deTijd
ACCENT
Giinter Grass: heksenjacht op Duitse intellectuelen
Labour achter EEG
O
Japan krijgt losgeld
en kapers niet terug
HP
R
H
O
GaNMB-j.
Da's'nheei ^voordeliger!
Westerse landen willen toch
over mensenrechten praten
NMB
ISRAEL BLIJFT
pCEPTISCH OVER
(VKKOORD MET VS
EISMERS
m
Couveuse-kinderen
demonstreren niet
>TgUI1
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
jONN (Reuter) De vooraanstaande West-
pitse schrijver Günter Grass is van me-
|ng dat in de Bondsrepubliek een heksen-
icht op intellectuelen gaande is na de
rroristische aanslagen. De 49-jarige au-
ur van bestsellers als „Die Blechtrom-
el" zei gisteren dat schrijvers en geestellj-
>n die in het verleden sympathie hebben
>toond voor critici van de Westduitse
aatschappij onredelijk worden belasterd
i dat de regering in Bonn niets ertegen
iderneemt.
i een uitgebreid interview met de Frank-
irter Rundschau uit Grass zijn speciale
«zorgdheid over recente aanvallen door
conservatieve politici en bladen op Nobel
prijswinnaar en mede-auteur Heinrich Böll.
Böll, een katholiek en pacifist, verdedigde
zich eerder al via de televisie tegen beschul
digingen, dat hij meehielp onder jonge intel
lectuelen het radikale klimaat te kweken
waarin sommigen de voedingsbodem van
stadsguerrillero's zien. De 59-jarige schrijver
sprak in een interview krachtig tegen de
geringste sympathie te koesteren voor ge
weld en zei dat dergelijke beschuldigingen
absurd zijn. Hij erkende dat hij aanvanke
lijk het gevaar van de Baader-Meinhof-
groep had onderschat
Heinrich Böll is al herhaalde malen aange
vallen om meningen die hij in het begin van
de jaren zeventig uitte toen hij de idee
verwierp dat linkse jongeren als wijlen Ulri-
ke Meinhof de staat in gevaar zouden kun
nen brengen. Sindsdien hebben de Baader-
Meinhof-groep en dergelijke bewegingen een
reeks gewelddadige acties uitgevoerd tegen
Westduitse en Amerikaanse doelen, culmine
rend in de moorden op de federale openbare
aanklager en een topbankier en de ontvoe
ring, vier weken geleden, van de voorzitter
van de Westduitse werkgevers, Hanns-Mar-
tin Schleyer. Böll, die op sommige momen
ten diep gekweld leek, vroeg zijn interviewer
tijdens het vraaggesprek dat dinsdagavond
werd uitgezonden: „Wie kan toch weten wat
u, ik of iemand anders over vijf jaar doet?".
Hij beschuldigde de rechtse media ervan een
campagne tegen hem te voeren.
Het afgelopen weekeinde annuleerde de
Beierse radio op het laatste moment een
interview waarin Böll beweerde dat 40
zwaarbewapende politiemensen, op zoek
naar de verblijfplaats van Schleyer, de flat
van zijn zoon waren binnengevallen. Een
medewerker van het radiostation zei dat er
slechts sprake was van uitstel en dat het
interview later zal worden uitgezonden,
voorzien van evenwichtig commentaar. Een
regeringsfunktionaris in Bonn liet woensdag
weten dat Bölls lezing van de inval niet
geheel nauwkeurig was.
Een ander mikpunt van recente aanvallen
in de pers is de 66-jarige katholieke schrijf
ster Luise Rinser. Afspraken dat zij uittrek
sels uit haar werk zou voorlezen op een
avondschool nabij Stuttgart werden inge
trokken toen lokale bewoners de vrees uit
ten dat gevaarlijke radikalen ten tonele zou
den kunnen verschijnen.
De aanvallen op linksgerichte schrijvers na
men in snel tempo toe na de ontvoering,
vorige maand in Keulen, van Schleyer, ten
gevolge waarvan de bondsrepubliek door
diepe verontwaardiging werd overspoeld.
Kenmerkend was een commentaar van Carl-
Dieter Spranger, parlementariër van de
Beierse CSU, die zei dat het terrorisme zich
niet in die mate had kunnen ontwikkelen
als niet „talrijke linkse schrijvers, politici,
theologen en hoogleraren" de gevaren ervan
hadden gebagatelliseerd. Hij rangschikte
Böll, Grass en oud-kanselier Willy Brandt
onder de „gevaarlijke sympathisanten".
Günther Grass zegt in de Frankfurter Rund
schau dat het gebruik van de vage term
„sympathisant" een „heksenjacht heeft ont
ketend op schrijvers, intellectuelen en leden
van de kerk, een heksenjacht die zich heeft
uitgebreid tot in de commentaarhokjes van
de kranten".
Kleren maken
fascist of
marxist
ROME (AP) Het Ita
liaanse dagblad II Tempo
beeft een nieuw spelletje
ontdekt in de Italiaanse
hoofdstad, het identiteits
spelletje.
Argeloze Romeinen worden
tegenwoordig op grond van
hun kleding beoordeeld op
hun politieke kleur. Keuri
ge kleding, gepoetste schoe
nen en kort, gekamd haar,
werken daar als een rode
lap op links-extremistische
jongeren en, omgekeerd,
werkt een slonzig uiterlijk
op de zenuwen van rechts-
extremistische jongeren.
Een sportief gekleed stel
werd in de buurt van Piaz
za Tusculo aangevallen
door rechtse jongeren, die
schreeuwden „Kijk, twee
rooien, grijp ze".
In een ander gedeelte van
Rome werden twee keurig
geklede meisjes Meisjes
door linkse jongeren ach
terna gezeten met de leuze
„vieze fascisten". De meis
jes in kwestie bleken echter
het „linkse geloof' aan te
hangen.
Nederduits
woordenboek
BREMEN (DPA) - Wie belang
stelling heeft voor het Neder-
^its heeft binnenkort de be
schikking over een ongewoon
woordenboek. Wetenschaps
beoefenaar Wolfgang Lindow
ian het "Instituut voor de Ne-
lerduitse Taal" in Bremen,
jeelde in deze stad mee, dat aan
jen "woordenboek van de Ne-
jerduitse taal" wordt gewerkt.
Iet zal het taalgebied bestrijken
jat loopt van Oost-Holstein via
lannover naar Oost- Friesland,
[oor de samenstelling van het
Iroordenboek wordt geput uit
lertig hoorspelteksten van zes-
ien Nederduitse schrijvers en
lerklarende woordenlijsten bij
00 Nederduitse boeken die
- inds 1945 zijn verschénen.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Nadat op het socialistisch partijcongres in Brighton
talrijke afgevaardigden een lans gebroken hadden voor opheffing
van het Britse lidmaatschap van de EEG was het uiteindelijk
toch premier Callaghan, die het pleit won.
Het grote Europese debat eind
igde met een stemming, waarin
bij grote meerderheid het stand
punt van de regeringsleider aan
vaard werd, dat Groot-Brittan-
nië in de EEG moet blijven,
maar dat het als lidstaat drasti
sche hervormingen moet nastre
ven onder meer wat betreft de
gezamenlijke landbouwpolitiek
en de souvereiniteit van het ei
gen parlement.
Het was een heel rommelig Eu
ropees debat in Brighton. Er
werden lelijke dingen verteld
over de EEG. De dictatoriale
bureaucraten van Brussel kre
gen fikse vegen uit de linkse
Labourpan. Talrijke sprekers
hekelden de „criminele land
bouwpolitiek".
Het debat werd afgerond door
Lagerhuisleider Michael Foot,
een gewezen aartsvijand van
Europa. Vandaag de dag is hij
voorstander van hervorming en
verdere uitbreiding van de EEG.
„Wij kunnen er in grote mate
bijdragen tot de bloei van het
internationale socialisme Foot.
Fooi. „Griekenland, Portugal en
Spanje willen toetreden. Wij
moeten onze socialistische ka
meraden van die landen een
helpende hand toereiken".
BELGRADO (AP) Zweden,
West-Duitsland en het mini
staatje San Marino hebben gis
teren op de vervolgconferentie
over Europese veiligheid en sa
menwerking in Belgrado laten
weten dat zij het over de rech
ten van de mens willen hebben,
ondanks beweringen dat dit be
moei ienis met de binnenlandse
aangelegenheden van Oosteuro-
pese landen zou inhouden.
Zowel Bulgarije als Tsjechoslo-
wakije deden een aanval op „de
kwaadwillige plannen van Wes
terse voorstanders van mensen
rechten" en beschuldigden som
mige landen ervan te willen te
rugkeren naar het tijdperk van
de koude oorlog door „te probe
ren hun militaire voorsprong ze
ker te stellen".
Zij drongen er daarentegen op
aan dat de conferentie zich
voornamelijk op de toekomst
richt en probeert bekende Rus
sische voorstellen te aanvaarden
als het niet als eerste naar kern
wapens grijpen, de militaire
blokken niet vergroten en het
houden van een europese confe
rentie over milieu, energie en
vervoer. De Joegoslavische au
toriteiten hebben gisteren twee
buitenlanders uitgewezen die
hadden getracht de aandacht
van de Belgrado-conferentie te
vestigen op het lot van Letlan
ders in de Sovjet-Unie.
De Amerikaan Olgert Pavlous-
kis en de Zweedse Mudite
Krasts werden door de Joego
slavische politie naar het vlieg
veld van Belgrado getranspor
teerd nadat zij namens de we
reldfederatie van vrije Letlan
ders contact hadden gezocht
met een aantal westerse journa
listen. De federatie, die wordt
gevormd door in het buitenland
wonende Letlanders, strijdt te
gen de invoeging van de Balti-
sche staten bij de Sovjet-Unie
en de beweerde vervolging van
Lettische nationalisten. Letland,
Estland en Litauwen werden m
1939 door de Sowjet-Unie inge
lijfd.
ADVERTENTIE
extra rente, dus 5% i.p.v. 4%. dagelijks opvraagbaar tot f 5.000,-
maand. hogere bedragen 1 maand opzegging. bij opname geen
retourrente. NMB-girosparen. moeiteloos via de brievenbus,
inlichtingen en folder bij elk NMB-kantoor.
Nu gratis voor iedere nieuwe spaarder
het unieke jnbileumboekwerk
leesten in Nedeiiandi
NEDERLANDSCHE MID0ENSTANDS8ANK
eerste in
Kaapstad
Schipper van Rietschoten
.aan boord van de Flyer. De
Flyèr is gisteren als eerste
van de vijftien deelnemers
aan de tweede zeilrace om
de wereld de haven van
Kaapstad binnengelopen.
Kaapstad betekende het
einde van de eerste etappe.
De Flyer heeft een voor
sprong van twee uur op het
Britse schip King's Legend.
Hertogin van
Kent verliest
baby
(Van onze correspondent)
LONDEN De hertogin van
Kent (44) die sinds de lente
haar vierde kind verwachtte,
heeft een miskraam gehad. De
hertogin wordt sedert dinsdag
verpleegd in het Koning Ed
ward VII-ziekenhuis voor offi
cieren van de Londense ge
meente Marylebone. Volgens
haar dokters de gynaecoloog
en de lijfarts van koningin Eli
zabeth is er geen reden tot
ongerustheid.
De hertog en de hertogin van
Kent hebben twee zonen van
respectievelijk 14 en 7 jaar en
een dochter van 13. De hertogin,
geboren Katharine Worsley, was
de oudste koninklijke moeder in
verwachting sedert tweehon
derd jaar.
TOKIO/ALGIERS (AP/UPI)
Japan hoeft er nauwelijks
op te rekenen dat het de vlieg
tuigkapers, de vrijgelaten ge
vangenen en het aan de ka
pers betaalde losgeld van 15
miljoen gulden binnenkort te
rugkrijgt Algerije heeft giste
ren verklaard dat het zich
houdt aan de voorwaarden
die met Japan zijn overeenge
komen, hetgeen inhoudt dat
de kapers en de gevangenen
zijn toegelaten om humanitai
re redenen. Bovendien is in
Algiers bekend gemaakt dat
de kapers niet meer in het
bezit waren van het losgeld
dat hen was uitbetaald, maar
alleen wat zakgeld bij zich
harirlpn
De wensen die Japan aan Al
gerije heeft geuit, moesten dan
ook niet worden gezien als ei
sen. Japan heeft trouwens
geen uitleveringsverdrag met
Algerije. In Tokio heeft de Ja
panse houding overigens ge
leid tot verhitte debatten op
regeringsniveau: velen zijn het
er niet mee eens dat de beslis
sing om geen uitlevering te
eisen door lagere functionaris
sen is genomen. De om die
reden afgetreden minister van
justitie Foekoeda is gisteren
opgevolgd door de 73-jarige
Mitsoeo Setoyama, die ver
klaarde dat alle mogelijke
voorzorgsmaatregelen geno
men moeten worden om her
haling van een dergelijke ka
ping te voorkomen.
Dit is temeer nodig nu het
Japanse Rode Leger vanuit
Cyprus heeft verklaard dat
het van plan is „de monarchie
en het Japanse imperialisme
te vernietigen, de Amerikaan
se strijdkrachten uit Japan te
verdrijven en een volksrepu
bliek-Japan te stichten'. Er
staan bliksemacties op stapel,
die met behulp van het losgeld
zullen worden uitgevoerd.
De kapers hebben evenwel een
zending diamanten, ter waar
de van ongeveer 5 miljoen gul
den, in het vliegtuig over het
hoofd gezien. De pakjes dia
manten lagen op de stoel van
een stewardess, en zijn later
gewoon door haar mee geno
men.
ERUZALEM (AFP) - De Is-
aëlische pers reageert vandaag
ceptisch over de tekst van het
sraëlisch-Amerikaanse „werk-
locument" aangaande de Ge-
leefse conferentie over het
fidden-Oosten. Daarin is ge
teld dat de in Israël zwaar
«kritiseerde Russisch-Ameri-
iaanse verklaring over het
fidden-Oosten van zaterdag j.1.
liet als basis zal dienen voor
Ie bijeenroeping van de confe-
entie.
'och meent de pers in Israël dat
overeenstemming die minis-
Daan met de Amerikaanse
ïgering heeft bereikt, onduide-
jk is a's er sprake is van de
deelneming van Palestijn en aan
onderhandelingen over Cis-Jor-
danië (de bezette Jordaan-oever)
en de Gazastrook. De vorm van
deelneming afzonderlijk of in
een van de Arabische delegaties
zou niet duidelijk zijn. Men
sluit een nieuwe samenkomst
van Dajan met zijn Amerikaan
se ambtgenoot Vance niet uit.
Overigens heeft de regering van
Israël nog niet officieel gerea
geerd op het werkdocument,
waaruit men kan afleiden dat
het optimisme niet al te groot
is. Israël is nog bitter gestemd
over de verklaring van Moskou
en Washington waarin sprake
was van „legitieme rechten" van
het Palestijnse volk.
(Socialistische
leider in Ierland
vermoord
DUBLIN Seamus Costello,
voorzitter van de Ierse Republi
keinse Socialistische Partij, is
gisteren in Dublin om het leven
gebracht. De moord werd tegen
net middaguur gepleegd door
6en onbekende, die vier kogels
bp Costello afvuurde.
De 38 jaar geworden partijlei
der werd neergeschoten op het
bgenblik waarop hij in het cen
trum van Dublin uit zijn auto
(stapte. De partij die door Co
stello werd geleid was een dissi
dente fractie van het IRA, de
actieve vleugel van de officiële
Sinn Fein, de beweging met een
marxistische inslag Costello
gold als een van de meest voor
aanstaande strijders tegen
Groot-Brittannië. Hij was in het
dagelijks leven autohandelaar
Elsevier schildert de advokaat
mr. Bakker Schut af als een
„belangrijkste exponent van het
naar affectie neigende begrip
voor de Rote Armee Fraktion".
In zijn ogen zit de Duitse terro
rist Folkerts in Utrecht vast als
krijgsgevangene.
Een ander artikel noemt de ter
reurbestrijding in Nederland
een papieren tijger. „Als een
van de lidstaten van de Raad
van Europa zal Nederland eer
daags het verdrag ter bestrij
ding van het terrorisme ter rati
ficering voorleggen. Wil de Ne
derlandse handtekening onder
deze conventie iets te betekenen
hebben, dan zal eerst de natio
nale terreur bestijding gereorga
niseerd moeten worden". Als re
medie tegen vliegtuigkapingen
wordt gesuggereerd: „Wanneer
moderne controle apparatuur
voor bepaalde landen te kost
baar zou zijn, dient dat interna
tionaal geregeld en betaald te
worden. Wellicht zou de interna
tionale vliegvereniging daarop
stevige druk kunnen uitoefe
nen".
Het blad tipt Ed van Thijn als
nieuwe minister van buitenland
se zaken, Kruisinga als bewinds
man voor defensie en Van Mier-
lo als bezetter van de nieuwe
post wetenschapsbeleid, om en
kele namen te noemen.
In de Haagse Post ëen nieuwe
visie op de zaak Menten. „Wij
hopen ons geen proces op de
hals te halen als wij zeggen dat
Menten zich in 1941 in Galicie
stelde aan het hoofd van Oe-
krainse nationalisten alvorens
dezen de Joden, grotendeels
werkzaam in de olie-industrie,
daar afslachtten".
Voorts een gesprek met Wim
Kok over de komende loonon
derhandelingen. „Als onze be
lasting- en premieplannen er ko
men, kunnen we volstaan met
volledige prijscompensatie, ko
men ze er met, dan zullen we
meer moeten vragen dan de vol
ledige prijscompensatie".
Ook een artikel over de stand
van zaken bij het onderzoek
naar corruptie in Amsterdamse
politiekringen. „Sinds de zaak
naar buiten openbarstte, is er
niets wezenlijks gebeurd al
leen wat gesleutel in de marge.
De rijen hebben zich gesloten,
men wil er liefst zo weinig mo
gelijk van weten. De kop in het
zand en de buitenwereld krijgt
de schuld".
Rudi Dutschke, de voormalige
revolutionair die nu kandidaat
is voor een professoraat in Gro
ningen, zegt in een vraagge
sprek: „Terrorisme is moord,
het is het tegendeel van de so
cialistische ethiek. Het is een
ontkenning van de revolutionai
re traditie en het is zelfs een
vorm van contra revolutionaire
reactie. Wij willen het despotis
me van het kapitalistische re
giem niet vervangen door ter
reur en door een andere vorm
van despotisme".
Een interview tenslotte met Ja
mes Last. „Ik haat mijn eigen
kop. Vreselijk. Hebt u wel eens
120 foto's van uzelf gezien?"
Vrij Nederland onthult hoe en
kele vooraanstaande Nederlan
ders erin geslaagd zijn al twee
jaar geen cent belasting te beta
len.
Over de twee op tafel liggende
formules voor een nieuw kabi
net schrijft het blad: „Zo te zien
een uitstekend onderhandelings
resultaat voor Van Thijn. In bei
de formules krijgt PvdA de
zwaarste posten, bemand door
de zwaarste mensen". Plus de
conclusie: „Waartoe Den Uyl en
Van Thijn ook bereid zijn, Van
Kemenade zullen zij niet opoffe
ren en Van Agt willen zij niet
op justitie". v
Voorts een groot interview mét
Willem Duys. ,Jk hoef er niet
over in te zitten dat ik kaler
word, plooien onder mijn ogen
krijg. Ik hoef niet de avond voor
de uitzending om negen uur
naar bed. Ik geloof dat het voor
een vrouw moeilijker is om ou
der te worden. Al die nevenver
schijnselen: Zit mijn haar wel
goed? Moet ik in jurk of broek-
pak dat ken ik niet. Ik kom
rustig voor de zevende keer met
dezelfde das".
In een artikel over de toestand
rond Israël de voorspelling dat
Dayan de zieke Begin zal opvol
gen als premier, „een aangrij
pend perspectief".
De sportrubriek signaleert: „Er
dreigt bij AZ'67 een situatie te
ontstaan die anderhalf jaar ge
leden mede aanleiding is ge
weest tot Van Hanegems ver
trek bij Feyenoord. Willem zelf:
„Ik kan niet weg. Dat wil ik
trouwens ook niet, maar de
sfeer in de hele club moet wel
blijven zoals die was. Daar gaat
het mij om".
Het kleurenkatern is voor een
groot deel gewijd aan Idi Amin.
De Tijd verschijnt deze week
voor het eerst in magazine for
maat en hoopt daarmee zijn los
se verkoop (stagnerend bij 5000
exemplaren) op te vijzelen. Het
blad vraagt zich af of Den Uyl
het doel van vier jaar geleden
bereikt heeft, en antwoordt:
„Garanties voor de beoogde
duurzaamheid zijn er niet. Bij
de komst van het nieuwe kabi
net is het een en al natheid. Met
betrekking tot de programaf
spraken durft niemand het
woord visie meer in de mond te
nemen, en van een frisse ploeg
ministers met veelbelovende ge
zichten is ook al geen sprake".
Het omslagartikel gaat over de
12.000 couveusekinderen die
jaarlijks in Nederland geboren
worden. „Soms is op de couveu
se-afdelingen slechts de helft
van de benodigde capaciteit be
schikbaar. Kinderen moeten dit
bekopen met de dood of met
een ernstige handicap. Naar
buiten toe is dit weinig bekend:
couveuse kinderen demonstre
ren niet Reorganisatie en meer
geld zal nodig zijn om het tekort
te kunnen inlopen. Er is soms
regelrecht sprake van een dra
matische toestand".
Hervormd Nederland praat met
minister Pronk. „Ik ben nu met
allerlei dingen bezig, alsof ik nu
over een maand nog zit. We zijn
volop bezig het beleid voor het
tweede kabinet Den Uyl te tor-
muleren. Maar het is broos. Het
kan van de ene op de andere
dag in elkaar klappen. Dat ver
vult me wel met zorg".
Voorts komt Hanny van den
Horst, hoofd redaktrice van Mar
griet aan het woord. „Het hangt
er maar van af wat je intellec
tuele behoeften zijn. Ik ga in
bed bijvoorbeeld ook niet het
redaktiestatuut van Margriet le
zen. Dan pak ik ook een detecti
ve of een kort verhaal dat de
gedachten verzet".
Een interview tenslotte met de
econoom dr. H. Thomas. „Mijn
somberheid ligt hierin dat je de
ernstige problemen een ade
quaat medicijn moet hebben. En
ik zie die niet in de miljoenenno
ta. Als Den Haag alles gaat
bepalen, ja, dan zit je fout. Ik
stel voor dat je de macht decen
traliseert en de regio's grote be
voegdheden geeft. Het beheer
moet naar groepen mensen toe,
naar goed uitgeruste en demo
cratisch georganiseerde regiona
le ontwikkelings maatschappij-
Accent signaleert dat de boeren
ons land ontvluchten wegens de
grond politiek. „In de praktijk
zit het er dik in dat de grond
bank op den duur het land waar
beslag op is gelegd, helemaal
niet meer verkoopt, maar alleen
nog maar verhuurt, waarna de
boerenstand definitief aan het
rode vaandel zal zijn onderwor
pen".
Voorts dit commentaar bij de
plannen voor een uitkering
ineens: „Van de belastingverla
ging in een vast bedrag profite
ren midden- en hoge inkomens
naar verhouding minder. Pre
mieverlaging valt ten volle toe
aan zelfstandigen of werkne
mers met een inkomen boven de
premiegrens. En de mensen die
het meest worden gepakt door
de progressieve belastingtarief,
worden nu extra gestraft als de
inflatiecorrectie in de schatkist
blijft".
Een andere klacht in het blad
is dat de overheid de toeriste
nindustrie verwaarloost. „Door
het teruglopen van het toerisme
is gedurende de laatste twee
jaar een tekort van twee miljard
op onze reis-verkeersbalans ont
staan. We geven dus veel meer
uit in het buitenland dan wij
hier terugontvangen. Het ziet er
eerder naar uit dat dit tekort zal
toenemen dan dat het terug
loopt".
Een interview tenslotte met lan
ge afstands loper Joop Keizer.
„Hier loop ik dan in Groningen,
denk ik, terwijl op dit moment
andere mensen sterven of horen
dat ze een ongeneeslijke ziekte
hebben. Dan besef je dat een
mens in feite net zo nietig is als
een vallend blaadje".