binnenstad heeft
parkeerplaatsen te
bijna
weinig
3000
.eidse
bejaarden bevochten
ielkaar op het
groene laken
Spaans vuur
fonkelde in
Zoeterwoudse
boerderij
Bram Francken: 40 jaar
voorbeeldig taxichauffeur
en nog schadevrij ook
GEMEENTE BEREID
TOT MINNELIJKE
JIT PARKEERENQUETE GEMEENTE BLIJKT:
SCHIKKING
JAP/REGIO
LANGS
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
LEIDSE COURANT-
VRIJDAG 14 OKTOBER 1977 PAGINA,5
Bram Francken was van de week 40 jaar taxichauffeur. Geen
gewone Noordwijkse taxichauffeur, maar een erg goeie. In
dienst van Taxi Verhart. Niemand zowat weet, dat Bram van
achteren Francken heet, ze noemen hem gewoon Verhart,
volgens zijn schoonzoon. Bram werd dezer dagen op een
receptie gehuldigd, in het bijzijn van vele tientallen meeleven-
den, onder wie pastoors, dominees, raadleden, en heuse graven
(dat zijn mensen van adel). Bram, 63 jaar, is gewoon populair
en bekend geworden in Noordwijk en daarbuiten. Het laatste
wat Bram zou willen: dag en nacht klaar staan voor z'n
passagiers. Of dat nu Winston Churchill was, of aartsbisschop
Makarios, of Liz Taylor, of een bewoonster van een bejaarden
centrum, het maakte hem niets uit.
Veertig jaar was Franck een ken, een man om te huldigen
goedmoedig, betrouwbaar, en te verzilveren zelfs. Dat ge-
zwijgzaam, excellent chauf- beurde ook, toen burgemees-
feur die honderdduizenden ki- ter Bonnike hem de ere-me-
lometers reed zonder één een- daille in zilver (Oranje-Nas-
tje schade. Eén keer viel hij sau) opspeldde, onder meer in
door de mand, bij Rijnsburg, het bijzijn van politiekorp-
toen werd hij bekeurd omdat- schef Basten en een meneer
ie te snel reed. Bram Franc- van Veilig Verkeer Nederland
Problemen woonwagenbewoner
De Jager
•die stomverbaasd was over
dat schadevrij rijden: „Dat is
bij ons nog nooit voorgeko
men, omdat ons systeem pas
29 jaar werkt." Omdat Bram
zo veel keer de wereld was
rondgereden kreeg hij ook de
gouden Mercedes-speld. Diner
voor Bram en de zijnen, en
gratis vervoer per limousine.
Hij hoefde één middag niet
zelf te rijden, alleen 's mor
gens kon baas Verhart niet
buiten zijn diensten.
„Ja, dat begon in 1937", vertel
de Bram me even, spraakzaam
geworden bij de glas jus d'o-
range; „23 was ik toen". Even
dokter Kruyt laten praten:
„Bedankt, dat u zoveel patiën
ten zo goed eri kundig heeft
overgebracht; blijf zo maar
Bram Francken (2e van links) met echtgenote temidden van cadeaus.
een paar jaartjes door
draaien." Bram weer: „Ik ben
meegegroeid, een fijnste tijd
ken ik niet. Het is moeilijker,
drukker geworden, je moet op
letten, je ogen op de weg hou
den. Nou ja en vroeger had je
ook lastige mensen, zoals nu,
zal ik maar zeggen. Een bor
rel? Nee, niets, nooit. Jus of
appelsap, koffie, daar voel ik
me heerlijk bij. Makkelijk ook,
want tegenwoordig kan dat
drinken bij wegverkeer niet
meer."
Nog even polsen, of er lui
druchtig volk was onder de
„elite" vroeger. „Och, er was
weieens iets, maar ik heb nooit
gevraagd waarom; ik reed al
leen maar..." Helemaal en ty
pisch Bram Francken, die in
z'n vrije tijd graag fietst. Be
paald niet luidruchtig is baro
nesse Van Tuyl (van Seroos-
kerken), die in Velsen woont:
„die rijd ik al dertig jaar lang
op en neer van Velsen naar
Haarlem, Scheveningen of
Amsterdam. Twee dagen in de
week zeker, vaste prik". Al
leen Bram mag de baronesse
rijden. Geen wonder.
io-
an
Het Spaanse vuur
Spaans vuur, gisteravond in
Zoeterwoude. Weer eens on
der de hanebalken in de
woon- en feestboerderij van
filosofisch beklimmer der
Olympus Paul Schaepman. Je
kunt in het dorp niet alles
onder de pannen van Ons
Huis thuisbrengen, of bij Don
Bosco: Zoeterwoude is niet
meer het gemeenschapje van
melk en honing uit de authen
tieke dagen van weleer. Sinds
er een Sjef van Jole onder de
inwoners schuilt, moet de gi
taar erin en dat lukt aardig
zolang het niet te gek wordt.
Deze keer zat alles mee, op dit
huisconcert dat gegeven werd
door de Hagenaars Rob Bak
ker en Walter Rovers. Bij
Bakker vloeit (bijna niet te
geloven) geen druppel bloed
bloe door d' aderen, dus het is
geenszins van vreemde smet
ten vrij. Rob is een samenstel
ling van Russische en Indone
sische componenten. Bij Wal
ter ligt dat geheel anders: hij
is Hollands, alleen z'n arties
tennaam is Paco Fernandez.
Niet Pak'm Fernandez, zoals
een bewoneraarster naast me
fluisterde, omdat vooral Paco
alias Walter de vonken uit de
snaren sloeg.
Een fijne, tintelende avond.
Dat moet gezegd. Spaanse Ne
derlanders, bollebozen met
een behoorlijke staat van
dienst en het hele scale in de
vingers; in die mate, dat zelfs
de gastvrouw Lolita, die van
Spaansen bloede is, de castag
netten greep en zich op het
tapijt door het ritme in een
dans liet meeslepen. Het begon
met hoofse muziek, waaraan
Karei V nog plezier had be
leefd en een Gavotte naar de
stijl van Scarlatti. Rob Bak
ker, die al geruime tijd met
veel succes z'n aangegroeide
nagels langs de snaren slaat,
weet het nodige van opbouw,
kracht en tederheid naar ge
lang het karakter van de mu
ziek dit vraagt. Hij produceert
een mannelijke kleur in zijn
interpretatie, op „stille plek
jes" onderbroken door onver
wachte tederheid, zoals de zon
soms doorbreekt, na een
boeiende donderbui. Heel
knap, technisch en muzikaal,
moet ik zeggen.
De harten gingen duidelijk
open bij die toehoorders op de
grond. Spaanse muziek, vooral
op de gitaar, lijkt me vaak een
afspiegeling van het Spaanse
leven: de moeder die het voor
het zeggen heeft, met als slo
takkoord: baste, genoeg, zó is
het. Maar daartussen door het
bewegen van de wieg naar het
graf, met alle warme liefde die
er maar zijn kan. Paco Fer
nandez (malle Rovers toch!)
legde met zijn flamencowerk
iedereen het vuur na aan de
schenen, zodat ook de meest
notabele aanwezigen niet meer
rustig konden zitten. Flamen
co, dat is nog eens wat; maar
je moet het wel in de Spaanse
context zien en dan maken
vallende herfstbladeren bui
ten, passerende melkauto's en
knapen die „joehoe Annie"
roepen, deze kunst algauw tot
een toeristisch vermaak. Maar
niemand op de plavuizen en
onder de droogbloemen had
daar gisteren last van, in die
greep van virtuositeit.
Zo werd Spaanse cultuur (na
de pauze overgaand in Noord
en Zuid-Amerikaanse) aansla
gen en weggetokkeld. „Je
hoeft hiervoor niet naar de
stad, zoals je bemerkt", voeg
de aanstichter van de avond
en gitaarminnaar Van Jole me
nog toe. Inmiddels leeft Span
je voort, ook in z'n muziek.
Even zo goed voor Zoeterwou
de begon na zes uur weer een
nieuwe dag. Zij het op een
andere golflengte. Toen was
de poëzie van Rob weer bijna
vergeten en ook de passie van
Paco-Walter, die één keer een
grapje uithaalde - dacht ik -
„En de boer had maar ene
)n
teEen en ander was te danken
er aan de inzet van de Leidse
■h Biljart Bond, die in het kader
in van de „sportieve recreatie" in
samenwerking met de KNBB
lc* deze biljartmiddag voor be-
jaarden had georganiseerd.
Wie met de winst zou gaan
in strijken was natuurlijk niet
!n belangrijk. Op de eerste plaats
rr zo werd geredeneerd
'e moest aandacht worden be-
steed aan recreatie voor be-
jaarden, ook op biljartgebied.
Nu vond ik het zelf toch al
opvallend hoe veel ouderen,
zelfs redelijk bejaarden, er bij
tijd en wijle rond de etensuur-
tjes over de biljartafel gebo-
gen staan. Meestal met het jas
je aan, maar soms ook in
hemdsmouwen. Dan zijn het
geen „opa's", maar gewoon
Willem, Joop of Frans als af
schrijvers. Kijk, dacht men in
hogere biljartkringen, dan
moeten we zien te stimuleren,
liefst in wedstrijdverband,
want een goed contact tussen
e KNBB en de plaatselijke bil-
jartbonden is van groot ge-
l' wicht voor de ontwikkeling
van de biljartsport. Daar kun
I je nooit te laat mee beginnen,
j. Daarom stonden gistermiddag
ein de cafégeur de 65-plussers
dcentraal. Nadere informatie
r leert ons, dat het vorig jaar
j' niet mogelijk was, via de actie
1 „Sport Real" iedereen te berei
ken. Wat dat precies inhoudt
weet ik niet, maar ik twijfel
niet aan de juistheid van dit
L- terugblikken. Echter, thans
I zijn die mogelijkheden er wel
H degelijk, immers de in de Ned.
Sport Federatie georganiseer
de sportbonden zijn door de
NSF en het ministerie van
CRM door subsidie uit toto- en
lotto-gelden in staat gesteld, de
recreatiesport van de grond te
krijgen. De bejaarden gister
middag vonden dit best, als de
ballen maar secuur wilden rol
len. Ze behoorden tot de ge
lukkigen, want de KNBB be
perkt zich op dit recreatiege
bied tot bejaarden, invaliden
en gehandicapten.
J Op deze manier kon de uitzon-
!U) derlijke biljartmiddag in Lei-
den worden georganiseerd:
een „eerste stoot" tot verder
I contact. Men wil namelijk
doorgaan met deze biljarton-
ja moetingen tussen bejaarden in
aJ Leiden. Iedereen die ondanks
u het klimmen der jaren nog
graag eens een stootje zou wil
len wagen hoort daarbij. Of ze
J nou nog thuis wonen, of in
bejaardencentra of in verzor
gingsflats. Een bejaarden-bil
jartcompetitie hangt in de
lucht. De smaak had men gis
termiddag in Rijnzicht al hele
maal te pakken.
Bejaarden aan stoot
Gistermiddag steeg in café Rijnzicht
,n|aan de Leidse Lage Rijndijk de gezel-
erligheid en spanning ten top. Er werd
«•volop gebiljart. Niet zomaar even een
^'partijtje, voordat moeder de vrouw
eJhet avondeten op tafel zette. O nee,
n.de motievering lag op een hoger plan.
>PAan stoot waren wie we vroeger
21 „krasse oudjes" noemden; tegenwoor
dig liever als 65-plussers of hooguit
^bejaarden aangeduid. En ik moet eer
lijk bekennen, dat de series niet van
de lucht waren, althans op het laken
werden neergelegd. Caramboles om
van te smullen. Hard tegen hard, met
het pilsje gereed op een tafeltje. Acht
met talenten begiftigde knapen uit
Leiden hanteerden de keu tegenover
acht op strijd beluste mede-AOW-ers
van het district „Bollenstreek" van de
Kon. Ned. Biljart Bond. Nog nooit
vertoond. Voor herhaling uitermate
vatbaar.
iEIDEN Wil de gemeente aan de
oenemende vraag naar parkeerplaat-
en voldoen, dan zal zij ervoor moe-
en zorgen dat er in de Leidse binnen-
tad bijna 3000 parkeerplaatsen meer
omen. Binnen de directe omgeving
an het kemwinkelapparaat is nu
eeds een tekort van iets meer dan
000 parkeerplaatsen op koopavonden
emeten. Een en ander is komen vast
e staan na een parkeerenquête die in
pril van dit jaar in het kader van
le inventarisatie ten behoeve van het
pstellen van een verkeerscirculatie
plan is gemaakt.
n 1985 zal de vraag naar parkeer
plaatsen nog aanzienlijk groter zijn.
ïnerzijds doordat het autobezit toe-
leemt, anderzijds doordat de Leidse
ïinnenstad meer inwoners krijgt.
Voor 1985 is de parkeervraag op bijna
8100 plaatsen geraamd (2900 meer dan
de huidige capaciteit). Binnen de di
recte omgeving van het kernwinkelap-
>araat is het tekort in dat jaar op de
Loopavond geraamd op ruim 2.050
plaatsen.
Illegaal parkeren
Hit de enquête is voorts gebleken dat
er op grote schaal illegaal wordt ge
parkeerd in de binnenstad. Ook ko
men veel tijdsoverschrijdingen in de
blauwe zone voor. De terreinen voor
«ngparkeerders (Driessenstraat en
Warenmarkt) schijnen niet optimaal te
functioneren. Ten slotte is er een grote
parkeerdruk in de omgeving van het
station waar te nemen.
De afstanden, die door de gebruikers
van de parkeerterreinen in de Leidse
binnenstad, moeten worden gelopen
naar de plaats van bestemming wor
den in de inventarisatie vrij groot
genoemd. Bijna driekwart moet meer
dan 175 meter te voet afleggen. De
parkeerterreinen die in eerste instan
tie voor langparkeerders zijn bedoeld,
blijken niet te voldoen. Voor de helft
worden ze gebruikt door het winke
lend publiek dat gemiddeld negentig
minuten zijn auto daar stalt De plaat
sen, die eigenlijk voor het winkelende
publiek zijn bestemd, meer in de na
bijheid van het kemwinkelapparaat,
blijken ingenomen te worden door
langparkeerders. Met name in de blau
we zone wordt veel „gesmokkeld" met
de parkeerschijf, aldus de inventarisa
tie.
Veiligheid
Met het maken van een verkeerscircu
latieplan wil de gemeente een betere
verkeersveiligheid tot stand brengen.
De verkeerssituatie op het Lammen-
schansplein, de Plesmanrotonde en de
kruisingen van het Stationsplein met
de Stationsweg en de Schuttersveld-
weg baart grote zorgen. In de jaren
1974 tut en met 1976 gebeurden op het
Lamr.ienschansplein 76 ongelukken.
Op het kruispunt Stationsplein-Sta
tionsweg is het grote aantal ongeval
len van auto's met voetgangers opval
lend.
Teneinde de noodzaak van het nemen
van verkeersmaatregelen aan te tonen
wordt in de nota gesteld dat als gevolg
van het plaatsen van verkeerslichten
het aantal ongevallen drastisch kan
worden verlaagd. Dit is in de loop der
jaren gebeurd op de kruising Ir. Dries-
senstraat-Hooigracht (in 1975 11 onge
vallen, in 1976 3), en de kruising Haag-
sche Schouwweg-Plesmanlaan (in 1974
18 ongevallen en in 1976 1). Verwacht
wordt dat ook het aantal ongevallen
op het kruispunt Willem de Zwijger-
laan-Sumatrastraat drastisch is afge
nomen, nu de verkeerslichteninstalla
tie op deze kruisng is ingesteld.
Openbaar vervoer
De afwikkeling van het openbaar ver
voer levert nog steeds problemen op.
Met name op de kruisingen Kort Ra-
penburg-Breestraat, Churchilllaan-
Telderskade, Churchilllaan-Kennedy-
laan, Hooigracht-Ir. Driessenstraat,
Zijlsingel-Lage Rijndijk en Willem de
Zwijgerlaan-IJsselmeerlaan wordt tel
kens vertraging opgelopen.Ook de ge
lijkvloerse spoorwegovergang in de
Haagweg vormt een belangrijke bar
rière.
VAn 1970 tot 1976 is het reizigersver-
voer van en naar Leiden met ongeveer
twintig procent gedaald. Uit een on
derzoekje is gebleken dat slechts 7,6%
van de busreizigers duidelijke voor
keur te kennen gaf voor het gebruik
van een bus. Andere passagiers had
den geen keus.
Het taxi-vervoer zal in de toekomst
niet worden gestimuleerd door de ge
meente, aangezien het taxibedrijf door
particuliere ondernemingen wordt ge
dreven. Toch wordt het belang van de
taxi als aanvulling op het openbaar
vervoer wel degelijk erkend vooral
daar waar het niet rendabel Is een
buslijn aan te leggen.
Gemeten naar de huidige situatie zal
het gebruik van het openbaar vervoer
in 1985 ongeveer gelijk zijn aan dat
van 1976. In de inventarisatie worden
evenwel beperkende maatregelen voor
de auto-bezitter in het vooruitzicht
gesteld, waardoor het aantal gebrui
kers van het openbaar vervoer moge
lijk zal toenemen. Voorts zal voortge
gaan worden met het instellen van
prioriteitsregelingen op voor het bus
vervoer moeilijke kruisingen.
Fietsers
In het verkeerscirculatieplan zal rui
me aandacht worden besteed aan de
veiligheid van de (brom)fietser en
voetganger. Gestreefd wordt naar een
fijnmazig wegenstelsel voor fietsers
van het centrum naar de woonwijken.
Er wordt reeds gewerkt aan plannen
voor het creëren van ongelijkvloerse
kruisingen voor fietsers en voetgan
gers op Haagweg en Churchilllaan.
Onder de Hoge Rijndijk bij de Leider-
dorpsebrug komt een tunnel voor deze
weggebruikers. Tevens komt er een
ongelijkvloerse kruising van de Wil
lem de Zwijgerlaan ter hoogte van de
Mamixstraat, zijn er plannen voor
vrijliggende fietspaden in de Sumatra-
straat en op de Hooigracht en worden
enkele tunnels voor langzaam verkeer
onder de Churchilllaan ontworpen.
Speciaal voor de voetganger doen zich
in de Donkersteeg en op de Breestraat
problemen voor. Vooral op koopavond
en op zaterdag is de Donkersteeg niet
breed genoeg om het winkelend pu
bliek soepel te verwerken. In de Bree
straat zijn de trottoirs tamelijk smal,
waardoor de voetganger vooral ter
hoogte van het Stadhuis, waar ook de
bushaltes zijn, kans loopt van de sok
ken te worden gereden. Het overste
ken van gelijkvloerse kruisingen zal in
de toekomst, wanneer het autoverkeer
nog meer zal zijn toegenomen, meer
problemen opleveren. Overwogen
wordt op gevaarlijke kruisingen de
voetganger tweemaal gelegenheid te
geven over te steken. Een dergelijke
prioriteitsregeling voor de voetganger
houdt evenwel onverbiddelijk een ach
terstelling van het autoverkeer in.
LEIDEN Het gemeentebestuur van Leiden zal trachten tot een
minnelijke schikking te komen met woonwagenbewoner Roger de
Jager over diens rioleringsproblemen. Een dergelijke schikking
werd gistermiddag bepleit door de president van de Haagse
rechtbank, nadat deze een bezoek had gebracht aan de woonwagen
van De Jager die staat tussen het Schuttersveld en de Stationsweg.
De Jager had bij de Haagse rechtbank een kort geding aangespan
nen tegen de gemeente, toen hem een aansluiting op de gemeentelij
ke riolering werd geweigerd. Volgens de dienst gemeentewerken
zou een dergelijke aansluiting grote technische problemen opleve
ren. Stadsadvocaat mr. Ruyter de Wildt zegde toe de zaak opnieuw
aan het Leidse college voor te leggen. Wanneer het niet tot een
minnelijke schikking komt, zal de Haagse rechtbank over drie
weken alsnog uitspraak doea
Een reden waarom de gemeente aanvankelijk niet bereid was
noodzakelijke voorzieningen te treffen bij de standplaats, was dat
de heer De Jager slechts tijdelijk zijn woonwagen op het terreintje
mocht neerzetten. Op korte termijn zou een andere standplaats
worden gezocht. „Volgens mij heeft de gemeente helemaal geen
andere standplaats. Zij hanteert dat tijdelijke maar als argument
om niks te doen", aldus De Jager. „Het is gewoon een onhoudbare
situatie op het moment. Mijn gezin loopt iedere minuut het risico
een infectieziekte op te lopen met dat open riool in de buurt Er
moet onmiddellijk een aansluiting komen".