WN HUIS UT
Bakkers vieren
deze week de
'dag van het brood'
Zou u voor zo'n
lekkere wijd bloezende pullover
bij GAgaan kijken?
Van alle markten thuis
Laurus voer de
sier in ouce
hofjeshuisjps
We zijn er zelf bij waar de
subsidie naar toe gaat
er
Neem na het diner
uw duurbetaalde
restant mee naar huis
GEWEST
LEIDSE COURANT
MAANDAG 3 OKTOBER 977 PAGINA 6
HERSTEL VAN EEUWENOUD GEBRUIK:
Op donderdag 6 oktober
wordt met een landelijke ma
nifestatie. „De dag van het
brood" gevierd. Het is een ge
beurtenis waaraan allen die
op enigerlei wijze bij het ma
ken van ons dagelijks brood
betrokken zijn, deelnemen.
Bakkers en bakkerijorganisa
ties in* het hele land proberen
door het voeren van lokale of
regionale acties de aandacht
van de konsument te vestigen
op het belang van het brood
dat in onze maatschappij naar
de mening van de bakkers nog
wel eens onderschat wordt.
De organisator van de dag is
de commissie broodgebruik
van het Genootschap voor de
bakkerij. De dag wordt om
half negen begonnen in Den
Haag met een saksische
broodmaaltijd waarbij onder
meer de heer J.M. Bartelsman,
voorzitter van de commissie
broodgebruik, het woord zal
voeren. De viering van de dag
van het brood is in feite niets
meer dan het in ere herstellen
van een eeuwenoud gebruik:
de traditie van het oogstfeest
dat na het binnenhalen van de
tarweoogst gevierd werd. De
geschiedenis van het brood
zelf gaat echter veel verder
terug.
Gist
Vastgesteld is dat vele duizen
den jaren geleden in Jericho
al bakkerijen bestonden.
Vondsten in Fatal Hujuk in
Turkije hebben aangetoond
dat daar al bedrijven beston
den waar het brood massaal
werd gebakken. In Egypte
werd het principe dat men
door het verhitten van stenen,
pap tot houdbaar voedsel kon
maken, toegepast door het
bouwen van kegelvormige
ovens, die van binnenuit wer
den gestookt. Aan de buiten
zijde werd dan het brood ge
bakken. Met de komst van het
gist werd het brood luchtiger
en beter verteerbaar.
Het verhaal wil, dat de uitvin
der van het zuurdeeg een
Egyptische slaaf was, die voor
zijn meester brood moest bak
ken en per ongeluk te veel
deeg bereidde.
Om deze fout voor zijn mees
ter te verbergen, verstopte hij
het deeg in een bak met meel.
Toen hij dit deegstuk enkele
dagen later weer wilde gebrui
ken, ontdekte hij dat het deeg
„verzuurd" was. Omdat zijn
heer net naderde wierp hij het
stuk deeg maar in de oven.
Enkele uren later bleek hij een
mooi stuk brood te hebben
gebakken met een onbekende
geur en smaak. Na nog een
paar proeven te hebben ge
daan kon hij zijn meester ver
rassen met een nieuw soort
„gedesemd" brood.
Bijprodukt
Tussen de ontdekking van het;
zuurdesem en de moderne
gistcel liggen nog enkele eeu
wen. Louis Pasteur ontdekte
deze, voor de moderne brood
bereiding zo belangrijke ceL
In 1870 werd in Nederland ge
bruik gemaakt van het gist dat
ontstond als bijprodukt bij de
bereiding van bier en jenever.
Het gist dat zijn oorsprong
vindt in het laboratorium en
nog steeds als basis voor de
huidige gistproductie dient,
volgde pas daarna.
Hoewel brood een belangrijk
voedingsmiddel is, kan het
niet bij brood alléén blijven,
men zou bepaalde mineralen
en vitamines tekort komen.
Brood vormt een onderdeel
van de zogenaamde schijf van
vijf, die dikwijls door deskun
digen wordt gehanteerd en
waarin de voornaamste voe
dingsmiddelen zijn onderge
bracht Iedere bakker heeft
wel de beschikking over een
stuk of veertig soorten brood
In totaal zijn er wel ongeveer
tweehonderd soorten brood,
waarbij broden voor speciale
gelegenheden zoals duiveka
ters; langwerpige broden, oor
spronkelijk bedoeld als nieuw
jaarsbrood.
Het zijn hele fijne en zoete
broden die vooral in Noord-
Holland, boven het IJ nog be
kend zijn. Op 6 oktober is er
ook weer een nieuw brood te
verkrijgen. Dit bestaat uit
twee op elkaar geplaatste bol
len van verschillende grootte,
en is alleen op 6 oktober te
koop om het bijzondere van
het oogstfeest en de dag van
het brood te onderstrepen.
Voor de „dag van het brood" worden speciale oogst-
broden gebakken
Cadeautje
Voor een bijzonder cadeautje:
handgeblazen flesje ter grootte
van 25 mm gevuld met 14 ka
raat goudvijlsel en gouden
dopje. Ook verkrijgbaar in zil
ver uitvoering. Dit soort fles
jes hebben in Frankrijk en
Italië een „gouden" tijd be
leefd... Schaap Citroen van
Gelder met 15 vestigingen
door het hele land lanceerde
ze in Holland.
0 Men moet ervan houden,
maar er is een nieuwe licht
schakelaar (foto 1) op de
markt gekomen die tevens als
wanddécoratie dient. Men
noemt hem de „finishing tou
ch" van het interieur en het
monteren van het afdekraam
en de schakelwip is een doe-
het-zelf werkje. De schake
laars zijn aan de voorzijde geï
soleerd, (maar toch eerst de
hoofdschakelaar omdraaien
voor u er aan begint) 4.60
per set. Verkrijgbaar bij elec-
trische installatiebureaus en
winkels voor verlichtingsarti
kelen.
0 Gaan winkelen en-overval
len worden door een stortbui
is geen prettige ervaring. Een
shawl, snel om het hoofd ge
wonden, helpt een beetje,
maar wordt op den duur toch
nat. In Nederland werd zeer
kort geleden een gepatenteer
de regenshawl geïmporteerd
(reeds in West-Duitsland en
Frankrijk te koop) onder de
naam „Rain Scarf", 100po
lyester en waterproof. Geen
kliedernatte haren in de regen
dus met deze hoofddoek om.
Verkrijgbaar in Amstelveen,
Amsterdam, Den Haag, Arn
hem, Nijmegen, Utrecht, Bus-
sum, Hilversum, Zeist, Deven
ter, Apeldoorn, Eindhoven.
Het aantal verkooppunten zal
worden uitgebreid f 28.50. Inl.
Marsman Producten BV, Post
bus 148, Baarn.
0 Vogelportretten voor alle
leeftijden schreef Frans Buis-
sink, rijk geillustreerd met
plaatjes, getekend door Peter
van Campenhout. Alle buiten
en vele volièrevogels komen er
in voor (foto 2). Het boek
wordt in samenwerking met
de Ned. Verg. tot Bescherming
v. Vogels uitgegeven voor We
relddierendag en is .verkrijg
baar via een coupon op de
Sluis verpakkingen met bijbe
taling van 5.—.
In hofjes waar vroeger mum
melende oude besjes woon
den, die gezellig met elkaar
keuvelden bij koffie met
koek, vindt men nu in toene
mende mate jonge mensen. Ze
zien wat in de nostalgische
petierige huisjes, die ze ver
ven in moderne kleuren, voor
zien van puike luikjes. Hele
plantenformaties bouwen ze
voor de ramen. Sommige zijn
juweeltjes. Het is een bof om
zo'n huisje te bemachtigen.
Sommige zijn te huur (zelden)
andere te koop en nog niet
eens voor zo weinig geld. De
gulden is duur en de prijzen
van woningen rijzen de pan
uit. Ook die van de gewilde
hofjeshuisjes. Tussen de plan
ten in zo'n huisje past zeker
de Laurus of Laurier, die
vaak in tweevoud geposteerd
staat naast de smalle voor
deurtjes van de hofjeshuisjes.
Eén plant links, éenplant
rechts. De Laurier, afkomstig
van de Middellandse zeegebie
den (waar ze ook veelvuldig
worden gebruikt om buiten-
terrasjes te sieren) is een
tweehuizige plant (mannelijk
en vrouwelijk broeder(zuster)-
Iijk verenigd). Ze is oersterk,
vraagt normaal water, maar
men moet ze wel bijsnoeien.
Want ze wordt op twee manie
ren geleverd: op stam en pyra-
midevormig. Uitschietende
takjes moeten worden bijge
knipt De groei is echter niet
zo snel dat men er met de
schaar naast moet staan. Eén
ding is belangrijk. De Laurus
verdraagt de buitenlucht uit
stekend, maar zodra het kwik
naar winterteraperatuur daalt
(even boven 0°) moet ze spoor
slags naar binnen. Overwinte
ren doet ze in een niet ver
warmde kamer.
Evenals omringende landen betaalt Nederland zich blauw om
voedsel te verschaffen aan minder bedeelden in de derde
wereld. Maar onderhand gaan er bakken met biefstuk,
doperweten, zalmsla en augurkjes de asbak in. Niet iedereen,
die in een restaurant zijn Gordon Bleu bestelt, eet zijn
genereuze portie op. Vaak blijft een deel op het bord liggen,
een discrete heer haalt het prakje geruisloos onder de neus
weg, stapelt de borden op elkaar en onbruikbare restjes
verdwijnen in de grote afvalbak. De gast die het dure voedsel
tot zich genomen heeft, ziet als de knip niet zo erg goed
gevuld is met lede ogen verdwijnen wat hij gekozen en
betaald heeft Waarschijnlijk peinst hij: „had ik maar een
plastic zak meegenomen". Maar dat durft geen hond
Het is nu juist deze hond, die de Amerikanen gebruiken als
symbool om de eerlijk door de gast gehonoreerde lappen
vlees mee naar huis te slepen en er de volgende dag hun
diner mee te verrijken. In Amerika lost men het probleem
praktisch op. Hoe chic, hoe deftig het restaurant, de selecte
club, het hotel waar men luncht of dineert, ook is in alle
openheid en zonder een spier te vertrekken, vraagt de gast
om de „doggybag", de zak voor de hond. Ook als hij thuis
alleen maar een kanarie heeft
De ober weet donders goed dat de T-Bone niet in de maag
van het huisdier verdwijnt, maar in die van de baas! En
dat is het grapje. Net als grote mensen weten dat Sinterklaas
geen pakjes door de schoorsteen gooit. Er is een enorme
variëteit in deze „doggy bags". Men troeft elkaar af met het
leukste „eetzakje", soms met een rijmpje erop, in de handen
van de gast te drukken. Waarom volgen Nederlandse restau
rateurs USA's voorbeeld niet? Wie durft?
„We zijn er zelf bij" is de titel
van een van de drie korte Ne
derlandse films, die deze
maand met subsidie van het
ministerie van CRM gereed
kwamen. De titel slaat op vier
jonge meseiv die over hun
werk, hun opvattingen en hun
verlangens vertellen. Hij zou
ook kunnen slaan op de belas
tingbetaler, die nu kan zien
hoe er met subsidies wordt om
gesprongen.
Hans de Ridder kreeg van de
VARA-televisie 18.000 gulden
voor zijn project, CRM deed
daar nog eens ruim een halve
ton bij. Wat dat laatste betreft,
vTaag je je toch wel af hoe de,
Raad voor de Kunst, die daar
toch zijn fiat aan moet geven,
te werk gaat. Terwijl talloze
jongeren met betere ideeën en
meer talent in de rij staan om
óók eens een film te mogen
nujken,- slokt „We zijn er z£lf
bij" meteen 'n vette hap op met
iets dat in een goed geleid tele
visie-forum „live" veel goedko
per verwezenlijkt had kunnen
worden.
Bovendien, wat moet je aan
met een speelduur van liefst 32
minuten? Volkomen ongeschikt
voor de bioscoop, als discussie
film oninteressant door de vier
geselecteerde jongeren en mis
schien nog wel eens bruikbaar
voor de televisie. Dan moet er
echter eerst minstens de helft
uitgesneden worden.
Als de selectie van de jongeren,
die De Ridder voor de camera
haalde representatief is voor de
werkende jeugd, ziet het er
somber voor ons land uit. Soms
denk je zelfs dat De Ridder het
er om doet, zoals in het geval
van de onderwijzer, die voor de
klas naast een geraamte staat
te stotteren, maar voorop loopt
bij protestdemonstraties,
het slot, een afstandsbeeld van
een kernreactor met een stem
op de achtergrond, die vertelt
dat de Zweden in 1985 een
atoomoorlog verwachten, toont
aan dat Hans de Ridder het
allemaal bloedserieus heeft ge
meend.
Een andere film „The giveta-
ker" van Germaine Binstead is
weer zo'n bedenksel met een
symbolische achtergrond. Een
mannetje, dat zich als een para
siet aan een ander vastklampt
terwijl laatstgenoemde, als hij
zijn last eindelijk van zich heeft
afgeschud, niet zonder zijn met-J
gezel kan verder leven. Met 18j
minuten wederom veel te lang'
uitgevallen, te meer daar Ro
man Polanski het thema van
uitbuiting en afhankelijkheid in
zijn Poolse korte film „Mam
mals" al eens op een briljante
wijze heeft gevisualiseerd.
MILO
C_>/ndie
nieuwe
boudé-breisels.
Met die laag
vallende
schouders.
En die leuke
poffende
mouwen. In
zoveel maten
en kleuren!
Nou..,
die hébben we
ilemaal bij CM.
Acryl-bouclette sweater met grote col. Foto ben: Acryl boudette sweater
38-42. niet ruin V-hals. 38-46,
CuUitkAvortdtfif&f
