Dirk Menten grote afwezige Toekomst vervoer in handen van politici procesdag op de veertiende 5Super-tramp anderhalf perfectie Minder mensen, minder geld, minder bouwen Folkerts zou zijn gesignaleerd bij ontvoering van Schleyer I PLAATSINGSPLAN ONDERWIJS NODIG Schorsing Van Hoorn opgeheven SR JNENLAND LEIDSE COURANT DONDERDAG 6 OKTOBER 1977 PAGINA 13 PROGNOSE TOT 1985: (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Tot omstreeks 1980 zal de bouwproduktie in Nederland nog een lichte stijging vertonen, tussen 1980 en 1985 moet echter ernstig rekening worden gehouden met een niet onaanzienlijke terugval in de totale bouwproduktie. „Tijdig zal bezien moeten worden hoe de gevolgen daarvan voor de werknemers en bedrijven in de bouw zullen moeten worden opgevangen," zo waarschuwt het ministerie van Volkshuisvesting in een nota met bouwprognoses tot 1982. Achtergrond van een te verwachten structurele daling van de bouwproduktie is onder meer, dat op langere termijn de dalende geboortecijfers in toenemende mate van invloed gaan worden op de behoefte aan uitbreiding van de voorraad bouwwerken. Daarnaast is ook de afname van de groei van het inkomen van betekenis. Deze invloeden blijken het duidelijkst bij de prognoses over de woningbouw. Na 1982 zal de woningproduktie tot ver beneden de 100.000 moeten afnemen. Thans is de behoefte nog zo'n 120.000 woningen per jaar en de jaarlijkse produktie van de afgelopen jaren bleef daarbij nog achter. De dalende geboortecijfers hebben ook invloed op de scholenbouw, terwijl de afnemende wo ningbouw minder grond-, weg- en waterbouwkundige werken nodig maakt. De bouwactiviteit neemt voorts af omdat in snel tempo de achterstand in de waterzuiveringsvoorzieningen wordt inge haald, terwijl ook de Deltawerken hun voltooiing naderen. Daar staat dan tegenover, dat de arbeidsproduktiviteit in de bouw niet sterk toeneemt. In de woningbouw is zelfs sprake van een verhoging van de arbeidsintensiviteit, ondermeer omdat de series waarin woningen worden gebouwd in om vang afnemen en verwacht mag worden, dat de variatie in vormgeving groter zal worden. \VANUIT CANNES: „PIETER HIF.IT) NIET VAN WAPENS" HILVERSUM - De moeilijkheden tussen NOS-tv-hoofd Carel Enkelaar en Henk van Hoorn, redacteur van de NOS-tv-rubriek „Den Haag Vandaag' welke dezer dagen leid den tot schorsing van laatstgenoemde, zijn intussen opgelost. In een gisteren tussen beiden gehouden ge sprek bleken de proble men teruggevoerd te kunnen worden tot een communicatiestoornis, die misschien al eerder speelde gelet op de vrij- etijdskleding waarin Henk van Hoorn zich placht te bewegen, maar een climax vond, toen Ton Planken de vaste presentator van de rubriek wegens ziek te verhinderd was dit werk te doen en aan Henk van Hoorn werd opgedragen hem te ver vangen. UTRECHT (ANP) Een Westduitse getuige heeft gisteren beweerd dat hij Knut Fol kerts als passagier heeft zien voorbijrijden in een vluchtauto na de ontvoering van Hanns Martin Schleyer. De getuige was er één van de in totaal zes die gisteren met de in een marechausseeka zerne in Utrecht vastgehouden terrorist wer den geconfronteerd. De confrontatie werd bijgewoond door Fol kerts advocaat mr, P. Bakker Schut. Door hem is de bekendmaking gedaan dat zijn cliënt positief is herkend. De overige vijf, aldus mr. Bakker Schut hebben slechts in vage termen te kennen gegeven dat zij Fol kerts eerder hebben gezien. De zes getuigen maakten deel uit van een groep van 25 Duitsers die in verband met het verhoor van de terrorist naar Utrecht waren gekomen. De 19 anderen zijn gisteren niet met hem in contact gebracht. De verhoren van de getuigen werden aanvankelijk bijgewoond door de Duitse officier van - justitie mr. Kouriel. Deze kwam tussen beide toen één van de getuigen verklaarde onder bedrei ging van de Duitse politie naar Nederland te zijn gekomen. Volgens mr. Bakker Schut probeerde de Duitse officier dit recht te praten. Daarop weigerde de rechter commis saris mr. Harinxma de getuige verder te verhoren en verzocht mr. Kouriel de verho ren niet langer bij te wonen. Deze gaf aan dat verzoek gehoor. De woordvoerster van het ministerie van justitie mevrouw Faber heeft gisteren bevestigd dat er 24 uur is verlopen voordat Folkerts een advocaat had. Volgens de wet mag er niet meer dan 15' uur over heen gaan voordat een raadsman wordt gewaarschuwd. Daarna hangt het v de advocaat af hoe lang hij er over doet zich bij zijn cliënt te vervoegen, aldus de woordvoerster. Volgens haar wordt Folkerts niet beschouwd als een politieke of een krijgsgevangene maar als een „gewone" zware misdadiger. Onderzoek fJ estduitse P|j examens N HAAG Het systeem van afnemen van rij-examens in land moet verbeterd wor- Wellicht zouden daarbij paalde elementen uit het .ar^st-Duitse exameijsysteem 5f^rgenomen kunnen worden, ro West-Duitsland is namelijk aantal mensen dat direct al ten het eerste examen slaagt, jeiel groter dan in Nederland, rart zijn enkele gedachten die V/t PvdA-Tweede Kamerlid iiejltgens gisteren schriftelijk iafeft voorgelegd aan minister 37>sterterp (verkeer en water rat). Het kamerlid deed dit jar aanleiding van recente be- u'lhten over de vele Nederlan- its die, wonend in de buurt _jn de Duitse grens, liever in igfiitsland rij-examen blijken te ,n)en dan in Nederland, gjok wil het kamerlid, dat on- ffzocht wordt of de wijze van -jamineren in West-Duitsland it een slechter weggedrag leidt j niet. jlfkickbus In Rotterdam OTTERDAM De Rotter- imse geneeskundige dienst il verslaafden aan heroine en idere hard drugs gaan opzoe- tn met een speciale bus. olgens de GG en GD bestaat bij sommige mensen nu een aal een drempelvrees voor ge- luwen, in dit geval de ontwen- ngsklinieken. Om deze groep id er de verslaafden toch te unnen helpen, wil men bij wij- van experiment met een bus i wijken in trekken. Als de emeenteraad volgende maand iermee instemt, wil de GG en D komend voorjaar met deze ieuwe vorm van hulpverlening tarten. i de klinieken heeft men een root aantal verslaafden onder ehandeling. Hoe groot het aan- N verslaafden in Rotterdam kecies is, is zelfs niet bij bena- Bering te zeggen. Goud voor Volendam Volendam, rijk aan folklore, toeristen, voetballers en popzangers, bezit ook een al even bekend operakoor. Zo bekend zelfs, dat gisteravond gouden platen kon den worden uitgereikt voor de vele welluidend-klinken- de operafragmenten, die het koor gezongen heeft. Gezinshulp voor onvolledige gezinnen wordt aftrekbaar (Van onze parlementaire redac tie) Den Haag - Gezinnen met kin deren tot 16 jaar, waarin een vader of moeder ontbreekt en waarvoor gezinshulp hard no dig is, zullen waarschijnlijk al volgend jaar een belastingmee valler krijgen. De kosten van gezinshulp zullen dan namelijk voor een deel afgetrokken kun nen worden van de loon - en inkomstenbelasting. De Tweede Kamer heeft zich gisteren in overgrote meerder heid akkoord verklaard met een wetsontwerp van de demissio naire staatssecreatris Van Rooi jen (Financiën), waarin de fiscale lastenverlichting voor de zogenaamde een-ouder-gezinnen wordt geregeld. Als de kosten van de gezinshulp 10 tot 30 pro cent van het onzuiver inkomen bedragen, mogen ze worden af getrokken van de belasting. De kosten die meer dan 30 procent of minder dan 10 procent van het inkomen die meer dan 30 procent of minder dan 10 pro cent van het inkomen bedragen, mogen niet worden afgetrokken. Moerdijkbrug weer dicht DEN HAAG (ANP) In de Moerdijkbrug zal zaterdag a.s. de op één na laatste oude over spanning worden vervangen door een nieuw brugdeel. Het wegverkeer zal daarom ge stremd zijn van zaterdagoch tend half acht tot zondagoch tend omstreeks zes uur. Bij on gunstig weer wordt de brugver wisseling uitgesteld tot zondag 9 oktober. De verkeersstremming duurt dan van half vier 's och tends tot ongeveer twaalf uur 's avonds. Het snelverkeer kan gebruik maken van de omleidingsroutes, die worden aangegeven door oranje borden met een zwart nummer. Ruiterbewijs steeds vaker vereist Den Haag (ANP) - Het ziet er naar uit dat volgend jaar in tal van gebieden alleen nog maar paard gereden kan worden door ruiters die in het bezit zijn van het zogenaamde ruiterbewijs. Onder meer bij het Goois Na tuurreservaat en in Rockanje bestaan vergevorderde plannen de terreinen alleen nog open te stellen voor ruiters die in het bezit zijn van dit document PROF. IR. KOUMANS: UTRECHT (ANP) „De toekomst van het personenvervoer in Neder land is geen technische, maar een politieke zaak. De eerstkomende 20 tot 30 jaar hebben we beslist geen nieuwe vervoerssystemen nodig. De enige oplossing is dat efficiënt ge bruik wordt gemaakt van de bestaan de systemen. We moeten werken met alle vormen van vervoer die we heb ben. Het enige echte probleem is te zorgen voor de vereiste infrastruc tuur, want alleen dan zal het collec tieve en individuele vervoer goed kunnen functioneren." Dit heeft gisteren in Utrecht prof. ir. W. A. Koumans, hoogleraar vervoer stechniek aan de TH in Eindhoven, betoogd op een bijeenkomst van de Auto Pers Klub (APK). Volgens hem is het ontoelaatbaar dat de overheid op wat hij noemde monumentale wijze tekort blijft schieten ten aanzien van de infrastructuur. Dagelijks loopt in de spitsuren het woon-werk verkeer in vele Nederlandse steden vast, hetgeen leidt tot grote vertragingen, onnodige ongevallen, materiële schade, energie verspilling en overbodige luchtvervuil ing. In de grote steden acht hij he t nood zakelijk dat tram, metro en bus onbe lemmerd het hart van de stad kunnen bereiken. Moreel ontoelaatbaar vindt prof. Koumans het, dat wordt doorge gaan met het bouwen van nodeloos onveilige steden, terwijl er ook voor steden (slaapsteden) worden gebouwd zonder te zorgen voor goede collectie ve vervoersverbindingen. Hij noemde drie maatregelen, die ver betering van het verkeer in de grote steden mogelijk zullen maken, name lijk het zodanig aantrekkelijk maken van het collectieve vervoer dat men er zijn eigen vervoermiddel voor laat staan, het aanleggen van voldoende parkeerruimte bij de eindpunten van de doorgaande collectief-vervoersrou- tes zodat forensen vandaar met dit collectieve vervoer door kunnen reizen naar hun werk en voorts het wegne men van zoveel mogelijk knelpunten in het verkeer en te zorgen voor vol doende kortparkeermogelijkheden in de stad. „Het is een schandaal dat op veel punten in Nederland de zoge naamde flessehalzen de capaciteit van het verkeer bepalen", zo zei hij. De superioriteit van Engelse popmuziek werd gisteravond overtuigend bewezen door de vijfmansformatie Super tramp. Ruim anderhalf uur lang wist de groep de perfec tie, zoals we van de drie tot nu toe verschenen albums kennen, volledig waar te ma ken, waarbij belichting en subtiele onderkoelde Engelse humor een grote rol speelde. Via de indrukwekkend klin kende geluidsinstallatie kwa men alle facetten van de in wezen zo simpele roek-compo sities volledig uit de verf. De kracht van de groep zit vooral in de aparte stemmen van Su- pertrampgitarist Roger Hodg son en toetsenman Richard Davies en bet feit dat de mu zikanten op meerdere instru menten bijzonder goed uit de voeten kunnen. Constante aandacht was nau welijks op te brengen, bij zo'n hoog peil zonder inzinkingen, ruim anderhalf uur lang. Het publiek in de uitverkochte Ahoy-hal in Rotterdam genoot vanaf het eerste nummer „School" tot en met de toegift „Crime of the century", waar tussenin ondermeer de popu laire meezinger „Give a little bit", de eerste single-hit van de groep, „Dreamer", en „Hide in your shell" als hoogtepunten genoemd kunnen worden. In dat nummer van de langspeel plaat „Crime of the century" zongen bovendien de leden van de voorprogrammagroep van gitarist-zanger Chris de Burgh mee, als tegenprestatie voor het feit dat saxofonist John Helliwell van Super- tramp oij hen een riedeltje had meegeblazen. De wat rauwe keelstem van pianist Richard Davies kwam vooral tot zijn recht in de lang zamere ballade-achtige num mers als het schitterende .Asylum", terwijl Rodger Hodgson met zijn hoge, schelle zanggeluid hem knap tegen spel gaf. Bijvoorbeeld in „Fool's Overture", van de laat ste elpee „Even in the quietest Moments". Net als aan het be gin van het optreden werd op de achtergrond op een dode een bijpassend filmpje ge draaid, als visuele ondersteu- nig van de muziek, wat bij Pink Floyd een half jaar gele den in dezelfde hal met nog grotere perfectie was gedaan. Supertramp vanavond nog een concert in Ahoy* en vol gende week twee concerten in de Amsterdamse Jaap Eden- hal beloofde volgend jaar terug te komen. PAUL WESTSTRATE Volgens voorzitter ABOP ARNHEM (ANP) Er moet een arbeidsplaatsen plan komen voor het onderwijs. Het moet tot stand komen in apart overleg tussen de minister van Onderwijs en de personeelsorganisaties. De bestaande overlegsituaties voor onderwijs en voor rechtspositionele zaken zijn er te beperkt voor. Dit heeft Jan van den Bosch, voorzitter van de algemene bond van onderwijzend personeel (ABOP) gisteren in Arnhem verklaard op het congres van de sectie gewoon lager onderwijs van de ABOP. Hiermee voegde hij een maatregel toe aan de reeks die hij op de recente onderwijsmani- festatie in Den Haag had genoemd om problemen van werkgelegenheid op te lossen. De heer Van den Bosch beklemtoonde nog eens dat de bereidheid van het onderwijzend personeel tot loonmatiging afhankelijk is van het verwezen lijken van voorrang voor onderwijs, van het on aangetast laten van het onderwijsbudget. Kort daarvoor had de heer R. van Pelt, voorzitter van de sectie lager onderwijs van de Abop al gezegd: „Waar georganiseerd overleg in eenzijdige afkondigingen ontaardt moeten wij tot de conclu sie komen dat wij daartoe dan helaas gedwon gen naar andere wegen voor reëel overleg moeten zoeken". Hij riep de onderwijzers en on derwijzeressen op tot solidariteit, die niet gemist kan worden bij het inslaan van andere wegen. De algemene bond van onderwijzend personeel (ABOP) had de bezuinigingsmaatregelen voor '77 onverkort afgewezen. De minister voerde geen steekhoudende argumenten aan voor de verminde ring met tien procent van de salarissen voor de zogenaamd korttijdelijke leerkrachten (die de scholen draaiende houden bij plotselinge afwezig heid van onderwijsgevenden). Toch heette het, dat over deze maatregel in het georganiseerd overleg overeenstemming zou hebben bestaan. „Een klinkklare leugen", aldus de heer Van Pelt. „Er is van overleg geen sprake geweest Integen deel; veel is per decreet opgelegd. De grens van het toelaatbare en aanvaardbare is bereikt mis schien wel danig overschreden", zei hij nog. De Russin llana Friedman, ijverig activiste in de strijd van de Russische joden om gelijk heid, sprak gister avond in Amster dam tijdens een bij eenkomst tegen de. verdrukking van de ze joden. De bijeen komst werd gehou den voor de Portu gees-Israëlische sy nagoge. oscentrum ITERDAM (ANP)-In de 2kUerdamse gemeenteraad zal neerderheid volgende week —derdag akkoord gaan met voorstel van b en w om het rtgebouw aan te wijzen als somstig eros-centrum in Sterdam. ■VeS'^eravond, tijdens een verga- l_| jHg van een aantal gemeente- r Ir raadscommissies, werd i Jlelijk dat de overgrote meer- sjeJieid van de PvdA en van de D-fractie zich achter het plan en scharen, evenals de PPR. CDA-fractie zal tegenstem- 1 plan van het stadsbestuur de prostitutie te concentre- in en rond het Poortgebouw, je jr vroeger het gemeentelijk iplteenbedrijf was gevestigd, meJt tot doel de overlast-geven- ïelii prostitutie die op Katend- ferht en in het centrum van de ieled voorkomt, daar te concen- jen. Wethouder Van der Ha- i' (wijkaangelegenheden) zei "teren nog eens dat concentra- ^"van prostitutie in een sex- 1 "trum eigenlijk het enige mid- ^*is om de Rotterdamse bevol- ar£ te verlossen van de onaan- 1ar|ame (criminele) bijverschijn- 07m van de rosse business. Tegen de verdrukking maar is mij toen niets gebleken van massamoorden. Als er gemoord is denk ik dat de Oekraïners dat gedaan hebben en niet de Duitsers", aldus Dirk. Over zijn broer zei hij: „Pieter kenden de mensen in Podhorodze nauwelijks. Hij begaf zich niet zoals ik onder het volk. Hij was hooghartig, hield zich op een afstand. Men kan ons ook niet verwis seld hebben. Mijn broer is kleiner en dikker". Dirk Menten liet weten nooit vernomen te hebben dat Pieter de Pool se nationaliteit had aangenomen en kon zich niet herinneren zijn broer in augus tus 1941 te hebben ontmoet in Brussel. Zoals bekend vonden in die maand eveneens executies plaats, waarbij Pie ter Menten betrokken zou zijn geweest. Over de beschuldigingen aan het adres van zijn broer werd in Cannes liet Dirk neerschrijven: „Uit krantenartikelen heb ik de conclusie getrokken dat som mige getuigen ten onrechte verklaard hebben dat zij in dienst van Pieter hebben gewerkt. Beweringen over wa gonladingen vol kunstvoorwerpen zijn pure roddels. Dat Pieter in 1941 jacht zou hebben gemaakt op de familie Pys- tiner om hen te doden lijkt me onwaar schijnlijk. De Pyshtiners waren in die tijd al lang uit Podhorodze vertrokken". En over Pieters kwaliteiten als jager/- schutter: „Hij was geen goede jager en een matig schutter. Hij hield niet van wapens". Het gesprek in Cannes blijkt in een geïrriteerde sfeer te zijn verlopen. Ver dediger Van Heijningen betoogde giste ren dat de rechercheurs Peters en Pas terkamp Dirk Menten zo uitvoerig door de Fransen lieten ondervragen dat hij geen kans meer kreeg. Op het moment dat Van Heijningen zijn vragen wilde afvuren kapten Dirk Menten en zijn vrouw het gesprek af. Dirk wilde niet de indruk wekken dat hij bereid was zijn broer te helpen. „De vrouw van Dirk zei: „Ik begrijp Pieter wel. Hij wil mijn man voor dader door laten gaan". Het was mijn bitterste ervaring uit de hele procedure Menten", aldus mr. Van Heijningen. Een groot gedeelte van de middagzitting was gewijd aan een publikatie in een Nederlands dagblad. Een journalist van deze krant had uit de mond van rech- ter-commissaris mr. Van Duuren, die met het vooronderzoek belast was opge tekend: „Als Dirk onder ede verklaart wat hij tegen u heeft gezegd, moeten we Pieter binnen enkele dagen vrijla ten". Mr. Van Duuren op de zitting: „Ik heb niets over een snelle vrijlating ge zegd. Waanzin". De journalist: „Ik heb mr. Van Duuren dat tot driemaal toe horen zeggen". Mr. Van Duuren later: „Ik heb misschien gezegd, dat als Dirk zijn woorden zou herhalen de kans bestond dat Pieter uit voorlopige hech tenis moest worden ontslagen". Recht bankpresident mr. Schroeder: „We zit ten hiermee op een zijspoor". 's Morgens had mr. Schroeder een aan tal verklaringen uit 1946 voorgelezen van dr. Eberhard Schöngarth, die chef van de Sicherheitspolizei en de Sicher- heitsdienst in Polen is geweest. Schön garth, in datzelfde jaar in Hamburg opgehangen door de Engelsen, onder hield in Polen goede betrekkingen met Pieter Menten. Die relatie zette zich later in Nederland voort. Aan Schöngarth werden vlak voor zijn dood drie foto's getoond, waarop hij Pieter „spontaan" herkende. Hij had in juni '41 tolken nodig en kwam in con tact met Menten. Menten kreeg ter be scherming een Duits uniform zonder distinctieven van SS of SD, maar wel de „fantasierang" van hauptscharffuh- rer. Volgens Schöngarth was Menten geen lid geweest van welke Duitse orga nisatie dan ook, maar was hij „deutsch- freundlich". Menten was behalve met vertalen ook als kunstexpert belast ge weest met het opsporen van schilderijen uit Poolse musea. Hij werd later op verdenking van spionage gearresteerd. Hij vluchtte, maar werd na een onder zoek op last van Himmler vrijgespro ken. Schöngarth heeft ook verklaard dat hij het voor Menten in orde heeft gemaakt, dat deze in 1943 met al zijn bezittingen naar Nederland mocht te rugkeren. Mentens werk als tolk voor de Einsatztroepen van Schöngarth was volgens diens verklaring eind juli al geëindigd. Mr. Schroeder las ook een verklaring voor van de hoofdaanklager, die na de oorlog belast was met de politieke zui vering in Bremen, mr. Liebschitz. Vol gens Liebschitz was Menten in 1941 waarschijnlijk door Schöngarth gear resteerd en gebruikt als tolk. Officier van justitie mr. Habermehl vond dat de slotsom van de aanklager door niets wordt geschraagd. Hij vroeg Menten nogmaals, hij had dat in augus tus ook al gedaan, of deze nu een Italiaans of een Duits uniform had ge dragen. Menten: „Italiaans, door de Duitsers verstrekt. Om moeilijkheden aan de grens te voorkomen. Dtterdam emt in met J(Van een onzer verslaggevers) [STERDAM Dirk Menten. Hij was teren op de veertiende dag van het joces-Menten de grote afwezige. On- toare malen viel zijn naam, zonder it hem ook maar iets over feiten en •tails gevraagd kon worden. De 76-ja- je broer van Pieter wilde onder geen kele voorwaarde verschijnen voor de jzondere strafkamer van de Amster- jnse rechtbank, die een onderzoek stelt naar de massa-executies, waar- j Pieter Menten in 1941 in het toen- alige Polen betrokken zou zijn ge- eest Hij voelt zich niet geroepen om broer, die hij al jaren verafschuwt, i uit de brand te helpen, door voor :m te komen pleiten. Wel was de in innes wonende Dirk bereid zich te IQ ten ondervragen door de Franse jus- tie. De rechercheurs Peters en Paster- II imp van de rijkspolitie mochten tarbij op 21 september aanwezig zijn. ij werden vergezeld door Pieters ver- ■diger, mr. L. van Heijningen. Aan de 1 tspraken van Dirk, die hij onder ede jed, besteedde de strafkamer een ngdurige middagzitting. Verreweg de eeste tijd werd echter opgeslokt door scussies over publikaties rond het ïrhoor van Dirk en over de wijze aarop deze in Cannes aan de tand is svoeld. irk Menten, die zich in de oorlogsjaren jornamelijk in Brussel en Parijs op leid, heeft tegenover de Franse onder- ragers verklaard dat hij door zijn ja arlange verblijf in Polen veel families ende in en rond Podhorodze, waar één an de executies plaatsvond. „Ik ben w aar eind '41 of begin '42 teruggeweest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1977 | | pagina 13