De nieuwe Harmony-collectie: wijd en behaaglijk.
Industriebond joeg middenstandskat in de gordijnen
I boeken
MARKTEN
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1977 PAGINA
UTRECHT Ze geven 't gTif toe, daar bij de
industriebond NKV: „In dat plan van ons om van
structureel werklozen en wao-ers kleine zelfstandi
gen, klusjesmannen te maken, kun je gemakkelijk
gaten schieten. Dat hebben we zelf al gedaan in
onze nota, waarin we onze gedachte neerlegden,
door te stellen dat 't niet zo eenvoudig is en dat
er eerst heel wat moet worden uitgezocht, 't Gaat
er in de eerste plaats om, dat je 't met het idee
eens bent, dat je bereid bent 't uit te voeren".
De middenstand was het er helemaal niet mee eens
en richtte dan ook meteen het kanon op het plan
van de vakbond. „Oneerlijke concurrentie", „nieuwe
beunhazerij", „zwart werken bevorderen", waren de
opschriften van de projectielen. En ook: „Dit plan
levert weinig op voor de bestrijding van de werk
loosheid". „Daar gaat 't ons niet eens in de eerste
plaats om. We willen de mensen, die tot niets doen
gedoemd zijn, weer bezigheden geven. We willen ze
weer laten meetellen", aldus de industriebond.
Het is dus in deze welles-nietes-sfeer wel nodig om
eerst nog even weer te geven, waar het om gaat.
De bond van Piet Spijkers heeft het zo beschreven:
ons produktieproces heeft zich zo ontwikkeld, dat
arbeidsplaatsen verloren gaan en grote werkloos
heid ontstaat en dat velen de nieuwe gang van
zaken niet meer aankunnen en arbeidsongeschikt
worden. Daarom zitten we met vele ww-ers en
wao-ers. In loondienst kunnen ze niet meer (volle
dig) mee, daarom krijgen ze een uitkering. Het is
wel de bedoeling dat ze met hun hele of gedeeltelij
ke capaciteiten weer worden ingeschakeld, maar
daar komt in de praktijk niet veel van terecht
Aan de andere kant zien we in de sector van de
dienstverlening veel open plekken. De bakker, melk
man en de slager komen veelal niet meer aan de
deur, het aantal fietsenmakers neemt zeer snel af
en wie nog een schilder, behanger, loodgieter of
electricien voor een klusje weet te vangen, beseft
zo gauw hij de rekening ziet waarom zo weinig
mensen zich deze technische hulp kunnen permitte
ren. Men vlucht dan in doe-het-zelf-activiteiten en
in beunhazerij, waar men voor zwart geld nog wel
wat.wü doen.
Nou, zegt de industriebond NKV, als wij nu eerst
werklozen en wao-ers, die nog rest-mogelijkheden
hebben, de mogelijkheid zouden bieden om zich te
ontwikkelen tot een soort „alternatieve zelfstandi
gen" op die gebieden, waar zij de grotere professio
nele bedrijven toch geen concurrentie aan kunnen
doen, dan slaan we twee vliegen in één klap. De
„werklozen" kunnen zinvol werk verrichten en de
dienstverlening wordt weer wat verbeterd via klein
schalige bedrijfjes.
Natuurlijk, zo voegt men eraan toe, het is allemaal
sneller gezegd dan gedaan. Eigenlijk zouden alleen
structureel werklozen en wao-ers jcleine zelfstandi
gen" mogen worden. Maar hoe maak je uit of
iemand structureel of conjunctureel werkloos is?
Bovendien moet het overstappen naar zelfstandig
heid vrijwillig gebeuren. Ook moet de overheid een
bezigheidsrecht scheppen, want wie een uitkering
krijgt mag nu geen produktieve arbeid verrichten
op straffe van verlies van die uitkering.
Dan moet er worden vastgesteld hoeveel mag wor
den bijverdiend. De betrokkenen zouden ook een
bescheiden startgeld en een werkplaats moeten
krijgen.
Ze moeten begeleid worden en concurrentieverval
sing moet worden voorkomen. De middenstand
klom meteen in de hoogste boom, dat wil zeggen
de bonden van zelfstandige ambachtsmensen (lood
gieters e.d.), die vreesden dat hun broodwinning, die
toch al moeizaam verloopt, in gevaar zou komen.
Hun centrale, het Koninklijk Nederlands Onderne
mers Verbond, leek in een eerste reactie niet zo
afwijzend te staan tegenover het plan van de indus
triebond, reden waarom zijn woordvoerder, secreta
ris J. H. Zwarts, striemende verwijten kreeg over
zijn uitspraak: „Ik wil er wel eens over praten".
Later bleek hij helemaal niet zo genuanceerd te
denken. „Als ik meteen neen had gezegd was er
wellicht wat van gekomen buiten ons om."
Het is ook weer niet zo verwonderlijk, dat de
industriebond de middenstandskat in de gordijnen
joeg. Men herinnert er zich nog zeer goed, hoe in
de crisisjaren dertig in vele voorkamers uit barre
ellende winkeltjes werden ingericht, een ontwikke
ling die nog altijd niet geheel ongedaan is gemaakt
Dat nooit meer. Maar er zijn veel meer bezwaren.
„Als je de ww-ers en wao-ers vrij laat klussen en
daarmee laat verdienen krijgen ze een inkomen, dat
ver boven het vorige lag, dan krijg je ze nooit uit
de sociale kassen". Bij de industriebond vindt men
dit strijdig met de soüdariteitsgedachte. „De mens
is zwak zegt de middenstand dan weer. Dan
maar een scherpe controle? Weer wijst men op de
zwakheid des vlezes: dan wordt er zwart ge
werkt.
Waarom, zo klaagt men verder, moet de midden
stand er opnieuw het kind van de rekening
worden.
Hij heeft het al zo moeilijk en dan nog concurrentie
erbij. De industriebond verdedigt zich dan met de
opmerking dat het hier gaat om een randgebied,
waarin de kleine ondernemers niet meer opereren:
de klusjes. Maar als dat al zo is, zeggen die onderne
mers dan, wie garandeert ons, dat die nieuwe
zelfstandigen niet verder opdringen? Toegegeven,
het uitvoeren van reparaties is niet goedkoop, maar
het gebeurt wel op basis van officiële lonen en
salarissen, die door de vakbeweging zijn afgedwon
gen. Niet voor niets hebben wij ons steeds heftig
verzet tegen de loonontwikkeling, die voor het mid
den- en kleinbedrijf catastrofaal is. Er valt nog meer
over te zeggen. De heer A. J. Swüste, voorzitter van
de algemene vereniging van ondernemers in het
loodgieters-, sanitair- en gasverwarmingsinstallatie-
bedrijf doet dat: „Ondernemers in onze branche
schreeuwen om geschoold personeel. Iedere ge
schoolde werkloze en iedere ongeschoolde werkloze,
die zich wil bijscholen, kan direkt aan de slag. Er
is in onze branche geen werkloosheid. Voor deze
groep is het zoeken naar zinvol werk dus volstrekt
overbodig.
En ongeschoolde werklozen, die zich niet willen
bekwamen, zijn bepaald niet geschikt voor het
ondernemerschap. Want afgezien van vakkennis
moet een ondernemer zeker ook administratieve,
leidinggevende en financieel-economische kwalitei
ten hebben, ook de kleine ondernemer. In de instal
latiesector hebben we juist te maken met kleinscha
ligheid, tachtig procent van de ondernemingen heeft
minder dan vijf werknemers. Zij kunnen het werk
doen, dat men nu de klusjesmannen wil toeschui
ven. Als dat nu niet gebeurt komt dat door perso
neelsgebrek of doordat men een rechtmatige prijs
er niet voor wil betalen. Het dan laten optreden
van een klusjesman betekent alleen maar oneerlijke,
want ook nog eens gesubsidieerde concurrentie."
Iets dergelijks zegt trouwens het Nederlands Chris
telijk Werkgeversverbond ook. „Het plan richt zich
niet op de oorzaken van de werldoosheid of arbeids
ongeschiktheid, maar op de gevolgen ervan. Die
oorzaken liggen voor een deel in de prijs van de
arbeid, die noodzaken tot arbeidsbesparende, dus
werkloosheid bevorderende produktiemethoden.
Het plan van de industriebond kan nieuwe werk
loosheid veroorzaken, omdat het klusjesplan de
problemen bij de middenstand vergroot. Verder
geredeneerd kan goedkoop klusjeswerk ook elders
de werkgelegenheid in gevaar brengen. Men schaft
dan wellicht minder snel nieuwe apparaten aan. Met
het plan van de industriebond wordt dus geen
werldoosheid bestreden, het biedt alleen bezigheden
voor mensen die zonder werk of arbeidsongeschikt
zijn. In feite ook wordt de beoogde dienstverlening
door het plan gebombardeerd tot collectieve voor
ziening". En wat zegt de industriebond daarop?
„Het gaat ons vooral om de onaanvaardbare situa
tie, dat vele mensen tot niets doen zijn gedwongen,
terwijl er nog belangrijke dingen te doen zijn. We
weten niet eens om hoeveel mensen het gaat, hoe
veel er willen meedoen. Het kan best zijn, dat het
er maar weinig zijn. We willen er zeker niet hon
derdduizend zelfstandigen bij hebben, wel een stuk
sociale nood wegnemen, mensen die nooit meer aan
de slag dreigen te komen een bezigheid geven. Maar
er moet eerst gestudeerd worden, dat hebben we
meteen gezegd. Wij weten ook wel, dat er vele
problemen kunnen rijzen. Die problemen moeten ze
echter niet gebruiken om het plan te torpederen,
ze moeten juist uitnodigen om mee te denken s
het oplossen ervan".
Men kan wel zeggen, dat het plan van de indust
bond NKV heel wat heeft losgewoeld. En het Lc
wel niet bij een kortstondige hevige discussie bli£tab
ven. In de sociale verzekeringsraad is nam<
reeds een studie gaande over de vraag of men n
toestaan dat een werkloze met een uitkering onfcx
taald werk verricht, bijvoorbeeld op het vlak vaf
het welzijnswerk, verenigingsleven en dergelijke e
of hij mag gaan studeren of zich scholen. D.
studiecommissie wil nu ook het uitvoeren van Woe(*'
taalde klusjes erbij betrekken. Dat is mooi meegeno^^
men! r™
JO SMIT)
Landen
vademecum
Twee jaar na de vorige uitgave
heeft Kees mg een nieuw vade
mecum gepubliceerd: feiten en
cijfers van 160 landen (vorige
uitgave: 150 landen). Het gaat
om enkele hoofdzaken van de
behandelde landen, zoals ge
schiedenis, geografische, staat
kundige, etnische en economi
sche gegevens, waarbij voor elk
land een kaartje nog wat visuele
opheldering geeft. De politieke
toestand is bijgewerkt tot de
gegevens die op 22 juni bekend
waren, waardoor de gids zeer
actueel is (Nederland bijvoor
beeld tot en met de kabinetscri
sis van maart). Nieuwe landen
namen zijn o.a. Azoren, Madei
ra, Oost-Timor, Transkei. De
uitgave heeft hetzelfde formaat
als de vorige, maar een kleiner
lettertype heeft ruimte gescha
pen voor meer gegevens. De sa
mensteller is J. Goedvolk.
Keesings Landenvademecum
(Uitg. Keesing, Amsterdam;
prijs 27,50).
KATWIJK, groenten. 14 sept. andijvie
45—48. spitskool 7577, bospeen II
p.b. 45123, waspeen A I p.kst.
320—480. All p. kst 320—500, BI p. kst
270—560. Bil p. kst 240, Cl p. kst 450.
CM p. kst. 200—370, breekpeen I p. kst.
450, prei p. kg. 36. selderij p.b. 49-65,
knolselderij p.b. 58. peterselie 51—73,
krulpeterselie p.b. 42—52, bloemkool 6
I 116—172, 6 II 30—120, 8 I 54—121.
8 II 30—82, 12 I 86, 12 II 15 I 46. uien
26—48, sla 19—34, spinazie 57—59,
radijs 39, snijbonen 130, prinsessebo-
nen 170, rode kool 26—27. savoye kool
19. groene kool 2634, tomaten
289—560. Aanvoer: 170 ton waspeen.
1800 bos bospeen. 7200 stuks bloem
kool
RIJNSBURG, 14 sept., bloemen (resp.
gem. prijs, aanvoer) Aconitum 0,498,
1490; Agapanthus 0,140, 180; Allium
0,022, 7700; Alstroemeria 0,274, 12050;
Anemoon 0,096, 2050; Anjer gr.bl.
0,292, 40340; Anjer tros 0,205, 44120;
Anthurium 1,489, 8457; Anthurium
1,991, 496; Asparagus 1,013, 1210; Aster
0,526, 21024; Goudsbloem 0,400, 60;
Korenbloem 0,020, 1000: Chrysant tros
JR 0,402, 93705; Chrysant tros JR 1,248,
273; Chrysant gepl JR 0.621. 3120;
CHRYS gepl NC kas 0,428. 8170; Chrys
tr NC buit 1,100, 17423; Chrys gep NC
buit 0.385, 35270; Chrys Segetum 0,485,
477; Crocosmia 0,149, 1750; Artisjok
0,203, 55; Dahlia 0,097, 26190; Ridder
spoor 0,150, 200; Droogbloemen onb
0,943, 881Eikeblad 0,502, 940; Euphor
bia 0,274, 2110; Freesia dubbel 0,165,
6020; Freesia enkel 0,104, 75160; Free
sia buiten 0,091, 8550; Gerbera 0,475,
12960; Gladiolen 0,096, 692030; Glad
Colvillei 0,222, 2480; Glad Nanus 0,126,
71430; Godetia 0,000, 90; Gypsophila
2,184, 2739; Helianthus 0,165, 26640;
Iris 0.243, 92170; Vuurpijl 0,219, 5615;
Lelie kelk 0,392, 340; Lelie tak 0,314,
133145; Lelie tak buiten 0.249. 11680;
Liatris 0.088. 210749; Molucella 2,510.
670; Montbretia 0,111, 37630; Nerine
0,339, 6580; Cattleya per blm 4,950, 5;
Cymbidium aan tk 1,521, 63; M-Cymbi-
dium tak 1,250, 21; Cypripedium 2,900,
15; Phalenopsis 1,037, 379; Imp-ananas
4,500, 25; Imp-Eucalyp-blad 1,396, 1900;
Irnp-Ledervaren 4,247. 360; Imp-Dendro-
bium 0,266, 5856; Imp-Orchidee tak
0,591, 1368; Imp-Protea 1,109, 3100;
Imp-diversen 2,544, 2804; Ornithogalum
0,092, 72586; Phlox 0.750, 80; Physalis
3,639, 511Pyrethrum 0,020, 800, Rozen
gr.bl. 0,203, 15500; Rozen kl.bl 0,132,
51360; Rudbeckia 0,248, 4140; Scabiosa
0,170, 1680; Statice 1,158, 849; Strelitzia
3,624, 182; Strobloem 0,733, 144; Tul
pen 0.470. 600; Zinnia 0,850, 33; Snij
bloemen 0,139, 33220; Snijbloemen
243-; Diversen 0.418, 25001; Diversen
0,999, 18974; Potplanten 1,677, 4531.
KAASMARKT WOERDEN Aanvoer 42
partijen. Prijzen in guldens per kg: 1e
kw. 7,20-7,55. 2e kw. 6,85-7,10 en zware
kw. 7,56-7,90 Handel redelijk.
Groenteveiling, LEIDEN: Aardappelen
20-41, andijvie 24-44, snijbonen 225-
285, stambonen 120, kroten 100. boe
renkool 42-53, spitskool 84, postelein
82-107, prei 54-71. rabarber 66-70, spi
nazie 67-91, spruiten A 144-151, sprui
ten B 148-166, spruiten C 137, tomaten
A 480-490, tomaten B 510-550, tomaten
C 380-420, tomaten CC 280, uien 10-20,
witlof 640-670, meloenen 215-280,
bloemkool 1x 6 152-155, bloemkool 8
st. 128, bloemkool 10 st. 118, komkom
mers 90-op 44 75/op 44-46, komkom
60/op 28-40 50/op 23-25, komkom
40/op 35/op, sla zwaar 25-47, bleeksel
derij 50. bospeen 63, peterselie 15-38,
radijs 58-59, selderie 27-38, paprika kg.
«jf t. 20-32
Voor de vrouw die met smaak haar mode kiest
en de mogelijkheid wil een stijl te bepalen, die past
bij haar eigen persoonlijkheid, brengt Lampe
een verrassend mooie en rijk geschakeerde winter
collectie Onder de naam: Harmony. Een collectie
vol fijne, vrouwelijke kleding. Met makkelijke,
sportieve en modieuze modellen. Een collectie
vol fraaie ideeën... van schitterend gebreide
vesten en jurken (De Gebreide Stijl), van zwierig
wijde rokken en jassen (De Wijde Stijl), en van
sportieve of juist geklede blazers (De Blazer Stijl),
't Wordt een prachtige winter dit jaar...
