Oppositie prijst beleid
Schmidt in ontvoeringzaak
Oswald lid van
een moordploeg
KERK IN SPANJE MOET FINANCIEEL
OP EIGEN BENEN LEREN STAAN
kerk
wereld
Bankrovers I i
in Italië
aangehouden
Polanski ondergaat psychiatrisch onderzoek
EX-AGENTE CIA:
JUSTITIE ONDERZOEKT
GELDZAKEN LANCE
Bakkersstaking in
Engeland voorbij
Carter en Dayan zijn het nog oneens
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1977 PAGINA
(Van onze correspondent)
BONN Twee van de drie
veiligheidsagenten van de ont
voerde werkgeversvoorzitter
Schleyer hebben enkele schoten
afgevuurd alvorens zij zelf door
de terroristen werden gedood.
Geruchten als zouden hun wa
pens zich achterin de koffer
ruimte hebben bevonden, blij
ken op onwaarheid te berusten.
Dit was gisteren een van de
weinige officiële mededelingen
die over de toedracht van de
aanslag in Keulen en over de
ontvoering van Schleyer werden
gedaan. Voor het overige hand
haaft de bondsregering de ijze
ren nieuwsblokkade ten aanzien
van de gijzeling die gisteren de
derde week is ingegaan. Deson
danks sijpelt er voortdurend
nieuwe, onbevestigde informatie
over de zaak-Schleyer in de.
openbaarheid die echter toch re
latief gering van omvang is. Zo
weet het doorgaans goed geïn
formeerde weekblad Der Spie
gel te melden dat bondskanse
lier Schmidt zelfs van de zijde
van de oppositie wordt geprezen
om de manier waarop hij de
crisisstaf leidt en waarop hij
voortdurend tijd weet te win
nen.
Toen bijvoorbeeld bleek dat de
elf gevangen RAF-leden wier
vrijlating is geëist naar vier ver
schillende landen wilden uitwij
ken (Oeganda, Libië, Zuid-Je-
men en Noord-Korea) liet de
regering daarop de ontvoerders
weten dat-in een dergelijke ver
warring voor zo'n rondvlucht
geen enkele Lufthansa-beman-
ning te vinden zou zijn. Volgens
andere berichten zouden drie
gevangenen naar Zweden wil
len. omdat zij zich van het terro-
ristentoneel wensen te verwijde
ren.
Over de verblijfplaats van Sch
leyer en zijn ontvoerders is nog
niets bekend. Het is ook moge
lijk dat de terroristen de bewa
king van Schleyer aan anderen
hebben overgegeven. Volgens
een deskundige van de Duitse
inlichtingendienst moet zelfs
niet worden uitgesloten dat de
terroristen Schleyer niet op een
plaats gevangen houden, maar
dat hij 's nachts in een geluid-
dichte meubeltransportwagen
door Duitsland wordt gevoerd,
die overdag in een onopvallende
nieuwbouwwijk wordt gepar
keerd.
Inmiddels begint de politieke
partijstrijd over de terroristen-
bestrijding en de schuldvraag
zich al duidelijk af te tekenen.
Met name de sociaal-demokra-
ten zijn zeer verbolgen over de
manier waarop leidende perso
nen van CDU en vooral CSU
ondanks de tijdelijke gewapen
de vrede, nu al meer of minder
openlijk de SPD ervan beschul
digen dat aan zijn uiterst linker
zijde de grondslag voor het ter
rorisme is gelegd. In de crisis
staf op de Bondskanselarij
schijnt het daarover al tot een
openlijk conflict tussen de voor
zitters van CDU en SPD, Kohl
en Brandt, te zijn gekomen.
De laatste sprak van „schandali
ge verdachtmakingen". De voor
malige voorzitter van de jong
socialisten, Benneter, is gisteren
definitief uit de SPD gezet. Ben
neter had in tijdschriftinterview
gezegd dat samenwerking met
communisten niet bij voorbaat
moet worden uitgesloten en dat
het lidmaatschap van de SPD
voor de Jusos geen onverander
lijk dogma is.
SLACHTOFFERS CHOLERA
De cholera-epidemie in het Midden-Oosten en elders heeft tot nu toe een groot aantal mensenlevens ge
In Bangladesj is het aantal doden al tot over de 100 gestegen; in het Midden-Oosten is het dodentj
meer dan zeventig. Op de Gilberteilanden in de Stille Oceaan zijn 17 doden gevallen. Op de
choleraslachtoffers in een ziekenhuis in Damascus (Syrië).
MILAAN De politie van Mi
laan heeft vijf personen aange
houden en een gedeelte achter
haald van de ongeveer 13,8 mil
joen gulden die op 11 septem
ber gestolen waren uit de kluis-
ruimte van een filiaal van de
Banca d'America e d'Italia in
Rome. Een van de arrestanten
is een bekende onderwereldfi
guur. Deze had een wasserij
gehuurd naast het bankgebouw,
van waaruit de bende een tun
nel naar de bankkluis groef.
Verder is een technicus aange
houden die werkzaam was bij
het installeren van het alarm
systeem van de bank.
Democraten in
New York wijzen
Koch aan
NEW YORK (Rtr) - Als kandi
daat van de Democratische par
tij voor het ambt van burge
meester van New York is geko
zen het congreslid Edward Ko
ch. Toen de campagne elf maan
den geleden begon, werd hij nog
als kansloos beschouwd. Hij
won aan populariteit door te
beloven dat hij als burgemees
ter een krachtig bezuiniging
sprogramma zou doorvoeren
om de stad uit de financiële
moeilijkheden te halen. De bur
gemeestersverkiezing vindt op 8
november plaats. Koch moet het
dan opnemen tegen de Republi
keinse kandidaat Roy Good
man. De huidige burgemeester
Beame was kansloos na de be-
stuursschandalen van de afgelo
pen jaren.
Roman Polanski
SANTA MONICA, (vpi-Reuter-AFP)
De filmer Roman Polanski (44), die van
Poolse afkomst is, zal krachtens een
rechterlijke uitspraak van maandag drie
maandag moeten doorbrengen in een
speciale inrichting in Chinon in de Ame
rikaanse staat Californië
Dit, naar rechter Rittenband in Santa
Monica zei, voor een diepgaand psychia
trisch onderzoek om vast te stellen of de
de echtgenoot van de vermoorde actrice
Sharon Tate geen zwaardere straf moet
krijgen voor de onwettige omgang met
een 13-jarig meisje waaraan hij zich
schuldig heeft verklaard. Daarna zal een
definitieve veroordeling worden uitge
sproken, maar volgens Rittenband zal
Polanski pas in december de inrichting
in Chinon in hoeven te gaan om de
maker van films als „Rosemary's Baby"
en „Chinatown" in de gelegenheid te
stellen de voorbereidingen voor een nieu
we film die hij wil maken te voltooien.
Voor zijn uitspraak zei rechter Ritten
band dat twee door het hof benoemde
psychiaters beiden tot de slotsom waren
gekomen dat Polanski niet als een „gees
telijk gestoorde sexuele misdadiger" kan
worden beschouwd. Zou Polanski geeste
lijk onevenwichtig zijn bevonden dan zou
de rechter hem voor onbepaalde tijd in
een staats- of particuliere inrichting voor
geesteszieken hebben kunnen doen Po
lanski keek duidelijk bedrukt toen hij de
uitspraak hoorde. Zijn advocaat, Dalton,
had voorwaardelijke invrijheidstelling
gevraagd wegens „de tragische omstan
digheden" die Polanski in zijn leven had
moeten meemaken. De filmregisseur die
Frans staatsburger is opgegroeid Polen
polen waar zijn ouders door de nazis
naar het concentratiekamp Auschwitz
werden gezonden.
De rechter zei dat hij dit „ongelukkige,
zo niet tragische leven" in zijn overwegin
gen voor de uitspraak had betrokken
evenals het grote succes dat Polanski in
de filmwerld had weten te bereiken.
NEW YORK (AP) Een vroegere agente van de CIA heeft
beweerd dat zij Lee Harvey Oswald „en een moordploeg" naar
Dallas had vergezeld, een paar dagen voordat president Kennedy
daar is vermoord aldus is meegedeeld door de New York Daily
News.
Deze vrouw, Maritza Lorenz, Volgens de Dailey News zou
zou de krant hebben verteld dat Maritza Lorenz gezegd hebben
zij en de anderen met wie zij dat de groep die naar Dallas
naar Dallas was gegaan, leden ging president Kennedy zou do-
waren van „Operation 40", een den (en later ook president Fi-
geheime guerrillagroep die door del Castro) omdat volgens deze
de CIA was gevormd in 1960 in lieden Kennedy de schuld was
verband met de te houden inva- van het mislukken van de inva
sie bij de Varkensbaai, op Cuba. Sie op Cuba.
De verklaring van Maritza Lo- Maritza Lorenz zou Oswald
renz is door de krant gezonden
Griekse
verkiezingen e(
jaar vervroegd
ATHENE (UPI) Premier
ramanlis heeft meegedeeld
er op 20 november (een j
vervroegd) algemene verkie
gen in Griekenland zullen v
den gehouden. Hij zei dat 2
belangrijke problemen w:
voor het land zich gesteld
dit noodzakelijk maken.
het eerst hebben ontmoet
naar de commissie van het Huis toen men samenkwam in een
van Afgevaardigden die de woning in Dallas waaronder
moord op Kennedy heeft onder- „Operation 40" de beschikking
zocht, en de chef-jurist van de had gehad, in 1960.
commissie, Robert Blakey, zou Kennedy werd vermoord in Dal
volgens de krant Mantza Lorenz las op 22 november van datzelf-
laten verhoren.
WASHINGTON Het Amerikaanse ministerie van justitie beeft
een uit drie leden bestaande commissie benoemd die de financiële
zaken van begrotingsdirecteur Bert Lance gaat napluizen op
eventuele onwett^ aspecten.
De senaatscommissie voor regeringsaangelegenheden heeft Haar
onderzoek betreffende Lance voor twee weken opgeschort. Promi
nente senatoren hebben inmiddels opnieuw het aftreden van de
vriend van president Carter geëist.
derzocht had Oswald, die later
ook werd gedood, geheel op ei
gen houtje hebben gehandeld.
Maritza Lorenz zou volgens de
krant van Miami per auto naar
Dallas zijn gegaan met Oswald,
Frank Sturgis (een contactman
van de CIA), de in ballingschap
in de VS wonende Cubaanse
leiders Orlando Bosch en Pedro
Siaz Lanz en nog twee Cubanen
wier namen zij niet kende. Zij
zou twee dagen voordat Kenne
dy werd vermoord naar Miami
zijn teruggegaan.
CONCURRENT VOOR „LE MONDE"
Frankrijk heeft een nieuw avondblad gekregen, dat de naam draagt van „J'informe" en onder leiding staat
van oud-minister Joseph Fontanet. Het blad is bedoeld als een concurrent van „Le Monde" en is in een
oplage van 350.000 verschenen. Aangenomen wordt dat „J'informe" de centrum-rechtse regering van president
Giscard d'Estaing in de komende verkiezingen zal steunen.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN De staking van 57.000 bakkers v
Engeland en Wales, die tien dagen geduurd heU
is afgelopen. Vanaf morgen zal er weer overal bro
te koop zijn.
Het conflict werd opgelost in tus, en daardoor geen loon
nachtelijke besprekingen tussen
de federatie van werkgevers en
de betrokken vakbond. Onder
leiding van een vooraf gekozen
beAiiddelaar, dr. Norman Rosf,
verbonden aan de universiteit
van Birmingham, zijn beide par
tijen erin geslaagd een onge
makkelijk compromis te berei
ken. De arbeiders van de brood
fabrieken wilden niet meer wer- -
ken op officiële feestdagen. In land en Noord-Ierland was
de toekomst zal hun vakvereni- geen bakkersprobleem) het d
ging echter in overleg met de gelijkse brood eigenlijk
werkgevers beslissen welke bak- helemaal verdwenen. Dit kwr<
kers op een feestdag aan de slag
vingen, hetgeen uiteindelijk
leid heeft tot de nationale
king, krijgen elk een vergoed
van tien pond. Hun vakbond!
der, Sam Maddox, is tevred
met deze oplossing. Waarnemi
voorspellen evenwel nieu
conflicten.
Tijdens de nationale staking
in Engeland en Wales (in Schl
omdat 4.000 onafhankelijke b
móeten en wie dan thuis mag kers hun klanten bleven be
blijven. TTT"~ 1 J
Twaalfduizend bakkers, die wei-
gerden te werken op een officie- staan, maar dat vinden de nu
le feestdag in afgelopen augus- te Engelsen niet zo erg.
Droogte bedreigt
Sahel opnieuw
ROME (Rtr) Delen van de
Sahelzóne in West-Afrika (dé zo
ne ten zuiden van de Sahara)
worden opnieuw bedreigd door
droogte. Deze gebieden zullen
aanzienlijke voedselhulp nodig
hebben, zo heeft directeur
Edouard Saouma van de voed
sel- en landbouworganisatie van
de VN (FAO) meegedeeld. De
Sahel-landen zullen de komende
12 maanden 200.000 ton granen
extra moeten invoeren. De voed-,
seltekorten zullen niet zo ernstig
zijn als in de crisisperiode
1972—74, maar wel aanzienlijk
groter dan de afgelopen twee
jaar, zo verwacht Saouma. De
zwaarst getroffen landen zijn
Mauretanië, Gambia, de Kaap-
verdische eilanden, Senegal, en
delen van Mali en Opper Volta.
WASHINGTON President Carter en de Esraeli-
sche minister van buitenlandse zaken, Moshe
Dayan, hebben gisteren in een gesprek van twee
en een half uur getracht de wederzijdse menings
verschillen over een regeling voor het Midden-
Oosten te overbruggen.
De presidentiële woordvoerder zei na afloop van
het onderhoud dat de twee partijen het nog steeds
oneens zijn over de kwestie van een Palestijl
deelneming aan toekomstige vredesbesprekin,
en het Israëlische beleid ten aanzien van nieu
nederzettingen in het bezette gebied op de westf
ke oever van de Jordaan. De woordvoerder no«
de het overleg op beide punten toch wel nut
en constructief. Beide partijen hadden een duii
lijker begrip gekregen van eikaars standpunt
de kwestie van de nederzettingen betreft.
De Spaanse regering overweegt
een geleidelijke vermindering
van de staatsuitkeringen aan de
r.k. kerk. Zij is er in feite ai
mee begonnen. De staatsbegro
ting voor M977 vermeldt een
bedrag van 5,1 miljard peseta's
(ruim 180 miljoen gulden),
waarvan tachtig procent be
stemd is voor salarissen van de
vijfentwintigduizend priesters
in Spanje. Dit betekent een ge
garandeerd salaris voor de
Spaanse priester van 475 gul
den per maand.
De Spaanse regering Suarez wil
de financiële verhoudingen met
de r.k. kerk echter voorzichtig
regelen, omdat dit in Spanje een
zeer omstreden onderwerp is.
Het is de bedoeling dat in au
gustus 1978 het nog steeds gel
dende concordaat vervangen
wordt door een algemene over
eenkomst, waarin de diverse ge
schilpunten in afzonderlijke ver
dragen worden geregeld. De
Spaanse staat heeft afgezien
van zijn vetorecht bij de benoe
ming van bisschoppen, een oud
prerogatief der Spaanse konin
gen, dat door Franco voor de
volle honderd procent werd ge
handhaafd.
Dit vetorecht is de Vatikaanse
staat overigens wel duur te
staan gekomen, want tegenover
dit vetorecht stond, onder meer
dat de Spaanse staat op zich
nam de kerk te financieren,
haar belastingvrijdom verschaf
te, het katholicisme tot staats
godsdienst verklaarde, de ker
kelijke huwelijkssluiting als
burgerrechtelijk beschouwde en
r.k. godsdienstonderricht in alle
vormen van onderwijs verplicht
stelde.
De staatsfinanciering van de
r.k. kerk betekende overigens
voor de kerk geen vette pot,
zeker niet met de toenemende
inflatie. Het gegarandeerde in
komen van de priester staat on
geveer gelijk met het in Spanje
geldende minimumloon. Voor
het onderhoud van de kerkge
bouwen besteedt de staat dui
zend peseta's, net genoeg om de
rekening te betalen voor hosties
en miswijn. Ook een kardinaal
wordt niet rijk van de staat. Hij
krijgt een extra-toelage van 36
gulden per maand.
Praktisch komt het er op neer,
dat de r.k. kerk van Spanje voor
haar begroting tot dusver voor
een kwart afhankelijk is van de
staat. De resterende 75 procent
moet zij zelf opbrengen. Aan
kerkgebouwen en zogenoemde
cultusgoederen is de kerk van
Spanje zeer rijk. Maar deze be
zittingen leveren geen geld op.
Zij kosten alleen maar zeer veel
in onderhoud. De r.k. kerk van
Spanje zou dan ook graag een
zelfde regeling met de staat tref
fen als in Italië het geval is.
De afbraak der gouden ketenen
tussen kerk en staat in Spanje
betekent in de praktijk, dat de
gelovigen er gewoon aan moe
ten raken, dat zij zelf verant
woordelijk zijn voor het onder
houd van de kerk. Hiervoor zal
nodig zijn, dat eenieder een pro
cent van zijn inkomen opzij legt
voor de kerk. De verwachting is
echter, dat een niet onaanzien
lijk aantal naam-katholieken of
ficieel de kerk zullen verlaten
om aan die „kerkbelasting" te
ontkomen.
De Wereldbond van Bijbel
genootschappen bijft ra
dioprogramma's maken
waarin de bijbel in het Chi
nees wordt gedicteerd. Wel
is besloten om meer afwis
seling te brengen in de ge
deelten die worden gelezen.
Afwisselend zullen oud- en
nieuwtestamentische boe
ken worden gedicteerd. De
programma's worden door
sterke zenders in Zuidoost
en Noord-Azië uitgestraald
naar China en bereiken dat
gehele land nu.
Ook het Nederlands Bijbel
genootschap heeft in de af
gelopen jaren bijgedragen
aan de kosten en wil dit ook
dit jaar weer doen. De We
reldbond begon een vijftal
jaren geleden met deze uit
zendingen omdat het niet
mogelijk was om de bijbel
in China te laten drukken of
te importeren. Ook langs
smokkel wegen bereikten
slechts weinig exemplaren
hun doel omdat de kerk van
China in de verstrooiing
leeft
Bijbel
voor China
via radio
Tot nu toe werd de bijbel
van het begin af aan gedic
teerd. Eerst het boek Gene
sis, toen Exodus. Toen Levi
ticus aan de beurt kwam,
vroegen de prograrrmama-
kers zich af of het vel juist
was zo door te gaan.
*Er is nu een geheel nieuw
leesprogramma opgesteld,
aldus het kwartaalblad van
het Nederlands Bijbelge
nootschap, waarin meer af
wisseling is aaigebracht.
Het ligt in de becoeling om
de gehele bijbel ie dicteren,
zolang er geen andere moge
lijkheden ontstaan om de
bijbel in China te versprei
den.
Uit brieven is bekend dat
honderden, zaniet duizen
den, in China de bijbel met
de hand opschrijven.
KRuisiNGA op europa-congres: Groei nationale inkomen moderne mammon
In de Westduitse benedictijnerabdij van Ottobeu-
ren heeft dr. R. J. H. Krui sing a als voorzitter van
de Nederlandse équipe van de Internationale Unies
van Christendemocraten gepleit voor krachtiger
christen-democratische weerstand tegen de voort
schrijdende materialistische theorie.
Hij sprak op de bijeenkomst „Europa één", die de
r.k. bisschop van Augsburg voor vertegenwoordi
gers van regeringen, politieke partijen en van de
kerken, reformatorische en katholiek, in de abdij
organiseerde ter gelegenheid van het 1200-jarig be
staan van zijn bisdom.
Bij de opening van deze bijeenkomst werd ook een
boodschap voorgelezen van paus Paulus. Deze
schreef onder meer, dat de gemeenschappelijke
bezinning op het christelijke fundament van de
Europese cultuur en volkeren verplicht tot een
solidaire christelijke inspanning voor een door de
geest van Christus gekenmerkt verenigd Europa.
Dr. Kruisinga ging ook op dit christelijke verleden
van Europa in. Hij noemde het bijzonder verheu
gend, dat juist het r.k. episcopaat op de aanwezig
heid van de protestants-christelijke democraten had
aangedrongen. De oecumene is volgens Kruisinga
van wezenlijke betekenis voor Europa's toekomst
Een verdeeld Europa zal in een toekomstig wereld
gebeuren nauwelijks toekomst hebben.
Over de materiële welvaartsbevordering zei dr.
Kruisinga onder meer, dat deze in het staatkundig
handelen en in het politieke beleid niet het meest
wezenlijke of alleen zaligmakende is. „Wij ontken
nen de aanbidding van de moderne mammon, die
de groei van het nationale inkomen heet." Kruisinga
wees in verband hiermee erop, dat er andere vraag
stukken zijn, die van grotere betekenis zijn.
Met name noemde hij problemen als de vervree-
ming in de samenleving, het tekort van persoonlijke
aandacht voor elkaar, de ontkenning van de werke
lijke plaats'der bejaarden in de samenleving, verder
de moderne problematiek van het recht op het
ongeboren leven, het toenemende geweld en de
groei van misdadigheid.
Aan het slot van zijn toesprask riep dr. Kruisinga
op gezamenlijk te werken als Europese christen-de
mocraten aan de eenheid van Europa en aan een
Europese christen-democratie. Hij verklaarde dat
bij de Nederlandsechristen-ctemocraten de wil leeft
hieraan mee te werken.
Korte metten
De Poolse bisschoppen hebben
in een herderlijk schrijven, dat
in alle kerken in het land is
voorgelezen, de staatsmassa-
raedia van Polen beschuldigd
van het propageren van .god
deloze ideologie' en „volledige
dictatuur". De gelovigen wor
den opgeroepen kritisch te
staan tegenover de massame
dia, te protesteren tegen publi-
katies of uitzendingen die vi£
andig zijn jegens het geloof en
om naar Radio Vatlcaan te
luisteren. De massamedia
staan volgens de brief in
dienst van bet kwaad ten gun
ste van de strijd tegen de reli
gie. Zij streven ernaar vooral
de jeugd te demoraliseren.
Kardinaal Stefan Wyszinski,
primaat van Polen, die eerder
in een ziekenhuis te Warschau
werd opgenomen wegens geel
zucht, is geopereerd. De kardi
naal die de operatie goed zou
hebben doorstaan, heeft moei
lijkheden met de spijsvertering.
Op last van de rechter mag de
Amerikaanse religieuze Janice
McLaughlin niet tegen borg
tocht worden vrijgelaten. Zij
moet in hechtenis blijven tot
27 september, de dag waarop
ze weer voor de rechter zal
verschijnen. Zuster McLaugh
lin, afkomstig uit Pittsburgh
in de Amerikaanse staat Penn
sylvania, is beschuldigd van
overtreding van de Rhodesi-
sche veiligheidswetten. Zij is
perssecretaresse van de com
missie Justitia et Pax in Rho-
desië.
Het moderamen van de her
vormde synode heeft de sectie
voor sociale vragen van de
Raad van Kerken in Nederland
verzocht op korte termijn de
mogelijkheden te onderzoeken
van een gerichte actie voor
energiebesparing. Zij zou graag
ziën, dat deze actie voorrang
zou krijgen bij het voorberei
den van de Nederlandse ker-
kenconferentie in 1979. Ook
staat de hervormde synode
aansluiting voor bij het oecu
menisch actieprogramma van
de Wereldraad van kerken be
treffende energie.
Voor de komst van Roger
Schutz, prior van de oecumeni
sche kloostergemeenschap van
Taizé in Frankrijk, naar Breda
op 10 en 11 december wordt
zodaiige belangstelling ver-
waclt, dat de veilinghal van
Brela als plaats van samen-
konst is gekozen. Roger
Soïutz sal verslag uitbrengen
va rijn reis naar het Verre
Costeu en van zijn verblijf met
ten groep jongeren temidden
van de allerarmsten In Hong
kong
t
