Zesling,
zegen of miskleun
„Kip met
gouden eieren
is geslacht"
WAAR IS HET EIND?
MOGEN DE RECLAMEGODEN
DE KINDEREN, DE OUDERS
EN ONS SPAREN....
TEGELIJK ETEN,
TEGELIJK KRIJSEN,
TEGELIJK SLAPEN
De moeder van een spectaculaire meerling kampt
eerder met opvoedkundige dan met financiële pro
blemen. want ga er bijvoorbeeld maar eens aan
staan een heelstel van die wurmen tegelijk te
voeden.
Priscilla, Mirella, Patricia, Ramona, Ivo en
Dennis liggen met wat gelige gezichtjes de
geelzucht is wat erger geworden gisteren - in
hun uiterst cleane bedjes op de afdeling pre-
ma turen van het Leids Academisch ziekenhuis.
Zorgzame zusters waken daar over de Heems-
kerkse zesling. Hartslag en ademhaling van de
zes baby'tjes worden in koortsachtig tempo
gemeten en geregistreerd. En over hen allen
waakt Cor Coster, die nooit had kunnen dro
men, dat hij nog eens een zesling van de wieg
tot het graf onder contract zou krijgen.
Nog weken en weken gaat het duren voor
Priscilla en haar zusjes en broertjes thuis in,
misschien met roze,en blauwe strikken versier
de wiegjes zullen liggen, wie weet, aangeboden'
door fabrikant Eigenheimer, die via de vereni
ging Nederlands fabrikaat, in contact gebracht
met de „peetvader", dan verder zijn reclame
campagne van Rotan-meubeltjes, uiteraard te
gen een tonnetje of zo, afstemt op de zesling.
Of de fabrikant van zacht-zachter-dan zachter-
babyzeep, mild voor baby's huidje. Of ga
zo maar door. De ouderen onder ons herinne
ren zich nog de Palmolive reclames met de
Dionne-vijfling. Bij aankoop van x-aantal stuk
jes toiletzeep, een vijfling - van karton - cadeau,
om uit te knippen, compleet met kleertjes - van
karton. De reclamegoden mogen ons daarvoor
sparen.
En mogen zij ook sparen het echtpaar Nijssen,
aan wie overigens onze hartelijke gelukwensen.
Temeer omdat hun zesling in feite een grote
medische miskleun is. Althans zo noemt dr. R.
E. Lappöhn uit Groningen het Hij zegt: „Alle
respect voor wat mijn collega's in Leiden op
verloskundig gebied hebben gepresteerd, even
tjes een zesling halen is geen kleinigheid. Maar
het had geen zesling hoeven te zijn, als er van
tevoren een goede controle had plaatsgevon
den".
Dat vereist wel enige uitleg. De geboorte van
een „meerling" is, voor zover het tweelingen
betreft, niet zo bar zeldzadm. Bij een op de
tachtig geboorten komt dat voor. Maar zeslin-
gen zijn uiterst zeldzaam. Slechts één op de drie
miljard geboorten is een zesling.
Nu spreken we alleen over geboorten bij een
normale, natuurlijke gang van zaken. Eens per
maand komt bij de vrouw één eitje vrij uit de
eierstokken. Het is een zeldzaamheid als er
twee of meer eieren vrijkomen en bevrucht
worden.
Anders wordt het echter als de eierstokken van
de vrouw gestimuleerd worden om eitjes vrij
te laten door een behandeling met hormonen.
Normalerwijze levert een hersenaanhangsel-
klier, de hypufyse, genoeg van een bepaald
hormoon om één eitje per maand vrij te maken.
Dat vrijkomen heet dan ovulatie.
Werkt de hypofyse nauwelijks of niet, dan
wordt dat bepaald hormoon te weinig of niet
geproduceerd, en komt er dus ook geen eitje
vrij. Gevolg: de vrouw kan geen kind krijgen.
De medische wetenschap heeft daar wat op
gevonden. Werkt de hypofyse te weinig, geef
zo'n vrouw dan Clomitheen. Werkt de hypofyse
in het geheel niet meer, dan is een behandeling
mogelijk met Gonadotrofine, dat wordt gewon
nen uit de urine van zwangere vrouwen. De
acties „moeders voor moeders" is daarvoor
destijds opgezet.
Bij totale onvruchtbaarheid Gonadotrofine toe
dienen dus. Maar daarmee halen we dan me-,
teen de moeilijkheden in huis. Het toedienen
van dit middel leidt practisch in alle gevallen
tot een meerling omdat er meer eitjes worden
vrijgelaten. De juiste dosering van het middel
is een zeer moeilijke zaak.
En daarmee komen we dan weer bij dr. Lap
pöhn terug. Hij zegt: „Door het gebruik van
isotopen is zeer nauwkeurig na te gaan hoeveel
hormonen er in het lichaam zelf worden aange
maakt Als er meer eitjes tot ontwikkeling
komen wordt er naar verhouding ook meer
hormoon geproduceerd. Een tweeling is wat
moeilijk te bepalen, maar een drieling en alles
daarboven is heel goed vast te stellen. Worden
er te veel hormonen geproduceerd dan zetten
we de behandeling van de vrouw stop.
In Leiden is die controle niet gebeurd. Ze
kunnen het daar echter wel, maar uit gesprek
ken met "mijn collega's daar is gebleken, dat
men het niet nodig vindt om deze wijze van
controle, die in Groningen zo'n succes heeft,
toe te passen. En dat noem ik een medische
miskleun".
Medische miskleun of niet, moeder Corrie Nijs
sen—Joosse (bijna 29 heeft graag kinderen
gewild. Voor haar zijn kinderen een zege. Begin
1973 getrouwd, wachtte zij al jaren op die
bekroning van haar huwelijk. En nu dan ineens
zes. De nieuwe woning in Heemskerk zal er
heel gauw moeten komen, want de huidige flat
met drie slaapkamertjes is voor een gezin van
acht wat erg weinig.
Blijft ook voor moeder Nijssen de vraag hoé
zes kinderen van dezelfde leeftijd goed groot
te brengen. Dan praten we er nog niet eens
over hoe dat financieel te rooien is. Met Cor
Coster als „manager" behoeft dat niet zo'n
probleem te zijn. Een ieder mag ervan over
tuigd zijn, dat elk lid van de zesling al in zijn
eerste levensjaar zoveel op zijn spaarbankboek
je heeft staan, dat zijn oudedag gewaarborgd
is. Nee, opvoedkundig gezien, ligt er een veel
groter probleem. Ga er maar eens aan staan:
zes paar babybilletjes tegelijk in de olie en d$
talkpoeder te zetten en te verpakken in luiers
met/zonder piasgootjes. Doorhalen wat niet ver
langd wordt. Ga er maar eens aanstaan om zes
blèrende kindermondjes tegelijk met een lepel
pap vol te stoppen. Ga er maar eens aan staan
om met zes van die wurmen tegelijk te gaan
wandelen.
Het lijken kleine probleempjes, maar het zijn
in feite pas de beginproblemen van een gezin
netje, dat toch zo graag een kindje wilde. Over
de grote problemen zouden de ouders van de
's-Gravenzandse vijfling Den Outer een boekje
kunnen opendoen. Die groeien overigens in alle
rust op, zonder reclametoestanden er om heen.
Hun ouders waken er in alles voor dat hun
kinderen niet het idee krijgen iets bijzonders
te zijn. En dat hebben ze zo goed gedaan, dat
het bestaan van de vijfling, Marloes, Tessa,
Martijn, Ernst en Rik, nu al weer twintig
maanden oud, door heel Nederland vergeten
was. Vader en moeder Den Outer zijn er
allerminst rouwig om.
Zo'n geboorte van een vijfling, twintig maan
den geleden, en nu weer van een zesling, zet
je toch wel even aan het denken. Want waar
is het eind? Als dr. Lappöhns controlemethode
niet alleen in het Leidse, maar in nog veel meer
ziekenhuizen niet wordt gebruikt, omdat men
het niet nodig vindt, waar ligt dan de grens
van het menselijk kunnen? Bij achtlingen, tien-
lingen, twaalflingen? In feite wordt het aantal
gezonde kinderen zeer beperkt doordat de pla
centa, de moederkoek, bij een te grote belasting
haar taak niet meer aankan. Bij meerlingen
moet, voor elk kind meer dan één, van de
zwangerschapstijd van veertig weken drie we
ken worden afgetrokken. Een tienling zou dus
maar zo'n dertien weken zonder schade voor
de vruchten kunnen worden gedragen. En dat
is biologisch waanzin.
Maar, kan men zeggen, de wetenschap staat
tenslotte voor niets. Nog even, en de vrouw kan
precies bepalen wat ze wil, alsof het om een
bestelling bij de banketbakker gaat: acht jonge
tjes, blond, blauwe ogen, arische neus. Waar
mee dan het oude schrikbeeld weer is opgeroe
pen, het 1984 van Orwell, de macht uit de
reageerbuis.
Dan gaan we nog maar voorbij aan heel andere
aspecten van de kunstmatige ontwikkeling van
meerlingen. Onderzoekingen uit bepaald onver
dachte bron hebben langzamerhand genoeg
zaam aangetoond dat onze wereldbevolking,
mits op dezelfde wijze toenemend, te groot
wordt om nog goed gevoed te kunnen worden.
Velen zien hier een argument in om voorbe
hoedsmiddelen te propageren. Hoe men hier
ook tegenover staat, duidelijk is dat ongecon
troleerde ontwikkeling van meerlingen flagrant
in strijd is met de bezorgdheid voor een
groeiende wereldbevolking.
Priscilla, Mirella, Patricia, Ramona, Ivo en
Dennis liggen met wat gelige gezichtjes in hun
bedjes. U kimt ze niet zien, want de televisie
heeft nog geen ton betaald aan Cor Coster voor
het exclusief vertoningsrecht De zusters wa
ken. De apparatuur waakt. De zesling weet nog
van niets. Ze zijn een zegen en een miskleun.
Het is wel gezellig met zijn zessen: tegelijk
krijsen, tegelijk eten, tegelijk slapen.
Gerard Croné
LEIDEN/AMSTERDAM De
spreekwoordelijke „kip met
de gouden eieren" is geslacht.
De rechten tot publicatie over
de afgelopen zondag geboren
zesling Nijssen zijn verkocht
Daarmee is de jacht op de
exclusiviteit beëindigd en de
rust op de redactionele fron
ten weergekeerd. De Tele
graaf is traditiegetrouw win
naar geworden. De rijkgevul-
de schatkist van dit Amster
damse ochtendblad bleek ook
dit keer voldoende gevuld te
zijn om andere vaderlandse
bladen te overbieden. Het be
drag dat wordt betaald voor
de rechten tot publicatie in
Nederland ligt iets boven de
vijftigduizend gulden. Het
contract werd pas donderdag
middag gesloten.
De jacht op het publiceren van
nieuws over de Heemskerkse
zesling heeft de afgelopen da
gen de gemoederen danig be
ziggehouden. In chronologi
sche volgorde sommen we hier
een serie gebeurtenissen op,
die een kijkje bieden achter de
soms wat onfris aandoende
jacht. Geld is in de loop der
jaren een machtig middel ge
worden om als krant commer
cieel de toon aan te kunnen
geven. Geld is soms belangrij
ker dan goede en adequate
nieuws jaging, dat is wel geble
ken. Mevrouw Corrie Nijssen
wordt begin augustus opgeno
men in het Leidse Academisch
Ziekenhuis. In de wandelgan
gen wordt gefluisterd, dat „het
wel een vijfling zal worden".
Het gerucht lekt uit en de
Leidse Courant belt de afde
ling voorlichting van het zie
kenhuis om nadere informatie.
Die informatie wordt dan wel
niet gegeven, maar wel wordt
gezegd dat „er een kern van
waarheid inzit" en beloofd
wordt dat „de krant tijdig zal
worden ingelicht als het zover
zal zijn". De afdeling voorlich
ting komt die belofte niet na.
Zondagmorgen 18 september
om kwart over tien vindt de
geboorte plaats. De dag ervoor
hadden de artsen al geconsta
teerd, dat er een zesling te
verwachten viel. De audio-vi-
suele dienst van het Leidse AZ
legt de operatieve ingreep vast
op televisiebeelden. Het NOS-
joumaal hoort van de geboor
te en weet in de middaguren
beslag te leggen op een deel
van het AZ-filmpje. De dienst
voorlichting van het AZ ver
leent daarbij zijn medewerk
ing. Inmiddels zijn bij de me
dische en sociale/maatschap
pelijke begeleidende staf van
het ziekenhuis vragen gerezen.
„Wat nu?", moet men zich heb
ben afgevraagd. Niemand
weet het antwoord, totdat
voorlichter Eelco Groenevelt
met een idee komt. „Cor Cos-
ter, dat is de man", roept hij
uit. Later, maandagmiddag,
zal de neo-natholoog dr. J. H.
Ruys tijdens een persconferen
tie verklaren dat er zondag
morgen al overleg was ge
weest met de gelukkige vader
Nijssen. Hij stemde er mee in,
dat voor de begeleiding op pu
blicitair en financieel vlak een
deskundige zal worden aange
trokken. Het heeft er alle
schijn van, dat de heer Nijssen
pas veel later van het aantrek
ken van Cor Coster op de
hoogte is gebracht
Zondagmiddag werd de heer
Coster, directeur van het voet
ballers-bemiddelingsbureau
Inter Football uit Amsterdam
en vooral bekend als schoon
vader en zakelijk begeleider
van Johan Cruijff, benaderd
door het Academisch Zieken
huis. Hij vroeg wat bedenktijd
en aanvaardde de opdracht.
Tegenover verslaggevers zegt
hij: „Het gezin komt in grote
financiële problemen door de
geboorte van zo'n groot aantal
kinderen. Denk bijvoorbeeld
eens aan de noodzakelijke ver
huizing, de kosten van baby-
uitzet, scholing en kleding in
de toekomst. Die mensen heb
ben hulp nodig. Ik wil ze daar
bij wel adviseren en hun de
overlast van organisatie en het
maken van afspraken bespa
ren". Later, tijdens de maan
dagmiddag gehouden perscon
ferentie verklaart Coster: „De
publicatie is voor de hoogste
bieder".
Inmiddels is Coster van vele
kanten afgeschilderd als de
onfrisse geldjager. Tijdens een
maandagavond uitgezonden
televisie-uitzending van VA-
RA's Koos Posthuma wordt er
door sommigen op deze wijze
over hem gesproken. Deze be
schuldigingen steken Cor Cos-
ter. Hij zegt dinsdagmorgen:
„Ik word aangezocht om die
mensen te helpen. Is het dan
„onfris" als ik daar op inga?
Ik word misselijk van deze
beschuldigingen, hoewel ik op
dit terrein al heel wat gewend
ben".
Het bemiddelingsbureau Inter
Football is inmiddels op volle
toeren gaan werken. Bespro
ken wordt hoe men de publi
catie gaat verkopen. De eerste
stevige bedragen worden
maandagavond en dinsdag
morgen al geboden. Het bu
reau heeft een verdeling ge
maakt in de verschillende me
dia. Door vier categorieën kan
geboden worden: radio, t.v.,
weekbladen en dagbladen.
Combinaties zijn mogelijk. Te
vens kan men nationaal en
internationaal bieden. Om het
recht tot exclusieve publicatie
en doorverkoop aan derden te
verkrijgen, dient meer dan een
miljoen op tafel gebracht te
worden.
Het uitgeversconcern VNU
doet voor publicatie in de
weekbladen van dit concern
een bod, dat ruim boven de
ton ligt, voor nationale publi
catie. De dagbladen Algemeen
Dagblad, Telegraaf melden zi
ch, Enkele regionale bladen
vormen combinaties. De
vraagprijs is honderdduizend
gulden.
Dinsdagmorgen publiceert het
ochtendblad De Telegraaf, ter
wijl de onderhandelingen nog
gaande zijn, een foto vv"» het
echtpaar Nijssen. De foto is in
het geniep gemaakt met een
minieme camera, een zoge
naamde knoopsgatfoto. Na de
publicatie van deze plaat da
len de prijzen. Inmiddels is
gebleken dat de heer Siem
Nijssen een doorslaggevende
stem in het gehele gebeuren
wil hebben. Hij wil meebeslis
sen. Mede hierdoor verlopen
de onderhandelingen stroef en
kan nog geen akkoord worden
gesloten. Vooral tegen de Tele
graaf bestaat weerstand na de
publicatie op dinsdagmorgen.
De aangifte van de zesling op
het Leidse stadhuis nadert
Woensdagmorgen vind deze
aangifte plaats. De afdeling
voorlichting van het stadhuis
haalt zich hierbij de woede
van zowel Inter Football als de
media op de hals. De afdeling
voorlichting heeft de twee lo
kale bladen, Leidse Courant
en Leidsch Dagblad, foto's van
de gebeurtenis toegezegd. Dit
tegen de wil van Inter Football
in. De media zijn boos, omdat
zij niet in de gelegenheid wor
den gesteld hun werk te ver
richten en de twee lokale bla
den zijn bevoordeeld. Met na
me het Algemeen Dagblad
ontsteekt in woede. Kennelijk
verwacht dit Rotterdamse
blad al, dat het zijn grootste
concurrent De Telegraaf niet
zal kunnen overbieden.
Na de publicatie van de foto's
van de aangifte in het Leidse
stadhuis zakt de prijs van ex
clusieve publicatie verder. Nog
drie bieders zijn in de markt:
Algemeen Dagblad, die ver
geefs een combinatie trachtte
te verkrijgen met anderen om
het bod wat hoger te kunnen
opschroeven, de Telegraaf en
de Gemeenschappelijke Pers
dienst, een combinatie van re
gionale bladen. De prijs voor
dagbladen is inmiddels gezakt
tot rond de halve ton. Donder
dagmiddag wordt de knoop
doorgehakt. De Telegraaf is de
hoogste bieder en verkrijgt het
recht tot exclusieve publicatie;
het weekblad Privé, ook beho
rende tot dit Amsterdamse
concern, wordt van de over
eenkomst uitgesloten. Het
VNU-concem heeft de rechten
voor de weekbladen verkre
gen, maar over de te betalen
prijs wordt nog onderhandeld.
Overeenstemming met buiten
landse, vooral Duitsebladen is
nog niet bereikt. Een aanbod
van de Rabo-bank om voor
alle kinderen een bankreke
ning te geven is aanvaard.
WIM BUIJTEWEG
