TIMMAN BLIJFT IN VORM
Rusland
oppermachtig
SPORTTRIBUNE
PAGINA 20
Dank zij wedstrijdleider Con
stant Orbaan heb ik inzage
kunnen krijgen in de notatie
biljetten van enkele van de
grootmeesters. Een grafoloogp
zou er ongetwijfeld allerlei be- n
slissends uit kunnen afleiden, ti
Maar zelfs voor de volstrekte h
leek is het vrij spektaculaire v
lectuurwaar je op zijn minst g
de ellende van een verliezende v,
aan kunt afzien. Neem bijvoor- E
beeld het notatiebiljet van Joe-
ri Balashov (zwart) in zijn partij V
tegen Anatoli Karpov (wit), die
door wit werd gewonnen. Hijv
begint onberispelijk met de
lange notatie: "e2-e4, c7-6,n
maar naarmate de partij vor-'t
dert, wordt zijn handschrift
steeds ongewisser en op de"
27ste zet vervalt hij zelfs tot
een kriebelig soort korte nota
tie. Tijdnood waarschijnlijk en 1
in ieder geval zenuwen. Toch,
als je Balashov zo ziet lopen
of schaken, is hij de meest
onaandoenlijke man van het
toernooi, om niet te zeggen
een ijzeren Hein. Beziet men
nu het notatie-biljet van Kar
pov van dezelfde partij, dan
kan men constateren dat hij de
lange notatie tot de laatste zet j
in een helder handschrift
handhaaft. Een onverstoorbaar
heldere denker dus ook.
Genna Sosonko noteert van meet
af aan kort in duidelijke letters. En
slechts tegen het einde van zijn
partij tegen Smyslov is er sprake
van een licht trillende beweging.
Het meest curieuze geval is Antho
ny Miles. Hij noteert niet alleen in
het lang, maar ook nog in het
Russisch hij staat dan ook be
kend als "de Russendoder" en
bovendien vermeldt hij achter ie
dere zet precies het aantal minu
ten dat hij, of zijn tegenstander,
tot dan toe heeft gebruikt. Naar ik
uit zeer betrouwbare bron heb ver
nomen, was een notatiebiljet van
Bobby Fischer niet meer om te
lezen als hij slecht kwam te staan
en bleef het een en al helderheid
als hij gewoon won. Hij heeft dan
ook maar zeer zelden onduidelijke
notatie-biljetten ingeleverd.
Verder hoorde ik in de wandelgan
gen dat Michael Tal die ont
breekt nog in Tilburg met een
psychiatrische patiënt schaakte en
slechts met de grootste moeite
kon winnen. Toen de man (de
patiënt dus) genezen verklaard
werd en Tal weer eens op het
schaakbord ontmoette, speelde hij
als een patzer, het in deze kringen
ingeburgerde woord voor een
knoeier. Wat dan weer eens de
stelling van de Poolse schaak
grootmeester Tartakower bevestig
de. die eens heeft gezegd: "Het is
voor schaken op niveau niet nood
zakelijk dat men gek is, maar het
helpt wel".
Gisteren zag ik hoe Smyslov tij
dens het ronddrentelen tussen de
zet door als hij een wereldkam
pioen schaken was geweest, zou
hij waarschijnlijk wereldkampioen
ijsberen zijn ineens een wel
zichtbaar maar beslist onhoorbaar
tikje tegen de gong gaf. Een
speels gebaar, dat nochtans een
hevige onrust in mij opwekte.
Want ik zat net te denken: als ik
nou ineens "boe", of zoiets riep?
Toen ik weer buiten de speelzaal
kwam liep ik de wedstrijdleider
tegen het lijf. Hij vertrouwde mij
toe dat hij soms wel degelijk de
neiging voelde die stukken eens
duchtig door elkaar te gooien,
maar dat hij in zo'n geval gewoon
wegging. Kortom, niemand hoeft
zich onder welke omstandigheid
dan ook nog normaler voor te
doen dan hij toch al is.
Ook Bobby Fischer heeft jaren
geleden eens, toen hij tegen Naj-
dorf speelde, het hele bord wegge
worpen, schreeuwend: "nou goed
dan, het is remise". En Teichmann,
een grootmeester uit de vorige
eeuw, deed ongeveer hetzelfde
toen hij de hele zaak tegen de
grond lazerde onder de klassiek
geworden uitroep: „Genug des
Stumpfsinns". Hij bleek 's avonds
naar het circus te willen.
HERMAN HOFHUIZEN
Scheidsrechter
gemolesteerd
MAASSLUIS Scheidtrechter
Kel|zer uit Alphen aan den Rl|n
Is zaterdag In Maassluis gemoles
teerd na de wedstrijd Excelsior
Maassluis Oranje WH (Oord-
recht) in de tweede klasse A van
het zaterdagvoetbal.
Een kwartier voor het einde maak
te Henny Duchene 1—0 voor Ex
celsior. De scheidsrechter, wiens
leiding discutabel was, keurde de
treffer in eerste instantie toe. De
vlaggende Dordtse grensrechter
zei echter dat de bal eerst de
achterlijn had gepasseerd en Keij-
zer keurde het doelpunt af. Het
bleef in de resterende tijd bij
schelden van de toeschouwers,
maar bij zijn gang naar de kleed
kamer liep Keijzer flinke klappen
op. Een ijlings gevormd cordon
kon verdere onaangenaamheden
voorkomen.
Drie weken geleden was de
scheidsrechter betrokken bij onre
gelmatigheden tussen spelers van
Rijsoord en ASWH.
ARNHEM Een dikke deken
moet hem warm houden. Werkend
aan zfjn examen van het avond-
atheneum, het wereldrecord op
de tien kilometer, maar vooral zijn
gezondheid kan Gerard Tebroke
geen risico lopen. „Een beetje
tocht, geen deken en na een
uurtje zitten kan Ik me nauwelijks
meer bewegen", luktt zijn simpele
verklaring. Zes arteen hebben
zich met hem bemoeid, een ope
ratie was noodzakelijk en na vijf
jaar Is er vrijwel niets veranderd.
In het geval van de Arnhemse
atleet kan het niet toevallig zijn,
dat op een van de boekenplanken
In zijn kamer zeven delen van de
moderne medische encyclopedie
vlak naast de roman Straks niet
meer" van Frank Bljlsma staan.
Onder de „R" van rugklachten
vermeldt een van de zeven delen
hooguit wat Tebroke kan voelen.
Zeker niet hoe hij er af kan komen.
Ongeveer vijf jaar geleden kreeg
hij van onder uit zijn rug last van
uitstralende pijnen naar de bilspie
ren, knieholte of achillespees.
Soms viel zijn rechterbeen na een
tijdje lopen volledig lam. Naarmate
het programma zwaarder werd,
kreeg hij steeds meer moeilijkhe
den tot hij zijn been al na luttele
meters niet meer kon bewegen.
Een trieste tocht eerst langs zijn
huisarts, daarna dr. Strikwerda, dr.
Volder in Hoogeveen (advies: stop
pen), dr. Harting, clubarts (advies:
oefeningen) en dr. Hermans in Hil
versum (advies: opereren) bracht
hem tenslotte bij specialist Veraart
in Arnhem. Er waren zeshonderd
spoedgevallen voor hem, waardoor
hij bijna een jaar moest wachten.
„Mijn linkerbeen raakte overbelast
met als gevolg dat ik daar ook
blessures aan kreeg. Dat jaar was
ik helemaal in de lappenmand en
ik verspeelde er de Olympische
Spelen van München 1972 mee.
Het jaar dat ik op de ingreep
wachtte, was ook verspild en het
jaar daarna moest ik weer hele
maal opnieuw beginnen. Ik ben er
dus drie jaar door kwijtgeraakt en
ik heb nog altijd last van die
pijnen. Je kunt ze het best vergelij
ken met kiespijn, óók zenuwpijn;
daarbij is spierpijn echt niets".
„In 1975 liep ik eigenlijk voor het
eerst weer redelijk, maar de Spe
len van Montreal 1976 kon ik niet
halen, ook omdat er te weinig
goede wedstrijden waren. Daarna
ben ik beter gaan lopen. Dit jaar
is het voor het eerst na de operatie
dat ik vanaf april goede wedstrij
den heb kunnen lopen".
Unieker la eigenlijk, dat hij het vol
heeft weten te houden. De winter
ervoor nog sloeg een keelontste
king over naar bronchitis. De toe
gediende antibiotica maakten een
sukkelaar van hem. En ook: „Mijn
voeten staan naar binnen. Ik heb
platvoeten. In mijn loopschoenen
Idat wel te verhelpen, maar In
spikes niet".
„Bovendien wikkel ik mijn voeten
niet goed af. Ik loop te veel op
mijn hielen en dat geeft, vooral op
kunststofbanen, een terugslag op
je rug. En naarmate je vermoeider
raakt, ga je meer achterover lopen
waardoor het allemaal erger wordt.
Kijk maar eens naar Juantorena.
Die gaat steigerend door de finish.
Ik heb veel last van blaren onder
mijn voeten. Er zijn wel eens wed
strijden geweest waarna mijn voe
ten helemaal kapot waren. Het
bloed stond dan in mijn schoe
nen".
Gerard Tebroke valt beslist niet in
de categorie „klagers". Maar toch:
„Vooral in die periode dat de ene
blessure nog niet over was en ik
de andere al weer had, heb ik wel
eens gedacht: „Waar doe je het
in hemelsnaam allemaal voor? Als
ik geluk heb, zijn er in de zomer
een paar weken dat ik helemaal
zonder pijn loop. Maar aan de
andere kant: ik heb altijd alles met
moeite moeten verdienen. Als het,
te gemakkelijk gaatben je al bij
worden. Waarvoor, dat Interes
seert me nauwelijks".
De steeds goed gemutste Tebroke
wordt ook niet kwaad als de naam
van Jos Hermens onvermijdelijk ter
tafel komt. „Jos was de eerste, die
me in Londen met mijn Nederland
se record feliciteerde. Het enige
waar ik me wel eens druk over
maak, is als ik merk dat er stem
ming gemaakt wordt tussen ons.
Zoiets is natuurlijk erg gemakke
lijk. Maar Jos en ik kunnen toeval
lig erg goed met elkaar opschie
ten. We zien elkaar overigens wei
nig. En objectief gezien is het
natuurlijk uitstekend dat er op de
tien kilometer nu twee gelijkwaar
dige mensen zijn. Dat stimuleert
alleen maar. Op de vijf kilometer
nog niet. daar is Jos nog sterker
Uitleven
de minste of geringste tegenslag
weg. Ik verwacht eigenlijk al dat
er het een of ander misgaat. Daar
om richt ik me ook niet op de
Olympische Spelen van Moskou
1980. Er kan nog zo veel gebeu-
Veeboer
Op zijn kleine Arnhemse etage,
waar elke vorm van luxe ontbreekt,
praat de nationale recordhouder
op de 10.000 meter graag over zijn
grootste liefhebberii.
„Na het Atheneum ga ik waar
schijnlijk iets doen in de richting
van biologie of chemie. Maar het
liefste zou ik veeboer worden. Of
een gemengd bedrijf, dat vind ik
ook wel fijn".
„Maar daar heb je kapitaal voor
nodig en dat heb ik nu eenmaal
niet. In de vakanties heb ik altijd
als boerenknecht gewerkt. Ik ver
diende bijna niets, maar het was
heerlijk werk. Het enige waar ik
voor uit moest kijken, was als ik
weer eens het hokkie met tien
stieren in moest. De kans op bles
sures was dan wel aanwezig. Wist
je overigens dat je een stier, die
op zijn achterpoten staat, met één
hand omhoog kunt houden?"
Terug weer naar die andere lief
hebberij, de atletiek. Sponsorlo
pen de deur niet bepaald plat bij
de 27-jarige atleet van Clko. „Er
Is een mannetje uit Utrecht ge
weest, dat nog eens zou terugko
men. Dat Is alles. Ik ga er niet
om smeken hoor, al zou Ik best
een beetje gesponsord willen
„Er Is ook wel gesuggereerd dat
mijn nationale record nog een uit
vloeisel was van die B-loop in
Zurich. Natuurlijk was ik kwaad dat
ik, ondanks een uitnodiging, niet
in de A-loop mocht uitkomen.
Vooral omdat er mensen in zaten,
die slechter waren. In je eerstvol
gende wedstrijd leef je je dan wel
uit. Dat heb ik in Bamberg gedaan
waar ik net onder het Nederlands
record bleef. Maar een week later
in Londen was dat al lang weer
over. Daar was gewoon een erg
sterk veld en dat inspireert. Ik kon
mezelf alleen wel voor mijn kop
slaan dat ik niet in de gaten had
dat het zo snel ging. Ik was die
avond in staat een wereldrecord te
lopen".
„Als het goed gaat, denk je nauwe
lijks en heb je weinig tijd voor de
dingen om e heen. Af en toe
hoorde ik wel een Engelse coach
iets langs de baan roepen, maar
het was vaak onverstaanbaar. Ik
heb geen persoonlijke coach meer
Vroeger was dat Hans Prinsen. Bij
wedstrijden werkte hij net als een
schaatscoach, met vingers om
hoog of omlaag, en met schema's.
Dat is erg gemakkelijk. Meestal
moet je nog heel ingewikkeld lo
pen rekenen en naar het score
bord kijken. Af en toe helpt Cees
Koppelaar me wel. Hij heeft zo'n
beetje de centrale training op zich
genomen. We trainen één keer per
maand op Papendal".
„Ik heb niet het idee, dat ik mijn
top heb bereikt. Zeker niet na
Londen. Meestal ben ik na zo'n
race moe en moet ik een paar
minuten bijkomen. Toen was ik
nog zo fris als een hoentje. Tegen
de Kenianen heb ik ook nog nooit
op volle snelheid gelopen. Op die
tien kilometer kan ik zeker nog wel
tien of vijftien seconden sneller".
Zijn constatering is even nuchter
als zorgeloos. Hij praat of er nooit
problemen Lijn. Of er geen gevaar
bestaat dat hij als een halve invali
de verder moet leven.
DICK HOFLAND
De Fransman Jean-Loup Migue» smasht de bal door het Nederlandse blok, gevormd door Bert Goedkoop en Peter van Velzen.
HELSINKI De Europese volleybaltltel Is zowel bij de dames als
bij de heren naar Rusland gegaan. De Sowjet-mannen versloegen in
de finale wereld- en Olympisch kampioen Polen met 3-1. De eindstrijd
der dames werd een regelrechte aanfluiting. In precies vijfenveertig
minuten wonnen de op eenzame hoogte staande Russische dames
moeiteloos met 3-0 (15-1,15-2,15-10) van Oost-Duitsland.
De Russische heren namen in de finale duidelijk revanche voor de eerder
in het toernooi geleden nederlaag. Polen begon opnieuw erg gretig
en vooral door Thomas Wojtowicz werd het Russische blok aanvankelijk
keer op keer gepasseerd. Met 15-11 won Polen de eerste set dan ook
geheel verdiend.
Nadien werden de Polen echter onder leiding van Vladimir Onda
constant onder zware druk gezet. Met het gevolg dat de Poolse mannen
geen moment meer hun niveau van de eerste set konden ber.eiken.
Met 15-9,15-11,15-12 klaarde Rusland tenslotte het karwei.
De Nederlandse heren reikten niet verder dan de twaalfde en laatste
plaats. Zaterdag werd in Turku kansloos met 3-0 van Frankrijk verloren.
Tegen Finland kwam de op alle fronten falende formatie van bondscoach
Jaap Korsloot niet verder dan een nederlaag van 3-1. De kwalificatie
voor de wereldkampioenschappen ging zodoende gigantisch de mist
in.
Daar waar de heren faalden, slaagden de dames. In een zeer wisselvallige
wedstrijd won Nederland zaterdag in Lahti met 3-2 op het nippertje
van Italië. Een nederlaag met 3-0 in de laatste wedstrijd tegen Joego-Sla-
vië betekende een tiende plaats in het eindklassement.
Daarmee werden de wereldkampioenschappen volgend jaar in Rusland
bereikt. De ploeg van coach Jaap Akkerhuis heeft aldus aan het gestelde
doel voldaan.
Eindstand heren: 1. Rusland, 2- Polen. 3. Roemenië, 4. Hongarije. 5. Bulgarije,
6. Tsjecho-Siowakije, 7. Joego-Slavië, 8. Italië, 9. Oost-Duitsland, 10. Frankrijk,
11. Finland, 12. Nederland.
Dames: 1. Rusland. 2. Oost-Duitsland. 3. Hongarije. 4. Polen. 5. Tsjecho-Siowakije,
6. Roemenië, 7. Bulgarije. 8. West-Duitsland, 9. Joego-Slavië, 10. Nederland, 11.
Italië, 12. Finland.
TILBURG Het Interpoiistoernool mag zich
verheugen In een grote publieke belangstel
ling. Zaterdag 1400 en gisteren 1600 schaa
kliefhebbers in de demonstratieruimte waren
daarvan een goede Illustratie. De twaalf groot
meesters ontgaat deze toeloop echter goed
deels. Opgesloten in de speelzaal werkten zij
het afgelopen weekeinde twee loodzware ron
den af. Of liever gezegd anderhalf, want giste
ren reikte de eerzucht nauwelijks verder dan
puntendellngen.
Na de totaal twaalf partijen van het weekeinde
is er aan de kop van het klassement nauwelijks
iets veranderd. Wereldkampioen Anatoli Karpov
en de Engelse grootmeester Anthony Miles gaan
nog steeds aan de leiding met 5 1/2 uit 8. Jan
Timman, die in een glanzende vorm steekt, volgt
met 5 uit 8.
Gisteren waren de helden duidelijk vermoeid.
Vaak was er sprake van een goede opzet, maar
de finishing touch werd gesmoord in gerouti
neerde afweer, zodat remise onontkoombaar
was. Zaterdag daarentegen viel er volop te
genieten. Smyslov bracht een sterk spelende
Timman in het nauw, maar met een prachtig
torenoffer kon de Nederlander de balans weer
in evenwicht brengen. Miles bood Balashov
remise aan, maar toen deze zijn aanbod weiger
de, gaf hij hem geen kans meer. Hüber, schuife
lend door een dameloos middenspel, werd ge
nadeloos verslagen door wereldkampioen Kar
pov. Kortom, zaterdag werd alle klasse' geeta-
leerd; categorie 14 van de wereldschaakbond
waardig.
Het zettenverloop van de partij tussen Balas
hov en Miles was als volgt:
Wit: BaJashov (Rus)
Zwart: Miles (Eng.)
1. <J2-d4 <J7-d5; 2. c2-c4 d5xc4; 3. Pg1-f3 Pg8-f6; 4.
e2-e3 Lc*g4; 5. Lf1xo4 e7-e6; 6. Pb1-c3 Pb^d7; 7.
h2-h3 Lg4-h5; 8. Lc4-e2 Lf8-d6; 9. 0-0 0-0; 10. e3«4
e6-e5; 11. d4xe5 Pd7xe5; 12. Pf3xe6 Lh5xe2; 13.
0d1xe2 Ld6xe5; 14. Lc1-o5 Dd6e8; 15. Tf1-e1 La5xc3;
16. h2xc3 De8-e5; 16. b2xc3 De6«5; 17. De2-e3 TfÖ-e8;
18. f2-f3 h7-h6; 19. Lg5-f4 De5-a5; 20. De3-d4 Ta8-d8;
21. Dd4-c4 c7-c6; 22. Ta1-b1 Td8<J7; 23. Lf4-e3 Te8-d8;
24. Le3-d4 Pf6-h5; 25. Ld4-e3 Da5-e5; 26. Dc4-c5
De5xc5; 27. Le3xc5 Td7-d2; 28. Tb1xb7 Td2xa2; 29.
Tb7xa7 Ta2-c2; 30. Lc5e3 Td8-b8; 31. g2-o4 Ph5-g3;
32. Le3-f2 Pg3-e2f; 33. Kg1-f1 Tb8-b2; 34. Ta7-a1
Pe2-f4; 35. Lf2-g3 Pf4-g2; 36. c3-c4 Pg2xe1; 37. Lg3xe1
Tb2-b3; wit geeft op.
Ds uitslagen zijn:
Zevende ronde: Smyslov (Rus)—Timman (Ned)
1/2—1/2, Gligoric (Joe)—Sosonko (Ned) 1—0, Balas
hov (Rus)—Miles (Eng) 0—1, Hüber (WDI)—Karpov
(Rus) 0-1, Kavaiek (VSt)—Hort (Tsj) 1/2-1/2, Olafsson
(Usl)—Andersson (Zwe) 1/2—1/2,
Achtste ronde:
Timman—Andersson 1/2—1/2, Hort—Olafsson
1/2—1/2, Karpov—Kavaiek 1/2—1/2, Miles—Hüber
1/2—1/2, Sosonko—Balashov 1/2—1/2, Smyslov—Gli
goric 1/2—1/2,
Stand na acht ronden:
1./2. Karpov. Miles 5 1/2, 3. Timman 5. 4./5. Kavaiek,
Hort 4 1/2, 6./7. Gligoric. Hübner 4, 8./9. Smyslov,
soS*o2 v2.'2 Ba,asho" 3' Ola,sso" sn Karpov (links) in het begin van zijn partij tegen Kavaiek, gisteren gespeeld.