rrootse petitie-actie 'Iedereen wil wonen'
Bobby liep
de politie in
de armen
De Jong,
hoe dan ook:
het rijdt
wel allemaal
brieven
lezers
NAMEN SCHEPPEN
VERWARRING MAAR...
SR AD/REGIO
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten.
jaar, niet gelukt een compleet
plan op tafel te krijgen. In de
krant van 9 juli jl. zegt hij nog
„dat hij niet verwacht al op
korte termijn met de restaura
tie-werkzaamheden te beginnen
omdat het wachten o.a. nog is
op de officiële subsidie-toezeg
ging van het Rijk". Als oude rot
in 't vak kon hij toch weten dat
voor zo'n toezegging een plan
met bestek en begroting inge
diend moet worden. Ze zitten in
Den Haag en Zeist niet met hun
geld klaar voor mooie praatjes.
Had hij echter het een en ander
vóór 1 juli besteksklaar bij
Volkshuisvesting ingediend dan
had nog wel gebruik gemaakt
kunnen worden van de oude
subsidieregeling. Wat 7.500 gul
den méér subsidie per pand had
opgeleverd. Dat stond 9 juli niet
in de krant.
Als bewoner van het wevershuis
mag je jaren tussen de rotzooi
een stukje Oud-Leiden overeind
houden maar formeel tel je niet
mee. Eén telefoontje naar Stads
herstel met het bericht dat de
Koningin de buurt komt bezich
tigen en tien dagen later spij
kert men een fraai bord aan een
gevel dat de Stichting „ook dit
restant van de oude bebouwing
restaureert". Je kunt verder zor
gen dat je door je lastige aanwe
zigheid en het schrijven van
brieven niet door de kortzichti
ge mandarijnen van de verschil
lende gemeentediensten van de
wereld geheid wordt en even
min onder de goedbedoelde
puinhoop van Stadsherstel en
diens trage huurlingen terecht
komt. Dat je daarmee „de bouw
vertraagt" zoals gezegd is mag
verwacht worden. Met zoveel
schapen mag er best één zwart
zijn. Verwijder je eigenhandig
een half pannendak van een
buurhuis om de wrakke muren
van dat overwicht te ontlasten
en instorting te voorkomen dan
is dat een daad waar het „bouw
kundige evenwicht eenzijdig
mee verstoord" zou zijn. Als
leek kan je je het beste verlaten
op de deskundigen. De succesie-
velijke ondergang van tot nu toe
drie panden wordt niet voor
niets met grote bezorgdheid
door gemeente, Stadsherstel,
Monumentenzorg en architect
op de voet gevolgd met extra
stutten en nieuwe vergaderin
gen. Als vier oude wijven die
elkaar niet kunnen krijgen.
En ins tussen rotten binnenmu
ren onder de regen verder weg,
staat de winter voor de deur en
wees men in dit schimmenspel
van onverantwoordelijkheden
tot voor kort nog naar de laatste
schuldenaar: de aannemer.
Want die kwam eerst met een
prijs uit de bus die twee keer
zo hoog lag als verwacht Maar
sinds deze met een eenvoudiger
telraampje tot op de helft is
gezakt kunnen zijn opdrachtge
vers weer naar zichzelf wijzen.
Stadsherstel-directeur L. J. van
Rooyen wist donderdag jJ. tij
dens een vergadering op het
stadhuis nog niet dat er minder
subsidie zou worden gegeven en
evenmin of notaris W. F. Kar
stens, nota bene mede-bestuur
slid van Stadsherstel, de over
dracht van de vier gemeente
pandjes aan zijn stichting al had
getransporteerd. Ook hij heeft
weer iets te doen. En de archi
tect beloofde andermaal binnen
veertien dagen zijn plannen in
te dienen. Het verhaal is oud en
treurig maar aan de wevershui
zen of wat daar van overbleef
is tenminste één ding hoopvol
en gloednieuw: de sinds kort
veranderde huisnummers. Ook
ruines tellen in de toekomst
meer.
R. Hendriks,
Oranjegracht 9L
Leidend
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 8 OKTOBER 1977 PAGINA 5
Wevershuisjes
Het lot van de wevershuizen aan
de Oranjegracht hangt af van
toeval en telepathie. Nee werke
lijk. De ambtenaar Schaap van
de afdeling Grondzaken leek
daar van de zomer tijdens een
vergadering van de Commissie
ruimtelijke ordening echt van
overtuigd. Op vragen van raad
sleden die nou wel eens wilden
weten waarom die pandjes nog
niet gerestaureerd waren kon
hij verheugd mede delen dat hij
diezelfde ochtend „toevallig"
een derdelijke vraag van de
wethouder had gekregen, en
nog grappiger, dat direct daar
na de koper van die huisjes had
opgebeld om hem te vertellen
dat de overdracht binnen pak
weg tien dagen zou plaats vin
den. Net telepathie, vond de
ambtenaar. Het was niet te gelo
ven. En laat nou, ook weer toe
val, dezelfde avond een stukje
in de krant staan dat in septem
ber met de restauratie wordt
begonnen.
Tja, je krijgt in de Leidse Praat-
zaal bij gratis koffie toch echt
het idee alsof puin van pluch is
en wanneer er in de stad iets
dreigt in te donderen dat ge
beurt met een donszacht boems-
je. Wat geen reden is om binnen
stadhuis-muren je gevoel voor
humor te verliezen. De gevolgen
van zo'n dikke drie jaar stad-
huiselijk en Stadsherstellerig
kissebissen over verkoop-voor
waarden zorgen er wel voor dat
je 't lachen aan de Oranjegracht
vergaat „Het is in-en in-triest",
om de typering van raadslid
mevrouw Marianne Koning tij
dens die commissie-vergadering
te gebruiken, dat er zo lang
gedaan wordt over iets dat in
mei '74 door de gemeenteraad
bij de vaststelling van het be
stemmingsplan besloten werd:
het behoud van de wevershuis
jes.
Het is echter even triest dat zij
de zwarte Piet van dit kleinste-
delijke monumentendrama uit
sluitend in de tot nu toe werke
loze armen van de Stichting ter
Bevordering tot het Leidse
Stadsherstel werpt. De gemeen
te had ook twee linkerhandjes.
Selectief geheugenverlies mag
politiek bruikbaar lijken, maar
het verhaal is wel anders. Op
het gevaar af dat ik vandaag of
morgen weer de twee wethou
ders Arie Verboom en Cees
Waal aan de deur krijg met de
opmerking dat ik opnieuw een
„lullig" stukje heb geschreven,
moet toch duidelijk zijn dat zij
netzomin als Stadsherstel de
restauratie van deze huisjes
voortvarend hebben aangepakt.
Anders stonden ze er nu wel
anders bij.
Het is echter alsof de Donder
altijd aan de Oranjegracht moet
meespelen. Toen 21 mei vorig
jaar de architect Piet van der
Sterre van Stadsherstel op
dracht kreeg een restauratie
plan voor die aar woonhuizen te
maken dacht een ieder dat men
op 'smans vakmanschap kon
blindvaren. Maar woonhuizen
zijn geen kathedralen. Het is
henAot nu toe. na anderhalf
n ei
hui
ijke
asisA)s je niet op je omweegse tellen
rdepast, groeien de controversen je
ancpoven het naïeve hoofd. Soms,'
atnoot ik bekennen, laat ik me in
sti®net lieden die zich te goed doen
°%an mijn te laken argeloosheid en
iabaas boven baas in mijn kolom-
uiefnoo spelen. Nu ruim ik graag
Dplaats in voor enig gekrakeel,
d«naar het heeft natuurlijk z'n gren
zen. Hoewel ik een slecht zicht heb
{ïfop grenzen. Weinig oog ook daar-
ejJVoor. Daarvan getuigden dezer da-
jriigen patatbakkers en bezitters van
t^,bijna koninklijke stallen". „Ko-
iu%inklijke stallen? Poeh, het zou
"°wat. Laat naar ze kijken", zo bei
dde eergisteren Bert de Jong, die
over „veel grotere" stallen be
schikt dan naamgenoten De Jong
(maar in de verste verte geen fa
milie) die hun antieke gemotori
seerde vervoermiddelen ter be
schikking van bruid en bruidegom
stellen tegen een fiks tarief. Daar
is nu weer Bert de Jong (Hoge-
woerd) want je moet de straat
er tegenwoordig bij vermelden,
anders zit je juridisch helemaal
fout - telg van een geslacht dat
sinds 1888 tussen de wielen leeft.
Bert de Jong dus, van Gebroeders
de Jong Leiden B.V.
„Laat ik eerst iets rechtzetten", mompelde
Bert, terwijl hij me in de stallingruimte
gezicht verschafte op een dofzwarte lijk
koets, die vorig jaar mei voor het laatst
was gebruikt („er moet iemand voorop
lopen, drie bedienaars en de uitvoerder, en
als je dan van de Merenwijk naar Rijnhof
te voet moet gaan, nou laat dan maar;
meestal is zo'n lijkkoets in gebruik als er
in een testament bij wijze van laatste wil
om wordt gevraagd"). „Namen scheppen
bij ons verwarring. De Jong. Ik kan er
niets aan doen, maar in de Leidse telefoon
gids staan bijna 200 De Jongen en dan is
er nog een stel in met auto's en zo werkt
Misverstanden. Een paar jaar geleden
werd gerechtelijke uitspraak gedaan. Die
van de Zeemanlaan mochten niet meer De
Jong als handelsnaam voeren. Zó. Dat is
één".
Nummer twee: de koetsen. Die zouden
volgens Ron de Jong (van De Jongs (Zee
manlaan) Autobedrijven) uit het Leidse
straatbeeld zijn verdwenen. Niks daarvan.
De Jong Hogewoerd (mijn hemel, daar zeg
ik het weer verkeerd), spant z'n paarden
nog steeds in en een stalknecht anno 1977
staat paardehoofdstellen aan de wand op
te poetsen. Kiek deed de fotograaf, net
voordat een gestreepte kat tussen de wie
len van de aangerolde koets schoot. De
koetsen zijn er dus eveneens. „Jaren terug
nog voor 80 gulden, acht tientjes voor 4
uur met koets en twee paarden langs de
weg zitten. Krankzinnig natuurlijk. De
prijs hebben we opgetrokken tot die voor
trouwerijen met antieke wagens. En dan
kiezen de meesten voor een antieke wagen,
ofschoon een koets veel antieker is", vertel
de Bert de Jong me gelaten. Instructief:
De Jong Zeemanlaan Trouwautobedrijven
en Gebr. De Jong Leiden B.V. (het is eruit
vóór je het weet) leven in min; ze huren
zelfs van elkaar indien benarde omstandig
heden daarom vragen.
Enfin, ik begin maar weer van voren af
aan: 1888. Piet de Jong, Hogewoerd, was
één van de vijf stalhouders in heel Leiden
die al het vervoer verzorgden: trouwen en
houwen, begraven, dokters naar patiënten
rijden, af en aan ratelen naar de schouw
burg, rondritten maken, studenten uit rij
den nemen (op jaarrekening van pa). Voor
de rest was het tussen Hogewoerd en
Utrechtse Veer een uitspanning: boeren
zetten hun kaasbrikje aan het Utrechtse
Veer en de paarden in de stal. 1920: de
eerste auto's. 1930: drie broers L. A. en
P. de Jong kwamen erin. 1933: ziekenver-
voer erbij. Thans: twee vaders met twee
zoons in het bedrijf: Piet met Luc, André
met Bert. Namen scheppen verwarring.
Hoe is het mogelijk.
Bert somde nog even up tot date op:
ambulancebedrijf, garagebedrijf, onder
houd van stalklanten en eigen wagens,
rouw- en trouwbedrijf met auto's en koets
jes, verhuur van rouw- en ontvangkamer.
De paarden waren zoek, maar wie geeft
die te eten? Niet de jongens en meisjes die
zich al huwend storten op antieke auto's,
een rage die een jaar of drie geleden
begon. Kostendekkend, daar heb je het al;
al die De Jongen staan voor dezelfde brij
om in te roeren. Daarom staan de koetsjes
doorgaans te staan, terwijl de antieke au
to's de procedure wat gemakkelijker ma
ken. Gebr. De Jong Leiden B.V. (zeg ik
het nou goed?) leggen het accent op de
volgauto's; vele meters lang, met chroom
in bochten langs de charmante buigingen
in de carosserie. Verzorging van de familie,
dat is het motto; de familie die erachter
komt telt nogal. Bert: „We investeren ons
geld liever in luxe volgauto's".
Bert kan het weten: „het aantal huwelijken
wordt minder en dan rijdt men steeds
meei met de eigen auto achter de bruide
gom aan. Trouwen is kostbaar geworden.
Ook de trend bij begrafenissen is: gewoon
met je eigen (gekleurde) auto in de stoet
De statie gaat steeds meer van ons werk
af. Maar ik wilde maar zeggen: we zijn niet
„die Gebroeders De Jong die hun boter
ham verdienen met het halen en brengen
van zieken", zoals u zich liet vertellen. En
de koetsjes zijn niet uit het Leidse straat
beeld verdwenen. We verzorgen nog steeds
al het „gerij" voor de universiteit we
stappen mee in de 3 oktoberoptocht Daar
staan de „gouden koets" van de Vereeni-
ging en de Friese sjees. Als we niet rijden,
stallen we. En daar is een oproep voor een
ambulance. Ik ben zó weer terug". De
Jong, hoe dan ook, het rijdt wél allemaal—
LEIDEN Bobby werd een goede drie weken
[eleden door de politie in een van de straten van
Leiden aangetroffen. Moederziel alleen en hope-
oos verdwaald. Levend van afval en van wat
voorbijgangers hem toegooiden. De nachten door
brengend op het minst koude plekje in de een
>f andere steeg, verlangend naar een warme
nand.
Sen schrale troost voor Bobby nfag misschien zijn
lat hij niet de enige hond is die op die manier
ajn dagen moet doorbrengen. Mèt Bobby zijn er
wg honderden honden (en katten) die een dergelij
ke leefwijze opgedrongen hebben gekregen, om
uiteenlopende redenen.. En een schrikwekkend
toog percentage loopt, zoals Bobtyr toevallig wel
deed, nog niet eens de politie in de armen die dan
uiteraard voor een, zij het tijdelijk, onderdak
zorgt. Voor Bobby was de ontmoeting met de
politie een vreugdevolle gebeurtenis, want daar
vloeide inderdaad onderdak en behoorlijk voedsel
uit voort, in de vorm van het asiel.
Het is begrijpelijk dat Bobby dan ook weinig van
zich laat horen en stil geniet van de weelde (in
zijn ogen) die hem geboden wordt Tijdens zijn
inmiddels al weer drieweekse verblijf in het asiel
is Bobby zowel lichamelijk als geestelijk een be
hoorlijk stuk opgeknapt Het ongeveer twee jaar
oude hondje is een gewone bastaard met iets van
een Keeshond. Hij was natuurlijk overdekt met
vuil en was door- al zijn omzwervingen nogal
schrikachtig geworden. Het vuil is inmiddels ver
dwenen, zijn schuwheid is nog ten dele aanwezig.
Vooral is dat te merken als Bobby voor wat
langere tijd alleen wordt gelaten. Alleen in een
kamer wordt hij nerveuzer en nerveuzer en gaat
blaffen en janken. De kans op rampzalige gevol
gen voor inventaris van de huiskamer is beslist
aanwezig. Voor iemand die alleen is en bijv. de
hele dag werkt is Bobby dus niet de aangewezen
hond. Een gezin met één of meer kinderen is
ideaaL Daar is altijd wel iemand thuis. Bobby kan
erg goed met kinderen opschieten en is erg speels.
In welk soort huis Bobby'terecht komt is hem om
het even. Hij aardt in een flat net zo goed als
in een gewoon huis. Dit komt deels door zijn
rtÖelijk plooibare karakter en deel? door zijn
formaat: hij is maar vijfenveertig centimeter hoog.
Bobby heeft een spitse snuit, een fraaie krulstaart
en een mooie langharige zwart-bruine vacht Bob
by is erg goed gehoorzaam en wat aan de nerveuze
kant. Maar bij een goede benadering valt ook dit
laatste tot een minimum te beperken.
Tosca
Tosca, de hond van vorige week, heeft het wel
heel goed geschoten. Ze vond afgelopen dinsdag
een lieve bazin, die bovendien nog een buitenhuis
heeft met een grote tuin rondom het huis. Zoeter-
woude is nu Tosca's nieuwe woonplaats.
A BART SPIJKER
De trouwkoetsjes tellen nog wel degelijk mee in Leiden
JjlDEN Het comité „Iedereen Wil
►nen" start vandaag een petitie-actie,
den van het comité zullen de hele dag
de Haarlemmerstraat te vinden zijn Stuurgroep
handtekeningen te verzamelen van
ipathisanten met hun actie. Over
_:eveer een maand wordt de petitie
w 't de handtekeningen overhandigd
wethouder A. Verboom.
11i belangrijkste eisen in de petitie zijn: 1. verho-
Gig van bouwactiviteiten voor 1- en 2-persoons-
mishoudens zonder dat dit ten koste van woning-
tiw voor andere categorieën gaat, 2. goedkopere
Devesting en betere huursubsidieregelingen, 3.
ht op zelfstandig wonen vanaf 18 jaar en 4.
i opvangcentrum voor daklozen.
celet name de laatste eis is zeker niet de minst
[jl^angrijke", aldus een woordvoerder van het
pité. Zonder een indicatie te kunnen geven van
im. aantal, stelt het comité dat het daklozenpro-
tem steeds nijpender wordt „Dat hebben wij
^oorbeeld bij de Morssingelaffaire gezien", al-
3 s een woorvoeder. „Als er een centrum voor
ipklozen was geweest, hadden de bewoners daar
hun intrek kunnen nemen, in plaats van hun
toevlucht te zoeken tot het kraken van de woning
aan de Vestestraat".
Huurprijzen
De aanleiding tot het oprichten van het comité is
in feite de samenstelling van de stuurgroep alleen
staanden en tweepersoonshuishoudens geweest. In
deze groep, die zich hoofdzakelijk bezighoudt met
het inventariseren van de woonwensen van de
doelgroep, hebben belangenbehartigers van alleen
staanden en tweepersoonshuishoudens geen zit
ting-. Het argument dat werd gehanteerd, is dat
de stuurgroep zo klein mogelijk moet zijn, wil zij
werkbaar blijven. „Wij vinden dat dat dan niet
hoeft te zeggen dat degenen om wie de stuurgroep
is samengesteld, dan maar buitengesloten moeten
worden", aldus het comité.
Na aandringen van „Idereen wil wonen" heeft de
stuurgroep het comité uitgenodigd een waarnemer
naar haar vergaderingen te sturen. „Met dit com
promis gaan wij niet akkoord. Wij willén minstens
drie leden van het comité in de stuurgroep hebben.
Het is toch te gek dat de bouwondernemers met
drie personen zijn vertegenwoordigd, terwijl wij
De heren liggen vaak te hoog. Werkende jongeren
betalen tussen 250,- tot 300,- per maand. Stu
denten zijn een gemiddelde huur van 180,- per
maand kwijt Buitenlandse werknemers moeten
45,- per week neertellen voor vaak weinig com
fort. Alleenstaande ouders betalen bij de Stichting
Huisvesting Werkende Jongeren 350,- voor twee
kamers, terwijl zij 400,- opzij moeten leggen om
hun kind(eren) naar een crèche te sturen. De
huur bescherming noemt het comité een farce.
„Voorzover men er ervaring mee heeft gehad,
hebben de organisaties er niet bijster positief over
uitgelaten. Vaak betekent de huurbescherming
uitstel van executie".
Met zijn actie wil het comité ondermeer bereiken
dat er door de gemeente bij de rijksoverheid op
maatregelen wordt aangedrongen om de steeds
stijgende huurprijzen te beteugelen. „Onze actie
is niet zozeer tegen de gemeente gericht, maar
meer tegen het volkshuisvestingingsbeleid van het
rijk. Deze actie kan voor de gemeente een steun
in de rug zijn, als zij met het rijk gaat onderhande
geen enkele vertegenwoordiger hebben. Bouwers
dienen een wezenlijk ander belang dan de groepe
ringen die zich inzetten voor het wonen van
alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens".
Inventarisatie
Het comité is van mening dat de stuurgroep haar
werk niet goed doet Al twee jaar is men aan het
inventariseren op leeftijdscategorieën. Dat is een
wezenlijk verkeerde aanpak. Jongeren van 18 tot
21 jaar kun je niet op één hoop gooien. Studenten
hebben bijvoorbeeld heel andere woonwensen als
werkende jongeren".
Ook het comité, waarin zijn vertegenwoordigd
groeperingen van werkende jongeren, studenten,
weduwen en weduwnaars, alleenstaande ouders en
buitenlandse werknemers., heeft inmiddels een
inventarisatie van de woonwensen gemaakt.
Hieruit blijkt dat de vraag naar zelfstandige woon
ruimte van deze groeperingen veel groter is dan
het aanbod van woonruimte. Nog steeds worden
er minder kleinere woningen gebouwd dan de
overheid op haar programma heeft staan.
„Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek:
JL ,JJond zoekt thuis". In deze rubriek wordt een hond beschre-
in ven die in bet asiel verblijft om daar een zekere dood
A tegemoet te gaan, tenzij bet dier een goed tehuis vindt. De
in de rubriek beschreven honden zijn alle door hondebexit
ters naar bet asiel gebracht. Om uiteenlopende redenen,
3 vaak begrijpelijke, maar soms ook volslagen onzinnige. De
in ,JIond zoekt buis" beschreven dieren zijn alle goed
I gezond, hebben een wormkuur ondergaan en zijn volledig
ingeënt Tegen betaling van ca. 60 gulden ten bate van
zwerfdieren zijn ze af te halen. Adres: Nieuw Leids dierena-
siel. Besjeslaan 6b, Leiden, tel. 131670. Geopend di. tfm vr.
110.00—12.00 en 14.00—17.00 uur. Zaterdags van 10.00—12.00
en 14.00—16.00 uur. Zondags en 's maandags gesloten.