Samen
verantwoordelijk
WIT VERWACHT U VAN DE REGERING?
Vondeling wil
positie van
Tweede Kamer
versterken
Schoolmelk voorlopig handhaven
Bouwbonden in geweer
tegen koppelbazen
Academie geopend voor
natuurgeneeskunde
BINNENLAJD
LEIDSE COURAN1
MAANDAG 3 OKTOBER 1977
PAGINA 5
(Van onze paiementai-
re redactie)
DEN HAAG -Wanneer
het nieuwe kainet een
maal is samigesteld,
zal de mini'er-presi-
dent in de Twede Ka
mer een regüngsver-
klaring afleggi. Daar
in zal hij de kers aan
geven die het kbinet in
zijn beleid denkt te va
ren. Met die regerings
verklaring worden de
„witte plekken" in de
rijksbegroting voor vol
gend jaar opgevuld.
Hoewel het beleid van
het nieuwe kabinet nog
moet worden uitge
werkt, is het zonder
meer duidelijk dat de
bestrijding van de
werkloosheid en de gel
dontwaarding de aller
grootste opgave in het
regeringsbeleid zal zijn.
Dat de werkloosheid
krachtig moet worden
bestreden, daarover be
staat geen verschil van
mening. Moeilijker
wordt het als de vraag
wordt opgeworpen hoe
o die strijd moet wor
den aangepakt. Beper
king van de overheids
uitgaven en lastenver
lichting voor het be
drijfsleven worden wen
selijk geacht. Maar in
welke mate? Het wel
slagen van de strijd te
gen de werkloosheid
hangt niet alleen van de
regering af. Zonder de
medewerking van de
maatschappelijke orga
nisaties zal het niet luk
ken de werkgelegenheid
belangrijk te verbete
ren.
Omdat de medewerking
van werkgevers en
werknemers aan het so
ciaal-economische be
leid zo belangrijk is, is
het goed te luisteren
naar wat er in die krin
gen leeft. Daarom heb
ben we een aantal kop
stukken uit de kringen
van werkgevers en
werknemers de vraag
voorgelegd: wat ver
wacht u van de rege
ring?
Vandaag plaatsen wij
de eerste bijdrage.
door Jan Lanjr voorzitter
Christelijk Natiüaal Vakver
bond
Het gaat niet goed nt de economie.
De ontwikkeling zoal die de laatste
jaren is geweest en zh ook aandient
voor de eerstkomende iren, vormt een
bedreiging voor het elzijn van de
samenleving. Weliswa- werd de stij
ging van prijzen en lom in belangrij
ke mate beperkt, maarte conjuncture
le en structurele proemen woeden
helaas nog onvermin<rd voort. Het
zijn de problemen vi toenemende
werkloosheid, dalende nkomens, on
voldoende rendementeiachterblijven-
de investeringen, stagrende export,
stijging van collectieveosten. Zonder
enige twijfel kan wordegeconstateerd
dat we zo niet kunnen (orgaan. Kabi
net, volksvertegenwooiiging en be
drijfsleven zullen heel ridelijk moe
ten kiezen. Daarbij zal en realistisch
te werk moeten gaan 1 de verant
woordelijkheid voor pijijke ingrepen
niet mógen ontvluchteniet staat wel
vast dat zonder die ingnen geen ver
beteringen kunnen worm verwacht.
Of daartoe ook een nuljn voor vier
jaar moet behoren, kan Uns nog niet
worden bepaald, maar boeft ook niet
op voorhand te wordei uitgesloten.
Daarover suggestieve ispraken te
doen aan de vooravond vi een nullijn
voor twee jaar lijkt mij igal voorba
rig. Dat de regering intusn ook al die
stimulerende maatregeleidient te ne
men die onder de gegeve omstandig
heden verantwoord zijn, ;hoeft naar
mijn mening geen nader boog.
De zorg voor onze nations economie
mag er overigens niet toe iden dat de
oplossing van veel ernstig» problemen
in andere delen van de weid hieraan
ondergeschikt wordt gemai. De men
sen in de arme landen hebn recht op
een menswaardig bestaan i een eigen
ontwikkeling. Het beleid va Nederland
zal er op gericht moeten zi en blijven
om hen daarin daadweriijk bij te
staan. De christelijke tcbeweging
heeft daarom uitgesprokenat het, ook
bij matiging van uitgaven in eigen land,
een nationale plicht is om de financiële
bijdragen aan ontwikkelingssamen
werking tenminste te handhaven en zo
mogelijk te verhogen.
Voor een organisatie als het CNU, die
de belangen van werknemers wil behar
tigen, is de economische ontwikkeling
waarin we ons bevinden een bittere
ervaring. Het is natuurlijk onaanvaard
baar in die situatie te berusten, waarbij
het CNU zich op het standpunt stelt dat
problemen, die mensen gemeenschappe
lijk hebben, behoren te worden opgelost
door zich daarvoor met elkander in te
zetten.
Dit standpunt lijkt mij logisch, maar is
in ons land toch nog steeds vrij uniek.
Vele werkgevers gaan er nog te veel
van uit dat zij het alleen wel kunnen
rooien als overheid en vakbeweging
hun de ruimte maar geven. In feite is
men dan bezig de huidige economische
orde te bevestigen, terwijl het CNU
streeft naar een maatschappij, waarin
de mensen, die een onderneming vor
men met en voor elkaar verantwoorde
lijk zijn. Verschillende vakbonden heb
ben door hun houding van distantie dat
probleem versterkt Het ideaal van de
christelijke vakbeweging van een meer
democratische opbouw van het bedrijf
sleven is dan ook nog lang niet bereikt.
Een fundamentele, en wellicht de be
langrijkste vraag is, of de problemen
die zich voordoen op allerlei gebied ons
zullen doen vorderen in de richting van
een meer verantwoordelijke maatschap
pij, dan wel dat ieder voor zich zal
vechten tot het bittere economische
einde. Het is de intentie van het CNU
zich in te zetten voor het eerste, waarbij
uiteraard de samenwerking, zoals zo
vaak in het verleden het geval is ge
weest, niet beperkt mag blijven tot ver
antwoordelijkheid voor een noodzakelij
ke matiging van inkomen. Medezeggen
schap, investeringsbeleid, vermogens-
aanwasdeling, behoren daar ook onlo
smakelijk toe. Naast deze principiële
benadering pleiten ook veel praktische
overwegingen voor een nauwere samen-
Jan Lanser, voorzitter van het Christelijk Nationaal Vakverbond, geboren: 16 mei 1926 te
Sliedrecht, volgde na na de lagere school een tweejarige cursus machinebankwerker aan
de Lagere Technische School. Hij bezocht de Kaderschool van het CNU en volgde een cursus
moderne economie en algemene bedrijfsstatistiek.
Lanser is direkt na de oorlog lid geworden van de christelijke vakbeweging. Hij is eerst
werkzaam geweest bij machinefabriek "De Klop" in Sliedrecht, waar hij bankwerker was.
Vervolgens werkte hij als kantoorbediende op het Bureau van de Officieren-Fiscaal te
Dordrecht Daarna trad hij
in dienst van Lips' Brand
kasten- en Sloten fabriek
N.V., waar hij werkte op
de afdeling Loonadmini
stratie en Sociale Zaken.
Op 1 mei 1949 trad hij in
dienst van de Christelijke
Metaalbedrijfsbond (CMB)
als administratief mede
werker op het afdelings
kantoor Utrecht. In 1952
werd hij bezoldigd be
stuurder, waarbij hij het
district Eindhoven kreeg
toegewezen.
In 1957 werd hij gekozen
tot lid van het Centraal
Bestuur, waarbij hij tot
taak kreeg speciaal de be
langen van de beambten te
behartigen. Als zodanig
vervulde hij de functie
van voorzitter van de
beambtengroepsraad van
de CMB.
Op 21 mei 1965 werd Lan
ser voorzitter van de CMB.
Drie jaren later - 1 juli
1968 - werd hij bestuurder
van het CNU. Een jaar la
ter volgde hij J. van Eiber
gen - die het CNU verliet
wegens het bereiken van
de pensioengerechtigde
leeftijd - op als voorzitter
van het CNU.
Lanser is onder andere lid
van het dagelijks bestuur
van de Sociaal-Economi
sche Raad (SER);
lid van de Stichting van
de Arbeid;
lid van de Bankraad;
lid van het bestuur van
het Wereld Verbond van
de Arbeid (WVA);
lid van het dagelijks be
stuur van de Stichting
Christelijke Pers.
Van zijn hand zijn een
viertal brochures versche
nen, t.w.:
Het vraagstuk van de on
georganiseerden (1961);
Actiewerk in perspectief
(schets van een christelijk-
sociaal beleid 1965);
Onderneming en sociaal
beleid (ontwerp van een
sociaal statuut 1967);
Sociale Actie en christe
lijk geloof (1968).
In 1973 werd Lanser be
noemd tot Officier in de
Orde van Oranje Nassau.
In 1975 verscheen zijn
boek "Mondige mensen, sa
men verantwoordelijk" en
in 1976 zijn tweede boek
met als titel "Menswaar
dig bestaan".
werking tussen werkgevers, werkne
mers en de overheid.
In de na-oorlogse jaren is een samen
spel ontstaan tussen overheid en be
drijfsleven, gericht op het op peil hou
den van de vraag naar goederen en
diensten. In betere tijden remde de
overheid wat af en in slechte tijden ging
de overheid over tot stimuleringsmaat
regelen. De meer structurele ontwikke
lingen werden opgevangen door het in
dustrialisatiebeleid, het omscholingsbe-
leid en uiteraard arbeidstijdverkorting
in velerlei vorm. Beide onderdelen wa
ren gebaseerd op twee vooronderstellin
gen, die steeds minder juist blijken te
zijn. Onze groeieconomie was gebaseerd
op de beschikbaarheid van goedkope
energie en grondstoffen en op de ge
dachte dat elke producent wel een afne
mer zal vinden.
Thans raken wij steeds meer bewust
van het feit dat het tijdperk van goed
kope energie en grondstoffen definitief
ten einde is. Ook de veronderstelling
van onbeperkte afzet is niet meer gel
dig. Het niet meer onbeperkt opgaan
van bepaalde vooronderstellingen,
waarop onze economische orde is geba
seerd, maakt het gezamenlijk zoeken
naar oplossingen des te noodzakelijker.
De overcapaciteit in de staalindustrie
en in de sector kunstvezels, bijvoor
beeld is niet op te lossen door de lonen
minder snel te laten stijgen. Samen
werking tussen overheid, werkgevers en
werknemers is daarbij onontbeerlijk. In
het CNU-program voor de komende
jaren "Sociale Groei" is daarom het
instellen van bedrijfstaks-commissies
bepleit, die onder andere bij het verhin
deren van het ontstaan van overcapaci
teit, bij noodzakelijke reorganisaties, bij
het stimuleren van nieuwe research en
het bevorderen van de export een grote
rol kunnen spelen.
Uiteraard zal het vertragen van de groei
en het beter verdelen van het werk
offers in de inkomenssfeer vragen.
Voor de vakbeweging is dit een extra-
moeilijke zaak, omdat zij een groep
vertegenwoordigen, die later dan vele
andere groepen, van de welvaart zijn
gaan genieten. Daarnaast bestaat de
indruk dat er in onze maatschappij een
mechanisme bestaat, dat de grootste
klappen uiteindelijk altijd uitdeelt aan
de zwakken. Ik denk daarbij onder meer
aan werklozen, langdurig zieken, invali
den, laagbetaalde werknemers en kleine
zelfstandigen.
Het CNU meent te mogen verwachten
dat hogere inkomensgroepen in de ma
tiging een leidende rol zullen gaan spe
len. Gelet op het gedrag van beroeps
beoefenaren die daartoe behoren, moet
echter worden gevreesd dat zonder wet
telijke maatregel niet veel zal worden
bereikt Een benadering als door het
CNU gekozen zal ongetwijfeld bijdra
gen aan een meer en beter bestuurbare
maatschappij. Een maatschappij waar
in de houding van "laat dat maar aan
ons over" en de kreet "het is de schuld
van het kapitaal" worden vervangen
door de idee van mondige mensen die
samen verantwoordelijk zijn.
Paardenstallen voor luchttransport
Een drachtige merrie met veulen uit New York bestemd voor een
stoeterij in Laren, waren de eerste tijdelijke bewoners van KLM's
nieuwste behuizing voor paarden tijdens luchttransporten. Deze
nieuwe paardencontainer zal hoofdzakelijk worden gebruikt bij
het transport van viervoeters op de lijndiensten van en naar New
York. Mensen uit de ren- en draf- en fokwereld kunnen dus
voortaan samen met hun dieren reizen.
DEN HAAG (ANP) - Kamer
voorzitter Vondeling wil een
betere, meer doelmatige wer
kwijze van de Kamer en een
versterking van de positie van
de Tweede Kamer tegenover de
regering bewerkstelligen.
Hij heeft de commissie voor de
werkwijze uit de Tweede Kamer
een aantal suggesties voorge
legd, ondermeer betreffende het
beantwoorden van (schriftelijke)
vragen door bewindslieden en
de spreektijden van ministers.
Bij het schriftelijk beantwoor
den van vragen komen „nog
steeds grote vertragingen voor",
aldus de kamervoorzitter. Hij
heeft berekend dat in de afgelo
pen regeerperiode 105 vragen
niet binnen de voorgeschreven
termijn van drie weken werden
beantwoord.
Ook wil de kamervoorzitter be
perking in de spreektijd van de
ministers, een wie aldus het
geldende reglement van orde
het woord wordt verleend „zo
dikwijls zij dit verlangen". Naar
het oordeel van de kamervoor
zitter zou kunnen worden afge
sproken dat als regel de duur
van het antwoord de helft van
de door de Kamer gebruikte
spreektijd niet zal overtreffen.
Een andere suggestie betreft de
opzet en inrichting van rege
ringsnota's. Ook daarover wil
Vondeling afspraken, omdat de
tot nu toe terzake ontbrekende
voorschriften „tot een ware ra
tjetoe" heeft geleid.
383.000 BEZOEKERS
ZANDVOORTS CASINO
ZANDVOORT (ANP) Het casino Zandvoort heeft gisteren zijn
eerste verjaardag gevierd. De Nationale Stichting Casinospelen
heeft in het afgelopen jaar 339.000 Nederlandse en 44.000 buiten
landse bezoekers in het casino geteld, een gemiddelde van 1.051
bezoekers per dag. Het casino Valkenburg, dat op 6 mei open ging,
trok tot 1 oktober 120.000 bezoekers, ofwel 830 gemiddeld per dag.
Vrouw overlijdt in gevangenis
ROTTERDAM In de vrou
wengevangenis van Rotterdam
is afgelopen week een 27-jarige
\touw in haar slaap overleden.
De vrouw, afkomstig uit Am
sterdam, was verslaafd aan ver
dovende middelen. Dr. Zelden-
rust van het gerechtelijk labora
torium heeft sectie verricht,
maar heeft de doodsoorzaak
nog niet kunnen vaststellen. Het
onderzoek wordt voortgezet. De
overledene zat een korte vrij
heidsstraf uit
ROTTERDAM (ANP) Zolang zich nog
geen betere alternatieven hebben aange
diend, moet de verstrekking van school
melk worden gehandhaafd.
Die conclusie kan worden getrokken uit het
afgelopen zaterdag in Rotterdam gehouden
congres „De Voeding van de Schoolgaande
Jeugd" dat plaats had ter gelegenheid van
het 40-jarig bestaan van het Centraal
Schoolmelk Comité. Verschillende voedings
deskundigen zetten op die bijeenkomst kriti
sche kanttekeningen bij het belang dat aan
schoolmelk wordt toegekend. Maar toch
kwamen allen tot de conclusie dat de voor
delen van melkverstrekking op school de
mogelijke nadelen overtreffen. Twijfels aan
het nut van melkdrinken tussen de lesuren
door waren bijvoorbeeld duidelijk aanwezig
bij dr. ir. R. Hermus van de vakgroep
humane voeding van de Landbouwhoge
school in Wageningen. Dat schoolmelk voe
dingsstoffen levert is op zichzelf geen vol
doende rechtvaardiging, zo stelde hij, want
in de behoefte aan de meeste voedingsstof
fen is volgens beschikbare gegevens al voor
zien. Daarnaast meende hij dat het uit op
voedkundig oogpunt bezien aantrekkelijk
zou zijn, meer variatie in „snacks" te bren
gen in plaats van het bij melk als enige
snack te houden. Gesteld voor de simpele
vraag: „Moet schoolmelk eigenlijk nog wel?"
gaf hij deze versnapering toch het voordeel
van de twijfel. „We weten niet wat er alle
maal gaat gebeuren als we het morgen gaan
afschaffen", aldus dr. Hermus. De oud-hoog
leraar voedingsleer aan de Landbouwhoge
school in Wageningen, Prof. dr. C. den
Hertog stemde grotendeels in met de kritiek
van dr. Hermus. Vóór schoolmelkverstrek-
king pleit volgens hem ondermeer dat veel
kinderen tegenwoordig in het geheel niet-
meer of slechts onvoldoende ontbijten en
dat melk een ontbijt beter kan vervangen
dan iets anders.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
PUBLICATIE ZWARTE LIJST
UTRECHT (ANP) In haar
strijd tegen de koppelbazen
heeft de Federatie bouw- en
houtbonden van de FNV een
lijst van malafide onderaanne
mers in de bouw gepubliceerd
in haar blad Profiel. De zwarte
lijst bevat ruim negentig na
men en adressen van koppelba
zen die met name in het Water
weggebied opereren.
De Federatie bouw- en houtbon
den brengt de namen van de
koppelbazen in de openbaarheid
met toestemming van de werk
geversorganisatie AVBB (Alge
meen Verbond Bouwbedrijf),
die op zijn beurt zijn leden heeft
verzocht geen relatie meer aan
te gaan met de op de lijst voor
komende onderaannemers op
grond van de opgedane ervarin
gen. Volgens de vakbondsfede
ratie mag met zekerheid worden
aangenomen dat de nu gepubli
ceerde zwarte lijst niet volledig
is. De malafide onderaannemers
zijn weer stevig bezig zich in de
bouw te nestelen. „Behalve het
miljoenenverlies dat de malafi
de onderaannemer jaarlijks de
gemeenschap berokkent, ver
ziekt hij ook grondig het ar
beidsklimaat in de bouw", aldus
de vakbondsfederatie. De kop
pelbaas van nu werkt anders
dan in het begin van de jaren
zeventig, toen het ging om per
sonen die arbeidskrachten aan
de werkgevers leverden en hen
zwart uitbetaalden. Zij moeten
nu een vergunning hebben De
huidige koppelbaas hoeft als on
deraannemer echter geen pre
mies of belasting af te dragen
Hij richt een besloten vennoot
schap op en laat die failliet gaan
zodra de belastingdienst of de
bedrijfsvereniging lont ruikt.
Bij oprichting van een nieuwe
bv zijn de schulden van de oude
bv niet te verhalen op de nieu
we. De vakbonden willen dat de
wet zo veranderd wordt dat on
deraannemers verplicht worden
gesteld premies af te dragen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii
lllllIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllipiM
1I1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Mogelijk
300 ineens
voor iedereen
SCHOOLVERLATERS
WILLEN WERK
Enkele honderden schoolverlaters hebben zaterdagmiddag in de binnen
stad van Amsterdam een demonstratie gehouden tegen de grote werk
loosheid waar zij na hun schoolcarrière het slachtoffer van zijn. In de
mars werden spandoeken meegevoerd als „jeugdloon/zakgeld is dief
stal" en „werk voor schoolverlaters".
Eindhovenaar
vindt skelet in
tuin
EpiDHOVEN (ANP) - Een
Eindhovenaar heeft afgelopen
zaterdag bij het omspitten van
zijn tuin een geraamte gevon
den. Hoewel de politie van me
ning is dat het een oud skelet
betreft, wordt toch een uitge
breid onderzoek ingesteld naar
de herkomst. Het geraamte is
overgebracht naar het hoofdbu
reau vair politie.
LMSTERDAM (ANP) - In Am-
terdam is zaterdag officieel de
leademie voor Natuurgenees-
unde geopend. Voor het eerst
s daarmee de mogelijkheid ge-
chapen een gerichte dagoplei-
ing te volgen in de alteraatie-
e geneeswijzen.
>p de academie zullen de stu-
enten worden onderricht in be-
andelingsmethoden als acu-
unctuur, homeopathie, bewe-
ings-, yoga- en macro-biotische
-ieettherapie: kortom op ai die
ebieden, waar de officiële ge-
eeskunde zich niet beweegt
De Nederlandse Werkgroep van
Praktizijns in de Natuurgenees-
kunst (NWP), die de academie
heeft opgericht, hoopt vurig, dat
hiermee een stap verder is gezet
op weg naar erkenning van deze
tak naar medische hulpverle
ning. Volgens de NWP is de
laatste jaren de publieke be
langstelling voor niet-of/iciële
geneesmethoden in Nederland
dermate gegroeid, dat'de over
heid dit verschijnsel niet langer
kan negeren.
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG Deze week be
raadt het kabinet zich op een
aantal alternatieve mogelijkhe
den die de koopkracht begin
volgend jaar een flinke injectie
moeten geven.
In politieke kring wordt de
meeste kans gegeven aan een in
de afgelopen tijd op enkele de
partementen uitgewerkt plan
om iedere Nederlander begin
1978 een belastingtegemoetko
ming te geven in de vorm van
een uitkering ineens van onge
veer 300,—.
Daarvoor moet een bedrag van
circa 2,5 miljard uit de schat
kist komen.
In de Tweede-Kamerfracties
wordt op dit moment nog ver
schillend gedacht over de ver
schillende mogelijkheden. In de
PvdA-fractie zijn vooralsnog de
meesten geporteerd voor een
fiscale tegemoetkoming, maar
in de CDA-fractie wordt het
meest gevoeld voor een verla
ging van enkele sociale premies.
'UPIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
