn grond onder de
landarbeidersgezinnen, die
daarop wonen en werken. De
overdracht wordt officieel
vastgelegd in het kadaster.
Andere bisdommen hebben
aangekondigd dit ook te
dooea
De Katholieke kerk in Japan
breidt xich langzaam uit Vo
rig jaar werden 4.394 volwas
senen Japnners gedoopt tegen
4.025 twee jaar eerder. Het
aantal seminaristen bedroeg
vorig jaar sesentachtig tegen
zesenzeventig in 1975. Het
aantal Japanse vrouwelijke
religieusen steeg van 75955.
tot 76.053 vorig jaar.
Namens het internationale be
stuur van de katholieke vre
desbeweging Pax Christi heeft
kardinaal Alfrink zich open
lijk gesteld achter het Boli
viaanse comité voor de rech
ten van de mens. In een brief
verzekert hij het comité van
zijn morele steun en vraagt hij
hoe geholpen kan worden. Het
comité is oecumenisch samen
gesteld en onderhoudt nauwe
betrekkingen met de raad van
Latijnsamerikaanse bisschop
penconferenties.
Broeders
vragen
aandacht
via brochure
Vijf congregaties van broe
ders-religieuzen in Nederland
hebben onder de titel „Heb
het hart eens" een brochure
gepubliceerd om te laten zien
wat door hen gedaan wordt
en om iets te vertellen over
wat hen vanuit het evangelie
heeft bewogen broeder te
worden.
Deze samenwerkende congre
gaties, die vooral werkzaam
zijn op het gebied van de hulp
verlening, willen door di
boekje en door enkele adver
tenties een bijdrage leveren
aan een grotere herkenbaar
heid van de broeder-religieus.
Zij vinden dat het religieuze
leven in deze tijd nog steeds
betekenis heeft voor onze sa
menleving en dat het ook jon
ge mensen kan aanspreken.
Vijf broeders beantwoorden in
de brochure vragen als: wa
zijn we aan het doen, waarom
doen we het, wat is onze toe
komst? De broeders werken in
ziekenhuizen, voor minder-be-
gaafden, in het jeugdwerk, in
het onderwijs, in de derde wo
reld en in vele andere sectoren
van de maatschappij.
De congregaties zijn: Broeders
van St Joannes de Deo, Broe
ders van de H. Joseph, Broe
ders van Liefde, Broeders Pe
nitenten en Broeders van Onze
Lieve Vrouw van Lourdes.
