l^erkloosheidsbestriiding
iikt niet zonder offers
OVERLEG MET ALLE SOCIALE
TtOEPERINGEN NOODZAKELIJK
ederlanders en Molukkers zullen samen
oeten streven naar betere verstandhouding
Misdaad in 1976
sterk toegenomen
GLASTUINBOUW EN
BOLLENTEELT GUNSTIG
5* U
iljoenennota 1978
DRUGHANDEL, FIETSENDIEFSTAL,
ZAKKENROLLERIJ EN VERNIELINGEN
Rijbewijzen met korte geldigheidsduur
het Rijk 5000
rbeidsplaatsen
it Randstad
Koopkracht half
procent minder
In onderwijs
meer werklozen
Moeder
mavo
doet het
goed
Student blijft
dure burger
Rijksinkoopbureau
naar Zwolle
LEIDSE COURANT
ten
tend f/ KJ
DE WERKLOOSHEID IN NEDERL.
an onze parlementaire redactie)
HAAG Bij het streven naar
■Rige en volwaardige werkgelegen-
moet volgens minister Boersma van
le Zaken de bestrijding van de
loosheid de grootste voorrang krij-
a Dit blijft het centrale probleem,
(op korte als op middellange ter-
i omdat volgens de minister de ont
ging van de werkloosheid nog wel
ongunstiger zou kunnen uitpakken
het Centraal Planbureau in zijn
leningen voorziet Elk pakket van
regelen, met hoeveel zorg ook sa-
A esteld, zal, zo zegt de minister in
legroting, van verschillende groepe-
n in onze samenleving offers ver-
Daarom pleit drs. Boersma met
it voor een goed overleg met alle
Ie groeperingen. Want alleen dan is
snccesvolle geïntegreerde aanpak
lijk.
I de bestrijding van de werkloosheid
t minister Boersma inkomensverde-
linspraak en medezeggenschap, de
(kkeling van de sociale voorzienin-
maatregelen op het terrein van de
dsomstandigheden als zaken, die
bijzondere aandacht eisen in het sociaal-
economische beleid, dat overigens door
het nieuwe kabinet moet worden ontwor
pen.
Boersma noemt de loon- en prijsontwik
keling in 1977 gunstig vergeleken met de
ontwikkeling in de laatste paar jaar. „We
moeten teruggaan tot 1963 om een in
procenten lagere loonsomstijging te vin
den. Niettemin is de loonontwikkeling
nog altijd op een te hoog niveau".
Over de werkgelegenheidsontwikkeling
zegt hij, dat de toekomstverwachtingen
nog somberder kunnen zijn dan nu wordt
voorspeld. Immers, de koers van de gul
den kan nog verder oplopen (wat de
concurrentiepositie verslechtert), de toe
neming van het aantal werkende vrou
wen kan nog onderschat zijn, er zijn
grenzen aan de animo om langer aan het
onderwijs deel te nemen en het is boven
dien niet uitgesloten, dat de technische
vooruitgang nu is gekomen in een fase
van versnelde besparing op arbeid. Dit
maakt de werkloosheidsbestrijding tot
het centrale probleem.
Wat ertegen te doen? Boersma noemt
stimulering van de vraag, lastenverlich
ting voor het bedrijfsleven en maatrege
len, die het aanbod beperken en het
beschikbare werk beter verdelen. Bij de
verdeling van de werkgelegenheid gaat
het enerzijds om betere kansen voor hen,
die geen werk hebben en graag willen
werken en aan de andere kant om een
aansluiting bij de behoefte van velen, die
werk hebben en graag - ook bij evenredi
ge inkomensverlaging - minder willen
werken. Bij herverdeling van werk kan
worden gedacht aan verkorting van de
gemiddelde arbeidstijd (kortere werk-
week of werkdag; meer vrije dagen,
meer deeltijdarbeid) en aan verkorting
van de actieve periode (eerder met pen
sioen, verlenging leerplicht, educatief
verlof). Het vraagstuk van de arbeidskos
ten beperkt de bewegingsvrijheid op dit
terrein.
Boersma is zelf nogal tevreden over het
gevoerde inkomensbeleid: de laagste in
komenstrekkers (minimumloners en
AOW-ers) hebben de meeste vooruitgang
geboekt in zijn regeerperiode en de hoge
re inkomens zagen hun positie nauwe
lijks verbeteren. En al erkent hij, dat de
regering onvoldoende greep heeft op de
inkomensontwikkeling van zelfstandigen
en beoefenaren van vrije beroepen, toch
meent hij dat in deze categorieën een
wezenlijke invloed is uitgegaan van het
strak in de hand houden van de prijzen
en tarieven.
De minister waarschuwt, dat aan tempo
en mate van een verkleining van inko
mensverschillen wel grenzen zijn verbon
den. Hij wijst op het gevaar, dat bepaalde
groepen eigen belangen sterker gaan be
nadrukken, alsmede op het risico van
afwenteling van de lasten van sociale
premies en belastingen via het eisen van
netto-loon. Ook is het mogelijk, dat
„zwart" loon wordt bedongen.
DEN HAAG „Onze samenleving, ook de overgrote meerder
heid van de Molukkers, is diep geschokt door de gebeurtenissen
eerder dit jaar. Ondanks het leed dat in de getroffen gezinnen
is teweeggebracht en het geschokte vertrouwen in de relaties
tussen Molukkers en Nederlanders, zullen we gezamenlijk weer
naar een betere verstandhouding moeten streven. Het beleid ten
aanzien van de Molukse ingezetenen blijft er dan ook op gericht
voorwaarden te scheppen die betrokkenen in staat stellen een
gelijkwaardige plaats in onze samenleving in te nemen.
Dit schrijft minister Van Doorn (CRM) in de memorie van
toelichting op de begroting van zijn departement.
Hij wijst op het belang van het Inspraakorgaan Welzijn Moluk
kers dat over een eigen bureau zal gaan beschikken. Een schar
nierfunctie vervullen de plaatselijke Molukse welzijns-stichtingen
(nu ongeveer 35).
Ook een verdere normalisering van de verhouding tussen over
heid en de Molukse kerkgenootschappen is van groot belang. In
overleg met de Molukse gebruikers van de rijkskerkgebouwen
is een overneming van de eigendom van deze gebouwen gepland.
Thans gebruiken deze kerkgenootschappen de gebouwen om niet,
het eigenaarsonderhoud komt ten laste van de Nederlandse staat.
Een overneming van deze gebouwen zal gepaard moeten gaan
met een afkoopsom om deze kerkgenootschappen in staat te
stellen de zo verkregen gebouwen op een behoorlijke wijze te
onderhouden; zij zal zich over enige jaren uitstrekken.
De ontruiming van de laatste twee woonoorden - Lunetten en
Vaassen - brengt grote problemen met zich mee. Steeds duidelij
ker wordt het dat in deze woonoorden een groep bewoners - onder
wie veel jongeren - in de woonoordsituatie wil blijven verkeren.
De minister meent dat het instandhouden van een barakkenkamp
in een geïsoleerde situatie onwenselijk moet worden geacht. Grote
aandacht wordt daarom geschonken aan het beschikbaar krijgen
van passende huisvesting buiten de woonoorden. In Vaassen is
de bouw van nieuwe woningen ten behoeve van de resterende
Molukse gezinnen in het woonoord - als gevolg van de vertraging
door de gebeurtenissen in oktober 1976 - zojuist op gang gekomen.
In het afgelopen jaar hebben enige gezinnen gebruik gemaakt
van de mogelijkheid naar Indonesië terug te keren. Ook dit jaar
zal dit gebeuren. Bovendien zijn er groepsreizen van Molukkers
uit Nederland resp. Indonesië om zich in eikaars samenleving
te oriënteren.
DEN HAAG Het aantal
gepleegde misdrijven in
ons land is in 1976 met
ruim 14 procent toegeno
men. In 1975 bedroeg het
aantal geregistreerde mis
drijven nog 519.490, maar
vorig jaar waren het er
71.822 meer. Dit betekent,
dat de criminaliteit, die
tussen 1971 en 1975 gestaag
was afgenomen, eind vorig
jaar weer op het oude ni
veau van 1971 terepht
kwam. Dit blijkt uit het
jaarverslag over 1976 van
de procureurs-generaal bij
de vijf gerechtshoven in
ons land. Het jaarverslag
is tegelijk met de justitie
begroting aan de Eerste en
Tweede Kamer aangebo
den.
Het overgrote deel van de
vorig jaar geregistreerde
misdrijven (namelijk 88.5
procent) had betrekking op
delicten uit het Wetboek
van Strafrecht Van de ver
schillende categorieën mis
drijven uit de sfeer van het
strafrecht gaf vooral de
zakkenrollerij een forse
stijging te zien (41 procent),
terwijl ook de toename van
de misdrijven tegen het le
ven (23 procent), winkel
diefstallen (22 procent) en
vernielingen (21 procent)
opvallend was.
De procureurs-generaal te
kenen voorts aan, dat bin
nen de categorie „eenvoudi
ge diefstallen" met name
de diefstal van fietsen flink
is toegenomen. In 1976 wer
den maar liefst bijna 21.000
meer fietsendiefstallen ge
registreerd dan in 1975.
Daarentegen is het aantal
bromfietsdiefstallen ge
daald. De procureurs-gene
raal schrijven dit toe aan
het feit dat in 1975 het dra
gen van een bromfietshelm
verplicht werd, waardoor
het stelen van een brom
fiets minder aantrekkelijk
is geworden. Een brom-
fietsdief zou dan immers
op z'n minst een helm bij
zich moeten hebben.
Tien procent van het aantal
vorig jaar gepleegde mis
drijven had betrekkingen
op het verkeer. Het aantal
geregistreerde gevallen van
rijden onder invloed nam
met circa 5000 toe (dit is
vooral een gevolg van
strengere controles), maar
het meest opmerkelijk was
de stijging van het aantal
gevallen van „doorrijden
na ongeval". Dit gebeurde
in 1976 bijna 3000 maal
meer dan in 1975.
Wat de overtredingen van
de Opiumwet betreft (han
del in en bezit van grote
hoeveelheden verdovende
middelen) merken de pro
cureurs-generaal op, dat de
stijging in 1976 (1100 meer
dan in 1975) vooral in
Noord- en Zuid-Holland
waarneembaar was. Zestig
procent van de verdachten
die op grond van de
Opiumwet werden aange
houden bleek niet in Neder
land geboren te zijn.
DEN HAAG Vanaf begin volgend jaar
zullen niet meer alle rijbewijzen die
worden afgegeven een geldigheidsduur
van vijf jaar hebben. Op 1 januari wordt
er namelijk een nieuwe regeling van
kracht, waardoor het mogelijk wordt,
dat het Centraal Bureau Rijvaardig
heidsbewijzen (CBR) aan bepaalde auto
mobilisten een verlengd, dan wel nieuw
rijbewijs afgeeft dat minder dan vijf
jaar geldig is. Dat kan het geval zijn als
van bepaalde automobilisten op medi
sche gTonden verwacht kan worden, dat
zij niet vijf jaar lang veilig zullen kun
nen rijden. Dit heeft minister Westerterp
(verkeer en waterstaat) meegedeeld in
zijn toelichting op de verkeersbegroting
voor volgend jaar.
Eveneens zal volgend jaar er op worden
toegezien dat er meer uniformiteit wordt
gebracht in de rij-examens en de daarbij
gehanteerde beoordelingsnormen. Het
blijkt namelijk in bepaalde gedeelten
van het land gemakkelijker te zijn om
voor een rij-examen te slagen dan elders.
Minister Westerterp kondigt tevens aan,
dat waarschijnlijk volgend jaar al alle
Nederlandse gemeenten gebruik zullen
kunnen maken van de gegevens uit de
centrale verkeersongevallen-registratie
(VOR), zoals die enige tijd geleden in het
VOR-kantoor in Heerlen is gestart
ISBEGR0TINGTELT MILJARDEN GULDENS
DIT IS EEN MILJARD...
JUS VOORB'JNA
000 KILO F'JNGOUD
'TE KOPEN.
FIN ELKE WONING- -OF ER ISca.2* OE
•VENBUS VAN NEDER. JAARL'JKSE AANKOPEN
NO IS ca.226 GULDEN AAN BROMMERS EN
WERPEN FIETSEN IN ONS LAND
MEE TE BETALEN
EEN MENSHEEFTca.
7 6 JAAR NODIG OM
ALLE GETALLEN TOT 1
MILJARD OP TE SCHR'J-
EN HAAG In de begroting van het
füsterie van volkshuisvesting en ruim-
ijke ordening wordt opgemerkt dat de
lering ervan uitgaat dat 4500 tot 5000
beidsplaatsen bij de rijksoverheid in de
■node 1980-1985 naar buiten de rand-
gelegen regio's zullen worden ver-
fctst De voorkeur zal worden gegeven,
1 vestiging van nieuwe rijksinstanties
1 met het rijk gelieerde instellingen
uilen de randstad.
DEN HAAG In de macro-economische
verkenning 1978 geeft het Centraal Plan
bureau de volgende ramingen in procen
ten voor het komende jaar
stijging loonsom per werknemer 7.5
groei particuliere consumptie 1.5
toeneming bruto investeringen bedrij
ven 3.
stijging ujtvoer 7.5
groei invoer 4.5
produktiegroei bedrijven 3.
stijging prijspeil 6.
hoger prijspeil goederenuitvoer 4.5'
stijging reële arbeidskosten 3.
vermindering reëel vrij beschikbaar loon
modale werknemer 0.5
aantal werklozen 240.000
besparingen (in procenten van netto na
tionaal inkomen) 16.
belastingdruk (in procenten van netto
nationaal inkomen) 33.1
sociale premiedruk 20.4
OORZAAK: GEBOORTENDALING
DEN HAAG De geboortendaling be
dreigt de werkgelegenheid in het onder
wijs. Als er geen maatregelen worden
getroffen zullen de komende vier jaar in
het kleuter- en lager onderwijs ongeveer
8.000 arbeidsplaatsen verloren gaan.
Anders gezegd betekent dit, dat er in
deze periode voor bijna de helft van de
afgestudeerden van de pedagogische aka-
demies en de opleidingsscholen voor
kleuterleidsters geen werk meer is. Dit
sombere geluid laat minister Van Keme-
nade van Onderwijs horen in de toelich
ting op zijn begroting voor 1978.
Als gevolg van de geboortendaling zullen
ook scholen en lokalen leegkomen en
kleine scholen in hun voortbestaan wor
den bedreigd. Na 1983 zal de geboorten
daling sterk gaan doorwerken in het
voortgezet en het lager beroepsonderwijs.
De bewindsman acht een tijdige bezin
ning hierop noodzakelijk.
DEN HAAG - De Moe
der-mavo's floreren
goed. Dit schooljaar vol
gen 14.000 veelal gehuw
de vrouwen aan 84 scho
len een Mavo-opleiding.
Vorig jaar bedroegen
deze aantallen 6.000 stu
derenden en 41 scholen.
Er is dit jaar ook sprake
van een Moeder-havo in
de avonduren. Hiervoor
hebben zich 1.000 vrou
wen aangemeld. Volgens
de staatssecretaris kon
met dit onderwijs over
dag nog niet veel erva
ring worden opgedaan.
De deelnemers zijn
meestal rond de 35 jaar.
DEN HAAG De op-
brengstwaarde in de glas
tuinbouw nam in 1976 met
ruim 13.5 procent toe tot
naar schatting 2,73 mil
jard. In de glasgroenteteelt
was de stijging ongeveer
14 procent, terwijl zij in de
bloemisterij (inclusief de
potplantenteelt) 13 procent
bedroeg. Met name bij de
glasgroenten werd de forse
stijging van de opbrengst-
waarde voor een belang
rijk deel veroorzaakt door
de hogere opbrengstprij
zen.
Dit meldt minister Van der
Stee (landbouw en visserij)
in de toelichting op zijn
begroting waarin hij cijfers
van het Landbouw-Econo-
misch Instituut weergeeft
Voor de vollegrondsgroen-
ten waren de bedrijfsresul
taten in 1976 zonder meer
goed. De sterke stijging van
de produktiewaarde met
meer dan 40 procent werd
vooral veroorzaakt door de
gemiddeld hoge opbrengst-
prijzen. Deze waren een ge
volg van een door de
droogteperiode ontstane
schaarste.
Ook voor de bloembollen
sector waren de resultaten
in het algemeen opnieuw
goed. Wel was, mede als
gevolg van de droogte, de
oogst voor bepaalde soor
ten kleiner dan normaal,
maar het gunstige prijsni
veau zorgde voor een be
vredigende compensatie
DEN HAAG Een metaalkundestudent
is een dure klant voor de gemeenschap.
Hij kost de overheid het komende jaar
gemiddeld 156.000 gulden. Ter vergelij-
king: een lagere-schoolleerling kost 2100
gulden. Dit blijkt uit gegevens die dit
jaar voor het eerst zijn toegevoegd aan
de begroting van Onderwijs en Weten
schappen.
De hoogste gemiddelde uitgaven per stu
dent in het hoger beroepsonderwijs wor
den aangetroffen bij het kunstonderwijs
(14.000 gulden). Een leerling aan HAVO
of MAVO kost ongeveer 4.600 gulden, een
leerling aan een pedagogische akademie
7400 gulden, een geneeskundestudent
59.000 gulden, een diergeneeskundestu-
dent 68.000 gulden.
DEN HAAG Volgend jaar wordt be
gonnen met de verplaatsing van het
Rijksinkoopbureau naar Zwolle. Hiertoe
was in het kader van de spreiding van
rijksdiensten reeds eerder besloten.
