\9
Wel degelijk verzet in het kath. zuiden
TERUGBLIK
Wie heeft er nog een
boodschap aan de radio?
TELEVISIE VANAVOls
m
TELEVISIE DINSDAG
RADIO VANAVOND
lïllVHiH'li'iWI
RADIO DINSDAG
IMVHiH'li'll
llllVliiH'l.'lll
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COURANT'
MAANDAG 26 SEPTEMBER 1977 pagiI
Zo er iets in het slop zit dan wel
de radio. En men geeft er elkaar
over en weer de schuld van, AVRO-
voorzitter, Keizer maakt van zijn
hart geen moordkuil en zegt van de
minister, die voor een deel zeker
debet is aan de radioversnippering:
„Hij is een ijverige en op zichzelf
intelligente man, maar het spijt mij
voor hem, dat wij niet betreuren,
dat hij deze minsterspost verlaat".
Anderzijds moet minister van Doorn met lede
ogen aanzien hoe de omroepen er in slagen
duidelijke muziekzenders om te buigen tot
praatzenders. Neem nu eens Hilversum 3 op
zaterdag bij de NCRV. Elke Nederlander vult
zijn vrije zaterdag met eigen hobby's, thuis
of op straat, maar overal heeft hij de radio
aan in een kennelijke behoefte aan wat ge
noemd wordt „luisterbehang". Maar op zater
dagochtend hoor je op 3 eerst scholieren aan
het woord, in de middag Barend Barendse
(nog los van „Losvast" en „Pik Voormekaar")
en in de avonduren sportverslaggevers. Daar
mee houdt 3 natuurlijk wel op lichte muziek
zender te zijn. En bezien we HUveraum 4, dan
moet er tweemaal daags in de muziek worden
gehakt om „praters" de kans te geven, al is
het maar over kunst
„Wie heeft er nog een boodschap aan?" is dan
ook de zeer welgekozen titel geworden van
een discussiegeschrift over de radio, uitgege
ven door de NOS en volgeschreven door
mensen die al jaren met hetzelfde bijltje
hakken en er alsmaar geen gat in zien. Zelfs
Ton Nieuwenhuijsen niet, die toch lid is van
de raad van beheer van de NOS belast met
de programmazaken radio. Hij vult een voor
woord in dit boekje met zijn zorgen. We willen
niet zeggen dat we deze delen. We kunnen ze
wel begrijpen. Maar we moeten ons neerleg
gen bij de chaos die wij via ons parlement
over onzelf hebben afgeroepen. Er moest een
open bestel komen. Buiten de bestaande, zich
op eigen historie en omroepdeskundigheid
beroepende omroepen moest iedereen die wat
te zeggen had toegang tot.de zenders krijgen.
Dat zijn ruw geschat een paar miljoen Neder
landers, waaruit tenslotte een Landré en een
Rob Out zich losmaakten en in Hilversum
aanhaakten. En dan mogen we natuurlijk ook
Doorenbos met zijn Ev. Omroep niet vergeten,
boos over het feit, dat de NCRV zo weinig
kerkzang in haar programmering deed. En
dan praten we nog maar niet over de libera
len, die momenteel voor een eigen omroep
ijveren, omdat ze zich misdeeld' voelen bij
AVRO en TROS, zomin als over de lieden van
vrijzinnigen huize die zich onheus bejegend
achten door de nieuwlichters van de VPRO.
Minister van Doorn heeft in het jongste verle
den wel eens kennelijke zendgemachtigden
geweigerd, maar dan bemoeide de Raad van
State, het hoogste adviesorgaan van de Konin
gin, zich ermee en, dan kreeg zo'n groepering
alsnog zendtijd.
Maar zoals Ton Nieuwenhuijsen stelt moeten
die nieuwe zendgemachtigden evenzeer vol
doen aan de eisen die de omroepwet stelt,
d.w.z. dat ze voor een redelijke dosering
moeten zorgen in cultuur, informatie, educatie
en verstrooiing. Daarnaast moet of liever wil
ook elke omroep eigen signatuur in een uit
zending leggen. Dit pakt niet altijd even ge
lukkig uit Er trekken zoveel luisteraars naar
Hilversum 3 en 4, dat Hilversum 1 en 2 met
hun meer gevarieerde programmering aan
luisterdichtheid inboeten, zozeer zelfs dat er
nog maar ternauwernood gesproken kan wor
den van een massamedium, al zijn 100.000
luisteraars naar een bepaald programma toch
niet mis.
Hoe moeilijk het allemaal ligt wordt uit de
doeken gedaan in een interview met drs. L.
van der Laar, oud-voorzitter van de Program
maraad van de radio. Hij stelt, dat de omroep
geen greep heeft gehad op de invoering van
Hilversum 3. Dat was een overheidsbeslissing.
De omroepen waren er op zich niet blij mee,
omdat je op zo'n zender niet je gezicht kunt
laten zien. In het zog van Hilversum 3 kwam
op dezelfde wijze Hilversum 4 de haven bin
nen. De minister zei: „Je kunt Hilversum 4
krijgen, maar dan moet je er klassieke muziek
op uizenden". In feite kon de minister dat
helemaal niet doen. Hij mag zendtijd toewij
zen, maar dan heeft de zendgemachtigde het
recht die naar eigen goeddunken te vullen.
De minister nam het door zich zo op te stellen
niet nauw met de omroepwet, al kwam hij
later met een wetswijziging om dergelijke
zenders ook een plaats te gunnen. Drs. van
der Laar ziet het niet meer zitten om de
omroepwet nog enigszins redelijk te kunnen
toepassen op de radio. Het ging allemaal niet
volgens de wet, zoals Hilversum 3 erdoor
kwam met de dreiging van buitengaatse com
merciële zenders er achter. Maar als van der
Laar wist hoe je dat op moest lossen, zou hij
regelrecht naar van Doorn stappen om hem
dat mee te delen.
Jan Haasbroek van de VPRO heeft het er al
helemaal moeilijk mee. Met het merendeel
van de luisteraars prijst hij Hilversum 3. Dag
en nacht present, elk uur nieuws, makkelijke
platen, veel sport en vooral geen vermanende
spreektoon, want daar houden ze in Holland
niet van. Óp die andere zenders hebben ze
geen grip meer. Om vijf uur wordt Hilversum
4 plotseling 2, zonder dat ze een vinger naar
hun toestel uitsteken. En voor hetzelfde geld
zit hij soms ineens naar een regionaal pro
gramma te luisteren. Dan maak je ook nog
mee, dat een popzender psalmen begint uit
te zenden of dat Hilversum 4 als bij toverslag
verandert in schoolradio. Het staat natuurlijk
wel allemaal netjes in de gids, maar die ken
je niet uit je hoofd en aan het stuur van een
auto heb je wel wat anders aan het hoofd
dan die gids te raadplegen. Al die problemen
hebben niet alleen met ons land te maken,
maar ook met de grote verdeler van en
heerser over de golflengten, de internationale
etherconferentie, die goochelt met nog niet
bezette golven om die uit hémden van een land
als bijv. Albanië te houden. Haasbroek ziet
voor ons land ais ideale situatie twee landelij
ke hoofdzenders voor een breed publiek, aan
gevuld met een netwerk van kleine zenders
voor funktionele en territoriale minderheden.
De beide hoofdzenders zijn dag en nacht in
de lucht. De ene biedt het hele etmaal nieuws
en actualiteiten, terwijl de andere het op
lichte muziek houdt, muziek die als leidingwa
ter uit de radio stroomt. Haasbroek stelt ook
nog, dat een omroepbestel, dat zijn eisen
beperkt tot zelfstandige zendgemachtigden en
dat de inrichting van de zenders overlaat aan
het vrije spel van de culturele en commerciële
krachten, een glasheldere radioprogramme
ring gevoeglijk kan vergeten. Ben Brans van
de KRO kijkt daar even anders tegenaan. Hij
baseert zich op de taak van de verschillende
omroepen van oudsher, maar hij gaat niet het
feit uit de weg, dat de radio „verdagelijkst"
is. Vroegèr schaarde men zich in de huiska
mer rond het ene toestel en koos men met
enige zorgvuldigheid een zender, nu is de
radio een metgezel geworden door de dag en
door het huis heen. Bijna altijd wordt de
radio beluisterd, terwijl men met iets anders
bezig is. Soms wil men alleen maar muziek.
Bij dit gebruik van de radio moeten de omroe
pen zich aanpassen. Maar de rado moet wel
meer blijven dan behoeftebevrediger. Voor
wie nog een greintje cultuurpolitiek wil voe
ren zou deze uitsluitende functie een gruwel
zijn. Alles wat nieuw is kun je vergeten, want
er wordt niet om gevraagd. We moeten naar
een goed uitgangspunt zoeken naar nieuwe
wegen. Alle luisteraars zoeken naar muziek,
informatie, ontspanning. Maar niet iedereen
wil het op dezelfde manier. Niet iedereen
heeft dezelfde smaak, hetzelfde bevattingsver
mogen, dezelfde kulturele achtergrond. De
omroep zou een paar miljoen zenders moeten
oprichten om elkeen op wens te bedienen. Dat
is niet mogelijk. Onderzoek heeft echter uige-
wezen, dat er volgens luisteraeirs verwante
programma's bestaan. Door combineren, pas
sen en meten kan men komen tot een pro
grammering per zender, die telkens aan een
bepaalde groep luisteraars prettig zal aan
doen. Hierdoor staan de programmamakers
in een geheel nieuwe en interessante situatie.
Ben Brans: „De radio is een metgezel geworden door de dag en door het huis
heen".
Jan Haasbroek: „Muziek die als leiding
water uit de radio stroomt".
Dat vereist een nieuwe instelling van de radio
makers, een inschatten en invoelen, inleven
en peilen van het publiek, uitdagend werk
voor radiosmaakmakers.
Ook andere auteurs geven in dit geschrift hun
opvattingen weer over wat gedaan dient te
worden om de radio tot een acceptabel me
dium te maken, waarop peil is te trekken wat
betreft zenders, progrétmmering en in het volk
levende behoeften.
Maar bij elke opgeworpen gedachte wordt
men opnieuw gewaar in een Babylonische
spraakverwarring te verkeren. Niemétnd weet
echt hoe het moet
Regelmatig keert de on
bewezen uitspraak weer,
dat de katholieke Neder
landers tijdens de Twee
de Wereldoorlog minder
verzet hebben gepleegd
dan de overige bevol
kingsgroepen. Het laatst
tijdens het proces-Men-
ten, het eerst uit de
mond van een (Amster
damse) Engelandvaarder,
die bij aankomst in Lon
den op een desbetreffen
de vraag van Koningin
Wilhelmina antwoordde:
„Van verzet in het zuiden
is niets bekend, majes
teit".
Deze uitspraak is deze Enge
landvaarder (Van Heuven Goed
hart) niet kwalijk te nemen, om
dat het verzet in het zuiden,
waarvan wel degelijk sprake is
geweest, per definitie in het ge
heim plaats vond. Toen echter
in het zevende' deel véin zijn
geschiedenis van de Tweede We
reldoorlog, geschreven in op
dracht van de regering, dr. Lou
de Jong geen recht deed aan het
zuidelijk verzet, kwamen Lim
burg en Brabant in het geweer.
Dit viel samen met het voorne
men van KRO-tv om te onder
zoeken of in het kath. zuiden er
inderdaad zo weinig verzet is
gepleegd. Dit was een moeilijke
materie, „want", zegt Marga
Kerklaan, „je moet het bestaan
aantonen van een organisatie,
die in het geheim werkte, geen
sporen naliet en waarvan de
deelnemers werden gefusilleerd,
in een concentratiekamp ver
dwenen of later een natuurlijke
dood stierven.
KRO-tv doet van deze zaak ver
slag in twee documentaire uit
zendingen, waarvan de eerste
vanavond. Deel 2 donderdag
Ned. II om 22.05 uur.
Het blijkt dat dr. Lou de Jong
ter plaatse noch .zelf noch zijn
assistenten navraag of onder-
Ben Murphy als Jed „Kid" Curry in „Alias Smith and Jones" Ned. 1,19.55 uur.
zoek heeft gedaan bij het be
schrijven van (de afwezigheid
van) het verzet in de zuidelijke
Nederlanden. Hij heeft zich
slechts laten leiden door een
scripsie uit 1955 van een student
sociologie, die dit werkstuk nu
een vingeroefening noemt en die
daarin onderzoek heeft gedaan
naar de aanvragen om staatsuit-
keringen (pensioenen) na de
oorlog voor verzetslieden. Op
die lijst komen relatief weinig
zuiderlingen voor. Dat heeft ver
schillende oorzaken: ten eerste
was het zuiden eerder bevrijd
en nam in de laatste bezettings
maanden boven de grote rivie
ren het breken van het verzet
'door de Duitsers meedogenloze
re vormen aan. Ten tweede
staan op deze lijst niet de 24
gefusilleerde priesters, omdat
dezen geen nabestaéinden heb
ben die om uitkering vroegen.
Ten derde weigerden ex-verzets-
mensen in het zuiden uitkerin
gen, omdat zij niet beloond wen
sten te worden voor wat tijdens
de oorlog hun plicht was. Deze
mensen pleegden een vorm van
verzet, die men omschrijft als
een humanitaire vorm van ver
zet. Deze werd gepleegd door
vele leken en verder door één
op de vijf geestelijken. Dezen
verzorgden de opvang en terug
keer naéLr Engeland van honder
den in Duitsland neergeschoten
piloten, hielpen duizenden ont
vluchte Franse krijgsgevange
nen naar hun land, waar zij
konden toetreden tot de Maquis,
het Franse ondergrondse verzet,
verborgen honderden joden en
evenzoveel joodse kinderen, on
der wie Ed van Thijn, fractie
voorzitter van de P. v.d. A. in
de Tweede Kamer en boden
schuilplaats aan duizenden on
derduikers. In Limburg en Bra
bant werden geen overvallen ge
pleegd op distributiekantoren,
omdat het personeel van deze
kantoren werd benoemd op
voordracht van de verzetsgroep
(heimelijk aan de burgemees
ter), welk personeel zorgde voor
verduistering van bonkaarten.
Bovendien bood het Limburgse
voedsel voldoende ook voor wie
geen bonnen had. Het verzet in
Limburg en Brabant, vooral op
het platteland, sprak minder tot
de.verbeelding dan het stedelijk
georganiseerde en daardoor
meer spectaculaire verzet in de
randstad. Ontkend kan evenwel
niet worden, dat de kopstukken
van de RK Staatspartij als zoda
nig nooit tot het verzet zijn toe
getreden, waardoor er naar bui
ten toe een verkeerd beeld kan
zijn ontstaan over het verzet in
het zuiden.
Met deze uitzending wil de KRO
aan de hand vérn feiten recht
doen aan de werkelijkheid, van
het zuidelijk verzet die onvol
doende naar buiten is doorge
drongen. Daar wordt in deze
uitzending ook op gewezen door
de Limburgse voorzitter van de
Stichting ,40-,45, dr. J. Quint.
Ned. I 21.50 uur.
Gouden Zeezwaluw
In de wedstrijd om de „Gouden
Zeezwaluw 1977" kan men van
avond kijken naar twee bijdra
gen die door de KRO worden
uitgezonden. De Zwitserse tele
visie brengt „What's nen Pepe"
met medewerking van het or
kest Pepe Lienhard en soliste
Norma Green. De tweede bij
drage komt van de Deense tele
visie: „Musicollage" met Svend
Asmussen. Deze goede bekende
op uw scherm is een volleerd
tandarts, een bijzonder begaafd
beeldhouwer, maar vooral een
begenadigd muzikant. Hij be
speelt zeven instrumenten waar
van de viool de belangrijkste is.
Ned. 1,20.45 uur.
Klaverweide
Er wordt door Gerard Kuipers
en zijn medewerkers hard ge
werkt om het restaurant dat in
het winkelcentrum wordt ge
bouwd af te krijgen. Men wil
klaar zijn voordat het winkel
centrum opent maar de plannen
worden gedwarsboomd door de
bedrijfsleider van de opdracht
gever omdat deze steeds met
veranderingen aankomt.
Ned. 2, 20.55 uur.
Peter Wimsey
Vroeg in de avond wordt de
90-jarige generaal Fentiman
dood aangetroffen in zijn leun
stoel in de Bellona-club. Het
lijkt een natuurlijke dood. Als
zijn zuster Lady Dormer ook
sterft, zorgt een testament voor
aanzienlijke complicaties.
Ned. 2 21.45 uur.
NOS
18.45 Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
KRO
19.05 Voor een extra briefkaart op
de eerste rang
19.55 Alias Smith Jones, TV-se-
rle
20.45 Gouden Zeezwaluw '77
NOS
21.35 Journaal
KRO
21.50 Het verzet In het zuiden,
documentaire, deel 1
22.40 Paus Paulus VI 80 Jaar
22.50 Symbiose
NOS
22.54 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Fabeltjeskrant
18.55 Journaal
VARA
19.04 Multinationals, documentai-
NOS
20.Journaal
VARA
20.25 Nederlands Elftal
20.55 Klaverweide, TV-serle
21.45 Lord Peter Wimsey, TV-serle
22.30 Achter het Nieuws
NOS
23.20 Journaal
oordrif
18 .Nieuws uit Noordrif
Westfalen
18.05 Het geheim i
kroon, TV-serle I
19.15 Hier und Heute
Kablllowltsch
20 .Journaal
20.15 Report
21 .Vlcky Leandros zing!
21.45 Jet 80, documentaire
22.30 Journaal p
18.20 K.O - O.K. ll
19 .Journaal e
19.30 Steekproeven i
20.15 Praxis, Schoonheldsmi
ne a
21.Journaal n
21.15 The Touch, Amerikai
Zweedse speelfilm (197|i
23.05 Journaal i
BELGIE
NEDERLANDS
18.Pierrot, tekenfilmserie
18.05 Klein, klein kleutertje T
18.20 Circus Rondau, afl. 4 e
18.45 Open school
19.15 Sporttrlbune
19.45 Journaal
20.15 Rad der fortuin, quiz r
21.Grote lui, kleine lil
TV-serie
21.50 Jazz from Newport, afl.»
22.10 Journaal l
-»
IJH.ld.IIHJI.il
DUITSLAND I
10.Journaal
10.05 Draaischijf
10.25 Vis met z'n vieren, TV-spel
11.50 Antl-rook-reportage
12.05 Report
12.50 Persoverzicht
13.Journaal
16.15 Journaal
16.20 Humoracademie
17.05 De augurkenkoning, 1
DUITSLAND'lil
16.30 Mozaïek
17.Journaal
17.10 Beelden van deze a
17.40 Draaischijf
HILVERSUM I
18 00 (S) daar waar de molens staan.
P.P. 18.19 C.P.N.OE: 18.30 Nws 18.41
(S) De grote opdracht. 18.55 (S) Metter
daad. 19.00 (S) Ronduit: Muzikaal infor
matief jongerenprogramma. 19.40 (S)
De Bijbel open. 20.00 (S) Reportage
•Jeugdappel Zwolle. NOS 21.30 (S) Inter
nationaal Koorfestival 1977. 21.40 Voor
blinden en slechtzienden. 21.55 (S)
Tambu: informatie en verzoekplaten
voor Antillianen. 22.25 BOND ZONDER
NAAM NOS 22.30 Nws. NCRV 22.40 (S)
Nocturne: moderne kamermuz. VOO:
22,55 (S) Informatieshow en actualitei
ten. 23.55 Nws.
18.00 Nws. 18.11 Hier en nu. 18.40 (S)
5 (S) Literama. f
(S) Poerama. 22.24 (S) Het witte brl
kleed. 23.00 (S) Met het oog op moI
met om 23.05 Actualiteitei\oveó|
NOS 18.03 De vakaturebank. 18. ICS
NOS-maal. AVRO 19.02 (S)Het Stug
Tijdperk. 20.02 Radiojournaal. 22Aj
Super-clean Dreammachine. 21.0L.,
AVRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) AVRO-klok.
(7.30 Nws. 7.41 Radiojourn.) 8.30 Nws.
8.36 Gym voor de huisvrouw. 8.45 De
Groenteman. 8.50 Morgenwijding. 9.00
(S) Gevarieerd: klass. pianomuz. NOS:
9.30 Spiegel van België. AVRO: 10.00
Radio Lawaaipapegaai. .10.10 Arbeidsvi
taminen. (10.30 Nws. 10.33 Radiojourn.)
1130 (S) Rondom twaalf - een uur
allerlei voor iedereen. 12.26 Meded.
voor land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.41 Radio joum. 12.55 Knipperlicht,
verkeersmagazine. 13.25 Beursplein 5.
13.30 'n Middagje AVRO. (15.30 Nws.
15.33 Radiojourn.) 17.00 Voor ons ge
maakt (door ons gekraakt.) OVERH.
VOORL.: 17.20 Nws. uit de Nederl. Antil
len. AVRO: 17.30 Nws.
KRO: 7.00 Nws! 7.11 Óchtendgym. 7.20
Het levende woord. 7.25 Badinerle. 7.54
Overweging. 8.00 Nws. 8.11 Echo. 8.30
Aubade. 9.00 De letter M (1). 9.30
Scheepspraat. 9.35 Waterstanden. 9.40
De letter M (2). 10.30 Ik sta hier niet
voor de banken te praten. 11.30 Ouder
worden we allemaal, bejaardenpr
12.00 Vijf tellen na nulichte mul.
12.49 OVERH.VOORL.: Uitz. voortel
-landbouw. 13.00 Nws. 13.11 Echofc,
gazine. 13.40 Vreemdeling in r
ders Huis, gesprek. 14.00 Schoofra
15.00 In de wachtkamer. 16.00 ft
16.03 Spreekuur. NOS: 17.00 Hetja
mijn tijd wel duren, inform, progr. lik
(S) Eurolight. 17.40 Inform, uit de r<
17.55 Meded.
HILVERSUM III
VARA:. (Van 7.00-8.00 Aktual. via f
gen van de dag.) 7.02 (S) VARA's p
drie: Bustocht door Limburg.
TROS: 7.00 Nws. 7.02
klassieke kamer- en orkestmuziek.
Nws. 9.02 Aktua-klankbeeld. 9.:
Van heinde en verre. 10.00 (S)
tien tot twaalf. 12.00 (S) Intermi
semi-klassieke muziek. 15
meest verkochte Klassieke Tien.
(S) Koren en korpsen 14.00 Nws.
(S) Om het boek. 14.30 (S) Guitarit<
15.00 (S) Belcantorium.
(S)L
Opvallend uitvoerig ging Den
Uyl zaterdag in „Hier en Nu" in
op de jongste terreuracties in
ons land, die volgens de presen
tator van dit programma wel
eens per ongeluk naar hier kon
den zijn overgehaald. Een ver
onderstelling die natuurlijk niet
kon worden bevestigd. De de
missionaire premier wilde twee
zaken duidelijk stellen: Neder
land mag niet wijken voor ter
reur, de sfeer van liberaliteit
mag er niet door geschaad wor
den. De moeilijkheid met dit
soort onvoorziene situaties waar
de democratie geen pasklare
antwoorden op heeft is, dat niet
altijd duidelijk is hoe men het
een kan doen en tegelijk het
ander voorkomen.
Voor den Uyl had Drs. Schmidt,
deskundige in de tereurbegelei-
ding, je zou kunnen zeggen, ge
zegend het land dat er dit soort
deskundigheid niet op na hoeft
te houden, al opgemerkt, dat de
gewone agent niet bepaald voor
bereid is op dit soort calamitei
ten. „Wat mij uit zijn betoog, dat
niet overmatig helder klonk, bij
bleef, is, dat er een speciale
opleiding voor moet komen. Een
terreurbrigade of ook voor de
gewone agent? En als die laatste
er onverwacht toch mee gecon
fronteerd wordt, een niet duide
lijk betoog waaruit bleek hoe
jong dit probleem in feite nog
is, ofschoon we toch al diverse
malen met het terreurbijltje als
bewakers van de democratie
hebben gehakt Dat Drs. Sch
midt en passant wees op de
actie waarmee de Eindhovense
politievrouwen de aandacht wil
len vestigen op de riskante as
pecten van de bestrijding, ook
als gevolg van de onbevredigen
de opleiding voor dit soort toe
standen, duiden er al op dat hij
in deze materie op twee gedach
ten hinkt. Den Uyl die desge
vraagd zei nul komma nul sym
pathie te hebben voor de Baa-
der-Meinhof-beweging ging
eveneens uitvoerig in op de die
pere oorzaken van de terreur.
Hij zag die in de toenemende
ontwrichting van de samenle
ving. In het vlak der beveiliging
moeten wij alles doen om te
zorgen dat de terreur hier geen
kans krijgt, aldus den Uyl. Hij
noemde het een uitdaging aan
de democratische samenlevinj
In 1772, zo bleek uit het twi
deel van de door de NOS uitj
zonden serie, de strijd tegen i
slavernij, was men nog pas t
aan de vraag of een persoon eQ
andere persoon kan bezitten, i
ware hij zijn eigendom. Vo
het eerst gloorde toen iets vy
humaniteit inzake dit vraagsti
maar het was nog maar een he
zwak schijnsel. E)
Het tweede en laatste deel vi it<
de Engelse documentaire ov aa
Mussolini gaf weer veel onb es
kend materiaal over de op- 11
neergang van de „Duce", et al
ongeflatteerd portret, waar o>
van de grootheid die Mussolii iti
zichzelf aanmat, niet veel ove
bleef. Het accent lag, dunkt mi ai
zoals trouwens ook in het eers t
deel, iets te veel op de komisch
kanten van de dictator. Hij is I ei
veel tot een schertsfiguur g e
maakt. Daar zal de Nederlands^
bewerker wel de hand in hebSO
ben gehad. Ook de begeleidend liet
tekst leek in het bijzonder 'o rat
kleinering te zijn afgestemd. P< Ie
slot van rekening had de Dut foi
een heel volk in zijn ban, al ko coi
hij bij dat volk, volgens Hitlewe
maar op één ding staat makeiirijl
namelijk op zijn onbetrou^Mi
baarheid als militaire bondgevei
noot.
HAN JONKER lei
